Mój żłobek, moje przedszkole (08) 3/2016

26.09.2016 Views

Nasi podopieczni ŻYWIENIE fot. Fotolia.com Maria Piekart Postaw na mleko Dla organizmu dziecka to jeden z najważniejszych składników diety. Jednak rodzaj mleka, który podajemy naszym podopiecznym zależy od ich wieku. Mleko pełne jest białka i wapnia, ale również cukrów, tłuszczy, witamin (A,D,E i K) oraz soli mineralnych. Białko to główny budulec organizmu: dzięki niemu komórki rosną i odnawiają się, mózg działa na pełnych obrotach, a mięśnie pracują bez zarzutu. Z kolei wapń jest ważny dla układu kostnego – wzmacnia kości i zęby, ale wpływa też na prawidłową pracę układu nerwowego i na krzepliwość krwi. Mleko zawiera też cukry, m.in. laktozę, która wpływa na przyswajanie wapnia przez organizm. A jednak wciąż słychać głosy, które podważają teorie o doskonałym wpływie mleka na zdrowie dzieci. Jaka jest prawda? Czy możemy w przedszkolu lub żłobku podawać dzieciom mleko? Oczywiście – zależy tylko jakie. 32

ŻYWIENIE Nasi podopieczni Zgodnie z zaleceniami specjalistów, dzieci powinny pić mleko mamy przynajmniej do 6. miesiąca życia, potem karmienie może być kontynuowane lub zamienione na karmienie mlekiem modyfikowanym, które stanowi uzupełnienie rozszerzonej diety niemowlęcia. Mleko modyfikowane następne czy typu junior (dla dzieci powyżej 1. roku życia) to mleko krowie, jednak odpowiednio przetworzone – zmodyfikowane, stąd nazwa. Ma obniżoną ilość białka i sodu, poziom potasu i chloru, zmienione proporcje tłuszczów (dodawane są tłuszcze roślinne), zwiększoną ilość witamin i żelaza, kwasów tłuszczowych czy laktozy, których w mleku krowim jest stosunkowo niewiele, w porównaniu z mlekiem kobiecym. Po co to wszystko? Chodzi o to, że organizm niemowlęcia potrzebuje niektórych składników do prawidłowego rozwoju (dlatego są one dodawane do mieszanek), a z niektórymi nie poradziłby sobie podczas trawienia, np. duże ilości białka i sodu mogłoby obciążać nerki małego dziecka (te są wyrzucane ze składu mleka modyfikowanego). Ze zwykłym mlekiem krowi może sobie poradzić dopiero organizm dziecka po pierwszych urodzinach. Dlatego w zaleceniach pediatrów mleko krowie pojawia się dopiero w diecie po 1. roku życia. Innym powodem, dla którego mleko krowie znajduje się w diecie dopiero rocznego dziecka jest fakt, że mleko często uczula. W jego składzie znajduje się aż 30 białek uznawanych za alergizujące. U dziecka w wieku powyżej 12. miesięcy alergia na białka mleka krowiego jest już zwykle rozpoznana, a sam malec jest już mniej podatny na alergie. Warto pamiętać, że obostrzenia dotyczące wieku dzieci i mleka krowiego odnoszą się wyłącznie do surowego mleka. Przetwory mleczne, jak serki czy jogurty