Guj_School DM plan format

økwshkík hkßÞ ykÃkr¥k ÔÞðMÚkkÃkLk Mk¥kk{tz¤ 

þk¤k ykÃkr¥k ÔÞðMÚkkÃkLk ÞkusLkk 

Mktf÷Lk- SyuMkzeyu{yu 

( økwshkík þk¤k Mk÷k{íke Ãkøk÷kt) 

þk¤k ykÃkr¥k ÔÞðMÚkkÃkLk ÞkusLkk

ð¼køk-1, Ãkqðo¼wr{fk 

(y) þk¤kLke {krníke (YÃkhu¾k) 

þk¤kLkwt Lkk{ 

þk¤kLkku Lktçkhçkkuzo 

MkkÚku Mktf÷Lk- S.yuMk.E.çke(GSEB) / Mke.çke.yuMk.E (CBSE)/ykE.Mke.yuMk.E ICSE / 

yLÞ 

çkkuzoLkku LkkUÄýe Lktçkh- 

MkhLkk{wt 

MÚk¤ 

Mkðuo Lkt/ BÞwrLkrMkÃk÷ çkkuzo 

Lkt 

økk{/ Lkøkh/ þnuh 

ðÂMík økýíkhe fkuz 

íkk÷wfku 

rsÕ÷ku 

yuMkðeyuMk Lkt. (òu nkuÞ 

íkku) 

SÃkeyuMk Mktf÷Lk 

xur÷VkuLk 

VuõMk 

R-{uR÷ 

ðuçk- MkhLkk{wt 

þk¤kLkku «fkh. ¾kLkøke/ Mkhfkhe 

yLkwËkrLkík/ rçkLkyLkwËkrLkík 

fw{kh/ fLÞk/ MktÞwõík 

«kÚkr{f/ {kæÞr{f/ Wå[íkh {kæÞr{f 

ytøkúuS/ økwshkíke/ yLÞ 

MkðkhLke Ãkk¤e çkÃkkuhLke Ãkk¤e yLÞ 

þk¤kLkku Mk{Þ. 

fw÷ rðãkÚkeo fw{kh fw{khe fw{kh fw{khe 

þiûkrýf MxkV

çkLk-þiûkrýf MxkV- 

Mk[k÷Lk MxkVyk[kÞoLkwt 

Lkk{. 

MktÃkfoLke rðøkíkku. 

xur÷VkuLk 

{kuçkkR÷ 

VuõMk 

R-{uR÷ 

(çk) ÞkusLkkLkku nuíkw yLku WËu~Þ- 

- þk¤k{kt ykÃkr¥kLkk yMkhfkhf ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu sYhe Mk{økú {krníke rðøkíkðkh yLku ÃkæÄríkMkh 

yufºk fhðe. 

- þk¤k{kt fxkufxe «ríkfkh ÃkæÄrík MÚkkÃkðe. 

- fkuRÃký fxkufxeLkk «ríkfkh {kxu þk¤k- Mk{qnLku MkwMkßs fhðku. 

- yMkhfkhf «ríkfkh {kxu ¼qr{fk yLku sðkçkËkheyku Lk¬e fhðe 

- þk¤k- Mk{qn{kt òøk]r¥k fu¤ððe íkÚkk íku{Lke ûk{íkk ðÄkhðe. 

- þk¤k{kt þ{Lk «ð]r¥kykuLkku y{÷ fhðku. 

- rðrðÄ Mxuf nkuÕzMko{kt Mkn¼køkeËkhe{kt ð]ÂæÄ fhðe.

ð¼køk-2. nkuLkkhík, òu¾{ yLku Lkçk¤kRLke ykfkhýe fhðe. 

nkuLkkhíkkuyu yu yuðe ½xLkkyku fu ¼kiríkf ÃkrhÂMÚkrík Au fu suLkkÚke Ëw½oxLkkyku, ÔÞÂõíkyku ½kÞ÷ 

Úkðe, {k÷r{ÕfíkLku LkwfþkLk, {q¤¼wík {k¤¾kLku LkwfþkLk, f]r»k rð»kÞf Lkkþ, íkÚkk ÃkÞkoðhýLku nkrLk 

ÔÞkÃkkh-ÄtÄk ¾kuhðkR òÞ yÚkðk yLÞ «fkhLke nkrLk fu LkwfþkLk ÚkðkLke Ãký þõÞíkkyku hnu Au. 

òu¾{ yu þõÞíkkLkwt Mkt÷øLk ÃkkMkwt Au fu suLkkÚke nkuLkkhík MkòoÞ. òu¾{Lku ¼ÞsLkf þõÞíkkyku 

MkkÚku Mkh¾kÔÞwt Au yÚkðk íkku íkuLkkÚke nkrLk fu LkwfþkLk Ãký ÚkR þfu Au. 

Lkçk¤kR(yMk{Úkoíkk) yu yuðe ÃkrhÂMÚkrík Au fu su{kt ¼q¼køkLke ykÃkr¥ksLkf «kfríkf ÂMÚkrík «íÞu 

íkuLkwt MksoLk fu Mkk{rÞf Mk{eÃkíkkLkk íkuLkk ÷ûkýku îkhk {kLkð ðMkðkx, {fkLkku, f]r»k Ãkkf yÚkðk {kLkð 

MðkMÚÞ, rð»kÞf Mk{MÞkyku MkòoÞ Au. 

nkuLkkhík,òu¾{ íkÚkk yMk{Úkoíkk(Lkçk¤kR)Lke ykfkhýeLkku {wÏÞ WËTu~Þ fkuR Ãký nkuLkkhíkLkk 

ðifÂÕÃkf yrLkÂåArík Ãkrhýk{ku Ãkh òu¾{ ykÄkrhík WÃkkÞku þkuÄðkLkku Au íkÚkk Lkçk¤kRyku(yMk{Úkoíkk)yku 

Ãký ¾kMk æÞkLk ykÃkðwt, nkuLkkhíkku ½xkzðe íkÚkk «ríkfkh fhðk {kxu MkwMkßsíkk fu¤ððkLkku Au. 

yk {kxu ykuAk{kt ykuAwt LkwfþkLk ÚkkÞ íkÚkk {kLkð-SðLkLku çk[kððk{kt Q¼e Úkíke Mk{MÞkyku íkÚkk 

þõÞ WÃkkÞku yøkkWÚke s rð[khðk{kt ykðu Au. 

(y) rçkLk-{k¤¾kfeÞ ykfkhýe. 

¼qftÃk ÚkÞk çkkË, ÷øk¼øk 90% Úke Ãký ðÄw LkwfþkLk rçkLk-{k¤¾kfeÞ «fkhLkwt nkuÞ Au. ¼qftÃk 

Ëhr{ÞkLk, {fkLkku Ãkze sðkLkk fkhýu ½kÞ÷ ÚkLkkh ÔÞÂõíkykuLke MktÏÞk MkkiÚke ðÄw nkuÞ Au. 

rçkLk-{k¤¾kfeÞ ½xfku yu {fkLkLkk yuðk ½xfku nkuÞ Au fu su rLk»V¤ sðkÚke Mk{økú {fkLk Ãkze 

sþu Lknª. yk ½xfku xufk {kxuLkk {k¤¾kfeÞ ½xfku WÃkh yk½kh hk¾u Au íkÚkk ÃkuhkrVx (fXuzku), çkkhe- 

Ëhðkò suðk çknkhLkk ½xfku íkÚkk Sýo ÚkÞu÷ Aík, çk¥keyku suðk ytËhLkk ½xfku íkÚkk yuMke, økuMk, 

ÃkkýeLkk òuzkýLke ÃkkRÃkku suðe {fkLk{kt hnu÷e ÃkkÞkLke ykð~Þõíkkyku íkÚkk {fkLk{kt hnu÷k xuçk÷, 

¾whþe, VkR÷kuLkk ½kuzk, fkuBÃÞwxh, Vkuxk ðøkuhuLkku Ãký Mk{kðuþ ÚkR òÞ Au. 

òu¾{Lku Lk¬e fhðkt íkÚkk íkuLku ½xkzðk {kxu yk ½xfkuLkk õÞkMkLku rçkLk-{k¤¾kfeÞ õÞkMk íkhefu 

yku¤¾ðk{kt ykðu Au. 

¢{ktf rçkLk{k¤¾kfeÞ Mk{MÞkLkku 

«fkh 

MÚk¤ 

Mk{MÞk Wfu÷ðk {kxu 

sYhe Ãkøk÷ktyku 

sðkçkËkhe 

1 VkR÷kuLkk ½kuzk 

2 xufkyku 

3 Aks÷eyku 

4 fkuBÃÞwxMko

5 Mxkuhus furçkLkuxMk 

6 rËðk÷ Ãkh ÷xfkðu÷ 

[esðMíkwyku 

7 ykøk þk{fku 

8 hu£eshuxMko 

9 Sýo ÚkR økÞu÷/ íkwxe økÞu÷ 

AíkkuLkk ¼køk 

10 ÷kRx {kxu çkuMkkzu÷ [es 

11 xÙuf ÷kRxTMk 

12 ç÷ufçkkuzoMk 

13 «kusuõþLk M¢eLk 

14 yuMke 

15 ðes¤eLkk ðkÞhku 

16 fk[Lke {kuxe çkkheyku 

17 ø÷uÍz ÃkkxeoþLMk 

LkkUÄ- WÃkhkuõík ÞkËe Ëþkoí{f Au. nkuLkkhík, òu¾{ íkÚkk yMk{ÚkoíkkLkku õÞkMk fhíke ð¾íku, òu íku{Lku 

ÞkuøÞ ÷køku íkku WÃkhkuõík ÞkËe{kt ðÄw rðøkíkku þk¤kyku W{uhe þfu Au. 

