Berisha: Gazeta “55”, kampione e dekomunistizimit në të gjithë ...
Berisha: Gazeta “55”, kampione e dekomunistizimit në të gjithë ... Berisha: Gazeta “55”, kampione e dekomunistizimit në të gjithë ...
22 Nga Skënder Mulliqi forum E shtunë, 8 dhjetor 2012 @ | www.gazeta55.al gazeta Serbia e Madhe është vetëm fiksion në kokat e shovinistëve serbë Para disa kohësh ish-presidenti i Serbisë, Boris Tadiqi kishte theksuar së shteti i tij është i gatshëm ta pranojë solucionin siç thotë ai për Shqipëri të Madhe, edhe pse sipas tij është zgjedhje e dhimbshme për serbët, duke mos e fshehur aspak synimin për Serbi të Madhe. Po kështu para disa ditësh në një intervistë për televizionin shtetëror të Serbisë, edhe gjenerali rus Leonid Ivashov, i cili ishte në krye të forcës ruse, që hyri në Aeroportin e Prishtinës para forcave të NATO-së, aktualisht kryetar i Akademisë së Moskës për çështjet gjeopolitike, kishte deklaruar së Serbia e Madhe, Shqipëria e Madhe dhe Kroacia e Madhe janë garanci stabiliteti në Ballkan. Duke e arsyetuar tezën e tij, Ivashov tha: “Atje kurrë më s’do të ketë kurrfarë pavarësie, as ekonomike, as politike. Këto procese i udhëheqin Europa Perëndimore dhe SHBA-të. I gjithë Ballkani është i trazuar, kurse Turqia po forcohet dhe mbështetet nga Të drejtat e njeriut kanë nevojë për të gjithë ne Nga eugen Wollfarth* Ambasador i Prezencës së OSBE-së në Tiranë Në një këngë të mrekullueshme dashurie të viteve ‘60, Beatles-at pyesnin: “A do të kesh ende nevojë për mua, a do të më ushqesh ende kur të jem 64 vjeç?” Gjashtëdhjetë e katër vjet më parë, në 1948-n, kur u shpall Deklarata Ndërkombëtare e të Drejtave të Njeriut, Shqipëria ishte nën një diktaturë komuniste mizore. Asokohe, Shqipëria ishte në një stad vetëshkatërrimi, duke kryer të gjitha llojet e krimeve ndaj popullatës së vet, për dekada të tëra. Tani, në 2012-n, Shqipëria mund të tregojë një tjetër histori, shumë më të mirë. Ajo iu bashkua, dy dekada më parë, kombeve, që, në gjithë botën, kujdesen dhe janë “të dashuruara” me të drejtat e njeriut. Që nga 1997-a, viti kur u krijua Prezenca e OSBE-së në Shqipëri, misioni im dhe ai i shumë të tjerëve kanë kontribuar në promovimin e të Drejtave të Njeriut, në të gjitha aspektet e jetës në Shqipëri. Të Drejtat e Njeriut përbëjnë një qëllim themelor dhe më fisnikun në mandatin tonë. Sot, të drejtat e njeriut dhe promovimi i tyre përfshin të gjitha aspektet e punës sonë. Si angazhime thelbësore për Shtetet pjesëmarrëse të OSBE-së, përfshirë Shqipërinë, mbrojtja dhe promovimi i të drejtave dhe lirive themelore të njeriut është “përgjegjësia e parë e qeverisë”. Në i ndihmojmë autoritetet shqiptare në mbështetje të përpjekjeve të tyre për reformimin dhe forcimin e Shqipërisë, me një fokus të veçantë te të drejtat e njeriut. Në 2012-n, Shqipëria ka arritur nivelin më të lartë që ajo ka pasur ndonjëherë sa i përket të drejtave të njeriut. Por ky nuk është fundi i historisë dhe as fundi i punës së nevojshme. Mandati Prezencës së OSBE-së i ngarkon departamentet tona tematike me detyrën për të përfshirë në veprimtaritë e tyre një gamë të gjerë çështjesh Shtetet e Bashkuara. Tash për tash nuk shoh perspektivë stabiliteti në rajon dhe kjo vlen edhe për Serbinë. Ndonëse në disa analiza të mia, kur mendoj edhe problemin e Kosovës, shpesh si garant stabiliteti dhe ardhmërie shoh projektet shtetërore të Serbisë së Madhe, Shqipërisë së Madhe dhe të Kroacisë së Madhe. Kjo do të ishte bazë e stabilitetit dhe të paqes në Ballkan”. Kur e deklaron këtë gjë gjenerali rus Ivashov, sigurisht se e merr për bazë marrëveshjen jo të qëndrueshme të Dejtonit për Bosnje. Serbët pareshtur janë duke kërkuar referendum për shkëputje nga Bosnja. Edhe kroatët mund të bëjnë një kërkesë të tillë, që t’i bashkangjiten Kroacisë. Dhe këto aspekte të të dyja palëve nuk janë krejt pa mbulesë, kur dihet se marrëveshja e Dejtonit vetëm se e ndali luftën në Bosnje. Të tria entitetet që gravitojnë në Bosnje në shumë fusha funksionojnë të ndara nga pushteti qendror. Serbia duke e marrë për bazë këtë fakt të cilin veç që nuk e thotë hapur edhe gjenerali rus të lidhura me të drejtat e njeriut. Po përmend vetëm disa nga shembujt më të fundit: në kuadër të asistencës që ne i ofrojmë policisë, janë kryer trajnime për diversitetin, një trajnim strategjik për nivelet e larta të policisë dhe një trajnim për trajnues me instruktorët dhe trajnuesit e Policisë së Shtetit Shqiptar. Të respektosh diversitetin do të thotë zero tolerancë ndaj çdo lloj diskriminimi, veçanërisht edhe brenda institucioneve shtetërore. Në bashkëpunim me Drejtorinë e Policisë Tiranë, me Bashkinë e Tiranës dhe me Fakultetin e Arteve të Bukura, Prezenca organizoi projektin ‘Art në autobus’ si fushatë ndërgjegjësimi ndaj dhunës në familje, nëpërmjet posterave të krijuar nga studentë të arteve. Prezenca e OSBE-së promovon edhe zbatimin e parimeve të qeverisjes së mirë si në nivel qendror edhe në atë vendor. Këtu përfshihet mbështetja e iniciativave që trajtojnë shkaqet rrënjësore të korrupsionit, pastrimit të parave, trafikimit dhe migrimit të paligjshëm, si dhe promovimi i pjesëmarrjes në vendimmarrje dhe në llogaridhënie. Vetëm një qeveri pjesëmarrëse dhe transparente, si në nivel qendror edhe në atë vendor, do të garantojë plotësisht të drejtat e njeriut për të gjithë qytetarët. Për këtë arsye, Prezenca ka organizuar aktivitete që mbështesin zbatimin e Konventës Aarhus e cila promovon të drejtën për informim si një parim i rëndësishëm i të drejtave të njeriut. E drejta themelore për gjykim të drejtë dhe mundësia e barabartë për t’iu drejtuar një gjyqësori të pavarur dhe transparent, si dhe e drejta e personave që iu është kufizuar liria për t’u trajtuar me dinjitet janë në themel të aktiviteteve të Prezencës në lidhje me reformën gjyqësore dhe të burgjeve. Prezenca e OSBE-së në Shqipëri ka inkurajuar në mënyrë aktive format alternative Ivashov, dhe synimin tjetër që veriu i Kosovës me shumicë serbe fillimisht të fitojë ndonjë status special, atëherë Serbia dhe serbët sigurisht së mendojnë së janë afër synimit për formimin e Serbisë së Madhe. Gjenerali rus në analizën e tij perfide, mundohet t’i fusë në një thes projektin fashist për Serbi të Madhe gjoja me projektin e shqiptarëve për Shqipëri të Madhe. Ai qëllimisht harron së Shqipërisë nga fuqitë e mëdha të kohës padrejtësisht iu shkëputën territoret e saj, duke iu bashkangjitur shteteve fqinje. Serbia e Madhe është vetëm fiksion në kokat e shovinistëve serbo-rusë, të cilët janë mësuar të gllabërojnë tokat e huaja. Serbia e Madhe është projekt i kahmotshëm i Akademisë së Shkencave të Beogradit në krye më Dobrica Qosiqin si ideologun e saj kryesor. Këto pretendime territoriale ndaj Kosovës nuk i fshehën as një udhëheqës serb, deri te presidenti aktual i Serbisë, Tomisllav Nikoliqi. Serbia këtë projekt për Serbi të Madhe u mundua ta realizojë me luftë gjatë ndaj dënimit me burgim dhe punon me Ministrinë e Drejtësisë për të zhvilluar legjislacionin dhe standarde