Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 2
Lavdërimi i takon Allahut, lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> dërguarin e<br />
Allahut dhe mbi familjen e tij.<br />
E më pas:<br />
Mirëpresim dy fjalë nga dy shujukhët: Khalid ‘Abdu-Rrahman Ali Ez-Zaki – Allahu e<br />
ruajt –, dhe Shejkh Ebul-Abbas Adil ibën Mensur – Allahu e ruajt –, që t’u paraqesim<br />
atyre disa dyshime <strong>të</strong> Khaurixhëve, njerëzve <strong>të</strong> tekfirit, në mënyrë që <strong>të</strong> arrihet përgjigja<br />
për ato dyshime. Kështu, në përgjigjen <strong>ndaj</strong> tyre do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> armë në dorën e ndjekësit <strong>të</strong><br />
Sunetit, ngritje <strong>të</strong> argumentit dhe udhëzim për a<strong>të</strong> që kërkon udhëzim, si dhe<br />
(argument) për t’ia mbyllur gojën kokëfortit.<br />
Le <strong>të</strong> fillojmë në pyetjen e parë:<br />
Natyrisht, prej asaj që dihet ësh<strong>të</strong> se ka disa ajete, ashtu sikurse ka përmendur dhe ka<br />
paralajmëruar Pejgamberi – Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – <strong>të</strong> cilat i<br />
mbartin Khauarixhët dhe i zbatojnë jo në vendin e tyre. Kështu ka njoftuar Pejgamberi<br />
– lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong>.<br />
Kështu që, prej këtyre ajeteve me <strong>të</strong> cilat fshihen Khauarixhët dhe pretendojnë se ata<br />
janë këshillues <strong>të</strong> umetit, ësh<strong>të</strong> ajeti i njohur, që ësh<strong>të</strong> Fjala e Zotit tonë, i Pa<strong>të</strong>meta e i<br />
Lar<strong>të</strong>suar:<br />
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët.” El-Maideh: 44<br />
Pra, ata e përdorin kë<strong>të</strong> ajet - sipas kuptimit <strong>të</strong> tyre <strong>të</strong> shtrembër - duke i bërë kafira<br />
muslimanët, prijësat dhe ata që janë nën pushtetin e tyre. A<strong>ndaj</strong>, duam prej<br />
Shujukhëve që <strong>të</strong> sqarojnë aspektin e gabimit <strong>të</strong> Khauarixhëve dhe devijimin e tyre në<br />
zbatimin e këtij ajeti mbi diçka tje<strong>të</strong>r për <strong>të</strong> cilën e ka zbritur Allahu – i Pa<strong>të</strong>meta e i<br />
Lar<strong>të</strong>suar.<br />
Urdhëroni.<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 3
<strong>Përgjigje</strong> nga Shejkh Khalid ‘Abdu-Rrahman:<br />
Lavdërimi i takon Allahut, Zotit <strong>të</strong> bo<strong>të</strong>rave. Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi<br />
Muhamedin, mbi familjen dhe mbi <strong>të</strong> gjithë shokët e tij.<br />
E më pas:<br />
Së pari, ky ajet ësh<strong>të</strong> ajeti me <strong>të</strong> cilin argumentohen Khauarixhët, <strong>të</strong> hershmit dhe <strong>të</strong><br />
sotshmit e tyre. Me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong>, shfaqja e argumentimit me kë<strong>të</strong> ajet ësh<strong>të</strong> që herët,<br />
madje që në kohën e Sahabëve – Allahu qof<strong>të</strong> i kënaqur prej tyre – dhe Tabi’inëve u shfaq<br />
argumentimi i Khauarixhëve me kë<strong>të</strong> ajet, që ësh<strong>të</strong> Fjala e Tij – i Pa<strong>të</strong>meta e i Lar<strong>të</strong>suar:<br />
ومن لم<br />
يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët.” El-Maideh: 44<br />
Dhe këtu, nxënësi i dijes duhet që <strong>të</strong> mësojë se si ta kuptojë Librin e Allahut<br />
përgjithësisht, në aspektin e përgjithshëm, dhe si ta kuptojë kë<strong>të</strong> ajet në aspektin e<br />
veçan<strong>të</strong>. Sepse, me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> Khauarixhët, nuk humbën përveç se a<strong>të</strong>herë kur u kapën<br />
pas fjalëve <strong>të</strong> përgjithshme dhe absolute (<strong>të</strong> pakufizuara), dhe nuk u kthyen tek sqarimi<br />
i Sunetit për <strong>të</strong> parë kuptimin e tyre (d.m.th. për <strong>të</strong> parë kuptimin e fjalëve <strong>të</strong><br />
përgjithshme dhe absolute sh.p).<br />
Për kë<strong>të</strong> arsye, Imam Ibën Bazi - Allahu e mëshirof<strong>të</strong> - ka përmendur në kase<strong>të</strong>n “Dem’ati<br />
El-Bazijeh” kur u pyet nga Selman El-Audeh për kë<strong>të</strong> ajet, pra Shejkh Bin Bazi tha:<br />
