Wyzwania informatyki bankowej 2016

wyzwania_informatyki_bankowej_0 wyzwania_informatyki_bankowej_0

02.01.2017 Views

gotówka (często liczona, paczkowana, wiązkowana kilka godzin wcześniej) jest ponownie liczona przez NBP. Proces ten wymaga zdjęcia banderoli z każdej paczki banknotów, przeliczenia gotówki na sorterze, założenia nowej banderoli oraz połączenia gotowych paczek w wiązki. Koszty ponownego przeliczenia są pokrywane przez Narodowy Bank Polski i są elementem kosztu obrotu gotówki w gospodarce. Europejskie doświadczenia pokazują, że wdrożenie standardu przechowywania depozytów może mieć wpływ na zmniejszenie emisji gotówki. Konieczność dodatkowych transportów i czas potrzebny na ich przeliczanie, może wymagać dodatkowej ilości banknotów i monet. Koszty emisji są również elementem kosztu obrotu gotówki w gospodarce. Regulacje w zakresie maszynowego sprawdzania jakości obiegowej banknotów Jednym z zadań Narodowego Banku Polskiego jest nadzór nad jakością banknotów i monet znajdujących się w obiegu. NBP dla zapewnienia właściwej jakości banknotów wprowadzanych do obrotu i wzorując się przy tym na przepisach obowiązujących w Eurosystemie, zawartych w decyzji EBC z dnia 16 września 2010 r. w sprawie weryfikacji autentyczności i jakości obiegowej oraz powtórnego wprowadzania do obrotu banknotów euro opracował i ogłosił 4 stycznia 2015 r. rekomendowane rozwiązania w zakresie kwalifikacji jakościowej banknotów. W rekomendacji zostały zawarte minimalne kryteria dla maszynowego oraz ręcznego sprawdzania jakości obiegowej banknotów. Rekomendacja opisuje również klasyfikacje i postępowanie z banknotami przeliczanymi lub sortowanymi zarówno w urządzeniach obsługiwanych przez klienta, jak również przez wykwalifikowany personel. Wymieniona rekomendacja jest pierwszym tego typu dokumentem tak szczegółowo opisującym standard banknotów, które trafiają do obiegu, nie jest jednak obowiązującym przepisem. W strefie Euro, jak również w innych krajach takie regulacje obowiązują już od kilku lat. Polska jest obecnie jednym z ostatnich krajów w Europie, gdzie nie obowiązują przepisy maszynowego sprawdzania jakości obiegowej banknotów. Brak do tej pory w naszym kraju tak szczegółowych standardów powodował, że ocena stanu jakości banknotu była bardzo subiektywna i w różnych sortowniach różnie interpretowana. Jak obniżyć koszty obrotu gotówki? 143

Ustawienie sorterów i zdefiniowanie poziomu jakości banknotów obiegowych zależy od subiektywnej interpretacji kierownika sortowni a czasami kierownika zmiany. Narodowy Bank Polski, realizując nadzór nad jakością banknotów znajdujących się w obiegu, przy braku wymienionych wyżej regulacji, zobowiązany jest do sprawdzania jakości w swoich sortowniach. Brak przepisów w zakresie maszynowego sprawdzania jakości banknotów jest jednym z elementów blokujących wprowadzenie standardu przechowywania depozytów NBP poza sejfem Banku Centralnego. Sortowanie jakościowe w sortowni banku lub firmy CIT wymuszane jest selekcjonowaniem banknotów najlepszej jakości dla zasileń bankomatów. Banknoty o niskiej jakości powodują awarie urządzeń i konieczność wizyty serwisowej celem naprawy. Szczególnie wymagającym klientem w tym zakresie są podmioty oferujące wypłaty gotówki, gdzie ich przychód jest zależny od liczby transakcji. Każdy przestój urządzenia obniża poziom przychodów operatora. Stosowane przez Narodowy Bank Polski sortery jednoznacznie maszynowo dzielą banknoty na obiegowe i destrukty. Obecnie w Polsce sortownie Narodowego Banku Polskiego są jedynym miejscem gdzie jednoznacznie odbywa się sortowanie jakościowe banknotów. Brak regulacji wymusza powrót banknotów do Banku Centralnego, bo tylko w ten sposób Narodowy Bank Polski jest w stanie kontrolować jakość banknotów znajdujących się w obrocie. Oferowanie przez dostawców technologii urządzenia posiadają możliwość maszynowego rozdziału banknotów na obiegowe i destrukty. Brak regulacji powoduje że często urządzenia ustawiane są indywidualnie i nierzadko bywają sytuacje gdzie kierownik jednej zmiany oczekuje innego ustawienia parametrów niż kierownik zmiany kolejnej. Podział banknotów na obiegowe i destrukty jest dodatkową czynnością w sortowni, którą z reguły nie jest obciążany klient czyli bank. Zagrożenie utraty klienta (operatora bankomatów, banku) jest jednym z motywatorów wykonywania tych czynności. W Polsce, w odróżnieniu do innych europejskich krajów, banki nie ponoszą finansowych konsekwencji w wyniku wprowadzenia do obrotu zniszczonego banknotu. Europejskim przykładem, gdzie uregulowano zagadnienie maszynowego sprawdzania jakości obiegowej banknotów są kraje skandynawskie. W Szwecji pracownicy Banku Centralnego przeprowadzają niezapowiedziane kontrole w sortowniach firm CIT. Pracownik Banku Centralnego, wyposażony w odpowiednią ilość zużytych banknotów i fałszywek, przeprowadza testy 144 Andrzej Kawiński, Giesecke & Devrient GmbH

