You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Gatal<br />
105<br />
/ c / - Walang boses na albyopalatal na aprikante. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal at<br />
midyal ng salitâ. Halimbawa: /ch. Nda/ (tinda); /rigacha/ (tawad)<br />
/ f / - Walang boses na labyo-dental na prikatiba. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal at<br />
midyal ng salitâ. Halimbawa: /futu/ (puso); /’afi/ (ilaw)<br />
/ h / - Walang boses na glotal na prikatiba. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal at midyal.<br />
Halimbawa: (Mga salitâng hiram sa Castilla) /him.no/ (himno); /ahe.nte/ (ahente)<br />
/ v / - May boses na labyo-dental na prikatiba. Ito ay maaaring nása posisyong midyal ng<br />
salitâ. Halimbawa: /ka.vu’/ (kapos)<br />
/ s / - Walang boses na abyolar na prikatiba. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal at<br />
midyal lámang. Halimbawa: /sitta/ (kita)<br />
/ z / - May boses na abloyar na prikatiba. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal lámang.<br />
Halimbawa: /zitta/ (dirt)<br />
/ l / - May boses na abyolar na lateral. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal, midyal, at<br />
pinal ng salitâ. Halimbawa: /lwa/ (luha); /’ali’/ (lipat); /dappal/ (tapal)<br />
/ m / - May boses na bilabyal na nasal. Ito ay maaaring nása posisiyong inisyal, midyal, at<br />
pinal na salitâ. Halimbawa: /meddu’/ (mahal); /nga.min/ (lahat); /ngem/ (ngunit)<br />
/ n / - May boses na albyolar na nasal. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal, midyal, at<br />
pinal ng salitâ. Halimbawa: /nira/ (kanila); /ya.na/ (ina) /davvun/ (lupa)<br />
/ r / - May boses na albyolar tril. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal, midyal, at pinal ng<br />
salitâ. Halimbawa: /rigacha/ (tawad); /ira/ (sila); /lugar/ (lugar)<br />
/ w / - May boses na malapantig na bilabyal. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal, midyal,<br />
at pinal ng salitâ. Halimbawa: /mawa.wan/ (mawala); /aggaw/ (araw)<br />
/ y / - May boses na abyo-palatal na malapatinig. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal,<br />
midyal, at pinal. Halimbawa: /ya.ma/ (tatay); /yo.ye/ (ito); /ka.kay/ (ingkong)<br />
/ ŋ / - May boses na belar nasal. Ito ay maaaring nása posisyong inisyal, midyal, at pinal ng<br />
salitâ. Halimbawa: /yem/ (ngunit); /’ina.ngol’/ (hininga); /annun/ (tungkulin)<br />
Mga Heminato sa Ibanag<br />
Heminato ang tawag sa mga kambal-katinig na binibigkas nang waring isang ponema. Ang<br />
ganitong tunog ay maituturing na prominente sa Ibanag, tunog na matatagpuan lámang sa<br />
posisyong midyal ng salitâ. Pansinin ang sumusunod na mga pares minimal: