Ultima

PROGRAMI QEVERISËS 

2018-2022 

zhvillim ekonomik, punësim

NE DIMË, NE 

MUNDEMI- NE E BËJMË 

QYTETARI NE QENDER 

TE GJITHCKAJE 

Liberalët janë liridashës të cilët kanë ndryshuar botën duke e 

themeluar gjithçka mbi bazë të lirisë. 

Ne si AKR, parti liberale, anëtare e organizatës së partive liberale 

Evropiane ALDE, të përkushtuar ndaj lirisë dhe punës së 

lirë, duam ta ndryshojmë Kosovën! Ne duam ta bëjmë Kosovën 

më të lirë, më të begatshme dhe më të dinjitetshme. Ne 

do ta ndryshojmë Kosovën duke ushtruar përgjegjësitë tona 

sipas parimeve të së drejtës dhe barazisë me objektivin për 

të ndërtuar një shoqëri të vlerave liberale dhe demokratike; 

Synimi politik i 

AKR-së mbetet 

Parimet themelore të 

AKR SI PARTI LIBERALE 

krijimi i një qeverie 

dhe udhëheqësie 

shtetërore 

të përgjegjshme, 

profesionale dhe 

transparente, në 

një shtet të lirë dhe të barabartë për të gjithë, me njerëz që 

veprojnë lirshëm jo për pushtet individual dhe klanor, por për 

t’i shërbyer qytetarit, duke garantuar siguri,mirëqenie dhe 

ligjshmëri për të gjithë;ku të drejtat e 

qytetarit do të jenë në qendër të çdo vendimmarrjeje; 

ku zëri i tyre dëgjohet në 

çdo moment nga shteti dhe institucionet, 

ku mundësitë e ofruara janë të barabarta 

për secilin, ku edukimi dhe shëndetësia 

ofrohen me cilësi të lartë,ku nëpërmjet 

zhvillimit ekonomik secili qytetar përmirëson 

mirëqenien e vet, dhe qytetari 

megjithë rrethin e tij vetëdijësohet për 

vendin e tij në bashkësi, në përputhje me 

të drejtat e tij universale dhe detyrimet 

që ka ndaj shtetit dhe shoqërisë; ku perspektiva 

e rinisë garantohet me shkollim 

dinjitoz dhe punësim. 

Vendit tonë i mungojnë të gjitha këto, 

ndaj qytetarët e Kosovës kanë nevojë 

më shumë se kurrë për vizionin liberal 

të AKR-së në krye të qeverisjes dhe në 

shoqëri. 

2

Të dashur bashkëqytetarët e mi, 

Të dashur të rinj e të reja, 

FJALA E PRESIDENTIT Puna e palodhshme e ekspertëve të AKR-së, me 

potencialin e tyre profesional dhe vullnetin e 

mirë për një Kosovë të re, mundësuan një program 

si udhërrëfyes konsekuent i veprimeve dhe punës tonë. Programi që keni në dorë 

është një dokument që ofron zgjidhje për të gjitha hallet që ju kanë kapluar. 

Projekti është i thjeshtë, praktik, i kuptueshëm, i zbatueshëm dhe mbi të gjitha është 

zgjidhja më e mirë e halleve dhe shqetësimeve tona afatshkurtra dhe afatgjata. Programin 

nuk do ta zbatojmë vetëm ne, por na duhet ndihma juaj. Edhe për ta përmirësuar atë. 

Ndaj njerëzve të vullnetit të mirë që ardhmërinë e tyre e shohin vetëm përmes djersës dhe 

punës, ne u hapim derën që të na bashkohen dhe ta ndërtojmë Kosovën e re me plot përgjegjësi 

dhe me profesionalizëm. Të gjithë duhet t’i bashkohemi misionit të AKR-së, parti 

liberale dhe pjesë e familjes së madhe të liberalëve evropianë. 

- 

AKR ka për mision: 

garantimin e lirive dhe të drejtave të individit; 

mirëqenien dhe vetëdijen e qytetarëve të ngritura mbi punën, themelet e së cilës janë tek 

edukimi cilësor dhe arsimimi i rinisë, tek shërbimet cilësore, tek punësimi për të gjithë, 

nëpërmjet një qeverisjeje për qytetarin, qeverisje të drejtë, të përgjegjshme dhe llogaridhënëse. 

Kjo është të qenit liberal: Qytetari mbi të gjitha! 

Nevojat e fëmijëve dhe të rinjve tanë, nevojat elementare të familjeve tona, pastaj të 

punëtorëve, të veteranëve të luftës dhe atyre me aftësi të kufizuar, të pensionistëve dhe 

mjekëve, studentëve dhe mësuesve, amvisave dhe grupeve margjinale, policëve dhe ushtarakëve, 

shërbyesve civilë, fëmijëve bonjakë, së bashku me kategoritë tjera të rrezikuara, 

janë të mëdha, por jo edhe të papërmbushshme. Ato janë parashtruar edhe para gati 

dhjetëra vjetësh, por hasën në vesh të shurdhër. Qeveritë e deritanishme kanë dështuar të 

përmbushin këto nevoja, madje as ato minimalet. 

Vetëm ne, AKR-ja, ne njerëzit dinjitozë, njerëzit e ditur, me eksperiencë, me vullnet për 

t’i kontribuar qytetarit mund të zgjidhim problemet e grumbulluara vite me radhë, t’i japim 

përgjigjen e duhur nevojave të gjithanshme të shtetasve tanë, duke filluar nga përmirësimi 

i ambientit jetësor të tij, dhe në çdo aspekt të jetës. 

3

4 

Ky program është rezultat i shumë 

debateve publike. Ne jemi tëhapur 

për ta përmirësuar dhe në të 

ardhmen

Kosova ka degraduar së tepërmi në të gjitha aspektet, në të gjitha drejtimet, dhe puna e madhe 

duhet të fillojë: 

nga përmirësimi i trotuareve, rrugëve qarkulluese, rrjeteve të ujërave të zeza, lirimi i kalimeve 

për banorët, shtigjeve për fëmijë nga shtëpitë në shkolla dhe anasjelltas, ndriçimi i rrugëve, 

rregullimi i hyrjeve nëpër banesa dhe shtëpi, rregullimi i fasadave, shtimi i hapësirave 

të gjelbra dhe deri tek parandalimi urgjent i shkatërrimit të mëtutjeshëm të mjedisit nga 

uzurpatorët e pashpirt, si janë gurthyesit nëpër lumenj, dhe pothuajse në çdo majë të maleve. 

Ne e duam dhe do ta bëjmë një Kosovë të pastër, të jetueshme për secilin, të dashur për qytetarët 

e vet. 

NDRYSHIMIN RRËNJËSOR do ta mundësojë qeverisja e AKR-së, nëpërmjet rritjes ekonomike 

dyshifrore që sigurohet nëpërmjet zhvillimit ekonomik, në rend të parë, të bujqësisë dhe 

prodhimtarisë vendore; 

Që në mandatin e parë ne do të zëvendësojmë 50% të importeve të produkteve bazë që vijnë 

nga Serbia me produktet tona; 

do të rifunksionializojmë minierat, do të shfrytëzojmë begati të tjera të Kosovës për të mundësuar 

rritjen ekonomike dhe të mirëqenies së qytetarit të Kosovës. 

Do mundësojmë zhvillimin e vrullshëm të sektorit energjitik. 

• Ne do të krijojmë kushte për punësim, duke krijuar çdo vit mbi 60 mijë vende pune, 

ekskluzivisht nëpërmjet rritjes ekonomike; 

• Ne do ta rrisim standardin jetësor nëpërmjet arritjes së nivelit të hyrave- minimalisht 

6500 euro për kokë banori që në mandatin e parë; 

• Ne do ta zbusim varfërinë, duke krijuar mundësi për mirëqenie më të madhe, 

• Ne do të krijojmë kushte për zhvillimin e hovshëm të industrisë së shërbimeve ku të rinjtë 

lehtësisht do të gjejnë mundësi për punësim; 

ne do ta rrisim akoma më shumë ndihmën shumë të ulët sociale; 

• Ne do të rrisim cilësinë e edukimit dhe arsimit; 

• Ne do të përmirësojmë vazhdimisht cilësinë e përkujdesit shëndetësor dhe shërbimeve në 

përgjithësi; 

• Ne do të menaxhojmë në mënyrë të dinjitetshme pronat tona gjithmonë në interes të qytetarëve; 

• Ne do t’i ekuilibrojmë raportet ndërnjerëzore të çrregulluara tej mase; 

• Ne do të forcojmë besimin tek autoritetet politike e publike; 

5

• Ne do t‘i japim fund papërgjegjësisë së madhe të institucioneve; 

ne do ta shërojmë krizën e thellë morale në familje dhe shoqëri; 

NE DO TË ÇRRËNJOSIM GJITHASHTU: 

• krimin e organizuar; 

• korrupsionin kërcënues në gjithë shoqërinë; 

• paligjshmërinë, padrejtësinë, duke krijuar 

një shtet vërtet të së drejtës, të barabartë për të 

gjithë; 

Ne do të krijojmë kushte që gjithsecili të zgjedhë 

vendin më të përshtatshëm që i takon atij 

në shoqëri, nga ku do të shfrytëzojë të drejtat e 

tij legjitime dhe do të kryejë detyrimet e tij ndaj 

shtetit dhe shoqërisë. 

Të jemi të vetëdijshëm! Ne tani Ju ftojmë në 

zgjedhje, jo vetëm për ne, por për fëmijët tanë, të 

cilët do të pyesin një ditë: çfarë bëtë për ne? 

Ata do të kërkojnë, pa dyshim, llogari prej nesh 

më të rriturve! 

Përkushtimi im dhe zgjedhja e JUAJ është përgjigja 

më e drejtë. 

E falënderoj Perëndinë që më dha rastin t’i ofroj edhe një herë Kosovës një vizion të ri e të jap 

kontributin tim. Duke Ju falënderuar Juve, në rend të parë, dhe bashkëpunëtorëve të mi të 

ngushtë, kam nderin dhe kënaqësinë të shpalos projektin e AKR-së, që është edhe përcaktimi 

dhe axhenda e veprimeve tona, e njëkohësisht edhe Program Qeverisës i AKR-së. 

Ky projekt paraqet detyrimet ndaj Jush, të cilat do t’i implementojmë me sinqeritet, transparencë, 

përgjegjësi dhe në afat të caktuar kohor. 

Programi i AKR-së, le të jetë një Kontratë ndërmjet AKR-së-meje dhe Jush. 

Ju garantoj se kjo kontratë që do ta lidhim midis jush, qytetarë të nderuar, dhe AKR-së do të 

realizohet tërësisht! 

Zotohem, se projektin që Ju e keni në duart Tuaja do ta bëj të realizueshëm me ndihmën dhe 

përkrahjen Tuaj. Andaj, të nderuar qytetarë, na lejoni t’ia fillojmë punës! 

Zoti na ndihmoftë në rrugëtimin tonë të përbashkët! 

BEHGJET PACOLLI 

6

7

T’ 

PROJEKTI PËR KOSOVËN 

E RE 

• 

• 

• 

Të nderuar qytetarë, 

Aleanca Kosova e Re, e bindur se qeverisjet e deritanishme kanë qenë jofunksionale, dhe duke marrë 

parasysh nevojat urgjente të qytetarëve për ndryshimin e kësaj situate nga mbarimi i luftës e këndej, ka 

hartuar programin e vet qeverisës, në përputhje 

me doktrinën liberale dhe shembujt më të mirë të 

suksesit qeverisës për një shtet të vogël si Kosova. 

Koha është tani. Jo për ta kritikuar qeverinë, por 

për ta ndërruar atë. Është koha që vendi të frymojë 

ndryshe. Që qytetarit t’i kthehet dinjiteti, shpresa 

dhe perspektiva. 

• Aleanca Kosova e Re, dështimeve të qeverive të 

deritanishme i përgjigjet me vizion për suk ses; 

me program të ekzekutueshëm dherealist, me 

njerëz profesionistë dhe të përgjegjshëm që në 

rend të parë vendosin qytetarin. 

D 

Q 

• Aleanca Kosova e Re, dështimeve të qeverive të 

deritanishme i përgjigjet me vizion për sukses; 

me program të ekzekutueshëm dhe realist, me 

njerëz profesionistë dhe të përgjegjshëm që në 

rend të parë vendosin qytetarin. 

• Si qytetari ashtu edhe shtyllat e qeverisjes do 

të udhëhiqen nga raporte të shëndosha të 

të drejtave dhe detyrimeve. 

Vizioni ynë i ri mbi qeverisjen funksionale është garanci për sukses. 

Thelb i suksesit është modeli i ri i udhëheqjes në ballë të të cilit vendoset Presidenti i shtetit i zgjedhur 

me votën e drejtpërdrejtë të qytetarëve. Ne ofrojmë një president që garanton respektimin e qytetarit, që 

garanton sinergji të shëndoshë të institucioneve publike. Presidenti i dalë nga vota e popullit do të disponojë 

me mekanizma që i mundësojnë atij mbikëqyrjen e performancës së shtyllave të tjera të qeverisjes si 

legjislativi, ekzekutivi dhe gjyqësia, si dhe parandalimin e keqpërdorimeve të funksioneve në to. 

AKR ofron një administratë publike të reduktuar, por funksionale. Qeveria e udhëhequr nga AKR do të ketë 

vetëm 7 departamente që do të përqëndrojnë në vete të gjithë sektorët e një qeverie efektive. Vizioni ynë 

është cilësi dhe jo sasi. Mbështetje në ligje të thjeshta dhe të kuptueshme për qytetarin. Për secilin departament, 

AKR ofron vizion të qartë të synimeve dhe aktiviteteve, programe realiste të ekzekutueshme. Këto 

synime dhe aktivitete janë të radhitura si vijon nëpërmjet këtyre departamenteve: 

I. 

II. 

III 

IV. 

V. 

VI. 

VII 

8

• Presidenti të zgjidhet nga populli 

• Dy synimet kryesore: 

zhvillim ekonomik dhe punësim 

• Qeveria e Kosovës vetëm me Shtatë departamente 

DEPARTAMENTET 

QEVERISËSË 

I. Departamenti për Ekonomi, Tregti dhe 

Financa 

II. Departamenti i Punës dhe Çështjeve 

Sociale 

III. Departamenti i Arsimit, Kulturës, Rinisë 

dhe Sportit 

IV. Departamenti i Drejtësisë 

V. Departamenti i Mbrojtjes dhe Sigurisë 

VI. Departamenti i Punëve të Brendshme 

VII. Departamenti i Politikave të Jashtme dhe 

Diasporë 

T’ia fillojmë punës ! 

9

10

DEPARTAMENTI PËR 

EKONOMI DHE FINANCA 

RRITJE EKONOMIKE DYSHIFRORE 

DHE 60,000 MIJË VENDE TË REJA 

PUNE NË VIT 

Ambient i sigurt për investimet e huaja direkte 

dhe për investimin e kapitalit nga diaspora; 

Mbrojtja e prodhimit vendas nga konkurrenca e 

pandershme 

BASHKIMI KOMBËTAR EKONOMIK OSE TREGU I 

PËRBASHKËT KOSOVË- SHQIPËRI

I. EKONOMI, TREGTI 

DHE FINANCA 

Ne ja dim rendin punës 

12

Zhvillimi Ekonomik 

• Rritje ekonomike dyshifrore dhe 60,000 mijë vende të reja pune 

• Ambient i sigurt për investimet e huaja direkte dhe për investimet nga diaspora 

• Mbrojtje e prodhimit vendas nga konkurrenca e pandershme 

• BASHKIMI KOMBËTAR EKONOMIK OSE TREGU I PËRBASHKËT KOSOVË- SHQIPËRI 

Aleanca Kosova e Re ofron zgjidhje përmes programit të saj ekonomik, i cili ka dy prioritete 

themelore: 

A) ZHVILLIM EKONOMIK E PUNËSIM 

AKR e sheh të nevojshme dhe ka prioritet normën dyshifrore të zhvillimit ekonomik; 

• Ne do të bëjmë: 

riorientimin e investimeve publike: 

• kalimin nga infrastruktura rrugore kah sektorët e tjerë, siç është bujqësia, prodhimi 

dhe teknologjia informative; 

• Ne do të sigurojmë zvogëlim të papunësisë, kështu që në vitin e parë të qeverisjes do 

të gjenerohen vende pune më shumë sesa fuqia punëtore e re që futet në treg, ndërsa 

në vitin e dytë dy herë më shumë – nga 60,000 mijë vende pune; 

• Ne do të mundwsojmë si efektin më të rëndësishëm të këtyre veprimeve që secila familje 

të kishte së paku një të punësuar; 

• Ne do të bëjmë racionalizimin e shpenzimeve për kategoritë sociale-(askush që është 

me halle nuk do të mbetet pa përkujdesje sociale. Por, askush nuk do të përfitojë pa të 

drejtë dhe në mënyrë mashtruese); 

• Ne do të hartojmë legjislacion të ri për rritjen e sigurisë së kapitalit të investuar; 

• Ne do të garantojmë mjedis të sigurt për investimin e kapitalit privat, për investimet e 

huaja direkte dhe për investimin e kapitalit nga diaspora; 

• Ne do të mundësojmë nxitjen e prodhimit në bujqësi dhe garantimin e margjinave të 

fitimit për fermerët që prodhojnë produkte të caktuara strategjike; 

• Ne do të nxisim zhvillimin e industrisë përpunuese, posaçërisht të atyre që lëndën e 

parë e sigurojnë nga vendi, duke përfshirë edhe industrinë ushqimore, përkatësisht 

përpunimin e produkteve bujqësore; 

• Ne do tw bëjmë mbrojtjen e prodhimit vendor nga konkurrenca e pandershme dhe nxitja 

e tij për zëvendësim të importit dhe për eksport; 

• Ne do tw zvogëlojmë deficitin tregtar- në vitin e parë të qeverisjes 10 për qind, ndërsa 

në vitin e fundit të qeverisjes 40-50 për qind; 

• Ne do të rrisim efikasitetin e agjencive dhe rregullatorëve për mbikëqyrjen e tregut, me 

qëllim zhvillimin e konkurrencës së lirë dhe të ndershme; 

• Ne do ta reduktojmë informalitetin nga 34 për qind të GDP-së sa është aktualisht ( mbi 

dy miliardë euro), nën 20 për qind, duke iu afruar nivelit të BE-së, ku informaliteti është 

mbi 18 për qind; 

• Ne do ta reduktojmë informalitetin në tregun e punës- secili punëtor do të gëzojë të 

drejtat e garantuara me ligj; 

13

PRIVATIZIMI DHE INVESTIMET E HUAJA 

AKR në krye të qeverisjes, do të mundësojë investimet e huaja në vend, partneritetin me 

kompani vendore si dhe kalimin e pronësise në duart e investorëve që mund t’i kontribuojnë 

zhvillimit të vendit. 

