Fachowy Dekarz & Cieśla 2017/1

Targi 

BUDMA 

Stoisko 28 

Pawilon 7 

Zapraszamy 

1/2017 

33 852 

polubienia 

NOWOŚCI KLAAS 

NA ROK 2017 

Zapraszamy na Targi BUDMA 

Pawilon 7a stoisko 37 

LIFT POLSKA 

Generalny Dystrybutor firmy KLAAS 

Kamienna 82, 46-100 Namysłów 

tel. 796 388 026 

biuro@lift-polska.pl 

www.lift-polska.pl 

FDC I okladka-nowa wersja.indd 1 2017-01-25 08:58:27

II okladka-Galeco-01-2017.indd 2 2017-01-24 09:43:46

FDC 01-2017-srodek.indb 3 2017-01-25 09:04:18



Dzień Dobry, 

Przed nami najważniejsza impreza branży budowlanej tego roku. Już za chwilę spotykamy się na TARGACH 

BUDMA w Poznaniu. Od 7 do 10 lutego zapraszamy na nasze stoisko nr 28 w pawilonie 7. 

W 2017 roku zmieniają się przepisy związane z izolacyjnością dachu. Zwiększenie ilości materiałów izolacyjnych 

oznacza dla branży wyższe standardy oraz więcej pracy w ramach jednej inwestycji. W związku z tymi 

zmianami warto już dziś zapoznać się z ofertą izolacji nakrokwiowych dostępną na rynku. W najnowszym 

wydaniu Dekarza i Cieśli znajdziecie kilka inspiracji. 

Przypominamy o możliwości dodania Waszej firmy do mapy dekarzy na stronie www.fachowydekarz.pl. 

Dzięki temu klienci będą mogli znaleźć Was w sieci bez potrzeby tworzenia własnej strony internetowej. 

Zapraszam do śledzenia profilu Fachowego Dekarza i Cieśli na FB, gdzie jesteście na bieżąco informowani o wszelkich nowinkach. 

Redaktor Naczelny 

Marcin Sikora 

Wydawca: 

PRIMOLOKO 

00-419 Warszawa 

ul. Rozbrat 44a lok. 312 

WWW.FACHOWYDEKARZ.PL 

Redakcja: 


ul. Ogórkowa 44H/3 

tel. +48 22 893 80 95 

Redaktor naczelny: 

Marcin Sikora 

kom. 515 251 052 

marcin.sikora@fachowydekarz.pl 

12 

Obróbka komina 

w dachach spadzistych 

Współpraca: 

Przemysław Gogojewicz 

Tomasz Szczesiak 

Damian Żabicki 

Dział Promocji i Reklamy: 


ul. Ogórkowa 44H/3 

tel. +48 22 893 80 95 

24 

Z miłości do blachy 

Reklama: 

Marcin Sikora 

kom. 515 251 052 

marcin.sikora@fachowydekarz.pl 

Zbigniew Migda 

kom. 661 533 241 

zbyszek@fachowydekarz.pl 

Prenumerata: 

prenumerata@fachowydekarz.pl 

38 

Icopal Quadro 

Skład: 

As-Art Violetta Nalazek 

ISSN 1898-1534 

Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych, 

zastrzega sobie prawo ich redagowania oraz skracania. 

Nie odpowiadamy za treść zamieszczonych reklam. 

78 

Budowlane drewno 

zgodne z wymogami UE 



Na kłopoty - Szczepański... 

Na fali 

pozytywnych zmian 

Minus dwadzieścia za oknem, śniegu po kolana, ferie się zaczęły... a mnie, jak 

żadnego roku wcześniej, telefon się urywa. Szczęście od Boga, żaden komin nie 

cieknie, dachówki nie zwiało... cud... 

Początek tego roku jest dość specyficzny, 

bo jak nazwać fakt, że w styczniu zgłaszają 

się klienci na październik? Nie są to zapytania 

typu „Panie, ile?”, a konkretne projekty, 

konkretne wyceny, podpisane umowy, 

a sam klient jakby bardziej uświadomiony. 

Nikt nie pyta o folię, czy taniej czy drożej... 

pytania są „proszę mi powiedzieć, jak 

będzie dobrze”. 

Zauważylem również, że wielu z potencjalnych 

klientów czyta prasę branżową i na szczęście 

nie mam tu na myśli miesięcznika na M. Czyta 

Fachowego Dekarza i inne pisma raczej przeznaczone 

dla wykonawców pokryć, studiuje 

facebooka, podgląda coraz bardziej rozwijające 

się strony firm ciesielsko-dekarskich, 

w tym dodam nieskromnie, również moją. Jest 

to bardzo budujące, i rokujące na poprawę 

jakości używanych w procesie budowlanym 

materiałów, a także znacząco podniesie konfort 

i jakość naszej pracy. My – wykonawcy 

dostaniemy dzieki temu dodatkowy bonus 

w postaci świętego spokoju od cofniętych 

fug, zniszczonych UV membran i innych tego 

typu kwiatków. 

Koledzy, będąc na fali dobrej myśli, tak trochę 

górnolotnie do Was zaapeluję. Chwalcie 

się swoimi pracami, opisujcie „poprawki”, 

wytykajcie błędy pseudo-wykonawców, 

a dzięki temu, jak wynika z mojej obserwacji, 

możemy sobie pomoc. Wskażemy takim 

działaniem klientom, a także naszym „kolegom”, 

jak dachy powinny być zrobione, na 

co zwracać uwagę i jakich błędów unikać… 

może do cen dampingowych zniechęci ich 

nakład pracy, jaki trzeba ponieść na prawidłowe 

wykonanie detali, na zbudowanie 

dachu „z głową”, na poprawki po architektach 

i konstruktorach – do czego potrzebna 

jest wiedza i doświadczenie… może 

klientom zapali się lampka, gdy usłyszą, że 

„Panie, taki dach to w dwa dni machniem”, 

albo że połowa spinek nie jest potrzebna, 

a blacha na kominy – po co? „to przecież 

taśma aluminiowa wystarczy”… albo jak 

powiedział jeden ze znajomych wykonawców 

„jak będziemy robić za dobrze, to roboty 

mieć nie będziemy”. 

Wracając do meritum. Ten rok, mam nadzieję, 

że nie zapeszę, będzie rokiem KLIENTA 

ŚWIADOMEGO, skłaniającego się do dobrych, 

sprawdzonych rozwiązań i poszukującego 

„przewodnika” po świecie dachów. Czego 

i kolegom w Nowym Roku życzę. • 

Rafał Szczepański 

8 



pokrycia dachowe 

Blachy Bratex 

Ceramic Matt ® 

– 350 gramów cynku 

Spółka Bratex Dachy jest od 25 lat producentem pokryć dachowych i systemów 

rynnowych w Polsce. Przedsiębiorstwo Bratex Dachy zostało w 1996 roku pierwszym 

bezpośrednim importerem lakierowanych blach w kręgach produkowanych 

przez skandynawski koncern SSAB, który do dnia dzisiejszego jest czołowym dostawcą 

firmy. 

Specjalnie na potrzeby produktów Bratex 

wspólnie z hutą SSAB opracowano unikalną 

koncepcję ochrony dla wyrobów stalowych 

stosowanych na zewnątrz, 

m.in. dla blachodachówki chówki dułowej Bratex Scandinavia®. 

mo- 

Bratex Ceramic Matt® 

350 to powłoka lakiernicza 

należąca a 

do grupy produktów 

GreenCoat® cechujących 

się podwyższoną 

odpornością 

na zarysowania 

oraz promieniowanie 

UV. Produkty 

Bratex oparte 

na powłoce Bratex 

Ceramic Matt® 

wybiegają dalej 

z ochroną antykorozyj-yjną 

oferując zabezpieczenie 

rdzenia stalowego masą 

350 gramów cynku na metr 

kwadratowy, podczas gdy inne 

blachy posiadają standardowe 

275 g/m 2 . Ponadnormatywna ilość cynku 

to aż 27% więcej protekcji i bezterminowa 

gwarancja na funkcjonalność produktu. 

Bratex Ceramic Matt® 350 stosowany jest 

w produkcji blach profilowanych i płaskich 

ciętych na dowolną długość, blachodachów- 

Cynk jest najważniejszym i podstawowym 

zabezpieczeniem rdzenia stalowego blachy. 

ki modułowej Bratex Scandinavia®, blach 

na rąbek stojący zatrzaskowy oraz obróbek 

blacharskich. 

Koncern SSAB jest pionierem i innowatorem 

w rozwijaniu produktów powlekanych 

organicznie. Lakierowane blachy 

w kręgach stosowane do produkcji 

wyrobów Bratex należą do innowacyjnej 

linii produktów 

GreenCoat® firmowanych 

przez skandynawską 

hutę SSAB. Niektóre 

z odmian produktów 

linii GreenCoat® 

(np. Mica oraz 

Crown) zawierają 

powłokę opartą 

na Bio-based Technology 

(BT), w której 

znaczną część 

związków kopalnych 

(ropopochodnych) 

zastąpiono komponentem 

organicz- 

nym (bio-masą oleju 

rzepakowego). To unikatowe 

i opatentowane 

rozwiązanie zmniejszające 

w dużym stopniu wpływ produktów 

GreenCoat® na nasze naturalne środowisko. 

Blachy GreenCoat® Mica, GreenCoat® Crown 

są także dostępne w ofercie spółki Bratex 

Dachy dla większości wytwarzanych wyrobów. 

• 

10 



obróbka komina 

Obróbka komina 

w dachach spadzistych 

Komin jest nieodłącznym elementem każdego budynku i podobnie jak dach kształtuje 

krajobraz miast czy wsi. Pełni niezwykle ważne funkcje i jest nieodłączną częścią budynku. 

Służy do odprowadzania produktów spalania lub zużytego powietrza, zapewniając 

jednocześnie komfort użytkowania budynku. 

W starożytności palenisko znajdowało się wewnątrz 

domu, a dym samoczynnie usuwany był 

przez otwór w dachu. W dobie średniowiecza 

wznoszono już kominy z otwartym paleniskiem 

– szerokie u dołu i wąskie u góry, które z czasem 

przekształciły się w kominy z paleniskiem 

zamkniętym. Konieczność wyprowadzenia komina 

na zewnątrz wymusiła na budowniczych 

opracowanie szczelnego połączenia z połacią. 

Współcześnie wszelkie czynności związane 

z obróbką kominową stały się zdecydowanie 

prostsze, a nowe technologie bez wątpienia 

pomagają dekarzom w pracy. 

Zanim przystąpimy do szczegółowego opisu 

kryteriów jakie musi spełniać poprawnie wykonana 

obróbka i co za tym idzie – porównania 

produktów do jej wykonywania, warto 

wspomnieć o materiałach, z jakich obecnie 

wznosi się kominy oraz miejscach ich usytuowania 

w nowo budowanym domu. 

Warunki prawidłowej 

obróbki komina 

W przypadku kominów najpopularniejsze są 

konstrukcje murowane z cegły, systemowe 

z rurami ceramicznymi, a także systemowe 

Rys. 1. Schemat wykonania rynienki 

odprowadzającej skropliny (Rozwiązania 

Techniczne. Dachy spadziste Braas. Monier Braas). 

fot. Marek Podeszwa 

Fot. 1. Komin usytuowany w przecięciu dwóch połaci dachowych 

dwuścienne ze stali. Materiał, z jakiego 

komin ma być wykonany, określony jest 

w projekcie budowlanym. Warto pamiętać, 

że rodzaj komina i jego wkład zależą także 

od planowanego systemu grzewczego. 

Bardzo istotne z punktu wykonawczego jest 

miejsce usytuowania komina w dachu. Jako 

element przechodzący przez połać najczęściej 

umiejscowiony jest on w kalenicy (ten 

wariant pojawia się w wielu projektach) lub 

jej obrębie, czego potwierdzeniem są budowle 

historyczne. Lokalizacja w tej części dachu 

ma wiele zalet: komin mieści się w najwyższym 

punkcie budynku, nie stanowi bariery 

dla gromadzącego się śniegu i jest relatywnie 

łatwy do prawidłowego obrobienia wszelkimi 

dostępnymi materiałami. 

Trudniejsze do wykonania są obróbki kominów 

usytuowanych w połowie długości 

połaci, szczególnie tych o znacznej szerokości, 

przy ścianach szczytowych czy okapach. 

Zdarzają się również kominy usytuowane 

w narożach oraz w koszach, co wcale nie 

jest rzadkością na polskich budowach. Tylko 

od wiedzy i umiejętności rzemieślniczych 

Rys. 2. Schemat wykonania kozuba 

(Rozwiązania Techniczne. Dachy spadziste Braas. 

Monier Braas). 

12 


dekarza zależy, czy obróbka tak usytuowanego 

komina będzie odporna na działanie 

czynników zewnętrznych, jak deszcz 

i śnieg. Sposób wykonania obróbki komina 

w koszu dachowym prezentuje zdjęcie nr 1. 

Prawidłowa obróbka komina gwarantuje 

zachowanie szczelności między kominem 

a pokryciem dachowym. Przystępując do 

prac w obrębie komina ważną rolę na początkowym 

etapie obróbki odgrywa membrana 

dachowa. 

Dokładnie docięta, ułożona i zamocowana 

zapewni szczelność wokół komina poniżej 

obróbki. Należy pamiętać, by była ona 

wywinięta na komin i dokładnie przyklejona 

do niego za pomocą specjalnej taśmy. 

Najważniejsze, aby montaż membrany 

przebiegał zgodnie z kierunkiem spływania 

ewentualnych skroplin czy wody w przypadku 

uszkodzenia pokrycia. Dlatego najpierw 

wywijamy i mocujemy pas membrany przed 

kominem, następnie po jego bokach, na 

końcu za kominem. 

Komin, podobnie jak okno połaciowe i inne 

elementy przecinające połać, należy zabezpieczyć 

rynienką odprowadzającą skropliny 

do najbliższego kanału między kontrłatami 

przebiegającego z jego lewej lub prawej 

strony. Schemat wykonania takiej rynienki 

przedstawiony został na rysunku nr 1. 

„Wierzę, że jeśli pokażesz 

ludziom problemy i wska- 

żesz ich rozwiązania, to 

pobudzisz ich do działania” 

– Bill Gates. 

Po zamontowaniu rynienki, kontrłat, łat 

i pokryciu dachówkami miejsc przy kominie, 

można rozpocząć obróbkę komina. 

Wykonujemy ją najczęściej przy użyciu 

specjalistycznych taśm np. Wakaflex bądź 

też używając blachy stalowej powlekanej, 

aluminiowej, ocynkowanej czy tytanowocynkowej 

(rzadziej ołowianej ze względu 

na toksyczność materiału). 

Niezależnie od zastosowanego materiału 

należy pamiętać o odpowiednim ukształtowaniu 

i zamocowaniu taśm lub blach, aby 

nie gromadziła się na nich woda i śnieg. 

Wykończenie komina blachą jest metodą 

bardzo wymagającą i powinien ją wykonywać 

rzemieślnik z doświadczeniem jakim 

jest dekarz lub blacharz. Obróbkę tego typu 

montuje się przed kominem na dachówce, 

po jego bokach najczęściej pod dachówką, 

za kominem również pod dachówką. 

W przypadku dachówki karpiówki lub płaskiej 

zakładkowej stosuje się również wariant 

z blachą zamontowaną na dachówce. Rozwiązanie, 

gdzie pierwszą blachę umieszcza 

się pod kominem, następne po jego bokach 

i na koniec za kominem, zapewni prawidłowe 

odprowadzenie wody wokół komina 

na połać dachową. 

Niezwykle istotne jest, aby obróbka blacharska 

nachodziła na komin z każdej strony 

po min. 15 cm ponad pokrycie dachowe, 

Rys. 3. Schemat wykonania montażu listwy na wcięcie (Rozwiązania 


Rys. 4. Schemat wykonania montażu listwy na docisk (Rozwiązania 


13 


obróbka komina 



Fot. 2. Nieprawidłowy sposób obróbki komina. 

Fot. 3. Przykład wykonania komina z cegły szczelinowej. 

a za kominem nawet 20 cm. Jej wysokość 

zależy od miejsca usytuowania komina 

w połaci dachowej oraz jego wymiarów. Przy 

tej metodzie ważne jest przede wszystkim 

odpowiednie docięcie, wygięcie i połączenie 

blach, np. na rąbek stojący, oraz ich 

właściwe wywinięcie na ściany komina. Ten 

typ obróbki stosowany był jeszcze przed 

wprowadzeniem do użytku taśm do obróbek 

komina. 

Prawidłowy montaż to połączenie dwóch 

blach (dawniej stosowano blachy cynowe 

lub miedziane), z których dolna układana 

jest pod pokryciem lub na pokryciu dachowym 

i wywijana na komin, a górną, która 

nachodzi na dolną z dużym zakładem 

i mocowana jest do komina. Montaż górnej 

blachy (zwanej również listwą) polega na 

nacięciu ścian komina pod kątem 30-45°, 

na głębokość około 2 cm, i umieszczeniu 

w powstałej szczelinie zagiętej krawędzi 

blachy. Jest to metoda na wcięcia zwana 

również metodą „na wydrę”. Dodatkowo 

szczelinę wypełnia się materiałem uszczelniającym, 

zwykle silikonem dekarskim 

lub masą kauczukową – ważne, aby był 

to produkt odporny na działanie niskich 

i wysokich temperatur. 

Producenci materiałów uszczelniających deklarują 

najczęściej odporność na temperaturę 

w zakresie od -40°C do +80°C. Podczas 

obróbki trudność może sprawiać tył komina, 

szczególnie jeśli jest on dość szeroki i znajduje 

się w połowie długości połaci. W takiej 

sytuacji niezbędne będzie rozdzielenie 

spływającej wody na dwie strony komina. 

Rozwiązanie to nazywane jest przez dekarzy 

kozubem lub rzadziej siodłem. Schemat 

wykonania kozuba przedstawia rysunek nr 

2. Warto zaznaczyć, że podczas układania 

pokrycia dachowego należy pozostawić 

szczelinę pomiędzy obróbką na bokach komina 

a układaną (ewentualnie docinaną) 

dachówką na połaci. 

Drugą metodą jest zastosowanie taśmy do 

obróbek komina np. Wakaflex. Jest to jedyna 

na rynku taśma z poliizobutylenu z zatopioną 

w strukturze siatką aluminiową oraz 

pasami kleju butylowego na krawędziach. 

Taśma ta posiada 20-letnią gwarancję na 

wodoszczelność. To rozwiązanie nie tylko 

znacznie skraca czas wykonania obróbek, 

ale również nie wymaga użycia specjalistycznych 

narzędzi, zapewniając równocześnie 

wysoką jakość i trwałość obróbki. 

Cechą wyróżniającą ten typ taśmy jest 

jej elastyczność wzdłuż i w poprzek pasa 

materiału. Umożliwia to pewne i szczelne 

obrobienie najtrudniejszych miejsc, czyli 

narożników komina. Taśma Wakaflex wymaga 

zamocowania listwy kominowej, zabezpieczającej 

jej krawędź przyklejoną do 

komina. Mamy tu do dyspozycji dwa typy 

listew w zależności od budowy komina: 

omawianą już listwę na wcięcie oraz mocowaną 

na docisk. Pierwszy rodzaj można 

montować tylko, jeśli komin murowany jest 

z cegły pełnej, co przedstawione zostało na 

rysunku nr 3. 

Wytyczne dotyczące murowaniu kominów 

z cegły pełnej znajduje się w normie 

PN-B-10425:1989 „Przewody dymowe, spalinowe 

i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania 

techniczne i badania przy odbiorze” 

oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury 

z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie 

warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać 

budynki i ich usytuowanie. Listwę 

na docisk można przytwierdzać do kominów 

murowanych z cegły pełnej, a także oklejonych 

płytką klinkierową (rysunek nr 4). 

O czym należy pamiętać, zabierając się za 

obróbkę komina taśmą? Zasady są dokładnie 

takie same, jak w przypadku obróbki 

blachą. Taśmę montuje się od przodu do 

tyłu komina, najpierw przyklejając ją przed 

kominem, następnie po jego bokach, aż 

w końcu za nim. Należy pamiętać, że za 

kominem podłożem pod taśmę powinna 

być płyta podpierająca, przygotowana przez 

dekarza na wymiar. Ważnym jest aby płyta 

była pochylona około 2 stopnie np. na 

prawą stronę komina. 

Dzięki takiemu rozwiązaniu nie powstaną 

zastoiny z wodą, które w zimie mogą zamarznąć. 

W tym newralgicznym miejscu trzeba 

skleić dwa, a w razie potrzeby trzy fragmenty 

taśmy, w taki sposób, by utworzyły one 

szeroki pas sięgający głęboko pod dachówki 

układane za kominem. Przygotowanie szerszego 

pasa może być również konieczne 

z przodu i po bokach komina. 

Co istotne, sklejanie taśmy Wakaflex nie 

stanowi problemu, gdyż przy niewielkim 

nawet nacisku dwa fragmenty wulkanizują 

się skutecznie. Taśma jest bardzo plastyczna, 

a dzięki wkładce z rozciągliwej 

14 


siatki aluminiowej dopasowuje się trwale 

do kształtu dachu. Ponieważ posiada dwa 

pasma kleju butylowego na krawędziach, 

ważne jest odpowiednie przygotowanie 

powierzchni przed jej montażem. Dachówki 

i komin nie mogą być zapylone, 

podłoże musi być suche, a prace montażowe 

powinny odbywać się w temperaturze 

powyżej 5 o C. 

Błędy w obróbce komina 

Obróbka komina jest jednym z trudniejszych 

do prawidłowego i szczelnego wykonania 

połączeń elementów konstrukcji budynku. 

Miejsce to jest często narażone na powstawanie 

nieszczelności, przez które deszcz czy 

śnieg mogą przedostać się pod połać dachu. 

Niewłaściwa obróbka oraz zastosowanie 

materiału wątpliwej jakości mogą być 

powodem wielu późniejszych problemów. 

Niestety często zdajemy sobie z tego sprawę 

już po fakcie, widząc wodę cieknącą po 

kominie. Skutkiem takiej niedbałości jest 

często śnieg czy woda opadowa wepchnięte 

przez wiatr pod niestarannie lub źle wykonaną 

obróbkę, co powoduje zawilgocenie 

termoizolacji i konstrukcji dachu. 

Przykład prezentujący nieprawidłowy sposób 

obróbki komina pokazuje fotografia nr 

2. Zastosowana przez fachowca obróbka 

z blachy nie zabezpiecza połączenia połaci 

z kominem przed opadami atmosferycznymi. 

Pomiędzy dachówką a obróbką jest duża 

szczelina, przez którą będzie się przedostawała 

woda lub śnieg, szczególnie podczas 

silnego wiatru. 

Pamiętajmy również o tym, że w przypadku 

kominów murowanych należy stosować cegłę 

pełną, o czym informuje przedmiotowa 

norma. W praktyce jednak na budowach 

zdarzają się kominy wykonane z cegły 

szczelinowej, zwanej przez murarzy dziurawką, 

co przedstawia zdjęcie nr 3. 

Konsekwencje są łatwe do przewidzenia. 

Woda przedostaje się przez otwory do wnętrza 

komina, a niekiedy i do pomieszczeń 

poprzez fugi. W mroźne dni woda zamarza 

w otworach i może dojść do uszkodzenia 

cegły. Jeśli projekt przewiduje komin prefabrykowany, 

zasięgnijmy porady u producenta 

lub sprawdźmy w instrukcji montażu, 

jak należy wykonać jego obróbkę. 

Jesień i zima, a więc deszcze czy pierwsze 

śniegi to prawdziwy sprawdzian tego, w 

jaki sposób i z jaką starannością zostały 

przeprowadzone prace związane z obróbką 

komina. Jeżeli zauważymy nieprawidłowości, 

wówczas drobne usterki należy jak 

najszybciej naprawić. 

Zaniedbanie na tym etapie może prowadzić 

do znacznie poważniejszych konsekwencji, 

które z kolei przełożą się na koszty związane 

z naprawą. Pamiętajmy o tym, że umiejętność 

prawidłowego wykonania obróbki 

komina czy kosza dachowego zdradzają 

kunszt rzemieślnika któremu powierzamy 

wykonanie pokrycia dachowego. • 

Marek Podeszwa 

Kierownik Działu Doradztwa Technicznego 

Monier Braas 

REKLAMA 

AKCESORIA I SPRZĘT ASEKURACYJNY DLA DEKARZY 

ROOFER PRO 

ZESTAW ASEKURACYJNY 

DO PRAC NA 

DACHU STROMYM 

W SKŁAD ZESTAWU WCHODZĄ: 

P 70 - szelki bezpieczeństwa 

PROT 2 - urządzenie do pracy w podparciu 

AZ 410 - dwa zaczepy linowe z zatrzaśnikami AZ 011 

AC 060 - urządzenie samozaciskowe z amortyzatorem, 

liną roboczą i zatrzaśnikami AZ 011, AZ 002 

AX 011 - worek transportowy 

www.protekt.com.pl 

PROTEKT, ul. Starorudzka 9, 93-403 Łódź, tel. 42 29 29 500, 42 68 02 083, fax 42 68 02 093, e-mail: handlowy@protekt.com.pl 

15 


akcesoria dachowe 

Ideał rzemiosła 

ceramiki dachowej 

Z ilu detali architektonicznych składa się dach? Jeśli ma to być dach ceramiczny, wszystkie 

jego elementy mogą być wykonane w jednym miejscu i to z najlepszych złóż gliny. 

Korzystając z niezwykle bogatych, słynnych na Europę złóż iłów pstrych, Fabryka Ceramiki 

Budowlanej i Heritage dostarczają akcesoria dachowe – ta ostatnia także dachówki, 

które są niezwykle cenione przez wielu dekarzy i inwestorów indywidualnych. 

Przedsięwzięcie, na które składają się m.in. 

marki FCB Ceramika i Heritage opiera się na 

pokoleniowych doświadczeniach. Rodzinny 

biznes jest gwarantem dobrego rzemiosła. 

FCB i Heritage 

w rękach pasjonatów ceramiki 

Sztandarową marką należącą do grupy 

Kostrzewscy jest Heritage – to marka ekskluzywnej, 

ręcznie formowanej dachówki 

i dopasowanych akcesoriów. FCB Ceramika, 

z kolei jest wiodącą marką ceramicznych akcesoriów 

dachowych, które znajdują zastosowanie 

na dachach wraz z dachówkami ceramicznymi 

producentów o zasięgu globalnym. 

FCB charakteryzuje elastyczność produkcji, 

w tym wykonawstwo ceramiki na specjalne 

zamówienia i do renowacji zabytków. 

Akcesoria ceramiczne FCB wraz z dowolnie 

wybranymi dachówkami, jakie są dostępne 

w Polsce tworzą kompletny system umożliwiający 

budowę 

dachu czyniąc 

go bezpiecznym 

i trwałym. Akcesoria 

FCB to cała 

gama produktów, 

które przy wykończeniu 

dachu mogą wydawać 

się z pozoru mało 

istotne, ale bez nich żaden 

dach nie mógłby prawidłowo 

funkcjonować. Każde 

z tych akcesoriów ma do spełnienia 

ściśle określoną rolę. Dobrze dopasowane 

akcesoria stanowią idealną ochronę konstrukcji 

dachu i domu. 

Elastyczność i jakość FCB 

nie mają precedensu 

na polskim rynku ceramiki 

dachowej 

Elastyczność produkcji i doświadczenie czynią 

z zespołu pracowników FCB perfekcyjnych 

rzemieślników ceramiki dachowej. Tutaj 

nie ma rzeczy niemożliwych. Ostrzeszowska 

WYBRAŁEŚ DACHÓWKĘ 

– WYBIERZ AKCESORIA 

OD POLSKIEGO PRODUCENTA: 

• Akcesoria dachowe 

• Akcesoria ozdobne na każdy typ dachu 

• Akcesoria na specjale zamówienie 

• Odtwarzanie elementów ceramiki dachowej 

• Akcesoria ogrodzeniowe 

fabryka posiada także zespoły doradców na 

terenie całej Polski, którzy współpracują 

z sieciami hurtowni, poprzez które 

ceramika budowlana trafia do 

inwestorów indywidualnych. 

Niezależne badania prowadzone 

w renomowanych laboratoriach, 

jak niemiecki 

Keramik Institut GmbH oraz 

angielski Ceram potwierdzają 

wysoką mrozoodporność, 

sięgającą 

aż 600 

cykli i niską 

nasiąkliwość. 

Marka FCB posiada 

certyfikaty, które potwierdzają 

najwyższą jakość wykonania. 

Nowości produktowe 

FCB i Heritage 

na targach Budma 2017 

Kilka niezwykle ciekawych produktów pokażemy 

po raz pierwszy podczas targów 

Budma 2017, w Poznaniu. Zapraszamy 

wszystkich, dla których glina i ceramika są 

rozwiązaniami pierwszego wyboru podczas 

budowy domu. 

Spotkajmy się na „Budmie” w Poznaniu! 

Jesteśmy na swoim stoisku przez cały 

okres targów tj. od 7 do 10 lutego 2017 r. 

Znajdą nas Państwo w pawilonie 7A, 

na stoisku nr 5. 

• 

16 


PRODUCENT: 

BLACHODACHÓWEK 

BLACH TRAPEZOWYCH 

PŁYT WARSTWOWYCH 

PARAPETÓW 

BLACHODACHÓWKA MODUŁOWA 

FINEZJA 

w kwietniu 2016 r . 

została uhonorowanaa 

przez Expo Mazury 

główną nagrodą konkursukursu 

„Żagiel Rozwoju” 

•innowacyjny kształt blachodachówki modułowej 

•30 lat gwarancji na powłoki: Granite ® Storm i Granite ® HDX 

•ekonomiczne rozwiązanie na dach 

•prosty i szybki montaż 

•łatwy transport 

•korzystna cena 

•szeroka gama kolorów powłoki dekoracyjnej 

•opcja cięcia na żądaną długość 

Florian Centrum S.A. 

Sekretariat Zarządu 

ul. Metalowa 11 A 

99 -300 Kutno 

tel. +48 24 355 14 55 

fax +48 24 355 14 69 

e-mail: sekretariat@floriancentrum.com.pl 

Zakład Produkcyjny w Tymbarku 

Tymbark 570 

34-650 Tymbark 

Dział sprzedaży: 

tel.: +48 18 33 47 511 do 512 

tel.: +48 18 33 47 519 

fax: +48 18 33 47 520 

tymbark@floriancentrum.com.pl 

Zakład Produkcyjny w Kutnie 

ul. Metalowa 11 A , 99-300 Kutno 

Dział sprzedaży: 

tel.: +48 24 355 14 63 do 65 

tel.: +48 24 355 14 68 – sprzedaż płyt warstwowych 

fax: +48 24 355 14 66 

handlowy@floriancentrum.com.pl 

zamowienia@floriancentrum.com.pl 


akcesoria 

Funkcjonalność, szczelność 

i łatwość montażu 

– nowe kominki „SIGNUM” już w ofercie CREATON Polska 

Marka CREATON od lat kojarzy się z wysoką jakością, bezpieczeństwem oraz szeroką 

ofertą nowoczesnych i funkcjonalnych produktów. Obok standardowych 

dachówek klienci mogą wybierać spośród setek doskonale zaprojektowanych akcesoriów 

składających się na kompletne systemy dachowe. Nowością w ofercie 

firmy są wentylacyjne i odpowietrzające kominki „SIGNUM” w wersji z nakrętką 

lub zdejmowaną pokrywą oraz adapterem poddachowym. 