trajnimi për institucionin ende të ri të Shërbimit të Provës. Që nga themelimi i saj në Shqipëri, në vitin 1997, Prezenca e OSBE-së ka parë përparim të dukshëm në drejtim të mbrojtjes së të drejtave të njeriut dhe përgjegjësisë. Vetëm vitin e kaluar janë marrë hapa domethënës: ka pasur përmirësim në drejtim të mbrojtjes së lirisë së shprehjes nëpërmjet ndryshimeve më të fundit të Kodit Penal. Në sistemin e drejtësisë, sistemi i sapokrijuar i mbikëqyrjes elektronike është një hap madhor drejt përmirësimit të të drejtave të personave të akuzuar si dhe personave të cilëve iu është kufizuar liria, duke u dhënë atyre mundësinë për të dalë nga sistemi i burgjeve, duke qenë ende nën mbikëqyrje. Kjo do të thotë përmirësim të jetesës së tyre dhe reduktim të shpenzimeve për Buxhetin e Shtetit, të cilat mund të përdoren për qëllime të tjera. Për herë të parë këtë vit, nga Qendra e Formimit Policor janë diplomuar po aq oficere femra sa meshkuj, çfarë tregon një përpjekje, që duhet lavdëruar, drejt adresimit të çështjeve të diversitetit dhe gjinore. Institucionet shqiptare kanë kontribuar në këtë situatë të përmirësuar të të drejtave të njeriut në vend. Në Shqipëri numërohen një sërë institucionesh mandati i të cilëve është promovimi dhe mbrojtja e të drejtave të njeriut dhe kërkesa e llogarisë ndaj institucioneve të tjera në rast shkeljesh. Puna solide e Avokatit të ri të Popullit, në rolin e tij si mbrojtësi publik i të drejtave të njeriut për të gjithë, dhe veçanërisht për pakicat, ka përforcuar dukshëm mbrojtjen që i bëhet në përgjithësi të drejtave të njeriut në vend. Çdo qytetar është dhe duhet të shpërbërjes së përgjakshme të ish- Jugosllavisë. Edhe pse ish-krimineli i luftës, Sllobodan Millosheviqi, nuk pat sukses në këtë punë sepse atë e ndali Amerika me aleatët e saj perëndimor dhe shqiptarët, ai monstrum megjithatë në një rrugëtim të tillë makabër bëri masakrat më të madha pas Luftës së Dytë Botërore, mbi myslimanët e Bosnjës dhe mbi shqiptarët e Kosovës. Deri sa Serbia dhe serbët në mënyrë të hapur kërkuan dhe po kërkojnë formimin e Serbisë së Madhe, shqiptarët bashkimin e trojeve të tyre e fshihnin diku thellë në zemër pa pasur guximin që të kërkojnë në mënyrë të hapur si diçka shumë normale që është në krahasim me serbët. Por, nëse deri tash askush nuk e mori guximin të kërkojë në mënyrë të hapur bashkimin e shqiptarëve, këtë gjë e bëri kush tjetër pos kryeministrit të shqiptarëve, z. Sali Berisha, gjatë manifestimeve të shumta për 100 vjetorin e pavarësisë së Shqipërisë. Berisha fill pas kësaj u premtoi shqiptarëve kudo që jetojnë ndihet pjesë e strukturës shtetërore të Shqipërisë si dhe duhet të kontribuojë në këtë drejtim. Kjo ka rëndësi të veçantë gjatë zgjedhjeve, kur qytetarët kanë të drejtën më të madhe demokratike: të drejtën për të votuar, për ta bërë këtë lirisht dhe për të vendosur për qeverinë e ardhshme. Por mos të harrojmë se, edhe në jetën e përditshme, qytetarët kanë të drejtën dhe përgjegjësinë për të kontribuar në strukturën e Shtetit, së pari e mbi të gjitha, nëpërmjet një ndërveprimi të respektueshëm, Miteinander në shoqëri. Respekti ndaj tjetrit duhet të fillojë në familje. Gratë dhe fëmijët bien shumë shpesh viktimë e dhunës në familje. Dhuna në familje është shkelje e të drejtave themelore të njeriut. Sa u përket fëmijëve dhe të rinjve, do të doja të ndalesha në një të drejtë specifike të njeriut, e cila do të ndihmojë në garantimin e respektit reciprok dhe mirëkuptimit në shoqëri: e drejta për arsim. Arsimi është një e drejtë themelore e njeriut dhe thelbësore për ushtrimin e të gjithë të drejtave të tjera të njeriut. Ajo promovon liri dhe fuqizim të individit dhe sjell zhvillim të rëndësishëm. Shtetet pjesëmarrëse të OSBE-së kanë njohur rëndësinë e kësaj të drejte dhe janë angazhuar për të siguruar “akses nga të gjithë në të gjitha llojet dhe nivelet e arsimit pa diskriminim për shkak të racës, ngjyrës, bindjeve politike apo të tjera, origjinës kombëtare apo sociale, pronës, statusit të lindjes apo ndonjë statusi tjetër.” (Vjenë, 1989) Arsimi gjithëpërfshirës është themeli i një shoqërie jo vetëm tolerante, por edhe të begatë. Për të ndërtuar një Shtet gjithëpërfshirës dhe të suksesshëm ekonomikisht, ku çdo individ merr përgjegjësi për mirëqenien e përgjithshme të vendit, më lejoni të theksoj rëndësinë e veçantë të edukimit qytetar. Të kup- 55 dhe veprojnë se pa vonuar shumë do të pajisen më pasaportat e shtetit shqiptar. Kësaj i thonë mrekulli. Kësaj i thonë fillim i realizimit të synimeve të kahmotshme të interesave të shqiptarëve në Ballkan. Po të mos të ishte Berisha në pushtet, zor se kush tjetër do të kishte kërkuar bashkimin e trojeve etnike. Këtu e kam fjalën për udhëheqjen socialiste me në krye Edi Ramën. Me të drejtë ky shekull është quajtur shekull i shqiptarëve. Por sa ia bëjmë hyzmetin e bashkimit të shqiptarëve në një shtet, shumëçka mendoj unë varet nga vetë ne. Aq sa jemi ne këmbëngulës në synimet tona të drejta, aq edhe do të na përkrahin miqtë tanë amerikanë dhe evropianë. Bashkimi i trojeve shqiptare nuk është tash e mbas një temë tabu. Shqipëria Etnike me zyrtarizmin e pavarësisë së Kosovës, dhe pas deklaratave të kryeministrit të Shqipërisë, Sali Berisha,është edhe një hap drejtë avancimit të saj… tuarit se si funksionojnë institucionet shtetërore, thellimi i njohurisë në lidhje me parimet dhe vlerat themelore demokratike të një Shteti, si dhe roli i çdo qytetari për këtë qëllim, formojnë bazën e përfshirjes së ardhme qytetare dhe si rrjedhojë bazën e një Shteti demokratik pluralist. Dhënia prioritet edukimit qytetar dhe mbi të drejtat e njeriut nuk është vetëm një pjesë thelbësore e përmbushjes nga Shqipëria e angazhimeve të OSBE-së, por edhe hap thelbësor në promovimin e një vendi modern, me stabilitet e demokratik që përkrah të drejtat e njeriut për çdo individ. Prezenca e OSBE-së në Shqipëri ka promovuar në mënyrë aktive këtë koncept nëpërmjet veprimtarive me përfshirje qytetare për të rinjtë, në bashkëpunim me nxënës të shkollave të mesme nga zona të ndryshme të vendit. Ne kemi mbështetur organizimin e një vizite të nxënësve nga Tirana, Kukësi dhe Vlora në zyrat e disa prej autoriteteve më të larta të Shtetit, si Presidenti e Kryeministri, në Parlament dhe në Gjykatën Kushtetuese. Projekte të tillë kontribuojnë për të kuptuar më mirë të drejtat e njeriut dhe përgjegjësitë e qytetarëve, funksionet e një demokracie kushtetuese dhe të qenit qytetarë efektivë dhe të përgjegjshëm. Këto përgatitje do të ndihmojnë edhe për të siguruar që Shqipëria do të forcojë më tej rolin e saj model në rajon, si një vend ku komunitetet etnike të ndryshme dhe fetë e ndryshme bashkëjetojnë në paqe. Vazhdimi i këtij roli të rëndësishëm tolerance meriton kujdes dhe përkushtim të vazhdueshëm. Pas 64 vjetësh të shpalljes së të Drejtave të Njeriut, me të gjitha arsyet, mund të themi: “Po, do t’ua kemi ende nevojën, do të vazhdojmë t’i ushqejmë, të gjithë ne – njerëzit e lirë dhe paqedashës, anë e mbanë globit!”
gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55 @ | www.gazeta55.al forum Siria mes dëmeve politike, sociale dhe humanitare Nga Ilirian Dahri Sipas lajmeve të fundit të agjencive krim të ndryshme me pasoja në katastrofike”. periferi të Damaskut Do të të dëgjohen tij ikja e bombardime diktatorit do të të fuqishme kishin që sipas vijnë Tercit prej dhe avionëve Mikatit ushtarakë kjo është dhe një artilerisë. ndërsa në Shpërthime disa qytete të turke shpeshta ndodhen që jetë fundi i një diktatorit Assad? Pas pasoja të rënda dhe fatale për jetët e emergjencë që mund të ketë pasoja në pritje avionët amerikanë. Edhe në vijnë më së shumti nga pjesa jugore Milosheviçit, Sadamit, Mubarakut, tyre. Me apo pa presidentin ndoshta negative për perspektivën e ekono- Mesdhe ka lëvizje ushtarake. Flitet e qytetit sirian. Duket se diktatorit Gedafit ndodhta tani është pikërisht alauitët duhet të vazhdojnë luftën e misë libaneze. Natyrisht edhe turiz- se në rast se situata përkeqësohet po i vjen fundi dhe sipas amerika- radha e Bashar Assad. Ndoshta shu- tyre kundër rebelëve dhe kjo do ta mi do të dëmtohej natyrshëm edhe amerikanët mund të godasin denëve rënia e Assad-it është shumë e mica e vendeve nuk do të pranonte shpinte akoma dhe më tepër Sirinë investimet. Vendet europiane janë pozitat e armëve kimike dhe me anë afërt. Në fakt rebelët janë fare pranë një njeri si Assadi (ndoshta ndonjë në një luftë të egër civile. Natyrisht të kujdesshme dhe me sytë e kthyer të skuadrave speciale mund të mar- qytetit dhe duket se edhe Bashar shtet si Ekuadori apo Venezuela në rajon problemet nga Siria do të nga Siria. Europa do të kërkonte rin kontrollin e bazave ku ndodhen tashmë është i vetëdijshëm se koha mund të pranojë kërkesën e tij për kalonin në vendet e tjera përreth. një zgjidhje të shpejtë dhe pa gjak- armët kimike. Natyrisht veprimet e po i mbaron. Ndërkaq sipas gazetës strehim politik) sepse kjo do t’u Bashkimi Europian po kërkon me derdhje. A do të ndodhë kështu? Nato-s do të jenë në bashkëpunim Haaretz, zv/ministri i Jashtëm, sillte probleme me vendet e tjera të ngulm që të kufizohen dëmet poli- Ndoshta diktatori po kërkon të për- të ngushtë edhe me vendet arabe. Faisal Al Miqdal, ka kryer disa ud- arenës ndërkombëtare. Duke parë tike, sociale dhe humanitare që dorë armët vdekjeprurëse që për- Bashkësia ndërkombëtare kërkon hëtime në vende mike (si Ekuador, fundin e Gedafit dikatori sirian ka mund të vinin prej konfliktit sirian. dori edhe Sadami kundër kurdëve. t’i japë fund masakrës siriane. Në Kuba dhe Venezuela) duke kërkuar shumë mundësi që të zgjedhë ikjen Në fakt për këtë qëllim ka folur edhe Rebelët përparojnë dhe kërkojnë luftën civile siriane kanë humbur strehimi politik për Assad. Nato ka nga Siria sepse nga ana tjetër nuk ministri i Jashtëm Italian, Xhulio më me forcë rrëzimin e dikatorit jetën mbi 40 mijë njerëz për mos të vendosur përforcimet e saj në Tur- ka alternativa të tjera, ose duhet të Terci, në një takim me kryeministrin Assad duke masakruar madje edhe folur pastaj për refugjatët e shumtë qi e shqetësuar se Assad mund të lërë pushtetin ose do të përfundojë e Libanit, Najib Mikati të zhvilluar popullsinë e pakët që mbështet dik- të strehuar në vende si Jordania, Li- përdorë armët kimike, sepse sipas i vrarë si dikatorët e tjerë. Hipoteza në Romë. Gjatë bisedës kushtuar tatorin i cili nga ana e tij kërkon të bani dhe Turqia. Klintonit, regjimi në dëshpërim e e parë është se mund të vritet nga prespektivës së krizën siriane sipas mbrojë kryeqytetin dhe ndoshta sipër mund t’i përdorë ato. Edhe anëtarët e klanit alauit, gjeneralët Ministrisë së Jashtme italiane është pikërisht për këtë po bombardon sekretari Përgjithshëm i OKB, që ka lënë në linjën e parë të luftës folur edhe për pasojat dramatike hu- rrethinat e kryeqytetit. Amerika- Ban Ki Moon i ka dërguar një letër kundra rebelëve edhe pse shumica manitare të situatës në Siri. Nga ana nët kanë marrë të gjitha masat e presidentit Assad që mos t’i përdorë e tyre ndërkaq ka dezertuar. Për tjetër deri tani në Liban ndodhen duhura. Skuadrat janë të gatshme armët kimike sepse “do të ishte një shumë prej mbrojtësve të regjimit rreth 130 mijë refugjatë sirianë dhe në aeroplanmbajtësen Eisenhower Procedura për ndalimin e formacioneve naziste në Gjermani, - vetëm çështje formale Kryeministrat e landeve mbështesin vendimin e konferencës së ministrave të brendshëm, për ta dërguar çështjen për herë të dytë në Gjykatën Kushtetuese. Mbetet e hapur nëse këtë do ta mbështesë edhe qeveria e Bundestagut “Dojçe Vele” Qeveria gjermane do të vendosë në tremujorin e parë të vitit 2013 nëse do të bashkohet me procedurën e ndalimit të partisë ekstremiste të djathtë, Partia Nacionaldemokratike e Gjermanisë (NPD). Këtë e bëri të ditur kancelarja Angela Merkel, pas një takimi me kryeministrat e landeve në Berlin. Më parë, të 16 kryeministrat e landeve të Gjermanisë u shprehën pro një ndalimi. Me këtë jepet një sinjal i qartë kundër “ekstremizmit të djathtë”, tha kryeministrja e landit të Tyringenit, Christine Lieberknecht. Dhoma e Landeve, Bundesrati do të vendosë në mbledhjen e fundit për këtë vit, më 14 dhjetor për kërkesën për ndalimin e NPD. Merkeli e justifikoi ngurrimin e qeverisë gjermane me faktin se ka ende “rreziqe juridike”. Materialin e mbledhur nga Federata dhe Landet, i cili synon të konfirmojnë veprimtarinë antikushtetuese të NPD, kancelarja e quajti “një mbledhje impresionuese faktesh”. Pavarësisht nga nisja apo jo e një procedure ndalimi dhe