AKR do të angazhohet që privatizimi të vazhdojë me një metodë tjetër. Do të hartojmë rregulloren 

e re që mundëson transferimin e aseteve vetëm tek ata që kanë një plan-program 

për zhvillimin e ndërmarrjes së privatizuar, si dhe do të bëjmë vlerësimin e ndërmarrjeve 

para se të privatizohen. 

Agjencia Kosovare e Participimeve (AKP) 

APK është entitet i ri kombëtar dhe si i tillë operon për interesat e aseteve të Kosovës. 

Funksionon në koordinim me Qeverinë e Kosovës, por për veprimet e veta i përgjigjet Parlamentit. 

Është entiteti i vetëm legjitim i Kosovës që do të posedojë të gjitha asetet publike dhe të 

ndërmarrjeve shoqërore me interes te posaçëm, që kanë mundësi të 

përdoren si instrumente për krijimin e partneriteteve publiko-private, si 

edhe për futjen e tyre në funksion; 

APK themelohet me një ligj të veçantë, I cili miratohet në Parlamentin e 

Kosovës; 

APK do të këtë bordin e vet, i cili përbëhet nga anëtarët që vijnë nga 

shoqëria civile, Parlamenti i Kosovës (gjithsesi do të jetë e përfshirë edhe 

Opozita), nga Qeveria, Sindikatat, Universiteti; 

APK i raporton Parlamentit të Kosovës. 

AKR nuk është në favor të privatizimit të gjigantëve strategjikë 

siç është Trepça. 

• Kosova ka burime të konsiderueshme natyrore dhe këtë potencial do 

ta shfrytëzojmë për zhvillim ekonomik të vendit ose do t’i konservojmë 

për një të ardhme. Po ashtu, xhevahiret shtetërorë të Kosovës 

siç është Brezovica do të jepen me koncesion 25 vjet e jo të privatizohen. 

• Për këtë arsye do të mundësojmë urgjentisht implementimin e 

projektit për koncesione për shfrytëzimin e mineraleve, duke rezervuar 

gjithmonë kotrollin nga shteti i Kosovës me aksion të lartë dhe 

participim nga agjencia e participimeve nëse ato konsiderohen se do 

të jenë rentabile, nëse nuk janë rentabile ato do të konservohen. Bazuar 

në parimin e liberalëve, AKR-ja nuk do të bëjë dallimin ndërmjet 

investitorëve. Ata do të jenë të njëjtë, kurse tregu është ai që secilit 

ia përcakton vendin. Secili do ta ketë shansin, kurse ne prej tyre presim 

që të kenë ndikim në ngritjen e mirëqenies së përgjithshme. 

• Do t’u bëjmë auditim të gjitha kontratave për shitjen e ndërmarrjeve 

shoqërore, duke përfshirë edhe tokën bujqësore, me të vetmin 

qëllim-verifikimin e ligjshmërisë së këtyre kontratave dhe heqjes së dyshimeve për 

procesin. Në rast se ka pasur shkelje të ligjeve, kurdisje të tenderave dhe përcaktim 

paraprak të blerësve do të bëhet shkëputja e kontratave, ndërsa blerësit i kthehen paratë-pa 

llogaritur normën e interesit; 

• Pasuritë për të cilat anulohet shitja do t’i barten Agjencisë së Participimeve, e cila do të 

përcaktojë fatin e mëtejmë të tyre; 

• Tokat që i barten Agjencisë së Participimeve përmes tenderit të hapur dhe konkurrent 

do t’iu jepen në shfrytëzim individëve, apo bizneseve që garantojnë futjen në funksionin 

primar të tyre- kultivimin e produkteve bujqësore dhe blegtorale; 

14

• Do të analizohen kontratat për shitjet me “spin-off” special dhe mënyra e auditimit të 

tyre. Do të analizohet përmbushja e kushteve të kontraktuara. Do të shkëputen secila 

kontratë e lidhur në mënyrë të paligjshme, si edhe kontratat që nuk janë përmbushur 

me kohë dhe në mënyrë cilësore; 

POLITIKA FISKALE DHE MONETARE 

Eliminim të mangësive në legjislacionin ekzistues tatimor 

Ulje të normave tatimore 

Ashpërsim të sanksioneve për mospërmbushje të detyrimeve tatimore 

Për të arritur synimin primar të ngritjes së mirëqenies ekonomike të qytetarit nevojitet 

koncept liberal, të cilin AKR-ja e ka, ku përfitues kryesor është vetë qytetari. Kjo kërkon 

ndryshime të kujdesshme si në politikat tatimore, ashtu edhe në rishpërndarjen e buxhetit 

të vendit. 

Në politikat tatimore do të veprojmë me synim: 

• eliminim të mangësive në legjislacionin ekzistues, 

• thjeshtësimin tij, 

• uljes së normave tatimore, 

• ashpërsimit të sanksioneve për mospërmbushje të obligimeve tatimore, 

• ngritjes së kapaciteteve implementuese të administratës tatimore, 

• edukimit të vazhdueshëm të tatimpaguesit, 

• fuqizimit të komunave me të hyra vetanake dhe ofrimit të lehtësimeve tatimore për 

sektorë, lokacione dhe periudha të caktuara. 

Oferta jonë në këtë fushë është shumëdimensionale, e kuptueshme, e realizueshme dhe 

produktive: 

BUXHETI 

AKR GARANTON SE NË VITIN E PARË TË QEVERISJES BUXHETI I KOSOVËS DO TË JETË 

MBI 2,5 MILIARDË EURO. 

50 për qind e buxhetit do të orientohet në projekte kapitale- 1.2 miliardë euro në vitin e 

parë, ose afër 5.0 miliardë euro për një mandat qeverisës; 

40 për qind për çështje sociale; 

10 për qind për mallra dhe shërbime; 

Secilin vit do të ketë rritje të të hyrave së paku 250 milionë euro. 

Rritja vjen nga dy burime kryesore: 

Rritja ekonomike; 

Zvogëlimi I informalitetit; 

AKR, bazuar në përcaktimin e saj liberal, në të cilin qytetari është në plan të parë, gjatë 

qeverisjes së vet do të reduktojë shpenzimet administrative shtetërore: 

• Duke bërë reformë në administratën publike, me qëllim rritjen e profesionalizmit, 

efikasitetit dhe shfrytëzimin efektiv të orarit të punës; 

• Duke bërë kategorizimiin dhe sistematizimin e punëtorëve në administratën publike, 

varësisht nga përvoja, kualifikimi shkollor dhe performanca; 

15

• Duke zvogëluar: 

• shpenzimet për telefona; 

• shpenzimet për udhëtime edhe pagesat për mëditje; 

• shpenzimet për karburante; 

• numrin e automjeteve- veturave në përdorim, por pa dëmtuar efikasitetin në punë; 

(Duke miratuar rregullore, e cila parandalon shfrytëzimin e panevojshëm të veturave 

zyrtare, që kufizon sasinë e karburantit të shpenzuar dhe që definon qartë mirëmb 

ajtjen dhe servisin e tyre). 

Zero tolerancë për keqpërdorime të parave të buxhetit- asnjë cent nuk do të 

shpenzohet jashtë destinimeve të miratuara në Kuvendin e Kosovës! 

TREGU I PËRBASHKËT, OSE BASHKIMI KOMBETAR EKONOMIK KOSO- 

VË- SHQIPËRI 

AKR-ja ka qenë prijetare në idenë për krijimin e tregut të përbashkët Kosovë-Shqipëri. Ajo 

ka dhënë ide dhe propozime konkrete për zbatimin e këtij projekti, mirëpo, koalicionet qeverisë 

në të dyja anët e kufirit këtë ide më shumë e përdorën për qëllime elektorale, sesa si 

mundësi reale për forcimin e ekonomisë së shqiptarëve, por edhe shqiptarët si faktor rajonal, 

e më gjërë. 

AKR do të vazhdojë drejt realzimit të kësaj ideje, ndërsa puna 

konkrete nis që në ditën e parë të qeverisjes së saj. 

AKR në qeverisje do të angazhohet për unifikimin e politikave 

fiskale me Shqipërinë në drejtim të: 

• Ndërtimit të sistemit unik tatimor të standardizuar; 

• Harmonizimit të legjislacionit dhe regjistrit të përbashkët 

të bizneseve; 

• Njohjes dhe vlefshmërisë së numrave fiskalë dhe certifikatave 

të bizneseve; 

• Njohjes së licencave bujqësore dhe prodhuese dhe lirimet 

reciproke nga taksat; 

• Hapjen e tregut të punës dhe heqjen e lejeve te 

punës për qytetarët e dy republika ve në territoret 

përkatëse. 

AKR angazhohet për krijimin e kushteve financiaro-teknike 

për zhvillimin e sistemit të unifikuar të energjisë ndërmjet 

Kosovës dhe Shqipërisë, përfshirë këtu edhe: 

• Marrëveshje me Republikën e Shqipërisë për funksionalizimin 

e tregut të përbashkët si dhe strukturës së 

përbashkët për politikat energjetike, dhe: 

• Përgatitja e kushteve për sistem të njehsuar të gjenerimit; 

akte të forumit akademik 

• AKR angazhohet për avancimin e marrëveshjes me Republikën nën kujdesin e Shqipërisë e z. Behgjet Pacolli, dhe të ish-president i Kosovës 

Çmimi 500 Lekë 

studimit për 5 kyçjet Euro e Kosovës në rrjetin TAP të gazit natyral; 

• Do të përpiqemi të zgjidhim të gjitha problemet për funksionalizimin e linjës së interkonjeksionit 

Kosovë – Shqipëri; 

• AKR angazhohet për krijimin e një tregu bujqësor të integruar tërësisht midis Kosovës 

dhe Shqipërisë, duke i harmonizuar edhe ligjet që lidhen me sektorin e buj 

qësisë, zhvillimit rural në tërësi dhe agroindustrisë. 

BEHGJET PACOLLI 

BASHKIMI NIS NGA EKONOMIA 

3 / ACTA SCIENTIARUM 

BASHKIMI 

NIS NGA EKONOMIA 

16

• AKR mban qëndrimin se lidhja hekurudhore me Shqipërinë varet nga gatishmëria 

e Republikës së Shqipërisë për implementimin këtij projekti. Në momentin kur 

shprehet kjo gatishmëri, ne menjëherë do të fillojmë përgatitjet për ndërtimin e 

hekurudhës deri në Vërmicë; 

• AKR do të insistojë që të nënshkruhen të gjitha dokumentet dhe të ngrihet infrastruktura 

e nevojshme për unifikimin e tregut të komunikimeve elektronike dhe 

shërbimeve postare me Republikën e Shqipërisë; 

• AKR do të ndërmarrë të gjitha masat për zhvillimin e projekteve të përbashkëta në 

xehetari dhe në turizëm në zonën kufitare ndërmjet Gjakovës dhe Tropojës e Bajram 

Currit; 

POLITIKA FISKALE 

Politika fiskale e bazuar në parimet themelore liberale, ato të shtetit zhvillimor dhe barazisë 

sociale janë të paramenduara në tri shtylla kryesore: 

1. Mbështetjen (nxitjen) e rritjes ekonomike 

2. Stabilizimin (qëndrueshmërinë) ekonomike. 

3. Ngritjen e mirëqenies sociale përmes rritjes së punësimit. 

• Politikat fiskale të AKR në qeverisje bazohen në parimet themelore liberale, të cilat 

duhet të sigurojnë balancimin e barrës së financimit të të hyrave buxhetore, përmes përfitimit 

të shërbimeve dhe të mirave të tjera të qytetarëve nga paraja publike. Buxheti duhet 

orientuar në politikat që shkarkojnë klasën e varfër nga financimi kryesor i buxhetit të 

shtetit dhe transformimi i kësaj ngarkese në shtresa dhe kategori të tjera të shoqërisë dhe 

në bazë të skemës së re për Tatimin mbi të Ardhurat Personale, e cila duhet të jetë shumë 

më e avancuar dhe gjithëpërfshirëse në krahasim me skemën aktuale; 

vës 

• Politikat fiskale do të mbështesin dhe inkurajojnë degët ekonomike, bartëse të zhvil 

limit ekonomik, rritjen e prodhimit bujqësor dhe industrial, rritjen e punësimit dhe të 

mirëqenies qytetare; 

• Do të bëhet transformimi i sistemit 

tatimor në një organizim profesional 

të besueshëm tatimpaguesit dhe qytetarëve 

me orientim te burimet e brendshme 

të të hyrave buxhetore; 

• Do të ristrukturojmë komplet 

administratën tatimore të vendit në favor 

të depolitizimit dhe profesionalizimit 

duke futur konceptin e meritokracisë 

dhe duke implementuar sanksione të 

denja për inspektorët e korruptuar. 

• Do të respektojmë fuqishëm 

tatimpaguesit e rregullt, dhe do t’i 

mbrojmë ata nga konkurrenca e pandershme 

e atyre që u ikin obligimeve 

tatimore. Për këtë qëllim do 

të krijojmë edhe policinë tatimore; 

17

• Komunave do t’u ofrojmë mundësi për më shumë të ardhura vetanake në mënyrë 

që të rrisim edhe përgjegjësinë e tyre ndaj elektoratit vendor. Në këtë drejtim do të 

gjejmë mundësi të reja për alokim të të hyrave tatimore drejt buxheteve komuna 

le. P.sh., transferimi i të hyrave nga tatimi në të ardhurat e korporatave do tëndihm 

ojë në rritjen e konkurrencës së njësive komunale në ofrimin e paketave cilësore të 

shërbimeve publike, për kompanitë e reja dhe ato ekzistuese. 

• Do të bëhet ndryshimi i strukturës se të hyrave buxhetore në favor të tatimeve të 

brendshme, në mënyrë që te arrihet sa më shpejt pajtueshmëria me kërkesat e 

MSA-së. 

• Tatimi mbi të Ardhurat e Korporatave (TAK) do të jetë në margjinat e tatimit mbi të 

ardhurat personale; 

Tatimi mbi Vlerën e Shtuar do të jetë shkallëzuar në tri nivele: 

TVSH me shkalle 5 % për produktet e konsumit të përgjithshëm; 

TVSH me shkallë 20 % për produktet tjera dhe; 

TVSH e përjashtuar apo me 0% për produktet ushqimore të konsumit të përditshëm, librat 

shkollorë, shtypi dhe barnat nga lista esenciale, të rregulluara me udhëzime administrative; 

• Do të rishikohet tatimi në pronë, ku duke pasur parasysh konceptin liberal, do balancohet 

ngarkesa e tij sipas shtresave të popullatës dhe nivelit të të ardhurave të 

tyre, në përputhje me përfitimet nga shteti dhe shoqëria; 

• Do të vendoset Tatimi në tokën bujqësore për të gjitha pronat bujqësore, ndërsa 

do të lirohen nga ky tatim të gjitha tokat që punohen; 

• Do të rishikohet aplikimi i tatimit në qarkullimin e palujtshmërisë dhe automjeteve; 

• Do tw stimulohen me masa tw politikës fiskale bizneset që gjenerojnë vende pune 

dhe rrisin prodhimin vendor: 

• Do tw mundwsohet pjesëmarrje direkte e tatimpaguesve në hartimin e politikave 

fiskale; 

• Do të garantohen pushime tatimore në TAK për të gjitha bizneset e reja; 

• Do të bëhet lirimi i pagesës së TAK-ut për çdo biznes që punëson mbi 

10 punëtorë për një vit, për 20 punëtorë - dy vite dhe mbi 50 punëtorë - tri 

vite. Shkalla e lirimit do të përcaktohet nga vendi ku ndodhet biznesi- nëse 

ai është në komunat e varfra dhe me impakt më të madh në zhvillim, përfit 

imet do të jenë më të mëdha; 

• Do të lirohen bizneset fillestare nga pagesa e tatimit në objekte të paluajt 

shme të regjistruar si pasuri e tyre për 3-5 vitet e para të punës; 

• Do të ketë rimbursim për tatimpaguesit e rregullt me deklarime dhe pagesa 

të plota dhe pa penalizime gjate vitit deri në 5 % të tatimit të paguar; 

• Do të lirohet Importi i lëndës së parë nga pagesa e taksës doganore dhe nga TV 

SH-ja; 

• Do të lirohet Importi i pajisjeve teknologjike nga pagesa e taksës doganore dhe 

TVSH-së; 

• Do të lirohen nga tatimi në korporata Bizneset që prodhojnë energji elektrike nga 

burimet e ripërtërtishme në pesë vitet e para; 

• Do ta garantojmë normën e interesit në kredi për biznesin e vogël nga veprimtaritë 

prodhuese dhe të teknologjisë informative; 

• Do të ketë amnisti fiskale – të plotë dhe të pjesësshme për obligimet tatimore, si 

edhe ato ndaj ndërmarrjeve publike të grumbulluara deri në vitin 2015; 

• Do të heqim tatimin në dividend nëse investohet me qëllim të rritjes së vlerës së 

biznesit; 

• Do të tatohet 10 për qind tërheqja e dividendit 

• Do të bashkëpunojmë me institucionet relevante ndërkombëtare, Fondin Monetar 

Ndërkombëtar, Bankën Botërore, BE dhe rrethin global në të gjitha fushat e mund 

shme të anëtarësimit të Republikës së Kosovës; 

18

• Do të bëhet nënshkrimi i memorandumeve për shmangien e tatimeve te dyfishta me 

shtete të ndryshme ; 

• Do të vazhdojnë angazhimet për anëtarësim në Organizatën Administrative 

Tatimore Botërore, IOTA, OECD dhe organizata të tjera ndërkombëtare; 

• Do të nënshkruajmë marrëveshje me të gjitha shtetet e Evropës që garantojnë inve 

stimet e tyre në Kosovë, ashtu që të ofrohet garanci se investimet e investitorëve 

evropianë në Kosovë janë të sigurta; 

POLITIKAT TREGTARE DHE NVM-TË 

• Lehtësi fiskale për bizneset brenda zonave ekonomike apo parqeve industriale 

• Fonde të veçanta për stimulimin e eksportit 

• Qendrat inovative dhe inkubatorët e biznesit, përkrahje në infrastrukturë 

Përmes politikave nxitëse do të përkrahim zhvillimin e ndërmarrjeve të vogla dhe të 

mesme nga veprimtaritë përpunuese të orientuara kah përmbushjes së kërkesave 

të tregut vendor, zëvendësimit të importit, rritjes së eksportit dhe hapjes së vendeve 

të punës; 

Përmes themelimit të zonave të lira ekonomike dhe parqeve industriale do të krijojmë 

kushte për shfrytëzimin e lokacionit – truallit, pa asnjë kompensim, ose me çmim 

simbolik, me infrastrukturë funksionale, furnizim cilësor me energji elektrike, ujë, impiante 

për trajtimin e ujërave të zeza dhe kyçje në rrugët magjistrale, apo në autostrada; 

• Do të gëzojnë lehtësi fiskale bizneset brenda zonave ekonomike, apo në parqe 

industriale si edhe mbështetje për eksport dhe për punësim. 