można podawać dzieciom wcześniej – to dla tego że są również przetwarzane podczas produkcji. CO PODAWAĆ? Jakie ma to znaczenie dla nas, osób konstruujących żłobkowy lub przedszkolny jadłospis? Dopóki dziecko nie skończy roku i jego rodzice nie zdecydują się na podanie mu mleka krowiego, nie wolno nam go wprowadzać do diety. Zakaz ten dotyczy oczywiście również maluchów, u których zdiagnozowana jest alergia na białko mleka krowiego. Takie dzieci mogą pić wyłącznie mleko modyfikowane lub junior. Są to pełnowartościowe mieszanki bogate w wapń i witaminę D, żelazo czy tłuszcze nienasycone. Dla wybrednych mleka typu junior dostępne są również w wersjach smakowych: waniliowej, z miodem, truskawkowej itd. Już w drugiej połowie 1. roku życia można podawać przetwory mleczne przeznaczone dla niemowląt: serki, jogurty. Są one wartościowymi źródłami wapnia, aminokwasów i witamin, a także bakterii probiotycznych. Jogurty dla niemowląt mają skład przystosowany do małych brzuszków. Zwykłe jogurty dla dorosłych można podawać starszym dzieciom w 2. roku życia – mogą bowiem zawierać barwniki i cukier, których lepiej unikać jak najdłużej. Jogurt z jabłuszkiem i cynamonem (porcja dla 4 dzieci) • 4 jabłka, szczypta cynamonu, 4 łyżki cukru brązowego i 2 szklanki jogurtu naturalnego. Udusić obrane i pokrojone jabłka z cukrem i cynamonem. Zblendować je lub dobrze rozgnieść, a następnie dodać do jogurtu naturalnego. Kulki z twarożku na zimno (porcja dla 4 dzieci) • 1 kg twarożku, 1 szklanka jogurtu naturalnego, 4 łyżki powideł, wiórki kokosowe lub kakao do obtoczenia. Twarożek zmieszać z jogurtem i powidłami. Uformować kulki i obtoczyć je w wiórkach kokosowych lub w kakao. Schłodzić w lodówce. Placuszki z truskawkami (dla 6 dzieci) – przepis pochodzi z książki Darii Ładochy „Gotuj zdrowo dla dzieci” • 250 g jogurtu, 2 jajka, 2 łyżki oleju, 3 łyżki cukry trzcinowego, 1 i 1/3 szklanki mąki orkiszowej, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, truskawki. Jogurt zmiksować z jajkami i olejem, dodać cukier, mąkę, proszek i szczyptę soli. Wymieszać i dodać pokrojone truskawki. Nakładać na patelnię łyżką formując placuszki. Smażyć na małym ogniu z każdej strony aż do zrumienienia. Budyń domowej roboty (dla 4 dzieci) – przepis pochodzi z książki Darii Ładochy „Gotuj zdrowo dla dzieci” • 50 g białej czekolady, 1/2 litra mleka, 1 jajko, 2 łyżki cukru, 2 łyżki mąki ziemniaczanej, 20 ziarenek granatu do dekoracji, kilka listków mięty. Czekoladę zetrzeć na tarce, razem z innymi składnikami wrzucić do rondelka i podgrzać 10 min, aż masa zgęstnieje. Podczas gotowania cały czas mieszać. Wlać do salaterek i pozostawić do ostygnięcia. Udekorować owocami i miętą. 33

