Fotogea_07_2012

FotoGeA.com 

o fotografowaniu i podróżach 

DZIKI ZACHÓD 

KANIONY, PUSTYNIE I PUSTKOWIA 

7lipiec/ sierpień 2012 

SINGAPUR 

AZJA W PIGUŁCE 

BIESZCZADY 

Góry mityczne 

Znakomite krajobrazy 

Poradnik o tym jak zrobić dobre 

zdjęcia krajobrazowe 

1 www.fotogea.com MAJ 2010 

BEZPŁATNY MAGAZYN DO POBRANIA Z WWW.FOTOGEA.COM

d redakcji 

Dzień dobry, 

Jakże często podczas swoich podróży odwiedzam 

miejsca, które wyłącznie oglądam. 

Tak coraz więcej czasu poświęcam 

wyłącznie na obserwowanie: 

miejsc i zdarzeń. Ktoś mógłby powiedzieć, że nie jest 

to fotograficzne zachowanie, które teoretycznie zmusza 

do nieustannego strzelania migawką w pogoni za zarejestrowaniem 

umykającej chwili. Myślę, że jest kompletnie 

inaczej: dobre zdjęcia są wynikiem wnikliwego 

FotoGeA.com 


Spis treści 

GeAPodróż: 

SINGAPUR - Azja w pigułce / str. 13 

GeAPolska: 

CHODZĘ SOBIE PO PODLASIU / str. 36 

GeAPodróż: 

USA - przez kaniony i pustkowia/ str. 50 

GeAPolska: 

BIESZCZADY / str. 84 

7 

obserwowania świata. Bez pośpiechu ale z myśleniem, 

czekaniem i zastanawianiem się czy obraz układa się w 

oczekiwaną, czyli wymarzoną całość. Rezygnowania z 

naciśnięcia spustu migawki kiedy dochodzimy do wniosku, 

że obraz nie jest idealny - takim jakim go sobie wymyśliliśmy. 

Marek Waśkiel 

redaktor naczelny, 

miesięcznika FotoGeA.com 

2 www.FotoGeA.com c lipiec / sierpień 2012 

Zdjęcie na okładce:.fot.Marek Waśkiel 

Kliknij i dołącz do naszych Przyjaciół na Facebooku: 

» GeAZOOM str. 3 » GeAMIX str. 7 

» Konkursy str. 48 » Bez Filtra str. 77 » GeAFORUM str. 79 

» Recenzja str. 82 » Zapowiedzi str.102 

Spis treści

eAZOOM 

LOFOTY / NORWEGIA 

Fragment wybrzeża na 

zachodzie archipelagu. 

Zdjęcie: Marek Waśkiel 

http://www.waskiel.pl 

3 www.fotogea.com MAJ 2010 GeaZoom 

MAREK WAŚKIEL FOTOGRAFIA >> dołącz na 

ccc

eazoom eAZOOM 

WYSPA PAG / CHORWACJA 

Niebo nad wyspą podczas lata. 

fot. Marek Waśkiel 



GeaZoom 


ccc

eazoom eAZOOM 

GÓRY RODNIAŃSKIE / RUMUNIA 

Nad górami przeszła burza. 

Zdjęcie: Marek Waśkiel 



GeaZoom 


ccc

KURS FOTOGRAFII 

DLA początkujących i amatorów 

:: Dobry Skuteczny Program: 

Wykłady + 3 Plenery + Ćwiczenia Praktyczne 

:: Małe grupy - do 15 osób 

:: 2 godziny zajęć RAZ W TYGODNIU - 10 SPOTKAŃ 

:: dla aktywnych możliwość dalszej edukacji poprzez 

Fotograficzny Klub Absolwentów 

(spotkania, plenery krajowe i zagraniczne oraz warsztaty i wystawy) 

REFERENCJE 

WIELU ZADOWOLONYCH 

ABSOLWENTÓW! 

poprzednich edycji 

:: start: październik 2012 r. w WARSZAWIE 

http://www.waskiel.pl/kurs.php 

Prowadzi: Marek Waśkiel 

:: warto kliknąć w ten link :) 

Informacje szczegółowe i formularz zgłoszenia: www.waskiel.pl/kurs.php 


6 www.fotogea.com MAJ 2010

eAmix 

ŻUBR – król PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ 

Żubr od lat kojarzy się 

z Białowieżą. Od jakiegoś 

czasu próbuje być symbolem 

całego Podlasia. Z jego 

podobizny korzystają miejscowi 

producenci wódki, 

piwa i hotelarze. To dzielne 

zwierzę widnieje także na 

materiałach promocyjnych 

województwa podlaskiego. 

Ktoś sobie kiedyś wymyślił, że 

Podlaskie powinno się żubrem 

chwalić. Warto zatem zobaczyć 

jak wygląda na żywo, nawet 

jeśli jego wizerunek jest nadużywany. 

Rezerwat Żubrów jest 

obowiązkowym punktem na 

trasie turystów odwiedzających 

Białowieski Park Narodowy i 

stanowi obok Muzeum Przyrodniczo-Leśnego 

największą 

atrakcję. Obok żubrów można 

tu zobaczyć między innymi tarpany, 

wilki, łosie, dziki. Czasami 

trzeba się mocno nachodzić, 

żeby móc choćby z daleka poobserwować 

zwierzęta. 

W 1997 roku na świecie żyło 

2925 żubrów. Jednak warto 

pamiętać, że jest to gatunek 

odtworzony ponieważ w 

1919 roku padł ostatni żubr 

żyjący w sposób naturalny 

w Puszczy Białowieskiej. 

Naukowcy w celu ratowania 

7 

gatunku do reprodukcji wybrali 

tylko 12 zwierząt z żyjących 

w różnych ogrodach 

zoologicznych na świecie. 

Dwa pierwsze żubry na wolności 

znalazły się jesienią 

1929 roku w Puszczy Białowieskiej. 

W rezerwacie żyje obecnie 

30 żubrów. Stado na wolności 

liczy sobie kilkaset sztuk. 

Szansa na spotkanie tych zwierząt 

w lesie jest zatem niemała, 

choć trzeba podchodzić do 

nich ostrożnie, gdyż są płochliwe. 

Żubry nie żyją długo: samce 

do 20 lat, samice do 25 lat. 

Na wolności żyją w stadach 

po około 12 sztuk, chociaż 

zimą tworzą duże ugrupowania. 

To widoczne na zdjęciu 

liczyło około 85 sztuk. 

http://www.urlop.com.pl/ 

l 

7 www.FotoGeA.com c LIPIEC / sierpień 2012 

Zdjęcia: mAREK WAŚKIEL; Opracowanie MW

7 

9. Festiwal Podróżników Trzy Żywioły 7-9.09.2012 

eAmix 

Himalaistę Piotra Pustelnika, 

uczestników polsko - belgijskiej 

wyprawy wzdłuż Wisły 

Jak co roku podróżników czekają 

te same emocje, które kryją się 

pod nazwą „Trzy Żywioły” – nie- 

„Poland Trek”, prześmiewczy 

tuzinkowe opowieści z podróży, 

film „Kumare. Guru dla świetne filmy dokumentalne, 

każdego” i niesamowite dokumenty 

warsztaty Akademii Podróżo- 

„I believe I Can wania Trzy Żywioły i przede 

Fly”, „Ostatni z Wielkich Nieodkrytych” 

wszystkim rewelacyjna, rodzin- 

będzie można na podróżnicza atmosfera, z któ- 

zobaczyć na największym, rej od lat słynie ten festiwal. 

dolnośląskim festiwalu podróżników. 