• Do të gëzojnë përparësi bizneset që bazohen në përpunimin e lëndës së parë me 

burim nga vendi dhe ato që janë miqësore me ambientin; 

• Do të krijohen fonde të veçanta për stimulimin e eksportit, të subvencionimit të 

pjesshëm të pagës për punëtorët e rinj për bizneset prodhuese, e posaçërisht të 

atyre që bazohen në lëndën e parë nga vendi; 

• Do të financohen pjesërisht- deri në 50 për qind projektet fillestare “startup” 

nga teknologjia informative; 

• Do të përfitojnë përkrahje në infrastrukturë, duke përfshirë qasje pa pagesë në 

shërbime të komunikimit të gjitha qendrat inovative dhe inkubatorët e biznesit . 

• Do të krijohen programe qeveritare që kanë për qëllim promovimin e të gjitha pro 

dukteve vendore brenda dhe jashtë Kosovës, duke përfshirë subvencione për hapës 

irat e produkteve vendore në hipermarketet vendore dhe të huaja, katalogje të produkteve 

vendore si dhe promovim të produkteve vendore përmes panaireve dhe 

ambasadave tona. 

Puna duhët çliruar nga taksat 

19

SISTEMI BANKAR 

Fonde investive , akses të barabartë në tregun e kapitalit 

Dy fonde të veçanta për investime në sektorin prodhues 

Fondi për talentet, fondi i solidaritetit 

Një nga barrierat kryesore për rritje ekonomike në Kosovë është e qasja e pamjaftueshme 

e bizneseve në tregun e kapitalit, kushtet e pavolitshme të kredimarrjes dhe shpërndarja 

joefikase e kredive. Në qendër të politikave tona ekonomike është themelimi i fondeve 

mbështetëse për sektorë të caktuar, të cilët njëherësh do të jenë alternatiavë më e mirë 

për furnzimin e ekonomisë me kapital financiar. 

Fondet fillimisht do të kenë një potencial investues 1.5 miliardë euro, por nuk do 

të krijojnë asnjë ngarkesë për qytetarin, as në mandatin tonë qeverisës, e as pas 

tij. 

• AKR mbështetur në parimet liberale, ka koncept të qartë për fuqizimin e sektorit 

financiar, si edhe të pozicionit të Bankës Qendrore të Kosovës, si institucion përgjegjës 

për sigurinë dhe stabilitetin e sektorit bankar. 

• Banka Qendrore duhet të ketë përgjegjësi për mbikëqyrjen e tregut dhe të krijojë 

mekanizma që garantojnë se kostoja e kreditimit dhe e shërbimeve të tjera 

bankare reflekton konkurrencën, e jo kushtet që mund të imponojnë monopolet, ose 

oligopolet në tregun bankar; 

• Sistemi bankar do të vlerësohet në bazë të stabilitetit, sigurisë dhe nivelit së kreditimit 

të ekonomisë; 

Me qëllim të lehtësimit të financimit themelohen dy fonde të veçanta për investime në 

sektorin prodhues: 

Fondi për bujqësi 

Fondi investim për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme; 

Varësisht nga nevojat, në bashkëpunim me sektorin privat, këto fonde do të shndërrohen 

në Bankë për Zhvillim dhe Eksport. 

Mërgatës do t’i mundësohet që paratë që nuk dëshiron t’i investoj t’i kanalizoj në ekonominë 

e vendit përmes Bankës për Zhvillim dhe Eksport; 

Do të themelohen dhe: 

FONDI PËR TALENTET 

Fondi për talentet do të kapitalizohet nga transaksionet e rëndësishme 

ekonomike (privatizimi, koncensionet,etj.). 

Fondi do të financojë shkollimin dhe afatësimin profesional të 

talentëve të dëshmuar; 

Fondi do të financojë projekte shkencore e kërkimore, të cilat 

janë të lidhura ngushtë me avancimin e proceseve shoqërore, 

politike dhe ekonomike në vend. 

FONDI I SOLIDARITETIT 

Nga Fondi i Solidaritetit do të përfitojnë pensionistët kontributdhënës; 

Fondi do të funksionojë mbi parimin e solidaritetit ndërmjet 

gjeneratës që aktualisht punon dhe janë kontribues në Trustin e 

20

Kursimeve Pensionale të Kosovës me pensionistët kontributdhënës. 

Fondi themelohet përmes participimit të buxhetit të Kosovës ( 10 për qind), ndërsa pjesa 

tjetër e mjeteve do të sigurohet duke bartur 50 për qind të fitimit të realizuar nga investimet 

që bën Trusti; 

Nga Fondi do të paguhet ndryshimi i pensionit që aktualisht realizohet përmes skemave 

pensionale, në mënyrë që lartësia e pensionit të arrijë së paku nivelin e pagës mesatare në 

vend; 

Kompensimi nuk do të jetë i njëjtë për të gjithë përfituesit, meqenëse ata do të kategorizohen 

varësisht nga kualifikimi profesional dhe vitet e kaluara në punë; 

BUJQËSIA DHE SISTEMI I UJITJES 

Aktivizimi i të gjitha sipërfaqeve bujqësore të privatizuara 

Shkatërrimi i tokave nga ndërtimet e egra 

Privatizimi i tokave bujqësore në pronësi shoqërore 

Ndërtimi i Hidrosistemit Lepenci 

Rregullimi i shtretërve të lumenjve 

Ndalimi i shfrytëzimit të paligjshëm të lumenjve 

Bujqësia 

Ky sektor jetik ende mbetet ndër potencialet më të mëdha të pashfrytëzuara. Pjesëmarrja 

e saj në BPV nuk ka ndonjë ngritje të shpejtë, ndërsa kërkesat gjithnjë në rritje për ushqim 

mbulohen nga importi. 

Në vizoninin qeveritar kësaj dege nuk i është kushtuar rëndësi, meqenëse edhe ato pak 

ndarje buxhetore, kryesisht përmes subvencioneve dhe granteve, kanë shkuar në duar të 

gabuara, apo edhe kanë shërbyer për qëllime korruptive. Së fundmi, ato nuk kanë patur 

ndikim në rritjen e prodhimit vendor. Për tri vjet (2014,2015 dhe 2016) në formën e subvencioneve 

janë ndarë 112.8 milionë euro, ndërsa në këtë periudhë është rritur pjesëmarrja 

e artikujve ushqimorë në importin e përgjithshëm – nga 23.0 për qind në 23.7 për qind. 

Për shkak të mungesës së seriozitetit ndaj këtij sektori, tash tregu i vendit ka mungesë të 

të gjithë artikujve bujqësor- ushqimor. Kështu, me grurë plotësohen vetëm 70 për qind 

të nevojave; me misër – 72 për qind; pemë -45 për qind; perime -50 për qind; mish të 

freskët- 40 për qind; qumësht të freskët – 80 për qind; 

Kulturat industriale në Kosovë janë drejt zhdukjes, meqenëse me duhan mbillen 7 hektarë; 

me luledielli – 355 hektarë; 

Për AKR-në, bujqësia ka qenë, është dhe do të mbetet 

sektor i rëndësisë së veçantë dhe sferë ku ka 

ende shumë hapësirë për rritje të produktivitetit dhe 

përparësi krahasuese me vendet e rajonit. Vizioni 

ynë është për një bujqësi me ndikim më të madh 

në mbështetjen e zhvillimit ekonomik të vendit dhe 

që siguron të ardhura të mjaftueshme për fermerët 

tanë. Këtë AKR-ja liberale do ta arrijë duke ndërmarrë 

masa konkrete dhe energjike: 

AKR do të insistojë në jetësimin e rregullit: “Toka 

bujqësore i takon atij që e punon”; 

Me AKR, Bujqësia do të jetë sektor me prioritet 

shtetëror dhe do të ketë mbështetje buxhetore të 

fuqishme në 3 vitet e para; 

AKR do t’i ringjallë vlerat e bujqësisë, blegtorisë dhe 

pylltarisë; 

AKR përmes politikave fiskale do të bëjë një diferencim 

pozitiv ndërmjet atij që e punon tokën dhe atij 

që e lë djerrinë; 

Çdo cep të Kosovës ta kthejmë në tokë pjelloret 

21

AKR do të ndalë: 

• shkatërrimin e tokave nga ndërtimet e egra; 

• privatizimin e tokave bujqësore në pronësi shoqërore dhe të njëjtat do të transformohen 

në prona publike, të cilat i jepen në mirëbesim Agjencisë së Participimeve, e 

më pastaj atyre që duan ta punojnë tokën; 

AKR do të mundësojë: 

• rishikimin e të gjitha kontratave për shitjen e tokës në pronësi shoqërore dhe anuli 

min e atyre kontratave ku konstatohet se ka patur parregullsi. 

• përmes politikave nxitëse, aktivizimin e të gjitha sipërfaqeve bujqësore të privati 

zuara; 

• hapjen e tri platformave agroekonomike (gjatë katër vjetëve të qeverisjes), në 

kuadër të së cilave do të ketë shkollë të mesme profesionale, laboratorë dhe 

objekte procesuese - prodhuese për produkte bujqësore- (mish, qumësht, produkte 

nga qumështi, pasta, prodhime të drithërave, materiale paketues -ambalazhe). Këto 

qendra do të bashkëpunojnë me fshatarin dhe pronarët e tokave, si dhe fermerët; 

• ngritjen e qendrave grumbulluese së paku në shtatë qendra të Kosovës- Qendrat 

do të ngrihen sipas sistemit PPP; 

AKR garanton: 

• toka do të shfrytëzohet në mënyrë racionale dhe do të arrijmë që sistemet e ujitjes 

– Ibër dhe Radoniq, të shfrytëzohen maksimalisht; 

• Departamenti i Bujqësisë do të sigurojë që tregu i Kosovës gjithmonë të ketë sasi të 

mjaftueshme të drithërave, bukë për popullatën e ushqime për shtazët, duke krijuar 

edhe rezerva shtetërore; 

• siguri për plasmanin e produkteve bujqësore, duke pasur për bazë konkurrencën e 

lirë në treg; 

• subvencionimin e produkteve, përmes të cilit mundësohet që fermeri të arrijë një 

nivel të kënaqshëm të rentabilitetit dhe profiabilitetit; 

• përmes subvencioneve të stimulohet ndryshimi i kulturave të prodhimit bujqësor, 

nga kulturat tradicionale kah atyre të destinuara për përpunim industrial, zëvendësim 

të produkteve nga importi, apo për eksport; 

• subvencionimin e mbjelljes së elbit të birrës dhe të duhanit; 

• stimulimin përmes granteve dhe subvencioneve të ngritjes së 

fermave komerciale të gjedhëve për qumësht dhe mish, të deleve, të dhive 

dhe të derrave; 

• stimulimin përmes granteve dhe subvencioneve tw ngritjes sw fermave komerciale 

të shpezëve (pula vojse dhe për mish); 

• margjinat e fitimit për të gjithë fermerët që prodhojnë produkte të caktuara strategjike. 

• Blegtorët individualë të lidhen ndërmjet vetes për të krijuar shoqata, apo kooperativa, 

me qëllim të forcimit të ndikimit të tyre në treg; 

• Ofrimin e masave stimuluese për investimin e kapitalit privat dhe krijimin e kushteve 

të favorshme investive për mërgimtarët tanë dhe investitorët e huaj; 

22

• Zonimin e tokave bujqësore përmes komasacionit, rritjen e sipërfaqeve bujqësore 

në viset rurale dhe ndërmarrjen e masave melirative për të përmirësuar cilësinë e 

tokës; 

• angazhimin për rritjen e madhësisë së fermave; 

• dhënien e granteve dhe subvencioneve për zgjerimin e kapaciteteve të serave me 

ngrohje me qëllim të sigurimit të pandërprerë të prodhimit gjatë tërë vitit; 

• mbrojtjen e prodhimit vendor përmes politikave të favorshme fiskale, veçanërisht 

përmes kuotave importuese, mbrojtjes sezonale të tregut të prodhimeve, uljes së 

kostos së prodhimit duke hequr akcizën e naftës dhe prodhimit brenda vendit të 

inputeve si fara dhe pleh; 

• krijimin e një programi shtetëror për përmirësimin gjenetik të drithërave në përputhje 

me kushtet klimatike në Kosovë; 

• krijimin e mundësive ligjore që mbështetja e prodhimit vendor të bëhet edhe përmes 

lidhjes së prodhuesve vendorë me të gjitha institucionet publike, ashtu që kuzhinat 

e tyre të furnizohen me produkte ushqimore vendore; 

• planifikim më të mirë, organizim të shtuar dhe futje e ekspertizës profesionale drejt 

rritjes së aftësisë konkurruese (rendimentit dhe cilësisë) do të bëhet lidhja e prodhuesve 

bujqësorë me Fakultetin e Bujqësisë, Institutin Bujqësor të Kosovës si dhe 

Institucioneve të tjera nga ky sektor; 

• zbatimin e përpiktë të ligjit për pyjet: 

AKR për Mbrojtjen e pyjeve do tw kwrkojë: 

• Krijimin e policisë pyjore; 

• Raporte për gjendjen në pyje në çdo gjashtë muaj 

• Pyllëzimin (nga 460 mijë hektarë pyje sa kemi, do t’i shtojmë me pyllëzim çdo vit 

nga 5%); 

• Do të ndërmarrim masa që për secilin dru të prerë të mbillen dy të tjerë; 

AKR PËR UJIN DHE SISTEMET E UJITJES 

• Do të implementojmë projektin për rregullimin e shtretërve të lumenjve dhe do të 

ndalojë rreptësisht shfrytëzimin e paligjshëm të lumenjve - si të ujit, ashtu edhe të 

rërës; 

• Do të fillojmë punët në ndërtimin e Hidrosistemit Lepenci; 

• Do të rivitalizojmë dhe ndërtojmë ujësjellës me standarde, do të ndërlidh furnizimin 

e ujit nga Hidrosistemi Lepenci deri në Badoc, do të projektojmë digën në 

Marec dhe ndërlidhjen e saj 

me Badocin, si dhe digën në 

Grykën e Kaçanikut (kjo 

e fundit do të kombinohet me 

hidrocentralin). 

• Do të sigurojmë ujë për pije, 

për bujqësi dhe për industri për 

Komunën e Ferizajt, të 

Shtimes, Vitisë dhe të Gjilanit 

përmes Hidrosistemit Lepenci; 

• Në Anamoravë do të ngriten 

sisteme për mbrojtjen e tokës 

nga erozione dhe nga përmbytjet; 

• Do të ndërtojmë diga për ujë 

aty ku është e mundur, pasi 

Kosova ka filluar ta ndjejë mungesën 

e ujit. 

Fabrika E Këpurdhave Në Mitrovice 

23

ENERGJIA 

• Lehtësim procedurash për licencimin e kompanive në prodhimin e energjisë nga burimet 

e ripërtëritshme 

• Ngritja e hidrocentraleve të vogla 

• Projekt energjetik nëpërmjet gazifikimit 

Që nga vitet e pasluftës Qeveria e Kosovës ka mbetur vetëm në idenë për ngritjen e termocentraleve 

të reja duke shfrytëzuar rezervat e qymyrit. Por, nuk a ecur më tutje. Nuk 

ka asnjë kilovat më shumë energji të prodhuar. 

Kosova ka 12.4 miliardë tonelata qymyr, ndërsa gjatë vitit eksploatohen 8-10 milionë tonelata, 

kryesisht për prodhimin energjisë elektrike. Në funksion janë tri blloqe të termocentralit 

“Kosova A”, me fuqi prodhuese 551 megavatësh, si edhe dy blloqe të TC “Kosova B” 

me 620 megavat. Në total fuqia prodhuese e termocentraleve është 1.171 megavat. 

Hidrocentralet kanë fuqi 49.5 megavat, ndërsa nga burimet e tjera të ripërtëritshme- 1.5 

megavat. 

Vlerësohet se ka potenciale ujore për ngritjen 

e hidrocentraleve me fuqi prej 130 megavatësh, 

përkatësisht me kapacitete prodhuese 

mesatare vjetore 621 magavatorë. Këtu mungojnë 

studime të hollësishme, posaçërisht ato 

të fizibilitetit. 

Shqetësues është fakti se mungesa e energjisë 

elektrike është shndërruar në faktorin limitues 

për zhvillim ekonomik. Madje, as ndërtimi 

i termocentralit të ri me kapacitet prej 500 

megavatësh nuk ofron zgjidhje, meqenëse 

edhe pas përfundimit të tij, Kosova do të 

përballet me mungesë të energjisë elektrike. 

Në sektorin energjisë ka ndodhur privatizimi i 

rrjetit dhe i distribucionit, i cili ka kaluar përmes 

procedurave të dyshimta e jotransparente, 

që së fundit vendin nuk i ofroj asnjë të mirë. 