Nowa, ulepszona 

konstrukcja 

Dzięki nowej konstrukcji ceramiczne kominki 

„SIGNUM” zapewniają jeszcze lepszą 

cyrkulację powietrza, co bezpośrednio 

przekłada się na bezpieczeństwo i zdrowie 

mieszkańców oraz korzystnie wpływa na 

stan techniczny budynków. Dodatkową korzyścią 

jest powiększona gama rozmiarów 

i kształtów pozwalająca optymalnie dobrać 

kominek do konstrukcji dachu oraz funkcji, 

jaką ma pełnić. 

CECHY NOWYCH KOMINKÓW „SIGNUM”: 

• Łatwa eksploatacja – dzięki zdejmowanej pokrywie kominka umożliwiającej 

wygodny dostęp do pionu wentylacyjnego lub odpowietrzającego 

• Niezwykle prosty i precyzyjny montaż – dzięki tekturowemu szablonowi 

dołączonemu do adaptera, umożliwiającemu wykonanie precyzyjnych otworów 

w konstrukcji dachowej 

• Wysoka estetyka instalacji – nie wymagane jest stosowanie kleju lub dodatkowych 

zabiegów uszczelniających 

Kompleksowa oferta 

CREATON Polska oferuje dwa rodzaje kominków 

ceramicznych „SIGNUM”: odpowietrzające, 

które umożliwiają usuwanie gazów 

kanałowych i wyrównywanie ciśnienia 

w rurach kanalizacyjnych oraz wentylacyjne, 

stanowiące zakończenie instalacji wentylacyjnej 

łazienek lub kuchni i gwarantujące 

prawidłową wentylację tych pomieszczeń. 

Kominki odpowietrzające dostępne są 

w rozmiarach Ø 100 mm, Ø 125 mm 

i Ø 200 mm, natomiast kominki wentylacyjne 

w uniwersalnym rozmiarze Ø 150 mm. 

18 


Wszystkie kominki „SIGNUM” występują 

w kształtach oraz kolorach dokładnie dopasowanych 

do podstawowych dachówek 

ceramicznych CREATON, co gwarantuje harmonijną 

kompozycję oraz jednolitą barwę 

całego dachu. 

Maksymalna szczelność 

Projektując nową linię kominków 

„SIGNUM” firma CREATON położyła jeszcze 

większy nacisk na zapewnienie maksymalnej 

szczelności wszelkich połączeń 

konstrukcji dachowej. 

W efekcie powstał kompletny system 

składający się ze: zdejmowalnej pokrywy, 

podstawy o kształcie i kolorze ceramicznej 

dachówki połaciowej, ceramicznej rury 

wywiewnej o średnicy Ø 100–200 mm, 

adaptera poddachowego łączącego kominek 

z rurą poddachową oraz elastycznego 

i giętkiego przewodu przyłączeniowego 

standardowo dostępnego z kominkami 

„SIGNUM” Ø 100 i Ø 125 mm. 

Wszystkie wymienione elementy cechuje 

typowa dla marki CREATON wysoka jakość 

oraz precyzja wykonania. 

Łatwy i szybki montaż 

Zastosowanie nowatorskich rozwiązań 

konstrukcyjnych wpłynęło również na 

zdecydowane usprawnienie prac dekarskich. 

W zestawie z każdym adapterem 

dostępny jest tekturowy szablon umożliwiający 

wykonanie precyzyjnych otworów 

w poszyciu dachu. 

Wszystkie elementy zestawu składane są 

bez użycia kleju, ani stosowania innych, 

dodatkowych zabiegów uszczelniających, 

a zdejmowana pokrywa kominka umożliwia 

łatwy dostęp do pionu wentylacyjnego 

lub odpowietrzającego. Ponadto, 

w zależności od potrzeb, pokrywa może 

być przykręcona lub nie, dzięki czemu kominki 

nadają się zarówno do odpowietrzania 

kanałów toaletowych, jak i systemów 

wentylacyjnych. 

Warto również podkreślić, że kominki 

„SIGNUM” mogą być stosowane w połączeniu 

z większością dostępnych na rynku 

membran dachowych typu PP. 

• 

19 



Stal i grafit 

– sposób na trwały i modny dach 

Budowa domu to ogromne wyzwanie dla właścicieli. Na każdym etapie wymaga pełnego 

zaangażowania, ciągłego dokształcania się oraz podejmowania decyzji. Na długo 

jednak przed tym zanim właściciele staną przed dylematem gatunku drewna na 

podłogę, bądź modelu płytek w łazience będą musieli podjąć znacznie poważniejsza 

decyzję – rodzaj i kolor dachu. 

Wybór pokrycia dachowego to jedna z najważniejszych 

decyzji inwestorów. Podczas 

gdy remont wewnątrz domu, czy wymianę 

mebli robimy średnio co kilka lat, dach kupujemy 

już na całe dziesięciolecia. Nietrudno 

zatem uświadomić sobie, jak długofalowa 

i brzemienna w skutkach może być to decyzja. 

Spośród oferowanych na rynku pokryć 

dachowych – najlepszą opcją wydają się być 

pokrycia ze stali. Dlaczego? Bo w stosunku 

do pozostałych charakteryzują się najbardziej 

wyważoną relacją jakości do ceny. Gont 

bitumiczny jest tańszy lecz znacznie mniej 

trwały. Na drugim biegunie są pokrycia ceramiczne 

– bardzo trwałe i bardzo drogie. Stal to 

w tym układzie rozsądny wybór w bardzo 

dobrej cenie – choćby z uwagi na fakt, że 

gwarancje producentów na pokrycia z tego 

materiału są naprawdę długie. 

Kluczowym elementem wyboru pokrycia z blachy 

jest decyzja o wyborze powłoki ochronnej 

– to ona zapewnia naszemu pokryciu długowieczność. 

Do najlepszych powłok zaliczamy 

te z poliuretanu. Bez względu na to czy są one 

w połysku (PURLAK), czy w macie (PURMAT) 

udzielamy na nie 30 lat gwarancji – mówi 

Rafał Kuczyński Dyrektor Handlowy firmy 

Blachy Pruszyński, największego polskiego 

producenta pokryć ze stali. 

Dlaczego równowaga 

zawsze gwarantuje sukces? 

Gdy techniczne decyzje mamy już za sobą, 

do wyboru pozostają jedynie kształt pokrycia 

i jego kolor. W tych przypadkach jednak decyduje 

już tylko indywidualne poczucie estetyki. 

Dobierając kształt warto kierować się zasadą: 

im bardziej skomplikowany dach, tym prostsze 

pokrycie i odwrotnie im prostsza połać tym 

lepiej będzie prezentował się wysoki profil 

i falowanie. Dla domów o wielopołaciowych 

dachach, z lukarnami dobrym wyborem będą 

zatem klasyczne i zawsze trendy – Panele dachowe 

z rąbkiem. Dachy dwuspadowe, bądź 

o prostych, dużych połaciach dają znakomite 

pole do popisu dla charakterystycznych, wyrazistych 

pokryć w typie blachodachówki ARAD 

marki Blachy Pruszyński. Dobór na proponowanej 

zasadzie równowagi nie jest oczywiście 

jedynym sposobem na ładny dach, jest natomiast 

bezpiecznym gwarantem, że nasz wybór 

nie zakończy się estetycznym fiaskiem. 

Grafit – kolor raczej 

nie na jeden sezon 

Kolorami najczęściej wybieranymi przez klientów 

– które możemy właściwie nazwać ponadczasowymi 

– były od wielu lat i nadal pozostają 

brąz, cegła i czerń. Jednak od paru sezonów 

prawdziwym hitem sprzedażowym są pokrycia 

grafitowe – ocenia Rafał Kuczyński z Blachy 

Pruszyński. Skąd ta nagła popularność? Kolor 

dachu musi przede wszystkich dobrze współgrać 

z kolorem elewacji. Najczęściej spotykanym 

połączeniem jest biała, bądź beżowa 

elewacja w połączeniu z ciemnym dachem. 

Jest to, być może mało wyszukana ale znów 

bardzo bezpieczna konfiguracja. Grafit zaś 

jest kolorem uniwersalnym – pasuje zarówno 

do budynków nowoczesnych z jasną elewacją 

(i np. z lubianymi przez architektów elementami 

drewna), jak również do klasycznych budynków 

w stylu dworkowym. Przy grafitowym 

dachu można sobie też pozwolić na odrobinę 

ekstrawagancji w doborze koloru elewacji 

– gdyż będzie on świetnie korespondował 

z bardziej odważną pomarańczową, bądź zieloną 

elewacją. 

Najważniejsze to nie przesadzić, a najlepiej 

zawczasu znaleźć przykład domu, który nam 

się podoba, bądź doradzić się architekta lub 

handlowca. Wtedy z pewnością osiągniemy 

zamierzony efekt. 

• 

20 



akcesoria 

Zabezpieczenia przeciwśniegowe 

Skuteczną ochronę przed zsuwającym się śniegiem z dachu zapewnią odpowiednio 

dobrane zabezpieczenia przeciwśniegowe dopasowane do konkretnego rodzaju pokrycia 

dachowego. Interesującą ofertę w tym zakresie ma Zakład Blacharsko-Dekarski 

z Kobyłki. 

Kompletny system zabezpieczenia przeciwśniegowego 

obejmuje nie tylko drabinki, 

ale również pale przeciwśniegowe lub rury, 

a także stoper i rozbijacze śniegowe. Elementy, 

które składają się na zabezpieczenie 

są dobierane pod kątem konkretnego rodzaju 

pokrycia dachowego. 

Warto podkreślić, że Zakład Blacharsko- 

Dekarski z Kobyłki oprócz zabezpieczeń 

przeciwśniegowych oferuje również rynny 

produkowane w systemie ciągłym. Rynny 

tego typu nie mają połączeń, a więc eliminowane 

jest ryzyko wystąpienia nieszczelności. 

Oprócz tego oferowane są panele dachowe 

łączone na klasyczny rąbek stojący. 

Odpowiedni wybór 

Na etapie wyboru poszczególnych elementów 

zabezpieczenia przeciwśniegowego 

w pierwszej kolejności należy sprawdzić 

w jakiej strefie obciążenia śniegiem znajduje 

się budynek (norma PN-EN 1991-1-3). 

Dobiera się odpowiednią ilość wsporników 

w postaci drabinek, pali i rur, tak aby 

uzyskać skuteczne przeniesienie obciążenia 

śniegu eliminując ryzyko uszkodzenia 

zabezpieczeń. Zakład Blacharsko-Dekarski 

z Kobyłki oferuje rozwiązania w zakresie zabezpieczeń 

przeciwśniegowych do dachówki 

ceramicznej, betonowej, a także blachy na 

rąbek stojący i blachy. 

Trwałość i estetyka 

Zabezpieczenia przeciwśniegowe z oferty 

Zakładu Blacharsko-Dekarski z Kobyłki wykonuje 

się z aluminium. Ochronę elementów 

systemu przed działaniem czynników 

zewnętrznych zapewnia powłoka uzyskana 

przez malowanie proszkowe. Na etapie 

doboru powłoki uwzględnia się paletę kolorów 

RAL. 

W ramach podsumowania warto podkreślić, 

że zgodnie z obowiązującymi przepisami 

prawa o bezpieczeństwo użytkowników 

budynku oraz osób znajdujących się 

w bezpośrednim jego otoczeniu powinien 

zadbać właściciel lub zarządca obiektu 

budowlanego. Ochronę przed zsuwającym 

się śniegiem z dachu zapewnią systemy zabezpieczeń 

przeciwśniegowych oferowane 

przez Zakład Blacharsko-Dekarski z Kobyłki. 

Firma ta funkcjonuje już od 1980 r. dbając 

o najwyższy poziom zadowolenia klienta. 

Zapraszamy do współpracy składy dachowe 

oraz hurtownie. 

• 

Zakład Blacharsko-Dekarski 

05-230 Kobyłka 

ul. 11-go Listopada 3B 

tel.: 603 070 400 

e-mail: biuro@dachyrynny.com 

22 


oprogramowanie 

Nowy program w ofercie Athenasoft!!! 

Norma STANDARD 2 jest przeznaczona dla szerokiego grona kosztorysantów, którzy 

potrzebują narzędzia prostego, wygodnego w obsłudze, a jednocześnie pozwalającego 

na tworzenie różnych rodzajów kosztorysów. 

Zawiera nowe funkcje i możliwości m.in. 

wyszukiwanie pozycji we wcześniej 

wykonanych kosztorysach, filtrowanie, 

grupowanie zestawień RMS, rozliczania 

kilku stawek VAT, wyszukiwanie błędnych 

wyrażeń, a także automatycznie 

wyliczanie nakładów dodatkowych np. 

koszty jednostkowe transportu. 

Interfejs oparty na wstążce poleceń 

pozwala na szybką i wygodną pracę 

na dostępnych kartach widoków, które 

zostały ustawione zgodnie z typową kolejnością 

tworzenia kosztorysu (od Obmiaru/ 

Przedmiaru po Wydruki). Nowością w programie 

jest również wyszukiwarka poleceń 

„napisz co chcesz zrobić”. 

W Normie STANDARD 2 można również 

w szerokim zakresie zmieniać wydruki według 

własnych potrzeb i upodobań, a efekt 

tych zmian analizować w tym samym oknie 

na podglądzie wydruku. Dodatkowo wydruki 

z programu można eksportować do 

wielu formatów, takich jak pdf, xls, 

xlsx, rtf, xml. 

Wyposażona w pełną bazę 365 katalogów, 

Norma STANDARD 2 umożliwia 

użytkownikowi korzystanie z wbudowanych 

zestawów katalogów oraz 

na dodawanie własnych co zwiększa 

przejrzystość i szybkość dostępu do 

pozycji kosztorysowych. Każdy będzie 

mógł w łatwy sposób stworzyć 

własny katalog robót nietypowych dopasowany 

do indywidualnych wymagań. 

Już dziś sprawdź wersję demo programu Norma 

Standard 2 na stronie www.ath.pl 

• 

REKLAMA 

23 



Z miłości do blachy 

Firma Juswer powstała na początku 2013 r., specjalizując się głównie w rzemiośle 

zwanym blacharstwem budowlanym. Co prawda termin ten już dawno zapomniano 

to jednak Adrian Werner, właściciel firmy Juswer, stara się przywrócić świetność 

zawodu blacharza budowlanego. 

czas, kiedy Adrian Werner otrzymał pierwszego 

emaila z projektem bardzo ciekawej 

i innowacyjnej inwestycji, realizowanej 

w Gliwicach. Co prawda wybrano konkretny 

rodzaj pokrycia – blachę na rąbek, to jednak 

nie postawiono na konkretnego producenta 

i na kolor patyny. Po długich negocjacjach 

została podpisana umowa z inwestorem. Był 

to przełomowy moment w działalności firmy. 

To jedno zlecenie pociągnęło za sobą kolejne 

zapytania ofertowe, dając nadzieję nie 

tylko na rozwój firmy, ale i na to, że rzemiosło 

blacharskie będzie mogło być utrzymane 

na najwyższym poziomie. 

Mając już ogromne doświadczenie jakie 

Adrian Werner zdobył w przedsiębiorstwie, 

w którym był wcześniej zatrudniony, podjął 

decyzję o podjęciu pracy na własny rachunek. 

Firma Juswer rozpoczęła działalność. 

Głównym założeniem i myślą przewodnią 

działalności przedsiębiorstwa jest praca 

z materiałami o najwyższej jakości oraz 

współpraca z najlepszymi firmami w branży. 

Wybór padł na blachę 

Kiedy Adrian Werner był jeszcze uczniem 

zawodu stwierdził, że z blachy można zrobić 

wszystko poprzez estetyczną i trwałą 

obróbkę. W trudach i w pocie czoła przyszły 

właściciel firmy Juswer poznał możliwości 

tego materiału i całkowicie zaangażował się 

w naukę zawodu blacharza budowlanego 

– postawił wszystko na jedną kartę. 

Tym sposobem w firmie Juswer najczęściej 

używanym materiałem jest blacha tytanowo- 

-cynkowa Rheinzink. 

Pierwsze zlecenia 

Początki działalności firmy Juswer nie były 

łatwe – niewiele zleceń i niemal wszystko 

przebiegało nie tak, jak przewidywały wstępne 

założenia właściciela. Jednak przyszedł 

Bogate portfolio „dachowe” 

Dachy kryte na rąbek czy w łuskę i szereg 

innych prac wykorzystujących blachę tytanowo-cynkową 

wymagają dokładnego przeanalizowania 

koncepcji montażowych łącznie 

z najdrobniejszymi szczegółami. Wszystko po 

to, aby wykonać pokrycie dachowe dla kilku 

pokoleń. Firma Juswer ma na swoim koncie 

realizację zarówno dachów wentylowanych 

jak i z ociepleniem na krokwiowym. 

Współpraca z architektami 

Rozpoczęcie jakichkolwiek prac poprzedza 

szereg pytań, które pochodzą nie tylko od 

Dom jednorodzinny w Pyskowicach 

24 


Dom jednorodzinny Katowice 

Dom jednorodzinny Gliwice Szobiszowice 

inwestorów, ale co ciekawe, również od architektów. 

Koncepcje architektoniczne oraz wiedza 

i umiejętności w zakresie blacharstwa budowlanego 

to dobre połączenie. Im więcej fachowych 

odpowiedzi ze strony wykonawcy, tym inwestor 

bardziej nabiera pewności, że wykonanie dachu 

powierzył odpowiedniej firmie. 

Dzięki temu, że Adrian Werner szczególny 

nacisk kładzie na współpracę z architektami, 

projekty są coraz bardziej innowacyjne 

i złożone. W efekcie pokrycia dachowe na 

rąbek zapewniają praktycznie nieograniczone 

możliwości architektoniczne. Im dach 

jest bardziej skomplikowany, tym właściciel 

firmy Juswer ma większą satysfakcje 

z tego, że budynek udało się go pokryć blachą 

tytanowo-cynkową na rąbek. 

Jednak same umiejętności to nie wszystko. 

Chcąc aby dach pokryty na rąbek był 

wykonany na najwyższym poziomie trzeba 

mieć szereg narzędzi i maszyn, które są 

używane wyłącznie przy układaniu pokryć 

tego typu. Co prawda inwestycja w sprzęt 

wymaga znacznych nakładów finansowych, 

to jednak szybko się zwraca. 

Łączenie 

Podczas pracy z blachą tytanowo-cynkową 

firma Juswer używa nierdzewnych wkrętów. 

W myśl zasady: „trwałe łączymy z trwałym 

Herb blacharzy 

na stałe”, wszystkie elementy znajdujące 

się pod blachą mają taką samą trwałość jak 

pokrycie dachowe. 

Warto podkreślić, że zgodnie z rzemiosłem 

blacharskim wykorzystuje się kilka metod 

i technologii łączenia, a jedną z nich jest 

technika lutowania miękkiego. Trwały lut 

stanowi gwarancję szczelności. 

Ważne jest aby prace precyzyjne powierzyć 

firmie, która wykona je profesjonalnie, co 

zagwarantuje szczelność nie tylko pokrycia, 

ale i systemu odprowadzania wody z dachu. 

Cena adekwatna do jakości 

Co prawda pokrycia dachowe na rąbek przy 

wykorzystaniu blachy tytanowo-cynkowej 

nie są tanie to jednak, chcąc mieć trwały 

dach na lata, warto zainwestować. Na etapie 

wyboru wykonawcy inwestor powinien zadać 

sobie pytanie: „czy aby na pewno stać mnie 

na oszczędzanie?”. W perspektywie długiego 

okresu eksploatacji budynku inwestycja 

w trwały dach zwraca się z nawiązką. 

Autorska rynna ukryta 

Firma Juswer podczas realizacji wszystkich 

inwestycji zwraca uwagę na każdy nawet 

najdrobniejszy szczegół. Wynika to stąd, 

że nawet źle wykonany detal może zepsuć 

funkcjonalnie i estetycznie całą inwestycję. 

Polem do popisu dla Adriana Wernera był 

problem montażu rynny ukrytej w elewacji. 

Właściciel firmy Juswer opracował schemat 

takiego rozwiązania montażowego, które 

architekt przełożył na konkretne założenia 

architektoniczne i konstrukcyjne. Zapewniono 

więc nie tylko walory budynku o charakterze 

estetycznym, ale również trwałość 

i niezawodność systemu odprowadzania 

wody z dachu przez wiele lat. 

Powód do dumy 

Wykonywanie przez Adriana Wernera pokryć 

dachowych na rąbek jest dla niego powodem 

do dumy. Ważne jest, aby kochać to 

co się robi, a w efekcie miłości do blachy 

pieniądze przyjdą same. Najważniejszy jest 

fach w ręku, a pieniądze to tylko przyjemny 

dodatek do tego, co jest tworzone własnymi 

rękami. 

Firma Juswer na etapie realizacji powierzonych 

inwestycji musiała wyjść naprzeciw 

obowiązującym trendom w postaci minimalizmu 

i prostych kształtów. Jednak blacharstwo 

budowlane to nie tylko dachy. Niejednokrotnie 

powstają dzieła sztuki, realizacje 

na targi oraz szereg innych prac – nazwy 

ulic, szyldy, konstrukcje, dekoracje itd. 

Nietypowe okno 

Dom jednorodzinny Gliwice Ostropa 

Zapraszamy do kontaktu www.juswer.pl 

• 

25 



Blachodachówka Gerard 

z posypką ze skały wulkanicznej 

Gerard AHI Roofing to największy na świecie producent stalowych pokryć dachowych, 

które mają posypkę ze skały wulkanicznej. Blachodachówki wyróżnia ciekawe wzornictwo, 

przez co zyskuje się interesujące walory estetyczne dachu. 

Właściwości posypki 

Posypka zapewnia ochronę termiczną 

i mechaniczną poprzez nadanie blachodachówce 

koloru. Należy podkreślić, 

że nie ulega on odbarwieniom ze 

względu na naturalne pochodzenie. 

Posypką pokrywa się całą powierzchnię 

panelu, przy czym nie zmniejsza 

się jego elastyczność. Panel może być 

dowolnie zaginany i formowany bez 

ryzyka, że posypka odpadnie w miejscu 

zagięcia. 

Warto zwrócić uwagę na unikatowy system 

montażu zapewniający ochronę pokrycia 

nawet w przypadku silnych porywów wiatrów 

wynoszących do 160 km/h. Oprócz 

tego posypka zabezpiecza panel przed 

silnym nagrzaniem przez promienie słoneczne. 

Posypka ze skały wulkanicznej ma bardzo 

dobre właściwości w zakresie tłumienia 

hałasu. Minimalizowane jest więc zjawisko 

dudnienia podczas deszczu, tak 

jak w przypadku tradycyjnych pokryć 

dachowych z blachy. Poziom hałasu blachodachówki 

Gerard jest zbliżony do parametrów 

dachówki ceramicznej. Na blachodachówkę 

Gerard producent udziela 

50 lat gwarancji. 

Specjalne powłoki 

Firma Gerard AHI Roofing stworzyła również 

inne specjalne powłoki oraz opracowała innowacyjne 

techniki tłoczenia, dzięki czemu 

blachodachówka ma wysoki poziom jakości. 

Produkty spełniają wszystkie normy jakościowe 

i bezpieczeństwa przy zapewnieniu 

wysokiej funkcjonalności. 

Powlekana blachodachówka Gerard cechuje 

się wysokim poziomem odporności 

na korozję i porosty. Ważna jest 

przy tym wytrzymałość mechaniczna, 

odporność na działanie silnego wiatru 

oraz stabilność termiczna. Jest to lekkie 

pokrycie dachowe o wysokim poziomie 

tłumienia hałasu, nie obciążające konstrukcji 

dachu. 

Kruszywo wulkaniczne eliminuje ryzyko 

jakiegokolwiek mechanicznego czy naturalnego 

uszkodzenia powierzchni panelu. 

Podnosi również walory użytkowe i estetyczne 

dachu budynku. 

• 

Łukasz Malicki 

DYREKTOR EUROPA CENTRALNA 

Fletcher Building Roof Tile Group 

AHI Roofing Kft. Branch in Poland 

+48 508 240 400 

http://www.gerardroofs.pl 

26 


www.gerardroofs.pl 



Laminowane gonty 

Technonicol 

Gonty laminowane firmy Technonicol w porównaniu z wyrobami firm konkurencyjnych 

wyróżnia przede wszystkim wykorzystywanie bitumu w procesie produkcji, 

a nie wycinania z linii papowej. 

Trwałość gontów bitumicznych 

firmy Technonicol producent 

potwierdza udzielając długiego 

okresu gwarancji. 

Country Atlanta. 

Gonty firmy Technonicol mają nie tylko 

wysoką jakość, ale i bardzo atrakcyjną 

cenę. Stąd też ich zastosowanie obejmuje 

nowe i modernizowane domy jednoi 

wielorodzinne oraz budynki użyteczności 

publicznej i obiekty przemysłowe. 

Jazz Terra. 

28 


Continent Europe – 60 lat gwarancji. 

Western Preria – 55 lat gwarancji. 

Jazz Sevilla – 50 lat gwarancji. 

Country Arizona – 50 lat gwarancji. 

Rancho Szary – 30 lat gwarancji. 

Cechy 

Gonty bitumiczne z oferty firmy Technonicol 

wykorzystują specjalną osnowę w postaci 

mocnego i trwałego welonu szklanego. 

Oprócz tego istotną rolę odgrywa pokrycie 

będące mieszanką bitumiczną lub modyfikowaną 

mieszanką bitumiczną. Wierzchnia 

część dachówki wykorzystuje pokrycie w postaci 

posypki bazaltowej. Takie rozwiązanie 

jest gwarancją ochrony przed promieniowaniem 

ultrafioletowym. 

Strona spodnia gontów bazuje na lepkiej 

warstwie bitumu polimerycznego, która 

jest przykryta łatwo zdejmowalną taśmą 

silikonową. Pokrycie po ułożeniu na dachu 

skleja się pod wpływem ciepła powstałego 

w efekcie działania promieni słonecznych. 

Powstaje w ten sposób podwójna warstwa 

hydroizolacyjna. 

Kształty i kolory 

W zakresie kształtów i kolorów nabyć 

można gonty Rancho (kolory: szary, 

czerwony, brązowy). Oprócz tego ciekawym 

rozwiązaniem jest gont Country 

(kolory: Alabama, Arizona, Atlanta, 

Michigan, Ohio, Ontario, Texas, 

Utah). Gonty laminowane to również 

pokrycie Jazz z eleganckimi kolorami 

(Alikante, Barcelona, Castilia, Corrida, Indigo, 

Sevilla, Terra, Toskana). Gont ten 

zaprojektowano dla inwestorów, którym 

zależy na nowoczesnym wyglądzie dachu. 

Warto również wspomnieć o goncie Western 

(Canyon, Clondike, Niagara, Preria) 

z opatentowaną formą wycięć. Łączy on 

w sobie najbardziej unikalne odcienie 

i bardzo dobre parametry techniczne. 

Dużym uznaniem cieszy się również gont 

Continent (kolory: Africa, America, Asia, 

Europe). 

Podsumowanie 

Oferta firmy Technonicol obejmuje nie tylko 

bitumiczne pokrycie dachowe. Do dyspozycji 

inwestorów i firm wykonawczych są 

również zaawansowane technologicznie 

systemy izolacyjne. 

• 

Technonicol Sp. z o.o. 

ul. Gen. L. Okulickiego 7/9 

05-500 Piaseczno 

tel.: +48 22 886 48 86 

www.technonicol.pl 

@: biuro@technonicol.pl 

29 



Firma Hanbud – Trwałość na lata 

Firma Hanbud działa na rynku już od początku lat 90. Obecnie w swojej bogatej ofercie 

ma pokrycia dachowe i elewacyjne, profile do suchej zabudowy, profile konstrukcyjne 

Z i C, ogrodzenia i billboardy reklamowe. 

Wizualizacja domu z użyciem blachodachówki modułowej MODERNO. 

Bogata oferta 

Firma rozpoczęła produkcję od blachy trapezowej 

T-18. Obecnie posiada w sprzedaży 8 rodzajów 

tego asortymentu (T-3, T-7, T-8, T-14, 

T-18, T-18 Eko, T-35, T-55), blachodachówki 

(Vena, Nord, Malta), panele dachowe na rąbek 

(PH310, PH510) oraz najnowszy produkt 

– blachodachówkę modułową Moderno. 

Ofertę produktów firma Hanbud znacząco 

rozszerzyła w 2010 roku, wprowadzając na 

rynek sztachety metalowe Standard, Emka 

i Estetic, a w kolejnych latach jeszcze trzy 

nowe wzory: Sigma, Astra i Vigo. W zakresie 

rozwoju tej gałęzi działalności znaczącym 

krokiem było też rozpoczęcie produkcji nowoczesnych 

ogrodzeń żaluzjowych. 

Myśląc o dynamicznym rozwoju i chcąc 

wyróżnić się spośród wielu firm z branży 

metalowej, właściciele firmy Hanbud postanowili 

otworzyć się na nowe kierunki 

handlowe. Stąd decyzja o rozpoczęciu 

produkcji billboardów, których ofertę 

skierowano do agencji reklamowych oraz 

ogrodzeń budowlanych, cieszących się 

dużym uznaniem deweloperów. W realizacji 

strategii rozwoju pomaga niezmienna 

chęć rozszerzania oferty produkcyjnej, 

w przeciągu dwóch ostatnich lat zwiększyła 

się ona o kształtowniki metalowe 

Z i C oraz profile do suchej zabudowy 

UD27 i CD60. 

Hanbud posiada również nowoczesne Stalowe 

Centrum Serwisowe, w którym świadczy 

kompleksowe usługi w zakresie prefabrykacji 

stali ocynkowanej i powlekanej. 

W ramach usług firma oferuje przewijanie 

kręgów, foliowanie blach, cięcie wzdłużne 

i poprzeczne oraz wszelkiego rodzaju obróbki 

blacharskie i profilowanie blach. 

Firma wykorzystuje do produkcji najwyższej 

jakości stal, a chcąc nadążyć za prężnie 

rozwijającym się rynkiem wprowadziła do 

oferty powłoki HardMat i Hard, które posiadają 

30-letnią gwarancję. 

Wizualizacja domu z ogrodzeniem ze sztachet metalowych. 

Wizualizacja domu z ogrodzeniem żaluzjowym. 

30 


wzór blachodachówki modułowej Moderno 

idealnie pasuje do nowoczesnych stylizacji 

architektonicznych i zapewnia doskonały 

wygląd dachu imitując dachówkę ceramiczną. 