Gościem specjalnym imprezy 

W dniach 7-9 września na zamku 

w Bolkowie podróżnicy z całej 

Polski zobaczą 15 prezentacji z 

podróży, 11 filmów dokumentalnych 

i wezmą udział w warsztatach 

„Akademii Podróżowania 

Trzy Żywioły”. Impreza odbywa 

się na Dolnym Śląsku już od 

2008. Tegoroczna edycja została 

przeniesiona ze Srebrnej Góry w 

nowe miejsce – na malowniczy 

zamek w Bolkowie. 

będzie Piotr Pustelnik, trzeci 

Polak z kompletem ośmiotysięczników. 

Tomek Grzywaczewski 

zrelacjonuje Poland Trek, 

wyprawę od Rysów po Bałtyk, 

zainicjowaną przez belgijskiego 

podróżnika i łowcę przygód 

Louis-Philippe’a Loncke’go. Zajrzymy 

w Oczy Etiopii – będzie 

to poruszająca do łez historia 

humanitarnej akcji medycznej 

„otwierania oczu” jednym z najbiedniejszych 

ludzi świata, którą 

zainicjowali Bożena i Staszek 

Kotlarczykowie, zwykli, niezwykli 

podróżnicy. 

Bartosz Jastrzębski, Jędrzej Morawiecki 

opowiedzą o fascynacji 

syberyjskim Mordorem, o rozpadzie 

iluzji, złudzeniu inności 

Rosji i o odkrywaniu na powrót 

jej niezwykłości. Magda Podsiadły 

zabierze nas do krainy zaklinaczy 

koni w Oaugadougou, 

stolicy Burkina Faso. Nie mniej 

ekscytująco zapowiada się 10 

prezentacji konkursowych, zgłoszonych 

przez podróżników. 

Przemkniemy przez Kolumbię, 

w poszukiwaniu Zaginionego 

Morza trafimy do Uzbekistanu, 

tropem tybetańskich klasztorów 

to indyjskiego Ladakhu. Odwiedzimy 

uwolnioną częściowo spod 

jarzma junty Birmę i boliwijską 

Apolobambę. Rowerami przejedziemy 

Antypody i Afrykę. 

Ponieważ Festiwal ma charakter 

rodzinny, nie zabrak- 


GEAMIX

eAmix 

nie inspiracji dla rodziców – 

jak podróżować z dzieckiem 

w plecaku, czy rowerem 

dookoła Polski. Prezentacje 

uzupełnią warsztaty tematyczne 

poprowadzone przez profesjonalistów 

od taniego latania, jazdy 

autostopem i wynajętym jachtem 

po morzach i oceanach. 

Od północy do białego rana 

– Trzy Żywioły – Festiwal Filmów 

Świata, czyli porywające 

i poruszające dokumenty z 

najdzikszych tras i najbardziej 

nieokiełznanych wyzwań. Zobaczymy 

m.in. nagradzany na 

wszystkich festiwalach filmów 

górskich dokument „Cold” – o 

męskich zmaganiach w najwyższych 

górach świata, „I believe I 

can fly!” – o swobodnym spadaniu 

w przepaść, czy „El Sueño” 

– polski dokument o zmaganiu 

na desce z wielką falą. W czasie 

festiwalu odbędzie się polska 

premiera trzech filmów dokumentalnych 

„Ostatni z Wielkich 

Nieznanych” o wyprawie w głąb 

nigdy wcześniej nie eksplorowanych 

rejonów Wielkiego Kanionu; 

„Odkrywając ścieżkę”, 

o wyprawie rowerowej w najpiękniejsze 

rejony świata oraz 

„Więźniowie Himalajów” przepiękny 

film o życiu ostatnich 

kirgijskich Nomadów Afganistanu, 

których tradycja powoli grozi 

wymarciem. 

Całość jak zawsze poprowadzą 

Marek Tomalik i Piotr Trybalski. 

Dokładny program: 

http://www.3zywioly.pl 

Karnet na cały Festiwal (3 dni): 

15 zł 

Sprzedaż od 10 sierpnia na 

www.3zywioly.pl i w kasie 

zamku Bolków. 

Festiwal odbywa się na dziedzińcach 

zamku Bolków (ok. 60 

km od Wrocławia). Noclegi będą 

możliwe na polu namiotowym 

zorganizowanym na zamku oraz 

na dodatkowym polu namiotowym 

nieopodal, a także w kwaterach 

prywatnych, pensjonatach 

i hotelach. 

7 

9 www.FotoGeA.com c LIPIEC / sierpień 2012

eAmix 

Jak powinna wyglądać książka 

podróżnicza XXI wieku? W dobie 

aparatów cyfrowych z możliwością 

nagrywania filmów, 

cyfrowych map, GPS-ów, które 

zapisują miejsce wykonania 

zdjęcia i przebytą trasę, szkoda 

pozbawiać czytelnika tego 

wszystkiego, czego doświadcza 

autor – podróżnik – w czasie 

wyprawy. 

Nie wszystko da się przełożyć 

na słowo pisane czy statyczny 

obraz fotograficzny. Czytelnik 

multibooka „Kiwi. Zupełnie 

Nowa Zelandia” będzie więc 

miał okazję przeżyć jedyną 

w swoim rodzaju przygodę – 

odbyć multimedialną podróż 

dookoła Nowej Zelandii. – W 

swojej książce opowiadam o 

ludziach z Antypodów, drugiej 

strony świata, którzy sami na 

siebie mówią Kiwi, na cześć 

dziwnego ptaka nielota, żyją- 

7 

cego tylko na tych odległych 

wyspach – mówi Jarek Sępek. 

– Połączenie zdjęć, tekstów, 

Kiwi. Zupełnie Nowa Zelandia 

pierwszy polski multibook podróżniczy 

Ukazała się pierwsza polska 

książka podróżnicza w 

postaci multibooka – multimedialnej 

aplikacji na tablety. 

Autorem wydawnictwa 

jest Jarek Sępek – podróżnik, 

dziennikarz i miłośnik 

nowych technologii. Od 1 

sierpnia książka dostępna 

jest w Apple App Store. 

map, animacji, panoram i klipów 

wideo w jedną całość to 

mój unikalny sposób opowiadania 

o świecie – dodaje. – Dzięki 

temu czytelnik będzie miał 

okazję jeszcze lepiej poznać 

Nowozelandczyków i ich pasje. 

Tę szalenie interesującą, multimedialną 

przygodę czytelnik 

może przeżyć nie ruszając 

się z domu. Książki nie trzeba 

zamawiać w księgarni, a tym 

bardziej wybierać się po nią do 

sklepu. 

„Kiwi. Zupełnie Nowa Zelandia” 

dostępna jest w Apple 

App Store, pod adresem 

http://www.mediorama.pl/ 

instaluj/kiwi/. Można ją ściągnąć 

na tablet iPad. 

http://vimeo.com/43913036 l 


Zdjęcia: mat. prasowe

eAmix 

Obraz czy słowo? 