“Problemi ësh<strong>të</strong> ajo që ndjekin Khauarixhët, që ësh<strong>të</strong> argumentimi me fjalë absolute e<br />
<strong>të</strong> përgjithshme”.<br />
Kështu që, unë them se ky ajet shihet në disa aspekte:<br />
• Aspekti i parë shihet tek shkaku i zbritjes.<br />
• Aspekti i dy<strong>të</strong> ësh<strong>të</strong> se si ka ardhur konteksti i fjalës në Librin e Allahut.<br />
• Aspekti i tre<strong>të</strong> shihet sipas sqarimit <strong>të</strong> Sunetit.<br />
• Aspekti i ka<strong>të</strong>rt shihet sipas kuptimit <strong>të</strong> Selefëve.<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 4
Këto ka<strong>të</strong>r aspekte ta qar<strong>të</strong>sojnë ty çështjen, jo ve<strong>të</strong>m në kë<strong>të</strong> ajet, madje këto aspekte<br />
<strong>të</strong> qar<strong>të</strong>sojnë ty çdo ajet që ti dëshiron ta kuptosh mirë, si dhe dëshiron që kuptimin e<br />
saj ta vendosësh në vendin e duhur.<br />
Së pari: Shkaku i zbritjes, ashtu sikurse thonë dijetarët si Ibën Kethiri e <strong>të</strong> tjerë: “Vërtet<br />
kuptimi i shkaqeve <strong>të</strong> zbritjes ësh<strong>të</strong> prej asaj që <strong>të</strong> ndihmon në kuptimin e ajetit”.<br />
Së dyti: Konteksti i fjalës dhe çka e paraprin fjalën, ajo që vjen para dhe pas saj.<br />
Së treti: Sqarimi i Sunetit për kë<strong>të</strong>.<br />
Së ka<strong>të</strong>rti: Sqarimi i Selefëve për kuptimin e tyre rreth këtij ajeti.<br />
Pra, këto ka<strong>të</strong>r aspekte <strong>të</strong> ndihmojnë në kuptimin dhe vendosjen e çështjeve në vendin<br />
e tyre.<br />
A<strong>ndaj</strong>, së pari: Shkaku i zbritjes së këtij ajeti ësh<strong>të</strong> sak<strong>të</strong>suar tek ajo që Imam Muslimi<br />
ka transmetuar në Sahihun e tij, nga hadithi El-Bera ibën Azib – Allahu qof<strong>të</strong> i kënaqur<br />
prej tij –, se kaluan tek Pejgamberi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> - me një<br />
njeri prej çifu<strong>të</strong>ve me fytyrë <strong>të</strong> nxirë, e kishin mbartur dhe vinin rrotull tij, dhe<br />
vepronin me <strong>të</strong> kështu e kështu. A<strong>të</strong>herë, i Dërguari i Allahut – Lëvdata dhe shpëtimi i<br />
Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – i tha dijetarit <strong>të</strong> tyre: “Çka ësh<strong>të</strong> puna e këtij? Ata thënë: “Ai ka<br />
bërë imoralitet.” Pejgamberi – Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – tha: “A kështu<br />
e keni ndëshkimin e imoralitetit në librin tuaj?” Ata thanë: “Po.” Pastaj, ai i tha një<br />
dijetari <strong>të</strong> tyre: “Të betohem për Allah, a kështu e keni ndëshkimin e atij që bën<br />
imoralitet? Ai tha: “Jo pasha Allahun, sikur <strong>të</strong> mos më kishe pyetur duke u betuar për<br />
Allahun, nuk do <strong>të</strong> kisha treguar <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong>n”. Pastaj, i tregoi atij (Pejgamberit – Lëvdata<br />
dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong>) se si e kanë ata ndëshkimin e atij që bën imoralitet.<br />
Pastaj, Pejgamberi – Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – tha: “O Allah! Unë jam<br />
i pari që e ringjalla urdhrin Tënd pasi që ata e kishin zhdukur”. El-Bera tha: a<strong>të</strong>herë,<br />
zbriti Fjala e Tij:<br />
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم<br />
الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët.” El-Maideh: 44<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 5
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الظالمون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
zullumqarët”. El-Maideh: 45<br />
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الفاسقون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë <strong>të</strong><br />
prishurit”. El-Maideh: 47<br />
El-Bera tha: “Që <strong>të</strong> gjitha ato (tre ajetet e lartpërmendura) kanë zbritur për Kufarët<br />
(mosbesimtarët).”<br />
Gjithashtu, hadithin e ka transmetuar Imam Ahmedi në Musned, po nga hadithi El-<br />
Bera ibën Azib, porse fjala e tij tek Ahmedi ësh<strong>të</strong>: “Ai tha: Ato (ajetet) kanë zbritur që<br />
<strong>të</strong> gjitha për kufarët”.<br />