• 

MODERNO 

Blachodachówka modułowa Moderno, to 

nowoczesne rozwiązanie dla osób, które 

cenią sobie wygodę i solidność. Hanbud 

używa do produkcji tego modelu najlepszych 

powłok z gwarancją sięgającą nawet 

30 lat. Rozwiązanie to zostało wprowadzone 

do oferty ze względu na potrzeby 

rynku, który wymaga materiału łatwego do 

transportu i montażu. Taka forma blachodachówki 

doskonale sprawdza się tak samo na 

prostych dachach dwuspadowych, jak również 

na bardziej zaawansowanych dachach 

kopertowych. Proponowany przez Hanbud 

Siedziba firmy: 

Ul. Brańska 153 

17-100 Bielsk Podlaski 

Tel.: 85 730 94 08 

Kom.: 607 357 735 

biuro@hanbud-dachy.pl 

Oddział Białystok: 

Kuriany 114 

15-588 Kuriany 

Kom.: 605 431 444 

bialystok@hanbud-dachy.pl 

REKLAMA 

BUDUJEMY RAZEM 

od 12,95 brutto/m 2 całkowity* 

Blacha trapezowa 

*Modele i aktualna dostępność do potwierdzenia w punktach sprzedaży 

Tanie-Blachy, Kuriany 114, 15-588 Kuriany, kom. 601 431 444, biuro@tanie-blachy.pl 

Euro-Profil 

64-000 Kościan 

Gostyńska 56A 

tel. 693 341 838 

biuro@euro-profil.com.pl 

Em-Dach 

87-860 Zalesie 9 

k. Lubienia Kujawskiego 

tel. 663 672 940 

emdach@interia.pl 

Profit 

11-300 Biskupiec, Chrobrego 27/29 

tel. 601 407 706 

10-417 Olsztyn, Towarowa 20 

tel. 605 931 154, biuro@profit2k.pl 

Tanie-Blachy 

76-200 Słupsk 

ul. Poznańska 79 

tel. 517 809 488 

slupsk@tanie-blachy.pl 

Wema 

56-500 Syców, Matejki 28 

58-150 Strzegom 

Al. Wojska Polskiego 76 

tel. 516 104 302 

biuro@wyrobyhutnicze-wema.pl 

31 



Dachówki Bogen 

– z tradycją w przyszłość 

Rok 2016 to kolejne pasmo sukcesów firmy Dachy Bawarii – BOGEN. 

Poszerzenie struktury sprzedaży o nowe 

regiony i utrzymanie pozycji w regionach, 

w których marka BOGEN jest od ponad 

13 lat ugruntowana, pozwoliło na osiągnięcie 

kolejnego historycznego wyniku. 

Bardzo dobry poziom sprzedaży w całej 

gamie naszych produktów oraz rekordowy 

wynik sprzedaży dachówek o wykroju 

„płaskim” – Plano 11 i Reform C 11, pozwala 

nam z dużym entuzjazmem myśleć 

o wejściu w nowy sezon 2017. 

Ponad stuletnie doświadczenie połączone 

z najnowszą technologią produkcji dachówek 

oraz podążanie za najnowszymi trendami 

powoduje, że produkty marki BOGEN 

cieszą się ogromną popularnością wśród 

rzeszy inwestorów, a co ogromnie cieszy, 

doceniane są przez dekarzy. 

Dobra współpraca z dekarzami ich sugestie 

i podpowiedzi, wykorzystano do wprowadzenia 

wielu ciekawych rozwiązań technicznych 

w naszych dachówkach. 

Rozwiązania te podnoszą walory techniczne 

i estetyczne dachu oraz pozwalają skrócić 

i ułatwić pracę przy zachowaniu wszelkiej 

staranności i montażu zgodnego ze sztuką 

dekarską. 

Szeroka gama modeli dachówek oferowana 

przez Dachy Bawarii na rynku polskim pozwala 

zadowolić wszystkie grupy inwestorów. 

Nasze produkty doskonale odnajdują się 

w przestrzeni renowacji zabytków, są jak najbardziej 

odpowiednie do wymiany pokryć na 

budynkach mieszkalnych starszej konstrukcji 

oraz do krycia dachów budynków utrzymanych 

w najnowszych trendach architektonicznych. 

Dają ogromne pole do działań dla architektów 

w zakresie tworzenia nieograniczonych, 

niepowtarzalnych, konstrukcji dachowych, 

a co za tym idzie niebanalnych brył budynków. 

Dla inwestorów to szansa na indywidualne, 

unikatowe rozwiązania, budowę domu 

marzeń z zachowaniem odmienności architektonicznej. 

Dachówki z naszej oferty o kształtach tradycyjnych 

(holenderki płaskie) Innovo 10, 

Innovo 12, oraz Universo 14 to dachówki 

zapewniające szczelność, estetykę i długowieczność 

dachu. 

Innovo 10 Innovo 12 

Szeroka paleta kolorów przy zastosowaniu 

różnego rodzaju angob – zwykłych, szlachetnych 

i glazur sprawia, że inwestor ma 

doskonały wybór. 

W naszej ofercie znajdziemy dachówki 

z grupy renowacyjnej takie jak marsylki Tradi11, 

Mondo 12, Tradi 15, oraz karpiówki 

jedne z najlepszych na rynku o różnych 

kształtach i grubościach. 

Prym wiodą jednak w ostatnim czasie dachówki 

„płaskie” – Reform 11 i Plano 11, 

które w 2016 roku osiągnęły rekordowe 

wyniki sprzedaży. 

Plano 11 – minimalistyczny, subtelny 

kształt, doskonałe parametry techniczne 

i odpowiednia geometria powodują, że jest 

to model wyróżniający się jakością wśród 

konkurencyjnych dachówek. 

Dziękujemy wszystkim inwestorom, dekarzom, 

architektom za okazane zaufanie, 

wybór produktów marki BOGEN w 2016 roku 

i pragniemy zaprosić do współpracy i zakupów 

naszych produktów w roku 2017. 

Życzymy wszystkim wszelkiej pomyślności 

w życiu osobistym i zawodowym w rozpoczynającym 

się nowym roku. 

• 

Plano 11 Reform 11 

Dachy Bawarii 

Generalny Partner 

Bayerische Dachziegelwerke 

BOGEN w Polsce 

32 



izolacje 

Kondensacja pary wodnej na membranie 

– zjawisko naturalne lecz niezrozumiałe! 

Kondensacja jest naturalnym objawem działania praw fizyki, opisywanym w wielu 

czasopismach i publikacjach branżowych, a także poradnikach dla użytkowników 

i monterów membran dachowych, mimo to zjawisko to bywa w dalszym ciągu niezrozumiałe 

i wywołuje wiele pytań i wątpliwości. 

O tej porze roku, w naszych warunkach klimatycznych 

bardzo często możemy zauważyć 

skropliny, występujące z naturalnych przyczyn, 

na spodniej powierzchni zamontowanych 

na dachu membran dachowych. Zjawisko 

to jest widoczne na szczególnym etapie 

budowy, kiedy jeszcze nie ma zamontowanego 

ocieplenia oraz paroizolacji, gdy temperatura 

powietrza oscyluje w okolicach od 

-5 do +5 o C i jest duża wilgotność powietrza. 

Sytuacja, gdy następuje kondensacja pary 

i pojawiają się skropliny na membranie 

potrafi wywołać niemałą konsternację 

u inwestora czy nawet dekarza. Zastanawiają 

się wtedy, jak produkt z założenia 

wysokoparoprzepuszczalny i wodoszczelny 

może zachowywać się w ten sposób? 

Obserwując zjawisko kondensacji, bez zastanowienia 

się nad fizyczną stroną procesu, 

można stwierdzić, że membrany nie 

spełniają swojej funkcji. Jest to nieprawdą! 

Ponieważ obie funkcje paroprzepuszczalność 

i wodoszczelność membrany są 

w tym przypadku spełnione, a najważniejsza 

– wodoszczelność jest najbardziej 

widoczna – woda nie przedostaje 

się przez membranę. 

Można zapytać, 

co w takiej sytuacji 

z paroprzepuszczalnością? 

W przypadku 

kondensacji nie 

mamy do czynienia 

z paroprzepuszczalnością; 

jest ona, można 

powiedzieć „na drugim 

planie”, ponieważ pary wodnej, 

która mogłaby przedostać się przez membranę 

po prostu nie ma w tych warunkach. 

Kondensacja to proste, fizyczne zjawisko 

– para wodna transportowana do góry 

przez ciepłe powietrze napotyka na zimną 

powierzchnię membrany dachowej oraz zimne 

powietrze tuż pod nią i przybiera postać 

wody. Do membrany nie dociera już zatem 

para wodna, która mogłaby się wydostać na 

zewnątrz, lecz woda. Wodoszczelna membrana 

zatrzymuje więc wodę, która gromadzi 

się na jej powierzchni i jako skropliny 

spływa po krokwiach, 

sprawiając wrażenie przeciekania. 

Jest to najbardziej widoczne 

w nowych budynkach, przykrytych 

dachem późną jesienią, 

w których wykonuje się tzw. 

„mokre prace” czyli tynki, 

wylewki, z których następnie 

uwalniają się ogromne ilości 

pary wodnej. 

Według zaleceń NHBC – niezależnego 

organu wyznaczającego standardy 

budowlane w Wielkiej Brytanii, aby 

uniknąć kondensacji lub ją zniwelować, należy 

jak najwięcej wietrzyć pomieszczenia, starać 

się wykorzystywać naturalne przewietrzanie 

oraz wentylację, otwarte okna i drzwi, umożliwiające 

stały przepływ wiatru. 

Podsumowując – zjawisko kondensacji jest 

jak najbardziej naturalne i nie jest wynikiem 

wadliwie działających membran dachowych, 

lecz zbyt małym przewietrzaniem 

pomieszczeń w okresie dużego natężenia 

pary wodnej i sprzyjających temu zjawisku 

naturalnych warunków atmosferycznych. 

Jak widać proces przechodzenia pary wodnej 

przez dach jest złożony i zależny 

od wielu czynników, co pokazano 

w powyższym tekście. WA-BiS, jako 

świadomy producent akcesoriów 

dachowych i wysokoparoprzepuszczalnych 

membran Climateq, chce 

w swoich kolejnych artykułach pomóc 

w odpowiednim doborze materiałów 

i uświadomieniu, jak ważna 

jest wiedza związana ze złożonością 

procesów wilgotnościowo-cieplnych oraz 

wentylacyjnych zachodzących w dachach. • 

WA-BiS akcesoria dachowe 

Tarnawa 34a, 28-340 Sędziszów 

tel.: +48 41 380 61 66 

email: biuro@wa-bis.com.pl 

wa-bis.pl 

34 





Szybki system termoizolacji dachu 

Za sprawą jednego ze znanych producentów chemii budowlanej, firmy Selena SA, jest już 

dostępny kompletny szybki system przeznaczony do termoizolacji dachów. W skład kompletnego 

systemu wchodzą cenione w branży marki: Matizol oraz TYTAN Professional. 

Nowy system powstał w odpowiedzi na innowacyjne 

metody montażu pokryć dachowych 

oraz hydroizolacji obiektów, za którymi idzie 

efekt postępu w technice budowlano-montażowej 

oraz przede wszystkim oczekiwania 

branży dekarskiej. SELENA postawiła na 

usprawnienie rozwiązań, które pozwolą jeszcze 

trwalej i skuteczniej zabezpieczyć obiekt, 

a przy tym znacznie przyśpieszą i uproszczą 

prace na dachu. Co ważne dla wykonawców, 

szybki system termoizolacji dachu znacznie 

obniża koszt realizowanych prac. 

W skład systemu wchodzą m.in. wysokojakościowe 

papy samoprzylepne: 

• Matizol Styro Tek 

• Matizol Styro Tek Standard 

oraz kleje montażowe do pap i gontów bitumicznych: 

• Pianoklej dekarski KDT12 

• Klej do gontów bitumicznych Matisol. 

Materiały te mają zastosowanie w systemach 

pokryć dachów płaskich ocieplanych styropianem, 

wełną mineralną lub styropapą oraz dachów 

stromych krytych gontem bitumicznym. 

Poniżej prezentujemy jedną z wielu możliwości 

wykorzystania naszych produktów do 

kompleksowej realizacji pokrycia dachowego. 

Papa nawierzchniowa 

Firma Matizol posiada bardzo bogatą ofertę pap 

nawierzchniowych. Większość pap w naszej ofercie 

to papy modyfikowane SBS, co zapewnia im 

wysoką elastyczność w niskich temperaturach, 

a ze względu na rodzaj stosowanych wkładek 

posiadają jedne z najwyższych 

parametrów 

wytrzymałościowych. 

Papy te mogą być 

stosowane w układach 

jednowarstwowych 

np. Gordach Extra 

WZ PYE PV250 S52 

SM lub w systemach 

wielowarstwowych 

np. Gordach Super WZ PYE PV200 S52 SM. 

Papa Styro Tek 

Papa asfaltowa Matizol Styro Tek należy do pap 

podkładowych modyfikowanych SBS i jest przeznaczona 

do wykonywania warstwy podkładowej 

wielowarstwowych pokryć dachowych. Można jej 

używać zarówno na dachach nowych, jak i do 

renowacji starych powłok. Produkowana jest 

w dwóch wersjach, różniących się wkładką nośną. 

Istotną cechą papy Styro Tek jest jej samoprzylepność 

do podłoża, co idealnie sprawdza się 

tam, gdzie wykorzystanie ognia otwartego do 

zgrzewania papy jest zabronione. Dodatkowo 

samoprzylepność umożliwia zastosowanie jej 

na materiałach wrażliwych na wysoką temperaturę 

zgrzewania, np. na styropianie. Jest to 

najprostsza i najszybsza metoda montażu papy 

i dlatego jest ona tak wysoko ceniona przez 

środowisko dekarzy. 

Pianoklej dekarski KDT 12 

Profesjonalny jednokomponentowy pianoklej 

poliuretanowy przeznaczony jest do klejenia 

DLACZEGO WARTO WYBRAĆ CAŁY 

SYSTEM DO TERMOIZOLACJI DACHÓW: 

• Ułatwia i przyśpiesza pracę dekarzy, 

• Jest niezawodny w trudnych 

warunkach, 

• Jest wyjątkowo trwały i ma długą 

gwarancję. 

płyt styropianowych, XPS i twardej wełny 

mineralnej. KDT12 jest niskoprężnym, zachowującym 

elastyczność w długim okresie 

klejem poliuretanowym. Pianoklej KDT 12 skutecznie 

eliminuje kołkowanie. Jedna puszka 

pianokleju KDT12 umożliwia montaż 13 m 2 

płyt termoizolacyjnych. 

Klej do gontów Matisol 

Jednoskładnikowa masa bitumiczna do podklejania 

nowych i starych gontów. Świetnie 

sprawdza się podczas bardzo trudnych warunków 

atmosferycznych. Cechuje go wysoka siła 

klejenia do szerokiej gamy materiałów budowlanych. 

Jest elastyczny w niskich temperaturach 

i tworzy trwałe połączenia z typowymi 

materiałami dekarskimi: papy, styropapy, 

a przede wszystkim gonty bitumiczne. 

Więcej informacji o firmie i produktach znajdziecie 

Państwo na stronie www.matizol.pl • 

Selena SA 

ul. Wyścigowa 56 E, 53-012 Wrocław 

tel.: 71 783 83 01, faks: 71 783 83 00 

e-mail: kontakt@selena.com 

37 



Icopal Quadro 

Nowoczesna blachodachówka modułowa o płaskim profilu. Wyróżnia ją elegancki 

minimalizm, precyzyjnie zaprojektowany profil i staranne wykończenie. Icopal Quadro 

doskonale komponuje się ze współczesną architekturą, oszczędną w formie, ale wymagającą 

estetycznych materiałów. 

Ergonomiczny kształt 

Icopal Quadro jest blachodachówką modułową, 

produkowaną w fabryce Icopala 

w Belgii. Jeden panel dachówkowy Icopal 

Quadro pokrywa efektywnie 0,5 metra kwadratowego 

połaci dachowej, a jego wymiary 

efektywne wynoszą 1250 mm (szer.) na 

399 mm (wys.). Wymiary całkowite wynoszą 

odpowiednio 1293 mm x 419 mm. W jednym 

panelu wytłoczonych jest 5 modułów 

dachówkowych. Panel dachówkowy waży 

3,6 kg, co oznacza, że metr kwadratowy 

pokrycia waży 7,2 kg, stąd też możliwość 

montażu Icopal Quadro na dachach projektowanych 

pod pokrycia lekkie oraz na 

remontowanych dachach. Rozmiary i waga 

panela Icopal Quadro są optymalne pod kątem 

transportu i montażu na dachu. 

Doskonałe parametry 

techniczne 

Panele dachówkowe Icopal Quadro wykonane 

są z blachy stalowej powlekanej o grubości 

nominalnej 0,75 mm. Zastosowane 

powłoki ochronne to cynk (Zn 275 g/m 2 ) 

oraz epoksyd i poliester. Wierzchnia powłoka 

ochronno-dekoracyjna to lakier poliestrowy 

o grubości 120 μm, nanoszony 

poprzez malowanie proszkowe. Unikalne 

dla technologii Icopal Quadro jest to, że 

Fot. 1. Montaż blachodachówki Icopal Quadro na podwójnym łatowaniu. 

ostatnia powłoka nanoszona jest na blachę 

po wyprofilowaniu w dachówkę, a nie przed 

profilowaniem. 

Zastosowany lakier charakteryzuje się wysoką 

stabilnością koloru, trwałością, mniejszą 

absorpcją wody niż w tradycyjnych powłokach, 

dużą odpornością na porastanie 

mchami. 

Połączenie wysokich walorów estetycznych 

z doskonałymi parametrami użytkowymi 

sprawia, że dach pokryty Icopal Quadro 

to stylowy wybór na lata. Potwierdzeniem 

wysokiej trwałości i jakości pokrycia 

jest 30-letnia Imienna Gwarancja Jakości 

Icopal. 

Icopal Quadro Acoustic S 

– dla tych którzy cenią ciszę 

Oprócz wersji podstawowej występuje również 

dachówka Icopal Acoustic S, z wygłuszeniem 

akustycznym. Do wygłuszenia 

zastosowano matę wygłuszającą SONIT 

BMH 40 w formie pasków, podklejonych do 

spodniej strony modułów dachówkowych. 

Wygłuszone w ten sposób dachówki mają 

taką samą akustykę jak odmiany Decra 

z posypką. Nawet w czasie intensywnych 

opadów nie występuje efekt dudnienia 

deszczu. 

Fot. 2. Potwierdzeniem wysokiej trwałości i jakości pokrycia jest 30-letnia Imienna Gwarancja Jakości 

Icopal. 

Akcesoria systemowe 

Oprócz elementów dachówkowych Icopal 

oferuje gotowe, systemowe akcesoria ob- 

38 


óbkowe: gąsiory, wiatrownice, obróbki 

przyścienne, pasy nadrynnowe, kosze dachowe, 

wentylacje sanitarne, wentylacje 

połaciowe, wentylacje kalenicowe. Wszystkie 

akcesoria układane na zakładkę są lekko 

taliowane, o grubość blachy, aby nie odstawały 

od siebie na zakładach. 

Akcesoria metalowe wykonane są w tej 

samej technologii co dachówki, z tym że 

blacha powlekana użyta do ich wytworzenia 

ma grubość nominalną 0,42 mm. 

Warto skorzystać z gotowych obróbek, które 

tworzą spójny stylistycznie dach i przyspieszają 

jego montaż. 

W ofercie znajduje się też blacha płaska 

w arkuszach (370/450 mm x 1250 mm). 

Zanim zaczniesz montaż 

Pokrycie Icopal Quadro można układać na 

dachach o pochyleniach połaci dachowych 

min. 15 o . Pokrycie nie wymaga sztywnego 

podłoża i membranę / folię wstępnego 

krycia można układać bezpośrednio 

na krokwiach. Icopal rekomenduje własne 

membrany, Szybkie Bariery SBS Generacji ‘X 

Sun’X i Fel’X, o wysokich trwałościach 

i gwarancjach. Można też zastosować inne 

wyroby, przy czym należy zadbać, aby były 

wysokiej jakości i trwałości, odpowiadającej 

kilkudziesięcioletniej trwałości dachu. 

W celu wentylacji pokrycia dachowego wymagane 

jest nabicie kontrłat. 

Precyzja montażu 

Dachówki Icopal Quadro montowane są na 

podwójnych łatach. Podwójne łacenie nadaje 

pokryciu odpowiednią sztywność na 

obciążenie śniegiem i chodzenie po dachu. 

Podwójne łacenie zabezpiecza również dach 

przed nawiewaniem śniegu, deszczu oraz 

kurzu w obszarach zakładów dachówek. 

Płaski kształt dachówki wymaga od dekarza 

bardzo dużej precyzji w łaceniu 

dachu i przygotowaniu dachu do montażu 

dachówek. Łaty muszą być równe, poprowadzone 

w poziomie i w linii. Dekarze, 

którzy montowali ten system zgodnie 

podkreślają, że wyłacony dach musi być 

równy jak stół, to kluczowe dla dalszego 

montażu dachu. 

Kluczowa dla dalszego montażu jest też dokładność 

rozmierzenia łat. Najważniejszy jest 

rozstaw łat głównych, który wynosi 399 mm 

(przy ustawieniu wzoru w „tabliczkę czekolady”) 

lub 398 mm (przy wzorze „na 

mijankę” z przesunięciem o pół modułu). 

Rozstaw łat mierzony jest od czoła do czoła 

łaty. Takie nietypowe rozmierzanie wynika 

z tego, że tylne brzegi dachówek dosuwane 

są do czoła łaty, i dachówki montowane 

w kierunku do czoła łat. 

Łaty pośrednie montowane są na przegięciu 

wzoru, po nabiciu łat głównych. 

Łaty rozmierzane są w kierunku od okapu do 

kalenicy. Skąd taki kierunek? Jeżeli przykładowo 

na długości krokwi mieści się 10 pełnych 

wysokości dachówek (10 x 399 mm) 

oraz uzupełniający rząd o wysokości 

300 mm, to ten uzupełniający rząd dachówek 

będzie docinany i montowany na górze, 

pod gąsiorem. 

Montaż samych dachówek odbywa się 

w odwrotnym kierunku, z góry w dół. Mon- 

taż dachówek należy rozpocząć od pierw- 

szego pełnego rzędu łat pod kalenicą. Rząd 

dachówek uzupełniających (docinanych na 

wysokości) będzie montowany w drugiej 

kolejności. 

W rzędzie dachówki układane są od lewej 

do prawej strony dachu (dachówki mają 

prawostronne zamki). Szerokość zakładu 

wynosi ok. 45 mm. Dachówki należy tak 

nasuwać na siebie, aby zakryć wszystkie 

wyżłobienia zamku i pozostawić jeden rowek 

o takiej samej szerokości jak rowki na 

dachówce. Dachówki w sąsiednich rzędach 

należy przesunąć o 2/5, aby zamki w pionie 

nie pokrywały się. 

Do mocowania dachówek przewidziane są 

do wkręty (Torxy lub wkręty sześciokątne 

Fot. 3. Pokrycie Icopal Quadro można układać 

na dachach o pochyleniach połaci dachowych 

min. 15 o . 

WAŻNE 

Blachodachówka Icopal Quadro została 

laureatem konkursu Dobry Wzór 2015 

w kategorii „Dom”, organizowanym przez 

Państwowy Instytut Wzornictwa Przemysłowego 

w Warszawie. 

Decra) lub gwoździe wkrętne DuoFast do 

gwoździarek pneumatycznych. 

Panel dachówkowy mocowany jest do łat 

za pomocą trzech łączników. Kierunek mocowania 

od czoła łat. Łącznik przechodzi 

przez dwa panele (dolny brzeg górnej dachówki 

i tylny brzeg dolnej dachówki). 

Dachówki na wymiar docinane są za pomocą 

narzędzi takich jak: nożyce elektryczne, 

nożyce ręczne, piła do metalu (o odpowiedniej 

tarczy i prędkości obrotów). Nie 

wolno stosować narzędzi, które wytwarzają 

wysoką temperaturę (np. piły z tarczami 

korundowymi) i niszczą zabezpieczenia na 

produkcie. Prawidłowo docięte krawędzie 

dachówek Quadro nie wymagają dodatkowych 

zabezpieczeń antykorozyjnych. Na 

dociętych krawędziach, w środowisku wodnym, 

zachodzi efekt galwanicznej ochrony 

katodowej (cynk-anoda, stal-katoda). 

W akcesoriach występują dwa typy wiatrownic, 

które mocuje się, w zależności od typu, 

przed albo po zamontowaniu dachówek. 

Kosze należy zagłębić, a montując okna 

dachowe należy podciąć łaty pod kołnierz 

okna. 

Szczegóły montażu można znaleźć w Instrukcji 

Montażu Icopal Quadro, zamieszczonej 

na stronie www.dachówki.icopal.pl. 

Pomoc techniczna 

Icopal przeprowadza szkolenia praktyczne 

z montażu pokryć Icopal Quadro w Centrum 

Technicznym Icopal w Zduńskiej Woli. 

W miesiącach zimowych zaplanowane są 

również szkolenia w Ośrodku Szkolenia Dekarzy 

w Pruszkowie. W sezonie budowalnym 

instruktaż jest przeprowadzany również na 

budowie. 

• 

Kontakt 

Icopal Sp. z o.o. 

Elżbieta Guzikowska 

601725526 

elzbieta.guzikowska@icopal.com 

39 



Rozwój betonu 

– estetyczna podróż w czasie i przestrzeni 

Kochany, wzgardzony i zapomniany przez wieki, dziś odkrywamy go na nowo jako 

potężny instrument pozwalający na estetyczne i funkcjonale zagospodarowanie 

przestrzeni nas otaczającej. Pojęcia betonu i nowoczesności są ściśle ze sobą 

związane i kojarzone, zarówno w dobrym, jak i w złym kontekście. 

Materiał ten jest integralną częścią rozwoju 

naszego przemysłu, często kojarzony 

z monumentalnymi budowlami systemów 

totalitarnych, jak i z wielkimi osiedlami 

mieszkalnymi powstałymi po II wojnie 

światowej, po nowoczesne projekty architektoniczne 

ukazujące jego potencjał. 

Historia betonu sięga jednak dalej niż się 

spodziewaliśmy. 

IBF POLSKA IBF POLSKA IBF POLSKA 

Stary produkt 

w nowej formie 

Już w starożytnej Grecji beton, jako materiał 

używany był do budowy domów, mostów 

i akweduktów. Wielka Piramida w Gizie 

również zbudowana jest ze specyficznej 

formy betonu, jako sztucznego piaskowca 

podobnego do dzisiejszego betonu. 

Jednakże materiał został zapomniany przez 

wieki, aż w 1756 roku brytyjski inżynier 

John Smeaton zrewolucjonizował branżę 

budowlaną używając po raz pierwszy zaprawy 

opartej na bazie wapna gaszonego 

z dodatkami trasu i żużla miedziowego, 

w następstwie prowadzonych badań wynalazł 

„cement portlandzki” stosowany 

w budownictwie do dziś. 

200 lat później w latach 20. i 30. XX wieku 

za sprawą modernistycznych architektów, 

takich jak Le Corbusier i Ludwig 

Mies van der Rohe, beton znalazł zastosowanie 

w projektach, które przedstawiały 

dość utopijną wizję postępu i rozwoju 

ludzkości. 

Estetyka konstrukcji betonowych przeżyła 

ciężki okres w kolejnych dekadach. 

Częściowo, jako wynik faszystowskiego 

i stalinowskiego stylu charakteryzującego 

się monumentalnymi budowlanymi, jako 

symbolami systemów totalitarnych, ale też 

w dużej mierze z powodu alienacji projektów 

odbudowy powojennej w latach 1960/70. 

Rozwój i zastosowanie 

praktyczne 

Stopniowy rozwój i doskonalenie rodzajów 

betonu, które miało miejsce do tej 

pory potwierdza, że materiał ma praktyczne, 

funkcjonalne i estetyczne uzasadnienie 

w naszym społeczeństwie. 

Około 7,5 mld metrów sześciennych betonu produkowane 

jest każdego roku na całym świecie. 

Ta liczba potwierdza, że beton stał się integralną 

częścią niemal wszystkich nowych 

budynków. Dziś znajduje zastosowanie prawie 

wszędzie, od konstrukcji nośnych do 

patio, podjazdów i dachówek. 

Chociaż stosowanie betonu w budownictwie 

od dawna determinują jego właściwości 

praktyczne oraz funkcjonalność 

o tyle pożądana estetyka takich zastosowań 

obserwowana jest od ostatnich 10–20 lat. 

Estetyczny renesans 

W ostatnich dziesięcioleciach beton, zarówno 

jako materiał estetyczny i funkcjonalny, 

ponownie zdobywa miejsce w sercach 

projektantów, architektów i wśród ogółu 

społeczeństwa. 

Liczne innowacje w konkretnych produktach 

sprawiły, że beton nie jest już utożsamiany 

z „jedną formą”. Struktura powierzchni, kolor, 

kształt, trwałość, itp., mogą być teraz 

zróżnicowane i dostosowane do indywidualnego 

projektu. 

W ten sposób można wykorzystać beton 

jako silne narzędzie formy połączone 

z estetyką. 

Nowe kierunki rozwoju 

Jednakże beton nie jest już używany wyłącznie 

w konstrukcji budynku, ale został 

stopniowo przyjęty w innych gatunkach projektowania, 

bardziej niekonwencjonalnych. 

Projektowane nowoczesne meble i dzieła 

sztuki, wskazują jakie zastosowanie może 

mieć ten materiał. 

Okres renesansu betonu się rozpoczął! • 

40 



targi 

Złote Medale przyznane! 

Aż 26 produktów otrzymało prestiżowe wyróżnienie Złotego Medalu MTP targów 

BUDMA! Przedstawiamy nagrodzone produkty z branży dachowej. 

Innowacyjność, wysokiej jakości materiały 

i bardzo dobre parametry produktów były 

głównymi kryteriami branymi pod uwagę 

przy przyznawaniu wyróżnień. Te produkty 

zasługują zatem na szczególną uwagę, 

a zobaczymy je oczywiście podczas targów 

BUDMA oraz WinDoor-tech! Wszystkie przyznane 

wyróżnienia są równoważne. 

Już wkrótce, na stronie zlotymedal.mtp.pl 

będzie można głosować na najlepszy, Waszym 

zdaniem, produkt, który otrzyma dodatkową 

nagrodę: Złoty Medal MTP – Wybór 

Konsumenta. Swój głos będzie można oddać 

także w trakcie targów w specjalnych Strefach 

Mistrza (pawilon 3, 5 oraz 7). 

Wyróżnienia Złotego Medalu MTP targów 

BUDMA przyznał Sąd Konkursowy 

pod przewodnictwem 

prof. dr hab. inż. 

