You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
120<br />
Ang Gramatikang <strong>Filipino</strong><br />
Sa Artikulo XVI, Seksiyon 6 ng 1987 Konstitusyon natukoy na ang wikang<br />
pambansa ay “<strong>Filipino</strong>” at ito ay pagyayamanin ng ibá pang mga wika sa buong Filipinas. Sa<br />
panahon ding ito nabuo ang DepEd Order No. 74, s 2009, isang bagong patakaran sa wika<br />
na pumalit sa BEP—ang Mother Tongue-based Multilingual Education (o MTB-MLE).<br />
Sa patakarang ito kinikilála ang kahalagahan ng ibáng mga wika sa Filipinas na mga unang<br />
wika (W1) rin sa mga komunidad labas sa Panrehiyong Punong Lungsod (NCR).<br />
Mababanggit na sa parehong BEP at MTB-MLE, ang wikang pambansa ay<br />
tampok na wika ng literasi at pagtuturo, hábang nakapaloob rin ang wikang kolonyal na<br />
Ingles bílang wikang panturo sa maraming taón ng pag-aaral ng batàng <strong>Filipino</strong>, at batay<br />
na rin sa Saligang Batas ng bansa bílang isang opisyal na wika mula pang pamahalaang<br />
Komonwelt hanggang ngayon—isang patuloy na mapanuyang biro sa tahanan at sa buong<br />
búhay ng mamamayang <strong>Filipino</strong> hábang ang batas ay hindi naaamyendahan.<br />
Plano ng Pagpapatupad<br />
Tatlo ang hakbang túngo sa implementasyon ng nabuong patakaran sa wika—(1) ang<br />
planong pangkorpus; (2) ang planong wika-sa-edukasyon; at (3) ang planong kultibasyon<br />
(Rubin at Jernudd, Ibid).<br />
Sa planong pangkorpus, kailangang tumukoy sa tatlong gampanin—(a) pagbuo<br />
ng ortograpiya (graphization); (b) pagbuo ng gramatika (grammatication); at (c) pagbuo<br />
ng diksiyonaryo (lexication). Sa planong wika-sa-edukasyon, kailangang tukuyin ang<br />
aplikasyon ng patakaran sa wika sa kurikulum, sa metodolohiya, sa kagamitang panturo, at<br />
sa pagtatáya ng mga kasanayán at kaalaman. Sa planong kultibasyon, kinakailangan ang (a)<br />
pagtaguyod at pagpapaunlad ng wika sa opisyal, institusyonal, at indibidwal na antas; at (b)<br />
intelektuwalisasyon ng wika sa mga agham, industriya, propesyon, at panitikan.<br />
Sa tatlong kahingiang proseso ng PW na nabanggit sa itaas iikot ang susunod na<br />
talakay sa konteksto ng <strong>Filipino</strong> bílang wikang pambansa bunsod pa rin ng sumusunod na<br />
atas ng Artikulo XIV, Seksiyon 6 ng 1987 Konstitusyon ng Filipinas:<br />
The national language of the Philippines is <strong>Filipino</strong>. As it evolves, it shall be<br />
further developed and enriched on the basis of existing Philippine and other<br />
languages.<br />
Estado ng <strong>Wika</strong>ng Pambansa<br />
Ang Komisyon sa <strong>Wika</strong>ng <strong>Filipino</strong> (KWF) ang natatanging ahensiya ng wika ng<br />
pamahalaan. Ito ang may mandatong palaganapin, paunlarin, at pagyamanin ang wikang<br />
pambansang <strong>Filipino</strong> ayon na rin sa atas ng Konstitusyon. Tatlong taón pa lámang sa<br />
posisyon mulang 2013, ang bagong pamunuan ng KWF sa pamumuno ng Pambansang
Change language