Vazhdon mungesa e energjisë elektrike dhe 

reduktimet- si për konsumatorët në sektorin e 

Në fondamentet ekzistuese, do të ngremë teknologji të re 

amvisnisë, ashtu edhe në atë komercial. 

Pa energji elektrike nuk ka zhvillim ekonomik. 

• AKR-ja zhvillimin e sektorit të energjisë do ta bëjë përbrenda konceptit të shtetit 

zhvillimor në funksion të rritjes së qëndrueshmërisë ekonomike të Kosovës, të 

mirëqenies së qytetarëve të saj , si edhe arritjes së sigurisë energjetike të vendit; 

• Do ta stabilizojmë furnizimin me rrymë brenda gjashtë muajsh- përmes shfrytëzim 

it maksimal të burimeve të brendshme, rritjes së efiçencës, shkëmbimit me Shqipërinë 

dhe importi me çmim të përballueshëm; 

• Agjencia Kosovare e Participimit do të qeverisëme qymyrin si resurs nacional , politikat 

e së cilës do të bazohen nëzhvillimin dhe stabilizimin sektorit të energjisë, 

thithjen e investimeve dhe mbështetjen e kërkesave për eksploatim të qymyrit, 

nëse ato garantojnë një interes të përgjithshme dhe janë miqësore me ambientin; 

• Financimi i njësive të reja energjetike do të behët nga investimet private, kredi nga 

prodhuesit e teknologjisë, kredi të buta nga institucionet financiare, bonot 

korporatave dhe alternativë e fundit mbeten fondet publike dhe buxheti i 

Kosovës; 

• Do të përshpejtohet ndërtimi i termocentralit “Kosova e Re”; 

24

• Do t’i ringjenerojmë gjeneratorët e Termocentralit “Kosova A”, të cilët do të lëshohen në 

punë në mënyrë sukcesive brenda tri vitesh. Energjia elektrike do të prodhohet sipas 

teknologjive më të avancuar, pa asnjë rrezik për ndotjet- përkatësisht ajo do të jetë në 

kuadër të standardeve të pranuara nga Bashkimi Evropian; 

• Do t’i rikonstruktojmë gjeneratorët e TC “Kosova B”; 

• Do ta projektojmë termocentralin e ri prej 630 MW, me gaz, i cili do të përfitohet nga 

Akr ka zgjidhje per TEC 630 mgw,teknologji te re 

linjiti. Më i theksuari në këtë projekt do të jetë kriteri ambiental- gaz pa ndotje, si edhe 

ai kostos-që çmimi për kilovat I energjisë së prodhuar nga gazi të jetë i përballueshëm 

për konsumatorët; 

Do të mundësojmë ndërtimin e gjeneratorëve për prodhimin e energjisë nga burimet 

ripërtëritshme- era, energjia diellore dhe biomasa; 

re 

• Do të mundësohet ngritja e hidrocentraleve të vogla, për instalimin gjeneratorëve 

me fuqi të përgjithshme prej 130 MW, të cilat do të jenë miqësore me ambientin dhe 

nuk do të ndryshojnë rrjedhene lumenjve dhe sasinë e ujit që rrjedh; 

• Do ta implementojmë projektin energjetik nëpërmjet gazifikimit, i cili do ta zgjedh në 

mënyrë afatgjate problemin e energjisë. Lidhja me rrjetin evropian të gazit do të bëhet 

përmes Shqipërisë; 

Gasifikimi në vezhgim të Akr 

25

• Do të kërkojmë me ligj që ndërtimet që do të bëhen në Kosovë të jenë të kushtëzuara 

me zero kalori humbje (izolime sipas standardeve të kohës); 

• Do të përshpejtohet zbatimi i programit për efiçiencë të energjisë elektrike; 

• Do të lehtësohen procedurat për licencimin e kompanive për prodhimin e energjisë 

elektrike nga burimet e ripërtëritshme 

• Do të krijojmë kushte ligjore-teknike që mundësojnë trajtimin e të gjitha marrëveshjeve 

e kontratave me ente/subjekte të brendshme e të jashtme për një analizë 

dhe auditim të përgjithshëm, e posaçërisht të kontratave themelore që kanë të 

bëjnë me privatizimin dhe transformimet pronësore nësektorine energjisë , me 

qëllim të re vidimit eventual të marrëveshjeve në pjesët ku janë krijuar raporte 

të dëmshme kontraktuale, raporte të dëmshme për sovranitetin e shtetit të Kosovës, 

për interesate popullit të Kosovës, apo i cilës do të drejtë njerëzore të fituar në 

legjislacionin vendor e ndërkombëtar; 

• Do të mbulohen 100 %, nevojat e biznesit për energji elektrike stabile dhe cilësore 

duke hequr të gjitha sistemet e kategorizimeve dhe të kushtëzimeve të ndryshme; 

• Do të marrim hapa që Kosova urgjentisht të anëtarësohet në Kartën Evropiane 

Energjetike, Transmisionet Evropiane Energjetike dhe Protokollet përkatëse që lidhen 

me energjinë. Po ashtu, do ta krijojmë Agjencinë Kombëtare të Energjisë 

(AKE). 

AKR DHE SEKTORI I MINIERAVE DHE “TREPÇA” 

Sektori minerar dhe ai i përpunimit të mineraleve 

është në pozitën më të rëndë , madje edhe përballë 

rrezikut që të degradohet deri në pamundësinë 

e aktivizimit të sërishëm. “Trepca” nuk është 

aktive si tërësi. Në tri zona të mineraleve- në 

Stantërg, Artanë dhe Leposaviq eksploatohen deri 

në 250 mijë tonelata xehe të plumbit dhe të zinkut, 

prej të cilave nxirren rreth 20 mijë tonelata 

koncentrat plumbi dhe zinku si produkte për treg. 

Do të thotë se produkti final është i njëjtë sikurse 

para 70-80 vjetësh. Vëlli i i prodhimit, si në miniera, 

ashtu edhe në flotacione paraqet vetëm 20 për 

qind të kapaciteteve. 

Minierat e tjera nuk janë aktive, pos atyre të 

qymyrit. Ka dështuar privatizimi i minierave të 

jometaleve në Golesh dhe në Strezovc, i cili ishte 

bërë në formën më të keqe të mundshme. 

Tash është momenti i fundit të mendohet jo 

vetëm për zhvillimin e sektorit të minierave, por 

së pari për shpëtimin e tyre nga shkatërrimi dhe 

mbyllja. 

AKR-ja ka zgjidhje edhe për këtë sektor dhe 

strategjia do të nisë të implementohet që në ditën 

epara të qeverisjes së saj. 

Tri flotacione te reja për begatimin e mineraleve 

26

KOMPLEKSI META- 

LURGJIK “Trepça” 

•“Trepça” me të gjitha 

asetet e saj metalur gjike, 

kimike, apo shërbyese 

do të transformohen në 

pronësi publike, menaxhuar 

sipas parimeve tw tregut; 

•Qysh në muajt e parë të 

qeverisjes së AKR, të gjitha 

njësitë mbitokësore në kuadër 

të kompleksit “Trepça” 

do të jenë objekt i studimit 

të fizibilitetit, përmes të 

cilit do të identifikohet 

se sa është aty i arsyeshëm 

investi mi dhe shuma 

që duhet të investohet; 

•Përmes studimit do të 

identifikohet shuma e borxheve, 

trajtimi i të cilave 

do të bëhet nga Oda e 

Ne kemi zgjidhje për Trepçen 

Veçantë; 

•Të gjitha investimet do të realizohen me kapital privat, ndërsa “Trepça” vazhdon edhe më 

tutje të mbetet në pronësi publike; 

•Do të aktivizohen të gjithanjësitë e “Trepçës”, për të cila dëshmohet arsyeshmëria ekonomike 

dhe mundësia për financimin e investimeve; 

•“Trepça” si ndërmarrje publike do të jetë në mirëbesim të Agjencisë së Participimeve, e 

cila do të ndërmerr të gjitha veprimet për aktivizimin e saj; 

REZERVAT E TJERA MINERARE 

• Rezervat minerare në Kosovë janë pronë e qytetarëve të Kosovës dhe ato nuk mund 

të tjetërsohen nga askush; 

• Shfrytëzimi i rezervave minerare do të mundësohet përmes licencimit të kompanive, 

proces që definon mënyrën e shfrytëzimit si në sasi, ashtu edhe në kohë; 

• Shfrytëzimi i rezervave bëhet përmes pagesës së rentës minerare, ku 40 për 

qind të shumës i refondohen komunës në territorine së cilës bëhet eksploatimi I 

xehes; 

• Urgjentisht do të mundësojmë koncesione për eksploatimin e mineraleve, duke 

rezervuar gjithmonë kontrollin nga shteti i Kosovës me aksion të artë dhe participim 

nga Agjencia Kosovare e Participimeve nëse ato konsiderohen se do të jenë rentabile. 

Ndryshe ato do të konservohen; 

• Investimet në miniera dhe në njësitë për përpunimin e mëtejmë të financohen nga 

kapitali privat, kredi nga prodhuesit e teknologjisë, kredi të buta nga insti 

tucionet financiare, bonot korporatave dhe alternativë e fundit mbeten fondet publike 

dhe buxheti i Kosovës 

27

KOMUNIKIMET ELEKTRONIKE DHE SHËRBIMET POSTARE 

• Rregulla strikte për burimet e shtershme 

• Mënjanimi ndërhyrjet nga operatorët jashtë Kosovës 

• Shumica e pronësisë në TiK dhe PK do jetë publike 

Sektori i telekomunikimeve në Kosovë wshtë drejt degradimit, posacërisht për shkak të keqmenaxhimit 

yë kompanisë më të madhe në këtë sektor-Telekomit të Kosovës. Dështuan 

tentimet për privatizmin e saj. AKR-ja ka vizion për të konsoliduar dhe për të rritur këtë 

sektor: 

• Do të vendoset një sistem unik në fushën e komunikimeve elektronike dhe shërbimeve 

postare në tëgjithë territorin e Republikës së Kosovës; 

• Do të vendosen rregulla strikte dhe largpamëse në lidhje me ndarjen dhe shfrytëzimine 

burimeve të shterrshme; 

• Do të rishikohet në fillim të qeverisjes së vet organizimi i sektorëve, duke vendosur 

e përditësuar planet, numeracionet, kodin postar,etj.; 

• Do të garantohet qëasnjë operator në fushën e komunikimeve elektronike dhe 

shërbimeve postare nuk mund të operoj brenda tregut të Republikës së Kosovës pa 

autorizim nga ARKEP-i dhe në dëm të interesave shtetërore; 

• Do të mënjanojmë ndërhyrjet nga operatorët jashtë Kosovës;Në bashkëpunim me 

ARKEP-in, nëpërmjet bisedave me Republkimën e Shqipërisë dhe me shtetet fqinje 

• Do të ndërmerren masa të reciprocitetit me Serbinë menjëherë në fushën e komunikimeve 

elektronike dhe të shërbimeve postare; 

28

• Do të analizohet dhe do të auditohet tregu, operimi dhe operatorët, si edhe do të 

merren masa aty ku konstatohet se është shkaktuar dëme në këtë sektor; 

• AKR do të insistoj që shtrirja e shërbimeve nuk duhet të ketë synim vetëm fitimin, 

por edhe interesin publik të mbulimit të territorit me rrjet funksional të komunikime 

ve elektronike dhe shërbimeve postare, për cka do të aplikohen politika përkatëse 

imponuese, por edhe lehtësuese; 

• Do të angazhohemi për mundësimin e portabilitetit të numrave në një periudhë afatmesme 

• Do të ngremë nyje të reja komunikuese dhe forcimin e atyre aktuale, si edhe universalizmin 

e tyre. Këto nyje të lidhen me të ngjashmet në Republikëne Shqipërisë; 

• Do të angazhohemi për sigurimin e tarifave sociale për shërbime të domosdoshme 

në fushën e komunikimeve elektronike dhe të shërbimeve postare, duke respektuar 

të drejtën që secili qytetar të ketë mundësi që të shfrytëzojw shërbimet 

publike, 

KOMPANITË PUBLIKE 

Krahas masave për forcimin e tregut, AKR ka konceptin e qartë edhe për rritjen e vlerës 

së ndërmarrjeve publike në këtë sektor - Telekomi i Kosovës dhe Posta e Kosovës, duke 

ruajtur besnikërisht orientimin liberal. 

• Do të angazhohemi qw Kompania Telekomi i Kosovës (TiK) dhe Postat e Kosovës 

(PK) do të mbeten 100% në pronësi publike dhe të organizohen si shoqëri aksionare; 

PTK, pronë publike. Privatizimi, në momentin më të volitshëm 

29

• Do të angazhohemi për konsolidimin dhe ngritjen e vlerës së kompanive TiK dhe 

PK, duke garantuar zbatimin e ligjit për borde dhe menaxhment profesional dhe 

jo-partiak; 

• Do të mundwsojmë që Kompanitë TiK dhe PK , veçanërisht TiK, të mos të konsiderohen 

si burim i të hyrave në buxhet përmes dividentit. Dividenti të investohet 

për qëllim të financimit të projekteve zhvillimore; 

• Do të bëjmë rivlerësimin e të gjitha kontratat komerciale të TiK dhe PK dhe të analizohet 

arsyeshmëria e vazhdimit të tyre, duke pasur kujdes që ky proces të zhvillohet 

në përputhje me ligjet dhe procedurat ligjore; 

• Privatizimi i TiK dhe i PK nuk do të jetë synim parësor, ai mund të bëhet në momentin 

më të volitshëm që identifikon tregu. Pra, atëherë kur mund të arrihet çmimi 

maksimal; 

• Do të ndërmerren masa për rritjen e investimeve, reduktimin e shpenzimeve dhe 

ngritjen e profitabilitetit; 

• TiK dhe PK duhet të sigurojnë financimin dhe investimet përmes kredive nga prodhuesit 

e teknologjisë, fondet e BE-së dhe investimet private, aty ku ato janë të 

përdorshme, dhe duke u siguruar që në këto raste shumica e pronësisë në këto 

ndërmarrje të jetë gjithnjë në pronësi publike; 

• Financimi nga Buxheti i Republikës së Kosovës dhe fondet publike mund të bëhet në 

situata emergjente dhe të jashtëzakonshme; 

INFRASTRUKTURA RRUGORE DHE HEKURUDHORE 

• Të gjithë qytetet lidhje me rrugë magjistrale 

• Përfundimi i rrugëve magjistrale Prishtinë- Pejë dhe Prishtinë- Mitrovicë, fillimi i 

Pejë- Deçan- Gjakovë- Prizren dhe lidhja me autostradën Prishtinë-Durrës 

• Elektrifikimi i rrjetin hekurudhor 

Edhe pse në dhjetë vitet e fundit investimet publike kryesisht kanë qenë të përqëndruara 

në sektorin e infrastrukturës rrugore, mirëpo, ky rrjet ende nuk është funksional, ka shumë 

vonesa në implementimin e projekteve, shpenzimi i parasë publike në këtë sektor po bëhet 

pa kontroll, ndërsa vendi ende ka probleme për qarkullim të brendshëm, ashtu edhe për 

lidhje me rrjetin ndërkombëtar të rrugëve. 

Ndërkaq, infastrutkura rrugore është lënw në në harrëse. Madje, asaj po i humbin edhe 

gjurmët. 

AKR-ja në qeverisje do të zgjidhë të gjitha këto probleme, madje me një kosto shumë më 

të lirë. 

• Do të kenë lidhje me rrugë magjistrale të gjitha qytetet; 

• Gjilani do të lidhet me autostradë, e cila do të vazhdojw deri te Dheu i Bardhë, pa 

shkaktuar ngarkesa të mëdha për buxhetin. 

30

• Financimi I saj do të bëhet përmes dhënies me koncesion. Nëse kjo nuk arrihet, 

atëherë do të financohet nga buxheti, por për një periudhë së paku 5 vjeçare, 

ashtu që pagesate vjetore mos të krijojnë ngarkesë buxhetore, si edhe të mos 

reduktojnë investimet në sektorët e tjerë; 

• Do të përfundojw ndërtimi i rrugëve magjistrale Prishtinë- Pejë dhe Prishtinë- Mitrovicë, 

ndërsa do të filloj ndërtimi i rrugës magjistrale Pejë- Deçan- Gjakovë- 

Prizren dhe lidhja e saj me autostradën Prishtinë-Durrës në vitin e parë të qeverisjes 

• Do të jepet në koncesion mirëmbajtja e autostradave; 

• Do të sigurohet mirëmbajtje mw e mirë e rrugëve 

• Do të fillojë projektimi i tunelit Deçan-Vuthaj për të krijuar komunikimin ndërshq 

iptar dhe me detin shqiptaro/malazez. 

INFRASTRUKTURA HEKURUDHORE 

• Do ta elektrifikojmë rrjetin hekurudhor, si edhe do të ndërtojmë hekurudhë që përballon 

transportin e peshave të rënda dhe shpejtësi të mëdha; 

• Do ta rindërtojmë infrastrukturën përcjellëse së bashku me rrjetin e brendshëmshinat 

industriale; 

Rrugë dhe hekurudha të elektrifikuara dhe moderne 

31

20% 

...kjo është zgjidhja e vetme 

32

E SHENDETESISE 

33

II. DEPARTAMENTI I PUNËS 

DHE ÇËSHTJEVE SOCIALE 

PUNA, ÇËSHTJET SOCIALE 

• Secila familje në Kosovë së paku një të punësuar 

• Fuqizim i zyrave të punës 

• Investime në infrastrukturën shëndetësore. 

AKR për krijimin e vendeve të 

punës dhe rrjetin e përkujdesjes 

sociale. 

AKR është shumë e vetëdijshme për 

rëndësinë që ka vendi i punës për 

mirëqenien dhe dinjitetin e secilit 

individ dhe secilës familje. Reduktimi 

domethënës i numrit të papunëve është 

prioriteti më i lartë i yni, në shërbim të 

të cilit do të vihen të gjitha politikat, 

angazhimet dhe kapacitetet e Kosovës 

në përgjithësi dhe tonat në veçanti. 

Synim i AKR-së është që secila 

familje në Kosovë të ketë së paku 

nga një të punësuar. 