Wiele osób bardzo irytuje odpowiadam – nie robiłbym go 

się, kiedy po dłuższej dyskusji wcale! Nie to światło, nie ten 

nad ich zdjęciem na skierowane 

do mnie pytanie – a jak ty Jakże często słyszę w czasie 

czas , nie to miejsce. 

byś zrobił to zdjęcie Marku? – pokazywania zdjęcia od au- 

torskie słowa usprawiedliwiania 

się. Autor wie, że z jego 

zdjęciem jest coś nie tak. 

Jednak nie pokazuje go po 

to aby się dowiedzieć dlaczego? 

Uważa, że zdjęcie 

pomimo wszystko jest dobre 

ponieważ jego niedociągnięcia 

da się zamaskować 

słowami. Tak to prawda 

słowa bardzo skutecznie maskują 

obraz. Bo litery i wyrazy 

są w naszym życiu bardzo ważne! 

Umieśćcie na zdjęciu jakikolwiek 

dający się przeczytać 

napis i natychmiast zostanie on 

przez widza odczytany. Szybciej 

niż zostanie zarejestrowany 

w pamięci obraz znajdujący 

się na zdjęciu. Litery stają się 

ważniejsze niż treść zdjęcia. To 

zresztą jeden z najprostszych 

trików zdjęć tzw. „zaangażowanych”. 

Widz nie ma prawa 

się pomylić podczas własnej 

7 

interpretacji . Dlatego autorzy 

takich zdjęć umieszczają jakiś 

napis np. fragment plakatu lub 

bilbordu, który ma ułatwić interpretację 

zdjęcia. Taka fotograficzna 

propaganda! 

Ogromną rolę spełniają podpisy 

pod zdjęciami w książkach, 

gazetach i magazynach. Mogą 

drastycznie zmienić przekaz 

zdjęcia, zbudować nastrój lub 

ośmieszyć. 

Bardzo trudno jest nam pogodzić 

się z faktem, że zdjęcia 

mogą mówić za nas i mogą o 

nas opowiadać. Najczęściej nie 

ufamy obrazowi tylko dlatego, 

że bardzo obcy jest nam język 

fotografii. Podobno jeden obraz 

jest w stanie powiedzieć więcej 

niż 1000 słów? Jakże często 

ów slogan powtarzamy i wydaje 

mi się, że jako fotografowie 

zupełnie w niego nie wierzymy. 

http://www.blog.waskiel.pl/ l 


Zdjęcie: MAREK WAŚKIEL; tekst: Marek Waśkiel

SMOLNIKI 

warsztaty 

fotografii krajobrazu 

:: praktyczne warsztaty 

w najbardziej Fotogenicznej 

Częśći suwalszczyzny 

suwalski park krajobrazowy. 

21.22.23 wrzesień 

:: CODZIENNIE 

DUŻO czasu na Zdjęcia 

i mnóstwo praktycznych uwag 

:: Mała grupa - 8 osób 

:: Wieczorem 

omawianie wykonanych ZDJĘĆ 

:: Stała opieka INSTRuKTORA 

podpowiedzi i wskazówki 

:: TERMIN: 21.22.23 WRZEsień 2012 r. 

:: miejsce: Smolniki 

Informacje szczegółowe: http://www.waskiel.pl/smolniki2012.html 



EA 

EApodróż 

SINGAPUR - Azja w pigułce 

Zdjęcia: 

Agnieszka Kubiczek 

Tekst: 

Joanna Łukasiewicz 

Kwintesencja nowoczesności 

– deptak, a właściwie 

most dla pieszych łączący 

Marina South i kompleks 

hoteli oraz kasyn Marina Bay 

Sands z Marina Cetre, gdzie 

znajduje się Singapore Flyer. 

13 www.FotoGeA.com LIPIEC/SIERPIEŃ 2012 

SINGAPUR - Agnieszka Kubiczek/Joanna / Łukasiewicz

EApodróż 

Tutejsze metro to 

bardzo popularny środek 

lokomocji. Co ciekawe 

- można w wagonikach 

spokojnie rozmawiać 

przez telefon. 

14KWIECIEN 2012 

SINGAPUR Agnieszka Kubiczek/Joanna Łukasiewicz TYBET Łukasz Supergan

EApodróż 

Zaplecze świątyni, 

która mieści wspaniałą relikwię 

- ząb Buddy. W wigilię 

dnia Vesak, majowego święta 

buddystów, kolorowe lampiony 

ozdabiają ją z każdej 

strony. 

15 www.FotoGeA.com c liatopad 2010 

SINGAPUR Agnieszka Kubiczek/Joanna norwegia Łukasiewicz – zdjęcia marek waśkiel

EApodróż 

Jedna z wegetariańskich 

knajpek w 

dzielnicy Little India - 

miejscowi chętnie podpowiadają 

podróżnym, 

którą z wielu potraw 

wybrać i co warto zwiedzić 

w Singapurze. 

SINGAPUR Agnieszka Kubiczek/Joanna Łukasiewicz

EApodróż 

O Singapurze mawia 

się, że to Azja w pigułce. 

Teraz, po powrocie 

z tego wielokulturowego 

i wielosmakowego 

miasta-państwa wydaje 

nam się ono nawet 

całym światem w pigułce. 

W China Town jest ulica, 

na której niemal obok 

siebie stoi świątynia buddyjska, 

świątynia hinduistyczna 

i meczet. Obok 

chińskiej restauracyjki, 

z której płyną zapachy 

smażonej ryby, krewetek 

i porridge’u, znalazł się 

ostatni przed równikiem 

(jak głosi napis) wózek z 

wurstami i preclami prowadzony 

przez Niemca. 

Wszędzie coś się kupuje 

i sprzedaje i wszędzie się 

jada. W tym świecie będącym 

mieszaniną kultur, 

w którym nowoczesność 

XXI wieku miesza się z 

tradycją, nie można kupić 

tylko jednej rzeczy: 

gumy do żucia. Władze 

zakazały jej importu i 

dystrybucji, ponieważ 

masowo zaklejano nią 

czujniki przy bramkach 

lokalnego metra (MRT), 

co spowodowało kiedyś 

prawdziwy paraliż komunikacyjny. 

Gumę można 

więc dostać tutaj tylko 

w aptekach, na receptę, 

a i to od niedawna. Na 

szczęście ani Agnieszka, 

ani ja żuć nie musimy. 

Nasz pierwszy kontakt 

z Singapurem to 

właśnie przejażdżka 

MRT. Metro uruchomiono 

tu w 1987 roku, jako 

drugie w Azji (po kolejce 

LRT w Manili). Dziś 

w Singapurze jest 141 

stacji, a łączna długość 

tras wynosi niemal 200 

Gumę do żucia można kupić 

tutaj tylko w aptekach, na receptę, 

a i to od niedawna. 

kilometrów. I mieszkańcy, 

i turyści doceniają 

wygodę tego klimatyzowanego 

środka transportu: 

codziennie korzysta z 

niego 2,5 miliona osób! 

Na stacjach przesiadkowych 

– zwanych tu Interchange 

– porządkowi 

w mundurkach dbają o 

to, by pasażerowie chcący 

wejść do wagoników 

ustawiali się w odpowiednim 

porządku. Pilnują 

też, by ustępowali 

miejsca wysiadającym. 

