CamSep 1
32
Monika ASZTEMBORSKA Instytut Chemii Fizycznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa ZASTOSOWANIE METOD SEPARACYJNYCH W BADANIU ENANCJOMERYZACJI WPROWADZENIE Związki chiralne są w naturze bardzo powszechne. Najbardziej istotne dla życia biopolimery tj. białka i DNA są zbudowane z chiralnych aminokwasów i cukrów. Wiele innych substancji należących do grupy flawonoidów, alkaloidów, terpenoidów i steroidów jest związkami optycznie czynnymi. Co ciekawsze większość z tych naturalnych substancji jest biosyntezowana tylko w postaci jednej z dwu możliwych form. O takich związkach mówi się, że są homochiralne. Homochiralne są peptydy i DNA zbudowane z L-aminokwasów i D-cukrów. Flawanony syntezowane w świecie roślinnym są lewoskrętne. Taki wysoki stopień homochiralności w żywych organizmach jest entropowo niekorzystny. Proces racemizacji homochiralnej substancji prowadzi do wzrostu entropii systemu. Tak więc wraz ze śmiercią organizmu homochiralne substancje powinny racemizować powodując wzrost nieuporządkowania systemu. W zależności od struktury chiralnej biomolekuły proces racemizacji może być bardzo szybki jak w przypadku atropiny [1] lub wystarczająco powolny jak w przypadku kwasu aspartamowego [2] aby być użytecznym w wyznaczaniu wieku organizmów. Czasami jest też tak, że cząsteczka zostaje rozłożona lub zdegradowana zanim ulegnie racemizacji. Innym istotnym problemem związanym ze związkami chiralnymi jest fakt, że dwa enancjomery chiralnej substancji chociaż tak podobne pod względem budowy chemicznej mogą mieć drastycznie różną aktywność biologiczną. Nie jest to szczególnie dziwne gdy uświadomimy sobie, że organizmy żywe zbudowane z chiralnych białek i cukrów stanowią chiralne środowisko rozróżniające dwa enancjomery tej samej substancji. Szczególnie istotne jest to w przypadku leków. Znanych jest wiele chiralnych substancji farmakologicznych z których tylko jeden z enancjomerów ma właściwości lecznicze, drugi w najlepszym przypadku może być nieaktywny a w najgorszym może się okazać toksyczny. Np. atropina jest komercyjnie dostępna jako mieszanina racemiczna (DL-hioscyamina) jednakże tylko L-hioscyamina ma aktywność farmakologiczną. D-hioscyamina jest nieefektywna i powstaje jako produkt racemizacji podczas ekstrakcji L-hioscyaminy z surowców roślinnych. Znajomość stabilności konfiguracyjnej substancji staje się więc koniecznością gdy chodzi o rejestrację chiralnych leków. Instytucje rządowe 33
- Page 1 and 2: POSTĘPY CHROMATOGRAFII Praca zbior
- Page 3 and 4: SPIS TREŚCI Przedmowa.............
- Page 5 and 6: PRZEDMOWA Postępy Chromatografii t
- Page 7 and 8: Piotr M. SŁOMKIEWICZ 1 , Zygfryd W
- Page 9 and 10: W komorze 2 znajduje się pojemnik
- Page 11 and 12: czyna przypływać przez komorę 2
- Page 13 and 14: 4 C napięcie [mV] 3 Rys. 6. Chroma
- Page 15 and 16: Bronisław K. GŁÓD 1 , Paweł PIS
- Page 17 and 18: Rys. 1. Metabolizm dopaminy L-dopa
- Page 19 and 20: Dopamina, której niedobór w czę
- Page 21 and 22: katecholowej oraz kompleksowaniu ż
- Page 23 and 24: typu skonstruowano w Instytucie Ele
- Page 25 and 26: takich jak zmęczenie czy stres. Dr
- Page 27 and 28: CPA SUROWICY KRWI PACJENTÓW Z CHOR
- Page 29 and 30: mo wyższych stężeń w surowicy e
- Page 31: LITERATURA 1. C. Courderot-masuyer,
- Page 35 and 36: (CD), dyspersja zdolności skręcaj
- Page 37 and 38: METODY SEPARACYJNE Z ZATRZYMANYM PR
- Page 39 and 40: • pomiary mogą być prowadzone w
- Page 41 and 42: Bronisław K. GŁÓD 1 , Paweł PIS
- Page 43 and 44: Rys. 1. Schemat transportu elektron
- Page 45 and 46: •− 3+ 2+ (2) Fe + O2 = Fe + O2