Si parti liberale, AKR-ja do të bëjë 

reformë në tregun e punës. Qytetarët 

e Kosovës kanë nevojë për vizionin 

liberal, ku të drejtat e tyre janë mbi 

çdo gjë. Ku zëri i tyre dëgjohet në çdo 

moment. Ku mundësitë e ofruara janë 

të barabarta për secilin dhe ku pengesat 

për qasje në tregun punës nuk do të 

jenë prezente. 

Objektivat tona drejtohen në ofertën 

e punës, në kërkesën për punë dhe në 

vet mekanizimin e tregut të punës: 

Artizanati do të revitalizohët 

Ndihmat për të papunë do t’i dizajnojmë në atë mënyrë që ato të ofrojnë mbrojtje të 

punëtorëve nga papunësia eventuale, por do e kufizojmë periudhën e beneficioneve në mënyrë 

që të mos shkatërrojmë interesimin e tyre për të kërkuar punë aktivisht. Në ato raste kur shanset 

për riaktivizim në tregun e punës janë minimale për shkak të moshës së shtyrë apo mungesës 

së kualifikimeve të kërkuara, do të shqyrtojmë edhe mekanizmat për pensionim të parakohshëm. 

Kjo do të na lehtësojë fokusimin në ata të papunë të cilët mund të rikualifikohen me 

sukses. 

34

• Sistemi i edukimit do të modifikohet në mënyrë që të ecë në harmoni me kërkesat 

e tregut dhe përshtatjet strukturore të ekonomisë. Posaçërisht do të pu 

nohet në ngritjen e shkollave profesionale, të cilat do të bëjnë përgatitjen dhe 

kualifikimin e të rinjëve për profile për të cilat i kërkon tregu. 

• Do të punohet ngushtë me shoqatat e punëdhënësve të Kosovës, komunitetin joqe 

veritar dhe me agjencione e institucione ndërkombëtare si Banka Botërore, UNDP, 

ETF, ILO e të ngjashme me synim të rritjes së aftësisë së punëkërkuesve për 

të gjetur punë. Këto aktivitete sidomos do t’i drejtojmë në aftësimin profesional të 

të rinj ve si në zonat urbane ashtu edhe rurale. 

• Angazhimi në përmirësimin e ofertës së punës nuk do të ishte i plotë pa 

përmirësuar edhe kërkesën për punë. Me politikat tona aktive do të mbështes 

im financiarisht bizneset që absorbojnë punëkërkues e sidomos për rastet e të 

papunëve afatgjatë. Ofrojmë mbështetje me kredi të volitshme për ata individë me 

ide që synojnë hapjen e bizneseve të reja të vogla apo të mesme.Në fushën e in 

frastrukturës garantojmë vende të punës përmes projekteve të investimeve publike 

apo partnerite teve me sektorin privat. 

• Në vetë tregun e punës synojmë fuqizimin e zyrave për punësim në mënyrë që të 

shërbejnë si ndërmjetës të mirëfilltë mes ofertës dhe kërkesës për punë. Do të paji 

sim zyrat për punësim me bazën e të dhënave ku punëkërkuesit do të informohe 

shinvetë me vendet e hapura të punës, kurse punëdhënësve do t’i ofrohet qasje në 

informatat mbi disponueshmërinë dhe kualifikimet e punëkërkuesve. 

• Do të gjejmë mekanizma që e ngrisin mobilitetin e fuqisë punëtore brenda Kosovës. 

• Tregun e punës do ta liberalizojmë me çka do të ulim koston e punësimit për punëd 

hënës. Do të rishikojmë dhe kompletojmë legjislacionin primar dhe sekondar që 

rregullon funksionimin e tregut të punës, të drejtat dhe obligimet e punëdhënësve 

dhe punëmarrësve. Do të punojmë për fuqizimin dhe zbatimine përpiktë tëkontrat 

ave të punës si mekanizëm standard i rregullimit të marrëdhënieve punëmarr 

ës-punëdhënës. 

• Një segment tjetër me rëndësi të madhe për AKR-në është edhe gjetja e mundësive 

për lehtësim të përkohshëm të tregut të punës përmes aranzhimeve me ato shtete 

që përballen me mungesë të fuqisë punëtore. 

• Me këto shtete do të gjejmë ato fusha ekonomike ku mungesa e fuqisë punëtore do 

të plotësohej me punëkërkues kosovarë. 

• Kjo do të lehtësojë buxhetin tonë duke zvogëluar shpenzimet për mbështetje të të 

papunëve, do të gjenerojë të hyra për familjet e punëtorëve, të cilat pastaj do të 

nxisnin kërkesën për mallra vendore tek ne. Në afat të gjatë benefiti shtesë do të 

manifestohet në materializimin e shkathtësive të fituara në vendet e huaja dhe të 

kapitalit të akumuluar përmes investimeve në Kosovë të punëtorëve të kthyer. 

• Po ashtu AKR do të dalë me ofertë serioze për diasporën tonë, me qëllim të që të 

investojnë punën dhe dijen e tyre në shërbim të ngritjes së mirëqenies së tyre dhe 

të zhvillimit ekonomik të vendit. 

35

• Me politikat tona ofrojmë ulje të shpejtë të normës së papunësisë duke lehtësuar 

kështu edhe buxhetin e vendit nga shpenzimet për mirëqenien shoqërore. Kjo do të 

na mundësojë që të rrisim mbështetjen për shtresat më të varfëra të shoqërisë dhe 

për ato kategori që nuk posedojnë me potencial për gjenerim vetanak të të ardhura 

ve. 

• Tretman të veçantë ofrojmë për familjet e invalidëve dhe dëshmorëve të luftës 

çlirimtare, të cilëve do tu ofrohet mbështetje në secilin aspekt, duke filluar nga të 

ardhura që mjaftojnë për një jetë me dinjitet, mbulim i shpenzimeve të edukimit të 

fëmijëve në të gjitha nivelet, mbulim i shpenzimeve për shëndetësi, dhe përfshirje 

aktive në masat për aftësim profesional. 

• AKR duke kultivuar vlerat bazike liberale, nuk do të lejojw poshtërimin e mëtejmë 

të pensionistëve të Kosovës. Ata do të gëzojnë vendin e tyre të merituar në sho 

qërinë kosovare. Sistemi i pensioneve bazë do të modifikohet në favor të 

diferencimit të atyre pensionistëve që kanë kontribuar rregullisht në fon 

din pensional. Fuqimisht do të insistojmë që mjetet e derdhura në këto fon 

de t’i kthehen kontribuesve. 

SHËNDETËSIA 

• Proporcion i buxhetit sipas vendeve të rajonit 

• Ripërtrirje të infrastrukturës shëndetësore 

• Reformimin të studimeve mjekësore 

AKR garanton një fillim dhe vazhdim të shëndetshëm të jetës, sepse ruajtja e shëndetit 

dhe parandalimi i sëmundjeve do të jetë thelbi i sistemit shëndetsor të Kosovës. Kjo do 

arrihet me metoda preventive, tё miratuara nga departamenti i shëndetsisë në një kornizë 

të rregulluar me ligj, për të gjitha nivelet e shërbimeve shëndetësore. Kjo do të përfshijë 

edukimin e popullit duke shfrytëzuar përvojën e organizatave si Organizata Botërore për 

Shëndetësi, si për shembull promovimin për zvogëlimin e përdorimit pasiv të duhanit. 

AKR garanton që strategjia e shëndetësisë në Kosovë do të bazohet në këto principe: 

profesionalizëm; 

kujdes të barabartë dhe jo diskriminues për të gjithë qytetarët e Kosovёs, 

efikasitet, kosto-efektivitet, përshtatshmëri, kualitet të kujdesit, qëndrueshmëri, përgjegjësi, 

transparencë dhe disiplinë. 

• AKR do të adresojë investimin në shëndetësi duke alokuar një proporcion të 

buxhe tit që përputhet me vendet në rajon dhe me normat e propozuara nga Banka 

botërore për ekonomitë në zhvillim. Deficitin e financimit do e regullojmë duke opti 

mizuar shpërndarjen e fondit për shëndetsi, p.sh. do të adresohet deficiti për barna. 

• AKR do të investojë në ripërtrirjen e infrastrukturës shëndetësore. Çdo de 

partament shëndetësor i spitalit (apo shtëpi e mjekësisë familjare) do të furnizohet 

me pajisje të reja. 

• AKR do të eliminojw keqmenaxhimin e resurseve shëndetësore; duke kri 

juar zyre speciale që merren me monitorimin e cilësisë së mjekimit, monitorimin e 

shpërndarjes së barnave në spitale, monitorimin e pastërtisë, etj. 

• AKR angazhohet per zvogëlim të mortalitetit (vdekshmërisë tek gjitha mo 

36

shat) dhe të morbiditetit (proporcionin e njerëze të sëmurë në krahasim me ata të 

shënd oshë). 

AKR synon të mbrojë të rinjët nga pasojat e neglizhencës. 

Ne do t’i edukojmë të rinjtë për pasojat që manifestohen nga duhani, alkoholi, droga, shtatëzanitë 

e pa dëshiruara, sëmundjet që barten me kontakte seksuale, etj. 

AKR do të mbështetë reformimin e menjëhershëm te studimeve mjekësore, duke investuar 

në hulumtimet shkencore të mjeksisё dhe duke promovuar baskëpunimin me spitale universitare 

të vendeve tjera. Kjo do të ketë benificion të shumëfishtë: forcimin e kapaciteteve 

të kuadrove për shërbime shëndetësore, promovimin e një kulture ku mjekësia ec në një 

hap me zbulimet më të reja botërore, kompenzim të mëtejshëm për mjekët që i dedikojnë 

kohë hulumtimeve, zbatimin e teknlogjive më bashkëkohore, etj. 

Reformimi i studimeve mjekësore do mbështetë krijimin e institucioneve të shërbimeve që i 

mungojnë vendit, të cilat janë të domosdoshme për kompletimin e mbrojtjes shëndetësore 

të popullatës së Kosovës: 

• Qendra Onkologjike; 

• Reparti për Kirurgji Kardioinvazive; 

• Qendra për Toksikologji; 

• Qendra e Rehabilitimit nga përdorimi i drogave; 

• Instituti për Farmakologji Klinike (për testimin e barnave vendore dhe të importuara, 

me qëllim të kontrollimit të barnave që janë në qarkullim). 

Spitale moderne 

37

AKR-ja me fanatizmë do t’i përkushtohet arritjes së synimit që shëndetësia të ofrojë 

shërbime me kualitet të lartë për të gjithë qytetarët. 

AKR synon funksionimin e sistemit të integruar shëndetësor të Kosovës. Karakteristika 

kryesore të sistemit të Kosovës ështëbashkëpunimi i ngushtë me sektorin privat për të arritur 

një shërbim më të plotë për popullin e saj. Integrimi i këtij sistemi është i paraparë të 

ofrojë tre nivele të shërbimeve mjekësore. 

Kujdesi parësor- (niveli komunal) do të përfshijë qendrat e mjekësisë familjare, njësitë 

e ndihmës emergjente, kujdesin shtëpiak, shërbimet e lehonisë para dhe pas lindjes (por jo 

edhe shërbimet e lindjes, të cilat do jenë pjese e spitaleve), barnatoret, dentistët, ofrimin e 

shërbimeve të shëndetit mendor, etj. 

Kujdesi dytësor- (niveli rajonal) do të përfshijë shërbimet spitalore dhe specialistike. 

AKR garanton ngritjen e cilësisë së shërbimeve shëndetësore dytësore që janë poliklinika 

specialistike, qendrat për shëndet mendor, qendrat rehabilituese, etj. 

Kujdesi tretësor- (qendra) do të përfshijë Qendrën Klinike Universitare (QKU); institucionet 

e ndryshme kombëtare siç janë ai i Shëndetit Publik të Kosovës (IKSHP), i Transfuzionit 

të Gjakut, i Mjekësisë së Punës së Kosovës, i Mjekësisë Ligjore dhe i Psikiatrisë 

Forenzike. 

Ne garantojmë që 70% të kujdesit mjekësorë të mbulohet në kujdesin parësor, 

25% në kujdesin dytësor dhe vetëm 5% në atë tretësor. 

AKR menjëherë do të fusë në funksion sistemin e sigurimit shëndetësor i cili do të 

mbulojë gjithë popullatën e Kosovës. 

Sigurimi shëndetësor mundëson shpërndarjen e rrezikut për shpenzime tejet të larta, që 

do të arrihet përmes bashkëpunimit me spitale të vendeve tjera, ku do të ketë marrëveshje 

për shërbimet mjekësore dhe numrin e pacientëve për vit, d.m.th. do të përdoret ekonomia 

e shkallës. 

AKR do të vendosë plafon për çmime të shërbimeve të ndryshëm që ofrohen nga mjekët 

në sektorin privat. Këto çmime do të mbështetin sigurimin shëndetësorë dhe do të ndihmojnë 

në eliminimin e pagesave informale. 

AKR e mbështet qeverisjen efikase të shëndetësisë nëpërmjet Departamentit të Shëndetësisë, 

e cila mban përgjegjësinë për krijimin e politikave shëndetësore. AKR do të përkrah 

shoqata apo institucione profesionale për mjek, dentist, farmacist dhe biokimist. Këto 

institucione do të kenë përgjegjësinë për një numër të faktorёve, duke përfshirë planifikimin 

strategjik, rregullativat mbi licencimin e klinikave private, mbylljen dhe hapjen e 

institucioneve shëndetësore, do të shqyrtojnë konfliktin e interesit për mjekët që punojnë 

në sektorin publik dhe atë privatë, promovimin dhe përkrahjen për specializime përkatëse, 

promovimin për shpenzime më efikase në barna (duke përkrahur ekonominë e Kosovës), 

etj. 

AKR do të transformojë sistemin e kompensimit për personelin shëndetësor. Ai që tregon 

punë, efikasitet dhe cilësi do të ketë mundësi më të mëdha për përparim profesional dhe 

për përfitime më të mëdha nga puna e ndershme që bënë. Ky lloj kompensimi do të eliminojë 

deformimin e moralit të nënpunësve shëndetësor dhe incidencën ekstenzive të pagesave 

informale dhe do të sigurojë shërbime të cilësisë së lartë për qytetarët. 

38

39

40 

Qendra Hulumtuese për Zhvillim të Kosovës e financuar 

nga Fondacioni Behgjet Pacolli, është krijuar 

nga një grup ekspertësh me renome botërore që vijnë 

nga Kosova, por punojnë brenda dhe jashtë saj, disa 

prej tyre dhe në Universitetet më të mëdha të botës. 

Mbi bazë të një kontrate të përhershme, ky institucion 

ndihmon AKR me përpilimin dhe implementimin e programeve 

zhvillimore, studimore dhe shkencore.

III. Departamenti i Arsimit, 

Kulturës, Rinisë dhe Sportit 

• Investime në infrastrukturën shkollore, kulturore dhe sportive 

• Përmirësimi të cilësisë së mësimdhënies 

• Mundësi të barabarta shkollimi për të gjithë fëmijët e Kosovës 

Kosova ka ndër pasuritë më të çmuara në botë – rininë dhe përkushtimi për ofrimin e mundësive 

më të mira për edukim dhe perspektivë në karrierë, garanton ta shndërrojë atë në 

energji pozitive dhe zhvilluese për vendin tonë. Ne konsiderojmë edukimin si ndër sektorët 

me prioritet parësor, prandaj edhe vizioni i ynë për shoqërinë kosovare është ta shndërrojë 

atë në SHOQËRI TË BAZUAR NË DIJE. 

AKR si parti liberale, e cila ka qëllim bartjen e përvojave dhe të traditës liberale evropiane 

në Kosovë, konsideron edukimin si faktor të stabilitetit shoqëror dhe avancimit të demokracisë; 

proces të ngritjes së përgjegjësisë tek qytetarët; proces për përmirësimin e standardit 

dhe cilësisë së jetës; parakusht direkt për zhvillimin ekonomik dhe zvogëlimin e varfërisë; 

mundësi për parandalimin e punës në të zezë; parandalim të shfrytëzimit të fëmijëve si 

fuqi punëtore; parandalim të trafikimit; mundësi për përmirësimin e shëndetit dhe parandalimit 

të shpërndarjes së sëmundjeve ngjitëse; mënyrë për vetëdijesimin e qytetarëve për 

kujdesin ndaj mjedisit dhe natyrës, etj. 

Sipas AKR-së, ndër parakushtet kryesore për ndërtimin e një sistemi të mirëfilltë të edukimit 

është harmonizimi i planeve dhe veprimeve në nivelet e ndryshme të arsimit, 

duke koordinuar veprimtaritë në të gjitha nivelet që do të garantonte konsistencë në cilësi 

të edukimit. Ne përkrahim një decentralizim më të madh në arsim dhe rritjen e autonomisë 

së këtyre institucioneve, por gjithnjë duke ndërtuar mekanizma për mbikëqyrjen dhe kontrollin 

e autonomisë. 

Edukatë dinjitoze 

41

PROGRAME TË POSAÇME PËR RININË 

Sa më tepër punime shkencore 

42

ELI PARASHKOLLOR – “SUPER FILLIMI” 

Që fëmijët tanë të kenë fillimin më të mirë të mundshëm në edukim, duhet përkrahur zhvillimin 

e tyre qysh nga niveli parashkollor. 

AKR përkrah përmirësimin e cilësisë dhe infrastrukturës bazë të këtyre institucioneve 

dhe ndër tjera do të bëjë: 

• ndërtimin dhe hapjen e institucioneve parashkollore në numër të mjaftueshëm, 

• rritjen e numrit të fëmijëve në programe parashkollore; 

• vijimin e obligueshëm që nga mosha 3 vjeçare për të ndikuar në socializmin e tyre; 

• përcaktimin e rregullave të qarta për licencimin e institucioneve parashkollore priva 

te; 

• shtimin e kuadrove të kualifikuara për të punuar në këto institucione; si dhe 

• inspektimin e vazhdueshëm të punës së institucioneve publike dhe private para 

shkollore. 