Dodatkowo o zasadach 

poruszania się pasażerów 

informują równiutko 

naklejone na… peronie 

zielone i czerwone strzałki. 

Wagoniki – szerokie i 

przestronne – ustawiają 

się z zegarmistrzowską 

precyzją przy szklanych 

drzwiach oddzielających 

tory od peronu. Podczas 

jazdy metrem nikt nie 

traci tu czasu: kobiety 

czatują przez smartfony z 

dziećmi, mężczyźni czytają 

newsy ze świata na 

tabletach, a młodzi grają 

w sudoku lub diamonds 

- oczywiście także na telefonach 

i innych elektronicznych 

gadżetach. 

Jako prawdziwe turystki 

najpierw chcemy poznać 

zabytki miasta. Tradycyjne 

oblicze Singapuru 

to przede wszystkim 

liczne obiekty 

sakralne. Bogactwem 

kształtów i kolorów 

zachwyciła nas Sri 

Mariamman – najstarsza 

hinduistyczna 

świątynia w mieście, 

która znajduje się w 

China Town. Została 

ona ufundowana w 1827 

roku i poświęcona Mariamman, 

bogini-matce 

chroniącej ludzi przed 

nieszczęściami i chorobami. 

Zbudowano ją w 

charakterystycznym dla 

południowych Indii stylu 

drawidyjskim, który wy- 


SINGAPUR - Agnieszka Kubiczek / Joanna Łukasiewicz

EApodróż 

różniają między innymi 

dachy z wieloma piętrami 

na planie kwadratu nazywane 

wimana. Zdobienia 

świątyni są naprawdę 

niezwykłe – mnóstwo tu 

kolorów i kształtów, które 

śmiało można by było nazwać 

kiczowatymi, gdyby 

nie to, że na tle błekitnego 

nieba i jednolitych 

wieżowców wydają się po 

prostu piękne. Na murze 

okalającym teren świątyni 

dostojnie „leżą” święte 

krowy. Niestety - jedną 

z rzeźb upodobały sobie 

gołębie, więc nie spełnia 

niezwykle wysokich singapurskich 

standardów 

czystości. Na dachach 

liczni bogowie, którzy 

przybrali najdziwniejsze 

pozy, patrzą na przechodniów 

groźnym i przenikliwym 

wzrokiem. 

Kobiety z siatkami pełnymi 

zakupów wpadają do 

świątyni na krótką modlitwę, 

ktoś stawia ofiarę z 

jedzenia przed jednym z 

posągów, w przyjemnym 

cieniu całe rodziny siedzą 

na posadzce i wspólnie 

coś jedzą. A kapłani grają 

na trąbkach i bębnach... 

Nieopodal, również 

w China Town, znajduje 

się druga perła 

architektury sakralnej: 

Buddha Tooth Relic 

Temple – jedna z 

głównych buddyjskich 

świątyń w mieście. To 

tu znajduje się słynna 

relikwia: ząb Buddy. Ten 

obiekt zbudowany w stylu 

dynastii Tang jest dużo 

młodszy niż Sri Mariamman: 

otwarto go w roku 

2005. Ma to swoje plusy: 

w świątyni zadbano o 

nowoczesną infrastrukturę 

ułatwiającą jej zwiedzanie. 

W podziemiach 

Jednym z symboli XXI wieku jest od 2008 roku 

Singapore Flyer – największe koło widokowe 

na świecie. Ma 165 m wysokości. 

znajduje się parking, a 

na każdym piętrze jest 

toaleta i palarnia. Warto 

wspiąć się na kolejne 

piętra - są na nich liczne, 

kolorowe sale modlitewne, 

a na jednej z kondygnacji 

- ogród. Z dachu 

rozciąga się zaś piękny 

widok na miasto. 

W czasie zwiedzania trafiamy 

na niezwykły spektakl: 

12 mnichów śpiewa 

pieśni medytacyjne i gra 

na bębnach, wokół modlą 

się wierni. Pachną kadzidełka 

zapalane przez 

wiernych w bardzo ważnych 

intencjach i wkładane 

do specjalnej wazy 

przed świątynią. Wewnątrz 

kolejka do posągu 

Buddy – zgodnie z tradycyjnym 

obrządkiem buddyści 

specjalną chochlą 

obmywają figurkę wodą. 

Zwyczaj ten wywodzi się 

ponoć z modłów o opady, 

które mają zapewnić 

dobre plony. Wzrok 

przykuwa znajdujące się 

w przedsionku świątyni 

stoisko z dewocjonaliami. 

Wisiorki z jadeitowym 

Buddą, bransolety 

modlitewne, figurki, a za 

wszystko można zapłacić 

kartą, bo na stoisku jest 

terminal. 

Świątynie i tradycja to 

jedno oblicze Singapuru. 

W jego tle – i dosłownie, 

i w przenośni – widoczna 

jest na każdym kroku 

także jego druga, ultranowoczesna 

twarz. Jednym 

z symboli XXI wieku 

jest od 2008 roku Singapore 

Flyer – największe 

koło widokowe na świecie. 

Ma 165 m wysokości 

i jest o 30 metrów wyższe 

od słynnego London 

Eye. Można z niego oglądać 

panoramę Singapuru 

i pobliską Marina Bay. 

Okrążenie koła trwa około 

pół godziny i dopiero 

z góry doskonale widać, 



EApodróż 

jak miasto żyje i jak się 

rozwija. Wzrok przykuwają 

powstające kosmiczne 

ogrody Gardens 

by the Bay. 29 czerwca 

ma tam zostać otwarta 

wspaniała katedra 

kwiatów – The Flower 

Dome, w której zobaczyć 

będzie można 

między innymi liczne 

odmiany orchidei, 

kwiatowego symbolu 

Singapuru. 

Nieopodal Singapore 

Flyer trafiamy na jedną 

z atrakcji tego miasta 

– Hawker Centre. 

Są to powstałe w latach 

pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, 

w czasach 

najintensywniejszego 

rozwoju metropolii, duże 

kompleksy wypoczynkowo-gastronomiczne 

ze stolikami, otoczone 

budkami lub wózkami z 

jedzeniem. Hala pęka w 

szwach i nic dziwnego: 

porządny obiad można tu 

zjeść za ledwie 3 dolary 

(1 dolar singapurski = 

0,5 funta angielskiego). 

Z takich jadłodajni korzystają 

i turyści, i tubylcy, 

szczególnie zaś pracownicy 

biur, a całe rodziny 

zajadają się tanim gotowanym 

kurczakiem z ryżem. 

Znalezienie wolnego 

miejsca przy jednym z 

numerowanych stolików 

zajmuje nam ponad 10 

minut, a w czasie jedzenia 

widzimy kątem oka, 

że czeka już nad nami z 

tacką kolejny konsument. 

Porządkowi z wózeczkami 

sprzątają naczynia: zrzucają 

resztki do specjalnego 

pojemnika, plastikowe 

miski przemywają szmatą 

w wiadrze z wodą i… 

roznoszą do ponownego 

użycia. 

W Singapurze można spróbować wszystkich 

smaków Azji, ale nie brakuje tu też restauracji 

włoskich, hiszpańskich czy niemieckich. 