Ustawienie sorterów i zdefiniowanie poziomu jakości banknotów obiegowych<br />

zależy od subiektywnej interpretacji kierownika sortowni a czasami<br />

kierownika zmiany.<br />

Narodowy Bank Polski, realizując nadzór nad jakością banknotów znajdujących<br />

się w obiegu, przy braku wymienionych wyżej regulacji, zobowiązany<br />

jest do sprawdzania jakości w swoich sortowniach. Brak przepisów w zakresie<br />

maszynowego sprawdzania jakości banknotów jest jednym z elementów<br />

blokujących wprowadzenie standardu przechowywania depozytów NBP<br />

poza sejfem Banku Centralnego.<br />

Sortowanie jakościowe w sortowni banku lub firmy CIT wymuszane jest selekcjonowaniem<br />

banknotów najlepszej jakości dla zasileń bankomatów. Banknoty<br />

o niskiej jakości powodują awarie urządzeń i konieczność wizyty serwisowej<br />

celem naprawy. Szczególnie wymagającym klientem w tym zakresie są<br />

podmioty oferujące wypłaty gotówki, gdzie ich przychód jest zależny od liczby<br />

transakcji. Każdy przestój urządzenia obniża poziom przychodów operatora.<br />

Stosowane przez Narodowy Bank Polski sortery jednoznacznie maszynowo<br />

dzielą banknoty na obiegowe i destrukty. Obecnie w Polsce sortownie Narodowego<br />

Banku Polskiego są jedynym miejscem gdzie jednoznacznie odbywa się<br />

sortowanie jakościowe banknotów. Brak regulacji wymusza powrót banknotów<br />

do Banku Centralnego, bo tylko w ten sposób Narodowy Bank Polski jest w stanie<br />

kontrolować jakość banknotów znajdujących się w obrocie.<br />

Oferowanie przez dostawców technologii urządzenia posiadają możliwość<br />

maszynowego rozdziału banknotów na obiegowe i destrukty. Brak regulacji<br />

powoduje że często urządzenia ustawiane są indywidualnie i nierzadko<br />

bywają sytuacje gdzie kierownik jednej zmiany oczekuje innego ustawienia<br />

parametrów niż kierownik zmiany kolejnej. Podział banknotów na obiegowe<br />

i destrukty jest dodatkową czynnością w sortowni, którą z reguły nie jest obciążany<br />

klient czyli bank. Zagrożenie utraty klienta (operatora bankomatów,<br />

banku) jest jednym z motywatorów wykonywania tych czynności. W Polsce,<br />

w odróżnieniu do innych europejskich krajów, banki nie ponoszą finansowych<br />

konsekwencji w wyniku wprowadzenia do obrotu zniszczonego banknotu.<br />

Europejskim przykładem, gdzie uregulowano zagadnienie maszynowego<br />

sprawdzania jakości obiegowej banknotów są kraje skandynawskie. W Szwecji<br />

pracownicy Banku Centralnego przeprowadzają niezapowiedziane kontrole<br />

w sortowniach firm CIT. Pracownik Banku Centralnego, wyposażony<br />

w odpowiednią ilość zużytych banknotów i fałszywek, przeprowadza testy<br />

144 Andrzej Kawiński, Giesecke & Devrient GmbH

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!