AKR angazhohet gjithashtu edhe për përmirësimin e vetë programit që duhet 

zhvilluar në këto institucione dhe parasheh: 

• mësimin e hershëm dhe ofrimin e shërbimeve të kujdesit maksimal ndaj fëmijëve; 

• fillimin e mësimit të hershëm të gjuhëve të huaja; 

• programin e pasur sportiv dhe kulturor; 

• si dhe kujdesin e posaçëm ndaj fëmijëve me aftësi të kufizuara. 

AKR garanton depolitizimin absolut të sistemit të edukimit në të gjitha nivelet në Kosovë, 

duke përkrahur dhe mbështetur vlerat profesionale dhe duke siguruar zbatimin e plotë të 

etikës profesionale nëpër institucionet e arsimit. 

43

NIVELI I ARSIMIT FILLOR – “GJITHËPËRFSHIRJE-MUNDËSI E 

BARABARTË” 

AKR me gjithëpërfshirjen e fëmijëve në nivelin e arsimit fillor nënkupton ofrimin e mundësisë 

së barabartë të shkollimit për të gjithë fëmijët e Kosovës pa marrë parasysh dallimet, 

qoftë sociale, etnike apo vendet ku ata jetojnë. 

• Ne premtojmë se jo vetëm që do t’i sjellim të gjithë fëmijët në shkolla, por 

do t’ua ndërtojmë dhe sjellim shkollat fëmijëve edhe në viset më rurale. 

• Ne do të punojmë drejt plotësimit dhe përmirësimit të infrastrukturës së shkollave 

fillore dhe përmirësimit të cilësisë dhe kualitetit të mësimit, me qëllim të rritjes së 

suksesit tek fëmijët. 

• Ne do të bëjmë rishikimin e gjitha planprogrameve të reja duke ia përshtatur ne 

vojave aktuale të Kosovës dhe fëmijëve tanë dhe sidomos do të bëhet rishikimi dhe 

reformimi i planprogrameve të kontestuara nga ekspertë të ndryshëm. 

• Ne do të garantojmë zvogëlimin e numrit të nxënësve nëpër klasa deri në 25 perso 

na, duke krijuar hapësirë të mjaftueshme për secilin nxënës dhe gjithashtu do të 

ofrojmë programin e mësimit në shtëpi ose spital për fëmijë të cilët për shkaqe 

shëndetësore nuk mund të jenë të pranishëm në shkollë, edhe pse janë të regji 

struar. 

• Ne do të punojmë drejt integrimit të fëmijëve “viktima” të mërgimit në shkolla, si 

dhe do të shkollojmë, edukojmë dhe mbështetim fëmijët e rrugës dhe familjet e 

tyre, me këtë rast do të realizohet eliminimi i plotë i punës së fëmijëve në Kosovë. 

Për këtë proces është e domosdoshme edhe ndihma e profesionistëve, prandaj ne 

do t’i rikthejmë pedagogët dhe psikologët nëpër shkolla. 

• Ne do të sigurojmë realizimin e ligjit ekzistues për sigurimin e librave shkollorë 

dhe uniformave për të gjithë fëmijët, kurse për të ngritur vetëdijen e fëmijëve për 

të drejtat e tyre do të krijohet një program i veçantë, ashtu sikurse edhe për mësi 

min e gjuhëve të huaja, duke e shndërruar atë në argëtim. 

NIVELI I ARSIMIT TË MESËM – “E ARDHME PËR TË GJITHË” 

Ndër objektivat kryesore të AKR-së në sferën e edukimit është që arsimi i mesëm (nga 

mosha 15 -18 vjeçare) të shndërrohet në edukim të obligueshëm.Në anën tjetër, AKR merr 

obligim edhe përmirësimin e jetës kulturore dhe shoqërore, me këtë rast do të ndërtojë 

infrastrukturë përkrahëse si, qendra kulturore, rinore, rekreative-sportive, etj. 

• Ne do t’i furnizojmë me kompjuterë të gjitha shkollat e mesme dhe do të sigu 

rojmë qasje në internet, me qëllim aftësimin e nxënësve nga të gjitha viset e Koso 

vës për shfrytëzimin e kompjuterëve dhe burimeve të nevojshme për ata. 

• Ne do të krijojmë programe për drejtime të ndryshme profesionale, duke iu përs 

htatur nevojave të tregut të punës, si dhe programe të veçanta për zanate të specia 

lizuara në viset rurale, me qëllim përgatitjen e të rinjve për t’u bërë bartës të zhvilli 

meve në ato vise si dhe parandalimin e zhvendosjes së tyre nëpër qendra të tjera; 

44

• Ne premtojmë bursa për nxënës të shkëlqyeshëm, me qëllim të nxitjes së përmirësi 

mit të kualitetit të përgjithshëm dhe krijimin e një programi të posaçëm për iden 

tifikimin, vëzhgimin, përcjelljen dhe përkrahjen e nxënësve të talentuar , për t’i 

ndihmuar Kosovës. 

• Ne do të krijojmë zyra për zhvillimin e karrierës; për të ndihmuar dhe orientuar të 

rinjtë në vendosje për karrierën e tyre, 

• Ne do të sigurojmë lehtësime të ndryshme për nxënësit në shërbimet publike si mje 

te të transportit publik, buleta dhe sfera tjera;, 

NIVELI I ARSIMIT TË LARTË – “PJESË E BOTËS” 

AKR do të trajtojë dy çështjet kryesore në kuadër të arsimit të lartë që sigurojnë funksionim 

më të mirë të tij, e këto janë përmirësimi i gjendjes së rëndë në Universitetin e Prishtinës 

dhe çështja e arsimit të lartë privat. 

Prioritet në këtë drejtim është sigurimi i cilësisë në mësim si dhe kontrollim të numrit të 

universiteteve private që funksionojnë, përmes funksionalizimit të Agjencisë për Akreditim 

dhe Kontroll të Cilësisë në arsimin e lartë. 

• Ne do të ndërmarrim një varg masash dhe veprimesh për stabilizimin dhe krijimin 

e qëndrueshmërisë në arsimin e lartë, si përmes përmirësimit të infrastrukturës, 

kushteve për mësimdhënës dhe kushteve për student. 

• Ne mbështesim dhënien e autonomisë financiare më të madhe për universitetin 

publik të Prishtinës dhe njësive akademike, si mekanizëm për sigurimin e vetëq 

ëndrueshmërisë dhe orientimit të mjeteve në drejtim të konkurrencës me institucio 

net private. 

• Ne fillimisht do ta bëjmë vlerësimin të hollësishëm të gjendjes së arsimit të lartë 

në Kosovë, me qëllim identifikimin e nevojave dhe përcaktimin e politikave për zh 

villimin të një strategjie për riorganizimin e universitetit, duke e ndarë atë në disa 

qendra universitare të vogla nëpër regjione të ndryshme të Kosovës, varësisht prej 

afiniteteve dhe traditës që ekziston në këto qendra. 

• Ne do të formojmë katedra të studimeve nëpër qendra të ndryshme të Kosovës, 

meqëllim përkrahjen e traditës së deritanishme dhe avantazheve që 

ofrojnë këto vende: në Ferizaj do të vendoset Shkolla e Lartë e Turizmit dhe Gastro 

nomisë; në Gjilan – Katedra e Bujqësisë; në Prizren – Katedra e Etnokul 

turës dhe Artizanatit; në Gjakovë – Katedra e Pedagogjisë dhe Mësuesisë; në Pejë – 

Katedra e Arteve të Bukura (ku do të hapet edhe muzeu i arteve të piktorit Ibrahim 

Kodra) dhe në Mitrovicë – Katedra e Diplomacisë. 

• Ne do të punojmë drejt përmirësimit të cilësisë së mësimdhënies, duke zbatuar në 

mënyrë të mirëfilltë Deklaratën e Bolonjës dhe promovojmë përfshirjen maksimale 

të mësimit interaktiv për studentë dhe komponentit të praktikës, hulumtimit dhe 

kreativitetit. 

45

• Ne do t’i kushtojmë rëndësi të veçantë punës shkencore dhe profesionale në arsimin 

e lartë dhe do të përqendrohemi në themelimin dhe riaktivizimin e instituteve për 

hulumtim dhe zhvillim brenda universiteteve, që njëkohësisht do ndikojë edhe në 

shtimin e kuadrove mësimdhënës dhe përgatitjen e tyre profesionale. Gjithsesi, AKR 

këtë e sheh edhe si rrugë për përmirësimin e pozitës materiale për mësimdhënës 

duke i angazhuar në projekte të ndryshme si kontraktorë të qeverisë. 

• Ne do të garantojmë qasje për profesionistë nga Kosova në tregun e punës dhe 

konkurrencës në Evropë dhe do të krijojmë programe për “kthimin e tru 

rit” nga jashtë, duke u krijuar kushte banimi dhe pune në Kosovë. Për këto 

arsye, ne do të sigurojmë lehtësimin dhe shpejtimin e procesit të nostrifikimit të 

diplomave të fituara jashtë vendit. 

• Ne do garantojmë vendosjen e kritereve dhe kushteve të qarta për lëshimin dhe 

kontrollimin e licencave për universitetet private dhe do të parandalojmë komer 

cializimim e edukimit universitar në Kosovë. Për këtë arsye, ne do të bëjmë rishiki 

min e të gjitha licencave të lëshuara deri më tani. 

EduRiaktivizim i instituteve për hulumtim dhe zhvillim brenda universiteteve, 

• Ne njohim duke i përcjell trendet e zhvillimeve të reja globale, nevojën për edukim 

konstant, prandaj krijimi i një programi të mësimit të vazhdueshëm është prioritet 

për ofrimin e mundësisë për edukim të përhershëm dhe në pajtim me kërkesat e 

kohës; 

46

• NE do të përkrahim vendosjen e partneriteteve të reja me universitete jashtë Ko 

sovës dhe thellimin e atyre ekzistuese, duke premtuar sigurimin e fondeve të 

veçanta për funksionalizmin e tyre dhe përmes krijimit të një fondi të veçantë për 

përkrahje të stafit mësimdhënës për pjesëmarrje në konferenca, simpoziume dhe 

seminare shkencore. 

• Ne do të furnizojmë me kompjuterë të gjitha institucionet e larta të arsimimit, duke 

mundësuar kyçjen wireless në gjithë qytetin e studentëve dhe ndërtesat e universi 

tetit, si dhe do të mundësojmë abonimin në revista të ndryshme shkencore 

dhe hulumtuese për t’i mbajtur të informuar të gjithë të interesuarit me të arriturat 

e reja në shkencën bashkëkohore. 

• Ne do të ndërmarrim një varg projektesh të gjera për përmirësimin e kushteve të 

studentëve, të cilat përqendrohen në ofrimin e kushteve më të mira për studime 

dhe stimulimin e tyre për rezultate të suksesshme. Ofrimi i bursave për studentë 

të shkëlqyeshëm dhe nxitja e tyre të shkojnë në studime në degët deficitare, 

janë prioritete të AKR-së. Gjithashtu, një fond i veçantë do të krijohet për 

përkrahjen e studentëve për shkollim jashtë vendi, me qëllim të kthimit të 

tyre si kuadro të përgatitur për përballimin e nevojave të vendit. 

• Ne e konsiderojmë punën praktike gjatë studimeve, sidomos gjatë verës, si element 

kyç për zhvillimin e aftësive praktike të studentëve dhe përgatitjes së tyre profe 

sionale. Për këtë qëllim, ne do të përkrahim krijimin e zyrave për zhvillim të kar 

rierës në universitete për ti ndihmuar studentët në orientimin e tyre profesional. 

• Ne, gjithashtu, do të nxisim studentët të kyçen në aktivitete bamirëse duke ofruar 

shërbime vullnetare për pleq, fëmijë dhe të sëmurë, të cilat njëkohësisht e rritin 

përgjegjësinë e tyre si qytetarë. 

• Ne do t’iu garantojmë lehtësime të ndryshme studentëve, si në shfrytëzimin e mje 

teve të transportit publik, biletave për aktivitete kulturore, mundësi për kredi stu 

dentore me kushte të volitshme, hapësira të mjaftueshme dhe dinjitoze për banim, 

etj. 

• Ne do të krijojmë fond të veçantë për projekte të studentëve të cilat kanë qëllim 

avancimin e dijes dhe njohurive dhe përmirësimin e përgjithshëm të pozitës së tyre 

dhe ndër tjera do të ndërtohen qendra për aktivitete sportive, kulturore dhe sho 

qërore. 

47

AKR PËR KULTURËN 

AKR konsideron se njëra ndër mënyrat kryesore për kthimin e dinjitetit të qytetarëve të 

Kosovës është pikërisht përmes përkushtimit dhe investimit në kulturë dhe vlerat e saj. 

• Prandaj, ne pranojmë dhe do të punojmë rrymimin e kulturës në mbarë Kosovën 

dhe premtojmë që artistëve dhe artdashësve do t’u krijohen kushte normale për 

ushtrimin e veprimtarive të tyre. 

• Ne do të garantojmë një buxhet vjetor dinjitoz për kulturën kosovare, përmes të cilit 

do të përkrahen projekte me vlerë kombëtare dhe nacionale për të gjithë qytetarët e 

Kosovës. 

• Ne sigurojmë krijimin fillestar të kushteve të volitshme për kulturën kosovare, ashtu 

që brenda një kohe relativisht të shkurtër të jetë në gjendje të gjenerojë mjete të 

mjaftueshme për të siguruar vetëqëndrueshmëri dhe zhvillim të mëtejshëm. 

• Ne përkrahim dhe garantojmë shtrirjen e aktiviteteve kulturore në të gjitha regjio 

net e Kosovës, me qëllim mundësimin e pjesëmarrjes së gjerë të gjithë qytetarëve 

në këto aktivitete të rëndësishme për një jetë normale shoqërore. 

• Ne premtojmë investime në infrastrukturën e kulturës kosovare, duke krijuar kapaci 

tete fizike të mjaftueshme për zhvillim të aktiviteteve dhe do të fokusohemi në 

ndërtimin e një muzeu kulturologjik në Prizren, themelimin e Institutit Kombëtar 

Kulturologjik, jetësimin e projektit të mirëfilltë të Teatrit të Operës dhe Baletit në Pri 

shtinë, rivitalizmin e laboratorit të produksionit filmik, renovimin dhe ndërtimin e 

kinemave nëpër të gjitha qendrat, 

renovimin e Teatrit Kombëtar, ndërtimin e muzeut të arteve “Ibrahim Kodra” në Pejë, 

etj. 

• Ne, gjithashtu, do të ndërtojmë një qendër ndërfetare, e cila do të mirëpresë të gji 

thë personat që u takojnë besimeve fetare të ndryshme dhe ka për qëllim afrimin 

dhe vendosjen e marrëdhënieve miqësore mes tyre. 

• Ne do të punojmë në ndërtimin e kapaciteteve njerëzore zhvilluese dhe të mana 

xhuese për kulturën dhe njëherazi premtojmë ringjalljen dhe krijimin e institucione 

ve të domosdoshme për bartjen e detyrave zhvillimore të kulturës. 

Ndër prioritetet e AKR-së në fushën e kulturës është ndërprerja e izolimit të saj ndaj botës 

dhe krijimi i mundësive për promovimin e vlerave të kulturës kosovare në mbarë botën. Kjo 

do të bëhet përmes ndarjes së një fondi të veçantë për përkrahjen e pjesëmarrjes së artistëve 

vendorë në aktivitete ndërkombëtare që i sjellin Kosovës promovim dhe inkuadrim në 

rrjedhat e kulturës botërore. 

• Ne do të përkrahim posaçërisht talentet e reja të artit për zhvillimin e tyre të 

mëtutjeshëm si brenda, ashtu edhe jashtë vendit, duke i mundësuar njëkohësi 

shtarenës ndërkombëtare njohjen me kulturën kosovare. 

• Ne do të funksionalizojmë dhe plotësojmë legjislacionin e brendshëm për 

mbrojtjen e të drejtave autoriale dhe pronën intelektuale me qëllim sigurimin e 

vlerave krijue se të artistëve vendorë, 

48

• Njëherazi, ne premtojmë luftimin e piraterisë si dukuri dëmtuese për ekonominë 

e vendit dhe zbatimin e normave të pranueshme ndërkombëtare në 

këtë fushë. 

• Ne mbështetim zhvillimin dhe përhapjen e vlerave kulturore të të gjitha komu 

niteteve në Kosovë dhe krijimin e një programi të posaçëm për afrimin e 

komuniteteve përmes kulturës, njëri ndër prioritetet tona në fushën e kulturës. 

• Ne i japim përkushtim të posaçëm programeve kulturore në radio televizionin 

publik dhe ato lokale, duke siguruar fonde për zhvillimin e emisioneve kulturore 

që kanë për qëllim promovimin e vlerave të caktuara dhe sidomos atyre 

të orientuara kah fëmijëve dhe rinisë. 

• Ne do t’i kushtojmë kujdes të veçantë trashëgimisë kulturore që ka rëndësi 

kombëtare dhe ku do të bëhen investime të gjëra, duke tërhequr njëkohësisht 

edhe fonde ndërkombëtare për promovimin dhe ruajtjen e saj. Mbrojtja 

e monumenteve kulturore-historike dhe fetare, si dhe stimulimi i kërkim 

eve arkeologjike dhe ekspozimi i tyre në Muzeun e Kosovës dhe në muzetë rajo 

nale të Kosovës janë kyçe për Ne. 

AKR PËR RININË 

AKR, mbështetur në parimet liberale, konsideron se fuqizimi i rinisë dhe krijimi i një bashkëpunimi 

të gjerë dhe të mirëfilltë mes qeverisë dhe organizatave rinore për adresimin 

adekuat të nevojave të të rinjve në Kosovë është sukses i garantuar për një të ardhme më 

të mirë për gjithë Kosovën. 

Ne do të garantojmë se do të përqendrohemi në katër pika strategjike që janë thelbësore 

për jetën e të rinjve: 

Sigurinë; 

Shëndetin; 

kohën e lirë dhe ambientin e përshtatshëm; 

si dhe edukimin dhe trajnimin. 

Kjo strategji do të ndikojë në zvogëlimin e krimit tek të rinjtë, eliminimin e frikës së të rinjve 

ndaj krimit dhe ndihmesën e të rinjve që janë viktima të krimit. 