e përfundimit të saj, lufta kundër ekstremizmit të djathtë “është një detyrë e përbashkët e gjithë shoqërisë sonë”, theksoi kancelarja kristiandemokrate. Që të mërkurën, ministrat e brendshëm të Federatës dhe Landeve, të mbledhur në Warnemünde rekomanduan një procedurë të dytë ndalimi. Procedura e parë dështoi në vitin 2003 në Gjykatën Kushtetuese, sepse materiali i paraqitur si dëshmi e kishte burimin tek shumë inform- antë të mbrojtjes kushtetuese, të cilët mbanin njëkohësisht poste të larta tek NPD. Megjithë dhënien e votës për ta provuar edhe njëherë ndalimin e NPD-së, Hesseni dhe Landi i Saar-ës kanë dyshim, nëse do të mund ta kapërcehen të gjitha pengesat juridike. Rezervat e tyre, kryeministrat e të dyja landeve i fiksuan në një shënim në protokoll. Me këtë ata ndoqën vlerësimin e ministrave të brendshëm të landeve të tyre. Të rrezikshme konsiderojnë ata para së gjithash një aktpadije të NPD në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut. Këtë hap e ka sinjalizuar NPD, për rastin kur mund të shpallet antikushtetuese në Gjermani. Gjykatësit e Strasburgut e shohin ndalimin e partive si mje- tin e fundit. Që NPD mund të ketë sukses para Gjykatës së Strasburgut, kjo nuk është një shpresë fare e paargumentuar. Krahas Këshillit Federal dhe Qeverisë Federale, një kërkesë për nisjen e procedurës për ndalimin e NPD mund ta shtrojë edhe Bundestagu, parlamenti. Por shumë deputetë u ankuan në ditët e fundit se nuk e njohin ende materialin e mbledhur kundër NPDsë. E së shpejti kjo do të ndryshojë. Kancelarja Merkel bëri të ditur se Parlamentit do t’i përcillen rreth 1000 faqet e mbledhura. Për të nisur një procedurë ndalimi mjafton kërkesa e një organi kushtetues. Ky parakusht konsiderohet i plotësuar me votën e sotme të kryeministrave të landeve. 23 Ballkani synon të përmbushë strategjinë e zhvillimit Be 2020 vendet e Ballkanit punojnë për një plan të zhvillimit të përbashkët në një përpjekje për të përmbushur strategjinë Be 2010 “Southeast european Times” Bashkëpunimi rajonal si një bazë për zhvillimin ekonomik qëndron pas një strategjie të zhvillimit të përbashkët që vendet e Ballkanit janë duke zhvilluar si një reagim ndaj BE 2020, një plan 10-vjeçar i propozuar nga Komisioni Evropian në vitin 2010 për të çuar përpara ekonominë e BE-së. Përfaqësuesit e vendeve të Ballkanit perëndimor dhe Turqisë u mblodhën në fund të muajit të kaluar në Shkup për të nisur dialogun mbi objektivat e BE 2020. BE 2020 nxit “zhvillimin e zgjuar, të qëndrueshëm, gjithëpërfshirës” me bashkërendim më të madh të politikës kombëtare dhe evropiane. Ajo përcakton pesë përparësi kryesore: punësimin, kërkimin e zhvillimin, dhe novacionin, ndryshimin e klimës e energjinë, arsimin, luftën kundër varfërisë e përfshirjen shoqërore. Shumica e synimeve në strategji kanë një sferë të gjerë për vendet e Ballkanit, por zyrtarët kanë besim se përmbushja e standardeve evropiane nuk është e pamundur. Kjo është një axhendë ambicioze, por pa synime ambicioze nuk mund të arrihen rezultate të mira. Mendoj se vendet e rajonit kanë aftësitë për të dhënë rezultate, nëse mobilizohen mirë”, tha Teuta Arifi, zëvendës kryeministre maqedonase për çështjet evropiane. Strategjia e BE-së parashikon që 75 përqind e personave nga 20 deri në 64 vjeç në bllok të jenë të punësuar deri në vitin 2020; 3 përqind e PBB-së do të shkojë për kërkime, zhvillim e novacion; emetimet e gazit serë do të ulen me 20 përqind në krahasim me 1990-ën; 20 përqind e energjisë gjithsej në BE do të vijë nga burimet e rinovueshme dhe do të ketë një rritje prej 20 përqind në efektshmërinë e energjisë. Në arsim, strategjia planifikon të pakësojë nivelin e lënies së shkollës në nën 10 përqind dhe të ketë të paktën 40 përqind të personave nga 30 deri në 34 vjeç që përfundojnë arsimin e nivelit të tretë. Sipas strategjisë së BE-së, deri në vitin 2020, të paktën 20 milionë më pak njerëz do të jenë brenda ose pranë nivelit të varfërisë dhe përjashtimit shoqëror. Rajoni është ende larg nga përmbushja e këtyre qëllimeve, tha Radmila Shekerinska, ish-zëvendës kryeministre maqedonase. Sipas saj, rajoni ende vuan nga struktura e keqe arsimore, investime të pakta për novacione, varfëria dhe papunësia e lartë. “Për shembull, Maqedonia tani investon vetëm 0,1 përqind të PBB-së në kërkim dhe zhvillim. Edhe nëse e përmirësojmë këtë, problemi më i madh do të jetë padyshim papunësia. Treguesi thotë se 75 përqind e popullsisë së moshës 20 deri në 64 vjeç duhet të punësohet. Në Maqedoni, ky nivel është 48 përqind, në Serbi afërsisht 49 përqind, në Shqipëri 60 përqind ... kështu që jemi larg”, tha Shekerinska. Përmbushja e objektivave, megjithatë, nuk është një zgjedhje. Është një nevojë për të gjitha vendet që janë pjesë e familjes evropiane. Si një vend kryesues në Procesin e Bashkëpunimit të Evropës Juglindore, Maqedonia propozoi transformimin e Strategjisë BE 2020 në një grup përparësish të përbashkëta të pajtueshme me realitetet në Ballkan. Një grup prej nëntë objektivash për rajonin u mbështet nga anëtarët gjatë një takimi të zhvilluar në Sarajevë në tetor. Synimet e propozuara për Strategjinë Evropa Juglindore 2020 përfshijnë rritjen e vlerës totale të mallrave dhe shërbimeve të rajonit, uljet e deficitit tregtar dhe përshkallëzimin e tregtisë ndër-rajonale të mallrave me më shumë se 200 përqind. “Evropa është duke kaluar një fazë ndryshimi dhe ekziston një nevojë për të ruajtur ritmin e këtyre ndryshimeve”, tha Stefano Sanino, drejtor i përgjithshëm për zgjerimin në Komisionin Evropian.