Kështu që, nëse shikon tek shkaku i zbritjes, me <strong>të</strong> vërtet shkaku i zbritjes në kohën kur<br />
ka zbritur ky ajet, në origjinë nuk ka zbritur për pushtetarin, porse origjina dhe shkaku<br />
i zbritjes së tij ësh<strong>të</strong> për Çifu<strong>të</strong>t. Dhe Çifu<strong>të</strong>t në a<strong>të</strong> kohë, në kohën kur ka zbritur ajeti,<br />
ashtu sikurse tho<strong>të</strong> Shejkhu, Imami, Rabij ibën Hadij – Allahu e ruajt – ka thënë: “Ata<br />
(Çifu<strong>të</strong>t) në origjinë nuk kanë qenë pushtetarë, porse kanë qenë nën pushtet, nën<br />
pushtetin e Pejgamberit – Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – dhe në shtetin<br />
Islam.”<br />
Kështu që, fillimisht ky ajet, në origjinë nuk ka zbritur për pushtetarët, porse shkaku i<br />
zbritjes së tij fillimisht ësh<strong>të</strong> për ata çifu<strong>të</strong> <strong>të</strong> cilët kanë qenë nën pushtet, <strong>të</strong> shtypur,<br />
nën pushtetin e Ligjit (Sheriatit). Dhe Pejgamberi – Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong><br />
mbi <strong>të</strong> – ishte i lirë <strong>të</strong> zgjedhë për <strong>të</strong> gjykuar në mesin e tyre kur ata i vinin atij ose t’ua<br />
kthente shpinën. Çështje e cila ka shtjellim tek dijetarët.<br />
Pra synimi ësh<strong>të</strong> që, nëse vështron tek ngjarja që ndodhi për shkakun e zbritjes kur ata<br />
ndryshuan gjykimin e Allahut për ndëshkimin e zinaqarit, dhe ai - Lëvdata dhe shpëtimi i<br />
Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – i pyeti ata: “A kështu e keni ndëshkimin e zinaqarit në librin tuaj?<br />
Ata thanë: Po.”<br />
A<strong>të</strong>herë, çfarë bënë ata? Gjykuan me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka zbritur Allahu, dhe<br />
gjykimin e tyre me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka zbritur Allahu ia atribuan gjykimit <strong>të</strong><br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 6
Allahut. Ata gjykuan me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka zbritur Allahu a<strong>të</strong>herë kur<br />
braktisën ndëshkimin e imoralitetit, dhe nuk u mjaftuan që e braktisën (gjykimin e<br />
Allahut), madje e braktisën gjykimin e Allahut dhe e atribuan a<strong>të</strong> që vepronin tek<br />
gjykimi i Allahut. Kështu që, u bënë atribues dhe gënjeshtarë për Allahun dhe thonë<br />
me plot gojën e tyre: “Po! Kështu e kemi gjykimin e Allahut në librin tonë.”<br />
Për kë<strong>të</strong> arsye, kur Selman El-Audeh e pyeti Shejkh Bin Bazin në “Dem’ati El-Bazijeh,”<br />
për a<strong>të</strong> që gjykon me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka zbritur Allahu, si dhe gjykon me<br />
ligjet e shfuqizuara, Shejkh Bin Bazi tha: “A e atribuon a<strong>të</strong> tek Sheriati (Legjislacionit)?<br />
A e atribuon a<strong>të</strong> tek Ligji?” Ndërsa, ai (Selman el-Audeh) tho<strong>të</strong>: “Nuk e di, ai ka gjykuar<br />
me ligjin e shfuqizuar.” A<strong>të</strong>herë, Shejkh Bin Bazi tho<strong>të</strong> duke e përsëritur afërsisht deri<br />
në dhje<strong>të</strong> herë: “A e atribuon a<strong>të</strong> tek Sheriati? Nëse e atribuon a<strong>të</strong> tek Ligji, a<strong>të</strong>herë ai<br />
ësh<strong>të</strong> kafir”. Kështu, Selmani e përsëriste, po ashtu edhe Shejkh Bin Bazi e përsëriste<br />
afërsisht deri në dhje<strong>të</strong> herë duke i thënë: “Nëse ia atribuon a<strong>të</strong>..., nëse ia atribuon<br />
a<strong>të</strong>…, a e atribuon a<strong>të</strong>..., nëse e atribuon a<strong>të</strong>...”. Përse? Sepse, kur ai e atribuon a<strong>të</strong> që<br />
pretendon, pra gjykimin e ko<strong>të</strong>, dhe tho<strong>të</strong> ky ësh<strong>të</strong> gjykimi i Allahut, a<strong>të</strong>herë ky në<br />
realitet ka rënë në kufër në momentin kur gjykimin e tij e bëri ligj sikur Ligji i Allahut,<br />
dhe fe me <strong>të</strong> cilën adhurohet Allahu, dhe ia atribuon kë<strong>të</strong> Allahut me pretendimin se<br />
Allahu e ligjëroi dhe e lejoi kë<strong>të</strong>.<br />
Për kë<strong>të</strong> arsye, kur Ibën Xhibrini erdhi duke korrigjuar Shejkh Ibën Bazin tha: “Mirë!<br />