W Singapurze można 

spróbować wszystkich 

smaków Azji, ale nie brakuje 

tu też restauracji 

włoskich, hiszpańskich 

czy niemieckich. Prócz 

Hawker Centres są tam 

tysiące lokali gastronomicznych 

we wszystkich 

klasach cenowych. W 

knajpkach malajskich 

można zamówić specjał 

o nazwie laksa 

(ostra zupa na bazie 

mleczka kokosowego 

z rybą, jajkiem, tofu i 

krewetkami). W sushi- 

-barach menu składa się 

z ponad 1000 wariantów 

rybnych przysmaków! 

Wśród przystawek można 

wypatrzyć słynne century 

egg, czyli stuletnie jajko. 

Przygotowuje się je w 

blaszanym naczyniu wypełnionym 

roztworem z 

gliny, niegaszonego wapna, 

soli, herbaty, łusek 

ryżowych i wody. Pojemnik 

z jajami jest szczelnie 

zamykany i odstawiany 

na okres około stu dni. 

W tym czasie białko robi 

się brązowe lub czarne 

i nabiera galaretowatej 

konsystencji, żółtko natomiast 

staje się brązowo-zielone. 

I zapach, i 

smak potrawy czyni z niej 

prawdziwie ekstremalne 

przeżycie kulinarne. 

Będąc w Singapurze, 

warto wybrać się do 

tutejszego ogrodu zoologicznego. 

To obszar 

28 hektarów obejmujący 

dziewicze fragmenty lasu 

deszczowego, na którym 

mieszka ponad 2500 

zwierząt. Zwierzaki nie 

żyją tu za kratami – mają 

przestronne wybiegi, czasem 

oddzielone od zwiedzających 

szybą. Przy 

wybiegach znajdują się 

szczegółowe informacje 

o mieszkańcach ogrodu, 

a w specjalnych kioskach 

można posłuchać (po na- 



EApodróż 

ciśnięciu przycisku) np. 

jakim trąbieniem słonie 

manifestują swoje nastroje 

i potrzeby. Ogród 

zoologiczny to nie tylko 

zwierzaki, to także piękna 

przyroda. Oczka wodne, 

las, kwiaty – w tym 

zachwycające barwami 

orchidee. Szczególną 

atrakcją jest nocne safari 

- zwiedzanie ogrodu wtedy, 

gdy dżungla staje się 

najbardziej urzekająca i 

tajemnicza. 

Cały Singapur tętni życiem 

nie tylko w dzień, 

lecz również po zmroku. 

Ciekawym przeżyciem 

jest wieczorny spacer 

po Geylangu, zwanym 

„czerwonym dystryktem”, 

biednej, malajskiej dzielnicy 

robotniczej o XIX- 

-wiecznej zabudowie. 

Wita ona gości gwarem 

i… zapachem jedzenia nie 

pierwszej świeżości. To 

chyba najbrzydsza i najbardziej 

hałaśliwa okolica 

w mieście. Dziewczyny 

w krótkich spódnicach 

stoją na placyku okolonym 

stolikami, przy których 

siedzą podstarzali 

mężczyźni. Nieopodal, 

bezpośrednio z kocyków 

ułożonych na chodniku 

kupić można… viagrę. 

Jeden z domów publicznych 

wywiesił reklamę, 

że wszystkie pracujące w 

nim dziewczyny są piękne 

niczym miss, inny kusi 

niskimi cenami. 

Trudno jest długo wytrzymać 

w tej dziwnej 

mieszaninie świateł, 

dźwięków i zapachów. 

Zdecydowanie bardziej 

przyjazne od nocnego 

Geylangu są Clarke Quay 

i Boat Quay, pełne barów 

i klubów mariny. Na 

Warto wybrać się do tutejszego ogrodu zoologicznego. 

To obszar 28 hektarów obejmujący 

dziewicze fragmenty lasu deszczowego. 

Mieszka w nim ponad 2500 zwierząt. 

wodzie mnóstwo statków 

i stateczków, ludzie bawią 

się w restauracjach i 

na nabrzeżach, a młode 

pary fotografują się przy 

wielkim neonowym sercu. 

Pijemy klasycznego 

„kolonialnego” drinka, 

słodki Singapur Sling. 

W naszych uszach 

miesza się muzyka z 

różnych miejsc i gwar 

rozmów… I tak do samego 

rana. 

Niezapomniany klimat po 

zmroku ma także China 

Town. Kolorowe lampiony 

rzucają ciepłe światło na 

stylowe kamienice, gorące 

powietrze przenika 

mieszanina zapachów z 

uroczych restauracyjek. 

Czujemy smażone krewetki, 

wołowinę w kociołkach, 

dim sum (lekkie 

przekąski) w różnych 

wariantach, z talerza 

pełnego ryżu „patrzy” na 

nas wielka egzotyczna 

ryba… Przed knajpkami 

uśmiechnięte dziewczyny, 

trzymając w rękach 

menu zapraszają 

przechodniów kuszącym 

„Please, come in, 

chinese food”. 

Singapur to miasto, które 

zachwyca i w dzień, i 

w nocy. Oferuje piękne 

zabytki i tysiące wrażeń. 

Aż trudno uwierzyć, że na 

710 km2 zmieściło się 

tyle atrakcji! Świątynie, 

muzea, zoo, ogród botaniczny, 

mariny, ogromne 

centra handlowe, Universal 

Studios, dzielnica 

kolonialna, dzielnica indyjska, 

chińska i arabska 

– od świtu do nocy 

można zwiedzać, a i tak 

z Singapuru wraca się z 

przekonaniem, że tyle 

jeszcze rzeczy zostało do 

zobaczenia… Wyjeżdżając, 

starannie pakujemy 

mapkę metra, reklamy 

muzeów i karty na komunikacje 

miejską – bo na 

pewno tu wrócimy! 



EApodróż 

Budowla godna XXI 

wieku hotel Marina Bay 

Sands. 3 szklane wieże 

o wysokości 55 pięter 

wieńczy dach, na którym 

zbudowano baseny i posadzono 

palmy. 



EApodróż 

Żywienie zbiorowe, 

czyli Maxwell Food 

Centre - jeden z 6,5 

tys punktów gastronomicznych 

w Singapurze. 

Jest to rodzaj tzw. food 

courts, proponujących 

dania obfite, smaczne i 

tanie. 

22 www.FotoGeA.com KWIECIEN 2012 


EApodróż 

Wspólna modlitwa – 

mnisi w świątyni buddyjskiej 

modlą się podczas 

święta Dzień Vesak. 



EApodróż 

Dominująca religia 

Singapuru to buddyzm 

jedną z najważniejszych 

świątyni buddyjskich 

jest Świątynia Zęba 

Buddy w Chinatown. 


SINGAPUR - Agnieszka Kubiczek/Joanna / Łukasiewicz

EApodróż 

Panteon bóstw – fragment 

dachu Świątyni Śri Mariamman 

- jest to najstarsza 

świątynia hinduska w mieście. 

Co ciekawe - znajduje 

się w Chinatown, a nie w 

Little India. 



EApodróż 

Droga z portu na wyspę 

Sentosa to szeroki 

deptak. Można się tam też 

dostać kolejką linową (w 

tle). 