- Page 1 and 2: E PËRDITSHME E PAVARUR Drejtor: FA
- Page 3 and 4: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 5 and 6: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 7 and 8: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 9 and 10: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 11 and 12: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 13 and 14: C M Y K
- Page 15 and 16: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 17 and 18: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 19 and 20: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
- Page 21: gazeta E shtunë, 8 dhjetor 2012 55
22<br />
Nga Skënder Mulliqi<br />
forum<br />
E shtu<strong>në</strong>, 8 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta55.al gazeta<br />
Serbia e Madhe ësh<strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m fiksion<br />
<strong>në</strong> kokat e shovinis<strong>të</strong>ve serbë<br />
Para disa kohësh ish-presidenti<br />
i Serbisë, Boris Tadiqi kishte theksuar<br />
së shteti i tij ësh<strong>të</strong> i gatshëm ta<br />
pranojë solucionin siç tho<strong>të</strong> ai për<br />
Shqipëri <strong>të</strong> Madhe, edhe pse sipas tij<br />
ësh<strong>të</strong> zgjedhje e dhimbshme për serbët,<br />
duke mos e fshehur aspak synimin<br />
për Serbi <strong>të</strong> Madhe. Po kështu<br />
para disa di<strong>të</strong>sh <strong>në</strong> një intervis<strong>të</strong><br />
për televizionin shte<strong>të</strong>ror <strong>të</strong> Serbisë,<br />
edhe gjenerali rus Leonid Ivashov,<br />
i cili ishte <strong>në</strong> krye <strong>të</strong> forcës ruse,<br />
që hyri <strong>në</strong> Aeroportin e Prishti<strong>në</strong>s<br />
para forcave <strong>të</strong> NATO-së, aktualisht<br />
kryetar i Akademisë së Moskës për<br />
çështjet gjeopolitike, kishte deklaruar<br />
së Serbia e Madhe, Shqipëria e<br />
Madhe dhe Kroacia e Madhe ja<strong>në</strong><br />
garanci stabiliteti <strong>në</strong> Ballkan. Duke<br />
e arsyetuar tezën e tij, Ivashov tha:<br />
“Atje kurrë më s’do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> kurrfarë<br />
pavarësie, as ekonomike, as politike.<br />
Këto procese i udhëheqin Europa<br />
Perëndimore dhe SHBA-<strong>të</strong>. I <strong>gjithë</strong><br />
Ballkani ësh<strong>të</strong> i trazuar, kurse Turqia<br />
po forcohet dhe mbështetet nga<br />
Të drejtat e njeriut ka<strong>në</strong> nevojë për <strong>të</strong> <strong>gjithë</strong> ne<br />
Nga eugen Wollfarth*<br />
Ambasador i Prezencës së OSBE-së <strong>në</strong> Tira<strong>në</strong><br />
Në një këngë <strong>të</strong> mrekullueshme<br />
dashurie <strong>të</strong> viteve ‘60, Beatles-at<br />
pyesnin: “A do <strong>të</strong> kesh ende nevojë<br />
për mua, a do <strong>të</strong> më ushqesh ende<br />
kur <strong>të</strong> jem 64 vjeç?” Gjash<strong>të</strong>dhje<strong>të</strong><br />
e ka<strong>të</strong>r vjet më parë, <strong>në</strong> 1948-n, kur<br />
u shpall Deklarata Ndërkombëtare<br />
e <strong>të</strong> Drejtave <strong>të</strong> Njeriut, Shqipëria<br />
ishte <strong>në</strong>n një diktaturë komuniste<br />
mizore. Asokohe, Shqipëria ishte <strong>në</strong><br />
një stad ve<strong>të</strong>shka<strong>të</strong>rrimi, duke kryer<br />
<strong>të</strong> gjitha llojet e krimeve ndaj populla<strong>të</strong>s<br />
së vet, për dekada <strong>të</strong> <strong>të</strong>ra. Tani,<br />
<strong>në</strong> 2012-n, Shqipëria mund <strong>të</strong> tregojë<br />
një tje<strong>të</strong>r histori, shumë më <strong>të</strong><br />
mirë. Ajo iu bashkua, dy dekada më<br />
parë, kombeve, që, <strong>në</strong> <strong>gjithë</strong> bo<strong>të</strong>n,<br />
kujdesen dhe ja<strong>në</strong> “<strong>të</strong> dashuruara”<br />
me <strong>të</strong> drejtat e njeriut.<br />
Që nga 1997-a, viti kur u krijua<br />
Prezenca e OSBE-së <strong>në</strong> Shqipëri,<br />
misioni im dhe ai i shumë <strong>të</strong> tjerëve<br />
ka<strong>në</strong> kontribuar <strong>në</strong> promovimin e <strong>të</strong><br />
Drejtave <strong>të</strong> Njeriut, <strong>në</strong> <strong>të</strong> gjitha aspektet<br />
e je<strong>të</strong>s <strong>në</strong> Shqipëri. Të Drejtat<br />
e Njeriut përbëj<strong>në</strong> një qëllim themelor<br />
dhe më fisnikun <strong>në</strong> mandatin<br />
to<strong>në</strong>. Sot, <strong>të</strong> drejtat e njeriut dhe<br />
promovimi i tyre përfshin <strong>të</strong> gjitha<br />
aspektet e pu<strong>në</strong>s so<strong>në</strong>. Si angazhime<br />
thelbësore për Shtetet pjesëmarrëse<br />
<strong>të</strong> OSBE-së, përfshirë Shqipëri<strong>në</strong>,<br />
mbrojtja dhe promovimi i <strong>të</strong> drejtave<br />
dhe lirive themelore <strong>të</strong> njeriut ësh<strong>të</strong><br />
“përgjegjësia e parë e qeverisë”. Në<br />
i ndihmojmë autoritetet shqiptare<br />
<strong>në</strong> mbështetje <strong>të</strong> përpjekjeve <strong>të</strong> tyre<br />
për reformimin dhe forcimin e Shqipërisë,<br />
me një fokus <strong>të</strong> veçan<strong>të</strong> te<br />
<strong>të</strong> drejtat e njeriut.<br />
Në 2012-n, Shqipëria ka arritur<br />
nivelin më <strong>të</strong> lar<strong>të</strong> që ajo ka pasur<br />
ndonjëherë sa i përket <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong><br />
njeriut. Por ky nuk ësh<strong>të</strong> fundi i historisë<br />
dhe as fundi i pu<strong>në</strong>s së nevojshme.<br />
Mandati Prezencës së OSBE-së i<br />
ngarkon departamentet tona tematike<br />
me detyrën për <strong>të</strong> përfshirë <strong>në</strong> veprimtari<strong>të</strong><br />
e tyre një gamë <strong>të</strong> gjerë çështjesh<br />
Shtetet e Bashkuara. Tash për tash<br />
nuk shoh perspektivë stabiliteti <strong>në</strong><br />
rajon dhe kjo vlen edhe për Serbi<strong>në</strong>.<br />
Ndo<strong>në</strong>se <strong>në</strong> disa analiza <strong>të</strong> mia, kur<br />
mendoj edhe problemin e Kosovës,<br />
shpesh si garant stabiliteti dhe ardhmërie<br />
shoh projektet shte<strong>të</strong>rore<br />
<strong>të</strong> Serbisë së Madhe, Shqipërisë së<br />
Madhe dhe <strong>të</strong> Kroacisë së Madhe.<br />
Kjo do <strong>të</strong> ishte bazë e stabilitetit dhe<br />
<strong>të</strong> paqes <strong>në</strong> Ballkan”. Kur e deklaron<br />