Józefa Jasiczaka, dyrektora 

Instytutu Konstrukcji 

Budowlanych, Wydziału 

Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki 

Poznańskiej. 

Opis produktów nagrodzonych Złotym Medalem MTP na Międzynarodowych Targach Budownictwa i Architektury BUDMA 2017 

Zaginarka ZGM-2000 / 2.0 z napędem elektrycznym 

PHUP MAAD Maria Wiśniewska, Tuchola 

Pawilon 6A stoisko 11 

Zginarka ZGM-2000 / 2.0 

z napędem elektrycznym 

zagwarantuje wydajniejszą 

i dokładniejszą 

pracę niż maszyny 

w wersji ręcznej. Wymienne 

elementy robocze 

umożliwiają wykonanie 

znacznie większej 

ilości skomplikowanych 

obróbek blacharskich. 

Okno uchylno-obrotowe FPP-V preSelect² 

FAKRO Sp. z o.o., Nowy Sącz 

Pawilon 5 stoisko 79 i 80 

Pawilon 7 stoisko 26 

Nowe okno FPP-V preSelect2 to rozwinięcie 

koncepcji poprzedniej wersji unikatowego 

okna uchylono-obrotowego. Teraz w oknie 

preSelect2 skrzydło uchylane jest prawie 

o 30% więcej – aż do kąta 45°. Modyfikacja 

dotyczy także zmiany umiejscowienia 

przełącznika w oknie preSelect2. W nowej 

wersji przełącznik umiejscowiony jest w dolnej 

części ościeżnicy co zwiększa komfort 

i łatwość obsługi. Dzięki zastosowanym modyfikacjom w konstrukcji innowacyjnych 

okuć możliwe wykonanie jest dużych rozmiarów okien jak np. 134x160cm. 

Rodzina Blachodachówek Modułowych BUDMAT 

BUDMAT Bogdan Więcek, Płock 

Pawilon 6A stoisko 21 

Rodzina Blachodachówek Modułowych 

BUDMAT to jedyna w Polsce oferta aż pięciu 

unikalnych wzorów dachów modułowych od 

jednego producenta. Do kompletu z blachodachówkami 

oferowane są również rynny oraz 

system akcesoriów i obróbek – co gwarantuje 

kompleksowość realizacji. Dwumodułowe arkusze 

blachodachówek, w których kształcie zastosowano wiele innowacyjnych 

i objętych ochroną patentową rozwiązań konstrukcyjnych, idealnie dopasowują 

się do potrzeb rynku i jego gustów. Rodzina Blachodachówek Modułowych 

BUDMAT to wysoka jakość wyrobów, estetyka wykonania oraz łatwość montażu. 

Supertermoizolacyjne schody strychowe LTK Energy 




Schody typu LTK Energy to nowa generacja supertermoizolacyjnych 

schodów strychowych przeznaczonych 

do montażu w budynkach gdzie występuje duża różnica 

temperatur pomiędzy pomieszczeniem użytkowym 

a nieużytkowym strychem. Zastosowane w schodach 

innowacyjne rozwiązania zapewniają wysoki komfort 

użytkowania a supertermoizolacyjna klapa doskonale 

chroni przed stratami ciepła, dzięki czemu schody LTK 

polecane są do domów energooszczędnych gdzie duży 

nacisk położony jest na zminimalizowanie strat ciepła. 

Ścienne i dachowe płyty warstwowe z rdzeniem 

ze sztywnej pianki poliuretanowej typu PIR SYSTEM 

PRUSZYŃSKI Sp. z o.o., Warszawa 

Pawilon 6A sektor A stoisko 10 

Płyty Blachy Pruszyński PIRTECH to płyty ścienne 

i dachowe z wypełnieniem z pianki poliuretanowej. 

Oferta firmy obejmuje zarówno płyty z widocznym 

i ukrytym mocowaniem. Płyty składają się z dwóch 

okładzin ze stali oraz rdzenia. Rdzeń wykonany jest 

z bezfreonowej, przyjaznej dla środowiska, pianki poliuretanowej 

o gęstości 40 ± 3 kg/m 2 o bardzo wysokiej 

izolacyjności termicznej. Proces produkcyjny realizowany jest metodą ciągłą na 

w pełni zautomatyzowanej, najnowocześniejszej w Europie linii do produkcji tego typu 

płyt. Płyty warstwowe PIRTECH zostały uhonorowane statuetką TOP Builder 2017. 

42 

Drzwi podnoszono-przesuwne HST-Sky 




Drzwi podnoszno-przesuwne HST-Sky firmy 

FAKRO to nieograniczony widok. Dzięki 

specjalnej konstrukcji, szyba stałego – nie 

jezdnego skrzydła zamocowana jest bezpośrednio 

w ościeżnicy dając tym samym 

znacznie większą powierzchnię przeszklenia. 

Drzwi HST-Sky firmy FAKRO to jedyny 

tego typu produkt na rynku. Drzwi te posiadają 

wszystkie najnowsze rozwiązania zintegrowane 

w 1 produkt, dając tym samym 

najwyższą jakość i komfort obsługi. 

Wszystkie nagrodzone produkty można zobaczyć na www.budma.pl 



Idealne połączenie domu kandyjskiego 

z blachodachówką Lindab Riviera 

Projekty domów kanadyjskich cieszą się dużą popularnością nie tylko w Stanach Zjednoczonych, 

ale i w Europie. Lekka konstrukcja i stosunkowo krótki czas budowy sprawiają, 

że na nie chętnie decydują się ludzie często zmieniający miejsce zamieszkania 

oraz ci, którym zależy na czasie. Są proste w budowie z funkcjonalnym rozkładem 

pomieszczeń. Jeśli tylko zadbamy o odpowiedniej jakości materiały oraz późniejszą 

konserwację, dom kanadyjski posłuży naszym klientom na długie lata. 

Domy w stylu kanadyjskim to także wielospadziste 

dachy o dużym kącie nachylenia 

na których pokrycie najchętniej wybierana 

jest panelowa, symetryczna, 2-modułowa 

blachodachówka Lindab Rivera, która 

idealnie wkomponowuje się w styl kanadyjski. 

Przy podjęciu decyzji o wyborze 

dachu stalowego warto zwrócić uwagę na 

3 kluczowe elementy, tj. typ użytego rdzenia 

stalowego, grubość powłoki cynkowej 

oraz typ powłoki. Zgodnie z obowiązującymi 

normami rdzeń powinien mieć co najmniej 

0,4 mm, ale im grubszy, tym korzystniej. 

Ważne, aby rdzeń był pokryty warstwą 

ocynku w celu zabezpieczenia przed korozją. 

Aby zapewnić optymalną ochronę, grubość 

powłoki cynkowej powinna oscylować 

w granicy 275 g/m 2 . 

Blachodachówka panelowa Riviera zrobiona 

jest z blachy stalowej o grubości 0,5 mm, 

dostępna w 2 wersjach: matowa lub z połyskiem. 

Dostępna w szerokiej gamie kolorystycznej, 

co ułatwia dopasowanie do koloru 

ZALETY BLACHODACHÓWKI RIVIERA: 

• symetryczna, 2-modułowa umożliwia 

układanie od dowolnej strony 

bez strat materiału 

• prosty i szybki montaż 

• mała waga panelu i łatwe manewrowanie 

panelem na dachu 

• możliwość zastosowania systemu 

dyskretnych łączeń 

• dostępna z magazynu od ręki 

w szerokiej palecie barw (możliwość 

skompletowania z rynną) 

• gwarancja do 30 lat 

okien, elewacji, a także rynien, które razem 

powinny tworzyć integralną, spójną całość. 

Walory estetyczne mają znaczenie, ale kluczowym 

czynnikiem wyboru Riviery jest 

powłoka HBP (utwardzony poliester) odporny 

na czynniki atmosferyczne tj. śnieg, 

deszcz, czy promienie UV, co przekłada się 

na większą stabilizację koloru. 

Pokrycie jest bardzo szczelne, a jego elementy 

umożliwiają układanie od dowolnej 

strony tworząc tzw. lustrzane odbicie, niwelując 

przy tym utratę materiału. Unikalny 

kształt paneli, a zarazem prosty montaż 

i duża powierzchnia efektywna (0,89 m 2 ) 

znacznie przyspiesza instalację. Producent 

pomyślał także o ludziach dążących do 

perfekcji, którym żaden detal nie umknie 

i umożliwił zastosowanie dyskretnego 

systemu łączeń, dzięki któremu śruby są 

ukryte pod panelem i zwyczajnie ich nie 

widać. Już na etapie wyboru pokrycia 

dachowego warto zainteresować się, czy 

nasz dystrybutor oferuje kompleksowe 

rozwiązania i dostępność towaru od ręki 

w razie nieprzewidzianych sytuacji nie 

uwzględnionych wcześniej w projekcie. 

Więcej informacji na stronie www.lindab.pl • 

43 


akcesoria dachowe 

MAGE ® Roof & Building 

Components GmbH 

Firma MAGE ® ze swoją siedzibą w Herzberg już od ponad 23 lat rozwija, wymyśla nowe 

technologie, produkuje akcesoria dachowe oraz elementy budowlane na najwyższym 

poziomie. A dziś jest wiodącym producentem i dystrybutorem pierwszej klasy galanterii 

dachowej. Od jej powstania w 1993 roku wiele pomysłowych i nowo wprowadzonych 

technologii przez MAGE ® okazało się kamieniami milowymi w konstrukcjach i zabezpieczaniu 

dachu. 

Najbardziej narażonym na nieszczelności, 

przecieki jest powierzchnia styku komina 

z połacią dachu. Tak aby ułatwić oraz 

przyśpieszyć obróbkę komina, a także zagwarantować 

szczelność na lata tym powierzchniom, 

firma MAGE® wprowadziła 

swoje taśmy kominowe jako pierwsza na 

świecie około 20 lat temu. Wraz z rozwojem 

firmy zastosowane materiały oraz rozwiązania 

techniczne ewaluowały, aby przybrać 

stan aktualny. 

W roku 2017 roku firma MAGE® wprowadza 

nowy produkt w postaci taśmy kominowej 

(Flex CREP) oraz kalenicowej (FiRo 

CREP), które wykonane zostały z „pogiętego” 

stopu aluminium. Taśmy kominowe, 

jak i kalenicowe są powlekane farbami 

lub pozostawione w naturalnym stanie, 

wyposażone zostały w samoprzylepny 

pas kleju butylowego ze zmienioną na 

bardziej nowoczesną recepturą. Produkty 

44 


te odporne są na promieniowanie UV oraz 

warunki atmosferyczne, gwarantujące 

wieloletnie bezawaryjne funkcjonowanie 

na dachu. Dzięki zastosowaniu wysokiej 

jakości „pogiętego” metalu cechują się 

dużą elastycznością od 30% do 100% 

z jednoczesnym zachowaniem wysokiej 

trwałości wykonywanych uszczelnień na 

dachu. Nowa receptura kleju butylowego 

zapewnia bardzo dobrą przyczepność do 

wszelkiego rodzaju pokryć dachowy na 

długie lata, a przy tym jest bardzo odporny 

na działanie zmian pogodowych, 

promieniowania UV, zasad i kwasów. 

Wymiary, wykonania: 300 mm, 380 mm,** 

(10 m/rol). 

Kolor: RO = ceglasty-8004, SW = czarny-9004, 

WA = szary-9006 

** niektóre szerokości i kolory dla określonego 

rodzaju metalu na zamówienie indywidualne. 

Do obróbki komina wykorzystano najnowszą, 

„pogiętą” aluminową taśmę kominową 

MAGE® Flex CREP na całej powierzchni 

pokrytą klejem butylowym o najnowszej 

recepturze. Klejenie taśmy rozpoczęto od 

przodu komina. Po odmierzeniu i odcięciu 

odpowiedniej długości taśmy, przygotowana 

została krawędź zagięcia. Zdejmując 

warstwę zabezpieczającą kleju rozpoczęto 

mocowanie. Najpierw do komina, później 

do dachówek, dokładnie i starannie miękko 

dopasowując do falistego podłoża, w pełni 

wykorzystując możliwości dostosowania taśmy 

do kształtu pokrycia dachowego. Drugi 

etap to powierzchnie boczne, układane 

schodkowo zgodnie z kątem nachylenia, 

osobno zabezpieczając każdy pas dachówki. 

Na koniec pozostaje tylna część. Należy 

zwrócić uwagę na wyprofilowanie krawędzi, 

ułatwiające odpływ wody opadowej od 

komina. Połączenie różnopłaszczyznowych 

fragmentów wzmocniono zakładem na rąbek. 

Ostatni element to zabezpieczenie 

górnej krawędzi poprzez założenie listwy 

metalowej w kolorze obróbki. Odmierzono 

i docięto odpowiednie odcinki, a następnie 

celem doszczelnienia na wewnętrzną 

stronę równomiernie nałożono pas kleju 

butylowego z rolki. Po przykręceniu listwy, 

górną krawędź finalnie zabezpieczono warstwą 

nałożonego uszczelniacza dekarskiego 

firmy MAGE®. 

Od wielu lat firma MAGE® wraz ze swoimi 

mniejszymi firmami łączy swoje potencjały 

rozwoju i produkcji w przemyśle materiałów 

budownictwa tradycyjnego oraz energii odnawialnej. 

MAGE® może zaoferować swoim 

klientom kompleksowe rozwiązania spełniające 

najwyższe wymagania jakościowe. • 

REKLAMA 

AUFACIE EDNEMU IODCCH PRODUCENT ACESORII DACHOCH EUROPIE 

 

 

 

P MAGE® P P 

PHU DEPOL 

 

MAGE® ROOF & BUILDING COMPONENTS GMBH A S H N T 

45 


szkolenia 

Dach od kuchni 

Wszystko, co powinieneś wiedzieć 

o dobrym dachu 

Od stycznia br. ruszyły wyjątkowe warsztaty w 14 miastach Polski. Organizowane 

przez czołowych producentów – firmy Roto Okna Dachowe, Rathscheck oraz 

Rheinzink prezentują „od kuchni” jak ułożyć trwały dach, wstawić okno, zamontować 

rynny lub wykonać obróbki blacharskie. Projekt jest skierowany do firm wykonawczych, 

inspektorów nadzoru, a następnie do inwestorów i tych wszystkich, którzy 

chcą dowiedzieć się „od kuchni” jak budować dobrze – by było tanio. 

Szczera dyskusja 

Jak wykonać dach bez okapu? Czy rynna 

ukryta do dobry pomysł? Czy panel zatrzaskowy 

to jest to samo, co rąbek stojący? Na 

te i inne pytania odpowiedzą czołowi producenci 

od łupka, okien dachowych i blachy 

tytan-cynk. Ponieważ sama informacja nie 

wystarczy, spotkania zorganizowano w formie 

warsztatów w największych miastach 

Polski – aktualny kalendarz jest podany na 

stronie www.dach-od-kuchni.pl 

TERMINY: 

• Dobra – 07-09 lutego 2017 

– Szkolenie – 3 dni 





• Lubartów – 28 lutego-02 marca 2017 


• Lubartów – 07-09 marca 2017 


• Wiązowna – 14-16 marca 2017 


• Wiązowna – 21-23 marca 2017 


Rozmowa wstępem 

do szkolenia praktycznego 

Spotkania w 14 miastach Polski w ramach 

„Dachu od kuchni” są wstępem do praktycznych 

3-dniowych szkoleń organizowanych 

w centrach szkoleniowych: 

• Roto (Roto Okna Dachowe sp. z o.o., Lubelska 

104, 21-100 Lubartów), 

• Rathscheck (Akademia Dekarstwa Łupkowego, 

Dobra k / Krapkowic, ul. Prudnicka 4) 

• oraz Rheinzink (RHEINZINK Polska 

sp. z o.o., Trasa Lubelska 57, 05-462 

Wiązowna) 

Szkolenia te są organizowane maksymalnie 

dla 12 osób. Szkolenie kończy się certyfikatem 

zbiorowym firm ROTO / RATHSCHECK / 

RHEINZINK i obejmuje program: 

1 DZIEŃ. MONTAŻ OKIEN DACHOWYCH 

Specjalistyczne szkolenie, podczas którego 

każdy uczestnik w praktyce poznaje 

najlepsze rozwiązania stosowane w technice 

okien dachowych. Podczas szkolenia 

największą uwagę poświęca się produktom 

dedykowanym budownictwu energooszczędnemu 

i pasywnemu. Kursanci uczą 

się prawidłowego montażu oraz wspólnie 

z instruktorem analizują i omawiają popełniane 

błędy. 

Program szkolenia: 

• montaż pasywnych okien RotoQ z zestawem 

MDA w dachu z izolacją nakrokwiową. 

• montaż wysokoosiowych okien R7 w „głębokiej 

zabudowie” przy użyciu kołnierza ETL. 

• montaż obrotowych okien RotoQ w „głębokiej 

zabudowie” przy użyciu kołnierza EDJ. 

46 


• montaż uchylno-wysokoosiowych okien 

R8 w połączeniu z oknem fasadowym R1 

(połączenie kolankowe). 

• bezinwazyjna wymiana starych okien 

(produkowanych przed rokiem 2000) na 

okno RotoQ przy wykorzystaniu kołnierza 

V20. 

• regulacja okien: RotoQ, Designo: R1, R7, R8. 

• montaż elektrycznej rolety zewnętrznej 

ZRO. 

• montaż okien dachowych Roto bez użycia 

systemowych kołnierzy (obróbka własna). 

2 DZIEŃ. SZKOLENIE PODSTAWOWE 

Z UKŁADANIA ŁUPKA 

Adresowane jest do osób, które nie miały 

do czynienia z łupkiem dachowym. Szkolenie 

podzielone jest na dwa bloki. Pierwszy, 

teoretyczny poświęcony podstawowym 

zagadnieniom z zakresu przygotowania 

konstrukcji i technologii układania łupka 

naturalnego na dachach i elewacjach. Drugi, 

praktyczny – ćwiczenia na makietach. 

Podstawy obróbki łupka i ćwiczenia w układaniu 

łupka (jedno lub dwa krycia dachowe 

lub elewacyjne). 

3 DZIEŃ. KURS BLACHARSKO-DEKARSKI 

Podczas tego kursu uczestnikom przekazuje 

się wiedzę i rozwiązania pozwalające w 

praktyce na poprawnie i szybkie wykonanie 

wszelkiego rodzaju obróbek blacharskich i detali 

z użyciem blachy tytan-cynk RHEINZINK. 

Uczestnicy kursu zdobywają podstawową 

praktykę w zakresie lutowania miękkiego 

RHEINZINK, przy okazji uzyskując wiedzę 

na temat prostego montażu systemu 

rynnowego, jak i poprawnego wykonania 

obróbek komina, murów czy parapetów z 

tytan-cynku. 

Każdy uczestnik kursu zostaje wyposażony 

w pakiet materiałów szkoleniowych, które 

będzie mógł wykorzystać w późniejszym 

czasie na budowie. 

Program: 

• lutowanie miękkie RHEINZINK – podstawowa 

umiejętność blacharska 

• wykonanie obróbek komina dachu dachówkowego 

na modelu w różnych technikach łączenia 

(felcowanie, lutowanie lub klejenie) 

• okładziny kominów z blachy tytan-cynk 

RHEINZINK 

• wykonanie obróbek poziomych: muru, 

gzymsów i parapetów metodą felcowania 

lub klejenia 

• montaż rynien RHEINZINK: lutowania lub 

klejenie, rodzaje dylatacji, typy zamocowań, 

akcesoria 

• stosowanie dodatków systemu rynnowego: 

zbieracz deszczówki z szybkozłączem, 

rewizja, uniwersalny uchwyt rury z systemem 

odgromowym, zabezpieczenia przed 

liśćmi itd. 

• gotowe obróbki pasa podrynnowego, wiatrownic, 

gzymsów czy parapetów 

• narzędzia stosowane w pracach blacharsko 

-dekarskich 

• wytyczne i reguły wykonawcze 

Więcej na www.dach-od-kuchni.pl 

• 

47 


dźwigi 

Akcesoria do żurawi 

dekarsko-ciesielskich Klaas 

z oferty firmy Lift Polska 

Dzięki żurawiom dekarsko-ciesielskim można szybko transportować materiały oraz 

ludzi na połacie dachowe i inne elementy konstrukcyjne budynku, które znajdują 

się na większych wysokościach. Dodatkową funkcjonalność maszyn zapewniają 

odpowiednie akcesoria. 

Chwytaki do dachówek 

i stoły połaciowe 

Chwytaki do dachówek są urządzeniami 

umożliwiającymi transport dachówek na 

połać dachową, przy czym szerokość chwytaka 

jest regulowana. Nabyć można chwytaki 

do wszystkich typów/rodzajów dachówek. 

Chwytaki jednorzędowe służą do transportowania 

całego rzędu dachówek 

(najczęściej betonowych). Jednorazowo 

transportuje się więc 

36-40 szt. elementów tego rodzaju 

pokrycia. Z kolei chwytak 

dwurzędowy transportuje już 

dwa rzędy (cała warstwa z palety), 

najczęściej dachówek ceramicznych. 

Dachówki są transportowane/układane 

bezpośrednio na jeżdżących stolach 

połaciowych, wcześniej zamontowanych na 

połaci dachu. Z tego miejsca mogą być 

już na bieżąco układane na łatach. Zaletą 

takiego rozwiązania jest znaczne 

przyspieszenie prac związanych 

z układaniem pokrycia, przy wyeliminowaniu 

konieczności kilkukrotnego 

ręcznego przekładania 

dachówki. Daje to nie tylko oszczędność 

czasu, ale i zdrowia pracowników. 

Ochronę przed ewentualnym 

upadkiem przedmiotów zapewnia 

specjalna siatka zabezpieczająca, 

natomiast dzięki odpowiedniej 

konstrukcji zaczepu chwytak dostosowuje 

się do kąta nachylenia dachu. 

Transport osób 

Podesty robocze sprawdzą się nie tylko przy 

transporcie ludzi na dachy i inne konstrukcje 

budynków, ale również przy wykonywaniu 

wielu innych rodzajów prac – np. przy budowie 

i obróbce komina. Interesujące rozwiązanie 

stanowi podest HA 3-300, współpracujący 

z dźwigami firmy Klaas serii K900RSX, 

K950RSX i K1000RSX. Urządzenie pozwala na 

transport 3 osób przy maks. masie ładunku 

300 kg. Szerokość podestu wynosi prawie 

2 m i ma głębokość 73 cm. Ważna jest stabilność 

podestu i precyzyjne sterowanie, zarówno 

na budowie, jak i w trybie transportowym. 

Podest HA 3-300, podobnie jak i mniejszy 

model HA 2-200, ma znormalizowane punkty 

48 


zaczepu. Warto podkreślić prosty oraz szybki 

montaż i demontaż na żurawiu bez konieczności 

użycia dodatkowych narzędzi. Przydatna 

jest możliwość wsiadania i wysiadania 

z przodu kosza. 

jako cechy urządzenia należy wymienić 

dobrą słyszalność ostrzeżenia o braku 

podciśnienia, duży zbiornik podciśnienia, 

wskaźnik poziomu napełnienia baterii oraz 

szereg zabezpieczeń. Urządzenie w zależności 

od modelu umożliwia podnoszenie 

elementów o masie do 500 kg (GB 500) 

oraz 750 kg (GB 750). Masa maszyny to 

50 kg (GB 500) oraz 65 kg (GB 750). Przyssawka 

ma wymiary 80 x 40 cm (GB 500) 

oraz 100 x 50 cm (GB 500). 

Przyssawka do płyt wielowarstwowych 

jest podciśnieniowym 

podnośnikiem, który umożliwia 

obracanie paneli dachowych 

o długości do 18 m. Wraz 

z naciśnięciem przycisku, 

długie i ciężkie panele dachowe 

można szybko obrócić 

o 180° oraz łatwo zamontować. 

Maks. masa elementów podnoszonych 

to 550 kg. Również i w tym 

urządzeniu projektanci postawili na dobrą 

słyszalność ostrzeżenia o braku podciśnienia, 

wskaźnik poziomu napełnienia baterii, 

duży zbiornik podciśnienia oraz odpowiednie 

zabezpieczenia. 

Podsumowanie 

Jako wyposażenie dodatkowe dużym 

uznaniem cieszą się chwytaki do dachówki. 

Dzięki nim można transportować na dach 

materiały dekarskie, narzędzia, pokrycie 

dachowe itp. Przy transportowaniu 

materiałów i odpadów budowlanych 

sprawdzą się także niecki 

i pojemniki na gruz. Warto zadbać 

o podesty przeznaczone do 

transportowania ludzi, których 

szerokie spektrum zastosowania 

obejmuje m. in. prace związane 

z budową i obróbką komina. Bezpieczeństwo 

transportowania materiałów 

zapewnią odpowiednie zawiesia, 

haki, zaczepy itp. 

• 

Widły do palet lub łat 

Żuraw dekarsko-ciesielski można wyposażyć 

w widły do palet lub łat. Są do urządzenia samopoziomujące 

o niewielkiej masie, ale przy 

znacznym maks. obciążeniu (do 1500 kg). 

Długość wideł wynosi 100 cm. Można regulować 

szerokość rozstawu wideł oraz wysokość, 

co zapewni komfort obsługi. 

Transport szyb 

i płyt wielowarstwowych 

Interesujące rozwiązanie w ofercie firmy 

Lift Polska stanowią podciśnieniowe urządzenia 

przeznaczone do podnoszenia płyt 

szklanych i gładkich fasad budynków. Przyssawka 

jest obracana o 360° z możliwością 

blokowania co 90°. Pochylanie może odbywać 

się przy kącie do 90°. Oprócz tego 

Lift Polska 

tel. 796 388 026 

e-mail: biuro@lift-polska.pl 

www.lift-polska.pl 

49 



UGINOX – stale nierdzewne 

firmy Aperam na dachy i elewacje 

Nie ma wątpliwości co do tego, że stal nierdzewna to doskonały materiał na pokrycie 

dachu, systemy rynnowe oraz poszycia elewacji. Oprócz niepowtarzalnych możliwości 

architektonicznych ważna jest trwałość i neutralność dla środowiska. 

Stal nierdzewna jako pokrycie dachu zapewnia 

dowolny wybór formy i powierzchni. Należy 

podkreślić, że pokrycia z takiej stali pasują niemal 

do każdego stylu architektonicznego zarówno 

nowych jak i remontowanych budynków. 

Sposoby krycia 

Jednym ze sposobów układania pokrycia arkuszy 

ze stali nierdzewnej jest łączenie ze sobą 

wzdłuż uprzednio zagiętych brzegów. Zaginania 

oraz wykończenia profilu wykonywane są 

w sposób tradycyjny lub za pomocą specjalnych 

narzędzi. Niska dylatacja stali zmniejsza 

ilość wymaganych połączeń lutowanych. 

Rąbek stojący może być stosowany zarówno 

do ciepłych jak i lekkich pokryć dachowych. 

Warto również wspomnieć o kryciu na listwę. 

Jest to najstarsza z tradycyjnych technik pokrycia, 

która najczęściej znajduje zastosowanie 

przy renowacjach budynków. W takim kryciu 

arkusze są przykręcane do drewnianej listwy w 

kierunku nachylenia. Szczelność dachu między 

arkuszami stali nierdzewnej zapewnia dodatkowa 

obróbka blacharska przy krawędziach listwy. 

Panele i płyty profilowane 

Ciekawe rozwiązanie w ofercie firmy Aperam 

stanowią panele i płyty profilowane ze 

stali nierdzewnej. Warto podkreślić, że są 

to pokrycia dachowe nie wymagające pełnego 

deskowania. Wybrać można pomiędzy 

profilem trapezoidalnym lub falistym, co 

umożliwia dopasowanie do indywidualnych 

preferencji inwestora. 

Akcesoria dachowe 

Akcesoria dachowe ze stali nierdzewnej są 

doskonałym uzupełnieniem wszystkich rodzajów 

pokryć dachowych. Stal nierdzewna 

pozwala na produkcję rynien i rur spustowych 

o długości, która w zależności od szerokości 

wynosi nawet 20 metrów. Zmniejsza 

to ilość połączeń lutowanych. Zaletą takiego 

rozwiązania jest również najwyższy 

poziom bezpieczeństwa konstrukcji. 

Zalety Stali Nierdzewnej 

Parametry mechaniczne stali nierdzewnej zapewniają 

dużą nośność oraz sztywność przy 

użyciu materiału o mniejszej grubości – standard 

to 0,5 mm). Pozwala to w znaczącym 

stopniu obniżyć obciążenie konstrukcji. 

Stal nierdzewna przewyższa trwałością wszystkie 

dostępne na rynku materiały metalowe. 

W połączeniu z niskimi kosztami eksploatacji 

jest niewątpliwie ciekawą alternatywą dla 

tradycyjnych rozwiązań. 

Firma Aperam to jeden z największych na świecie 

producent wyrobów ze stali nierdzewnej. 

Oferta firmy obejmuje rozwiązania ze stali 

nierdzewnej, które są wydajne, innowacyjne, 

a co najważniejsze, dostosowane do oczekiwań 

inwestorów i firm wykonawczych. • 

Aperam Stainless 

Services & Solutions Poland Sp. z o.o. 

ul. Henryka Krupanka 97 

41-103 Siemianowice Śląskie 

Tel: +48 32 76 36 116 

www.uginox.com 

50 


okna dachowe 

Zaproś świat do domu 

Człowiek coraz częściej i dłużej przebywa w pomieszczeniach zamkniętych, lecz 

instynktownie poszukuje kontaktu z przyrodą. Chce jak najdłużej cieszyć się otaczającym 

go środowiskiem i czerpać jak najwięcej z tego, co stworzyła natura. 

Pomaga to w odpoczynku i regeneracji do dalszej aktywności. Dlatego warto wykorzystać 

każdą nadarzającą się możliwość do stworzenia warunków, które będą 

spełniać te oczekiwania. Jednym z takich rozwiązań jest montaż dużych okien 

balkonowych Galeria na poddaszu. 

Poddasze kreuje wiele ciekawych możliwości 

architektonicznych i aranżacyjnych. 

W dachu skośnym bez ścianki kolankowej 

można przeszklić całą ścianę wielkimi oknami 

balkonowymi, które dają mnóstwo 

naturalnego światła, panoramiczny widok 

na okolice oraz co najważniejsze, możliwość 

stworzenia balkonu na poddaszu. 

Okno balkonowe FGH-V Galeria to nowatorskie, 

dwuskrzydłowe okno, w którym otwarte 

skrzydła tworzą balkon. Górne otwierane 

jest uchylnie do góry, a dolne uchylane do 

przodu umożliwiając swobodny dostęp do 

jego wnęki. Skrzydło górne podtrzymywane 

jest przez innowacyjny mechanizm wspomagający, 

który pozwala pozostawić go 

w dowolnej pozycji. Boczne barierki ochronne 

zintegrowane są z dolnym skrzydłem 

i wysuwają się podczas jego otwierania. Aby 

zamknąć skrzydło należy jedynie zwolnić 

specjalne blokady. 

