14.01.2017 Views

LIXDA

FINAL-FINAL-SIX-PILLERS-REPORT

FINAL-FINAL-SIX-PILLERS-REPORT

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2012-2016<br />

<strong>LIXDA</strong> TIIR<br />

keeno, waxaana hawshan gacanta ku haya<br />

shirkad laga leeyahay dalka Turkiga oo aad<br />

ugu xeeldheer shaqada tayodhowrka inta ay<br />

shirkad Somaliyeed awoodi doonto in ay<br />

kala wareegto.<br />

Xasiloonida Amniga ayaa Saamaxay<br />

Ganacsiyo Cusub<br />

Xasilloonida dhinaca ammaanka ah ee ay<br />

dowladdu abuurtay, waxay horseedday in ay<br />

dalka ka hana qaadaan ganacsiyo kala<br />

duwan oo aad u fara badan. Ganacsatada<br />

yaryar oo ay ku adkeyd in ay suuqa soo<br />

galaan waxaa u fududaatay in ay<br />

ganacsadaan, taas oo ka dhalatay ka dib<br />

markii ay ka maarmeen dabley ilaalisa oo<br />

kharash badan oo aan wax ka soo noqod<br />

lahayni uga bixi jiray. Waxaa taas<br />

mahaddeeda leh dawladda uu hogaamiyo<br />

Madaxweyne Xasan Sheekh.<br />

Bangiyo Gaar ah oo leh ATM Caalamiya<br />

Waxaa dalka laga furay Bangiyo casri ah, oo<br />

ku shaqeynaya nidaamyada Bangiyada<br />

caalamka. Markii ugu horreysay ayay dadka<br />

Soomaaliyeed kaararkooda debitka iyo<br />

Creditka (Debit and Credit Cards) wax uga<br />

iibsan karaan dunida meeshii ay doonaan.<br />

Waxaa taasi ay meesha ka saartay oo ay<br />

ganacsatadu ka maarantay in ay qaataan<br />

lacag badan oo bac ku xiran, oo keeni jirtay<br />

in lagu dhibo garoomada iyo dekadaha<br />

dunida.<br />

Bangiyada cusubi waxay Soomaaliya ku soo<br />

celiyeen fagaarayaasha nidaamyada lacag<br />

dirista, halka markii hore ay booskaas ku<br />

jireen xawaaladaha oo caqabado badani ay<br />

heysteen. Bangiga Dhexe ee dalku isaga oo<br />

dhiirri gelinaya koboca dhaqaalaha iyo<br />

horumarka ayuu sharciyad iyo oggolaansho<br />

ay ku shaqeeyaan siiyay Bangiyada gaarka<br />

loo leeyahay ee soo buuxiyay shuruudaha<br />

laga doonayo.<br />

Tiknolojiyadda Casriga ah<br />

Marka dib loo eego 2012 ma jirin internet<br />

sidaan u xawaara badan, WiFi meel walba<br />

yaalla, iyo mid aan meel ku rakibneyn oo uu<br />

uu qofku jeebka ku sito, facebook saacad<br />

kasta la geli karo, email iyo macaluumad<br />

mar walba aad la socotid. Isticmaalka<br />

Teknolojiyadda, Soomaaliya waxay heshay<br />

adeeg internet xawaare badan oo mug weyn<br />

Fibre Optic, oo ah midka ugu xawaaraha<br />

badan<br />

uguna<br />

casrisan<br />

dunida. Wuxuu<br />

dalka soo gaaray<br />

muddadii ay<br />

dowladdani jirtay.<br />

Adeeggan Internet ee<br />

dalka u soo kordhay, waxaa<br />

uu wax badan ka daboolay<br />

baahida ka jirtay dhinacyada<br />

Ganacsiga, Waxbarashada,<br />

Isgaarsiinta, Warbaahinta, Cilmibaarista,<br />

Caafimaadka iyo isku xirnaanta bulshada<br />

dalka gudihiisa iyo xiriirka ay la leeyihiin iyo<br />

dunida inteeda kale. Waxaa meelo badan oo<br />

dalka ah ka jira Wi-Fi aan lacag ahayn oo inta<br />

aad cunteyneysid ama aad shaaha cabeysid<br />

aad adeegssanayso.<br />

Caasimadda Xamar oo Ballaaratay<br />

Waxaa horumar laga gaaray dhanka<br />

dhismaha iyada oo Muqdisho ay aad u<br />

balaaratay. Ballaca Magaaladu wuxuu ahaa<br />

5km, dherekeeduna wuxuu ahaa 10km.<br />

Maanta ballaca Caasimadda waa 15km,<br />

halka dhererkuna uu yahay 25km sida lagu<br />

xaqiijiyay daraasad rasmi ah oo laga soo<br />

saaray NewYork, USA. Taasi waxay<br />

caasimadda dalka ee Muqdisho ka dhigtay<br />

magaalada 2aad ee ugu kobaca badan<br />

dunida, waxaana arrintaas saamaxay rajada<br />

ay abuurtay dowladda Xasan Sheekh<br />

Maxamuud muddadii 4ta sano ahayd ee ay<br />

dalka maamuleysay iyada oo wax badan ay<br />

dhiman yihiin, lana arki doono muddada<br />

dhow in dalku noqdo dal lugahiisa isku taaga<br />

oo qof kasta oo joogaa uu ku noolaado nolol<br />

uu ku qanacsan yahay.<br />

Waxaa hadda qorshuhu yahay in noloshan<br />

wanaagsan ee la billaabay la gaarsiiyo<br />

gobollada iyo degmooyinka dalka. Waana<br />

qorshaha dawladda ee xilliga soo socda in<br />

isbadalladaan loo gudbiyo degmooyinka<br />

dalka badankood.<br />

Goobaha lagu Nasto<br />

Ka dib markii dadku ay dareemeen in<br />

15km<br />

Ballaca<br />

Magaaladu<br />

wuxuu ahaa 5<br />

km, dherekeeduna<br />

wuxuu ahaa<br />

10km. Maanta<br />

ballaca<br />

Caasimadda waa<br />

15km, halka<br />

dhererkuna uu<br />

yahay 25km sida<br />

lagu xaqiijiyay<br />

daraasad rasmi<br />

ah oo laga soo<br />

saaray NewYork,<br />

USA.<br />

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!