kë<strong>të</strong> gjë gjenerali rus Ivashov, sigurisht<br />
se e merr për bazë marrëveshjen<br />
jo <strong>të</strong> qëndrueshme <strong>të</strong> Dejtonit<br />
për Bosnje. Serbët pareshtur<br />
ja<strong>në</strong> duke kërkuar referendum për<br />
shkëputje nga Bosnja. Edhe kroa<strong>të</strong>t<br />
mund <strong>të</strong> bëj<strong>në</strong> një kërkesë <strong>të</strong> tillë, që<br />
t’i bashkangjiten Kroacisë. Dhe këto<br />
aspekte <strong>të</strong> <strong>të</strong> dyja palëve nuk ja<strong>në</strong><br />
krejt pa mbulesë, kur dihet se marrëveshja<br />
e Dejtonit ve<strong>të</strong>m se e ndali<br />
luf<strong>të</strong>n <strong>në</strong> Bosnje. Të tria entitetet që<br />
gravitoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> Bosnje <strong>në</strong> shumë fusha<br />
funksionoj<strong>në</strong> <strong>të</strong> ndara nga pushteti<br />
qendror. Serbia duke e marrë për<br />
bazë kë<strong>të</strong> fakt <strong>të</strong> cilin veç që nuk<br />
e tho<strong>të</strong> hapur edhe gjenerali rus<br />
<strong>të</strong> lidhura me <strong>të</strong> drejtat e njeriut. Po<br />
përmend ve<strong>të</strong>m disa nga shembujt më<br />
<strong>të</strong> fundit: <strong>në</strong> kuadër <strong>të</strong> asistencës që ne<br />
i ofrojmë policisë, ja<strong>në</strong> kryer trajnime<br />
për diversitetin, një trajnim strategjik<br />
për nivelet e larta <strong>të</strong> policisë dhe një<br />
trajnim për trajnues me instruktorët<br />
dhe trajnuesit e Policisë së Shtetit<br />
Shqiptar. Të respektosh diversitetin<br />
do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> zero tolerancë ndaj çdo<br />
lloj diskriminimi, veça<strong>në</strong>risht edhe<br />
brenda institucioneve shte<strong>të</strong>rore. Në<br />
bashkëpunim me Drejtori<strong>në</strong> e Policisë<br />
Tira<strong>në</strong>, me Bashki<strong>në</strong> e Tira<strong>në</strong>s dhe me<br />
Fakultetin e Arteve <strong>të</strong> Bukura, Prezenca<br />
organizoi projektin ‘Art <strong>në</strong> autobus’<br />
si fusha<strong>të</strong> ndërgjegjësimi ndaj dhu<strong>në</strong>s<br />
<strong>në</strong> familje, <strong>në</strong>përmjet posterave <strong>të</strong> krijuar<br />
nga studen<strong>të</strong> <strong>të</strong> arteve.<br />
Prezenca e OSBE-së promovon<br />
edhe zbatimin e parimeve <strong>të</strong> qeverisjes<br />
së mirë si <strong>në</strong> nivel qendror<br />
edhe <strong>në</strong> a<strong>të</strong> vendor. Këtu përfshihet<br />
mbështetja e iniciativave që trajtoj<strong>në</strong><br />
shkaqet rrënjësore <strong>të</strong> korrupsionit,<br />
pastrimit <strong>të</strong> parave, trafikimit<br />
dhe migrimit <strong>të</strong> paligjshëm, si<br />
dhe promovimi i pjesëmarrjes <strong>në</strong><br />
vendimmarrje dhe <strong>në</strong> llogaridhënie.<br />
Ve<strong>të</strong>m një qeveri pjesëmarrëse dhe<br />
transparente, si <strong>në</strong> nivel qendror<br />
edhe <strong>në</strong> a<strong>të</strong> vendor, do <strong>të</strong> garantojë<br />
plo<strong>të</strong>sisht <strong>të</strong> drejtat e njeriut për<br />
<strong>të</strong> <strong>gjithë</strong> qytetarët. Për kë<strong>të</strong> arsye,<br />
Prezenca ka organizuar aktivitete<br />
që mbështesin zbatimin e Konven<strong>të</strong>s<br />
Aarhus e cila promovon <strong>të</strong><br />
drej<strong>të</strong>n për informim si një parim<br />
i rëndësishëm i <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> njeriut.<br />
E drejta themelore për gjykim<br />
<strong>të</strong> drej<strong>të</strong> dhe mundësia e barabar<strong>të</strong><br />
për t’iu drejtuar një gjyqësori <strong>të</strong><br />
pavarur dhe transparent, si dhe e<br />
drejta e personave që iu ësh<strong>të</strong> kufizuar<br />
liria për t’u trajtuar me dinjitet<br />
ja<strong>në</strong> <strong>në</strong> themel <strong>të</strong> aktiviteteve<br />
<strong>të</strong> Prezencës <strong>në</strong> lidhje me reformën<br />
gjyqësore dhe <strong>të</strong> burgjeve. Prezenca<br />
e OSBE-së <strong>në</strong> Shqipëri ka inkurajuar<br />
<strong>në</strong> mënyrë aktive format alternative<br />
Ivashov, dhe synimin tje<strong>të</strong>r që veriu<br />
i Kosovës me shumicë serbe fillimisht<br />
<strong>të</strong> fitojë ndonjë status special,<br />
a<strong>të</strong>herë Serbia dhe serbët sigurisht<br />
së mendoj<strong>në</strong> së ja<strong>në</strong> afër synimit për<br />
formimin e Serbisë së Madhe. Gjenerali<br />
rus <strong>në</strong> analizën e tij perfide,<br />
mundohet t’i fusë <strong>në</strong> një thes projektin<br />
fashist për Serbi <strong>të</strong> Madhe gjoja<br />
me projektin e shqiptarëve për Shqipëri<br />
<strong>të</strong> Madhe. Ai qëllimisht harron<br />
së Shqipërisë nga fuqi<strong>të</strong> e mëdha<br />
<strong>të</strong> kohës padrej<strong>të</strong>sisht iu shkëpu<strong>të</strong>n<br />
territoret e saj, duke iu bashkangjitur<br />
shteteve fqinje. Serbia e Madhe<br />
ësh<strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m fiksion <strong>në</strong> kokat e shovinis<strong>të</strong>ve<br />
serbo-rusë, <strong>të</strong> cilët ja<strong>në</strong><br />
mësuar <strong>të</strong> gllabëroj<strong>në</strong> tokat e huaja.<br />
Serbia e Madhe ësh<strong>të</strong> projekt i kahmotshëm<br />
i Akademisë së Shkencave<br />
<strong>të</strong> Beogradit <strong>në</strong> krye më Dobrica Qosiqin<br />
si ideologun e saj kryesor. Këto<br />
pretendime territoriale ndaj Kosovës<br />
nuk i fshehën as një udhëheqës<br />
serb, deri te presidenti aktual i<br />
Serbisë, Tomisllav Nikoliqi. Serbia<br />
kë<strong>të</strong> projekt për Serbi <strong>të</strong> Madhe u<br />
mundua ta realizojë me luf<strong>të</strong> gja<strong>të</strong><br />
ndaj dënimit me burgim dhe punon<br />
me Ministri<strong>në</strong> e Drej<strong>të</strong>sisë për <strong>të</strong> zhvilluar<br />
legjislacionin dhe standarde<br />
trajnimi për institucionin ende <strong>të</strong> ri<br />
<strong>të</strong> Shërbimit <strong>të</strong> Provës.<br />
Që nga themelimi i saj <strong>në</strong> Shqipëri,<br />
<strong>në</strong> vitin 1997, Prezenca e<br />
OSBE-së ka parë përparim <strong>të</strong> dukshëm<br />
<strong>në</strong> drejtim <strong>të</strong> mbrojtjes së <strong>të</strong><br />
drejtave <strong>të</strong> njeriut dhe përgjegjësisë.<br />