- Page 47 and 48: eperujących DNA (polimerazy) aktyw
- Page 49 and 50: 2.1.1. Dysmutaza ponadtlenkowa (SOD
- Page 51 and 52: z jednej strony ich zużywaniem si
- Page 53 and 54: Jednym z najpowszechniejszych oznac
- Page 55 and 56: czułość, test kwasu tiobarbituro
- Page 57 and 58: Pułapka salicylanowa posiada szere
- Page 59 and 60: ków aromatycznych i oznaczaniu pro
- Page 61 and 62: antocyjany. Do tych ostatnich nale
- Page 63 and 64: 7. B.K. Głód, J.C. Kowalski, J. L
- Page 65 and 66: 65. M. Tanaka, A. Sotomatsu, H. Kan
- Page 67 and 68: Józef RZEPA Instytut Chemii, Zakł
- Page 69 and 70: Ketoprofen O O OH CH 3 Naproksen CH
- Page 71 and 72: w strumieniu azotu. Anality eluowan
- Page 73 and 74: 73
- Page 75 and 76: Ciekawą rolę pełnią zbiorniki w
- Page 77 and 78: Stosowana w badaniach procedura ana
- Page 79 and 80: Marian KAMIŃSKI Politechnika Gdań
- Page 81 and 82: W chromatografii analitycznej celem
Monika ASZTEMBORSKA<br />
Instytut Chemii Fizycznej PAN<br />
ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa<br />
ZASTOSOWANIE METOD SEPARACYJNYCH<br />
W BADANIU ENANCJOMERYZACJI<br />
WPROWADZENIE<br />
Związki chiralne są w naturze bardzo powszechne. Najbardziej istotne<br />
dla życia biopolimery tj. białka i DNA są zbudowane z chiralnych aminokwasów<br />
i cukrów.<br />
Wiele innych substancji należących do grupy flawonoidów, alkaloidów,<br />
terpenoidów i steroidów jest związkami optycznie czynnymi. Co ciekawsze<br />
większość z tych naturalnych substancji jest biosyntezowana tylko w postaci<br />
jednej z dwu możliwych form. O takich związkach mówi się, że są homochiralne.<br />
Homochiralne są peptydy i DNA zbudowane z L-aminokwasów<br />
i D-cukrów. Flawanony syntezowane w świecie roślinnym są lewoskrętne.<br />
Taki wysoki stopień homochiralności w żywych organizmach jest entropowo<br />
niekorzystny. Proces racemizacji homochiralnej substancji prowadzi<br />
do wzrostu entropii systemu. Tak więc wraz ze śmiercią organizmu homochiralne<br />
substancje powinny racemizować powodując wzrost nieuporządkowania<br />
systemu.<br />
W zależności od struktury chiralnej biomolekuły proces racemizacji<br />
może być bardzo szybki jak w przypadku atropiny [1] lub wystarczająco powolny<br />
jak w przypadku kwasu aspartamowego [2] aby być użytecznym<br />
w wyznaczaniu wieku organizmów. Czasami jest też tak, że cząsteczka zostaje<br />
rozłożona lub zdegradowana zanim ulegnie racemizacji.<br />
Innym istotnym problemem związanym ze związkami chiralnymi jest<br />
fakt, że dwa enancjomery chiralnej substancji chociaż tak podobne pod<br />
względem budowy chemicznej mogą mieć drastycznie różną aktywność biologiczną.<br />
Nie jest to szczególnie dziwne gdy uświadomimy sobie, że organizmy<br />
żywe zbudowane z chiralnych białek i cukrów stanowią chiralne środowisko<br />
rozróżniające dwa enancjomery tej samej substancji. Szczególnie istotne jest<br />
to w przypadku leków. Znanych jest wiele chiralnych substancji farmakologicznych<br />
z których tylko jeden z enancjomerów ma właściwości lecznicze,<br />
drugi w najlepszym przypadku może być nieaktywny a w najgorszym może się<br />
okazać toksyczny. Np. atropina jest komercyjnie dostępna jako mieszanina<br />
racemiczna (DL-hioscyamina) jednakże tylko L-hioscyamina ma aktywność<br />
farmakologiczną. D-hioscyamina jest nieefektywna i powstaje jako produkt racemizacji<br />
podczas ekstrakcji L-hioscyaminy z surowców roślinnych.<br />
Znajomość stabilności konfiguracyjnej substancji staje się więc koniecznością<br />
gdy chodzi o rejestrację chiralnych leków. Instytucje rządowe<br />
33
Change language