ŻYWIENIE Nasi podopieczni<br />

Zgodnie z zaleceniami specjalistów,<br />

dzieci powinny pić mleko mamy przynajmniej<br />

do 6. miesiąca życia, potem<br />

karmienie może być kontynuowane<br />

lub zamienione na karmienie mlekiem<br />

modyfikowanym, które stanowi uzupełnienie<br />

rozszerzonej diety niemowlęcia.<br />

Mleko modyfikowane następne<br />

czy typu junior (dla dzieci powyżej 1.<br />

roku życia) to mleko krowie, jednak<br />

odpowiednio przetworzone – zmodyfikowane,<br />

stąd nazwa. Ma obniżoną<br />

ilość białka i sodu, poziom potasu<br />

i chloru, zmienione proporcje tłuszczów<br />

(dodawane są tłuszcze roślinne),<br />

zwiększoną ilość witamin i żelaza,<br />

kwasów tłuszczowych czy laktozy,<br />

których w mleku krowim jest stosunkowo<br />

niewiele, w porównaniu z mlekiem<br />

kobiecym. Po co to wszystko?<br />

Chodzi o to, że organizm niemowlęcia<br />

potrzebuje niektórych składników<br />

do prawidłowego rozwoju (dlatego są<br />

one dodawane do mieszanek), a z niektórymi<br />

nie poradziłby sobie podczas<br />

trawienia, np. duże ilości białka i sodu<br />

mogłoby obciążać nerki małego dziecka<br />

(te są wyrzucane ze składu mleka<br />

modyfikowanego).<br />

Ze zwykłym mlekiem krowi może sobie<br />

poradzić dopiero organizm dziecka<br />

po pierwszych urodzinach. Dlatego<br />

w zaleceniach pediatrów mleko krowie<br />

pojawia się dopiero w diecie po 1. roku<br />

życia. Innym powodem, dla którego mleko<br />

krowie znajduje się w diecie dopiero<br />

rocznego dziecka jest fakt, że mleko często<br />

uczula. W jego składzie znajduje się<br />

aż 30 białek uznawanych za alergizujące.<br />

U dziecka w wieku powyżej 12. miesięcy<br />

alergia na białka mleka krowiego jest<br />

już zwykle rozpoznana, a sam malec jest<br />

już mniej podatny na alergie. Warto pamiętać,<br />

że obostrzenia dotyczące wieku<br />

dzieci i mleka krowiego odnoszą się wyłącznie<br />

do surowego mleka. Przetwory<br />

mleczne, jak serki czy jogurty można podawać<br />

dzieciom wcześniej – to dla tego<br />

że są również przetwarzane podczas<br />

produkcji.<br />

CO PODAWAĆ?<br />

Jakie ma to znaczenie dla nas, osób konstruujących<br />

żłobkowy lub przedszkolny<br />

jadłospis? Dopóki dziecko nie skończy<br />

roku i jego rodzice nie zdecydują się<br />

na podanie mu mleka krowiego, nie<br />

wolno nam go wprowadzać do diety.<br />

Zakaz ten dotyczy oczywiście również<br />

maluchów, u których zdiagnozowana<br />

jest alergia na białko mleka krowiego.<br />

Takie dzieci mogą pić wyłącznie mleko<br />

modyfikowane lub junior. Są to pełnowartościowe<br />

mieszanki bogate w wapń<br />

i witaminę D, żelazo czy tłuszcze nienasycone.<br />

Dla wybrednych mleka typu<br />

junior dostępne są również w wersjach<br />

smakowych: waniliowej, z miodem,<br />

truskawkowej itd. Już w drugiej połowie<br />

1. roku życia można podawać<br />

przetwory mleczne przeznaczone dla<br />

niemowląt: serki, jogurty. Są one wartościowymi<br />

źródłami wapnia, aminokwasów<br />

i witamin, a także bakterii<br />

probiotycznych. Jogurty dla niemowląt<br />

mają skład przystosowany do małych<br />

brzuszków. Zwykłe jogurty dla dorosłych<br />

można podawać starszym dzieciom<br />

w 2. roku życia – mogą bowiem<br />

zawierać barwniki i cukier, których lepiej<br />

unikać jak najdłużej.<br />

Jogurt z jabłuszkiem i cynamonem<br />

(porcja dla 4 dzieci)<br />

• 4 jabłka, szczypta cynamonu, 4 łyżki cukru brązowego i 2 szklanki<br />

jogurtu naturalnego.<br />

Udusić obrane i pokrojone jabłka z cukrem i cynamonem. Zblendować je lub<br />

dobrze rozgnieść, a następnie dodać do jogurtu naturalnego.<br />

Kulki z twarożku na zimno<br />

(porcja dla 4 dzieci)<br />

• 1 kg twarożku, 1 szklanka jogurtu naturalnego, 4 łyżki powideł, wiórki<br />

kokosowe lub kakao do obtoczenia.<br />

Twarożek zmieszać z jogurtem i powidłami. Uformować kulki i obtoczyć je<br />

w wiórkach kokosowych lub w kakao. Schłodzić w lodówce.<br />

Placuszki z truskawkami (dla 6 dzieci)<br />

– przepis pochodzi z książki Darii Ładochy<br />

„Gotuj zdrowo dla dzieci”<br />

• 250 g jogurtu, 2 jajka, 2 łyżki oleju, 3 łyżki cukry trzcinowego, 1 i 1/3<br />

szklanki mąki orkiszowej, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, truskawki.<br />

Jogurt zmiksować z jajkami i olejem, dodać cukier, mąkę, proszek i szczyptę soli.<br />

Wymieszać i dodać pokrojone truskawki. Nakładać na patelnię łyżką formując<br />

placuszki. Smażyć na małym ogniu z każdej strony aż do zrumienienia.<br />

Budyń domowej roboty (dla 4 dzieci)<br />

– przepis pochodzi z książki Darii Ładochy<br />

„Gotuj zdrowo dla dzieci”<br />

• 50 g białej czekolady, 1/2 litra mleka, 1 jajko, 2 łyżki cukru, 2 łyżki mąki<br />

ziemniaczanej, 20 ziarenek granatu do dekoracji, kilka listków mięty.<br />

Czekoladę zetrzeć na tarce, razem z innymi składnikami wrzucić do rondelka<br />

i podgrzać 10 min, aż masa zgęstnieje. Podczas gotowania cały czas mieszać.<br />

Wlać do salaterek i pozostawić do ostygnięcia. Udekorować owocami i miętą.<br />

33

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!