Ve<strong>të</strong>m vitin e kaluar ja<strong>në</strong><br />
marrë hapa domethë<strong>në</strong>s: ka pasur<br />
përmirësim <strong>në</strong> drejtim <strong>të</strong> mbrojtjes<br />
së lirisë së shprehjes <strong>në</strong>përmjet<br />
ndryshimeve më <strong>të</strong> fundit <strong>të</strong> Kodit<br />
Penal. Në sistemin e drej<strong>të</strong>sisë, sistemi<br />
i sapokrijuar i mbikëqyrjes<br />
elektronike ësh<strong>të</strong> një hap madhor<br />
drejt përmirësimit <strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong><br />
personave <strong>të</strong> akuzuar si dhe personave<br />
<strong>të</strong> cilëve iu ësh<strong>të</strong> kufizuar liria,<br />
duke u dhë<strong>në</strong> atyre mundësi<strong>në</strong> për<br />
<strong>të</strong> dalë nga sistemi i burgjeve, duke<br />
qe<strong>në</strong> ende <strong>në</strong>n mbikëqyrje. Kjo do <strong>të</strong><br />
tho<strong>të</strong> përmirësim <strong>të</strong> jetesës së tyre<br />
dhe reduktim <strong>të</strong> shpenzimeve për<br />
Buxhetin e Shtetit, <strong>të</strong> cilat mund <strong>të</strong><br />
përdoren për qëllime <strong>të</strong> tjera. Për<br />
herë <strong>të</strong> parë kë<strong>të</strong> vit, nga Qendra e<br />
Formimit Policor ja<strong>në</strong> diplomuar<br />
po aq oficere femra sa meshkuj,<br />
çfarë tregon një përpjekje, që duhet<br />
lavdëruar, drejt adresimit <strong>të</strong> çështjeve<br />
<strong>të</strong> diversitetit dhe gjinore.<br />
Institucionet shqiptare ka<strong>në</strong><br />
kontribuar <strong>në</strong> kë<strong>të</strong> situa<strong>të</strong> <strong>të</strong><br />
përmirësuar <strong>të</strong> <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> njeriut<br />
<strong>në</strong> vend. Në Shqipëri numërohen<br />
një sërë institucionesh mandati i <strong>të</strong><br />
cilëve ësh<strong>të</strong> promovimi dhe mbrojtja<br />
e <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> njeriut dhe kërkesa<br />
e llogarisë ndaj institucioneve <strong>të</strong><br />
tjera <strong>në</strong> rast shkeljesh. Puna solide e<br />
Avokatit <strong>të</strong> ri <strong>të</strong> Popullit, <strong>në</strong> rolin e<br />
tij si mbroj<strong>të</strong>si publik i <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong><br />
njeriut për <strong>të</strong> <strong>gjithë</strong>, dhe veça<strong>në</strong>risht<br />
për pakicat, ka përforcuar dukshëm<br />
mbrojtjen që i bëhet <strong>në</strong> për<strong>gjithë</strong>si <strong>të</strong><br />
drejtave <strong>të</strong> njeriut <strong>në</strong> vend.<br />
Çdo qytetar ësh<strong>të</strong> dhe duhet <strong>të</strong><br />
shpërbërjes së përgjakshme <strong>të</strong> ish-<br />
Jugosllavisë. Edhe pse ish-krimineli<br />
i luf<strong>të</strong>s, Sllobodan Millosheviqi,<br />
nuk pat sukses <strong>në</strong> kë<strong>të</strong> pu<strong>në</strong> sepse<br />
a<strong>të</strong> e ndali Amerika me alea<strong>të</strong>t e saj<br />
perëndimor dhe shqiptarët, ai monstrum<br />
megjitha<strong>të</strong> <strong>në</strong> një rrugëtim <strong>të</strong><br />
tillë makabër bëri masakrat më <strong>të</strong><br />
madha pas Luf<strong>të</strong>s së Dy<strong>të</strong> Bo<strong>të</strong>rore,<br />
mbi myslima<strong>në</strong>t e Bosnjës dhe mbi<br />
shqiptarët e Kosovës. Deri sa Serbia<br />
dhe serbët <strong>në</strong> mënyrë <strong>të</strong> hapur<br />
kërkuan dhe po kërkoj<strong>në</strong> formimin<br />
e Serbisë së Madhe, shqiptarët<br />
bashkimin e trojeve <strong>të</strong> tyre e fshihnin<br />
diku thellë <strong>në</strong> zemër pa pasur<br />
guximin që <strong>të</strong> kërkoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> mënyrë<br />
<strong>të</strong> hapur si diçka shumë normale që<br />
ësh<strong>të</strong> <strong>në</strong> krahasim me serbët. Por,<br />
<strong>në</strong>se deri tash askush nuk e mori<br />
guximin <strong>të</strong> kërkojë <strong>në</strong> mënyrë <strong>të</strong><br />
hapur bashkimin e shqiptarëve, kë<strong>të</strong><br />
gjë e bëri kush tje<strong>të</strong>r pos kryeministrit<br />
<strong>të</strong> shqiptarëve, z. Sali <strong>Berisha</strong>,<br />
gja<strong>të</strong> manifestimeve <strong>të</strong> shumta për<br />
100 vjetorin e pavarësisë së Shqipërisë.<br />
<strong>Berisha</strong> fill pas kësaj u<br />
premtoi shqiptarëve kudo që jetoj<strong>në</strong><br />
ndihet pjesë e strukturës shte<strong>të</strong>rore<br />
<strong>të</strong> Shqipërisë si dhe duhet <strong>të</strong> kontribuojë<br />
<strong>në</strong> kë<strong>të</strong> drejtim. Kjo ka<br />
rëndësi <strong>të</strong> veçan<strong>të</strong> gja<strong>të</strong> zgjedhjeve,<br />
kur qytetarët ka<strong>në</strong> <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n më <strong>të</strong><br />
madhe demokratike: <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n për<br />
<strong>të</strong> votuar, për ta bërë kë<strong>të</strong> lirisht dhe<br />
për <strong>të</strong> vendosur për qeveri<strong>në</strong> e ardhshme.<br />
Por mos <strong>të</strong> harrojmë se, edhe<br />
<strong>në</strong> je<strong>të</strong>n e përditshme, qytetarët ka<strong>në</strong><br />
<strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n dhe përgjegjësi<strong>në</strong> për <strong>të</strong><br />
kontribuar <strong>në</strong> strukturën e Shtetit,<br />
së pari e mbi <strong>të</strong> gjitha, <strong>në</strong>përmjet<br />
një ndërveprimi <strong>të</strong> respektueshëm,<br />
Miteinander <strong>në</strong> shoqëri. Respekti<br />
ndaj tjetrit duhet <strong>të</strong> fillojë <strong>në</strong> familje.<br />
Gra<strong>të</strong> dhe fëmijët bien shumë shpesh<br />
viktimë e dhu<strong>në</strong>s <strong>në</strong> familje. Dhuna<br />
<strong>në</strong> familje ësh<strong>të</strong> shkelje e <strong>të</strong> drejtave<br />
themelore <strong>të</strong> njeriut.<br />
Sa u përket fëmijëve dhe <strong>të</strong><br />
rinjve, do <strong>të</strong> doja <strong>të</strong> ndalesha <strong>në</strong> një<br />
<strong>të</strong> drej<strong>të</strong> specifike <strong>të</strong> njeriut, e cila<br />
do <strong>të</strong> ndihmojë <strong>në</strong> garantimin e respektit<br />
reciprok dhe mirëkuptimit<br />