Po nëse njeriu e jep veten e tij për zina dhe kënaqet me <strong>të</strong> si dhe bien dakord për <strong>të</strong><br />
(duke e konsideruar <strong>të</strong> lejuar a<strong>të</strong>)? A<strong>të</strong>herë, Ibën Bazi duke refuzuar Ibën Xhibrinin<br />
tho<strong>të</strong>: “Ky ësh<strong>të</strong> kufër më vete. Ky ësh<strong>të</strong> kufër më vete. Ngase ajo ësh<strong>të</strong> Istihlal (ta<br />
konsiderosh <strong>të</strong> lejuar a<strong>të</strong> që Allahu e ka ndaluar). Ky ësh<strong>të</strong> kufër më vete. Ngase ajo<br />
ësh<strong>të</strong> Istihlal”.<br />
Kështu që, kur njeriu e atribuon devijimin me <strong>të</strong> cilin gjykon, dhe tho<strong>të</strong> ky ësh<strong>të</strong><br />
gjykimi i Allahut, a<strong>të</strong>herë ky ësh<strong>të</strong> kafir me unanimitetin e muslimanëve. Për kë<strong>të</strong><br />
çështje as dy veta nuk kanë mospajtim, dhe as dy <strong>të</strong> dobët nuk kanë kundërshtim<br />
(d.m.th pajtohen që <strong>të</strong> gjithë), ashtu siç ka thënë El-Albani – Mëshira e Allahut qof<strong>të</strong> mbi<br />
<strong>të</strong>.<br />
A<strong>ndaj</strong>, gjëja e parë që shikon në kë<strong>të</strong> ngjarje ësh<strong>të</strong> se ata e braktisën gjykimin e Allahut,<br />
pastaj ata gjykuan me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka zbritur Allahu dhe ia atribuan<br />
Allahut gjykimin e tyre <strong>të</strong> ko<strong>të</strong>, dhe thanë: Kështu ka gjykuar Allahu dhe kështu na ka<br />
urdhëruar Allahu.<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 7
Pastaj, zbriti ajeti:<br />
ومن لم يحكم بما أنزل<br />
هللا فأولئك هم الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët.” El-Maideh: 44<br />
Pra, ky ësh<strong>të</strong> vështrimi në shkakun e zbritjes së tij.<br />
Ndërsa, nëse i kthehesh kontekstit, dhe unë do <strong>të</strong> jap një shembull dhe do <strong>të</strong> përpiqem<br />
ta përmbledh aq sa <strong>të</strong> mundem.<br />
Kur Khauarixhët gjykojnë me kufër, argumentohen me fjalë <strong>të</strong> përgjithshme. Për kë<strong>të</strong><br />
arsye ata kanë një ajet tje<strong>të</strong>r me <strong>të</strong> cilin argumentohen për <strong>të</strong> bërë kafir a<strong>të</strong> që ka rënë<br />
në një gjynah <strong>të</strong> madh. Dhe ai ësh<strong>të</strong> Fjala e Tij <strong>të</strong> Lar<strong>të</strong>suar:<br />
بَلَىٰ مَن كَسَبَ سَيِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِيئَتُهُ فَأُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ<br />
“Jo nuk ësh<strong>të</strong> ashtu, porse kush bën një vepër <strong>të</strong> keqe dhe e kaplojnë gabimet e tij,<br />
a<strong>të</strong>herë ata janë banorë <strong>të</strong> zjarrit dhe në <strong>të</strong> janë përgjithmonë”. El-Bekare: 81<br />
Ajeti tho<strong>të</strong>: “Jo nuk ësh<strong>të</strong> ashtu, porse kush bën një vepër <strong>të</strong> keqe.” Dhe fjala “vepër e<br />
keqe” ësh<strong>të</strong> në formën e pashquar, d.m.th çdo vepër e keqe, “dhe e kaplojnë gabimet e<br />
tij, a<strong>të</strong>herë ata janë banorë <strong>të</strong> zjarrit dhe në <strong>të</strong> janë përgjithmonë”.<br />
Kështu, Khauarixhët shkuan me kë<strong>të</strong> ajet duke e bërë kafir personin i cili ka bërë<br />
gjynah <strong>të</strong> madh, dhe thanë: “Çdo kush që kryen një vepër <strong>të</strong> keqe, a<strong>të</strong>herë ai ësh<strong>të</strong><br />
kafir”. Pra, me kë<strong>të</strong> ajet ata shkuan duke gjykuar me kufër (mbi njerëzit) për shkak <strong>të</strong><br />
gjynaheve <strong>të</strong> mëdha, (d.m.th. me ajetin që tho<strong>të</strong>): “Jo nuk ësh<strong>të</strong> ashtu, porse kush bën<br />
një vepër <strong>të</strong> keqe...” Pra, veprën e keqe e ka sjellë në formën e pashquar, kështu në kë<strong>të</strong><br />
ajet hyn çdo vepër e keqe, e vogël apo e madhe qof<strong>të</strong>.<br />
“Dhe e kaplojnë gabimet e tij”. E nëse i kthehesh fjalëve <strong>të</strong> Imamëve (do <strong>të</strong> shohësh se<br />
ata) thonë:<br />
“Allahu ka thënë: “Dhe e kaplojnë gabimet e tij.” Kur Allahu ka thënë: “Dhe e<br />
kaplojnë gabimet e tij,” a<strong>të</strong>herë njeriun nuk e kaplon asnjë vepër e keqe përveç shirkut.<br />