EApodróż 

Tanio i zdrowo: tian 

tian hainanese chicken 

rice, czyli duszony 

kurczak z ryżem i gotowanymi 

miejscowymi 

warzywami - typowe 

singapurskie danie obiadowe, 

które można zakupić 

już za 3,5 tutejszego 

dolara. 



EApodróż 

Nocny handel tak 

wygląda Orchard Road, 

najsłynniejsza ulica zakupów. 

Godziny największego 

ruchu przypadają 

tu w weekendy ok godziny 

22.00. 



EApodróż 

Singapurskie city. Jak każde wielkie miasto i tutaj 

jest dzielnica skupiająca wielki biznes. 

Chińscy mieszkańcy miasta w publicznych miejscach 

Chinatown zwyczajowo oddają się pasji 

gry w tradycyjne gry planszowe. 

Tylko boso! Dziedziniec świątyni Śri Mariamman 

- tu można wejść tylko po zdjęciu obuwia 



EApodróż 

Siedziba sztuki nowoczesnej 

czyli Art 

Science Museum wybudowane 

z myślą o międzynarodowych 

wystawach. 

Ekspozycję Andy Warhol’a 

można oglądać do 12 

Sierpnia 2012. 



EApodróż 

Stare i nowe. Singapur 

to miasto, gdzie 

tradycja miesza się z 

nowoczesnością - Świątynia 

Zęba Buddy w Chinatown 

na tle współczesnej 

zabudowy. 



EApodróż 

Singapur nocą - nowoczesne 

rozświetlone 

miasto wygląda nie 

gorzej niż Paryż, Nowy 

Jork lub Melbeurne, a 

egzotyki tu znacznie 

więcej. Narodowym 

symbolem Singapuru 

jest Merlion (hybryda 

lwa i ryby). 



EApodróż 

Światowe życie wygląda tu tak samo jak w innych 

miejscach świata. Sesja fotograficzna nieopodal 

Marina Bay Sands. 

Tablice przy wejściu do metra nie pozostawiają 

wątpliwości, czego nie wolno i ile kosztuje naruszenie 

przepisów. 

Tradycyjne obrzędy towarzyszące buddyjskiemu 

świętu Vesak przekazywane są z pokolenia 

na pokolenie. 



EApodróż 

Wodny rytuał - wierni 

specjalną chochlą 

polewają posąg Buddy, 

by jak przed wiekami 

wymodlić opady, które 

mają zapewnić obfite 

plony. 

34 www.FotoGeA.com LIPIEC/SIERPIEŃ KWIECIEN 2012 2012 

SINGAPUR - Agnieszka Kubiczek/Joanna TYBET / Łukasz Łukasiewicz 

Supergan


Publikujemy KOLEJNY z rozdziałów 

eBooka MarKa WaśkielA 

MAREK WAŚKIEL 

chodzĘ sobie po podlasiu 

rzecz o fotografowaniu krajobrazów 

36 www.waskiel.pl c 

TEKST I ZDJĘCIA - marek waśkiel 

BEZPŁATNY E-BOOK DO POBRANIA Z WWW.WASKIEL.PL

Do zrobienia fotografii potrzebna 

jest m.in. znajomość zasad ekspozycji 

i kompozycji, ale 

zawsze najważniejszą pozostaje 

wyobraźnia fotografa. To ona pozwala 

na zauważanie obrazów, 

obok których inne osoby przechodzą 

obojętnie. 


TEKST I ZDJĘCIA - marek waśkiel

Zdjęcie czy fotografia? 

Stworzoną niegdyś definicję słowa fotografia: zapisywanie, 

rysowanie światłem - nazbyt wiele osób sprowadza jedynie 

do technicznej umiejętności zamykania odpowiedniej 

porcji światła w magicznej skrzynce, którą jest aparat. 

Jesteśmy świadkami zwycięstwa 

technokratycznego 

patrzenia na fotografię. 

Mówimy matryce, piksele, 

ogniskowe, stabilizacje 

i… coraz rzadziej myślimy 

o emocjach zawartych 

w zdjęciach stworzonych 

przez tę technologię. Jestem 

pewien, że fotografia 

i jeszcze bardziej samo 

fotografowanie to przede 

wszystkim stan ducha, choć 

dla niektórych - być może 

tylko umysłu. Nazwałbym 

go bardziej precyzyjnie stanem 

twórczej koncentracji. 

Nie mamy szans na dobre 

zdjęcia, jeżeli nasze myśli 

krążą wokół innych problemów: 

domowych lub zawodowych 

albo samej techniki 

fotografowania. Nie sądzę, 

aby w kluczowym dla zdjęcia 

momencie, w owej „decydującej 

chwili” najważniejsze 

było myślenie o tym, 

ile moja matryca ma megapikseli… 

Fotografowanie pejzaży 

wydaje się być łatwe. 

Sceny jawią się jako obrazy 

stabilne i niezmienne. 

Dopiero kiedy zaczniemy 

się im baczniej przyglądać 

zauważmy, jak wielki i nieustanny 

ruch panuje pośród 

pól, łąk czy na niebie. Światło 

i malowane nim obrazy 

zmieniają się błyskawicznie 

– jeżeli brakuje nam koncentracji, 

ciekawe tematy 

umykają jeden po drugim. 

Fotografia jest wspaniałym 

hobby pozwalającym na 

skuteczne oderwanie się od 

codziennych problemów. 

Trzeba się tylko na fotografowaniu 

skoncentrować. 

Robienie bardzo dobrych 

zdjęć - tylko takie nazywam 

fotografiami - pociąga 

za sobą konieczność 

zdobycia wielu umiejętności 

i nawyków. 

Fotografowanie pejzaży wydaje się być łatwe, jednak 

zauważ, że np. zachody słońca są zjawiskiem niezwykle 

krótkim i dynamicznym. 



Podkreślam raz jeszcze: 

nieustannie robimy zdjęcia, 

ale tylko niektóre z 

nich są bardzo dobre i te 

właśnie nazywam fotografiami. 

Do zrobienia fotografii potrzebna 

jest m.in. znajomość 

zasad ekspozycji i kompozycji, 

ale i tak zawsze najważniejszą 

jest wyobraźnia 

fotografa. Oczywiście - zdarzają 

się przypadki, dzięki 

którym można zrobić jedno 

wspaniałe zdjęcie. Prawdziwą 

miarą warsztatu fotografa 

jest jednak osiągnięcie... 

powtarzalności, czyli takiego 

stanu zaawansowania, 

kiedy wszystkie zdjęcia „nie 

spadają” poniżej dobrego 

poziomu, a kilka spośród 

nich jest naprawdę bardzo 

dobrych. Znany amerykański 

fotografik Ansel Adams 

marzył o 12 bardzo dobrych 

zdjęciach w roku. U fotografów 

„analogowych” uśmiech 

na twarzy wywoływał 1 dobry 

kadr na 36-klatkowej 

rolce filmu i jeden bardzo 

dobry na 10 rolkach. Dziś 

te liczby można pomnożyć 

przez 10, ponieważ fotografując 

cyfrowo z reguły produkuje 

się znacznie więcej 

ujęć – niestety na ogół ilość 

nie przechodzi w jakość. 