<strong>në</strong> shoqëri: e drejta për arsim. Arsimi<br />
ësh<strong>të</strong> një e drej<strong>të</strong> themelore e<br />
njeriut dhe thelbësore për ushtrimin<br />
e <strong>të</strong> <strong>gjithë</strong> <strong>të</strong> drejtave <strong>të</strong> tjera <strong>të</strong> njeriut.<br />
Ajo promovon liri dhe fuqizim<br />
<strong>të</strong> individit dhe sjell zhvillim <strong>të</strong><br />
rëndësishëm. Shtetet pjesëmarrëse<br />
<strong>të</strong> OSBE-së ka<strong>në</strong> njohur rëndësi<strong>në</strong><br />
e kësaj <strong>të</strong> drejte dhe ja<strong>në</strong> angazhuar<br />
për <strong>të</strong> siguruar “akses nga <strong>të</strong> <strong>gjithë</strong><br />
<strong>në</strong> <strong>të</strong> gjitha llojet dhe nivelet e arsimit<br />
pa diskriminim për shkak <strong>të</strong><br />
racës, ngjyrës, bindjeve politike apo<br />
<strong>të</strong> tjera, origji<strong>në</strong>s kombëtare apo sociale,<br />
pro<strong>në</strong>s, statusit <strong>të</strong> lindjes apo<br />
ndonjë statusi tje<strong>të</strong>r.” (Vje<strong>në</strong>, 1989)<br />
Arsimi <strong>gjithë</strong>përfshirës ësh<strong>të</strong><br />
themeli i një shoqërie jo ve<strong>të</strong>m tolerante,<br />
por edhe <strong>të</strong> bega<strong>të</strong>. Për <strong>të</strong><br />
ndërtuar një Shtet <strong>gjithë</strong>përfshirës<br />
dhe <strong>të</strong> suksesshëm ekonomikisht,<br />
ku çdo individ merr përgjegjësi për<br />
mirëqenien e përgjithshme <strong>të</strong> vendit,<br />
më lejoni <strong>të</strong> theksoj rëndësi<strong>në</strong> e<br />
veçan<strong>të</strong> <strong>të</strong> edukimit qytetar. Të kup-<br />
55<br />
dhe veproj<strong>në</strong> se pa vonuar shumë<br />
do <strong>të</strong> pajisen më pasaportat e shtetit<br />
shqiptar. Kësaj i tho<strong>në</strong> mrekulli.<br />
Kësaj i tho<strong>në</strong> fillim i realizimit <strong>të</strong><br />
synimeve <strong>të</strong> kahmotshme <strong>të</strong> interesave<br />
<strong>të</strong> shqiptarëve <strong>në</strong> Ballkan. Po <strong>të</strong><br />
mos <strong>të</strong> ishte <strong>Berisha</strong> <strong>në</strong> pushtet, zor<br />
se kush tje<strong>të</strong>r do <strong>të</strong> kishte kërkuar<br />
bashkimin e trojeve etnike. Këtu e<br />
kam fjalën për udhëheqjen socialiste<br />
me <strong>në</strong> krye Edi Ramën. Me <strong>të</strong> drej<strong>të</strong><br />
ky shekull ësh<strong>të</strong> quajtur shekull i shqiptarëve.<br />
Por sa ia bëjmë hyzmetin<br />
e bashkimit <strong>të</strong> shqiptarëve <strong>në</strong> një<br />
shtet, shumëçka mendoj u<strong>në</strong> varet<br />
nga ve<strong>të</strong> ne. Aq sa jemi ne këmbëngulës<br />
<strong>në</strong> synimet tona <strong>të</strong> drejta, aq<br />
edhe do <strong>të</strong> na përkrahin miq<strong>të</strong> ta<strong>në</strong><br />
amerika<strong>në</strong> dhe evropia<strong>në</strong>. Bashkimi<br />
i trojeve shqiptare nuk ësh<strong>të</strong> tash e<br />
mbas një temë tabu. Shqipëria Etnike<br />
me zyrtarizmin e pavarësisë<br />
së Kosovës, dhe pas deklaratave<br />
<strong>të</strong> kryeministrit <strong>të</strong> Shqipërisë, Sali<br />
<strong>Berisha</strong>,ësh<strong>të</strong> edhe një hap drej<strong>të</strong><br />
avancimit <strong>të</strong> saj…<br />
tuarit se si funksionoj<strong>në</strong> institucionet<br />
shte<strong>të</strong>rore, thellimi i njohurisë<br />
<strong>në</strong> lidhje me parimet dhe vlerat<br />
themelore demokratike <strong>të</strong> një Shteti,<br />
si dhe roli i çdo qytetari për kë<strong>të</strong> qëllim,<br />
formoj<strong>në</strong> bazën e përfshirjes së<br />
ardhme qytetare dhe si rrjedhojë<br />
bazën e një Shteti demokratik pluralist.<br />
Dhënia prioritet edukimit<br />
qytetar dhe mbi <strong>të</strong> drejtat e njeriut<br />
nuk ësh<strong>të</strong> ve<strong>të</strong>m një pjesë thelbësore<br />
e përmbushjes nga Shqipëria e angazhimeve<br />
<strong>të</strong> OSBE-së, por edhe hap<br />
thelbësor <strong>në</strong> promovimin e një vendi<br />
modern, me stabilitet e demokratik<br />
që përkrah <strong>të</strong> drejtat e njeriut për<br />
çdo individ. Prezenca e OSBE-së <strong>në</strong><br />
Shqipëri ka promovuar <strong>në</strong> mënyrë<br />
aktive kë<strong>të</strong> koncept <strong>në</strong>përmjet veprimtarive<br />
me përfshirje qytetare<br />
për <strong>të</strong> rinj<strong>të</strong>, <strong>në</strong> bashkëpunim me<br />
nxë<strong>në</strong>s <strong>të</strong> shkollave <strong>të</strong> mesme nga<br />
zona <strong>të</strong> ndryshme <strong>të</strong> vendit. Ne kemi<br />
mbështetur organizimin e një vizite<br />
<strong>të</strong> nxë<strong>në</strong>sve nga Tirana, Kukësi<br />
dhe Vlora <strong>në</strong> zyrat e disa prej autoriteteve<br />
më <strong>të</strong> larta <strong>të</strong> Shtetit, si<br />
Presidenti e Kryeministri, <strong>në</strong> Parlament<br />
dhe <strong>në</strong> Gjyka<strong>të</strong>n Kushtetuese.<br />
Projekte <strong>të</strong> tillë kontribuoj<strong>në</strong> për <strong>të</strong><br />
kuptuar më mirë <strong>të</strong> drejtat e njeriut<br />
dhe përgjegjësi<strong>të</strong> e qytetarëve, funksionet<br />
e një demokracie kushtetuese<br />
dhe <strong>të</strong> qenit qytetarë efektivë dhe <strong>të</strong><br />
përgjegjshëm.<br />
Këto përgatitje do <strong>të</strong> ndihmoj<strong>në</strong><br />
edhe për <strong>të</strong> siguruar që Shqipëria do<br />
<strong>të</strong> forcojë më tej rolin e saj model <strong>në</strong><br />
rajon, si një vend ku komunitetet<br />
etnike <strong>të</strong> ndryshme dhe fe<strong>të</strong> e ndryshme<br />
bashkëjetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> paqe. Vazhdimi<br />
i këtij roli <strong>të</strong> rëndësishëm tolerance<br />
meriton kujdes dhe përkushtim<br />
<strong>të</strong> vazhdueshëm. Pas 64 vje<strong>të</strong>sh <strong>të</strong><br />
shpalljes së <strong>të</strong> Drejtave <strong>të</strong> Njeriut,<br />
me <strong>të</strong> gjitha arsyet, mund <strong>të</strong> themi:<br />
“Po, do t’ua kemi ende nevojën, do <strong>të</strong><br />
vazhdojmë t’i ushqejmë, <strong>të</strong> <strong>gjithë</strong> ne<br />
– njerëzit e lirë dhe paqedashës, a<strong>në</strong><br />
e mba<strong>në</strong> globit!”
Change language