Kështu që, ata e bënë Fjalën e Tij “Dhe e kaplojnë gabimet e tij,” ndihmëse dhe<br />
komentuese <strong>të</strong> Fjalës së Tij: “Jo nuk ësh<strong>të</strong> ashtu, porse kush bën një vepër <strong>të</strong> keqe”.<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 8
Dhe kjo ësh<strong>të</strong> ajo për <strong>të</strong> cilën shprehen dijetarët e Ehli-Sunetit, sikur Esh-Shafi’u kur<br />
ka shkruar në “Usul” dhe <strong>të</strong> tjerë veç tij se: “Konteksti i fjalës tregon për qëllimin e<br />
fjalës dhe qëllimin e folësit.”<br />
A<strong>të</strong>herë, nëse e merr kë<strong>të</strong> si shembull “Jo nuk ësh<strong>të</strong> ashtu, porse kush bën një vepër <strong>të</strong><br />
keqe” dhe si janë argumentuar me <strong>të</strong> Khauarixhët, dhe pastaj kthehesh te Fjala e Tij - i<br />
Lar<strong>të</strong>suar: “E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu”, pasi që e ke mësuar<br />
shkakun e zbritjes, a<strong>të</strong>herë medito me vëmendje tek konteksti, në fillim <strong>të</strong> fjalës kur<br />
ajetet filluan që përmendin a<strong>të</strong> që thonë Çifu<strong>të</strong>t, kur shpifën për Allahun gënjesh<strong>të</strong>r,<br />
dhe i atribuan gjykimit <strong>të</strong> Allahut <strong>të</strong> ko<strong>të</strong>n që ata pretendojnë. Gjithashtu, ata janë <strong>të</strong><br />
cilët e ndërruan dhe shtrembëruan Fjalën e Allahut.<br />
Pra<strong>ndaj</strong> që, nëse mediton rreth kontekstit <strong>të</strong> ajetit që ësh<strong>të</strong> para tij, do <strong>të</strong> shohësh se<br />
Allahu – i Gjithëfuqishëm e Madhëruar – e sqaron se si ata i atribuan gjykimit <strong>të</strong> Allahut<br />
gjykimin e tyre <strong>të</strong> padrej<strong>të</strong>. Allahu i Lar<strong>të</strong>suar tregon se ata thonë:<br />
إِنْ أُوتِيتُمْ هَٰذَا فَخُذُوهُ وَإِن لَّمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا<br />
“Nëse u jepet kjo, merreni, e nëse nuk u jepet, a<strong>të</strong>herë ruhuni”. El-Maideh: 41<br />
Ata thonë: “Shkoni tek Muhamedi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> -<br />
ashtu sikurse ësh<strong>të</strong> transmetuar në hadithin e El-Bera ibën Azib në sahihun e<br />
Muslimit - shkoni te Muhamedi, nëse ju përgjigjet juve sipas asaj që ju vepruat,<br />
a<strong>të</strong>herë merreni, e nëse ju përgjigjet me diçka tje<strong>të</strong>r, a<strong>të</strong>herë ruhuni”. Ruhuni,<br />
d.m.th mos e pranoni gjykimin e tij, mos e pranoni gjykimin e tij. Kështu që, këtu ka<br />
dy çështje:<br />
• T’ia atribuosh gjykimin Allahut, dhe ky ësh<strong>të</strong> kufër më vete.<br />
• Pastaj, t’ia kthesh shpinën dhe <strong>të</strong> mos e pranosh.<br />
Se ata thonin nëse u jepet kjo, a<strong>të</strong>herë merreni, e nëse nuk u jepet, a<strong>të</strong>herë ruhuni.<br />
Mos pranoni prej tij përgjigjen që ju jep juve, si dhe a<strong>të</strong> që jua sjell ai. Domethënë ata<br />
nuk kënaqeshin me gjykimin e tij, dhe mos-kënaqja me gjykimin e Allahut ësh<strong>të</strong> kufër<br />
më vete. P.sh. njeriu nëse pi alkool, për <strong>të</strong> thuhet gjynahqar, porse nuk ësh<strong>të</strong> kafir.<br />
Kurse, nëse ai tho<strong>të</strong> unë nuk pajtohem me ndalesën e alkoolit, a<strong>të</strong>herë ai ësh<strong>të</strong> kafir<br />
edhe nëse nuk ka shijuar prej saj asnjë pikë. Përse? Sepse ai nuk ësh<strong>të</strong> i kënaqur, nuk e<br />
ka pranuar gjykimin e Allahut, ndryshe nga ai që e pranon porse e mposht epshi i tij<br />
dhe pi alkool. Pra, mos-pranimi, mos-nënshtrimi, mos-kënaqja me gjykimin e<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 9
Allahut, mos-pëlqimi i gjykimit <strong>të</strong> Allahut dhe <strong>të</strong> mos e pranojë a<strong>të</strong>, a<strong>të</strong>herë ky ësh<strong>të</strong><br />
kufri.<br />
Kështu që, konteksti i ajeteve nga fillimi e deri në fund dhe shkaku i zbritjes së tyre, <strong>të</strong><br />
gjitha këto <strong>të</strong> qar<strong>të</strong>sojnë ty se ajeti flet për një lloj <strong>të</strong> njerëzve, e ata janë ata <strong>të</strong> cilët<br />
mohojnë, <strong>të</strong> cilët bëjnë <strong>të</strong> lejuar (a<strong>të</strong> që e ka ndaluar Allahu), <strong>të</strong> cilët nuk kënaqen me<br />