Powtarzalność osiąga się 

wyłącznie dzięki wyobraźni, 

wiedzy i doświadczeniu, a 

talent z pewnością pomaga 

w szybkości osiągania biegłości. 

Jaka jest najkrótsza droga 

do dobrej fotografii 

krajobrazowej? Może będzie 

to zastosowanie się 

do starej dewizy: „ustaw 

przysłonę na f8 i bądź tam 

gdzie trzeba”? Może, ale 

zazwyczaj musimy pokonać 

znacznie więcej trudności. 

Ciekawych tematów 

szukaj „tuż za 

płotem” - im bliżej 

domu tym lepiej! 

Robimy wiele zdjęć, ale tylko niektóre 

z nich są bardzo dobre 

i wyłącznie te najlepsze z najlepszych 

nazywam fotografiami. 



Kiedyś miałem wyłącznie takie obiektywy, 

które nie pozwalały na budowanie kadrów 

takimi, jakimi je sobie wymyśliłem. Zresztą 

ówczesne podręczniki fotografii i ówcześni 

nauczyciele podkreślali kluczowe znaczenie 

dużej głębi ostrości w pejzażu. Stosowałem 

więc małe otwory przysłony - f8, f 11. Jednak 

nieustannie tęskniłem za możliwościami, jakie 

dawały jasne „szkła” i stosowane niewielkiej 

głębi ostrości. Dzięki nim można tworzyć 

znacznie ciekawsze obrazy, podkreślając elementy 

dla nas ważne oraz budując przestrzeń 

i plastyczność obrazu. 



Gadające kadry 

Fotografowanie jest próbą uporządkowania chaosu, jaki 

panuje w otaczającym nas świecie. Dobry kadr nie tylko 

potrafi nad tym chaosem zapanować, ale pozwala pokazać 

go w sposób atrakcyjny. 

Jednym z pierwszych zadań 

jest nauczenie się patrzenia 

na cały kadr. Wtedy 

zaczniesz dostrzegać bałagan, 

którego nie chcesz 

w nim mieć. Będziesz eliminować 

to, co jest w nim 

zbędne i w przyszłości zakłóci 

szansę na klarowne 

odczytanie zdjęcia przez 

odbiorcę. 

Ważne jest to, jaki rodzaj 

kadru wybierzesz: poziom , 

czy pion. Poziom jest z reguły 

łatwiejszy do odbioru 

przez widza (widzimy świat 

w poziomie) i łatwiej w nim 

zawrzeć narrację. 

Kiedy już zdecydujemy się 

na wykonanie ujęcia warto 

wykorzystać od dawna 

znane metody takiego rozplanowania 

kadru, aby jego 

najważniejsze elementy 

znalazły się w istotnych dla 

odbiorcy miejscach. 

Najprostszym, ale dającym 

dobre efekty sposobem 

kompozycji jest 

tzw. zasada trójpodziału. 

Wskazuje ona na wykorzystanie 

podziału kadru na 

trzy równe pasy poziome 

i pionowe (czyli łącznie 9 

równych pól kadru) za pomocą 

dwóch poziomych i 

dwóch pionowych prostych 

linii, a następnie umieszczenie 

motywu kluczowego 

wyłącznie w jednym z punktów 

przecięcia się owych linii. 

Ta sprawdzona zasada 

pozwala na wyeksponowanie 

głównego motywu oraz 

skupia na nim wzrok odbiorcy. 

Wielokrotnie wykorzystywana 

jest przez znakomitych 

fotografów, ponieważ 

w fotografii najlepsze efekty 

dają najprostsze metody. 

W przypadku fotografii krajobrazowej 

poziome linie 

są także miejscem, w którym 

najlepiej umieścić jest 

horyzont. Generalnie unika 

Warto mieć w kadrze jeden 

główny motyw i powinien 

być na tyle widoczny, aby 

osoby oglądające nie miały 

problemów z jego odszukaniem. 



się tzw. kompozycji centralnej, 

w której główny motyw 

zdjęcia jest w centrum kadru. 

Takie układanie obrazu 

powoduje, że zbędne stają 

duże przestrzenie zdjęcia 

ponieważ widz i tak koncentruje 

swój wzrok na środku 

kadru. Ważną cechą dobrej 

kompozycji zdjęcia krajobrazowego 

jest wybór tzw. 

linii wiodących, to znaczy 

takich elementów pejzażu, 

które w sposób naturalny 

poprowadzą wzrok odbiorcy 

do głównego motywu. 

Mogą nimi być, np. linie pagórków, 

rzeka, droga. 

Powtarzające się w naturze 

rytmy są także ciekawym 

tematem fotografii 

krajobrazowej, np. bruzdy 

na polu lub grzbiety pagórków. 

Dobre efekty daje 

poszukiwanie i fotografowanie 

miejsc, w których owe 

rytmy się „łamią”. Odszukane, 

a następnie wyeksponowane 

w tzw. mocnym 

punkcie dają z reguły ciekawe 

efekty. 

Warto mieć w kadrze jeden 

główny motyw i powinien 

być tak widoczny, aby 

osoby oglądające nie miały 

problemów z jego odszukaniem. 

Jeżeli możesz, staraj 

się być jak najbliżej motywu, 

który fotografujesz. Podejdź 

do niego lub zastosuj inny 

obiektyw, odrzuć z obrazu 

te elementy, które mogą 

rozpraszać uwagę odbiorcy. 

Zdecydowanie lepiej 

jest mieć na fotografii jeden 

zasadniczy motyw niż kilka 

konkurujących ze sobą tematów. 

Im mniej, tym lepiej 

- od lat wołają nauczyciele 

fotografii! Wprowadź tą zasadę 

w swój kadr. 

Pamiętaj o atrakcyjnym 

pierwszym planie i umieść 

go na najbardziej odpo- 

Pamiętaj o pierwszym 

planie. 

Bez niego zdjęcia są 

płaskie i puste - nazywam 

je fototapetami. 

Kompozycja jest w fotografii rodzajem 

uniwersalnego języka, za pomocą którego 

autor komunikuje się z widzem. 



wiednim tle. Istotnym 

problemem w fotografii 

krajobrazowej u osób 

początkujących jest brak 

motywu na pierwszym 

planie. Takie zdjęcia są 

płaskie i puste. Dzięki właściwemu 

doborowi innych 

elementów na poszczególnych 

planach i za pomocą 

głębi ostrości możemy 

nadać fotografii złudzenie 

trzeciego wymiaru. Zdjęcie 

staje się przestrzenne i bardziej 

atrakcyjne dla odbiorcy. 

Niestety - współczesne, 

kompaktowe aparaty cyfrowe 

narzucają zastosowanie 

niezwykle dużej głębi 

ostrości, co powoduje, że z 

reguły wszystkie plany zdjęcia 

są ostre i obraz staje się 

płaski. Ciekawym rozwiązaniem 

wprowadzającym 

przestrzeń na zdjęciu są 

różnego rodzaju naturalne 

obramowania, np. gałęzie 

drzew lub układ chmur. 