(çk) {k¤¾kfeÞ ykfkhýe- 

{fkLkLkk {k¤¾kfeÞ ½xfku {fkLkLkk {k¤¾kfeÞ ytøkku Au fu suÚke {fkLk çkLku÷wt Au. íku{kt ÃkkÞku, fku÷BMk, 

çkeBMk, ^÷kuhLke ÃkæÄrík, AíkLke ÃkæÄrík íkÚkk {k¤¾kfeÞ ytøk, {fkLkLkk MktÃkqýo {k¤¾kLku ½hkþkÞe fhe 

þfu Au. {fkLkLkk yk {k¤¾kfeÞ ytøkkuLkk õÞkMkLku {k¤¾kfeÞ õÞkMk íkhefu yku¤¾ðk{kt ykðu Au. 

¢{ktf {k¤¾kfeÞ Mk{MÞkLkku «fkh MÚk¤ Mk{MÞkLkk Wfu÷ {kxu 

sYhe Ãkøk÷kt 

1 MkuÂM{f çkuLzLke WÃkÂMÚkrík 

2 ^÷kuxªøk fku÷{ 

3 þkuxo fku÷{ 

4 yuõMkÃkkLkþLk òuRLx 

5 {kuxk Ëhðkò 

6 çke{Lkwt fË 

7 fku÷{Lkwt fË 

8 xqtfk fku÷{Lkku ðÄu÷ku ytrík{ 

¼køk 

sðkçkËkhe

9 Mkeze 

10 AkÃkYt 

11 rËðk÷{ktÚke fkuL¢ex Vw÷e sðwt 

(çknkh ykðe sðwt) 

12 {k¤Lke Ÿ[kR 

13 ÃkuMkusLkwt fË 

14 {fkLkLkk fkuRÃký ¼køk{kt 

Ãkzu÷e ríkhkz 

15 ¾wÕ÷k yLku fkx ¾kR økÞu÷k 

Mxe÷Lkk Mkr¤Þk 

(Mke) þk¤k ÃkrhMkhLke çknkh nkuLkkhíkku yku¤¾ðe. 

¢{ktf nkuLkkhíkLkku «fkh MÚk¤ þ{Lk {kxuLkk sYhe Ãkøk÷kt 

1 hkMkkÞrýf Vuõxhe 

2 nkRxuLþLk ÷kRLk 

3 ÃkuxÙku÷ ÃkBÃkMk 

4 «kuMku®Mkøk yuf{ku 

5 Sýo ÚkR økÞu÷kt {fkLkku 

6 Lkçk¤k rðs¤eLkk Úkkt¼÷k 

7 f]r»k WíÃkkËLkkuLkk Ã÷kLxMk 

8 ykuR÷ ÃkkRÃk ÷kRLk 

9 ¾wÕ÷e økxhku/ {kuhe 

10 Äkuhe {køko 

11 ykÃkr¥ksLkf ÃkËkÚkkuoLkk økkuzkWLkku 

12 økuMk ÃkkRÃk÷kRLk 

(ze) þk¤k yMkhøkúMík ÚkR nkuÞ íkuðe ¼qíkfk¤Lke ykÃkr¥kyku/ yfM{kíkku 

¢{ktf ykÃkr¥k/ yfM{kík íkkhe¾ yMkhøkúMík 

rðãkÚkeoykuLke 

MktÏÞk 

1 ¼qftÃk 

2 ðkðkÍkuzwt 

3 Ãkqh 

4 íMkwLkk{e 

½xLkkLkwt ðýoLk íkÚkk ½xLkk 

ËhBÞkLk «ríkfkh fuðku níkku 

íkÚkk ½xLkkLkwt ðýoLk

5 ðes¤e 

6 {køko yfM{kík 

7 çkkuBçk rðMVkux 

8 nwÕ÷zku 

9 ykí{níÞk 

10 Ãkþw fhzðwt 

11 LkkMk¼køk 

12 hkMkkÞrýf yfM{kík 

13 Vwz ÃkkuRÍLkªøk 

14 hkuøk[k¤ku(MðkRLk ^÷w, 

þeík¤k, ykuhe, yAçkzk 

ðøkuhu) 

15 LÞwrõ÷yh yLku 

huzeÞku÷kuSf÷ 

(R) þk¤k ÃkrhMkh{kt ¼ÞsLkf rðMíkkhku Lk¬e fhðk. 

¢{ ¼ÞsLkf rðMíkkhku MÚk¤ þ{LkLkkt Ãkøk÷kt 

1 fu{eMx ÷uçk 

2 VeÍeõMk ÷uçk 

3 çkkÞku÷kuS ÷uçk 

4 Mkktfze Mkezeyku 

5 íkwxu÷e ¾tze[h ÚkÞu÷ Aíkku 

(¼ÞsLkf, òu¾{fkhf) 

6 ðes¤eLkk ¾wÕ÷k ðkÞhku 

7 hMkkuzkLke søÞk 

8 yÞkuøÞ ÷kRxLkªøkðk¤k 

fkuhezkuMko 

9 yÞkuøÞ [Zký

ð¼køk-3. íkiÞkhe (MkwMkßsíkk) 

MkwMkßsíkk yux÷u yuðe «ð]r¥kyku fhðe fu su rðrðÄ nkuLkkhíkkuLkk òu¾{kuLku ½xkzu, «ríkfkh 

fk{økehe yMkhfkhf çkLkkðu íkÚkk ûk{íkk{kt ð]ÂæÄ fhu íku nuíkw MkkÚkuLke nkuÞ Au. ykÃkr¥k Mkk{uLke íkiÞkhe 

ykÃkr¥kLke yMkhku ½xkzðk {kxu ykÃkr¥kLke ÃkrhÂMÚkrík Q¼e ÚkkÞ íku Ãknu÷kt «ríkfkh ûk{íkk{kt ðÄkhku fhðku. 

þk¤kLkk f{o[kheyku {kxu fkuRÃký ykÃkr¥kLke ÃkrhÂMÚkríkLkku «ríkfkh fhðk frxçkæÄ Úkðwt yu ¾qçk s 

{n¥ðLke çkkçkík Au. çkk¤fku fu suyku ykðíkefk÷Lkwt ¼krð Au.íku{Lku Mkwhrûkík rþûký ÃkÞkoðhý {¤ðwt 

òuRyu íkÚkk fkuRÃký fxkufxeLke ÃkrhÂMÚkríkLkku «ríkfkh fhðk {kxu Úkðwt òuRyu. ykLkku {nkðhku fhðk yuðwt 

Mkq[Lk fhðk{kt ykðu Au fu Ëhuf þk¤kyu, ykÃkr¥k{kt ðÄw Mkkhe íkiÞkhe íkÚkk «ríkfkh fhðk {kxu Ãkuxk- 

Mkr{ríkyku/ xe{ku Mkrník þk¤k zeyu{ Mkr{ríkLke h[Lkk fhðe òuRyu. 

(yu) þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{ríkLke h[Lkk. (yuMkzeyu{Mke) 

þk¤kyu «ríkfkh ÞkusLkk ytøku rðrðÄ íkiÞkheyku íkÚkk þ{Lk, «ð]r¥kykuLkk Mkt[k÷Lk {kxu þk¤k 

ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{ríkLke h[Lkk fhðe hnuðe òuRyu. yuMkzeyu{Mke (þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk 

Mkr{rík) Mk{økú ð»ko Ëhr{ÞkLk fkÞohík hnuðe òuRyu. yuMkzeyu{Mkeyu (þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík) 

þk¤kLkk rðãkÚkeoyku, rþûkfku íkÚkk yLÞ f{o[kheyku yk «fkhLke «ð]r¥kykuÚke Mkw{krníkøkkh ÚkkÞ íku {kxu 

rðrðÄ «ð]r¥kykuLkwt Mkt[k÷Lk íkÚkk fkuRÃký fxkufxeLke ÃkrhÂMÚkrík Mkk{u «ríkfkh fhðk íku{Lku íkk÷e{çkæË 

fhðk òuRyu. yuMkzeyu{Mkeyu (þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík) rðrðÄ Mxuf nkuÕzhkuLku yuf Aºk 

Lke[u ÷kððk òuRyu fu suÚke Ëhuf Mxuf nkuÕzhLkku Mkíkík «ÞkMk, rþûký {kxu Mk÷k{ík ðkíkkðhý íkÚkk 

rLkhð þktrík MkrníkLke þk¤k {kxuLkwt ðkíkkðhý Ãký Q¼wt fhe þfu. 

¢{ktf Lkk{ yuMkzeyu{Mke{kt nkuÆku MktÃkfo Lktçkh 

1 yæÞûk (yk[kÞo) 

2 ÔÞðMÚkkÃkf/ f{kLzh 

(WÃkk[kÞo) 

3 Mk÷k{íke yrÄfkhe 

h{ík øk{ík rþûkf 

4 þk¤k ðneðxËkh 

5 zeÃkeRyku/ zeRyku yÚkðk íku{Lkk «ríkrLkrÄ 

6 xezeyku yÚkðk íku{Lkk «ríkrLkrÄ 

7 Ãkt[kÞíkLkk «ríkrLkrÄ 

8 LkSfLkk VkÞh MxuþLkLkk «ríkrLkrÄ 

9 LkSfLkk Ãkkur÷Mk MxuþLkLkk «ríkrLkrÄ 

10 LkSfLkk ykhkuøÞ fuLÿLkk «ríkrLkrÄ 

11 ðk÷e- rþûkf{tz¤Lkk «{w¾

12 rð¿kkLk rþûkf 

13 òøk]r¥k fu¤ðýe íkÚkk MktËuþk ÔÞðnkh xwfzeLkk ðzk 

14 «kÚkr{f Mkkhðkh xwfzeLkk ðzk 

15 þkuÄ yLku çk[kð xwfzeLkk ðzk 

16 MÚk¤ktíkh xwfzeLkk ðzk 

17 MÚk¤ Mkwhûkk xwfzeLkk ðzk 

18 ðknLkÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfzeLkk ðzk 

19 ykøk Mkwhûkk xwfzeLkk ðzk 

(çke) yuMkzeyu{Mke (þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík) Ãkuxk Mkr{ríkLke h[Lkk 

Lke[uLke Ãkuxk- Mkr{ríkyku/ xwfzeykuLke h[Lkk fhðe òuRyu yLku íku yuMkzeyu{Mke (þk¤k ykÃkr¥k 

Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík) nuX¤ fk{økehe fhþu. 