gjykimin e Allahut.<br />
Pastaj, nga këtu vjen tek tema e tre<strong>të</strong>, që ësh<strong>të</strong> sqarimi i Sunetit. Suneti i cili shpjegon<br />
Kur’anin.<br />
Kur Pejgamberi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – tho<strong>të</strong>, në a<strong>të</strong> që e ka<br />
transmetuar Ibën Maxheh dhe El-Hakimi, (hadith) i cili ka disa rrugë, po ashtu dhe El-<br />
Albani e ka konsideruar hadith <strong>të</strong> mirë ose <strong>të</strong> sak<strong>të</strong>, nga hadithi i Ibën Umerit se<br />
Pejgamberi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – ka thënë: “Sa kohë që prijësat e<br />
tyre nuk kanë gjykuar me Librin e Allahut dhe kanë përzgjedhur nga ajo që ka zbritur<br />
Allahu, a<strong>të</strong>herë si pasojë Allahu ka bërë që ata ta kenë armiqësinë në mes veti”. Dhe<br />
cili ësh<strong>të</strong> treguesi këtu? Pejgamberi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – tho<strong>të</strong>:<br />
Kur prijësat e muslimanëve ta braktisin gjykimin me Librin e Allahut, a<strong>të</strong>herë ata do t’i<br />
zë belaja, muslimanët do t’i zë belaja.<br />
Medito se si shprehet - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – kur tho<strong>të</strong>: “Sa kohë<br />
që prijësat e tyre nuk kanë gjykuar me Librin e Allahut”, pra, i atribuoi prijësat tek<br />
muslimanët. Sikur <strong>të</strong> kishin qenë ata kafira për shkak <strong>të</strong> braktisjes së gjykimit <strong>të</strong><br />
Allahut dhe Librit <strong>të</strong> Allahut, a<strong>të</strong>herë nuk do <strong>të</strong> ishte e sak<strong>të</strong> që <strong>të</strong> thuhej se ata janë<br />
prijësa <strong>të</strong> muslimanëve.<br />
Për kë<strong>të</strong> arsye, ata <strong>të</strong> cilët i bëjnë prijësat kafira, nëse ata gjykojnë me diçka tje<strong>të</strong>r përveç<br />
asaj që ka zbritur Allahu, thonë se: “Ata nuk janë prijësat tanë, ata nuk janë prijësat e<br />
muslimanëve,” bëhen mendjemëdhenj dhe besojnë se nuk ësh<strong>të</strong> e sak<strong>të</strong> që <strong>të</strong> thuhet se<br />
ata janë prijësat tanë apo <strong>të</strong> atribuohen tek ne, përkundrazi besojnë se ata janë kafira.<br />
Ndërsa, ky ësh<strong>të</strong> Pejgamberi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – i cili i refuzon<br />
ata Khauarixhë me fjalën e tij: “Sa kohë që prijësat e tyre nuk kanë gjykuar me Librin e<br />
Allahut” pra, ata janë prijësa për muslimanët edhe pse ata u cilësuan se e braktisën<br />
gjykimin e Librit <strong>të</strong> Allahut. Ai i cili e bën a<strong>të</strong>, nga prijësat apo nga populli për shkak <strong>të</strong><br />
mangësisë dhe padrej<strong>të</strong>sisë së tyre, e meriton që t’i kaplojë e keqja, belaja dhe fitneja në<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 10
je<strong>të</strong>n e tyre kur ata i kthejnë shpinën Librit dhe dispozitave <strong>të</strong> Allahut – <strong>të</strong><br />
Gjithëfuqishëm e i Madhërishëm.<br />
Për kë<strong>të</strong> arsye, Pejgamberi - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – tho<strong>të</strong>: “Sa kohë<br />
që prijësat e tyre nuk kanë gjykuar me Librin e Allahut dhe kanë përzgjedhur nga ajo<br />
që ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë si pasojë Allahu ka bërë që ata ta kenë armiqësinë në mes<br />
veti”, apo ashtu sikurse ka thënë - Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong>.<br />
Gjithashtu, kur vjen tek hadithet muteuatir (<strong>të</strong> shumta) tek dy sahihët nga fjala e tij -<br />
Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> - :<br />
“(Prijësat) Ju ndalojnë juve <strong>të</strong> drejtat tuaja dhe ju kërkojnë juve <strong>të</strong> drejtat e tyre. Ata<br />
thanë: Çfarë na urdhëron? Ai tha: “Jepuni atyre <strong>të</strong> drejtat e tyre dhe kërkojani Allahut<br />
<strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n tuaj”.<br />
Kështu që, këtu ka dy çështje: Ata ua ndaluan popullit <strong>të</strong> drejtat e Ligjit që Allahu ua<br />
bëri obligim prijësave që t’ua japin popullit dhe t’i përmbushin ato. Pra, ua ndaluan<br />