W trakcie zamykania barierki balkonu chowają 

się w oknie i nie są widoczne ponad 

połacią dachu, przez co nie ulegają zabrudzeniu 

oraz nie zakłócają estetyki dachu. 

Po otwarciu balkonu barierki są zawsze suche 

i czyste, co zapewnia bezawaryjne ich 

użytkowanie. 

Otwierając okna balkonowe zyskujemy dodatkową 

przestrzeń na poddaszu oraz bliski 

kontakt z otoczeniem. Otwieramy nasze 

wnętrze na otaczający nas świat, a my możemy 

cieszyć się bezpośrednim kontaktem 

z przyrodą. 

Zastosowany w oknie Galeria specjalny 

system topSafe zapewnia podwyższone 

bezpieczeństwo antywłamaniowe i użytkowe 

okna. Standardowo okno wyposażone 

jest w jednokomorowy, bezpieczny pakiet 

szybowy z wewnętrzną szybą laminowaną 

i antywłamaniową klasy P2A. W przypadku 

jej uszkodzenia, kawałki szkła pozostają 

sklejone z folią, co niweluje ewentualne 

zagrożenie. Na zewnątrz pakietu zamontowana 

jest szyba hartowana z wieczystą 

gwarancją odporności na grad. 

Bezpieczeństwo okna Galeria zagwarantowane 

jest na najwyższym poziomie. Kolejnym 

ważnym elementem zastosowanym w 

oknie Galeria jest automatyczny nawiewnik 

V40P, który poprzez automatyczną regulację 

wielkości kanału przepływu dostarcza optymalną 

ilość powietrza, zapewniając zdrowy 

mikroklimat na poddaszu oraz oszczędność 

energii cieplnej. 

Otwierając szeroko okno balkonowe Galeria 

zapraszamy otaczający nas świat do 

naszego domu. W prezencie otrzymujemy 

mnóstwo naturalnego światła, kontakt 

z otoczeniem oraz piękne widoki co zdecydowanie 

pomaga w codziennym, aktywnym 

życiu. 

Więcej na www.fakro.pl 

• 

51 


okna dachowe 

Na zimę i nie tylko 

– dachowe okna energooszczędne 

Okna dachowe cieszą się dużą sympatią inwestorów budujących lub remontujących 

domy z poddaszem użytkowym. Pozwalają lepiej doświetlić i ciekawej zaaranżować 

wnętrza pomieszczeń na poddaszu. Jedynym minusem wymienianym 

czasem przez inwestorów jest ich rzekomo mniejsza energooszczędność niż okien 

tradycyjnych. Obalamy ten mit – okna dachowe są tak samo ciepłe, a może nawet 

bardziej energooszczędne niż okna tradycyjne! 

Energooszczędność liczy się coraz bardziej – to 

drugi (poza ceną) parametr wymieniany przez 

inwestorów jako kluczowy przy wyborze okien. 

Osoby budujące domy są coraz bardziej świadome 

tego, że warto zainwestować w dobrą stolarkę 

okienną, gdyż poniesione nakłady zwrócą się 

w mniejszych kosztach ogrzewania. Producenci 

okien dachowych odpowiadają 

na to zapotrzebowanie, oferując produkty 

o wysokich walorach w zakresie oszczędzania 

energii. Tym bardziej, że od 1 stycznia 2014 

roku w budynkach można montować okna 

pionowe o współczynniku przenikalności 

cieplnej U w 

nieprzekraczającym 1,3 W/m 2 K, 

zaś połaciowe 1,5 W/m 2 K. Natomiast 

od 1 stycznia 2017 obowiązywać będą 

1,1 W/m 2 K dla okien pionowych, a 1,3 W/m 2 K 

dla połaciowych. W kolejnym etapie, tj. 

od 1 stycznia 2021 roku współczynnik ten dla 

okien pionowych ma wynosić 0,9 W/m 2 K, zaś 

połaciowych 1,1 W/m 2 K. 

W oknach wykonanych w technologii 

thermoPro zastosowano wkładki termoizolacyjne 

w skrzydle i nową powłokę niskoemisyjną 

szyby, zwiększając w ten sposób 

energooszczędność całego okna. 

Na większą trwałość okna wpływa innowacyjne, 

opatentowane rozwiązanie – kanaliki odwadniające 

wprowadzone w dolnych narożach 

ościeżnicy. Odprowadzają wodę z kondensacji 

oraz ewentualnych przecieków spowodowanych 

np. uszkodzeniem lub zabrudzeniem uszczelek. 

Drewniane profile okna są mniej narażone na 

działanie wilgoci, co zwiększa ich trwałość. 

Okna wykonane w technologii thermoPro mają 

wyższą szczelność w zakresie przepuszczalności 

powietrza. Mają 3 i najwyższą 4 klasę szczelności 

wg EN12207. Oznacza to, że zmniejszona 

jest ilość niekontrolowanego powietrza, które 

przenika do pomieszczeń, co jest szczególnie 

ważne przy wentylacji mechanicznej. 

Roto Okna Dachowe proponuje dwa odmienne 

modele niskoemisyjnych pakietów 

zespolonych, których parametry techniczne 

spełniają wymogi budownictwa pasywnego. 

Okna z serii Designo są dostępne w dwóch 

Rama, szyba i parametry 

Parametry oraz funkcjonalność wszystkich 

okien zależą przede wszystkim od zastosowanych 

pakietów szyb zespolonych. Szkło 

może zapewniać lepszą ochronę przed hałasem, 

większe bezpieczeństwo, łatwość 

użytkowania i oczywiście zyski energetyczne 

ze słońca zimą. Modele niskoemisyjne 

w większości są wyposażone w trzy szyby 

z powierzchnią międzyszybową wypełnioną 

gazem szlachetnym oraz ciepłą ramką. 

Wysoka jakość pakietów szybowych musi 

znajdować uzupełnienie w konstrukcji, 

a także w samym procesie montażu. 

O energooszczędność w produktach Fakro 

dba nowa technologia thermoPro wprowadzona 

do okien dachowych klasy PROFI 

i LUX. 

Energooszczędność w produktach Fakro zapewnia m.in. nowa technologia thermoPro wprowadzona do okien 

dachowych klasy PROFI i LUX. 

Fot. Fakro 

52 


wariantach specjalnego zestawu szyb zespolonych 

Roto blueTec. To 3-szybowy pakiet niskoemisyjny, 

w którym zewnętrzna i środkowa szyba 

jest hartowana, a od wewnątrz znajduje się 

szkło bezpieczne klejone. Szyby wyposażone 

są w powłokę antyroszeniową. Wariant pakietu 

z powierzchnią międzyszybową wypełnioną 

argonem, osiąga współczynnik U g 

=0,8 W/m 2 K. 

Zestaw z wypełnieniem z kryptonu gwarantuje 

U g 

=0,5 W/m 2 K. 

Linia RotoQ jest z kolei wyposażona 

w 3-szybowe pakiety Comfort i Premium 

zbudowane z dwóch szyb hartowanych oraz 

wewnętrznej bezpiecznie klejonej. Zestaw 

Comfort zapewnia U g 

= 0,7 W/m²K, natomiast 

Premium U g 

= 0,5 W/m 2 K. Obydwa typy szkleń 

zespolonych zapewniają trzecią klasę izolacji 

akustycznej oraz zyski ciepła na poziomie 0,54. 

Okna Roto wyposażone są w wysokie profile 

okienne (11,5 cm) oraz dodatkowe docieplenie 

w postaci termo-bloku WD, który 

poprawia efektywność energetyczną całego 

okna (9% dla RotoQ, 15% dla Designo), 

dzięki czemu okna RotoQ już w standardzie 

zapewniają współczynnik przenikania ciepła 

na poziomie U w 

= 1,2 W/m 2 K. 

W przypadku firmy Velux, wszystkie oferowane 

przez nią okna dachowe mają współczynnik 

U w 

niższy lub równy 1,3 W/m 2 K, 

co wynika z dostosowania produktów do 

obowiązujących lub mających obowiązywać 

norm prawnych. Nowe standardowe okna 

połaciowe VELUX dzięki zastosowaniu innowacyjnej 

technologii ThermoTechnology lepiej 

chronią przed stratami ciepła. Jednym 

z elementów tej technologii jest polistyren 

ekspandowany wbudowany w skrzydło 

i ościeżnicę okna, który wpłynął na obniżenie 

współczynnika przenikania ciepła U w 

do 

1,2 W/m 2 K, czyli o 14 % w stosunku do 

obecnie oferowanych modeli. 

JAK ROZPOZNAĆ OKNA NISKOEMISYJNE? 

Ciepły montaż 

– ważna sprawa 

Montaż okien dachowych w połaci dachu 

jest niesłychanie ważny i wymaga staranności 

– tylko w ten sposób zyskujemy 

gwarancję, że dach nie stanie się miejscem 

powstawania mostków termicznych. Dlatego 

producenci dbają o ułatwienie dekarzom 

montażu i dostarczenie akcesoriów, które 

sprawią, że będzie on naprawdę „ciepły”. 

W przypadku okien Fakro wykonanych 

w technologii thermoPro łatwiejszy montaż 

możliwy jest dzięki zastosowaniu nowych 

Okna niskoemisyjne mają stosunkowo wysoki współczynnik przepuszczalności promieniowania 

słonecznego („g”), który zapewnia pozyskiwanie energii ze słońca. Ponadto 

mają niski współczynnik przenikania ciepła („U w 

”), dzięki czemu temperatura w pomieszczeniach 

utrzymuje się na stałym poziomie, energia wytworzona wewnątrz nie 

przedostaje się na zewnątrz, a problem przeciągów nie istnieje. Oprócz parametrów 

niezbędnych dla podniesienia efektywności energetycznej, nowoczesne modele okien 

dachowych spełniają wymogi istotne dla komfortu mieszkania, jak np. ochrona przed 

wilgocią czy wygoda użytkowania. W odniesieniu do okien dachowych i poddaszy 

użytkowych szczególną uwagę należy poświęcić klasie izolacji akustycznej. 

VELUX dzięki zastosowaniu technologii ThermoTechnology lepiej chronią przed stratami ciepła. 

Fot. Velux 

kątowników. Zwiększają one możliwość 

regulacji okien dachowych oraz skracają 

czas montażu. Dodatkowo zastosowanie 

wkrętów Torx usprawnia instalację okien 

w połaci dachu. 

Podobnie Roto oferuje szeroki wybór zestawów 

przyłączeniowych, które ułatwiają 

montaż i minimalizują ryzyko wystąpienia 

błędów wykonawczych. Projektując nową 

rodzinę okien dachowych Roto, polscy 

i niemieccy inżynierowie stawiali na intuicyjny 

i bezawaryjny montaż okien połaciowych 

RotoQ. I wybrali metodę na kliknięcie, 

w której charakterystyczny dźwięk jest akustycznym 

potwierdzeniem właściwego montażu. 

Montaż zewnętrznego oblachowania 

bez zastosowania wkrętów oznacza lepszą 

ochronę drewnianej ramy przed wilgocią oraz 

ograniczenie ryzyka pojawienia się korozji. 

Nowe okna VELUX będzie można montować 

w konstrukcji dachu na dwóch różnych 

głębokościach: standardowej lub obniżonej 

o 40 mm (stosując nowy uniwersalny 

kątownik montażowy). Niższe osadzenie 

okna oznacza bardziej estetyczny wygląd 

połaci dachowej i mniejsze straty ciepła na 

połączeniu okna z dachem. 

• 

53 


okna dachowe 

Naokienna wentylacja VELUX 

z rekuperatorem 

– szybki i prosty montaż 

Firma VELUX w styczniu br. wprowadziła do oferty nowy produkt do okien dachowych 

– naokienną wentylację VELUX z rekuperatorem. Montaż urządzenia jest szybki i łatwy 

do przeprowadzenia przez jedną osobę, bez konieczności wchodzenia na dach. 

Naokienna wentylacja VELUX z rekuperatorem 

ogrzewa świeże powietrze napływające 

do domu, ciepłem odzyskanym z powietrza 

wywiewanego z pomieszczenia. Wydajny 

system gwarantuje ciągłą wymianę zużytego 

powietrza na świeże, pozbawione niekorzystnych 

dla zdrowia zanieczyszczeń. 

Produkt jest wodoszczelny, umożliwia 

ciągłą wentylację nawet podczas deszczu. 

Dodatkową zaletą urządzenia jest istotne 

ograniczenie hałasu z zewnątrz. 

Produkt można zamontować na każdym 

etapie użytkowania okna. Proces instalacji 

nie ingeruje w konstrukcję dachu 

i warstwy izolacji, w związku z czym nie 

wymaga dodatkowych prac – wystarczy 

jedynie doprowadzić zasilanie w okolice 

okna. 

Pięć etapów montażu 

– zobacz, jakie to proste 

W opakowaniu znajdują się: naokienny 

moduł wentylacyjny wraz z pokrywą 

i centralką sterującą, kanały wentylacyjne, 

filtry powietrza, elementy przedłużające 

kołnierz uszczelniający okna, przewód 

z wtyczką oraz obrazkowa instrukcja 

montażu. 

PRZYGOTOWANIE DO INSTALACJI - WYJĘCIE SKRZYDŁA OKIENNEGO I DEMONTAŻ POKRYCIA DACHOWEGO 

Przed przystąpieniem do instalacji 

produktu, wyjmij skrzydło okna 

i tymczasowo zdemontuj pokrycie 

dachowe wokół okna. 

W kolejnym kroku zdemontuj blok 

termiczny znajdujący się w górnej 

części ościeżnicy. 

1. MOCOWANIE MODUŁU WENTYLACYJNEGO 

Moduł wentylacyjny jest idealnie 

dopasowany do okien dachowych 

VELUX, dzięki czemu jego montaż jest 

bardzo szybki. Umieść go nad oknem 

dachowym i przy pomocy wkrętów 

przykręć do łat dachowych 

w wyznaczonych miejscach. 

54 


2. MONTAŻ CENTRALKI STERUJĄCEJ I KANAŁÓW WENTYLACYJNYCH 

W kolejnym etapie zainstaluj centralkę 

sterującą, która służy do indywidualnej 

konfiguracji pracy urządzenia. 

Następnie, po obydwu stronach 

centralki sterującej, zamontuj kanały 

wentylacyjne, które będą zapewniały 

odpowiedni przepływ powietrza. 

3. MONTAŻ GÓRNEGO OBLACHOWANIA OKNA I KOŁNIERZA USZCZELNIAJĄCEGO 

W wyznaczonych miejscach, zgodnie 

z instrukcją montażu, przykręć specjalne 

uchwyty, które umożliwią montaż 

górnego oblachowania okna. Następnie, 

po obydwu stronach modułu wentylacyjnego, 

zamocuj elementy przedłużające 

kołnierz. Teraz zamontuj górne 

oblachowanie okna. W ostatnim kroku, 

nad modułem wentylacyjnym przymocuj 

oblachowanie mocujące kołnierz. 

4. MONTAŻ POKRYWY, GÓRNEJ CZĘŚCI KOŁNIERZA I FILTRÓW 

Pokrywę modułu wentylacyjnego 

zamontuj przy pomocy dostarczonych 

wkrętów. Górną część kołnierza 

przymocuj nad modułem wentylacyjnym. 

Następnie, w wyznaczonych miejscach, 

zamontuj wymienne filtry powietrza. 

Teraz możesz ponownie zamontować 

pokrycie dachowe i umieścić skrzydło 

okna w ościeżnicy. 

5. MONTAŻ MAGNESU NA ZAMKU OKNA 

W ostatnim etapie montażu załóż 

magnes na zamku okna. Umożliwi 

to uruchamianie i wyłączanie 

wentylacji poprzez otwieranie lub 

zamykanie klapy wentylacyjnej. 

Cały proces montażu trwa ok. 1,5 godziny. 

Przed pierwszą instalacją, warto zobaczyć 

film instruktażowy, dostępny na kanale 

YouTube VELUX Polska. Sp. z o.o. 

Aby uruchomić wentylację nie trzeba otwierać 

okna. Wystarczy włączyć urządzenie 

do prądu i otworzyć klapę wentylacyjną. 

Na dowolnym etapie użytkowania, w zależności 

od indywidualnych potrzeb, można 

ustawić parametry przepływu powietrza. 

Naokienną wentylację VELUX z rekuperatorem 

można montować w dachach o kącie 

nachylenia od 20 do 60° na oknach obrotowych 

VELUX Nowej Generacji GGL i GGU 

z górnym systemem otwierania, o szerokości 

78 i 94 cm, a od maja 2017 roku także 

o szerokości 114 cm. 

• 

55 


narzędzia 

Szablon kominowy 

firmy Sorex Technic 

Szablon kominowy Sorex Technic umożliwia wykonywanie obróbek blacharskich 

kominów o kącie nachylenia mieszczącym się pomiędzy 0° a 55°. Oprócz tego 

narzędzie jest wykorzystywane przy obróbkach lukarn i okien dachowych. 

Używając szablonu zyskuje się najwyższy 

poziom jakości obróbki i krótki czas wykonania. 

Dzięki prostej obsłudze praca przebiega 

szybko i bezpiecznie. 

Szablon kominowy firmy Sorex Technic ma 

szerokość roboczą 1250 mm, przy długości 

1750 mm, wysokości 1280 mm i szerokości 

1300 mm. Narzędzie wraz z osprzętem waży 

155 kg. 

Wyposażenie 

Jako wyposażenie standardowe producent 

przewidział dwa szablony o grubości płyty 

10 mm (dla kąta dachu 35° i 45°), specjalny 

rysik traserski z odsunięciem 8 mm, rurę 

formującą promień obróbki oraz półkę dolną 

na akcesoria i narzędzia. Oprócz tego zastosowano 

półkę podporową przy szablonach, co 

usprawnia pracę. Przydatne są nogi z kołami 

'Prezentacja możliwości Szablonu Kominowego na Targach Budownictwa i Instalacji GRYF-BUD 2016. Prezentowana 

obróbka – kosz spustowy, Wykonawca – Ryszard Stanok, Wiceprezes PSD – Oddział Kujawsko-Pomorski. 

Prezentacja możliwości Szablonu Kominowego na 

Targach Budownictwa i Instalacji GRYF-BUD 2016. 

Prezentowana obróbka – kosz spustowy. 

56 


i dwoma hamulcami ułatwiające 

transport. Maksymalna wysokość 

szablonu to 100 cm. 

Wyposażenie opcjonalne obejmuje 

wymienne szablony o kącie nachylenia: 

0° (okno dachowe), 5°, 

10°, 15°, 20°, 25°, 30°, 35°, 

40°, 45°, 50°, 55°. Jako osprzęt 

dodatkowy można wykorzystać 

również specjalny rysik traserski 

z odsunięciem 6 mm, 8 mm 

i 10 mm oraz młotek do zaklepywania. 

Przydatnym osprzętem 

jest również wałek dobijający. 

Używając tych narzędzi zyskuje 

się przede wszystkim zwiększenie 

jakości obróbki, dokładność 

wykonania, a także estetykę wytwarzanych 

elementów oraz szybkość pracy. 

Przebieg pracy 

Wykonanie obróbki odbywa się w kilku 

etapach. W pierwszej kolejności ustawiana 

jest szerokość, po czym trasuje się według 

Szablon kominowy SK-1250, wzornik 45°. 

szablonu i wycinana blachę. Blacha jest 

zamykana w szablonie oraz wywija się krawędzie, 

przygotowuje felc i formuje czoło 

i tył komina. Obróbkę składa się na szablonie 

zamykając rąbek. Kończąc prace otrzymuje 

się dwie połówki, część frontową i tylną komina. 

Ostatnim etapem prac jest 

montaż obróbki na kominie. 

Warto podkreślić, że szablon kominowy 

umożliwia całkowitą wymianę 

szablonów kątowych stałych 

oraz rury formującej na rurę 

o wymaganej średnicy. Grubość 

szablonów to 10 mm co zapewnia 

wysoki poziom sztywności, 

wywijanie krawędzi i zamykanie 

rąbka. Promień obróbek kominowych 

przy szablonach okiennych 

i dachowych to R40. 

Maszynę można nabyć w rozmiarze 

100–1250 mm. Przydatne rozwiązanie 

stanowi regulacja szerokości. 

Jest ona bezstopniowa i odbywa 

się po prowadnicach zębatych 

zapewniając powtarzalność oraz sztywność. 

Z oferty firmy Sorex Technic wybrać można 

szablony do koszy spustowych o rozmiarach 

250, 300 i 350 mm. • 

www.sorex-technic.pl/szablon-kominowy/ 

REKLAMA 

57 


narzędzia 

Zgrzewarki do membran dachowych Herz 

W konstrukcjach dachów płaskich możliwości w zakresie odprowadzania wody i śniegu 

są znacznie ograniczone. Trzeba więc zadbać o najwyższy poziom odporności na 

działanie czynników atmosferycznych. 

Wybierając materiał na pokrycie dachowe 

zwraca się więc uwagę na to, aby był on 

odporny na działanie promieni słonecznych, 

wysokich temperatur w porze letniej 

oraz działanie ujemnych temperatur zimą. 

Oprócz tego dach płaski jest narażony na 

wpływ czynników mechanicznych np. podczas 

chodzenia po dachu. W efekcie coraz 

częściej jako hydroizolację dachu płaskiego 

wykorzystuje się tworzywa sztuczne. Są one 

odporne na działanie skrajnych czynników 

atmosferycznych przy możliwości łatwego 

łączenia i układania. 

Dachowe folie hydroizolacyjne są membranami 

wykonywanymi z polichlorku winylu 

(PCV), polietylenu (PE), poliolefinu (TPO), 

kauczuku (EPDM) itp. Nabyć je można 

w rolkach o określonych szerokościach. 

Zgrzewanie 

Zgrzewanie to najlepsza i najbardziej powszechna 

metoda łączenia folii dachowych 

z tworzyw sztucznych. Wykorzystuje się przy 

tym zakładkę i gorące powietrze, a więc 

rolki folii układane są względem siebie tak, 

aby kolejna rolka zachodziła ok. 120 mm na 

sąsiednią rolkę z prawej strony. Przygotowane 

w ten sposób połączenie mechaniczne 

mocuje się do konstrukcji dachu. Pasy folii 

są zgrzewane na szerokości ok. 40 mm przy 

użyciu ręcznych lub automatycznych urządzeń 

do zgrzewania folii. 

Elektronarzędzia stosowane przy trwałym 

łączeniu (zgrzewaniu) folii mają odpowiednio 

zaprojektowaną dyszę o szerokości 

40 mm, co zapewnia szczelny zgrzew. Dzięki 

dyszy wprowadzane jest gorące powietrze 

pomiędzy założone na siebie warstwy. 

Urządzenia 

do zgrzewania 

Urządzenia firmy Herz jakie 

znajdują zastosowanie 

przy zgrzewaniu folii 

wykonanych z tworzyw 

sztucznych można podzielić 

na trzy grupy 

– ręczne, automaty samojezdne, 

osprzęt. Narzędzia 

ręczne to przede 

wszystkim zgrzewarki o nazwie 

handlowej Rion, Rion Digital 

oraz dmuchawa powietrza Eron. 

Narzędzia tego typu cechuje ergonomiczna 

obudowa zapewniająca proste i wygodne 

używanie urządzeń podczas prac wykończeniowych, 

zwłaszcza przy świetlikach, attykach, 

kominach itp. Wbudowany regulator 

temperatury utrzymuje na wylocie zadaną 

wartość gorącego powietrza. Ważna jest 

elektroniczna ochrona elementu grzejnego 

i rura osłonowa zapobiegająca poparzeniom. 

Silnik samoczynnie odłącza się 

w przypadku zbyt małej długości szczotek. 

Zgrzewarka 

ręczna Rion 

jest zasilana napięciem 

230 V przy 

maks. mocy 1550 W. 

Temperaturę można bezstopniowo regulować 

w zakresie pomiędzy 20 a 650°C przy 

maksymalnym wydatku powietrza wynoszącym 

230 l/min. Z kolei nagrzewnica Eron 

osiąga moc 3400 W. 

Jednakże nieodzownymi urządzeniami na 

dachu płaskim są automaty samojezdne: 

Laron, Roofon i Roofon R – krawędziowy. 

Urządzenia tego typu są w stanie zgrzewać 

folie dachowe wykonane z PCV-P, PE, ECB, 

Automat samojezdny Laron. 

Automat samojezdny Roofon. 

58 


EPDM, CSPE, TPO, natomiast bardziej rozbudowana 

wersja łączy również elastomery 

bitumiczne. 

Automat Laron 

Laron to największy automat samojezdny, 

który jest w dostępny w atrakcyjnej cenie. 

Osiąga on prędkość zgrzewania do 7 m/min 

zapewniając regulację prędkości, wydatku 

powietrza i temperatury. W urządzeniu 

elektronika jest podzielona na podzespoły, 

zatem w przypadku awarii wymienia się tylko 

moduł i nie ma potrzeby wymiany całej 

elektroniki. Obsługę urządzenia zapewnia 

ergonomiczny pulpit sterowniczy. Napęd 

elektryczny nie ma szczotek, natomiast 

frezowana rama jezdna zapewnia stabilną 

i prostą jazdę. Wydajność powietrza wynosi 

do 500 l/ min. Jak wiadomo podczas pracy 

w zmiennych warunkach atmosferycznych 

możliwość zmiany wydajności powietrza 

i odpowiedni jego zapas jest bardzo ważny. 

Automat Laron waży ok. 23 kg i pozwala 

na ciągłą pracę, co jest szczególnie istotne 

przy układaniu pokrycia na dużych połaciach 

dachu. Ciężarki dociskowe zapewniają 

solidnie wykonane zgrzewy. Prędkość 

zgrzewania oraz temperatura jest regulowana 

elektronicznie, zatem parametry są 

utrzymywane na stałych wartościach bez 

względu na wahania napięcia zasilania, 

zmienne warunki atmosferyczne (np. wiatr 

o znacznych prędkościach) oraz nierówności 

podłoża. 

Moc automatów Laron w zależności od 

wersji osiąga 4600 W (230 V) lub 5700 W 

(400 V) przy temperaturze regulowanej bezstopniowo 

w zakresie od 20°C do 650°C. 

Urządzenie może być wyposażone w szersze 

dysze i wałki dociskowe umożliwiając zgrzewanie 

pokrycia dachowego z termozgrzewalnych 

elastomerów bitumicznych. 

Roofon i Roofon R 

Automaty Roofon i Roofon R dzięki małej 

i kompaktowej budowie wykorzystywane są 

na mniejszych dachach, balkonach, tarasach, 

przy czym można ich również używać 

na dużych powierzchniach. Dmuchawy 

automatów generują wydatek powietrza 

o temperaturze do 620°C z możliwością 

jego regulacji od 50–100%. Dzięki zainstalowanemu 

czujnikowi startu w chwili wsunięcia 

dyszy dmuchawy między zgrzewane 

materiały automat zaczyna sam jechać. 

Automat Roofon R krawędziowy jest tak 

zbudowany, aby membrana była zgrzewana 

w odległości już od 2 cm od attyki. Zapewnia 

to znaczne oszczędności materiału. 

Wyposażenie dodatkowe 

Trwałość sprzętu firmy Herz zapewniono 

nie tylko w elektronarzędziach, ale również 

w wyposażeniu dodatkowym. Stąd też 

dysze i wałki dociskowe wykonuje się 

z materiałów o wysokiej jakości, odpornych 

na korozję i działanie wysokich temperatur. 

Akcesoria są dobierane w zależności 

od potrzeb użytkownika. Np. zgrzewarka 

ręczna Rion może być wyposażona w dysze 

płaskie o szerokości 20 i 40 mm oraz dysze 

kątowe o kątach wygięcia 0 lub 60°. Oprócz 

tego można zastosować wałki silikonowe 

o szerokościach 28 lub 40 mm, z kolei 

Zgrzewarka Rion z osprzętem. 

nagrzewnica Eron może współpracować 

z dyszą szerokoszczelinową (70 x 10 mm) 

i dyszą przeznaczoną do zgrzewania pap 

bitumicznych o szerokości 80 mm. 

Firma Herz w swojej nowoczesnej siedzibie 

w Warszawie dysponuje profesjonalnym 

48-godzinnym serwisem gwarancyjnym 

i pogwarancyjnym, nowoczesną salą szkoleniową 

i treningową oraz dużym magazynem, 

gwarantującym szybką dostawę urządzeń 

i części zamiennych. 

• 

Herz Polska sp. z o.o. 

Technologie obróbki tworzyw sztucznych 

02-979 Warszawa, ul. Kostrzyńska 30 

tel. 22 842 46 83, 22 842 85 83 

faks 22 842 97 00 

herz@herz-polska.pl 

www.herz-polska.pl 

REKLAMA 

Urządzenia ręczne i automaty samojezdne 

do zgrzewania membran dachowych 

z PCV-P, ECVB, EPDM CSPE oraz elastomerów bitumicznych 

02-979 Warszawa, ul. Kostrzyńska 30 

tel. 22 842 46 83, 22 842 85 83 

fax 22 842 97 00 

herz@herz-polska.pl 

www.herz-polska.pl 

59 



Papy dachowe BauderTEC 

– samoprzylepny system do klejenia na zimno 

Samoprzylepny system BauderTEC ma opatentowany układ zakładów przemiennych. 

Takie rozwiązanie umożliwia zarówno klejenie na zimno, jak i zgrzewanie 

zakładów wzdłużnych oraz jest gwarancją większego bezpieczeństwa 

w miejscach zgrzewania. 

Założenia 

systemu BauderTEC 

Projektanci firmy Bauder postawili na to, aby 

prace związane z układaniem papy nie wymagały 

używania palnika. Z BauderTEC jest 

to możliwe, ponieważ jest to samoprzylepny 

system do klejenia na zimno. Specjalnie 

zaprojektowana, samoprzylepna masa 

elastomerobitumiczna, dzięki szczególnie 

dużej sile klejenia pozwala na tworzenie 

trwałych łączeń. Promieniowanie słoneczne 

i cieplne powoduje oprócz tego dodatkowy 

efekt sklejenia. 

Opatentowany zakład przemienny z samoprzylepnym 

systemem klejenia BauderTEC umożliwia 

wybór w zależności od zapotrzebowania 

– klejenie na zimno lub zgrzewanie zakładów 

wzdłużnych. 

BauderTEC oferuje kompletny system dopasowanych 

do siebie pap oraz zupełnie 

bezpieczny i ujednolicony montaż warstw. 

Każda warstwa może być zamontowana 

opcjonalnie na gorąco (zakład zgrzewany) 

i na zimno (zakład samoprzylepny). 

Przy doborze odpowiedniego rozwiązania 

systemowego można zestawić wszystkie 

60 


produkty BauderTEC z samoprzylepnymi 

lub zgrzewalnymi papami. 

Papy z systemem 

BauderTEC 

System BauderTEC obejmuje paroizolacje 

oraz papy podkładowe i wierzchniego krycia. 