1. òøk]r¥k fu¤ðýe íkÚkk MktËuþkÔÞðnkh xwfze 

2. «kÚkr{f Mkkhðkh xwfze 

3. þkuÄ yLku çk[kð xwfze 

4. MÚk¤ktíkh xwfze 

5. MÚk¤ Mkwhûkk xwfze 

6. ðknLkÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfze 

7. ykøk Mkk{u Mkwhûkk xwfze 

(Mke) fkÞ{e støk{ [esðMíkwyku 

(1) þk¤k ÃkrhMkh{kt WÃk÷çÄ nkuÞ íkuðe fkÞ{e støk{ [esðMíkwykuLke ÞkËe. 

¢{ktf fkÞ{e støk{ [esðMíkwyku MktÏÞk ¼kiríkf ÃkrhÂMÚkrík þhík 

1 «kÚkr{f Mkkhðkh 

2 ykøk þk{fku 

3 çkuxhe 

4 òzk Ëkuhzkt 

5 huíkeLke zku÷ 

6 fkuBÃÞwxh ÷uçk 

7 ¼kiríkfrð¿kkLk ÷uçk 

8 hMkk[LkþkMºk ÷uçk 

9 Sðrð¿kkLk ÷uçk 

10 fuLxeLk (yÕÃkknkh øk]n)

11 ÃkeðkLkk ÃkkýeLke MkwrðÄk 

12 þki[k÷[ 

13 þk¤kLkwt h{íkøk{íkLkwt {uËkLk 

14 økútÚkk÷Þ 

15 þk¤k{kt ykuhzkyku (ðøko, MxkV, 

yk[kÞo, ðneðxeíktºk) 

16 Akºkk÷Þ 

(2) þk¤k ÃkrhMkhLke çknkh 5 rf.{e.Lkk ytíkh{kt WÃk÷çÄ ðMíkwykuLke ÞkËe 

¢{ktf fkÞ{e støk{ [esðMíkwyku MktÏÞk ¼kiríkf ÃkrhÂMÚkrík þhík 

1 nkuÂMÃkx÷ 

2 Ãkkur÷Mk MxuþLk 

3 VkÞh MxuþLk 

4 ç÷z çkUf 

5 Vk{oMke 

6 MðiråAf MktMÚkkyki (yuLk.S.yku.) 

7 Lkkøkrhf Mkthûký 

8 huþLkLke ËwfkLk 

9 huMxkuhLx 

10 ÄkŠ{f MÚk¤ ({trËh, {ÂMsË, [[o 

ðøkuhu) 

ze. þk¤kLkku Lkfþku 

þk¤kLkku Lkfþku yu ÞkusLkkLkku ykð~Þf ¼køk Au. íku{kt Mk{økú þk¤k yLku ykswçkkswLkk rðMíkkhLkwt 

«kÚkr{f ÃkrhÂMÚkrík rð»kÞf {krníke (ðøkeofhý) nkuðwt sYhe Au. su Ãkife 3 «fkhLkk Lkfþkyku nkuðk 

òuRyu fu su þk¤k zeyu{ ÞkusLkk nuX¤ íkiÞkh fhkððk sYhe Au. 

1. þk¤kLkku ¼kiríkf Lkfþku(swyku Ãkrhrþü-2) 

þk¤k ¼kiríkf Lkfþk{kt Lke[uLke {krníkeLkku Mk{kðuþ fhðku òuRyu. 

- þk¤k{kt ðøko¾tzkuLke MktÏÞk 

- MxkV Y{kuLke MktÏÞk 

- yk[kÞo yLku WÃkk[kÞoLkk Y{ 

- þki[k÷[ yLku yLÞ Y{ 

- ¼kiríkfrð¿kkLk, hMkk[LkþkMºk, Sðrð¿kkLk íkÚkk fkuBÃÞwxh suðe rðrðÄ ÷uçMk.

- h{íkLkwt {uËkLk íkÚkk ¾wÕ÷e søÞk. 

2. [esðMíkwykuLkku Lkfþku (Ãkrhrþ»x-3) 

yk Lkfþk{kt Lke[uLke {krníkeLkku Mk{kðuþ nkuðku òuRyu. 

- þk¤k ÃkrhMkh{kt WÃk÷çÄ ykøkþk{f, Ëkuhzkt, «kÚkr{f Mkkhðkh Ãkuxe ðøkuhu suðe yøkíÞLkk 

MkkÄLkku. 

- VkÞh MxuþLk, nkuÂMÃkx÷/ Ãkeyu[Mke, Ãkkur÷Mk MxuþLk, Lkkøkrhf Mkthûký f[uhe, R.yku.Mke. ðøkuhu 

suðk LkSf{kt WÃk÷çÄ MkkÄLkku. 

- LkSfLkwt çkMk MxuþLk, huÕðu MxuþLk, ykuxku heûkk MxuþLk. 

- þk¤k ÃkrhMkh LkSf ykðu÷k ík¤kð, LkËeyku, ô[k/ Lke[k {uËkLkku, Ërh[krfLkkhku ðøkuhu suðk 

¼kiøkkur÷f MÚk¤ku. 

3. MÚk¤ktíkh Lkfþku (swyku Ãkrhrþü-4) 

yk Lkfþk{kt Lke[uLke {krníke nkuðe òuRyu. 

- MÚk¤ktíkh{kt çkÄe s Mkezeyku, çkkhe çkkhýkt Ëþkoðu÷k nkuðk òuRyu. 

- MÚk¤ktíkh{kt çknkh Lkef¤ðkLkk {køkkuo MÃkü heíku Ëþkoðu÷k nkuðk òuRyu. 

- MÚk¤ktíkh{kt ðøko¾tz, MxkVY{, ðøkuhu{ktÚke çknkh sðkLkk rðrðÄ {køkkuo Ëþkoðu÷ nkuðk skuRyu. 

- MÚk¤ktíkh Lkfþku þk¤k{kt rðrðÄ MÚk¤kuyu hk¾ðku òuRyu íkÚkk íkuLku ÷k÷ htøk{kt “ík{u ynª Aku” íku 

Ëþkoððwt òuRyu fu suÚke su fkuR LkfþkLkku WÃkÞkuøk fhu íkuLku LkSfLkku çknkh sðkLkku {køko íkÚkk 

MÚk¤ktíkhLkku {køko Ãký {¤e þfu. 

- þõÞ nkuÞ íkku ðifÂÕÃkf {køkkuo Ãký Ëþkoððk. 

R. þk¤k{kt rðrðÄ MkwMkßsíkk «ð]r¥kyku [÷kððk {kxu ðkŠ»kf fu÷uLzh 

rðrðÄ MkwMkßsíkk «ð]r¥kyku [÷kððk {kxu yLÞ Mxuf nkuÕzhkuLkk Ãkhk{þo{kt hneLku þk¤k 

ðneðxeíktºk (yuMkzeyu{Mke) îkhk ðkŠ»kf fu÷uLzh íkiÞkh fhkððwt òuRyu. yk fu÷uLzh rðãkÚkeoykuLke 

ûk{íkkð]ÂæÄ{kt {ËË fhþu fíkÚkk rðrðÄ MkkÄLkku {khVíku òøk]r¥k Ãký fu¤ðþu. 

{rnLkku 

òLÞw Vuçkúw {k[o yur«÷ {u swLk sw÷kR ykuøkMx MkÃxu ykuõxku Lkðu rzMku 

MkwMkßsíkk 

«ð]r¥kyku 

ÃkkuMxh 

[[ko Mk¼k 

õðeÍ 

rVÕ{ M¢eLkªøk

hu÷e 

MÚk¤Lke 

{w÷kfkík 

{nkLkw¼kðkuLkk 

«ð[Lk 

rLkËþoLk 

yuV. {kufzÙe÷ [÷kððk {kxuLke fkÞo ÞkusLkk. 

{kufzÙe÷ yu MkwMkßsíkk «ð]r¥kLkku ¼køk Au yLku íku þk¤k Mk÷k{íke íkÚkk ûk{íkkð½oLk nuX¤ yøkíÞLke 

çkkçkík Au. íkuÚke, þk¤k{kt rLkÞr{ík heíku {kufzÙeÕMkLkwt ykÞkusLk fhðwt òuRyu. rðøkíkðkh {krníke {kxu 

SyuMkzeyu{yu îkhk íkiÞkh fhkÞu÷ {kufzÙe÷Lkk Mkt[k÷Lk {kxu {køkoËŠþfkyku swyku. 

{rnLkku òLÞw Vuçkúw {k[o yur«÷ {u swLk sw÷kR ykuøkMx MkÃxu ykuõxku Lkðu rzMku 

{kufzÙe÷ 

¼qftÃk 

ykøk 

Ãkqh 

íMkwLkk{e 

ðkðkÍkuzwt 

ykiãkurøkf 

yfM{kík 

S. ûk{íkkðÄoLk yLku íkk÷e{ 

rþûkfku, rðãkÚkeoyku íkÚkk yLÞ f{o[kheyku {kxu ûk{íkkðÄoLk íkÚkk íkk÷e{ yøkíÞLke çkkçkíkku Au. 

fkuRÃký fxkufxeLke ÃkrhÂMÚkríkLkk «ríkfkh {kxu þk¤kLkk f{o[kheyku {w¤¼qík ykÃkr¥k ÔÞðMÚkkÃkLk 

fk{økehe{kt íkk÷e{çkæÄ nkuðk òuRyu. yuMkzeyu{MkeLku (þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík) ykÃkr¥k 

ÔÞðMÚkkÃkLkLke {w¤¼qík ÃkrhÂMÚkríkLkk yMkhfkhf ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu íku{Lkk MktçktrÄík ûkuºkku{kt íkkr÷{çkæË 

nkuðe òuRyu. 