• Ne përkrahim zhvillimin e projekteve që kanë për qëllim fushatat që luftojnë duku 

ri të negative,(si duhani, narkomania, alkooli, si dhe njoftimin rreth 

sëmundjeve ngjitëse si AIDS), që përmirësojnë shëndetin e rini së, si dhe projekte 

për vetëdijesimin e të rinjve për proble met me mjedisin dhe mbrojtjen e tij. 

• Ne do tw krijojmw një fond për përkrahjen e rinisë kosovare në përfshirjen e aktivi 

tete ndërkombëtare që kanë qëllim afrimin e tyre dhe vendosjen e lidhjeve 

49

miqësore është ndër format përmes së cilave AKR do të mbështesë rritjen e 

vetëdijesimit të rinisë për rolin e tyre. 

• Ne do të garantojmë ndërtimin e një parku të madh për argëtim për të rinjtë, i 

cili do të përfshijë të gjitha format e argëtimit dhe zbavitjes rekreative, kulturo 

re dhe sportive, duke pasur për qëllim tërheqjen e të rinjve nga i gjithë rajoni i 

Evropës juglindore, promovimin e Kosovës dhe mundësimin e rinisë tonë të krijojë 

lidhje miqësie me të rinjtë nga e gjitha bota. 

• Ne do të mbështesim posaçërisht projekte të rinisë për përmirësimin e komunikimit 

mes të rinjve nga komunitetet e ndryshme të Kosovës dhe zhvillimit të aktiviteteve 

të përbashkëta kulturore dhe sportive, kampingjeve apo mundësimin e debateve të 

ndërsjella. 

• Ne do të sigurojmë përkrahjen e projekteve për promovimin e demokracisë, 

vlerave të saj dhe rolit të rinisë në këtë proces, e sidomos zhvillimit të fusha tave 

për vetëdijesimin e tyre për rolin e përfshirjes në procesin e vetëqeverisjes dhe ven 

dimmarrjes. Për këtë arsye, ne do të krijojmë qendra për informim dhe konsultim të 

të rinjve në të gji thë Kosovën. 

• Krijimi i një ambienti të përshtatshëm nëpër gjithë rajonin e Kosovës për t’u 

mundësuar të rinjve angazhime të ndryshme me qëllim të nxitjes së kreativite tit dhe 

talenteve të tyre, është garanci që ofron AKR-ja për rininë. 

• Ne do të bëjmë rregullimin e fushave sportive nëpër vendbanime dhe lagje 

përgjatë Kosovës, duke ofruar kushte dhe mundësi të barabarta për të gjithë 

dhe njëherazi do të nxisim projekte që synojnë zhvillimin e aktiviteteve garuese 

dhe edukative për të rinjtë. 

• Ne do të sigurojmë përfshirjen e sektorit privat në implementimin e projekteve 

që synojnë përmirësimin e kushteve për rininë, duke u ofruar atyre lehtësime 

të ndryshme varësisht prej angazhimit dhe kontributit në përfshirjen dhe 

përfitimet e rinisë nga bizneset private. 

AKR PËR SPORTIN 

AKR e konsideron sportin si mekanizëm për shërimin e shoqërisë dhe bashkimin e botës, 

krijimin e shpresës kur aty ka zhgënjim, thyes të barrierave, tejkalim për çfarëdolloj diskriminimi 

dhe si gjuhë unike të cilën e kupton e gjithë bota... 

Përmes inkurajimit të sportit, AKR do t’i mundësojë rinisë përfshirjen në aktivitete të shum- 

AKR zotohet qe në mandatin e parë të 

ndërtojë tre stadione të mëdhenj në 

Dukagjin,Anamoravë dhe në Prishtinë 

50

ta ku ata mësojnë aftësi dhe vlera shumë të rëndësishme për të bashkëpunuar me tjerët, 

luajtur drejt, për të fituar, humbur dhe ndihmuar të tjerët në jetë. 

AKR konsideron se njëra ndër rrugët kryesore të promovimit të Kosovës në sferën ndërkombëtare 

është përmes sportit dhe talenteve në këtë fushë që i posedon Kosova. Prandaj, 

• Ne premtojmë ndërtimin dhe zbatimin e një strategjie të detajuar për zhvillimin 

e sportit kosovar dhe promovimin e tij jashtë kufijve shtetërorë. 

• Ne do të sigurojmë që sportit dhe aktiviteteve të tij t’i ndahen mjete të mja 

ftueshme për zhvillimin e rregullt të aktiviteteve të tij, duke e përkrahur 

njëkohësisht ndërtimin e kapacitetet gjeneruese që pas një periudhe kohore t’isigurojnë 

qëndrueshmëri dhe vetëfinancim. 

• Ne do të garantojmë përmirësimin e infrastrukturës fizike për sportin kosovar 

duke rinovuar kapacitetet ekzistuese dhe ndërtuar objekte tjera për përmbus hjen 

e ne vojave në këtë sferë. Ndërtimi i një stadiumi të madh kombëtar me kapacitet 

prej 40.000 personave do të realizohet gjatë qeverisjes së AKR-së. 

• AKR përkushtohet ndaj përmirësimit të programeve sportive nëpër të gjitha 

nivelet e arsimit në Kosovë, sidomos në atë fillor dhe të mesëm, ndërsa në nivel 

të universiteteve ne premtojmë krijimin e ligave sportive joprofesionale në të 

gjitha fushat kryesore të sportit kosovar. 

Kampionesa e botës, e Europës, kampionesa 

olimpike në xhudo, Majlinda Kelmendi 

51

• Ne do të përkrahim sidomos individët dhe ekipe të cilat përfaqësojnë Kosovën në 

aktivitete të ndryshme garuese dhe jogaruese. Identifikimi dhe përk 

rahja e talenteve në të gjitha fushat e sportit do të jetë prioritet i AKR-së për 

të nxitur përmirësimin e rezultateve të tyre dhe motivuar të tjerët të ndjekin rrugën 

të njëjtë. 

• Ne do të bëjmë institucionalizimin dhe rivendosjen e rregullit në të gjitha degët 

e sportit kosovar si prioritet i AKR-së në këtë sferë dhe sidomos eliminimin e korrupsionit 

dhe ke qpërdorimeve në sportin kosovar. 

• Përkrahje e veçantë do t’i jepet sportit të skisë dhe do ta bëjmë një plan për investime 

kapitale me qëllim kthimin e renomesë dhe promovimit të kapaci teteve 

të Kosovës në arenën ndërkombëtare. 

• Ne do të sigurojmë përmirësimin dhe shtimin e kuadrit menaxhues, e sidomos mundësimin 

e përgatitjes profesionale të trajnerëve dhe referëve sportivë nëpër 

shkolla adekuate, me qëllim eliminimin e dukurive negative në sportin 

kosovar. 

Sporti e forcon ndjenjën kombëtare 

52

53

IV. DEPARTAMENTI I 

DREJTËSISË 

Reformim dhe forcim të sistemit gjyqësor dhe prokurorial 

Luftë krimit të organizuar dhe korrupsionit. 

Kthim i pronave të ekspropriuara dhe nacionalizuara 

• Ne do të garantojmë të drejtën secilit qytetar, si njëri prej parimeve bazë të konceptit 

liberal. Në fushën e sundimit të së drejtës do të përqendrohemi në investimin dhe zh 

villimin e tri shtyllave kryesore: plotësimin e infrastrukturës ligjore dhe zbatimin e 

ligjeve në praktikë; reformimin dhe forcimin e sistemit gjyqësor dhe prokurorial; dhe 

luftimin e kriminalitetit, krimit të organizuar dhe korrupsionit. 

• Ne do të zbatojmë reformën e tërësishme dhe të thellë të sistemit të gjyqësisë, që 

të instalojmë vlerat më të avancuara profesionale, të cilat duhet të garantojnë efika 

sitet dhe trajtim të barabartë të secilit qytetar përballë ligjit, përkatësisht me moton 

“askush mbi ligjin”. 

• Ne do të shpejtojmë procesin e nxjerrjes së ligjeve sistemore në Kosovë, duke i 

kushtuar rëndësi të posaçme zhvillimit paraprak të politikave legjislative që përfshijnë 

analizimin e përshtatshmërisë, implikimet financiare dhe vlerësimet tjera të 

nevojshme për nxjerrjen dhe zbatimin e ligjeve në praktikë. 

Gjatë plotësimit të infrastrukturës ligjore: 

• AKR do të sigurojë harmonizimin dhe pajtueshmërinë e ligjeve me acquis communau 

taires dhe do të krijojë një ambient të sigurt e të përshtatshëm juridik për të 

gjithë qytetarët dhe banorët e Kosovës, pa asnjë dallim. Njëkohësisht, 

do të rishikojmë dhe amendojmë gjithë legjislacionin ekzistues 

duke ia përshtatur rrethanave të reja të krijuara në Kosovë dhe duke eliminuar 

pengesat dhe të metat aktuale. 

• AKR i jep prioritet sidomos plotësimit të infrastrukturës ligjore dhe krijimit të kushteve 

për tërheqjen dhe sigurimin e investitorëve të jashtëm, që janë të interesuar të inve 

stojnë në Kosovë. 

• AKR ka si prioritet në këtë drejtim gjithashtu nxjerrjen e ligjit për kthimin e pronave 

të ekspropriuara dhe nacionalizuara, për të krijuar një bazë të shëndoshë për 

shfrytëzimin e pronës në Kosovë. AKR do të caktojë një listë prioritare për nxjerrjen e 

ligjeve organike, duke marrë për bazë vlerësimin e gjendjes aktuale të infrastrukturës 

ligjore. 

• AKR do të sigurojë zbatimin e ligjit në praktikë duke ndërtuar mekanizma të rinj dhe 

forcuar ato ekzistues për përkrahjen dhe jetësimin e dispozitave të përfshira në 

ligje. Në këtë drejtim, do të nxjerrim gjithë legjislacionin sekondar të nevoj 

shëm, duke marrë parasysh mekanizmat ekzistues që janë si garanci për zbatimin e 

tyre në praktikë. 

54

• AKR ka si prioritet të vecantë Reformimin e mirëfilltë të sistemit gjyqësor dhe atij 

prokurorial në fushën e sundimit të së drejtës ligjore. 

• AKR angazhohet për sigurimin e një gjyqësori plotësisht të pavarur nga ndikimi dhe 

presioni politik, të qasshëm për të gjithë dhe të lirë nga korrupsioni. 

• AKR garanton përmirësimin e infrastrukturës fizike të gjykatave dhe aplikimin e të 

arriturave më të reja nga fusha e teknologjisë informative në të gjithë strukturën 

e sistemit gjyqësor, e posaçërisht në përmirësimin e punës dhe rritjen e 

efikasitetit të administratës së gjykatave. 

• AKR do të garantojë një buxhet më të madh për sundimin e së drejtës dhe kjo 

nënkupton edhe përmirësimin e të ardhurave për të gjithë punëtorët e gjyqësorit 

dhe prokurorisë. 

• AKR do të ndajë mjete të mjaftueshme për zhvillimin e kapaciteteve njerëzore në 

gjyqësi dhe prokurori, përmes edukimit dhe trajnimit profesional afatgjatë, freski 

mit me kuadro të reja dhe përmirësimit të plan programeve për edukimin ligjor në 

universitete, duke siguruar përgatitjen adekuate të gjeneratave të reja. 

• AKR të bëjë rishikimin e procedurës së emërimit dhe riemërimit të gjyqtarëve, 

prokurorëve dhe zyrtarëve të tjerë kyç të sistemit të drejtësisë, në mënyrë që të 

kemi një gjyqësor efikas, të pavarur dhe në asnjë mënyrë të lidhur me rrjetet kriminale 

dhe praktikat korruptive. Kjo do të bazohet në një sistem hulumtues dhe gjithëpërfshirës 

të së kaluarës profesionale, etike dhe morale të këtyre punëtorëve. 

• AKR siguron se do të ndërmerren masa ndëshkuese të ashpra ndaj gjithë atyre gjyqtarëve, 

prokurorëve dhe bartësve tjerë të sistemit gjyqësor për shkeljet dhe keqpërdorimin 

e detyrës së tyre. 

• AKR, përpos mekanizmave të rregullt institucionalë do të themelojë edhe një program 

të pavarur monitorues për gjyqësorin, që do të ndikoj në vëzhgimin, identifikimin 

e çështjeve që duhet adresuar dhe mbikëqyrjen e funksionimit të gjyqësorit në 

interesa të qytetarëve. 

• AKR siguron pjesëmarrjen e Kosovës në programe ndërkombëtare që ofrohen për 

luftimin e krimit të organizuar, trafikimit dhe terrorizmit në vendet e Evropës juglin 

dore. 

• Forcimi i prokurorisë, funksionalizimi i prokurorisë speciale dhe krijimi i të gjitha 

kushteve për luftimin e kriminalitetit dhe krimit të organizuar është ndër qëllimet 

kryesore të AKR-së për Kosovën. 

• AKR do të fuqizojë Agjencinë Kosovare për Antikorrupsion për luftimin e kësaj 

dukurie në Kosovë dhe do t’i sigurojmë mjete dhe mekanizma përcjellës për 

ushtruar punën në mënyrë të pavarur dhe pa presione politike. Ne përkrahim përm 

irësimin e mëtejshëm të kualitetit dhe cilësisë së pjesëtarëve të forcave të sigurimit, 

duke ofruar të ardhura medituese për shkak të rrezikut permanent të cilit iu nëns 

htrohen dhe duke siguruar një skemë të qëndrueshme të sigurimit për jetë dhe si 

gurimit shëndetësor për rastet më të këqija dhe familjet e tyre. 

55

• AKR do të garantojë sigurimin e të gjitha mjeteve dhe mekanizmave për parandali 

min dhe luftimin e krimit të organizuar, trafikimit, terrorizmit dhe krimeve ekonomike 

dhe ndëshkimin efektiv të kryerësve të tyre. 

• AKR do ta bëjë Kosovën pjesë të mekanizmave rajonale dhe ndërkombëtare për 

bashkëpunim në luftimin e këtyre dukurive. 

• AKR do të rritë fondet për përmirësimin dhe ndërtimin e objekteve ndëshkuese e 

përmirësuese, duke krijuar hapësirë të mjaftueshme për të gjitha kategoritë e të 

arrestuarve dhe dënuarve, si dhe për të mundësuar vendosjen e tyre në bazë të kritereve 

të përcaktuara me ligj. 

• AKR do të krijojë programe trajnimi, edukimi dhe angazhimi në punë për të gjithë 

ata që plotësojnë kushtet dhe janë të interesuar të aftësohen gjatë qëndrimit të tyre 

në këto institucione. 

Gjykatat e Kosovës janë të përmbytura nga një numër i madh çështjesh gjyqësore të patrajtuara 

prej vitesh, afro 450 mijë sosh. Drejtësia e vonuar, është drejtësi e munguar. Shumica 

e këtyre çështjeve janë konflikte të vogla për çështje fqinjësie, dëmshpërblimesh, etj, 

etj, që normalisht duhet të zgjidhen shpejt. AKR paraqit një zgjidhje rrënjësore për përballimin 

e këtij problemi. Ajo kërkon parashikimin në kuadrin ligjor të Kosovës, të gjykatësit të 

paqit, një model ekzistues kudo në Perëndim. Për të implementuar zgjidhjen, shumë të rinj 

e të reja që kanë mbaruar fakultetet e drejtësisë dhe që aplikojnë për këtë pozicion, duhet 

t’ i nënshtrohen një trajnimi intensiv afatshkurtër, nën drejtimin e gjyqtarëve me eksperiencë. 

• AKR parashikon një korsi preferenciale fast track për trajtimin e çështjeve të biznesit në 

Gjyqin ekonomik brenda një afati 3 mujor. 

56

DEPARTAMENTI I 

MBROJTJES DHE SIGURISË 

KRIJIMI I USHTRISË SË KOSOVËS 

Mbrojtje e Integritetit territorial të Kosovës dhe 

sovraniteti i shtetit 

Prani të forcave ushtarake ndërkombëtare 

Funksionimi i shtetit ligjor 

57

V. DEPARTAMENTI I 

MBROJTJES DHE SIGURISË 

KRIJIM I USHTRISE SE KOSOVES 

• Mbrojtje të integritetit territorial të Kosovës dhe sovranitetit të shtetit 

• Prani të forcave ushtarake ndërkombëtare 

• Funksionimi i shtetit ligjor 

AKR garanton forcimin e boshtit të Kosovës, sigurinë dhe mbrojtjen e shtetit. Ne premtojmë 

një sistem të sigurisë kombëtare në të cilin garantohet mbrojtja e kufijve të Kosovës 

dhe rendi Kushtetues; liria; pavarësia; tërësia territoriale dhe sovraniteti i shtetit të Kosovës; 

funksionimi i shtetit ligjor; rendi, qetësia dhe ambienti i pastër jetësor dhe stabiliteti 

politik dhe mirëqenia sociale. 

Ne do të garantojmë se do të ndikojmë pozitivisht në fokusin e punëve të të gjitha strukturave 

të sigurisë së Kosovës, që rrjedhin nga ambienti i ri gjeopolitik i sigurisë, i krijuar si 

rezultat i ndryshimeve të natyrës së rreziqeve (nga ato tradicionale ushtarake në rreziqe të 

tjera jo-tradicionale e jo-simetrike). 

Ne premtojmë se do të mbrojmë integritetin territorial të Kosovës dhe popullin e saj. 

Dy shtyllat kryesore që ne i konsiderojmë si kyçe për mbrojtjen dhe sigurinë e Kosovës 

janë siguria e brendshme dhe faktorët e jashtëm që rrezikojnë sigurinë e brendshme. 

AKR premton ndalimin e faktorëve që cenojnë sigurinë e brendshme të Kosovës: 

• sundimi i dobët i ligjit; 

• krimi i organizuar; 

• enklavizimi dhe mosinkuadrimi i serbëve në sistemin e sigurisë; 

• paqëndrueshmëria politike; 

• dhuna ndëretnike; 

• zhvillimi i strukturave paraushtarake; 

• mundësia e pranisë së terrorizmit vendor, demonstratave, trazirave; 

• fatkeqësitë e ndryshme natyrore dhe të tjera të përmasave të gjëra. 

