U N I V E R S

18wEAl0JI 18wEAl0JI

16.01.2017 Views

Dr. Eduart CAKA SHKENCËTARI I MADH MYSLIMAN I SHEKULLIT XI, EL-BIRUNI Al Biruni i cili ka jetuar në shekullin e XI është një nga shkencëtarët më të mëdhenj muslimanë të gjithë kohës. Ai shkroi më shumë se 180 libra në disa disiplina shkencore të tilla si, histori, histori e feve, gjeografisë, gjeodezisë, filozofisë, matematikës, trigonometrisë, astronomisë, mjekësisë dhe shumë fushave të tjera. Librat e tij janë studiuar për shekuj me rradhë në universitetet më të njohura të lindjes dhe perëndimit. George Sarton do të emëronte shekullin kur Biruni ka jetuar si "shekulli i Birunit" për të shprehur rëndësinë dhe kontributin e tij ndaj shkencës dhe njerëzimit në përgjithësi. Artikulli përpiqet të japë disa informacione në lidhje me jetën dhe veprat e tij. Gjithashtu për të theksuar disa arritje të rëndësishme të Birunit të tilla si metodologji, objektivizëm dhe rezultate të tjera shkencore të tij ndaj shkencës në përgjithësi. Të dhënat e dhëna për jetën e tij gjithashtu ofrojnë disa shembuj në lidhje me zhvillimin e shkencës në shekullin e njëmbëdhjetë. Gjithashtu Biruni është një shembull i mirë për të treguar se si dituria është transmetuar në të gjitha moshat dhe në vende të ndryshme. Profesionalizmi i tij, objektiviteti dhe profili i një shkencëtari bëri që Biruni dhe veprat e tij të studiohen edhe në ditët e sotme, dhjetë shekuj më vonë. u n i v e r s 42 PËRMBLEDHJE

Msc. Artan S. MEHMETI SHTETET ISLAME NË OBI Organizata për Bashkëpunim Islamik – OBI është organizata e dytë ndërqeveritare pas Kombeve të Bashkuar, e themeluar më 25 shtator 1969, gjatë samitit që u mbajt në Mbretërinë e Marokut. Në këtë organizatë janë të anëtarësuar 57 shtete me status të plotë, si dhe 5 shtete të cilat kanë status vëzhgues. Sipërfaqja e OBI – t, është rreth 29.091.707 km2 ose përafërsisht ¼ e sipërfaqes kontinentale të Botës, si dhe rreth 1.727 miliard banorë, apo 23,5 % të numrit të përgjithshëm të popullsisë së Botës. Shtetet e kësaj organizate shtrihet në katër kontinente (Afrikës 27shtete, Azi 27 shtete, Amerikën Latine 2 shtete, në Evropë 1 shtet), Nevoja për themelimin e kësaj organizate lindi si pasojë e rrethanave të krijuara pas luftës së parë botërore ku u shkatërrua edhe Kalifati. Gjuhët zyrtare të OBI – t janë: gjuha arabe, gjuha angleze dhe gjuha frënge. Selia e organizatës ndodhet në qytetin Xheda të Arabisë Saudite.OBI ka një delegacion permanent në Kombet e Bashkuara. Sipërfaqja e madhe kontinentale ka bërë të mundur që në këtë hapësirë të shtrihen një numër relativisht i madh i maleve, rrafshnaltave, ultësirave, depresioneve, shkretëtirave, gadishujve, ishujve, luginave lumore, kanioneve, etj.Në hapësirën e këtyre shteteve të jenë të pranishme po thuajse të gjitha llojet e klimës. Ujërat mbulojnë një pjesë të vogël shteteve të OBI – t, ku në të rrjedhin lumenjtë më të rëndësishëm e më të gjatë në Botë, si: Nili, Nigeri, etj. Hapësira e këtyre shteteve lagët nga detet dhe oqeanet më të rëndësishëm të Botës. Në hapësirën e shteteve të OBI – t, janë prezent një numër i madh dhe i llojllojshëm i botës bimore dhe shtatore. u n i v e r s 43 PËRMBLEDHJE

Dr. Eduart CAKA<br />

SHKENCËTARI I MADH MYSLIMAN I SHEKULLIT XI,<br />

EL-BIRUNI<br />

Al Biruni i cili ka jetuar në shekullin e XI është një nga<br />

shkencëtarët më të mëdhenj muslimanë të gjithë kohës. Ai shkroi<br />

më shumë se 180 libra në disa disiplina shkencore të tilla si,<br />

histori, histori e feve, gjeografisë, gjeodezisë, filozofisë,<br />

matematikës, trigonometrisë, astronomisë, mjekësisë dhe shumë<br />

fushave të tjera. Librat e tij janë studiuar për shekuj me rradhë në<br />

universitetet më të njohura të lindjes dhe perëndimit. George<br />

Sarton do të emëronte shekullin kur Biruni ka jetuar si "shekulli i<br />

Birunit" për të shprehur rëndësinë dhe kontributin e tij ndaj<br />

shkencës dhe njerëzimit në përgjithësi.<br />

Artikulli përpiqet të japë disa informacione në lidhje me<br />

jetën dhe veprat e tij. Gjithashtu për të theksuar disa arritje të<br />

rëndësishme të Birunit të tilla si metodologji, objektivizëm<br />

dhe rezultate të tjera shkencore të tij ndaj shkencës në<br />

përgjithësi. Të dhënat e dhëna për jetën e tij gjithashtu ofrojnë<br />

disa shembuj në lidhje me zhvillimin e shkencës në shekullin e<br />

njëmbëdhjetë. Gjithashtu Biruni është një shembull i mirë për<br />

të treguar se si dituria është transmetuar në të gjitha moshat<br />

dhe në vende të ndryshme. Profesionalizmi i tij, objektiviteti<br />

dhe profili i një shkencëtari bëri që Biruni dhe veprat e tij të<br />

studiohen edhe në ditët e sotme, dhjetë shekuj më vonë.<br />

u n i v e r s<br />

42<br />

PËRMBLEDHJE

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!