þk¤k Mkt[k÷f {tz¤u SyuMkzeyu{yu, MÚkkrLkf VkÞh MxuþLk, ykhkuøÞ fuLÿ, Ãkkur÷Mk MxuþLk íkÚkk 

Lkkøkrhf MkthûkýLkk Ãkhk{þo{kt hneLku rðãkÚkeoyku, rþûkfku íkÚkk yLÞ f{o[kheyku {kxu íkkr÷{ fkÞo¢{kuLkwt 

ykÞkusLk fhðwt òuRyu. 

yk nuíkw {kxu íkkr÷{ fu÷uLzh Ãký íkiÞkh fhðwt òuRyu.

{rnLkku 

òLÞw Vuçkúw {k[o yur«÷ {u swLk sw÷kR ykuøkMx MkÃxu ykuõxku Lkðu rzMku 

íkkr÷{ 

«kÚkr{f 

Mkkhðkh 

íkkr÷{ 

þkuÄ yLku 

çk[kð 

íkkr÷{ 

{w¤¼qík 

ykÃkr¥k 

ÔÞðMÚkkÃkLk 

íkkr÷{ 

rþûkfku 

{kxuLke 

íkkr÷{ 

MÚk¤ktíkh 

{kxuLke 

íkkr÷{ 

{w¤¼qík 

MkeÃkeykh 

íkkr÷{ 

ykøk 

Mk÷k{íke 

{kxuLke 

íkkr÷{

ð¼køk-4. «ríkfkh 

«ríkfkh{kt ykøk Mkuðkyku, Ãkkur÷Mk MxuþLk, yLku yLÞ fxkufxe Mkuðkyku suðe MkuðkykuLkku 

yuMkzeyu{Mke (þk¤k ykÃkr¥k Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík) Ãkuxk Mkr{ríkyku íkÚkk yLÞ Mxuf nkuMzMkoLke 

fk{økeheykuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. 

yu. nkuLkkhík rðrþü «ríkfkh ÞkusLkk. 

rðrðÄ Mkr{ríkyku MkkÚku ðÄw Mkkhk Mktf÷Lk {kxu þk¤k ÃkkuíkkLke nkuLkkhík «ríkfkh ÃkæÄríkLke h[Lkk 

fhe þfu Au. fkuR Ãký ykÃkr¥kLkk rfMMkk{kt, nkuLkkhík «ríkfkh ÃkæÄrík WÃk÷çÄ ÔÞÂõíkykuLke MktÏÞk íkÚkk 

MkkÄLkkuLkkt ykÞkusLk íkÚkk íkuLkk «Þkuøk {kxu WÃkÞkuøke çkLke þfu Au. yk yuf «fkhLkwt £u{ðfo ({k¤¾wt) Au. 

yk £u{ðfo, sðkçkËkheykuLkk Mkt[k÷Lk íkÚkk íkuLku fkÞohík fhðk {kxu fkuRÃký ykÃkr¥kLke ÃkrhÂMÚkrík{kt íkuLkku 

WÃkÞkuøk fhe þfkÞ Au. 

þk¤k ykÃkríík Ô[ðMÚkkÃkLk Mkr{rík (yk[kÞo) 

Mk÷k{íke yrÄfkhe 

(h{íkøk{ík rþûkf) 

ÔÞðMÚkkÃkf/ f{kLzh 

(WÃkk[kÞo) 

òøk]r¥k fu¤ðýe yLku 

MktËuþkÔÞðnkh xwfze 

«kÚkr{f Mkkhðkh xwfze 

þkuÄ yLku çk[kð xwfze 

MÚk¤ktíkh xwfze 

MÚk¤ Mk÷k{íke xwfze 

ðknLkÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfze 

MÚk¤ Mkwhûkk xwfze

nkuLkkhík rðrþü «ríkfkh ÞkusLkk íkiÞkh fhkððku òuRyu. íku{kt Ëhuf ykÃkr¥k {kxu {kºk yk¾he 

y{÷efhýLkku Mk{kðuþ fhkððku òuRyu. 

1. ¼qftÃk 

¼qftÃk 

1. s{eLk ÄúwsðkLkk «Úk{ MktfuíkÚke s çkÄe s xwfzeyku fkÞohík Úkðe òuRyu yLku 

þk¤k{kt [uíkðýeLke MkkÞhLk ðøkkzðe òuRyu. 

2. ðøko{kt hnu÷ ÔÞÂõíkykuyu zÙkuÃk, fðh, yLku nkuÕzLke ÂMÚkrík{kt ykðe sðwt 

òuRyu. 

3. Äúwòhe çktÄ ÚkÞk ÃkAe, çkÄk s ðøko¾tzku ¾k÷e fhkððk òuRyu íkÚkk rðãkÚkeoyku/ 

MxkVLku MÚk¤ktíkh Lkfþk{kt rLkŠËü ÚkÞu÷ rðMíkkh{kt ÷kððk òuRyu. 

4. yþõík ÔÞÂõíkyku {kxu ¾kMk ÔÞðMÚkk fhkððe òuRyu. 

5. Mkezeyku WÃkh Ëhuf rþMíkçkæÄ nkuðk òuRyu yLku þktrík íkÚkk ÄehsÃkqðof çknkh 

Lkef¤e sðwt òuRyu. 

6. yufºk ÚkðkLkk MÚk¤u, ÔÞÂõíkykuLke økýíkhe Úkðe òuRyu yLku òu fkuR ÔÞÂõík Lk 

nkuÞ íkku íkuLke òý íkkífkr÷f yuMkzeyu{Mke yÚkðk þkuÄ yLku çk[kð xe{Lku 

fhðe òuRyu. 

2. ykøk 

ykøk 

1. ykøk ÷køÞkLke ¾çkh Ãkzâk ÃkAe íkkífkr÷f, yu÷k{o ðøkkzðwtt íkÚkk çkÄe s 

xwfzeyku fkÞohík Úkðe òuRyu. 

2. MÚkkrLkf VkÞh rçkúøkuz Mk¥kkðk¤kykuLku íkkífkr÷f òý fhðe òuRyu. 

3. yu÷k{o Mkkt¼¤eLku çkÄk s rðãkÚkeoykuyu rþMíkçkæÄ heíku ðøko¾tz{ktÚke çknkh 


4. òu fkuR ÔÞÂõík ykøk{kt Mk¤økðk {ktzu íkku íku/ íkuýe yu ßÞkt MkwÄe fÃkzkt ÃkhLke 

ykøk çkqÍkÞ Lknª íÞkt MkwÄe s{eLk Ãkh MxkuÃk, zÙkuÃk, yLku hku÷Lke r¢Þk fhðe 

òuRyu. 




7. yufºk ÚkðkLkk MÚk¤u, ÔÞÂõíkykuLke økýíkhe Úkðe òuRyu yLku òu fkuR ÔÞÂõík Lk

nkuÞ íkku íkuLke òý íkkífkr÷f yuMkzeyu{Mke yÚkðk þkuÄ yLku çk[kð xe{Lku 

fhðe òuRyu. 

3. íMkwLkk{e 

íMkwLkk{e 

4. ðkðkÍkuzwt 

ðkðkÍkuzwt 

1. MÚkkrLkf ykÃkríík Ô[ðMÚkkÃkLk Mk¥kkðk¤kyku ÃkkMkuÚke ykøkkuíkhe íMkwLkk{eLke 

[uíkðýe {éÞk ÃkAe, çkÄe s xqfzeyku Mkr¢Þ Úkðe òuRyu yLku [uíkðýeLke 

MkkÞhLk ðøkkzðe òuRyu. 







nkuÞ íkku íkuLke òý íkkífkr÷f yuMkzeyu{Mke yÚkðk þkuÄ yLku çk[kð xwfzeLku 

fhðe òuRyu. 

6. ðknLkÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfzeyku rðãkÚkeoykuLku íMkwLkk{eLkk rðMíkkh{ktÚke 

ËqhLkk Mk÷k{ík MÚk¤u ÷R sðk òuRyu. 

1. MÚkkrLkf ykÃkríík Ô[ðMÚkkÃkLk Mk¥kkðk¤kyku ÃkkMkuÚke ykøkkuíkhe ðkðkÍkuzkLke 

[uíkðýe {éÞk ÃkAe, çkÄe s xwfzeyku Mkr¢Þ Úkðe òuRyu yLku [uíkðýeLke 




3. fkuBÃÞwxh, {kuçkkR÷, ÷uLz÷kRLMk ðøkuhu suðk ðes¤eLkk MkkÄLkkuLkku WÃkÞkuøk çktÄ 

fhðku òuRyu fkhý fu ðes«ðknÚke þkuxo Mkfeox ÚkðkLkku Mkt¼ð hnu Au su økt¼eh 

R÷uõxÙef ykt[fku MkSo þfu Au. 


5. Mkezeyku WÃkh Ëhuf rþMíkçkæÄ nkuðk òuRyu yLku þktrík íkÚkk ÄehsÃkqðof çknkh




fhðe òuRyu. 

7. ðknLkÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfzeyku rðãkÚkeoykuLku ðkðkÍkuzktLkk rðMíkkh{ktÚke 

ËqhLkk Mk÷k{ík MÚk¤u ÷R sðk òuRyu. 

5. Ãkqh 

Ãkqh 

1. MÚkkrLkf ykÃkríík Ô[ðMÚkkÃkLk Mk¥kkðk¤kyku ÃkkMkuÚke ykøkkuíkhe MkwLkk{eLke 

[uíkðýe {éÞk ÃkAe, çkÄe s xwfzeyku Mkr¢Þ Úkðe òuRyu yLku [uíkðýeLke 








fhðe òuRyu. 

5. y[kLkf Ãkqh ykðu íkku, ÃkqhøkúMík rðMíkkhkuLku ¾k÷e fhku yLku ÷kufkuLku {fkLkLkk 

WÃkhLkk {k¤u þe^x fhku yLku fxkufxe çk[kð Mkuðkyku {u¤ððk hkn swyku. 