muslimanëve <strong>të</strong> drejtat e tyre, dhe kur ua ndalojnë muslimanëve <strong>të</strong> drejtat e tyre, a<br />
kanë gjykuar ata me a<strong>të</strong> që ka zbritur Allahu apo e braktisën gjykimin me a<strong>të</strong> që ka<br />
zbritur Allahu kur nuk ua dhanë <strong>të</strong> drejtat muslimanëve që Allahu ua kishte bërë<br />
obligim atyre.<br />
Kështu që, pas kësaj thanë: Çfarë na urdhëron o i dërguari i Allahut? Ai tha: “Jepuni<br />
atyre <strong>të</strong> drejtat e tyre dhe kërkojani Allahut <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>n tuaj”. Pra, braktisjen e <strong>të</strong> drejtave<br />
<strong>ndaj</strong> tyre nuk u bëri detyrim (shkak) për rrëzimin e qeverisjes së tyre. Përkundrazi, e<br />
mbaj<strong>të</strong>n qeverisjen e tyre edhe nëse ata gjykojnë me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka<br />
zbritur Allahu, po ashtu edhe nëse i braktisin <strong>të</strong> drejtat e popullit, na urdhëroi që t’ua<br />
japim atyre drejtat. E shumë hadithe <strong>të</strong> tjera <strong>të</strong> shquara.<br />
Nga këtu kthehemi tek tema e ka<strong>të</strong>rt që ta qar<strong>të</strong>son ty çështjen: Kuptimi i selefëve dhe<br />
ajo që ka ardhur nga imamët për Fjalën e Tij – <strong>të</strong> Lar<strong>të</strong>suar – :<br />
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët”. El-Maideh: 44<br />
I pari që ka folur prej sahabëve – Allahu qof<strong>të</strong> i kënaqur prej tyre – për komentimit e këtij<br />
ajeti në formën e komentimit <strong>të</strong> shkoqitur e <strong>të</strong> qar<strong>të</strong>suar, i pari që doli në krye për<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 11
sqarimin e tij me qar<strong>të</strong>si dhe në momentin e duhur <strong>të</strong> sqarimit, ishte Ibën Abbasi. Ka<br />
transmetuar Eth-Theuri e <strong>të</strong> tjerë veç tij, gjithashtu Seid ibën Mensuri e shumë imamë<br />
me zinxhirë <strong>të</strong> sak<strong>të</strong>, <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong>, nga transmetimi i Tausit nga Ibën Abbasi. Po ashtu,<br />
edhe nga transmetime <strong>të</strong> tjera veç Tausit, se Ibën Abbasi – Allahu qof<strong>të</strong> i kënaqur prej tyre<br />
– ka thënë për Fjalën Tij – <strong>të</strong> Lar<strong>të</strong>suar –:<br />
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët”. El-Maideh: 44<br />
Tha: “Nuk ësh<strong>të</strong> për qëllim kufri që mendoni ju”. Gjithashtu ka thënë: “Ësh<strong>të</strong> kufër<br />
i vogël”. Po ashtu ka thënë: “Kufër që nuk <strong>të</strong> nxjerr nga feja”.<br />
Kështu që, në kohën kur Ibën Abbasi e tha kë<strong>të</strong>, dhe Ibën Tejmijeh e komentoi a<strong>të</strong><br />
duke thënë se: “Umeti e ka pranuar fjalën e Ibën Abbasit”. Për kë<strong>të</strong> arsye, në “Mesail li-<br />
Imam Ahmed” <strong>të</strong> Ibën Hanit dhe “Mesail li-Imam Ahmed” <strong>të</strong> Ebi Daudit, nxënësit <strong>të</strong><br />
tij Sexhistani, transmetohet se ata e kanë pyetur Ebu Abdilah, Imam Ahmedin, për<br />
Fjalën e Tij – <strong>të</strong> Lar<strong>të</strong>suar – :<br />
ومن لم يحكم بما أنزل هللا فأولئك هم الكافرون<br />
“E kush nuk gjykon me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu, a<strong>të</strong>herë me <strong>të</strong> vërte<strong>të</strong> ata janë<br />
mosbesimtarët”. El-Maideh: 44<br />
Imam Ahmedi tha: “Ajo ësh<strong>të</strong> ashtu sikurse ka thënë Ibën Abbasi, kufër i vogël”.<br />
Kështu që, Umeti kanë rënë në pajtim për pranimin e fjalës së Ibën Abbasit – Allahu<br />
qof<strong>të</strong> i kënaqur pre tyre. Dhe kjo <strong>të</strong> tregon ty se ata nuk kanë kuptuar nga Fjala e Tij : “E<br />
kush nuk gjykon,” domethënien e përgjithshme që mendonin Khauarixhët. A e di ti se,<br />
ku do <strong>të</strong> arrinin ata Khauarixhët po <strong>të</strong> përgjithësohej fjala në kë<strong>të</strong> ajet, që shumë prej<br />
tyre tani kufizohen duke bërë kafir pushtetarin? Ata thonë ne nuk e bëjmë kafir<br />
zinaqarin, nuk e bëjmë kafir pirësin e alkoolit, nuk bëjmë kafir kështu, porse bëjmë<br />
kafir ve<strong>të</strong>m pushtetarin.<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 12
