CamSep 3 S
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
WIELOWYMIAROWE ROZDZIELANIE ORAZ BEZ-KALIBRACYJNE<br />
OZNACZENIE SKŁADU ZŁOŻONYCH MIESZANIN SKŁADNIKÓW<br />
W CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ<br />
Marian KAMIŃSKI 1* , Marcin M. KAMIŃSKI 2<br />
1 Katedra Inżynierii Chemicznej i Procesowej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska,<br />
ul. G. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk, PL, * mknkj@chem.pg.gda.pl;<br />
2 Krebs-Forschung Zentrum, Heidelberg, Niemcy<br />
W pracy przedstawiono założenia i koncepcję, zależności matematyczne oraz praktyczną<br />
weryfikację - wykonaną na przykładach wybranych produktów technicznych, stanowiących<br />
mieszaniny wielu różnych składników o nieznanych wartościach współczynników kalibracyjnych -<br />
dla bez-kalibracyjnej procedury oznaczania składu wieloskładnikowych mieszanin o nieznanych<br />
składnikach, znajdujących się w mieszaninie w zawartościach nie-śladowych. Idea jest oparta na<br />
wykorzystaniu rozdzielania wielowymiarowego, z wykorzystaniem rozdzielania tej samej<br />
mieszaniny w co najmniej dwóch kolumnach o różnych wypełnieniach, z zastosowaniem<br />
co najmniej dwóch różnych eluentów i rozpuszczalników próbki w postaci eluentu oraz stosowania<br />
przepływu zwrotnego eluentu w dowolnej kolumnie. W konsekwencji, dla mieszaniny złożonej<br />
z N składników otrzymuje się co najmniej N równań liniowych z N niewiadomymi, z których każda<br />
oznacza zawartość innego składnika w badanej mieszaninie składników. Korzystnie jest uzyskać<br />
N+M (M>=1) równań z N – niewiadomymi oraz na tej podstawie dokonać w sposób iteracyjny<br />
minimalizacji wartości błędu oznaczenia zawartości poszczególnych N składników mieszaniny.<br />
Dodatkowo, do obliczania składu mieszaniny można wykorzystać koncepcję Synowiec’a, albo<br />
z wykorzystaniem rozdzielania z dwoma eluentami o różnych, znanych wartościach współczynnika<br />
załamania światła, albo poprzez zastąpienie drugiego eluentu, wzorcem wewnętrznym o znanej<br />
wartości współczynnika załamania światła. Można też, dodatkowo, wykorzystać znajomość<br />
wartości molowych absorbancji tych składników mieszaniny, dla których ta ich właściwość jest<br />
znana, a które są, albo rozdzielone w postaci odrębnych pików, albo są zupełnie nie rozdzielone.<br />
W pracy wykazano, że praktyczne wykorzystanie przedstawionej koncepcji, pozwala na<br />
poprawne określenie składu wieloskładnikowej mieszaniny, mimo nieznajomości wartości<br />
współczynników kalibracyjnych jej składników lub grup określonych składników.<br />
21