6. çkkuBçkLke Ä{fe 

çkkuBçkLke 

Ä{fe 

1. þk¤k{kt çkkuBçk nkuðkLke [uíkðýe {éÞk ÃkAe íkkífkr÷f LkSfLkk Ãkkur÷Mk MxuþLk 

íkÚkk VkÞh rçkúøkuzLkk òý fhku yLku çkÄe s xwfzeykuLku fkÞohík fhku. 



3. þk¤k{ktÚke çkÄe s ÔÞÂõíkykuLkwt MÚk¤ktíkh Lk ÚkkÞ íÞkt MkwÄe íkÚkk þk¤k{kt 

fxkufxeLke Mkuðkyku Lk {¤u íÞkt MkwÄe fkuRÃký ðMíkwLku yzfþku Lknª. 



Lkef¤e sðwt òuRyu.



fhðe òuRyu. 

7. hkuøk[k¤ku 

hkuøk[k¤ku 

1. rðãkÚkeoykuLku ½uh hnuðkLke Mk÷kn ykÃkðe òuRyu íkÚkk fkuR ÷ûký sýÞ íkku 

zkuõxhLkku MktÃkfo MkkÄðk fnuðwt 

2. rþûkfkuyu fkuRÃký hkuøk[k¤ku Vu÷kÞ íkku Mkk{u Mkkð[uík hnuðwt òuRyu yLku íku{ýu 

rðãkÚkeoykuLku ÷ûkýku ytøku íkÚkk WÃkkÞkuLkk Ãkøk÷ktyku rð»ku òøk]ík fhðk òuRyu. 

3. rðãkÚkeoyku fkuRÃký ÷ûkýkuÚke ÃkezkÞ íkku íku{Lku ðøko¾tz{ktÚke yLÞ çkk¤fku 

ÃkkMkuÚke Ëqh ÷R sðk òuRyu. 

4. þk¤kLkk çkÄk s rðãkÚkeoyku, rþûkfku íkÚkk yLÞ f{o[kheykuLke rLkÞr{ík 

íkçkeçke [fkMkýe {kxu òuøkðkR nkuðe òuRyu. 

çke. þk¤kLkwt rþûký fkÞo Mkíkík [k÷e hnu íku {kxu ðifÂÕÃkf ÔÞðMÚkk. 

fkuRÃký nkuLkkhík ÚkÞk ÃkAe, rðãkÚkeoykuLkk hkusLkk ðøkkuo Mkíkík [k÷w hnu íku ¾qçk s yøkíÞLkwt Au. 

nkuLkkhíkLke yMkh nkuðk Aíkkt Ãký rþûký ykÃkðk {kxu þk¤kyku ÃkkMku ykfÂM{f ÞkusLkk nkuðe òuRyu. 

- ðøkkuo [÷kððk {kxu Mkhfkh, MðiråAf MktMÚkkykiLku(yuLk.S.yku.) ÷kufku ðøkuhu suðe rðrðÄ 

yusLMkeykuLkk Ãkhk{þo{kt hneLku ðifÂÕÃkf MÚk¤ku Lk¬e fhðk òuRyu. 

- ðifÂÕÃkf MÚk¤kuyu ÷uMkLk ykÃkðk {kxu ¾kMk òuøkðkR yLku ÔÞðMÚkk fhðe òuRyu. 

- þk¤k ÃkrhMkhLke LkSf yÚkðk ytËh ÞkuøÞ MÚk¤kuyu rþûký [k÷w hk¾ðk {kxu ntøkk{e 

yk©ÞMÚkkLkku çkktÄðk òuRyu íkÚkk ðøko¾tz íkhefu íkuLkwt Mkt[k÷Lk Úkðwt òuRyu. 

Mke. Mkhfkh yLku fxkufxe/ nkuLkkhíkkuLke {krníke ykÃkðe. 

þk¤k{kt fkuRÃký ykÃkr¥k ykðu yÚkðk fkuRÃký fxkufxeS ÃkrhÂMÚkrík MkòoÞ íkku íkuLke òý MÚkkrLkf 

rsÕ÷k ðneðxeíktºk, rsÕ÷k ykÃkríík Ô[ðMÚkkÃkLk fuLÿLku (RykuMke) fhðe òuRyu. þk¤kyu yuf [ku¬Mk 

Ãkºkf{kt ½xLkk, økt¼ehíkk, íkkhe¾ yLku Mk{Þ, yMkh Ãkk{u÷k ÷kufkuLke MktÏÞk, íku{ýu ykÃkr¥kLkku «ríkfkh 

fuðe heíku fÞkuo ðøkuhuLkku ynuðk÷ rsÕ÷k ðneðxe íktºkLku ykÃkðku òuRyu. ÃkºkfLkk Lk{qLkk {kxu Ãkrhrþ»x- 1 

swyku.

ze. yþõík çkk¤fku {kxu ¾kMk òuøkðkRykÃkr¥kLke 

ÃkrhÂMÚkrík{kt yþõík ÔÞÂõíkyku yíÞtík yMk{Úko nkuÞ Au. ykÃkr¥k ÔÞðMÚkkÃkLk{kt yk 

çkkçkík «íÞu {nËytþu ÞkuøÞ Ãkqhíkwt æÞkLk ykÃkðk{kt ykðíkwt LkÚke. nk÷Lke zeyu{ ÞkusLkkyku yu çkkçkík 

MkíÞ nkuðk Aíkkt fu nkuLkkhíkku nt{uþkt Lkðe Lkðe {w~fu÷eyku MkSo þfu Au yk{ Aíkkt Ãký íkuLkk çkË÷u yþõík 

rLkçko¤ ÷kufkuLke sYrhÞkíkku «íÞu ¾qçks ykuAwt æÞkLk ykÃkðk{kt ykðu Au suÚke ykðk ðÄw rfMMkk Lk çkLku 

íkÚkk «ðíko{kLk ÂMÚkríkLku ytfwþ{kt ÷uðk fkuRÃký zeyu{ Ã÷kLk{kt yþõík ÷kufku {kxu ¾kMk òuøkðkRykuLkku 

Mk{kðuþ Úkðku òuRyu. 

fux÷ktf {wÏÞ {wËTkyku fu su ¾kMk æÞkLk ykÃkðk suðkt Au íku Lke[u {wsçk Au. 

1. þk¤kLkwt {fkLk rzÍkRLk (Ã÷kLk) yuðe heíku íkiÞkh fhðku òuRyu fu íku{kt yþõík ÷kufku {kxu yðhsðh 

íkÚkk Ãknkut[ðkLkLke ûk{íkkLkku ÏÞk÷ hk¾ðku òuRyu. 

2. þk¤kLkk {fkLk{kt yþõík ÔÞÂõíkyku rðLkk {w~fu÷eÚke Mkh¤íkkÚke «ðuþe þfu íkÚkk çknkh sR þfu 

íkuðe ¾kMk òuøkðkR fhðe òuRyu íkÚkk þk¤k ÃkrhMkh íkÚkk íkuLke ykswçkksw Ãký íkuyku {wõík heíku 

Vhe þfu íkuðe òuøkðkR fhðe òuRyu. 

3. íku{Lkk {kxu Mkh¤íkkÚke íkuyku Ãkkýe Ãke þfu íkÚkk þki[k÷Þ Mkð÷íkLke òuøkðkR Ãký fhðe òuRyu. 

4. yuf ÃkrhÂMÚkrík{kt yMk{ÚkoíkkLku yLkwfw¤ Úkðk nt{uþk r{ºkk[kh ¼ÞwO ðíkoLk hk¾ku. 

5. yMk{ÚkoíkkLke {wÏÞ çkkçkík rð»ku þk¤k Ãkrhðkh íkÚkk yLÞ Mxuf nkuÕzMkoLku òøk]ík fhku. 

6. íku{Lke ûk{íkk ðÄkhðk {kxu íkkr÷{ fkÞo¢{kuLkwt ykÞkusLk fhku. 

7. yMk{Úkoíkk ytøku ðk÷eyku, rðãkÚkeoyku íkÚkk MÚkkrLkf ÷kufku {kxu òøk]r¥k fu¤ðýe fkÞo¢{kuLkwt 

ykÞkusLk fhku. 

8. SyuMkzeyu{yu/ MÚkkrLkf rsÕ÷k ðneðxe íktºkLke {ËËÚke swËeswËe nkuLkkhíkkuLkk Mk{Þ Ëhr{ÞkLk 

yMk{Úkoíkk ytøkuLke fk¤S rð»ku {krníkeLkk «Mkkh {kxu ¾kMk ykR.R.Mke. MkkrníÞ íkiÞkh fhku.

ð¼køk- 5 þ{Lk 

(yu) rçkLk- {k¤¾kfeÞ þ{LkLkk Ãkøk÷kt. 

1. RLMÞw÷uxuz ðes¤eLkk ðkÞhku íkÚkk xÙkLMkVku{oMko Mkrník ðes¤eLkk MkkÄLkku ÞkuøÞ heíku Mkwhrûkík 

hk¾ku. 

2. Ãkkýe ðnLk fhíke ÃkkRÃkku/ ÃkkRÃkªøk rËðk÷ yÚkðk s{eLk MkkÚku ÞkuøÞ heíku Vexªøk fhku. 

3. £u{ MkkÚku Aks÷eykuLkwt ÞkuøÞ heíku Vexªøk fhku. 

4. rËðk÷{kt Vex fhðkLkk furçkLkuxTMkLkwt rËðk÷ MkkÚku ÞkuøÞ heíku Vexªøk fhku. 

5. rËðk÷ Ãkh ÷økkððk {kxuLkwt xeðe, M¢eLk ÞkuøÞ heíku Vex fhku. 

6. ykøk þk{fLku çkúufux{kt ÞkuøÞ heíku økkuXðeLku Vex fhku. 

7. VkR÷kuLkk ½kuzkyku yuf MkkÚku hnu íku heíku rËðk÷ Ãkh íkuLkwt ÞkuøÞ heíku Vexªøk fhku. 

8. ÃkwMíkfkuLkk ½kuzkyku yuf ÃkAe yuf hk¾ku yLku Ëeðk÷ Ãkh íkuLku ÞkuøÞ heíku Vex fhku. 