A e mendon se sikur ajeti <strong>të</strong> sillej në formën e përgjithshme sipas kuptimit <strong>të</strong> gjuhës<br />
arabe, larg kuptimit <strong>të</strong> selefëve, larg kontekstit <strong>të</strong> fjalës, larg komentimit <strong>të</strong> sahabëve, se<br />
ku do përfundonte?<br />
Eja <strong>të</strong> kërkojmë gjykim tek gjuha e arabëve, dha largohu nga domethënia që <strong>të</strong> jep <strong>të</strong><br />
kuptosh Kurani, Suneti dhe etheret.<br />
Fjala “kush - ”من ësh<strong>të</strong> përemër lidhor, domethënia e tij tek dijetarët e gjuhës ësh<strong>të</strong><br />
përgjithësimi. Kështu që, fjala e jote “kush - ”من ësh<strong>të</strong> njësoj sikurse <strong>të</strong> thuash “kush<br />
bën një vepër <strong>të</strong> mirë, mashkull apo femër, duke qenë besimtarë”.<br />
Pra, fjala “kush - ”من ësh<strong>të</strong> përemër lidhor që tregon një domethënie <strong>të</strong> përgjithshme,<br />
që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> “<strong>të</strong> gjithë – ,”كل kështu që ajeti merr kuptimin: “Të gjithë ata që nuk<br />
gjykojnë me a<strong>të</strong> që e ka zbritur Allahu”. Kurse, fjala “a<strong>të</strong> - ”ما në Fjalën e Tij “me a<strong>të</strong> –<br />
që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> “<strong>të</strong> ”ما - “a<strong>të</strong> tregon po ashtu përgjithësim, për arsye se ajo ësh<strong>të</strong> ”بما<br />
cilën – ,”الذي pra që do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong>: “Kush nuk gjykon me çdo gjë që braktis nga urdhrat e<br />
Allahut, a<strong>të</strong>herë ai ësh<strong>të</strong> kafir”.<br />
A<strong>të</strong>herë, çfarë do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> kjo? Do <strong>të</strong> tho<strong>të</strong> se çdo kush që e braktis gjykimin e Allahut<br />
në veten e tij apo në sh<strong>të</strong>pinë e tij apo në diçka tje<strong>të</strong>r veç tyre, a<strong>të</strong>herë ai ësh<strong>të</strong> kafir.<br />
Kështu që, nuk do <strong>të</strong> gjesh musliman në faqen e tokës. Përse? Sepse nuk ka asnjë<br />
musliman ve<strong>të</strong>m se, do <strong>të</strong> bjeri në gjykimin me diçka tje<strong>të</strong>r përveç asaj që ka zbritur<br />
Allahu, dikush pak, dikush shumë. E prej saj ësh<strong>të</strong> fjala e Pejgamberit – Lëvdata dhe<br />
shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong> mbi <strong>të</strong> – që ka transmetuar Termidhiu:<br />
“Çdo bir i Ademit ësh<strong>të</strong> gabimtar, dhe më <strong>të</strong> mirët prej gabimtarëve janë ata që<br />
pendohen”.<br />
Gjithashtu, sikurse ësh<strong>të</strong> sak<strong>të</strong>suar nga Pejgamberi – Lëvdata dhe shpëtimi i Allahut qof<strong>të</strong><br />
mbi <strong>të</strong> –:<br />
إِنْ تَغْفِرِ اللَّهُمَّ تَغْفِرْ جَمَّا ... وَأَيُّ عَبْدٍ لَكَ َلَ أَلَمَّا<br />
“O Allah! Nëse Ti fal, fal shumë. Cili ësh<strong>të</strong> ai robi i Yt që nuk ka mëkate <strong>të</strong> vogla?!<br />
Domethënë, nuk ka njeri ve<strong>të</strong>m se ka bërë mëkate <strong>të</strong> vogla me <strong>të</strong> cilat ai kundërshton<br />
gjykimin e Allahut. Kur ti bën mëkate me <strong>të</strong> cilat kundërshton gjykimin e Allahut, pak<br />
apo shumë, a<strong>të</strong>herë ti je kafir. A<strong>të</strong>herë, o ti që e bën pushtetarin kafir! Ti je kafir<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 13
përpara se ta bësh kafir pushtetarin, ve<strong>të</strong>m nëse je i pagabueshëm se a<strong>të</strong>herë<br />
përjashtohesh nga ky gjykim.<br />
Shiko! Nëse ti ngel ve<strong>të</strong>m tek kuptimi i Kur’anit pa u bazuar tek sqarimi që Kur’ani i<br />
bën Kur’anit, pa sqarimin që Suneti i bën Kur’anit, pa sqarimin e selefëve dhe ethereve<br />
nga sahabët për Kur’anin, a<strong>të</strong>herë ku do <strong>të</strong> përfundosh? Do <strong>të</strong> përfundosh duke bërë<br />
veten <strong>të</strong>nde kafir ose përndryshe ke rënë në kontradik<strong>të</strong>.<br />
Kjo ësh<strong>të</strong> ajo që ësh<strong>të</strong> transmetuar.<br />
I kërkoj Allahut mirëqenie për vete dhe juve.<br />
Përktheu: Altin Dallashi<br />
_____________________________________________________________________<br />
© Selefi.org 14