Cinedergi 98

Düşündürür, sorgulatır, yorumlatır, tartıştırır,
hissettirir. Seyrederken gözlerimi yaşartan,
yüreğimi büzen Bogaziçi Film Festivali’nde
en iyi belgeel ödülünü alan Süheyla bunlardan
biri mesela. Görme engelli bir kadının
yaşama sevinci, mücadelesi, enerjisi ve
hayata bütün zorluklara rağmen tutunması,
hayallerinin peşinden koşması bana bir kez
daha kendimi ve hayatı sorgulattı. Antalya’da
izlediğim Nijer’de küçük bir bölgede yoksulluk,
yoksunluk mücadelesi veren katarak
hastaların öyküsünü anlatan Lamorde dünya
nimetlerinin paylaşımındaki adaletsizliğin,
sömürünün boyutlarını bir kez daha hatırlattığı
için içimi yine yeniden burktu, sinirlendirdi
beni, dünya sistemini sorgulattı. TRT Belgesel
Ödülleri kapsamında Meysa’yı ise göz
yaşlarımı sile sile izledim. Kalbim sıkıştı,
ellerim titredi, insanlıktan, kendimden nefret
ettim. Suriye’deki savaşta ölen kocasının ve
ailesinin ardından 7 çocuğu ile Kilis’teki mülteci
kampına sığınan bir kadın olan Meysa’nın
öyküsü, gözleri, mücadelesi günlerce
aklımdan çıkmadı.
Belgeseller zor şartlarda hatta belki inatla
üretilmeye devam ediyor. Bazı festivaller
belgesellere hiç yer vermiyor, bazısı sadece
gösteriyor, bazısı yarışmalı bölüm açıyor sembolik
de olsa para ödülü veriyor ki bu bir sonraki
yapım için önemli bir meblağ bile olabiliyor.
Finans kaynaklarımız, destekçilerimiz ise
hala aynı. Kültür Bakanlığı, TRT, çeşitli fonlar,
bazı pitchingler, belgesel kanalları, küçük ayni
destekler, imece usulü ve en önemlisi büyük
tutkumuz…
Gelelim belgesellerimizi nerede
gösterdiğimize. Sinemada vizyona giren
belgeller arasında yerli yapım olarak sadece
Ah Yalan Dünya’da, Hatıraların Masumiyeti,
Hasret ve Başgan yer alıyor. Gişeleri pek
parlak değil. Festivallere baktığımızda gerek
gösterim mekanları ve saatleri açısından
gerek izleyiciye duyurulması açısından pek de
etkin olduklarını söyleyemeyeceğim. Antalya
Film Festivali’nde salondaki 10-12 kişiden
biriydim. Boğaziçi Film Festivali’nde de durum
farklı değildi. Ekipler biribirinin filmlerini izliyordu
adeta aradaki 3-5 izleyiciyi saymazsak.
Antakya Film Festivali ise tam bir faciaydı.
Finale kalan belgeseller ve ekipleri seyirci ile
buluşturulamadı bile. Gösterilen bir iki tanesi ise boş
koltuklara sunuldu. Kayseri Altın Çınar ve Adana
Altın Koza’da ise vaziyet biraz daha iyiydi. Salonlar
ortalama 25-65 kişi arasında gidip gelmekteydi.
Bana kalırsa burada çift yönlü bir etkileşim var . Belgesel
severler kurmaca filmlerde olduğu kadar duyuru
ve bilgilendirmeye maruz kalmıyorlar. Belgesel
seyircisi özeldir genel geçer, bildik PR yöntemleri
ile ulaşamazsınız. Onları, takip ettikleri mecralardan,
mekanlardan, zamanlardan yakalamalısınız.
Bir diğer yanı ise “belgesel izlerim, çok severim”