9. fkuBÃÞwxhLku [qMík yLku ÞkuøÞ heíku xuçk÷ WÃkh økkuXðku íkÚkk yk xuçk÷ Mkwhrûkík MÚk¤u íkÚkk 

fk¤S ¼he heíku hk¾ku. 

10. ÃkkýeLke xktfeyku fk¤SÃkqðof þwæÄ, rLkÞtrºkík íkÚkk ÔÞðÂMÚkík hk¾ku. 

(çk) Mk÷k{íke ykuzex- 

Mk÷k{íke ykuzexyu þ{LkLkkt Ãkøk÷ktLkwt yøkíÞLkwt ÃkkMkwt Au íku ¼kiøkkur÷f òu¾{ Mkk{u þk¤k fux÷e 

Mk÷k{ík Au íku Lk¬e fhu Au. yMk{ÚkoíkkLkku õÞkMk fkZðkLkk nuíkwÚke Mk{Þktíkhu Mk÷k{íke ykuzex fhðwt ¾qçks 

sYhe Au. 

Lke[u {wsçkLkk fux÷ktf Mk÷k{íke ykuzexMkLkwt Mkq[Lk fhðk{kt ykðu Au fu su rðrðÄ yusLMkeykuLkk 

Ãkhk{þo{kt hneLku fhe þfkÞ Au. 

1. {fkLkLkwt ykuzex- íku ÃkezçkÕÞwze/ ykh yuLz çke, BÞwrLkrMkÃk÷ yuÂLsrLkÞh, MÚkkrLkf 

yuÂLsrLkÞhªøk fku÷usLke MknkÞÚke fhe þfkÞ Au. 

2. ykøk Mk÷k{íke ykuzex- íku MÚkkrLkf ykøk rð¼køkLke MknkÞÚke fhe þfkÞ Au. 

3. {æÞknLk ¼kusLk ¾kuhkfLke [fkMkýe- íku MktçktrÄík rðMíkkhLkk {æÞknLk ¼kusLk rLkheûkf/ ykhkuøÞ 

yrÄfkhe {khVíku fhe þfkÞ Au. 

4. ÃkeðkLkk ÃkkýeLke [fkMkýe- {nkLkøkhÃkkr÷fk/ LkøkhÃkkr÷fk {khVíku fhe þfkÞ Au. 

5. þki[k÷Þ [fkMkýe- þk¤k ðneðxe íktºk îkhk fhe þfkÞ Au. 

6. rðs¤ef Mk÷k{íke ykuzex- íku ðes¤e rð¼køk, MÚkkrLkf yuÂLsrLkÞhªøk fku÷usLke MknkÞÚke fhe 

þfkÞ Au. 

ykuzexLkku «fkh 

þk¤kLkk {fkLkLkwt ykuzex 

ykøk Mk÷k{íke ykuzex 

Mkqr[ík Mk{Þøkk¤ku 

3 ð»ko{kt yuf ð¾ík 

1 ð»ko{kt yuf ð¾ík

{æÞknLk ¼kusLk hMkkuRLke [fkMkýe 

ÃkeðkLkk ÃkkýeLke [fkMkýe 

þki[k÷Þ [fkMkýe 

rðs¤ef Mk÷k{íke ykuzex 

Ëh {rnLku 

Ëh {rnLku 

Ëh {rnLku 

ð»ko{kt yuf ð¾ík

Ãkrhrþü-1 

MkhfkhLku fxkufxe/ ykÃkr¥kLke òý fhðk {kxuLkwt Ãkºkf 

þk¤kLkwt Lkk{ 

þk¤kLkwt MkhLkk{wt- 

MktÃkfoíkkhe¾ 

Mk{Þ 

yMkhøkúMík ÷kufkuLke MktÏÞk 

{]íÞw rþûkfku rðãkÚkeoyku yLÞ MxkV 

½ðkÞu÷ ÔÞÂõíkyku 

½xLkk/ ykÃkr¥kLkku «fkh 

«ríkfkh MktMÚkkyku 1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

þk¤kLku ÚkÞu÷ LkwfþkLk 

½xLkkLkwt ðýoLk fhku. 

«ríkfkhLkwt ðýoLk fhku.

Ãkrhrþü-2 

þk¤kLkku Lk{qLkkY{ ¼kiríkf Lkfþku 

ytøkúuS yu{.yuMk.yuMk. {wsçk Lkfþku {qfðku.

Ãkrhrþü-3

Ãkrhrþü-4

Ãkrhrþü-5 

1. rðrðÄ xwfzeઓ íkÚkk Mktf÷Lk íktºkLke ¼qr{fk íkÚkk sðkçkËkheyku Lk¬e fhðe. 

yu. òøk]r¥k fu¤ðýe yLku MktËuþkÔÞðnkh xwfze. 

ટુfzeLkk MkÇÞku- 2-3 rþûkfku íkÚkk 5-6 rðãkÚkeoyku. 

ykÃkr¥k Ãknu÷kt- 

- þk¤kLkku Lkfþku, MÚk¤ktíkh Ã÷kLk, rçkÕzªøk Ã÷kLk, rðãkÚkeoyku, rþûkfku, yLÞ f{o[kheyku, 

ðøko¾tzkuLke MktÏÞk, ÷uçMk íkÚkk LkSfLkwt VkÞhMxuþLk, nkuÂMÃkx÷, Ãkkur÷Mk MxuþLk ðøkuhu {u¤ðku. 

- SyuMkzeyu{yu/ rsÕ÷k íktºkLkk Ãkhk{þo{kt ÃkkuMxMko, ÃkwÂMíkfk, [kuÃkkrLkÞk, ÃkuRLxªøk, ÃkuBV÷uxMk, 

[kxoMk ðøkuhu suðwt ykR.R.Mke. MkkrníÞ yufºk fhku yLku íkiÞkh fhku. 

- rðãkÚkeoyku, rþûkfku íkÚkk yLÞ f{o[kheyku {kxu þk¤k Mkt[k÷fkuLkk Mktf÷Lk îkhk ykÃkr¥k 

ÔÞðMÚkkÃkLk MktçktrÄík ÃkuRLxªøk, [[ko-Mk¼k, rLkçktÄ, ytíkfze, Mkwºkku ðøkuhu suðe «ð]r¥kykuLkwt 

ykÞkusLk fhku. 

- MÚkkrLkf «ríkrLkrÄyku, VkÞh MxuþLk, Ãkkur÷Mk zeÃkkxo{uLx, રોટheõ÷çk ðøkuhuLkk Mktf÷Lk îkhk 

þk¤kLkk f{o[kheyku {kxu òøk]r¥k fu¤ðýe fkÞo¢{ku Þkuòu. 

- «kÚkr{f MkkhðkhLke xufrLkõMk Ãkh rðãkÚkeoyku íkÚkk rþûkfku {kxu ykhkuøÞ rþrçkhku Þkuòu. 

- íku{Lke rLkÞr{ík heíku zÙeÕMk fhkððk yLÞ xwfzeykuLku {ËË fhku. 

- ¼qftÃk, Ãkqh yÚkðk yLÞ fkuR nkuLkkhík ytøku ËirLkf nðk{kLk, ynuðk÷ku rð»ku þk¤kLku AuÕ÷k{kt 

AuÕ÷e yk½wrLkf {krníkeÚke MkwMkßs hk¾ku. 

- fxkufxe Ëhr{ÞkLk ðÄw Mkkhk MktËuþkÔÞðnkh íkÚkk Mktf÷Lk {kxu xwfzeLkk MkÇÞkuLkk MktÃkfoLke 

rðøkતો rð»ku çkÄk s rðãkÚkeoykuLkk ðk÷eykuLkk MktÃkfoLke rðøkíkkuLke ÞkËe íkiÞkh fhku yLku 

ðk÷eykuLku íku çkkçkíkkuLke òý fhku. 

ykÃkr¥k Ëhr{ÞkLk- 

ykÃkr¥k ÃkAe- 

- ÞkuøÞ [uíkðýe ÃkæÄríkykuÚke þk¤k yLku yrÄfkheykuLku MkkðÄ fhku. 

- fxkufxe{kt íku{Lke Vhòu çkòððk{kt yLÞ xwfzeykuLku MknkÞ fhku. 

- ÃkrhÂMÚkríkLku fkçkq nuX¤ hk¾ku yLku íkçkeçke «kÚkr{f Mkkhðkh, þkuÄ yLku çk[kð ðøkuhu suðe 

ykÃkr¥k çkkËLke «ð]r¥kyku {kxu fxkufxe «ríkfkhfku MkkÚku Mkíkík MktÃkfo hk¾ku.

çke. «kÚkr{f Mkkhðkh xwfze 



- «kÚkr{f MkkhðkhLkk Mkk½Lkku þk¤k{kt hk¾ðk òuRyu. (ßÞkt Mkh¤íkkÚke ÃknkU[e þfkÞ íkÚkk 

çkÄkLku ¾çkh nkuÞ íkuðk MÚk¤u) 

- ykhkuøÞ ûkuºku fkÞo fhíke MðiråAf MktMÚkkyku (yuLk.S.yku) / MÚkkrLkf ykhkuøÞ rð¼køk/ 

VkÞhrçkúøkuz îkhk {q¤¼wík «kÚkr{f MkkhðkhLke xufrLkõMk{kt ટુfzeLkk çkÄk s MkÇÞku 

íkk÷e{çkæÄ nkuðk òuRyu. 

- yk ટુfzeLkk çkÄk s MkÇÞkuLku he£uþh íkk÷e{ rLkÞr{ík heíku ykÃkðe òuRyu. 

- yMkhfkhfíkk yLku ûk{íkk{kt ð]ÂæÄ fhðk rLkÞr{ík zÙeÕMk Þkuòu. 