Różnorodne materiały pozwalają odprowadzać 

ciśnienie pary wodnej w warstwach wyrównawczych, 

takich jak warstwa rozdzielcza 

na konstrukcji nośnej z drewna. Dodatkowo 

samoprzylepne, klejone na zimno komponenty 

w systemie BauderTEC mogą być łączone 

ze zgrzewalnymi papami elastomerobitumicznymi. 

W zakresie produktów tego typu wybrać 

można pomiędzy papą wierzchniego krycia 

(BauderTEC KSO SN), papą podkładową 

(BauderTEC KSA DUO, BauderTEC ELWS DUO) 

oraz paroizolacją (BauderTEC KSD DUO). 

Oprócz tego oferowane są standardowe 

papy samoprzylepne – wierzchniego krycia 

(BauderTEC KSO, spadek 2%), podkładowe 

(BauderTEC KSA), a także paroizolacje 

(BauderTEC KSD, BauderTEC DBR). 

Sposoby montażu 

Papy BauderTEC układa się na dwa sposoby. 

Jest bowiem możliwe klejenie na zimno na 

zakładach oraz na całej powierzchni. Montaż 

zakładu przemiennego na zimno przy 

suchej pogodzie jest możliwy, jeżeli temperatura 

otoczenia przekracza 10°C, a montaż 

obu warstw hydroizolacji odbywa się 

w jednym cyklu roboczym. Oprócz tego 

można zastosować zgrzewanie zakładów 

wzdłużnych i czołowych oraz sklejanie na 

całej powierzchni. Montaż zakładu przemiennego 

na gorąco jest konieczny, gdy 

temperatura otoczenia nie przekracza 10°C 

(przekracza 5°C), a papa ma spełnić funkcję 

tymczasowej hydroizolacji, przy czym nie 

ma możliwości ukończenia prac dekarskich 

w jednym cyklu roboczym. 

Odpowiedni sposób łączenia zakładów 

może być ustalony w każdej chwili, a później 

znów zmieniony. Samoprzylepny zakład 

oraz zakład zgrzewalny można rozpoznać 

po niebieskim lub czerwonym oznakowaniu 

krawędzi papy. 

Jako najważniejsze zalety systemów BauderTEC 

z oferty firmy Bauder należy wymienić 

przede wszystkim oszczędność czasu, 

bezpieczeństwo, czystość, a także możliwość 

układania niezależnie od warunków 

pogodowych oraz elastyczne rozwiązania 

dobierane w zależności od konkretnej aplikacji. 

• 

61 


narzędzia 

Narzędzia Rapid 

– niezawodni pomocnicy dla dekarzy i cieśli 

W oferowanej przez firmę RAPID palecie narzędzi łączeniowych pojawiły się nowości. 

Są to gwoździarki pneumatyczne oraz akumulatorowe i odpowiednie łączniki, które potwierdzają, 

że ta szwedzka marka nadal pozostaje liderem na rynku w zakresie jakości 

i nowatorskich rozwiązań. Doświadczenie w mocowaniu gromadzone od 1936 roku pozwoliło 

stworzyć produkty spełniające nawet najwyższe wymagania ich użytkowników. 

Gwoździarka 

pneumatyczna PFN3490 

Gwoździarka 

pneumatyczna PCN90 

Gwoździarka 

pneumatyczna PCN45 

Trwała, mocna i dobrze wyważona, PFN3490 

to profesjonalna gwoździarka idealna do prac 

dekarskich i ciesielskich, deskowania, montażu 

łat czy wykonywania konstrukcji domów 

szkieletowych. Wyposażona w magazynek 

umieszczony pod kątem 34° dla łatwiejszego 

dostępu do różnego rodzaju powierzchni, 

jak również w lekki korpus odlany z magnezu, 

antypoślizgowy uchwyt, bezpieczny system 

pełnej sekwencji wystrzałów oraz możliwość 

szybkiego uzupełniania gwoździ. Doskonała 

do ciężkich prac w wymagających, trudnych 

warunkach. Wbija gwoździe w zakresie 

50 do 90 mm. 

Wybór profesjonalistów poszukujących najlepszej 

pneumatycznej gwoździarki – PCN90 

to moc, trwałość i niezawodność. Zdolna 

pomieścić od 225 do 300 gwoździ, jednak 

wciąż wystarczająco lekka, aby można 

pracować jedną ręką. Lekki korpus odlany 

z magnezu, szybki bezpieczny system pełnej 

sekwencji wystrzałów czy łatwe ładowanie 

to tylko niektóre cechy tego doskonałego narzędzia. 

Idealne rozwiązanie do wymagających 

zadań, takich jak konstrukcje drewniane, 

montaż kontrłat i łat, deskowanie, montaż 

palet i skrzyń. Wbija gwoździe od 50 

do 90 mm 

Do profesjonalnych prac dekarskich, PCN45 to 

mocne, wytrzymałe rozwiązanie, które zapewnia 

zawsze doskonałe rezultaty oraz codzienną 

niezawodność. Zaprojektowana do prac z szeroką 

gamą materiałów dekarskich, wyposażona 

w lekki, magnezowy korpus, prowadnicę gontów 

dachowych, magnetyczne zabezpieczenie 

ostatniego gwoździa, antypoślizgową ochronę 

przed zsuwaniem się ze skośnych powierzchni, 

regulację głębokości wbijania, bezpieczny system 

pełnej sekwencji wystrzałów oraz dyszę wylotową 

pod kątem 360 stopni. Niezawodna i precyzyjna, 

doskonała do prac takich jak mocowanie papy, 

gontów i dachówek bitumicznych oraz aluminiowych, 

płyt OSB. Wbija gwoździe od 19 do 45 mm. 

62 


PROMOCJA! 

WYPRODUKOWANE 

W SZWECJI 

Marka RAPID od lat wspiera dekarzy poprzez 

udostępnianie najlepszych produktów zapewniających 

wygodną oraz wydajną pracę. 

W ofercie znajdują się między innymi zszywacze 

młotkowe oraz ręczne, które dzięki 

swej niezawodności oraz zastosowaniu nowatorskich 

rozwiązań, takich jak podwójny 

bijak czy opatentowany mechanizm łatwego 

ścisku sprawią, że już nigdy nie będziecie 

chcieli się z nimi rozstać. 

Rewolucyjny zszywacz 

młotkowy R311 

Precyzyjny i wyjątkowo wytrzymały zszywacz 

młotkowy nowej generacji. Idealny 

do mocowania membran i pap dachowych. 

Jako jedyny na rynku wyposażony w podwójny 

bijak zszywek, dzięki któremu będzie 

nam służył, co najmniej 2 razy dłużej 

niż inne zszywacze. Gdy bijak zużyje się 

z jednej strony możemy go odwrócić i pracować 

dalej. Ponadto bijak jest dostępny 

jako część zamienna. 

R311 posiada także szeroką płytkę chroniącą 

mocowany materiał przed uszkodzeniem 

oraz wygodny uchwyt pozwalający 

pracować z daleko wyciągniętym ramieniem. 

Nowa technologia odrzutu pozwoli 

użyć mniej siły do wbicia każdej kolejnej 

zszywki, zaś brak konieczności wyjmowania 

elementów podczas ładowania zszywek 

zapewni bezpieczeństwo i komfort pracy. 

Dostępna oddzielnie kabura ułatwi bezpieczne 

poruszanie się po dachu oraz transportowanie 

i przechowywanie. 

Marka Rapid oferuje także profesjonalne 

modele zszywaczy ręcznych, które świetnie 

sprawdzą się podczas mocowania różnego 

rodzaju materiałów dachowych czy prac 

związanych z wykonywaniem obróbek izolacyjnych. 

Produkowane w Szwecji, 

w 100% wykonane ze stali. 

Objęte najdłuższą na rynku 

5-letnią gwarancją, są łatwe 

w użyciu i niezawodne. 

Wyposażone w rewolucyjne rozwiązania 

jak mechanizm łatwiejszego 

ścisku zapewniający 40% do nawet 65% 

mniejsze użycie siły podczas wbijania zszywek 

oraz możliwość regulacji siły bicia. 

W terminie 01.02.2017 – 28.02.2017 

za zakup jednego z urządzeń: PFN3490, 

PCN45 lub PCN90 

zszywacz młotkowy Rapid R311 

o wartości 300 PLN 

dostaniesz 

gratis! 

PORADA 

Zszywacz R14 o wysokości korpusu tylko 

9 mm idealnie sprawdzi się podczas montowania 

izolacji wokół okiennej podczas 

montażu okien dachowych w zestawach 

kombi. 

Zapraszamy serdecznie do zapoznania się 

z pełną ofertą zszywaczy i zszywek Rapid! • 

Dane kontaktowe: 

Tomasz Bzymek 

Dyrektor Sprzedaży Regionu 

Europa Wschodnia 

tel. +48 600 305 219 

TBzymek@esselte.com 

Dystrybutor i Serwis na Polskę: 

Rawlplug S.A. 

51-416 Wrocław 

ul. Kwidzyńska 6C 

tel. +48 71 32 60 100 

63 


narzędzia 

Profesjonalne 

narzędzia Stubai 

Narzędzia Stubai od dawna utożsamiane są z trwałością, jakością oraz ergonomiczną 

obsługą. Cieszą się one dużym uznaniem u cieśli, dekarzy, blacharzy oraz wykonawców 

domów. Firma Stubai jako jedyna na rynku od kilkudziesięciu lat jest w stanie 

zapewnić niezmienną powtarzalność produktu najwyższej jakości. 

W narzędziach firmy Stubai stawia się na 

szereg rozwiązań zapewniających trwałość 

i komfort obsługi. Np. trwałość ostrzy 

w nożycach uzyskuje się dzięki polerowaniu 

i indukcyjnemu hartowaniu, a bezpieczeństwo 

zapewniają antypoślizgowe nakładki. 

Z kolei wulkanizowane krawędzie zapobiegają 

rysowaniu blachy. 

Na szczególną uwagę zasługują nożyce 

do blach typu Pelikan, gilotyna do 

cięcia blachy z posypką oraz cęgi zawiasowe. 

Nożyce do blach typu Pelikan 

Nożyce do cięcia blach typu Pelikan firmy Stubai 

wykorzystuje się przy wykonywaniu długich oraz 

prostych cięć. Materiałem wykonania nożyc jest 

najwyższej jakości stop stali narzędziowej. Narzędzie 

ma polerowane głownie oraz ostrza hartowane 

indukcyjnie o twardości 60-62 HRC. Masa nożyc 

to 950 g, długość 350 mm przy długości cięcia 

185 mm. Do wyboru jest również wersja z czerwonymi 

antypoślizgowymi nakładkami. 

64 


Gilotyna do blachy z posypką 

Ciekawym narzędziem firmy Stubai jest gilotyna przeznaczona 

do cięcia paneli blaszanych z posypką. Jak 

wiadomo materiału tego typu nie można obrabiać 

szlifierka kątową, a tradycyjne nożyce również nie są 

w stanie ich przeciąć. 

Gilotyna ma kształt półokrągły, co zapewnia możliwość 

cięcia paneli już wygiętych. Precyzyjne cięcie 

zapewniają hartowane ostrza obustronne. Gilotyna ma 

długość 920 mm, szerokość 890 mm oraz wysokość 

730 mm przy masie 35 kg. 

Cęgi zawiasowe 

Z bogatej oferty firmy Stubai wybrać 

można również cęgi zawiasowe dostępne 

w wersji prostej lub kątowej 

(45°), które sprawdzają się przede 

przy wyginaniu blach miękkich, powlekanych. 

Wulkanizowane krawędzie 

nie powodują zarysowań. Narzędzie 

ma szerokość roboczą 60 mm. Jako 

materiał wykonania wykorzystano stal 

węglową C45. Rękojeść jest powlekana 

tworzywem sztucznym (PCV). 

Oferta marki Stubai w zakresie narzędzi 

jest bardzo bogata. Oprócz krótko opisanych 

wyżej narzędzi wybrać można również 

zaginacze, nożyce do blach, cęgi, zaciski, 

a także młotki i kowadła dachowe (tzw. 

szelajzy). Ponadto do wyboru są fałdowniki 

– kute ze specjalnej stali, ulepszone 

cieplnie, czarne lakierowane. 

Ciekawymi pozycjami katalogowymi są również 

haki bezpieczeństwa z dwiema klamrami 

i śrubami zamykającymi ającymi oraz cęgi typu 

Mors, zaciskacze rąbka – pojedynczego, 

podwójnego, rynny (tzw. zaciskacz wąsa 

haka rynnowego), okapu. 

Od 2005 r. przedsiębiorstwo Budman współpracując 

z firmą Stubai oferuje narzędzia 

dla dekarzy, a także narzędzia murarskie, 

elektryczne i sprzęt alpinistyczny. 

• 

Budman Ceramika Budowlana 

Mirosław Mańko 

44-103 Gliwice, ul. Cmentarna 6 

tel./fax +48 32 270 76 11,...12 

biuro@budman.com.pl 

65 


narzędzia 

Perfect Bender 

– synonim profesjonalnych benderów 

Dzięki benderom firmy Perfect Bender można szybko, precyzyjnie, a co najważniejsze 

– bezpiecznie giąć i profilować blachy. 

Fachowców nie trzeba przekonywać do 

profesjonalnych benderów firmy Perfect 

Bender. Narzędzia te wyróżnia przede 

wszystkim zastosowanie materiałów 

o najwyższym poziomie jakości. Przy ich 

produkcji jest wykorzystywana technologia 

cięcia laserowego. Poszczególne elementy 

benderów, nawet te o najmniejszych rozmiarach, 

obrabia się przy użyciu maszyn 

sterowanych komputerowo. To właśnie 

tym sposobem zapewniono precyzję pracy 

i trwałość narzędzia. 

Bender Disc Roller S 

Dużym uznaniem wśród profesjonalistów 

cieszy się Bender Disc Roller S, dzięki któremu 

można zginać blachy z kąta 90° do 

180°. Narzędzie cechuje bardzo dobry poślizg 

oraz łatwa i ergonomiczna obsługa. 

Jego masa to ok. 1 kg. Głębokość wprowadzenia 

wynosi 8 - 25 mm, natomiast maks. 

grubość blachy jaka może być zginana to 

1 mm. Zastosowanie stali nierdzewnej jako 

materiału wykonania Bender Disc Roller jest 

gwarancją trwałości narzędzia. 

Bender XL-150 

Nie mniejszym uznaniem cieszy się również 

Bender XL-150. Jego głębokość wprowadzenia 

wynosi 5-150 mm, przy grubości giętej 

blachy 0,3 – 1 mm. Narzędzie waży ok. 

2,7 kg i zapewnia gięcie pod kątem do 

100°. Bezpieczeństwo i komfort obsługi 

uzyskano dzięki zastosowaniu antypoślizgowego 

uchwytu. 

Zastosowanie 

Zastosowanie benderów obejmuje wykonywanie 

różnych profili zarówno na odcinkach 

prostych, jak i na zakrzywieniach 

zewnętrznych i wewnętrznych. Zagięcie 

jest wykonywane za pomocą ręcznego posuwu 

narzędzia wzdłuż krawędzi blachy. 

Stopniowo zwiększa się przy tym kąt zagięcia, 

natomiast długość można ustawić 

poprzez regulowane ramię z podziałką. 

Trwałość benderów Perfect Bender uzyskano 

dzięki specjalnej konstrukcji narzędzi. 

Odpowiednie wyprofilowanie ich elementów 

zapobiega uszkodzeniu powierzchni 

powlekanych i lakierowanych blach. 

Dystrybutorem narzędzi Perfect Bender jest 

firma Budman. 

• 

Punkty sprzedaży: 

Budman Ceramika Budowlana 

Mirosław Mańko 

44-103 Gliwice, ul. Cmentarna 6 

tel./fax +48 32 270 76 11,...12 

biuro@budman.com.pl 

PHU Fal-Bud Barbara Faliszewska 

10-416 Olsztyn, ul. Towarowa 15 

tel./fax +48 532 91 45 

Fot. 1. Bender XL-150 firmy Perfect Bender pozwala na gięcie blachy 

pod kątem do 100°. Wszystkie elementy pracujące wykonane są ze stali 

nierdzewnej. Głębokość gięcia wynosi od 5 do 150 mm, przy grubości blachy 

mieszczącej się pomiędzy 0,3 a 1 mm. Ważny jest antypoślizgowy uchwyt 

zapewniający bezpieczną i wygodną obsługę. Masa narzędzia to 2,7 kg. 

Fot. 2. Bender Disc Roller S pozwala na zginanie blachy z kąta 90° do 

180°. Poszczególne elementy pracujące wykonano ze stali nierdzewnej. 

Głębokość gięcia mieści się pomiędzy 8 a 25 mm, przy grubości materiału 

do 1 mm. Warto podkreślić łatwą obsługę oraz doskonały poślizg. Masa 

narzędzia to ok. 1 kg. 

66 


Najnowszy raport jest już dostępny! 

PROFIL DEKARZA 2017 

www.bcmm.com.pl 

REKLAMA 

Szkolenia dla dekarzy i blacharzy 

w Ośrodku Kształcenia Dekarzy w Pruszkowie 

www.szkoleniadekarzy.pl 

• Papa termozgrzewalna 

• Panele Click, Panele Karo 

• Membrany zgrzewane EPDM 

• Rąbek tytan-cynk i aluminium 

• Obróbki blacharskie lukarn 

• Dachówka ceramiczna 

• Wole oko / miękki kosz 

• Łupek naturalny 

• Membrany płynne 

• Certyfikaty 

• Kwalifikacje czeladnik / mistrz 

Informacje: 509 447 590 / okd@dekarz.com.pl 

OŚRODEK KSZTAŁCENIA DEKARZY 

05-800 Pruszków, ul. Promyka 24/26 

mobile: 509 447 590 

okd@dekarz.com.pl 

67 


narzędzia 

Szybko i bezpiecznie, 

czyli pomiar dachu w kwadrans 

Dalmierz laserowy Leica Disto S910 ułatwia prace związane z projektowaniem 

dachów i innych konstrukcji drewnianych, poprzez możliwość wykonywania pomiarów 

przestrzeni i tworzenie planów. W urządzeniu przewidziano szereg przydatnych, 

nowatorskich rozwiązań. 

Firma dekarsko-ciesielska Dach-Drew pana 

Marcina Serafina, zajmująca się w głównej 

mierze dekarstwem, przyjęła zlecenie na wykonanie 

nowego pokrycia dachowego. Jak to 

często bywa, inwestor nie dysponował żadną 

dokumentacją projektową. Konieczne zatem 

było, zarówno do samej wyceny, jak i do wykonania 

projektu, dokładne zwymiarowanie 

dachu. 

Do tej pory podobne realizacje w firmie pana 

Marcina, wiązały się z koniecznością wyjazdu 

dwóch osób na pomiar oraz zabrania ze sobą 

niezbędnego ekwipunku w postaci drabiny, 

taśmy pomiarowej i zabezpieczeń. Na samą 

myśl o podobnym pomiarze, a dodajmy, że 

zlecenie dotyczy dachu czterospadowego, 

pana Marcina oblewał zimny pot. 

Bez wchodzenia na dach 

Na wspomniany pomiar szef firmy Dach-Drew 

zabrał ze sobą nowy system pomiarowy 

Leica S910. Pomiar tym urządzeniem, jak 

podkreśla użytkownik, jest banalnie prosty 

i sprowadza się do tego, aby ustawić dalmierz 

na statywie w dogodnym miejscu przed 

budynkiem, a następnie wskazać na dachu 

laserem punkty, pomiędzy którymi chcemy 

zmierzyć odległości. 

Ponieważ inwestor jeszcze nie dojechał, pan 

Marcin nie czekając ustawił się przed bramą 

wjazdową na posesję i rozpoczął pomiar. 

300 metrów zasięgu dalmierza pozwoliło nie 

tylko na to, że nie musiał wchodzić na dach, 

ale również na „ustrzelenie połaci” z każdej 

dostępnej pozycji. Nieocenionym udogodnieniem 

okazała się wbudowana skalibrowana 

z laserem, kamera celownicza. To dzięki niej 

możliwe jest użycie dalmierza nawet w słoneczny 

dzień, kiedy na próżno szukać lasera 

„gołym okiem”. Na statywie znajduje się 

adapter z dwiema śrubami odpowiedzialnymi 

za ruch góra/dół i prawo/lewo, dzięki temu 

możemy precyzyjnie wskazać to co nas interesuje. 

Nie tylko odległości 

Kiedy inwestor przyjechał, pan Marcin chował 

już sprzęt do walizki, a w ręku trzymał smartphona 

z gotowym szkicem dachu i wszystkimi 

niezbędnymi wymiarami. „No tak, trzeba iść 

z postępem” jak mówi, „co mam w telefonie 

mam już w biurze” dodał uśmiechając się. 

Dzięki transmisji danych Bluetooth w końcu 

udało się wyeliminować czeskie błędy. Ile to 

już razy musiałem jechać jeszcze raz na pomiar 

lub prosić kogoś o domierzenie jakiegoś 

wymiaru, bo coś źle zapisałem. 

Podczas pomiaru zostały pomierzone wszystkie 

połacie łącznie z lukarnami. Poza pojedynczymi 

długościami kalenic czy koszy, uzyskałem 

również powierzchnię każdej połaci 

oraz kąty nachyleń wszystkich interesujących 

mnie elementów. Bez problemów byłem 

w stanie zmierzyć kominy i okna dachowe. 

Do tej pory nie zaoferował mi tego żaden 

z dostępnych na rynku i testowanych przeze 

mnie dalmierzy. 

Jak to jest zrobione? 

Ktoś może zapytać, ale na czym polega nowatorskość 

tego produktu? Przecież są już na 

rynku dalmierze z pomiarem kąta nachylenia 

czy też z wbudowaną kamerą. Otóż, dalmierz 

S910 to pierwszy produkt, jak to określają 

szwajcarscy inżynierowie, z technologią P2P 

(od punktu do punktu). Polega ona na tym, 

68 


że pomiędzy dowolnymi dwoma punktami 

w przestrzeni możemy uzyskać miary typu 

odległość, odległość w poziomie, przewyższenie 

czy nachylenie bez względu na to, 

w jaki sposób jesteśmy usytuowani względem 

tych punktów. Dalmierz 

wylicza sobie na podstawie 

mierzonego kąta poziomego, 

pionowego 

oraz odległości 

współrzędne 

punktów X,Y, Z i na bazie tego określa 

wymagane wymiary. Do tej pory była to 

technologia zarezerwowana dla dużo droższych 

tachimetrów geodezyjnych lub skanerów. 

Szybkie i kompleksowe 

pomiary 

Dużym usprawnieniem okazuje się 

również możliwość pracy w 

zaawansowanym trybie 

pomiaru 3D DXF. Pan 

Marcin współpracuje 

z producentami, którzy 

wymagają rysunków w formacie 

typu CAD. Dotychczas 

wszystkie tego typu projekty musiałem 

przygotować w komputerze 

na bazie informacji pomiarowych, co 

zabierało mu dodatkowy czas. Od tej pory 

dalmierz umożliwia mu jednoczesny pomiar 

i zapisanie w pamięci dalmierza pliku DXF, 

który może później skopiować przez USB 

i wysłać bezpośrednio do produkcji. Mierząc, 

zapisuje i wprowadza do komputera. 

Takie 3 w 1. W tym miejscu warto jeszcze 

wspomnieć, iż kamera nie służy mu tylko do 

celowania, ale również zapisuje zdjęcia, co 

w połączeniu z plikiem cyfrowym tworzy spójną 

i kompletną dokumentację. 

Z analogowej do cyfrowej 

rzeczywistości 

Bardzo sobie chwali jeszcze jedną możliwość 

wykorzystania Leici. Otóż, od czasu do czasu 

zdarza mu się potrzeba zinwentaryzowania 

więźby dachowej. Stare poddasze, brak dokumentacji, 

a wszystko musi trafić do cyfrowego 

projektu. Wtedy wykorzystuje połączenie 

z komputerem poprzez WiFi. Na laptopie, który 

ma ze sobą na budowie, każdy mierzony 

punkt w czasie rzeczywistym pojawia się na 

ekranie komputera w programie typu CAD. 

Miał obawy czy dalmierz będzie współpracował 

z jego oprogramowaniem, ale na szczęście 

okazało się, że jest uniwersalna wtyczka 

programowa łącząca oba systemy. 

• 

69 


dachy 

Płyta, która nie boi się wilgoci 

Obawa przed brakiem odporności na działanie wilgoci to najczęściej wymieniany argument 

przeciwko zastosowaniu w budownictwie płyt drewnopochodnych. Pfleiderer 

stworzył receptę na ten problem – płytę MDF.RWH, która została zaprojektowana 

z myślą o poszyciach ścian i dachów w warunkach wilgotnych. 

Z roku na rok, rośnie liczba zwolenników budownictwa 

drewnianego, które przez lata sromotnie 

przegrywało w Polsce z murem i betonem. 

Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę 

z zalet drewna i materiałów drewnopochodnych 

– ich korzystnego oddziaływania na zdrowie, 

energooszczędności, ekologiczności i trwałości. 

Wzrost zainteresowani "drewnianymi" rozwiązaniami 

z pewnością spowodowany jest m.in. 

pojawieniem się na rynku produktów, które 

eliminują wady dotychczas stosowanych płyt 

i oferują jeszcze szersze możliwości ich wykorzystania. 

Wśród takich nowości warto wymienić płytę 

MDF.RWH firmy Pfleiderer. Już sama jej nazwa 

pochodząca od angielskich słów Roof, Wall, 

Humid (dach, ściana, wilgoć) dokładnie tłumaczy 

jej zastosowanie. MDF.RWH powstała, by 

stawić czoła ekstremalnym warunkom panującym 

w poszyciach dachu i ścian zewnętrznych 

budynku. Jest ona nie tylko zdecydowanie 

bardziej odporna na działanie wilgoci niż inne 

dostępne na rynku płyty, ale zapewnia również 

odpowiednią wentylację, wiatroizolację i – co 

bardzo ważne - dyfuzję pary wodnej. 

Usunąć wilgoć 

Płyta MDF.RWH jest otwarta dyfuzyjnie, co 

oznacza, że pozwala na odparowanie nadmiaru 

wilgoci z wewnątrz przegrody dachu 

czy poszycia ściany na zewnątrz. Pozwala 

to nie tylko na stworzenie korzystnego mikroklimatu 

wewnątrz budynku, ale przede 

wszystkim stanowi ochronę przez rozwojem 

grzybów i zniszczeniem poszycia. To bardzo 

istotne, jeśli zależy nam na uniknięciu 

w przyszłości kosztownych szkód budowlanych, 

związanych z nieprawidłowym odprowadzaniem 

wilgoci. 

Otwartość dyfuzyjna płyt oznacza również brak 

konieczności stosowania pustki wentylacyjnej 

pomiędzy płytą, a izolacją cieplną wkładaną 

pomiędzy krokwie - co stanowi istotną różnicę 

w stosunku do rozwiązań tradycyjnych. 

W przypadku pokryć "nieoddychających", jak 

deskowanie z papą, czy płyty OSB, trzeba wykonać 

i dodatkowo zabezpieczyć folią wiatroizolacyjną 

pustkę wentylacyjną. Jej zadaniem 

jest odprowadzanie nadmiaru wilgoci na zewnątrz. 

Dodatkowo należy wykonać szczeliny 

wentylacyjne, co wymaga zakupienia wiatroizolacji 

i ogranicza ilość izolacji, jaką możemy 

włożyć pomiędzy krokwie (o 3-4 cm, czyli 

o wysokość pustki wentylacyjnej). Jest to 

i pracochłonne, i kosztowne. W przypadku płyty 

MDF.RWH całą wysokość przestrzeni pomiędzy 

krokwiami, można wykorzystać na izolację. 

Szybko i efektywnie 

Montaż MDF.RWH przebiega podobnie jak 

w przypadku innych produktów drewnopochodnych. 

Płyty układa się bezpośrednio na 

krokwiach i łączy się ze sobą łatwo i szybko 

(m.in. dzięki profilom pióro – wpust), bez 

konieczności obróbki krawędzi. Format arkuszy 

(2510x635mm) pozwala na o wiele szybszy 

montaż, niż w przypadku tradycyjnego 

deskowania. Prosty, dwuspadowy dach lub 

poszycia ścian można pokryć w jeden dzień. 

To oszczędność czasu i kosztów robocizny. 

Połączenie pióro – wpust o specjalnie zaprojektowanym 

profilu zapewnia w krótkim 

okresie czasu optymalne odprowadzanie 

wody. MDF.RWH może więc pełnić nawet 

rolę prowizorycznego dachu. Stanowi warstwę 

izolacji cieplnej i efektywnie redukuje 

liniowe mostki termiczne. Jej duża gęstość 

sprawia zaś, że płyta MDF.RWH chroni także 

przed hałasem z zewnątrz. 

• 

www.pfleiderer.pl 

70 


pfleiderer.com 

 

I WILGOCIOODPORNE 

 

 

PremiumBoard LivingBoard StyleBoard MDF.RWH 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


narzędzia 

Ręczne strugi ciesielskie 

firmy MAFELL 

Silne i szerokie do wyrównywania obrabianych powierzchni 

Obecnie w budownictwie drewnianym coraz modniejsze jest pozostawianie odkrytych 

konstrukcji budynków bądź dachów wykonanych z grubych krokwi. Aby belki te 

ładnie się prezentowały, należy wygładzić ich powierzchnię. W tym celu używa się 

szerokich strugów ciesielskich. MAFELL ma w swojej ofercie kompletną serię strugów, 

które pozwalają uzyskać czystą i gładką powierzchnię. 

ZH 205 Ec 

ZH 245 Ec 

ZH 320 Ec 

Z biegiem lat używane krokwie mają coraz 

większe przekroje, dlatego ważne jest, aby posiadać 

odpowiednie narzędzie do wygładzania 

dużych powierzchni. MAFELL oferuje rozwiązanie 

dostosowane do ekstremalnych wyzwań 

w postaci struga ZH 320 Ec – najszerszego 

ręcznego struga ciesielskiego dostępnego na 

rynku – szerokość strugania wynosi 32 cm. 

Szeroka płyta podstawowa struga zapewnia 

dobre oparcie maszyny na obrabianym 

przedmiocie i zapobiega powstawaniu niepożądanych 

wyżłobień w trakcie pracy. 

Ułożyskowana rolka prowadząca znajdująca 

się z boku struga pozwala na dokładne 

prowadzenie wzdłuż krawędzi materiału 

i pełne wykorzystanie szerokości struga. 

Rolkę prowadzącą można w łatwy sposób 

odsunąć – unosząc ją do góry. 

Wszystkie strugi firmy MAFELL wyposażone 

są w wysokowydajny silnik CUprex. 