Ne zotohemi që 9 vite pas pavarësisë së Kosovës dhe njohjes ndërkombëtare të saj si shtet 

sovran, në Kosovë të ketë edhe për një kohë prani të forcave ushtarake ndërkombëtare 

mbi të cilat do të bjerë siguria e jashtme. 

Arkitektura e sigurisë dhe mbrojtjes së Kosovës do të ngrihet dhe zhvillohet si arkitekturë e 

veçantë me gjithë specifikat e veta, por njëherësh edhe si pjesë e arkitekturës së sigurisë 

rajonale e globale në rendin e sigurisë që po ndërtohet. 

AKR me mbështetjen e faktorit ndërkombëtar do të ndërtojë Ushtrinë e Kosovës, nisur nga 

Forca e sigurisë dhe mbrojtjes të Kosovës. Kjo forcë do të arrihet mbi bazën e së drejtës 

ndërkombëtare duke nënshkruar marrëveshje me NATO-n, marrëveshjet për “Siguri Kolektive” 

(p.sh. me OKB-në), si dhe “Siguria Bashkëpunuese” (e cila mund të nënshkruhet 

me palë të tjera-shtete apo palë tjetër). 

58

Ne do të garantojmë: 

investime në këto fusha për sigurinë dhe mbrojtjen e shtetit: 

• aftësimin dhe përgatitjet e komisioneve për Kuvendin e Kosovës dhe për këshillat 

komunale të sigurisë; 

• aftësimin e kapaciteteve të zyrtarëve qeveritarë për sferën e sigurisë; 

• aftësimin dhe ngritjen e kapaciteteve të aktorëve joqeveritarë në sektorin e siguri 

së; 

• aftësimin dhe ngritjen e kuadrove të reja profesionale në sferën e sigurisë dhe 

mbrojtjes, në kuadër të sistemit ekzistues të arsimimit universitar të Kosovës apo 

promovimin e studimeve tjera adekuate nga fusha e sigurisë dhe mbrojtjes. 

• AKR premton krijimin e institucioneve të reja me qëllim që të zgjerojë institucionet 

ekzistuese të sigurisë së Kosovës. Institucionet e reja të sigurisë do të përfshijnë 

Këshillin e Sigurisë së Kosovës, Departamentin e Mbrojtjes, Ushtrinë e Kosovës dhe 

Shërbimin Inteligjent të Kosovës. 

• Ne do të garantojmë që ushtria e Kosovës do të jetë forcë elitë e pajisur me arma 

tim modern. Ne do të garantojmë që Kosova do t’i ketë edhe trupat rezervë të 

ushtrisë që së bashku me trupat elitë do qëndrojë në gatishmëri të ndihmojë Koso 

vën dhe popullin kosovar për situata emergjente duke përfshirë edhe katastrofat 

natyrale. 

• AKR premton paraprakisht rolin dhe përgjegjësitë e Kuvendit të Kosovës në mbikëq 

yrjen e sektorit të sigurisë; 

• rolin dhe përgjegjësitë e Komisionit për siguri dhe mundësinë për themelimin e 

nënkomisioneve për mbikëqyrjen e politikave dhe të buxhetit në fushat specifike të 

sigurisë, siç është menaxhimi i katastrofave; 

• mundësinë për krijimin e komisioneve të tjera të Kuvendit me mandate të caktuara; 

• mundësinë që edhe në kuvendet komunale të themelohet komisioni për siguri, që 

do të përbëhej nga këshilltarët e Kuvendit Komunal, gjë që do ta rrisë llogaridhënien 

dhe do të sigurojë struktura të mirëfillta të mbikëqyrjes dhe të sigurisë në nivel 

lokal. 

• Në planin politik AKR do të angazhohet për shmangien e sundimit autokrat në 

sferën e sigurisë; 

• për forcimin e kontrollit parlamentar në fushën e sigurisë, sidomos në drejtim të 

kontrollit mbi mjetet buxhetore, 

• krijimin e parametrave ligjorë për çështjet e sigurisë. 

• AKR garanton për forcimin e rolit dhe pozitës së qytetarëve në sferën e sigurisë 

përmes urës lidhëse parlamentar – qytetar (për faktin se parlamentari ka mundësi 

që të dëgjojë dhe të ndiejë drejtpërdrejt vullnetin e qytetarit). 

59

• Në këtë urë, AKR garanton forcimin e planit funksional dhe organizativ të institucioneve 

qeverisëse; bashkërenditjen e përgjegjësive midis shtyllave kryesore qeve 

risëse; një politikë të sigurisë të efektshme, me në qendër të saj qytetarët gjithnjë 

duke e forcuar lidhjen e institucioneve qeverisëse (duke u lidhur institucionet në 

pjesën e tyre organizative dhe funksionale krijohet hapësira për sjelljen edhe të 

qytetarit në qendër të sferës së sigurisë). 

• Ne do të garantojmë afrimin e përgjegjësive dhe forcimin e lidhjeve midis institucioneve 

qeverisëse me ato të sigurisë, miks-qeverisje - “civilokraci – militokraci” mbi 

bazën e parimeve që rregullojnë marrëdhëniet demokratike mes civilëve dhe ushta 

rakëve si në vijim: shteti është i vetmi aktor në shoqëri që ka monopolin e ligj 

shëm të forcës; shërbimet e sigurisë japin llogari para autoriteteve të ligj 

shme demokratike; parlamenti është sovran dhe i kërkon llogari Ekzekutivit rreth 

politikës së sigurisë dhe të mbrojtjes; parlamenti ka një rol të vetëm dhe vendimtar 

në lidhje me shpalljen dhe heqjen e gjendjes së jashtëzakonshme ose të gjendjes 

së luftës dhe kontrollin mbi shpenzimet e mbrojtjes dhe sigurisë; parimet e mirëqeverisjes 

edhe për fushën e sigurisë; personeli i angazhuar në fushën e sigurisë jep 

llogari individualisht para trupit gjyqësor. 

• Ne premtojmë që organizimet në fushën e sigurisë të jenë asnjanëse nga pikëpamja 

politike, në veçanti: për ndërtimin dhe ngritjen e arkitekturës së sigurisë konform 

pikëpamjeve dhe orientimeve programore politike të politikës së AKR-së. 

• Ne premtojmë ndarjen e roleve mbi bazën e përgjegjësive të përbashkëta të hallkave 

të qeverisjes, në veçanti që Ekzekutivi, Legjislativi dhe Gjyqësori të luajnë role të 

rëndësishme në lidhje me politikën e sigurisë kombëtare. 

• Ne premtojmë që kompetenca dhe përgjegjësi të veçanta në drejtimin dhe udhëheq 

jen me fushën e sigurisë t’i përkasin Presidentit (në sistemin presidencial të qeverisjes 

– tip i qeverisjes mbi bazën e platformës së AKR-së) dhe Ekzekutivit – kreut të 

shtetit, Parlamentit dhe Shtabit të Përgjithshëm. 

• Ne premtojmë që shërbimet e sigurisë t’u japin llogari institucioneve shtetërore të 

qeverisjes dhe që shoqëria civile gjithashtu të ketë pjesën e vet të rolit dhe përgjegjësive 

nga fusha e sigurisë dhe mbrojtjes. 

Organizimet e sigurisë, të 

jenë asnjanëse politikisht 

60

DEPARTAMENTI I 

POLITIKAVE TË JASHTME 

DHE DIASPORËS 

INTEGRIM NË BE DHE NË NATO 

Forcimi i pozitës së Kosovës në rajon dhe 

Evropë 

Mbështetje ndërkombëtare në luftën kundër 

terrorizmit 

61

VI. DEPARTAMENTI I POLITIKAVE 

TË JASHTME DHE DIASPORËS 

• Integrim në BE dhe në NATO 

• Forcim të pozitës së Kosovës në rajon dhe Evropë, nëpërmjet bashkëpunimit me Shqipërinë 

• Mbështetje ndërkombëtare në luftën kundër terrorizmit 

Thelbi i vizionit të AKR-së në politikat e jashtme qëndron në ruajtjen dhe forcimin e paqes 

dhe stabilitetit në vend dhe rajon, mbrojtjen dhe avancimin e interesave të Kosovës në 

sferën ndërkombëtare, promovimin e imazhit të Kosovës dhe kosovarëve jashtë vendit dhe 

vlerave liberale të tyre. 

AKR e ka të qartë se Kosova si vend i vogël ka nevojë për sa më shumë miq dhe aleatë, andaj 

politikat tona në sferën ndërkombëtare do të jenë politika të përafrimit dhe integrimit, 

politika të krijimit të raporteve të shëndosha si me vendet evropiane ashtu edhe më gjerë, 

por padyshim se rol kryesor do t’i kushtohet përforcimit të raporteve me SHBA-të si aleat 

kryesor. Nisur nga rëndësia që AKR i kushton krijimit të raporteve miqësore, do të krijojmë 

një grup të veçantë ekspertësh në nivel qendror, synim i vetëm i të cilit do të jetë lobimi 

për miq të ri të Kosovës dhe përforcimi i miqësisë dhe aleancave ekzistuese. 

Njohjet ndërkombëtare 

të 

arrijnë 150 shtete 

AKR e ka të qartë se Kosova si vend i vogël ka nevojë për sa më shumë miq dhe aleatë, 

andaj politikat tona në sferën ndërkombëtare do të jenë politika të përafrimit dhe integrimit, 

politika të krijimit të raporteve të shëndosha si me vendet evropiane ashtu edhe më 

gjerë, por padyshim se rol kryesor do t’i kushtohet përforcimit të raporteve me SHBA-të 

si aleat kryesor. Nisur nga rëndësia që AKR i kushton krijimit të raporteve miqësore, do të 

krijojmë një grup të veçantë ekspertësh në nivel qendror, synim i vetëm i të cilit do të jetë 

lobimi për miq të ri të Kosovës dhe përforcimi i miqësisë dhe aleancave ekzistuese. 

Raportet e bashkëpunimit me vendet e jashtme do të ndërtohen në parimin e barazisë 

dhe respektit të ndërsjellë. Në raport me rajonin, AKR është e vetëdijshme për karakterin 

multietnik të shumicës së të gjitha vendeve në Ballkan, andaj politikat tona të përforcimit 

të miqësisë mbështeten në principin e respektimit të plotë dhe reciprok të të drejtave të të 

gjitha minoriteteve, duke favorizuar marrëdhëniet me Shqipërinë, për shkak të unitetit të 

gjuhës, kulturës, interesave, etj. AKR premton se do të krijojë të gjitha hapësirat e nevojshme 

për trajtim të barabartë të të gjithë qytetarëve të saj, dhe do të kërkojë trajtim të 

njëjtë për minoritetet edhe nga shtetet fqinje. 

• AKR synon Kosovën si faktor stabiliteti në rajon. 

• AKR synon arritjen e prioriteteve të saja kyçe si rritja ekonomike, krijimi i vende 

62

Raportet e bashkëpunimit me vendet e jashtme do të ndërtohen në parimin e barazisë 

dhe respektit të ndërsjellë. Në raport me rajonin, AKR është e vetëdijshme për karakterin 

multietnik të shumicës së të gjitha vendeve në Ballkan, andaj politikat tona të përforcimit 

të miqësisë mbështeten në principin e respektimit të plotë dhe reciprok të të drejtave të të 

gjitha minoriteteve, duke favorizuar marrëdhëniet me Shqipërinë, për shkak të unitetit të 

gjuhës, kulturës, interesave, etj. AKR premton se do të krijojë të gjitha hapësirat e nevojshme 

për trajtim të barabartë të të gjithë qytetarëve të saj, dhe do të kërkojë trajtim të 

njëjtë për minoritetet edhe nga shtetet fqinje. 

Marrëdhënie të privilegjuara me 

Shqipërinë 

• AKR synon Kosovën si faktor stabiliteti në rajon. 

• AKR synon arritjen e prioriteteve të saja kyçe si rritja ekonomike, krijimi i vendeve 

të punës dhe siguria përmes integrimit në mekanizmat ndërkombëtar të bashkëpunimit dhe 

sigurisë. Po ashtu, do të bëhemi pjesë aktive e të gjitha iniciativave që synojnë integrimin 

dhe përafrimin e ekonomive dhe shoqërive të Ballkanit, duke u fokusuar më së pari, në raport 

me Shqipërinë dhe shqiptarët në përgjithësi. Në secilin rast, AKR premton gatishmëri 

të plotë për të pranuar dhe kompletuar të gjitha detyrat dhe obligimet që rrjedhin nga 

përpjekjet për integrim. 

• Forcimin e pozitës së Kosovës në rajon dhe Evropë si faktor stabilizues, 

• Avancimin e proceseve integruese të vendit, përfshirë këtu anëtarësimin në BE, 

Këshillin e Evropës, NATO. 

• Ruajtjen dhe forcimin e raporteve miqësore me vendet kyçe në politikën ndërkombëtare 

si SHBA, brenda Bashkimit Evropian (Gjermania, Anglia, Franca, etj). 

• Mbështetjen e përpjekjeve dhe operacioneve ndërkombëtare për luftimin e terrorizmit 

në nivel botëror; 

• Shfrytëzimin e minoriteteve si ura miqësie drejt marrëdhënieve të shëndosha me të 

gjitha vendet fqinje; 

Shfrytëzimi i diasporës Kosovare si mekanizëm për promovimin e imazhit të Kosovës dhe 

kosovarëve; 

63

Për këtë qëllim AKR angazhohet që të sigurojmë: 

• regjistrimin tërësor të diasporës ; 

• ndërlidhshmëri të gjithanshme me diasporën, koordinimin e punëve të rëndësishme 

për shtetin e Kosovës, angazhimin e saj në fushën e investimeve, zgjedhjeve, etj, 

për të promovuar interesat e Kosovës kudo që të jetë e mundshme 

• Krijimin e infrastrukturës diplomatike me qëllim mbrojtjen dhe promovimin e të 

drejtave të Kosovarëve jashtë, ruajtjes së vazhdueshme të lidhjes së tyre me Koso 

vën dhe gjetjen e mënyrave për ngritjen e investimeve të diasporës në ekonominë 

kosovare; 

• Shfrytëzimin e prezencës diplomatike ndërkombëtare për të mbështetur përpjekjet e 

komunitetit të biznesit për rritje të bashkëpunimit ekonomik; 

A 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• Shfrytëzimin e pozitës së Kosovës në rajon për krijimin e korridoreve që lidhin rajo 

nin dhe mundësojnë promovimin e turizmit dhe ekonomisë vendore. 

Në tërë angazhimet tona ndërkombëtare prioritetet kyçe janë integrimi në BE në fushën 

ekonomike dhe integrimi në NATO në fushën e sigurisë. Në procesin e integrimit në BE, AKR 

garanton angazhim maksimal në përmbushjen e obligimeve në fazën e parë të parafutjes 

në BE si dhe në fazën e obligimeve të dala nga marrëveshja për asociim dhe stabilizim. 

Përmes rritjes së qëndrueshme ekonomike, stabilizimit ekonomik dhe politik dhe konfrontimit 

të sinqertë me problemin e korrupsionit, ne do të krijojmë terrenin e domosdoshëm për 

nënshkrimin sa më të shpejtë të marrëveshjes së asociim stabilizimit me BE-në. Ndërlidhur 

me këtë janë edhe përpjekjet tona serioze për anëtarësim të plotë dhe sa më të shpejtë në 

Këshillin e Evropës. 

• 

• 

• 

Të përmirsojmë imazhin e Kosovës 

64

AKR në mandatin e parë në qeverisje do të krijojë kushtet : 

• që njohjet ndërkombëtare të arrijnë mbi 150 shtete ; 

• që të arrihet liberalizimi i vizave ; 

• që Kosova në mandatin e parë të anëtarësohet në UNESCO, 

• që Kosova të ketë statusin e vëzhguesit në Organizatën e Kombeve të Bashkuara ; 

• të anëtarësohemi në gjithë organizatat ndërkombëtare ku nuk është pengesë vetoja e shteteve anëtare 

të Këshillit të Sigurimit ; 

• Në sferën e sigurisë, AKR angazhohet për futje të shpejtë në programin e NATO-s, “Partneriteti për 

paqe” si hap i parë drejt anëtarësisë së plotë në NATO. Pa marrë parasysh kohën e anëtarësimit, 

AKR garanton trajtim kontinual të privilegjuar për të gjitha trupat e NATO-s në shenjë mirënjohje të thel 

lë për kontributin e shtrenjtë të këtij institucioni në arritjen e paqes dhe lirisë në Kosovë. 

• Po ashtu, qeveria e udhëhequr nga AKR i garanton mbështetje aktive NATO-s në të gjitha operacionet e 

saja në shërbim të paqes dhe stabilitetit. 

• AKR njëherësh ofron seriozitet të plotë në aktivitetet për anëtarësim dhe bashkëpunim me institucionet 

financiare ndërkombëtare, apo aleancat e bashkëpunimit. Me të gjitha këto institucione do të ndërtojmë 

raporte të mirëfillta të bashkëpunimit, të cilat duhet të reflektojnë dhe respektojnë sovranitetin e vendit 

dhe përgjegjësinë primare të qeverisë sonë ndaj qytetarit. 

• AKR, po ashtu, garanton bashkëpunim të plotë me të gjitha organizatat dhe institucionet ndërkombëtare 

që angazhohen për të drejtat e njeriut, për lirinë e fjalës, për lirinë e besimit fetar, mbrojtjen e shënd 

etit të qytetarëve, mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve, mbrojtjen dhe avancimin e rolit të gruas në 

shoqëri, mbrojtjen e familjes, mbrojtjen e ambientit, luftimin e varfërisë e të tjera. Nisur nga fakti se 

qytetarët e Kosovës i takojnë besimeve të ndryshme fetare, AKR ndjek principin e respektimit të plotë të 

të gjitha lirive fetare, dialogut mes religjioneve dhe gjetjen e urave të bashkëpunimit mes tyre. 

Me një administratë profesionale, korrekte, me numër të reduktuar, 

do t’ja arrijmë synimeve tona.. 

Na priftë e mbara !

...përfaqësitë në të gjitha qendrat e Kosovës 

Rr. UCK nr.216 Tel. +381 38 247 988 

10000 Prishtinë E-mail: info@akr-ks 

www.akr-ks.com 

www.facebook.com/aleancakosovaere

Ultima

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?