- þk¤k{kt ÞkuøÞ fûkkyu fxkufxe «kÚkr{f MkkhðkhLke søÞk W¼e fhku. 

- ½kÞ÷ ÚkÞu÷ ÔÞÂõíkykuLkk «{ký Ãkh ykÄkrhík «kÚkr{f Mkkhðkh MkwrðÄkku Ãkqhe Ãkkzku. 

- ½kÞ÷ ÚkÞu÷ ÔÞÂõíkykuLkk «{ký Ãkh ykÄkrhík LkSfLkk ykhkuøÞ fuLÿ/ nkuÂMÃkx÷{ktÚke MknkÞ 

{u¤ðku yÚkðk 108 Ãkh VkuLk fhku. 

- ½ðkÞu÷ ÔÞÂõíkykuLke Mkkhðkh {kxu fuLÿ MÚkkÃkðk ÞkuøÞ MÚk¤ Lk¬e fhku. 

- çkÄk s fuMkku íkÚkk yÃkkÞu÷ MkkhðkhLke LkkUÄ hk¾ku. 

- økt¼eh heíku ½ðkÞu÷k ÷kufku {kxu ðknLkÔÞðnkh ટુfzeLke {ËË ðzu 108Lkk Mktf÷Lk{kt íku{Lku 

LkSfLke ykhkuøÞ nkuÂMÃkx÷{kt Ëk¾÷ fhku. 

Mke. þkuÄ yLku çk[kð xwfze 



- þk¤k «ðuþ, çknkh sðkLkk Ëhðkò, Mkeze, ÃkuMkus Ëhðkò, çkkhe çkkhýk ðøkuhu Ëþkoðíkk 

{fkLkLkku Ã÷kLk íkÚkk þk¤k MÚk¤ktíkh Ã÷kLkLke Lkf÷ {u¤ðku. 

- Ëhuf ðøko{kt rðãkÚkeoykuLke MktÏÞk, rþûkfku, yLÞ f{o[kheyku, ðøko¾tzku, ÷uçMkLke MktÏÞkLke 

{krníke {u¤ðku.

- ðøko¾tzku, ÷uçMk, þk¤kLkk ËhðkòLke çkÄes [kðeyku ÞkuøÞ søÞkyu nkuðe òuRyu fu suÚke íku 

Mknu÷kRÚke {¤e þfu yLku Mk{økú ટુfzeLkk MkÇÞkuLku íkuLke òýfkhe nkuðe òuRyu. 

- MkeMkkuxe, çk[kð nuÕ{uxTMk, xku[o, VkLkMk, Ëkuhzk íkÚkk Mkeze (çku {k¤Lkk {fkLkLkk rfMMkk{kt) suðkt 

yøkíÞLkk MkkÄLkku íkÚkk yþõík ÷kufkuLku çk[kððk sYhe MkkÄLkku íkiÞkh hk¾ðk òuRyu. 

- ટુfzeLkk MkÇÞku, MÚkkrLkf ykøk rð¼køk îkhk {q¤¼wík ÃkkÞkLke þkuÄ yLku çk[kðLke xufrLkõMk{kt 

íkk÷e{çkæÄ nkuðk òuRyu. 

- yMkhfkhfíkkLke [kufMkkR fhðk íkÚkk ðÄw Mkkhk Mktf÷Lk {u¤ððk {kufzÙeÕMk rLkÞr{ík heíku 

Þkuòððe òuRyu. 

nkuLkkhík Ëhr{ÞkLk- 


- ÃkrhÂMÚkrík «{kýu þkuÄ yLku çk[kðLke fk{økehe fhku. 

- yþõík ÷kufku «íÞu yLÞ ÷kufku fhíkkt ðÄw MkkYt æÞkLk ykÃkðwt òuRyu. yþõík ÷kufkuLku ðÄw 

Mkkhk Mk÷k{ík MÚk¤u ÷R sðk òuRyu. 

- çkÄk Y{ku [uf fhðk òuRyu fu suÚke fkuRÃký çkk¤fku Y{{kt hne Lk òÞ. 

- økt¼eh heíku ½ðkÞu÷ ÷kufku Lku íkçkeçke MknkÞ {kxu «kÚkr{f Mkkhðkh ટુfzeLku MkkUÃkðk òuRyu. 

- hkník çk[kð fk{økehe Ëhr{ÞkLk òu fkuR çkku½ÃkkX þe¾ðk {¤Þku nkuÞ íkku íku {wsçk çk[kðLkk 

rLkÞ{kuLku yãíkLk fhku. 

ze. MÚk¤ktíkh xwfze 

ટુfzeLkk MkÇયો- 2-3 rþûkfku yLku 5-6 rðãkÚkeoyku 


- þk¤k «ðuþ, çknkh sðkLkk Ëhðkò, Mkeze, ÃkuMkus, Ëhðkò, çkkhe çkkhýk ðøkuhu Ëþkoðíkk 



{krníke {u¤ðku. 



- nkuLkkhíkkuLkku õÞkMk fkZeLku rËðk÷ Ãkh MkkRLk ÃkkuMxMko {qfðk òuRyu fu suÚke Ëhuf Y{{ktÚke 

ÔÞÂõíkyku Mkh¤ yLku ðnu÷kt MÚk¤ktíkh {kxu {køkoËþoLk {u¤ðe þfu. 

- yþõík(yMk{Úko) ÔÞÂõíkykuLke sYrhÞkíkkuLku yøkíÞíkk ykÃkeLku MÚk¤ktíkh {kxu sYhe ðMíkwyku 

ÃknkU[kzðk {kxu ÔÞðMÚkk fhku.

- swËe swËe nkuLkkhíkku {kxu yLÞ ટુfzeykuLkk Ãkhk{þo{kt rLkÞr{ík heíku MÚk¤ktíkh zÙeÕMk fhkððe 

òuRyu. 



- «uõxeMk zÙeÕMk{kt Lk¬e fhkÞu÷ ÃkæÄrík {wsçk ÷kufkuLkwt MÚk¤ktíkh fhku. 

- AuÕ÷k{kt AuÕ÷ku rðãkÚkeo Mkwhrûkík søÞkyu Ãknkut[u íÞkt MkwÄe rðãkÚkeoykuLku {køkoËþoLk ykÃkku. 

- çkÄe s MÚk¤ktíkh fhkÞu÷ ÔÞÂõíkkuLke økýíkhe fhku yLku þk¤kLkk hufkuzo{kt sýkðu÷ ¾hu¾h 

MktÏÞk MkkÚku íkuLku {uળી swyku. 

- òu MktÏÞk{kt fkuR rðMktøkíkíkk sýkÞ íkku íkuLke þkuÄ yLku çk[kð ટુfzeLku òý fhku. 

MÚk¤ktíkh ÃkæÄrík(fkÞorðrÄ)Lkwt ÔÞðMÚkkÃkLk fhku yLku ¾kMk {wËTkykuLke LkkUÄ fhku fu su «uõxeMk fhkÞu÷ 

zÙeÕMk{kt Lk nkuíkk 

R. MÚk¤ Mkwhûkk xwfze 

ટુfzeLkk MkÇÞku- 2-3 rþûkfku yLku 5-6 rðãkÚkeoyku 


- þk¤k «ðuþ, çknkh sðkLkk Ëhðkò, Mkeze, ÃkuMkus Ëhðkò, çkkhe çkkhýk ðøkuhu Ëþkoðíkk 



{krníke {u¤ðku. 



- fxkufxeLkk Mk{Þu þk¤k{ktÚke rðÄkÚkeoykuLku çknkh fkZðk {kxu ðknLk ÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk 

xwfzeLku Mkk{u÷ hk¾e {køkoËŠþfk íkiÞkh fhku íku{s {køkoËŠþfkÚke {kíkk-rÃkíkk íku{s ðkr÷yku Lku 

yðøkík fhku. 

- fxkufxeLkk Mk{Þu Mkw[kÁ Mkt[k÷Lk {kxu rðÄkÚkeoyku íku{s {kíkk-rÃkíkkykuLkk MktÃkfo {kxu íku{Lkk 

MktÃkfoLke {krníkeLke ÞkËe íkiÞkh fhku íku{s yk ÞkËe MÚk¤ Mkwhûkk xwfzeLkk MkÇÞkuLku Ãkqhe Ãkkzku. 

ykÃkr¥k Ëhr{ÞkLk-


- þk¤k ÃkrhMkh{kt ytËh íkÚkk çknkh sðkLkku {køko rLkÞtrºkík fhku íkÚkk íkuLku {kºk fxkufxeLke 

Mkuðkyku {kxu s WÃk÷ç½ çkLkkðku . 

- xku¤kLkwt Mkt[k÷Lk fhðk MÚkkrLkf Ãkkur÷Mk yÚkðk VkÞh rçkúøkuzLke {ËË ÷ku. 

- ytËh íkÚkk çkËkh sðkLkku {køkoLku rLkÞtrºkík fhku þk¤k ÃkrhMkhLku Mk÷k{ík Mkwhrûkík çkLkkðku. 

- {kíkk-rÃkíkk íkÚkk ðk÷eyku MkkÚkuLkk ÔÞðnkh {kxu Ëhðkò Ãkh xwfzeLkkt 2 MkËMÞkuLku hk¾ku íkÚkk 

VkÞh rçkúøkuz, Ãkkur÷Mk f{o[kheyku íkÚkk yLÞ Mktçkttr½ík yusLMkeyku MkkÚku òu¾{ðk¤k 

rðMíkkhku{kt ÃknkU[ðk {kxu íku{Lke MkkÚku Mktf÷Lk fhku. 

yuV. ðknLk ÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfzexwfzeLkk 

MkÇÞku- Mfq÷ çkMk{kt síkk rþûkfku íkÚkk Ëhuf Äkuhý{ktÚke 2 rðãkÚkeoyku. 


- çkÄe s LkSfLke nkuÂMÃkx÷ku, ykhkuøÞ fuLÿku, Ãkkur÷Mk MxuþLMk VkÞh rçkúøkuz, çkMkzuÃkku તેમજ 

વદ્યાર્થીઓના ાલીઓ ðøkuhuLke MktÃkfo ÞkËe íkiÞkh fhku íkÚkk íku{Lke MkkÚku MktÃkfo fu¤ðku. 

