23.07.2017 Views

Isang-Sariling-Wika-Filipino

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Fermina G. Gatal<br />

ISANG PAHAMBING NA PAGSUSURI SA MGA<br />

PONEMANG SEGMENTAL NG PILIPINO AT IBANAG<br />

KAALINSABAY NG MGA PAGBABAGO sa kapaligiran ang tandisang pagsasakatuparan<br />

ng pagkakaroon ng isang wikang pambansa, ang Pilipino, at ang paggámit nitó bílang<br />

wikang panturo sa mababang paaralan. Nagsimula ang paglinang sa isang wikang pambansa<br />

noong taóng 1935 bílang pag-alinsunod sa itinagubilin sa Saligang-batas na naglalayong<br />

mapadalî ang pakikipaghatirang-diwa sa pamamagitan ng kaisahan sa wika. Batay dito’y<br />

inirekomenda ng Surian ng <strong>Wika</strong>ng Pambansa noong 1937 at napagtibay naman ang<br />

Tagalog ang maging batayan ng wika ng ating bansa (alinsunod sa Atas Tagapagpaganap<br />

Blg. 137). Nabigyan ng ibayong diin ang paglinang sa wikang pambansa nang ipatupad ang<br />

kautusang pangdiwa noong 1940.<br />

Ang wikang Pilipino ay Tagalog na pinayaman ng mga subok at kinikilálang<br />

hiram na salitâ mula sa ibá’t ibáng wikain sa buong kapuluan, mula sa Castilla, Ingles,<br />

Chino, Griego, Latin, at ibá pang mga likha at binagong salitâ na nagkaroon ng ibá’t ibáng<br />

kaantasan ng tagumpay ayon sa naging gámit ng mga tao. Bagama’t maraming naging<br />

sagwil, tulad ng kakulangan ng mga aklat at patnubay at pagwawalang-bahala ng maraming<br />

guro at mamayan, ang wikang Pilipino ay patuloy pa ring humanap ng puwang upang ito’y<br />

mapalapit sa puso’t damdamin ng bawat mag-aaral.<br />

Noong 1957, bílang pagpapatupad sa Batas Republika 1124 at sa Binagong<br />

Palatuntunan ng Edukasyon, ay itinagubilin ang paggámit ng Pilipino bílang isang<br />

asignatura mula sa Baitang 1 pataas. Naging puspusan, mula noon, ang ginagawang mga<br />

hakbang túngo sa ikauunlad ng wika. Pinagtagisang-diwa at pinag-ubusan ng matalinong<br />

pagpapasiya ng Lupon ng Pambansang Edukasyon noong 1963 na gamítin ang Pilipino<br />

bílang wikang panturo sa Baitang 1 sa mga purok na di-Tagalog at sa Baitang 2 sa mga<br />

purok na Tagalog simula sa taóng pampaaralan 1970–1971 at patuloy itong gagamítin<br />

hanggang sa Baitang 4 sa taóng 1973–1974.<br />

Ang pasiyang ito ng Lupon ay pinag-ukulan ng sukdulang diin at tangkilik ng<br />

itinalagang pangkat pangkurikulum. Naglunsad ito ng apat na taóng masinsinang<br />

pagsasanay ng mga guro sa Pilipino at paghahanda ng mga kagamitan pangkurikulum sa<br />

bawat baitang.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!