Dzięki zwiększonej objętości i grubości 

użytej miedzi silniki te mają duży zapas 

mocy i wysoki moment obrotowy. A wbudowany 

inteligentny moduł czuwa nad 

72 


Model ZH 205 Ec ZH 245 Ec ZH 320 Ec 

Szerokość strugania 205 mm 245 mm 320 mm 

Głębokość strugania 0 - 4 mm 0 - 4 mm 0 - 3 mm 

Średnica głowicy 

skrawającej 

74 mm 74 mm 74 mm 

Model ZH 205 Ec ZH 245 Ec ZH 320 Ec 

Prędkość obrotowa 8500 1/min 8500 1/min 8500 1/min 

Pobór mocy 2300 W 2500 W 2700 W 

Ciężar 12,5 kg 13,4 kg 14 kg 

Uniwersalny silnik 230 V / 50 Hz 230 V / 50 Hz 230 V / 50 Hz 

a zwłaszcza wióry z mokrego drewna są wyrzucane 

bez problemu. 

Wysoki standard jakości oznacza niższe 

koszty utrzymania i dłuższą żywotność 

maszyny. Dodatkowo dwustronne noże skrawające 

można szybko i bez konieczności 

ponownego ustawiania głowicy wymienić, 

dzięki temu zaoszczędzając czas. 

Niska waga strugów w stosunku do mocy pozwala 

na obróbkę powierzchni o szerokości 

od 205 mm (ZH 205 Ec) poprzez 245 mm 

(ZH 245 Ec) aż do 320 mm (ZH 320 Ec). Dodatkowo 

ergonomicznie rozłożone uchwyty 

zapewniają komfortową obsługę maszyny. 

pracą maszyny zapewniając 

łagodny rozruch, utrzymywanie 

stałej prędkości 

pod obciążeniem, redukcję 

prędkości bez obciążenia 

i zabezpieczenie przed przeciążeniem. 

Po wyłączeniu 

maszyny bardzo wydajny 

hamulec zatrzymuję głowicę 

skrawającą w ciągu kilku 

sekund. Niby mały szczegół, 

ale jakże istotny dla bezpieczeństwa 

użytkowników. 

Specjalnie skonstruowany 

turbowyrzutnik wiórów dzięki 

wzmocnionemu strumieniowi 

powietrza sprawia, że nawet 

ogromne ilości wiórów, które 

powstają w trakcie pracy, 

Unikalnym rozwiązaniem 

jest również płynna regulacja 

głębokości strugania 

od 0 do 4 mm (w przypadku 

modeli ZH 205 i 245 Ec) 

i do 3 mm (przy ZH 320 Ec). 

Wszystkie strugi, jak i inne 

maszyny MAFELL objęte są 

3-letnią gwarancją. 

Zapraszamy na targi BUDMA 

do Poznania w dniach 

7-11 lutego 2017 (pawilon 3A 

– Strefa Parkietów), gdzie 

będzie można nie tylko przetestować 

wydajność strugów 

MAFELL, ale również inne 

maszyny. 

• 

73 


narzędzia 

Automatyzuj 

i przyspieszaj! 

Firma PREBENA od ponad 50 lat projektuje i produkuje narzędzia pneumatyczne 

do wbijania elementów złącznych, a także produkuje łączniki niezbędne do pracy 

z tymi urządzeniami, czyli gwoździe, zszywki i sztyfty. Przez wiele lat stosowano 

głównie urządzenia manualne, w których manualny spust wyzwalał strzał. 

Z biegiem lat wraz z coraz łatwiejszym dostępem do nowych technologii rozwija 

się proces automatyzacji urządzeń. Poniżej prezentujemy najnowsze narzędzie 

umożliwiające wbijanie zszywek na dużą skalę przy wielkopowierzchniowych 

pracach, jak produkcja elementów do budowy domów z prefabrykatów. 

Urządzenie SLIDER-4C to rozwiązanie wykorzystujące 

standardowy zszywacz pneumatyczny 

oprawiony w specjalnie zaprojektowaną 

zautomatyzowaną ramę z kółkami, 

dzięki której możemy wykorzystywać go 

w zupełnie nowy sposób. Narzędzie posiada 

automatyczny spust wyzwalający wystrzał 

ze stałą odległością, która może być 

w prosty sposób regulowana od 4 do 11 cm. 

Pozwala to na solidne i bardzo precyzyjne 

wbicie łącznika. Zszywka zostaje wbita 

pod kątem 30 o – zgodnie z aktualnymi 

74 


REKLAMA 

wymogami normy EUROKODU5. Narzędzie 

wyposażono dodatkowo w prowadnicę, z regulowanym 

dystansem od krawędzi ułatwiającą 

prowadzenie go w linii prostej. Można 

przesuwać zszywacz w obie strony. Istnieje 

także opcja wykonania pojedynczego strzału, 

który wyzwalany jest osobnym spustem. 

Urządzenie posiada zabezpieczenie przed 

przypadkowym wystrzałem i staje się gotowe 

dopiero po kontakcie z podłożem, 

w które będziemy wbijać zszywki. 

Zaawansowana technologia, a jednocześnie 

prostota urządzenia wyeliminowała 

konieczność podłączania narzędzia do 

prądu. Potrzebne jest tylko standardowe 

podłączenie do węża pneumatycznego, tak 

jak w przypadku standardowych narzędzi 

pneumatycznych. 

Urządzenie waży ok. 9 kg. Potrzebuje ok. 

1,7 litra na każdy strzał przy ciśnieniu roboczym 

od 5 do 8 bar. 

Obecnie dostępne są modele wykorzystujące 

zszywki od 16 do 50 mm długości 

typu Z (grzbiet 11,2 mm) lub typu LM 

(grzbiet 10,7 mm) – zgodne z normą 

EUROKODU5. 

Urządzenie dedykowane jest do łączenia 

płyt OSB / MDF, np. przy produkcji elementów 

domów szkieletowych. Zdecydowanie 

ułatwia czas potrzebny na połączenie elementów 

drewnianych. Dzięki zastosowanym 

akcesoriom ułatwia pracę oraz pozwala na 

solidne połączenie i precyzyjne wbicie 

zszywki zgodnie z obowiązującymi normami 

budowlanymi. 

• 


drewno 

Sposoby 

mocowania 

deski tarasowej 

Tarasy z drewna twardego i miękkiego to coraz popularniejsza forma realizacji zarówno 

tarasów w nowobudowanych obiektach, jak i pomysł na remont zniszczonych tarasów 

pokrytych wcześniej płytkami ceramicznymi. 

Najchętniej inwestorzy sięgają ostatnio po 

deskę tarasową z drewna twardego, często 

egzotycznego, jak modrzew syberyjski, merbau, 

massaranduba, daglezja, bangkirai, czy 

dąb. Wybór pada na te drewna ze względu 

przede wszystkim na ich twardość, stabilność 

wymiarów, małą porowatość i ciekawą 

kolorystykę. 

Niestety, jak każde drewno naturalne, nie 

posiadają one jednak zerowej porowatości 

i w warunkach silnego nawilżania w okresie 

jesiennym nabierają one pewnej ilości wilgoci. 

Ta z kolei powoduje, choć przy drewnach 

twardych nieznaczne, ich „spuchnięcie”. 

Jeszcze gorzej, jeżeli tą wilgoć zetnie 

mróz zimowy, wtedy deski jeszcze bardziej 

się rozszerzają na skutek zwiększania objętości 

drobin wody w deskach zamieniających 

się w lód. 

Te zjawiska powodują zwiększenie grubości 

deski tarasowej nierzadko o 1-2 mm, co 

skutkować może pękaniem mocno wkręconych 

do nich wkrętów tarasowych w tym 

76 


okresie. Na wiosnę okazuje się że szereg 

wkrętów nie wytrzymało i uległo zerwaniu. 

Aby zniwelować to zjawisko, firmy oferują 

kompletne systemy rozwiązań montażowych: 

• elastyczne mocowanie desek przez zastosowanie 

podkładów z twardej, spienionej 

gumy pomiędzy deskę a legar, która 

kompensuje rozszerzalność deski przez 

jednoczesne zgniatanie gumy. 

• systemy montażu pośredniego (z niewidocznymi 

wkrętami) przez zastosowanie 

elementów z tworzyw sztucznych, mocowanych 

pod deską do legaru, te są jednak 

systemami najdroższymi 

• firma ASTRA proponuje trzeci, najtańszy 

i najefektywniejszy sposób – zastosowanie 

specjalnego wiertła użytego w czasie 

montażu. 

Po ustaleniu konkretnych punktów gdzie 

mają być wkręcane wkręty należy wiertłem 

tym nawiercić otwory na głębokość 

odpowiadającą wysokości główki wkręta, 

czyli minimum 5 mm. W tak przygotowane 

otwory wkręcamy wkręty montażowe aż do 

momentu schowania w otworach główki 

wkręta. Nie dociągamy na siłę, a pozostawiamy 

wkręty tylko lekko dociśnięte. To 

gwarantuje że nasze wkręty nie pękną w 

zimie. 

Dodatkowym atutem tego wiertła jest możliwość 

schowania główki wkręta na dowolną 

głębokość, co w wypadku główek wkrętów 

barwionych przez lakierowanie proszkowe 

na kolor deski z drewna egzotycznego jest 

niezmiernie istotne dla ochrony lakieru 

przed zbyt szybkim uszkodzeniem mechanicznym. 

• 

ASTRA TRADE 

ul. Rydlówka 5, 30-363 Kraków 

tel./fax +48 12 269 81 85 

biuro@astra-trade.pl 

www.astra-trade.pl 

REKLAMA 

TERRAS 

77 


drewno 

Budowlane drewno 

zgodne z wymogami UE 

Drewno jest materiałem powszechnie dostępnym. Jednakże nie każde drewno nadaję 

się do użytku zgodnego z normami UE. Tylko to, które posiada certyfikat CE może 

być wykorzystywane do budowy. Warto zatem zwracać uwagę na pochodzenie materiałów 

budowlanych w tym drewna. 

Jeżeli drewno budowlane objęte jest 

normą zharmonizowaną lub jest zgodne z 

wydaną dla niego europejską oceną techniczną, 

producent sporządza deklarację 

właściwości użytkowych przy wprowadzeniu 

takiego wyrobu do obrotu. 

Niecertyfikowane drewno montujemy na własną odpowiedzialność w konstrukcji dachu, warto poznać 

konsekwencje! 

Wstęp 

Państwa członkowskie ustanowiły przepisy, 

w tym wymagania, odnoszące się nie tylko 

do bezpieczeństwa budynków i innych 

obiektów budowlanych, lecz także do zdrowia, 

trwałości, oszczędności energii, ochrony 

środowiska, aspektów ekonomicznych i innych 

aspektów istotnych z punktu widzenia 

interesu publicznego. Drewno jest z punktu 

widzenia UE materiałem budowlanym, którego 

jakość nie może budzić żadnych wątpliwości, 

jako budulca konstrukcyjnego. 

Ustanowione na szczeblu Unii lub na 

szczeblu państw członkowskich przepisy 

ustawowe i wykonawcze, środki administracyjne 

lub orzecznictwo, dotyczące obiektów 

budowlanych, mogą mieć wpływ na wymagania 

dotyczące wyrobów budowlanych 

takich jak drewno konstrukcyjne. 

Tarcica konstrukcyjna bez oznakowania 

znakiem CE powinna być sprzedawana 

wyłącznie do niekonstrukcyjnego zastosowania, 

na przykład do wytwarzania 

architektury ogrodowej. 

Natomiast tarcica konstrukcyjna stosowana 

w budownictwie zgodnie z obowiązującymi 

przepisami powinna być 

sortowana wytrzymałościowo. 

Sortowanie to ma na celu określenie klasy 

wytrzymałości tarcicy. 

W Polsce wytrzymałościowe sortowanie tarcicy 

konstrukcyjnej metodą wizualną odbywa 

się zgodnie z normą PN-82/D – 94021. 

Sama metoda badania wytrzymałościowego 

metodą wizualną jest dość mało wiarygodna 

i obarczona dużym błędem. 

Od lipca 2013 r. zaczęło obowiązywać 

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego 

i Rady nr 305/2011 z 9 marca 2011 r. ustanawiające 

zharmonizowane warunki wprowadzania 

do obrotu wyrobów budowlanych 

i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG. 

Wyrób budowlany 

– drewno budowlane 

„Wyrób budowlany” – drewno budowlane, 

oznacza każdy wyrób lub zestaw wyprodukowany 

i wprowadzony do obrotu w celu 

trwałego wbudowania w obiektach budowlanych 

lub ich częściach, którego właściwości 

wpływają na właściwości użytkowe 

obiektów budowlanych w stosunku do podstawowych 

wymagań dotyczących obiektów 

budowlanych. 

Jeżeli drewno budowlane objęte jest normą 

zharmonizowaną lub jest zgodne z wydaną 

dla niego europejską oceną techniczną, informacje 

w każdej formie o jego właściwościach 

użytkowych w odniesieniu do zasadniczych 

charakterystyk, można podać wyłącznie, o ile 

zostały włączone do deklaracji właściwości 

użytkowych i w niej wyszczególnione. 

Artykuł 8 ust. 5 ustawy o systemie oceny 

zgodności zawiera zakaz wprowadzania do 

obrotu lub oddawanie do użytku wyrobu nie 

posiadającego oznakowania zgodności, jeżeli 

wyrób ten podlega takiemu oznakowaniu. 

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego 

w Warszawie z dnia 8 lipca 2009 r. 

VI SA/Wa 606/2009 

Oznakowanie CE 

drewna budowlanego 

Poprzez umieszczenie lub zlecenie umieszczenia 

oznakowania CE producent wskazuje, 

że bierze na siebie odpowiedzialność za 

zgodność drewna budowlanego z deklarowanymi 

właściwościami użytkowymi oraz 

za jego zgodność ze wszystkimi mającymi 

zastosowanie wymaganiami określonymi 

78 


Poprzez umieszczenie lub zlecenie umieszczenia oznakowania 

CE na drewnie budowlanym producent powinien 

wskazać, że bierze na siebie odpowiedzialność za 

zgodność tego wyrobu z deklarowanymi właściwościami 

użytkowymi. 

REKLAMA 

w niniejszym rozporządzeniu i innym stosownym ustawodawstwie 

harmonizacyjnym Unii odnoszącym się do umieszczania 

tego oznakowania. 

Dla każdego drewna budowlanego objętego normą zharmonizowaną 

lub dla którego wydana została europejska ocena 

techniczna oznakowanie CE jest jedynym oznakowaniem potwierdzającym 

zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi 

właściwościami użytkowymi w odniesieniu do jego zasadniczych 

charakterystyk, objętych tą normą zharmonizowaną lub 

europejską oceną techniczną. 

Zgodnie z certyfikatem CE drewno powinno posiadać określoną 

wytrzymałość. Sytuacja w której drewno ulega uszkodzeniu, dowodzi, 

że albo produkt do końca nie spełnia określonych norm, 

albo dekarz popełnił błąd przy jego zastosowaniu i np. poddał 

niewłaściwemu naciskowi. Zastosowanie drewna niecertyfikowanego 

w konstrukcji dachu, czyli takiego które nie spełnia 

norm UE, a tym samym nie ma certyfikatu CE obciąża dekarza 

odpowiedzialnością (karną, cywilną) za użycie wyrobu niedopuszczonego 

do użytku czyli nie posiadające certyfikatu CE. 

Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie 

oceny zgodności, pozytywny wynik oceny zgodności z zasadniczymi 

wymaganiami dokonywanej przez notyfikowaną jednostkę 

certyfikującą stanowi podstawę do wydania producentowi lub 

jego upoważnionemu przedstawicielowi certyfikatu zgodności. 

Wyrok Zespołu Arbitrów – Urząd Zamówień Publicznych z dnia 

4 czerwca 2007 r. UZP/ZO/0-631/07 

Przykład praktyczny 

Dekarz nie zastosował certyfikowanego drewna przy budowie 

więźby dachowej. Jakie czekają go konsekwencje 

w przypadku, kiedy sprawa trafi do sądu? 

Dekarz może odpowiadać zarówno na drodze karnej, jak również 

na drodze cywilnej za korzystanie z niecertyfikowanego drewna 

przy budowie. Jeżeli chodzi o odpowiedzialność karną, dekarz 

narażony jest na karę grzywny, czy karę więzienia. Wiele w tym 

wypadku zależy od skali nadużycia. 

Jeżeli chodzi o odpowiedzialność cywilną, jest to odpowiedzialność 

odszkodowawcza, która w przypadku użycia niecertyfikowanego 

drewna może być duża z przepadkiem mienia 

i naprawieniem szkody na rzecz poszkodowanego włącznie. 

Podstawa prawna: 

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 

NR 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane 

warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych 

i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG. 

• 

Przemysław Gogojewicz 

NATURALNY SYSTEM BUDOWLANY 

Zapraszamy na Targi Budma 2017 

Pawilon 3, stoisko 61 

 

CENTRUM BUDOWNICTWA 

 

 

 

W jednym miejscu, 

na powierzchni 

ponad 350m 2 

 

i pasywnego w systemie STEICO. 

W centrum budownictwa energooszczędnego STEICO 

będzie można zarówno porozmawiać z inżynierami budownictwa 

z CUTOB jak i zapoznać się z rozwiązaniami najlepszych 

europejskich firm produkcyjnych z sektora budownictwa 

energooszczędnego i pasywnego oraz otrzymać 

konkretną ofertę na dom jedno lub wielorodzinny, szkołę, 

przedszkole, lub inny budynek użyteczności publicznej. 

Będą tam przedstawiciele firm produkcyjnych: STEICO 

CEE, FERMACELL, STO, Doradcy techniczni i handlowi firm 

budowlanych takich jak: NATURADOMY, NORPOLHAUS, 

ECOLOGIQ, DOMY BIEDRZYCKI, FUTURADOM, A+HOUSE, 

BTM DR JURKIEWICZ. 

ZAPOZNAJ SIE Z NAJBARDZIEJ WYDAJNYM 

SYSTEMEM BUDOWNICTWA ENERGOOSZCZEDNEGO 

79 


akcesoria 

Innowacyjne łączniki HobaFix ® 

firmy Sihga 

Łączniki HobaFix ® pozwalają na trwałe, a zarazem demontowalne połączenie węzłowe 

dwóch elementów konstrukcji drewnianej wykonane w sposób niewidoczny. 

Łączniki HobaFix cechuje wysoki poziom 

obciążalności statycznej w czterech kierunkach 

(do 43 kN). Jest więc możliwy montaż 

poziomy i pionowy, niezależnie od kierunku 

włókien drewna. Połączenie zaczepowe 

z wkręcanym trzepieniem ustalającym zapewnia 

wyjątkowo stabilne połączenie obu 

elementów ze sobą. HobaFix jest w całości 

wykonany z wysokiej jakości aluminium, 

które jak wiadomo jest materiałem trwałym, 

stabilnym, nie odkształcającym się 

i odpornym na korozję. 

Aprobaty techniczne 

Produky SIHGA posiadją europejską aprobatę 

techniczną ETA. Ponadto poddawane są dodatkowym 

kontrolom przez niezależne instytuty, 

co zapewnia wysokie parametry użytkowe 

oraz najwyższy poziom jakości. Z kolei 

pieczęć kontrolna HFA potwierdza przeprowadzenie 

niezależnej kontroli przez Instytut 

Badawczy ds. Drewna Holzforschung Austria. 

Łatwe prace montażowe 

Przy montażu HobaFix® można wykorzystać 

profesjonalną pomoc w postaci specjalnej 

walizki narzędziowej, która ułatwia 

znacząco prace konstrukcyjne 

oraz pozwala skrócić 

czas montażu. 

Zestaw zawiera 

wszelkie niezbędne narzędzia, w tym 

frez tulejowy, szablon montażowy, wkręty 

ustalające oraz klucz imbusowy. 

Przydatne narzędzia 

i akcesoria 

Warto także wspomnieć o innych ciekawych narzędziach 

z bogatej oferty Sihga takich jak niezawodne 

bity do wkrętarek SihgaFix 60mm oraz 

DuoBIT 350 mm, urządzeniu do magnesowania 

i demagnesowania narzędzi ze stali, 

specjalnych opakowaniach systemowych 

Sihga® czy też rozwiązaniach systemowych 

do elewacji FassadenClip i tarasów 

DielenFix do mocowania niewidocznego deski, 

bez uszkodzenia ich wierzchu oraz boków. 

Interesujące rozwiązanie stanowi również 

system montażu BeziFix Therm stosowany 

przy elewacjach zawierających izolację 

termiczną o grubości do 300 mm. 

Podczas prac montażowych tarasu z pewnością 

przydadzą się narzędzia takie jak 

pogłębiacze, szablony oraz specjalne ściski 

do desek. 

Warto wspomnieć o innowacyjnym osprzęcie 

o nazwie PICK przeznaczonym do podnoszenia 

i przenoszenia drewna litego oraz 

klejonego krzyżowo i warstwowo. 

Oferta firmy Sihga® obejmuje również szeroką 

gamę wkrętów ciesielskich GoFix MSII 

oraz specjalistycznych wkrętów konstrukcyjnych 

GoFix X+ oraz GoFix S+, a także 

kotwy, wsporniki, łączniki i szablony montażowe. 

Wkręty ciesielskie SIHGA pakowane są 

w trwałe opakowania zawierające profesjonalny 

bit SihgaFix®, ołówek z miarką 

Systemstift® oraz pomocną instrukcję montażu. 

Wszystko jest kompaktowo, praktycznie 

oraz precyzyjnie spakowane. • 

Sihga 

@: info@sihga.com 

Tel. +48 734 45 27 88 

www.sihga.com 

80 


na rynku 

Stowarzyszenie 

Energooszczędne Domy Gotowe (EDG) 

Stowarzyszenie Energooszczędne Domy Gotowe (EDG) powstało po to, aby poprawić 

świadomość w zakresie budownictwa drewnianego, weryfikować wykonawców 

oraz ujednolicić wymagania techniczne i wdrożyć je do polskich norm i przepisów 

prawa. Ważne jest przy tym zapewnienie rozwoju branży. 

Działalności Stowarzyszenia towarzyszy 

propagowanie zalet drewnianego budownictwa 

prefabrykowanego w porównaniu 

z tradycyjnymi technologiami wznoszenia 

budynków. 

W budownictwie tradycyjnym pomimo nabycia 

przez inwestora projektu budowlanego szereg 

czynności i prac należy wykonać samodzielnie. 

Np. trzeba zamówić materiały, niejednokrotnie 

obliczając zapotrzebowanie. Należy przy 

tym dysponować przynajmniej minimalną 

wiedzą w zakresie technologii wznoszenia budynków 

po to, aby właściwie zweryfikować jakość 

wykonania poszczególnych etapów prac. 

Decydując się na drewniany budynek prefabrykowany 

wystarczy jedynie co pewien czas 

(np. raz w tygodniu) sprawdzać postęp robót. 

Wszystkie szczegóły określa umowa, zapewniając 

komfort przebiegu budowy. Z obustronnie 

podpisanego kontraktu wynika również termin 

zakończenia robót, parametry budynku, jakość 

zastosowanych materiałów, stała cena oraz poważna 

gwarancja. 

Bardzo często wychodzi się z założenia, że 

w wielu inwestycjach zastosowanie technologii 

tradycyjnej może być tańsze w porównaniu 

z prefabrykatami. Jednak w budynkach 

powstających tradycyjnie niejednokrotnie 

zachodzi konieczność zmiany wielu założeń 

podczas wykonywania prac. W efekcie roboty 

mogą trwać dłużej/drożej a do tego dochodzi 

jeszcze potrzeba weryfikacji jakości prac i brak 

pisemnej gwarancji . 

Edukacja na rzecz 

budownictwa 

prefabrykowanego 

Ważnym celem statutowym Stowarzyszenia 

Energooszczędne Domy Gotowe (EDG) jest 

szeroko rozumiana budowa świadomości na 

rzecz budownictwa prefabrykowanego. Chodzi 

głównie o poinformowanie inwestorów, 

architektów, inspektorów budowlanych oraz 

firm wykonawczych, nie znających jeszcze tej 

technologii, poprzez przybliżenie zasad wznoszenia 

prefabrykowanych budynków drewnianych. 

Propagowana jest przy tym pasywność, 

energooszczędność, aspekty środowiskowe 

i bezpieczeństwo budowy. 

Obecnie wiele osób jest negatywnie nastawionych 

do budownictwa drewnianego nie 

przytaczając przy tym konkretnych argumentów 

merytorycznych. W dużej mierze wynika 

to z braku wiedzy na temat prefabrykacji oraz 

stawiania na technologie tradycyjne, które 

są znane i szeroko stosowane. 

Weryfikacja firm 

wykonawczych 

Ważnym założeniem Stowarzyszenia Energooszczędne 

Domy Gotowe (EDG) jest weryfikacja 

firm wykonawczych celem uporządkowania 

rynku i zapewnienia najwyższego poziomu 

usług. Firma, która chce być członkiem Stowarzyszenia, 

powinna działać na rynku nie krócej 

niż 3 lata i wykazać realizacje określonych inwestycji 

popartych referencjami. Oprócz tego firma 

nie może zalegać z płatnościami podatków 

i składek na ZUS. Stowarzyszenie weryfikuje 

również możliwości techniczne pod kątem 

wznoszenia prefabrykowanych budynków 

drewnianych. 

Firmy członkowskie będą poddawane procesowi 

certyfikacji i utrzymania certyfikatów. Odpowiednia 

weryfikacja pod kątem spełniania określonych 

wymagań będzie przeprowadzana nie 

tylko w fabryce, ale również na placu budowy. 

Standaryzacja normatywna 

i ustawowa 

Istotnym celem działania Stowarzyszenia jest 

ujednolicenie wymagań technicznych w zakresie 

prefabrykowanego budownictwa drewnianego. 

W Polsce nie ma jednoznacznych uregulowań 

normatywnych w tym zakresie, zatem 

trudno jednoznacznie ocenić wykonawców. Co 

prawda wykorzystuje się szereg wytycznych 

stosowanych w Niemczech czy w Austrii to 

jednak nie są one ujednolicone oraz wymagane 

normami technicznymi i przepisami prawa. 

EDG zadba zatem o zebranie i standaryzację 

rozwiązań technicznych stosowanych w budownictwie 

drewnianym, tym samym inicjując 

ich wdrożenie do systemu normatywnego 

Polski. Efektem będą dokładnie określone parametry 

budynków drewnianych tak, aby móc 

przeprowadzić jednoznaczną weryfikację. 

Oprócz działalności edukacyjnej, weryfikacyjnej 

i standaryzacyjnej Stowarzyszenie 

Energooszczędne Domy Gotowe (EDG) zadba 

o dalszy rozwój branży poprzez organizowanie 

konferencji oraz opracowywanie materiałów 

i analiz – również w odniesieniu do zapotrzebowania 

na energię. Wszystko po to, aby 

rozwijać branżę. 

• 

Kontakt: 

Marek Beśka 

tel. 603 692 517 

81 


akcesoria 

Łącznik do drewna Magnus 

firmy Eurotec 

Jako najważniejszą cechę łącznika do drewna Magnus firmy Eurotec należy wymienić 

wysoki poziom wytrzymałości na obciążenia statyczne we wszystkich kierunkach. 

Łącznik Magnus umożliwia wykonanie połączenia 

węzłowego elementów drewnianych, 

zwłaszcza tych, które są montowane 

poprzez prefabrykację. W efekcie zyskuje 

się skrócenie do minimum czasu montażu 

na budowie. 

Konstrukcja 

Konstrukcja aluminiowego łącznika Magnus 

wykorzystuje dwa elementy mocowane 

wkrętami. Istotną rolę odgrywa wkręt ustalający, 

łączący obie części łącznika Magnus 

w jeden łącznik węzłowy zapewniając dodatkowe 

zabezpieczenie przed przypadkowym 

rozłączeniem. Zamontowane elementy 

łatwo łączy się ze sobą poprzez wsunięcie 

jednego w drugi. 

Zastosowanie 

Zastosowanie łącznika Magnus obejmuje 

niemal wszystkie obszary budownictwa 

drewnianego bez względu na kierunek 

przebiegu słojów drewna. Najczęstsza jego 

aplikacja to mocowanie dźwigarów głównych 

i pomocniczych, a także konstrukcji 

szkieletowych w halach oraz montaż 

elewacji, balkonów i elementów architektury 

ogrodowej, zarówno w pionie, jak 

i w poziomie. 

Łącznik Magnus XS 30 x 30 mm. 

Montaż 

Na etapie montażu w pierwszej kolejności 

ustawia się ogranicznik szablonu frezarskiego 

i montażowego na odpowiednią 

wielkość łącznika. Przykłada się szablon 

frezarski i montażowy, po czym wykonuje 

unieruchomienie i odpowiednie wyfrezowanie 

kieszeniowe przy użyciu frezarki do 

rowków. 

W następnej kolejności należy włożyć łącznik 

do wyfrezowania i zamocować poprzez 

dostarczone wkręty systemowe. Na drugim 

łączonym elemencie konstrukcyjnym 

szablon frezarski i montażowy zakłada się 

w takim samym ustawieniu jak poprzednio 

po czym przykręca drugą część łącznika 

Magnus. Kolejny etap obejmuje 

zawieszenie elementu konstrukcyjnego 

oraz osadzenie wkrętów ustalających do 

łącznika. 

82 


REKLAMA 

E.u.r.o. Tec GmbH 

Unter dem Hofe 5, 58099 Hagen, tel. +49 2331 62450 

www.e-u-r-o-tec.de 

info@e-u-r-o-tec.de 

 

Łącznik Magnus L 110 x 300 mm. 

Odpowiednie wkręty 

Oferta firmy Eurotec w zakresie techniki zamocowań jest bardzo 

szeroka. Np. wkręty talerzowe Paneltwistec AG blue+ w efekcie 

zastosowania w ich konstrukcji dużej średnicy łba zapewniają większe 

wartości momentu dokręcenia i przeciągnięcia główki przez 

drewno. Oprócz tego istotną rolę odgrywa specjalny profil gwintu. 

Gwarantuje on łatwe i szybkie wkręcanie przy zmniejszonym ryzyku 

odłupania drewna podczas wkręcania. 

• 

Kontakt: 

Waldemar Dybała 

tel. +48 662 101 006, w.dybala@e-u-r-o-tec.de 

Łukasz Borkowski 

tel. +48 604 400 884, l.borkowski@e-u-r-o-tec.de 

Jakob Tymczak 

tel. +49 15 162 853 099, j.tymczak@e-u-r-o-tec.de 

Robert Hilaruk 

tel. +48 507 860 348, r.hilaruk@e-u-r-o-tec.de 


narzędzia 

Nowa wolność cięcia 

Nowa uciosarka przesuwna Kapex KS 60 prezentowana jest przez Festool jako: 

mobilna, poręczna i zarazem bardzo elastyczna. 

Dzięki ergonomicznie rozmieszczonym 

uchwytom, praktycznemu nawijaniu przewodu 

i zabezpieczeniu transportowemu, 

nowa KS 60 jest wprost idealną towarzyszką 

podczas prac montażowych. Do tego 

dochodzą kompaktowa konstrukcja i łatwa 

obsługa. 