- þk¤k{kt WÃk÷çÄ çkÄk s ðknLkku {kxu {køkoËþof Lkfþku íkiÞkh fhku íkÚkk íku{Lku ÃknkU[ðkLkk 

MÚk¤Lkwt Lkfþk{kt rLkËuoþLk fhku. «ríkçktrÄík rðMíkkh ytøkuLkk rfMMkk{kt ðifÂÕÃkf {køko Ãký 

Lkfþk{kt Ëþkoðku. 

- ðknLkkuLkk çkÄks f{o[kheykuLku {køkoËþof LkfþkÚke ðkfuV fhku fu suÚke íku{Lku LkSfLkk {køkoLke 

Ãký òýfkhe {¤e þfu. 

- çkÄk s MkÇÞkuyu MÚkkrLkf ykhkuøÞ rð¼køk{ktÚke «kÚkr{f MkkhðkhLke {q¤íkíð íkk÷e{ {u¤ððe 

òuRyu. 

- yMkhfkhf ÔÞðMÚkkÃkLk {kxu rðãkÚkeoykuLku {køkoËþoLk ykÃkðk {kxu xe{ ðkfuV nkuðe s òuRyu. 

- yþõík વદ્યાર્થીઓના {kxu y÷øk ÔÞqn íkiÞkh fhku. 

ykÃkr¥k ËhBÞkLk- 

- ðknLkkuLkk f{o[kheykuLku ÃknkU[ðkLkk MÚk¤u sðk Mk÷k{ík heíku þk¤kLke çknkh sðk {køkoËþoLk 

ykÃkku. 

- çkÄk s rðãkÚkeoykuLku rLkÞík ðknLk{kt Mk÷k{ík hk¾ku. yþõík rðãkÚkeoykuLke ¾kMk Mkt¼k¤ ÷ku. 

ykÃkr¥k çkkË- 

- nuhVuh {kxu ðÄw ðknLkkuLke sYheÞkík {kxu yLÞ xe{ku MkkÚku Mktf÷Lk fhku. 

- þktík hnuðk ÷kufkuLku Mkq[Lkk ykÃkku íkÚkk ðknLkkuLkk f{o[kheyku MkkÚku Mktf÷Lk{kt hneLku íku{Lkk 

MktçktrÄík ðknLkku{kt ÃknkU[ðk íku{Lku {køkoËþoLk ykÃkku.

- «kÚkr{f Mkkhðkh xe{Lkk MkÇÞkuLkk Mktf÷Lk{kt hneLku ½ðkÞu÷ ÔÞÂõíkykuLku «kÚkr{f MkkhðkhLke 

MknkÞ fhku. 

S. ykøk Mk÷k{íke xwfze- 

ટુfzeLkk MkÇÞku- 4 rþûkfku yLku 5-6 rðãkÚkeoyku 

ykÃkr¥k Ãknu÷kt 

- yu çkkçkíkLke ¾kíkhe fhku fu þk¤k ÃkkMku RLMxku÷ fhu÷k Ãkwhíke MktÏÞk{kt ykøkþk{fku Au fu fu{ 

yLku íku [k÷w ÂMÚkrík{kt Au fu fu{ íkuLke Ãký [kufMkkR fhku. 

- ટુfzeLkk çkÄk s MkÇÞkuyu ykøkþk{f fuðe heíku [÷kððwt íkuLke òýfkhe {u¤ðe ÷uðe òuRyu. 

- yu çkkçkíkLke ¾kíkhe fhku fu rsÕ÷kíktºkLkk Ãkhk{þo{kt hneLku MÚkkrLkf ykøk rð¼køk îkhk 

rLkÞr{ík heíku Mk{Þktíkhu ykøk Mk÷k{íkeLkwt yuMkuuMk{uLx fhðk{kt ykðu. 

- ટુfzeLkk MkÇÞkuyu rLkÞr{f heíku {kufzÙe÷{kt ¼køk ÷uðku òuRyu. 

- Wãkuøkku, fkh¾kLkkyku ðøkuhu suðk LkSfLkk ykÃkr¥ksLkf rðMíkkhku WÃkh ¾kMk Lksh hk¾ku yLku 

íku{Lku MktçktrÄík fkuRÃký «ð]r¥k rð»ku MÚkkrLkf íktºkLku MkkðÄ fhku. 

- yu çkkçkíkLke ¾kíkhe fhku fu {uRLk Mðe[ku Mkrník R÷uõxÙef ðkÞMko yLku Mðe[ku fðzo Au fu fu{; 

yLku òu ¾wÕ÷e sýkÞ íkku ðes¤e rð¼køkLkk Ãkhk{þo{kt hneLku íkuLku heÃkuh fhkððk {kxu þk¤k 

ÔÞðMÚkkÃkLk íktºkLku òý fhku. 



- þõÞ nkuÞ íkku {uRLk Mðe[ çktÄ fhku yLku Mk{økú þk¤k {kxu ðes¤e ÃkwhðXku fkÃke Lkk¾ku. 

- òu fkuR rðãkÚkeo ykøk{kt Mk¤økðk {ktzu íkku íkuLku MxkuÃk, zÙkuÃk yLku hku÷ Lkku ykËuþ fhku. 

- ykøk þk{fkuLkku WÃkÞkuøk fhe, ßÞkt ykøk Ëu¾kÞ íÞkt íkuLku çkqÍkððkLkku «ÞkMk fhku. 

- òu ykøk ¼Þtfh MðYÃk ½khý fhu íkku þk¤kLkk {fkLk{ktÚke çknkh Lkef¤e òઓ. 

- sux÷wt ðnu÷wt çkLku íkux÷wt ðnu÷wt MÚkkrLkf VkÞrçkúøkuzLku òý fhku. 

- yu çkkçkíkLke ¾kíkhe fhku fu çkÄk s rðãkÚkeoyku þk¤kLkk {uËkLk{kt WÃkÂMÚkík Au fu fu{? òu 

økýíkhe{kt ¾qxu íkku þkuÄ yLku çk[kð ટુfzeLku íkhík s íkuLke òý fhku. 

- íku{Lke fk{økehe fhðk{kt þkuÄ yLku çk[kð ટુfze íkÚkk «kÚkr{f Mkkhðkh ટુfzeLku {ËË fhku. 

- yãíkLk {krníke íkiÞkh fhe yLku ðÄw Mkkhk Mktf÷Lk {kxu þk¤k ÔÞðMÚkkÃkLk/ MÚkkrLkf rsÕ÷k 

ðneðxe íktºkLku òý fhku.

Ãkrhrþü-6 

rðãkÚkeoykuLke ðøkoðkh {krníke 

Äkuhý rð¼køk rfþkuh fLÞk yþõík 

çkk¤fkuLke MktÏÞk 

1 y 

çk 

f 

z 

2 y 

çk 

f 

z 

3 y 

çk 

f 

z 

4 y 

çk 

f 

z 

5 y 

çk 

f 

z 

6 y 

çk 

f 

z 

fw÷

7 y 

çk 

f 

z 

8 y 

çk 

f 

z 

9 y 

çk 

f 

z 

10 y 

çk 

f 

z 

11 y 

çk 

f 

z 

12 y 

çk 

f 

z

Ãkrhrþü-7 

þiûkrýf f{o[kheykuLke {krníke 

¢{ Lkk{ Äkuhý MkhLkk{kt MkkÚku MktÃkfo Lktçkh

Ãkrhrþü-8 

rçkLk- þiûkrýf f{o[kheykuLke {krníke 

rçkLk- þiûkrýf f{o[kheykuLke 

{krníke 

ÃkwY»k †e fw÷ 

ðneðxe 

Ãkxkðk¤k 

hûkf 

zÙkRðh 

yLÞ 

íkk÷e{ Ãkk{u÷k MðÞtMkuðfku Akufhkyku fLÞkyku 

yuLk.Mke.Mke. (nk/ Lkk) 

yuLk.yuMk.yuMk. (nk/ Lkk) 

MfkWx (nk/ Lkk)

Ãkrhrþü- 9 

fxkufxe/ ykÃkr¥k Ãkrhrþü {kxu yøkíÞLkk MktÃkfoLke {krníke 

¢{ktf MÚk¤ MktÃkfoLke {krníke MkhLkk{wt 

1 VkÞh MxuþLk 

2 «kÚkr{f ykhkuøÞ fuLÿ 

3 LkSfLke nkuÂMÃkx÷ 

4 Ãkkur÷Mk MxuþLk 

5 fxkufxe Mkt[k÷Lk fuLÿ 

6 Vk{oMke 

7 ç÷z çkuLf 

8 f÷ufxh f[uhe 

9 íkk÷wfk Ãkt[kÞík 

10 økúk{ Ãkt[kÞík 

11 Lkkøkrhf Mkthûký 

íkk÷e{ Ãkk{u÷/ «{krýík 

íkhðiÞk

Ãkrhrþü- 10 

Mk¼Þku Lke rðøkíkku 

1. òøk]r¥k fu¤ðýe yLku MktËuþkÔÞðnkh xwfze. 

¢{ Lkk{ nkuËku MktÃkfo Lktçkh E-{u÷ 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

2. «kÚkr{f Mkkhðkh xwfze 


1 

2 

3 

4 

5 

6

3. þkuÄ yLku çk[kð xwfze 


1 

2 

3 

4 

5 

6 

4. MÚk¤ktíkh xwfze 


1 

2 

3 

4 

5 

6

5. MÚk¤ Mkwhûkk xwfze 


1 

2 

3 

4 

5 

6 

6. ðknLkÔÞðnkh ÔÞðMÚkkÃkLk xwfze 


1 

2 

3 

4 

5 

6

7. ykøk Mkk{u Mkwhûkk xwfze 


1 

2 

3 

4 

5 

6

Guj_School DM plan format

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?