Obustronny kąt uciosu aż do 60 stopni 

i obustronny kąt nachylenia aż 46 stopni 

z prawej oraz do 47 stopni z lewej strony 

doskonale umożliwiają osiąganie dokładnych 

i różnorodnych cięć przy maksymalnej precyzji 

również w pracy mobilnej. Tarcza pilarska 

porusza się do przodu i do tylu po dwóch 

prowadnicach, jednak prowadnice te nie wysuwają 

się przy tym do tyłu. 

To również oszczędność miejsca – dlatego 

pomocna jest przede wszystkim 

w ciasnych miejscach pracy. Nowa uciosarka 

Kapex KS 60 zaskakuje innymi praktycznymi 

detalami. Należy do nich zaliczyć 

lampkę LED: przenosi ona cień tarczy 

na obrabiany element tak, że wskazuje 

on dokładnie miejsce, w którym należy 

ciąć. Również długie elementy nie stanowią 

dla KS 60 problemu, z pomocą przychodzi 

wysuwany, zintegrowany element 

rozszerzający stół. 

Na wysuwanym, zintegrowanym elemencie rozszerzającym stół można z łatwością przykładać i ciąć 

również długie elementy. 

Dzięki dodatkowym stopkom można podnieść 

KS 60 na wysokość Systainera (rozmiar: SYS 1) 

– w ten sposób wykorzystywany jest Systainer 

jako powierzchnia przylegania. Za pomocą wygodnej 

preselekcji można dopasować prędkość 

obrotową do obrabianego materiału, podczas 

cięcia prędkość ta nie ulegnie zmianie. 

Za pomocą kątownika nastawnego można 

precyzyjnie zmierzyć wszystkie kąty 

wewnętrzne i zewnętrzne i bezpośrednio 

przenieść te pomiary 1:1 na nastawienie 

kąta tarczy pilarskiej i w ten sposób dopasować 

dwusieczną kąta. Bardzo praktyczna 

jest również blokada wrzeciona. Umożliwia 

ona błyskawiczną zmianę tarczy pilarskiej. 

Umieszczony na środku włącznik i uchwyt 

sprawiają, że KS 60 jest wygodna w obsłudze 

zarówno dla osób leworęcznych, jak 

i dla praworęcznych. Ograniczenie głębokości 

cięcia stwarza możliwość szybkiego 

i precyzyjnego cięcia wpustów w elementach 

drewnianych. Nowy Kapex KS 60 

jest dostępny w różnych wariantach od 

stycznia 2017 r. 

• 

Więcej informacji na www.festool.pl/kapex 

Mniejsza, bardziej poręczna, bardziej mobilna: 

nowa uciosarka przesuwna KAPEX KS 60 Festool. 

Idealna do zastosowań mobilnych 

Zapraszamy na Targi BUDMA 

Pawilon 3a stoisko 103 

84 


narzędzia 

SYSTEM 18 V 

DARMOWY AKUMULATOR 5.2 AH 

Więcej na www.festool.pl/18V 

Od 1 stycznia do 31.03.2017 Festool oferuje dodatkowe korzyści: przy 

zakupie jednego narzędzia z Systemu 18 V, w dowolnej wersji 

(Compact/Plus/Plus SCA/Set ), otrzymasz dodatkowy akumulator 

5,2 Ah AIRSTREAM. 

Z Systemem Festool 18 V jeszcze nigdy nie było tak korzystnie. 

Sprawdź warunki oferty na: www.festool.pl/18V 

www.festool.pl 


drewno 

Domy z drewna 

klejonego warstwowo w technologii HBE 

(Hüttemann Brettschichtholz Elemente) 

Drewno klejone warstwowo to doskonały materiał nie tylko do budowy domów, ale 

również większych obiektów, w tym wielokondygnacyjnych. 

Erwin Urbaniak, właściciel firmy BSHaus, 

już od kilku lat stawia domy i inne obiekty 

budowlane przy użyciu drewna klejonego 

warstwowo w technologii HBE. Klasyczna 

grubość konstrukcji masywnej ściany to 

10 cm. Wykorzystuje się przy tym pojedyncze 

panele o szerokości 36 i 56 cm, łączone na 

podwójne pióro-wpust, ustawiane pionowo na 

podwalinie. Od góry panele są spinane oczepem. 

Panele mają kanały przeznaczone do 

prowadzenia instalacji. Od strony zewnętrznej 

ściany montowana jest izolacja, zazwyczaj 

z materiałów drewnopodobnych. Firma 

BSHaus bardzo często jako izolację używa 

wełnę skalną Rockwool. Wykonuje się również 

dowolną elewację (np. drewno, tynk, klinkier). 

Szybkie tempo budowy 

i energooszczędność 

Jak podaje Erwin Urbaniak z firmy BSHaus 

technologia HBE zapewnia szybkie tempo 

powstawania budynków, bowiem dom 

jednorodzinny jest gotowy po ok. 12 tygodniach 

od momentu udostępnienia fundamentu 

ekipie budowlanej. Dodatkowo 

86 


domy te są ekologiczne, zdrowe i energooszczędne. 

Warto podkreślić, że technologia HBE ma 

bardzo szerokie spektrum zastosowania. 

Dzięki swojej masywności i w pełni certyfikowanemu 

surowcowi można bowiem budować 

obiekty wielkopowierzchniowe i wielopiętrowe. 

Coraz popularniejsze staje się budowanie 

przedszkoli, szkół, powierzchni biurowych, 

hal sportowych oraz przemysłowych. Ciekawą 

realizacją firmy BSHaus jest szpital 

w Schwerin. Ponadto z tego materiału powstają 

gotowe, łatwe w obróbce i montażu 

trwałe domki ogrodowe. 

Zalety drewna 

klejonego warstwowo 

Erwin Urbaniak jako zalety drewna klejonego 

warstwowo wymienia przede wszystkim 

optymalizację kosztów, odporność na 

ogień, stabilność formy i precyzję, a także 

estetykę, trwałość, stabilność wymiarową 

oraz znaczną wytrzymałość materiału przy 

odpowiednio dużych przekrojach. Wszystkie 

te właściwości zyskuje się dzięki zastosowaniu 

materiałów o najwyższej jakości. 

W zakresie trwałości na domy udziela się 

gwarancji wynoszącej 30 lat. Drewno klejone 

warstwo w technologii HBE na potrzeby 

Dostawca drewna klejonego: www.glulam.pl. 

realizacji inwestycji firmy Erwina Urbaniaka 

dostarcza firma Glulam Pro. 

Stropy i dachy 

Warto podkreślić, że z drewna klejonego warstwowo 

HBE wykonuje się również konstrukcje 

stropów. Używane są przy tym te same panele, 

co w przypadku konstrukcji ścian. Grubość 

paneli zależy od zakładanych obciążeń stropu 

oraz rozpiętości i układu podpór. Drewno klejone 

warstwowo to również doskonały materiał 

budowlany do wykonywania więźb dachowych. 

Drewno klejone warstwowo (BSH-Brettschichtholz) 

jest materiałem, który pod względem 

właściwości cechuje się znaczną przewagą 

w stosunku do drewna litego. 

• 

BSHaus Erwin Urbaniak 

74-200 Pyrzyce 

+48 501 305 750 

eu@bshaus.eu 

www.bshaus.eu 

87 


akcesoria 

Złącza ciesielskie 

– Nowości 2017 

Nowy rok zbiega się z premierą nowych produktów wśród złączy ciesielskich. Z roku 

na rok zauważalna jest ewolucja rynku konstrukcji drewnianych. Pojawiają się nowe 

technologie i materiały budowlane, które powoli znajdują swoje miejsce w polskich 

realiach budowlanych. Nie wszystkie szturmem zdobywają rynek, jednakże nowe 

technologie na pewno wyznaczają trendy i przyszłe kierunki rozwoju branży. Aby 

nadążyć za tymi zmianami, wprowadzane są także nowości w asortymencie złączy 

ciesielskich. 

Rozwiązania 

dla masywnego 

budownictwa drewnianego 

Coraz większą popularność w Europie, 

a także w Polsce zdobywa masywne budownictwo 

drewniane (CLT – Cross Laminated 

Timber, HBE – Hüttemann Brettschichtholz 

Elemente). Ten temat był i z pewnością 

jeszcze będzie poruszany na łamach FD&C. 

Dlatego też nie będę opisywał tej technologii, 

wspomnę jedynie, że pozwala ona na 

budowanie kilku lub nawet kilkunastokondygnacyjnych 

obiektów. 

Obciążenia jakie pojawiają się w takich 

obiektach są znacznie większe niż 

w mniejszych, typowych budynkach. Wymagają 

też większych nośności od elementów 

złącznych. Z tego powodu w szerokiej 

gamie złączy kątowych pojawiają się 

nowe, większe kątowniki AG922 i ABR255 

(zdj. 1). Dodatkowo, złącza te pozwalają 

na montaż w wielu konfiguracjach zarówno 

w połączeniach drewno-drewno, jak 

i drewno-beton. Oczywiście ich zastosowanie 

nie ogranicza się wyłącznie do tych 

Zdj. 1. Kątowniki AG922 i ABR255 z przeznaczeniem 

do masywnego budownictwa drewnianego. 

zastosowań. Mogą być również stosowane 

w tradycyjnych konstrukcjach drewnianych, 

wszędzie tam gdzie pojawiają się 

bardzo duże obciążenia. 

Rozwiązania akustyczne 

(ABAI 105 i SYLO) 

Kluczową kwestią dla budownictwa masywnego 

jest problem izolacyjności akustycznej 

między kondygnacjami. Ze względu na to, 

że zarówno strop, ściana poniżej jak i ściana 

powyżej są wykonane z materiału litego, 

bezpośredni kontakt między tymi elementami 

tworzy automatycznie mostek akustyczny. 

Może to powodować łatwe przenoszenie 

się dźwięków pomiędzy kondygnacjami, co 

oczywiście może być uciążliwe dla użytkowników. 

Z tego powodu odizolowuje się ściany 

od stropów taśmami SYLO, które z jednej 

strony zapewniają przenoszenie obciążeń 

między kondygnacjami, a jednocześnie 

przecinają mostek akustyczny. 

Efekt nie byłby kompletny, gdyby dźwięk 

mógłby przenosić się przez kątowniki łączące 

oba elementy. Ze względu na dużą 

gęstość stali, z której wykonane są złącza, 

stanowią bardzo dobry ośrodek przekazywania 

dźwięków. Aby rozwiązać ten problem 

wprowadzono pierwszy tak unikatowy produkt, 

jakim jest kątownik ABAI 105, który 

zapewnia przenoszenie obciążeń między 

elementami. Dodatkowo dzięki zastosowaniu 

zintegrowanych warstw SYLO zapewnia 

przecięcie mostka akustycznego i większy 

komfort użytkowania poszczególnych pomieszczeń 

(zdj. 2). 

Zdj. 2. Zastosowanie kątownika akustycznego 

ABAI105 i taśmy SYLO. 

Kątownik konsolowy ACW 

Kolejnym dość innowacyjnym rozwiązaniem 

jest złącze ACW155. Jest to kątownik 

konsolowy który stosuje się do 

montażu drewnianych elementów wypełniających 

lub fasadowych do konstrukcji 

nośnej. 

Konstrukcję nośną stanowią z reguły ściany 

lub stropy żelbetowe. Kątownik ACW155 

88 


Zdj. 5. Steel Strong-Portal – produkt usztywniający konstrukcję szkieletową. 

Zdj. 3. Kątownik konsolowy ACW155 i jego 

zastosowania. 

pozwala na montaż do betonowego stropu 

drewnianych paneli wypełniających lub fasadowych 

na pewnym wysięgu względem krawędzi 

płyty stropowej. Może być montowany 

od wierzchu stropu, a także od czoła stropu 

lub boku ściany. Żaden inny dostępny kątownik 

nie gwarantuje tak dużej nośności przy 

tak nietypowych zastosowaniach (zdj. 3). 

Nowe rozwiązania 

dla domów szkieletowych 

Kątownik BNV33, jest idealnym rozwiązaniem 

do montażu prefabrykowanych ścian 

Zdj. 4. Kątownik BNV33 w połączeniu 

z prefabrykowaną ścianą szkieletową. 

szkieletowych do fundamentu. Złącze to 

ma za zadanie zapobiegać przesunięciu 

ściany po fundamencie. W sytuacji kiedy 

mamy do zamontowania zamkniętą, prefabrykowaną 

ścianę szkieletową pojawia 

się problem zakotwienia ściany do fundamentu. 

Większość stosowanych rozwiązań, jak kotwienie 

podwaliny do fundamentu wymaga 

dostępu od góry podwaliny. Przy zamkniętych 

prefabrykatach nie mamy takiej możliwości, 

a także staramy się unikać robienia 

dodatkowych otworów rewizyjnych. 

W takim przypadku możemy wykonać kotwienie 

do boku ściany z użyciem kątowników. 

Kątownik BNV33 ze względy na 

swoje wymiary nadaje się do tego idealnie 

(zdj. 4). Więcej informacji o tym zastosowaniu 

w artykule „Kotwienie ścian szkieletowych” 

FD&C 4/2016. 

W czasie targów Budma w 2016 roku swoją 

polską premierę miał pierwszy z produktów 

usztywniających konstrukcję szkieletową 

– Steel Strong-Wall. Od tego czasu zwiększyła 

się świadomość i zainteresowanie 

projektantów produktami zwiększającymi 

sztywność budynków szkieletowych. 

W 2017 roku nowością jest Steel Strong- 

Portal – rama stalowo-drewniana (zdj. 5). 

Jest to element konstrukcyjny montowany 

wewnątrz ściany w budynku szkieletowym. 

Ma za zadanie zwiększyć sztywność ściany 

w miejscu, gdzie została ona osłabiona dużym 

otworem – bramą garażową, drzwiami 

tarasowymi itp. 

BOAX – kotwa 

do zadań specjalnych 

Pamiętając, że część złączy ciesielskich 

(np. podstawy słupów, wieszaki belek, 

kątowniki) jest przeznaczona do połączeń 

drewno-beton, wprowadzono nową kotwę 

mechaniczną, rozporową BOAX (zdj. 6). 

Kotwa ta przeznaczona jest do połączeń 

złączy z betonem w strefie rozciąganej 

i ściskanej (beton zarysowany i niezarysowany). 

Może być stosowana w warunkach 

wewnętrznych suchych (wersja ocynkowana), 

jak i zewnętrznych lub nawet 

w warunkach silnie korozyjnych (wersja 

nierdzewna). 

Dodatkowo, kotwa BOAX została przebadana 

w warunkach pożarowych i może być 

stosowana w konstrukcjach, w których wymagana 

jest odporność ogniowa do R120. 

Zdj. 6. Kotwa mechaniczna BOAX. 

89 


akcesoria 

Biblioteka rysunków 

technicznych 

Nowością, która na pewno ucieszy projektantów, 

jest zaktualizowanie biblioteki 

rysunków dwg (format AutoCAD). Zbiór 

dostępnych plików dwg w formacie 2D 

i 3D obejmuje wszystkie konstrukcyjne 

złącza ciesielskie (rys. 1). Pojedyncze pliki 

można w prosty i szybki sposób pobrać ze 

strony www.strongtie.pl. Pełna biblioteka 

rysunków jest dostępna po uprzedniej rejestracji. 

Dzięki temu w łatwy sposób można 

tworzyć rysunki detali połączeń z użyciem 

złączy ciesielskich zarówno na płaskich 

rzutach, jak i modelach trójwymiarowych. 

Wszelkich informacji technicznych o nowych 

produktach udzielają inżynierowie 

z działu wsparcia technicznego Simpson 

Strong-Tie. Tel: 22 865 22 00, e-mail: 

poland@strongtie.com. Świetną okazją 

do zapoznania się nowościami na rynku 

złączy ciesielskich są targi Budma 2017. 

Zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu 

i odwiedzenia stoiska Simpson Strong-Tie 

wszystkich wykonawców, projektantów 

oraz inne osoby zainteresowane najnowszymi 

trendami w branży konstrukcji drewnianych. 

• 

Rys. 1. Przykładowe rysunki z nowej biblioteki plików dwg (AutoCAD). 

mgr inż. Tomasz Szczesiak 

Inżynier wsparcia technicznego 

Simpson Strong-Tie 

REKLAMA 

90 


narzędzia 

Profesjonalne narzędzia 

dla dekarzy, cieśli i producentów domów drewnianych 

Firma B.PRO Polska jest producentem profesjonalnych narzędzi, które są szeroko 

stosowane i sprawdzone przez dekarzy, cieśli i producentów domów drewnianych. 

O tym, że warto używać profesjonalnych 

narzędzi i maszyn nie trzeba przekonywać 

właścicieli firm budowlanych. Takie narzędzia 

są trwałe, wydajne, bezpieczne i tanie 

w eksploatacji. 

Najmocniejsza na rynku gwoździarka gazowa. 

ND34/105 Woody B.PRO Polska. 

Stojąc przed wyborem narzędzi warto sięgnąć 

do oferty firmy B.PRO Polska. Można 

z niej wybrać przede wszystkim gwoździarki 

gazowe i pneumatyczne, a także sztyfciarki, 

zszywacze oraz kompresory. 

Oferta 

Do wyboru jest również szeroki asortyment 

w zakresie elementów złącznych – gwoździ, 

zszywek, sztyftów, wkrętów konstrukcyjnych 

i tarasowych, których B.PRO Polska jest 

producentem. 

W ofercie B.PRO Polska znajdziemy maszynę 

do układania łat na dachu potocznie nazywaną 

„łaciarką ”, która dzięki swojej konstrukcji 

i technicznemu zaawansowaniu pozwala na 

zwiększenie wydajności łatowania i skrócenie 

prac montażowych. 

Do wyboru są również 

wkrętarki sieciowe 

i akumulatorowe, zakrętarki 

nożyce do cięcia blach, akcesoria 

pneumatyczne i urządzenia pomiarowe. 

Należy mieć na uwadze fakt, że narzędzia 

i maszyny projektuje się właśnie pod kątem 

profesjonalnego zastosowania przez dekarzy, 

cieśli oraz firmy wykonujące budynki 

w technologii drewnianej i prefabrykowanej. 

Szycie na miarę 

Firma B.PRO Polska oprócz standardowej 

oferty ma również zaplecze techniczne do 

tego aby zaprojektować i wyprodukować 

inne specjalistyczne narzędzia i maszyny 

z myślą o indywidualnych potrzebach użytkowników. 

Chodzi głównie o maszyny do 

łatowania (łaciarki), specjalistyczne moduły 

zszywające przeznaczone do linii firmy 

Weinmann czy linie do montażu stropów. 

Dział techniczny dba o ciągłe doskonalenie 

jakości produktów i zwiększanie wydajności 

wytwarzanych narzędzi i maszyn. 

Pomoc przy wyborze 

Na etapie wyboru odpowiedniego sprzętu 

służą pomocą doradcy techniczno-handlowi 

obsługujący teren całego kraju. Oprócz tego w 

Polsce działa sieć dystrybutorów. 

To właśnie tym sposobem 

klient zyskuje narzędzia 

ściśle dobrane do potrzeb. 

Warto podkreślić, 

że klient może przetestować 

narzędzia przed zakupem 

bezpośrednio w miejscu 

wykonywanych prac. 

Serwis 

B.PRO Polska zapewnia profesjonalny serwis 

gwarancyjny i pogwarancyjny a wszystkie 

części zamienne i materiały eksploatacyjne 

są dostępne w magazynie serwisowym. 

Koszt transportu i naprawy narzędzi w okresie 

gwarancji pokrywa producent. 

Dodatkowo klienci, B.PRO Polska są objęci 

programem ochrony kupującego „FULL 

SERVICE”, wszystkie zakupione narzędzia 

są objęte rocznym ubezpieczeniem od kradzieży, 

przypadkowego uszkodzenia, zniszczenia, 

pożaru, zalania. 

Aby dowiedzieć się więcej o B.PRO Polska 

i przetestować nasze rozwiązania, zapraszamy 

na Międzynarodowe Targi Budowlane 

Budma. Poznań 7-10 lutego, pawilon 

nr 7 stoisko 29. 

• 

B.PRO Polska 

05-530 Tomice, ul. Europejska 4 

tel. (022)715-99-99, fax (022) 244-52-79 

e-mail: biuro@bpro.pl 

91 


izolacje 

O tym jaki zostanie zastosowany rodzaj wentylacji izolacji dachu decyduje przede 

wszystkim wykorzystany materiał termoizolacyjny. Warto przy tym podkreślić, że coraz 

większym uznaniem u inwestorów i w firmach wykonawczych cieszą się izolacje 

nakrokwiowe firmy Recticel. 

Warto przypomnieć, że materiały o konstrukcji dyfuzyjnie zamkniętej 

nie muszą być wentylowane, a nawet nie jest wskazane wykonywanie 

izolacji. Z kolei w odniesieniu do materiałów włóknistych, 

które są dyfuzyjnie otwarte wentylacja to konieczność. 

Na etapie projektowania konstrukcji dachu bierze się pod uwagę 

ściśle określone, trzy strefy wentylacji znajdujące się nie tylko 

w obrębie dachu ale i poddasza - wentylacja pomieszczeń na 

poddaszu, wentylacja materiału termoizolacyjnego, wentylacja 

pokrycia dachowego. Miejsca wymagające wentylacji są strefami 

odseparowanymi. 

Strefy wentylacyjne 

Zazwyczaj w konstrukcjach dachów przewiduje się szczelne oddzielenie 

stref wentylacyjnych. Jednak są również rozwiązania 

z przenikaniem wentylacji pokrycia dachowego i wentylacji 

izolacji. 

Mówiąc o przenikaniu obejmującym połączenie wentylacji pokrycia 

dachowego i wentylacji izolacji warto wspomnieć o konstrukcjach, 

gdzie warstwę wstępnego krycia stanowi membrana o wysokim 

poziomie paroprzepuszczalności. Nie powstaje zatem dodatkowa 

szczelina wentylacyjna znajdująca się pomiędzy termoizolacją 

a pokryciem wstępnym. Wilgoć zabiera ta sama szczelina, która 

odpowiada za wentylowanie spodniej strony pokrycia dachu. Jeżeli 

konstrukcja dachu ma sztywne pokrycie wstępne np. w postaci papy 

na deskowaniu to wentylacja pokrycia dachowego i termoizolacja 

stanowi dwie odrębne szczeliny wentylacyjne. 

Standardowe płyty Powerroof mają wielkość 2500x1200 mm i grubość od 60 

do 180 mm. Obowiązkowo wyposażone w pióro wpust. 

Wentylacja wnętrza pomieszczeń 

Ważne jest aby wentylacja pomieszczeń na poddaszu była całkowicie 

odseparowana od pozostałych systemów wentylacyjnych 

dachu – wentylacji pokrycia dachowego, wentylacji termoizolacji. 

Na tym etapie wykonywania dachu i systemu wentylacji popełnia się 

wiele błędów. Pamiętać bowiem należy, że wentylacja pomieszczeń 

a wentylacja pokrycia dachowego i termoizolacji to różne, odrębne 

zagadnienia. 

Za wentylowanie pomieszczeń odpowiadają systemy wentylacyjne. 

Klasyczne rozwiązania to systemy wentylacji grawitacyjnej. 

Wymiana powietrza wykorzystuje przy tym kratki wentylacyjne, 

Recticel Izolacje 

biuro handlowe 

Niepruszewo, ul. Cisowa 4, 64-320 Buk 

tel./fax: 61 815 10 08 

e-mail: sekretariat.pl@recticel.com 

 

Polska 

Wschodnia: 513 044 747 

Zachodnia: 607 393 459 

503 151 646 

571 445 311 

504 322 503 

571 445 312 

92 


które mają za zadanie wyciąganie zużytego powietrza z wnętrza 

budynku poprzez kominy. Za dopływ świeżego powietrza odpowiadają 

natomiast okna, nawiewniki oraz inne nieszczelności. Coraz 

większym uznaniem cieszą się mechaniczne systemy wentylacyjne 

również z rekuperatorem. 

Folia paroizolacyjna ma za zadanie zapewnienie całkowicie szczelnej 

przegrody od strony wewnętrznej pomieszczenia. 

WAŻNE! 

Jak widać na etapie wykonywania termoizolacji dachu skośnego 

jest szereg miejsc, w których nie trudno o błąd wykonawczy. Skutecznym 

a zarazem prostym rozwiązaniem termoizolacji dachu 

jest izolacja nakrokwiowa. Np. izolacja dachu płytą PIR POWER- 

ROOF firmy RECTICEL jest szczególnie efektywnym rozwiązaniem 

dedykowanym dla wymagających klientów oczekujących efektu 

energooszczędnego a nawet pasywnego. 

Izolacyjne płyty POWERROF zastosowane, jako ocieplenie dachu 

skośnego opatrzone są po obwodzie w zamek typu pióro – wpust. 

Tym sposobem eliminuje się w izolacji dachu efekt mostka termicznego. 

Dzięki specjalnej okładzinie z grubego aluminium stanowiącej 

ekran odbijający zimą ciepło do wnętrza budynku izolacyjne płyty 

PIR POWERROOF stanowią niezwykle efektywne rozwiązanie. 

Informacje o izolacjach nakrokwiowych Recticel pod numerem telefonu 

61 815 10 08 lub na stronie www.recticel.com 

Wentylacja termo 

izolacji dachu 

Jak już wiadomo wentylacja termoizolacji stanowi konieczność 

w przypadku gdy materiał izolacyjny to izolacja włóknista np. 

w postaci wełny mineralnej. Jest to materiał dyfuzyjnie otwarty, 

który przejmuje i oddaje wilgoć. Aby zachować proces przejmowania 

i oddawania wilgoci musi być realizowana odpowiednia wymiana 

gazowa pary wodnej. 

Dla zapewnienia prawidłowej wentylacji włóknistych materiałów 

izolacyjnych konieczna jest szczelina wentylacyjna znajdująca się 

pomiędzy termoizolacją a pokryciem. Kluczowe miejsce zajmuje 

przy tym odróżnienie szczeliny wentylacyjnej od pustki powietrznej. 

W szczelinie wentylacyjnej ważny jest wlot i wylot, dzięki czemu 

powietrze może swobodnie przepływać. Z kolei pustka powietrzna 

jest zamkniętą przestrzenią powietrzną bez wylotu – np. pustka 

w zespolonym pakiecie szybowym. 

Szczeliny wentylacyjne dachu wykorzystują wlot powietrza w okapie 

oraz wylot znajdujący się w kalenicy. Tym sposobem powietrze 

przechodzi pod sztywnym poszyciem zabierając wilgoć z wełny 

wyprowadzając ją poza dach. Właśnie tak prawidłowo przebiega 

wentylacja termoizolacji o konstrukcji włóknistej. Istotną cechą 

takiego rozwiązania jest odbieranie przez przewiew ciepła z przegrody, 

co powoduje znaczne straty termiczne. 

O wyborze konkretnego rozwiązania w zakresie termoizolacji dachu 

decydują przede wszystkim oczekiwane parametry termiczne oraz 

rodzaj wykończenia poddasza. Skuteczną izolację dachu i szerokie 

możliwości w zakresie wykończenia poddasza zapewniają oryginalne 

płyty izolacyjne PIR firmy Recticel. 

• 

ORGINALNA NAKROKWIOWA 

TERMOIZOLACJA DACHU SKOŚNEGO 

93 


po godzinach 

Mąż do żony: 

– Kochanie, czy gdybym stracił pracę i wszystkie 

pieniądze, to nadal byś mnie kochała? 

– Kochała, oczywiście, że kochała. Tęskniła, ale 

kochała. 

Mąż wyjmuje z domowego barku wszystkie 

alkohole i starannie układa je w dużej, sportowej 

torbie. Zauważa to żona i pyta: 

– Po co ci tyle tego? Przecież jedziemy tylko na 

dwa dni w góry. 

– Lusia, to nie my jedziemy na dwa dni. To nasz 

syn zostaje na dwa dni sam w domu. 

Wraca mąż nad ranem do domu i oznajmia żonie: 

– Niestety, będziesz musiała się spakować, zabrać 

wszystkie swoje rzeczy i przenieść się do Stefana. 

– Co? Dlaczego? 

– No wiesz, graliśmy w pokera i cię... przegrałem. 

– Jak to możliwe?! 

– Oszukiwałem. 

– Droga pani – mówi lekarz do pacjentki. – Skoro 

zjadła pani dwa talerze grzybowej, śledzia 

w śmietanie, dwa kawałki smażonego karpia, 

talerz pierogów, sałatkę z łososia, makaron 

z serem, barszcz z uszkami, roladę wieprzową, 

schab ze śliwkami, nóżki w galarecie, a potem 

sernik, makowiec, kutię i tort bezowy, to nic 

dziwnego, że nie ma pani apetytu. 

– Ale przed jedzeniem też nie miałam... 

Majster na budowie pyta się robotnika: 

– Dlaczego ty nosisz po jednej desce, a Nowak po 

dwie? 

– Bo to leń. Nie chce mu się dwa razy chodzić. 

– Wysłałam męża po ziemniaki i wpadł pod 

samochód. 

– Jezus Maria! I co teraz!? 

– Nie wiem, chyba ugotuję ryż. 

– Cześć stary, co u ciebie? 

– Szukam pracy. 

– Jak to, przecież ostatnio robiłeś gdzieś na pół etatu. 

– Tak, ale mnie wyrzucili. 

– Dlaczego? 

– Bo okazało się, że byłem zatrudniony na cały etat. 

– Dziwne – mówi mąż do żony – ty masz 

niebieskie oczy, ja mam niebieskie oczy, a nasza 

córeczka ma piwne. Ciekawe po kim... 

– A co, może powiesz, że piwa nie pijesz?! 

Rano Jasiu wybiega z krzykiem z pokoju: 

– Mamo, mamo, w moim pokoju jest potwór!!! 

– No, sam ją przyprowadziłeś z Sylwestra. 

Co najczęściej zakłada kobieta? 

Kobieta najczęściej zakłada, że facet się domyśli. 

Mąż powiedział, że nocował u przyjaciela. 

Zadzwoniłam do pięciu najlepszych przyjaciół 

– U dwóch nocował, u trzech jeszcze śpi. 

Jedzie wycieczka autokarem. Zatrzymali się na 

stacji benzynowej. Idą na siku, na papieroska, 

kupują piwo i hot dogi. W końcu ładują się 

z powrotem do autokaru: 

– Czy nikogo nie brakuje? – upewnia się kierowca, 

ale cisza, nikt się nie odezwał, więc jadą. 

Przemknęli przez granicę, przejechali 400 km 

i nagle do kierowcy podchodzi facet: 

– Panie kierowco... bo nie ma mojej żony.. 

Kierowca oczywiście wkurzony, mówi: 

– No przecież pytałem, czy wszyscy są. 

– Nie. Pan pytał, czy nikogo nam nie brakuje... 

94 


III okladka-B_Pro-01-2017.indd 95 2017-01-24 09:44:18

IV okladka-Braas-01-2017.indd 96 2017-01-24 09:44:54

Fachowy Dekarz & Cieśla 2017/1

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?