Świadome wykorzystanie 

w czasie fotografowania 

głębi ostrości może spowodować, 

że pewne fragmenty 

zdjęcia są ostre lub 

rozmazane, co nada zdjęciu 

dodatkowej przestrzeni 

oraz podkreśli ważność 

elementów ostrych i zbagatelizuje 

znaczenie tych 

nieostrych. Pamiętajmy także 

o możliwościach, które 

daje nam umieszczenie na 

zdjęciu obiektów dających 

porównanie ich skali. Wystarczy 

wprowadzić do kadru, 

np. dom na pustkowiu, 

łódkę na rzece lub postać 

człowieka na skale, aby 

podkreślić rozmiary pejzażu, 

który fotografujemy. Zawsze 

powinien to być jednak 

element na tyle znany 

i rozpoznawalny, aby widz 

nie miał kłopotów z jego interpretacją 

i znalezieniem 

punktu odniesienia. 

Zdecydowanie lepiej jest mieć na fotografii 

jeden zasadniczy motyw niż kilka 

konkurujących ze sobą tematów. 

“Im mniej, tym lepiej!” - od lat wołają 

nauczyciele fotografii. 

Ciekawym rozwiązaniem wprowadzającym przestrzeń 

na zdjęciu są różnego rodzaju naturalne obramowania 

i przedplany, np. gałęzie drzew lub układ chmur. 



Często odwiedzam Dolinę Narwi w okolicach Tykocina. 

Na wiosnę obserwuję tutejsze rozlewiska, 

zimą efektowne stają się wielkie przestrzenie śniegu 

i lodu. Prawie cały rok dzieje się tu coś ciekawego, 

wartego sfotografowania. Tego wieczoru obserwowałem 

drogę wiodącą na łąki, czekając na ciekawy 

układ świateł i dobry motyw. Z reguły cierpliwość się 

opłaca, pojawił się zaprzęg. Długi czas ekspozycji 

pozwolił na jego lekkie rozmycie i uzyskania efektu 

drobnego muśnięcia dodatkowym światłem. 



A na koniec - fajerwerki 

Nie zapomnij także o dobrym pokazaniu swoich prac. Przygotuj 

efektowną prezentację multimedialną albo galerię 

zdjęć w Internecie. Nie bój się przygotowania 

i pokazywania dużych odbitek. 

Na finalną odbitkę wiszącą 

na wystawowej ścianie, 

która według mnie 

jest esencją wszelkich 

starań o cudowną fotografię, 

składa się kilka dobrze 

wykonanych zadań: 

1. Wyobrażenie zdjęcia i 

pomysł na zdjęcie będący 

wynikiem naszej wrażliwości 

i zmysłu obserwacji. 

2. Techniczne wykonanie 

zdjęcia, wykorzystanie 

swych umiejętności i możliwości 

sprzętu. 

3. Dopracowanie zdjęcia 

w czasie obróbki komputerowej. 

4. Efektowne pokazanie 

swoich prac. 

Im jesteśmy bardziej biegli 

w każdym z owych elementów, 

tym lepszy jest efekt 

końcowy. Paradoksalnie: 

im bardziej potrafimy wpływać 

na dwa ostatnie, tym 

coraz lepiej zbliżamy się 

do uzyskania zdjęcia, które 

sobie wymyśliliśmy. Nie 

można pozostawić zdjęcia 

cyfrowego bez jego dopracowania 

w trakcie obróbki w 

cyfrowej ciemni. W zamierzchłych 

czasach fotografii 

analogowej nikt nie wycinał 

klatki z filmu i nie wieszał jej 

na wystawowej ścianie. W 

ciemni powstawała odbitka. 

By była dobrze wykonana, 

trzeba było spędzić nad 

nią wiele godzin, dobierając 

gradację papieru, odczynniki 

oraz długości naświetleń 

papieru i etapów maskowania. 

Podobnie jest teraz. 

Plik zapisany na karcie 

pamięci jest półproduktem. 

Warto poświęcić mu 

trochę czasu, aby finalny 

efekt był zadziwiający. 

Nie ważne jest, jakiego programu 

będziesz używać – 

istotne jest tylko to, by robić 

to świadomie. 

Nie zapomnij także o dobrym 

pokazaniu swoich 

Warto za każdym razem zrobić kilka ujęć z różnymi planami, 

punktami ostrości i z różnymi wariantami oświetlenia. 

Nie należy ufać jednemu ujęciu. 



prac. Przygotuj efektowną 

prezentację multimedialną 

albo galerię zdjęć w Internecie. 

Nie bój się przygotowania 

i pokazywania 

odbitek. Jeżeli fajerwerki 

są symbolem święta to 

niech koniec każdej pracy 

nad kadrem zwieńczony 

będzie kilkoma fajerwerkami 

w postaci prezentacji 

albo wystawy. Staraj 

się pokazywać naprawdę 

wartościowe prace w ograniczonej 

ilości. Im mniej tym 

lepiej – tak opisuje się dobre 

kadry, ale tak powinno 

się opisywać skuteczne pokazy 

i prezentacje. 

Zrobienie dobrego zdjęcia 

wymaga od fotografa 

wyobraźni, wiedzy technicznej 

i jest efektem wielu 

prób i często kilku porażek. 

Gdyśmy mogli zobaczyć 

wszystkie stykówki i zdjęcia 

mistrzów fotografii powstające 

w czasie ich sesji, nasze 

humory byłyby znacznie 

lepsze. U nich każda klatka 

też nie jest arcydziełem. 

Trzeba także dobrze poznać 

możliwości użytkowanego 

aparatu i obiektywów. 

Warto za każdym razem 

zrobić kilka ujęć z różnymi 

planami, punktami ostrości 

i z różnymi wariantami 

oświetlenia. Nie należy ufać 

jednemu ujęciu. Bez wędrówek 

i wielu fotograficznych 

prób szanse na ciekawy, 

niebanalny kadr są bardzo 

małe. Nie ma jednak żadnego 

innego sposobu na 

opanowanie warsztatu fotografa 

niż robienie zdjęć. Potrzebne 

jest też rozmawianie 

o swoich zdjęciach (ale 

przestrzegam przed forami 

internetowymi!) oraz oglądanie 

prac innych osób. 

Wówczas efekty w postaci 

coraz lepszych fotografii pojawią 

się niezwykle szybko. 

Fotografia krajobrazowa 

to poszukiwanie 

różnych 

obrazów, nie tylko 

mgiełek nad łąkami. 

Zrobienie dobrego zdjęcia wymaga od fotografa 

wyobraźni, wiedzy technicznej, 

jest efektem wielu prób 

i często kilku porażek. 



POBIERZ 

BEZPŁATNY 

e-book 

CHODZĘ SOBIE PO PODLASIU 

poradnik niezbędny dla każdego fotografa krajobrazu 

KLIKNIJ TUTAJ 


Strona przygotowana przez zespół www.dCamera.pl 

Zawsze aktualne konkursy fotograficzne SPRAWDŹ 

FOTO-PEIN 6 RÓŻNORODNOŚĆ FESTIWAL DIAPO- PORTRET 

BIESZCZADÓW RAMY CYFROWEJ 

Dom Kultury w Rybniku- 

-Chwałowicach oraz Grupa 

Fotograficzna INDYGO zapraszają 

do udziału w Międzynarodowym 

Konkursie Fotografii 

Przemysłowej i Industrialnej 

„FOTO – PEIN 6”. Celem konkursu 

jest zainteresowanie 

twórców i odbiorców fotografii 

tematyką przemysłową i industrialną. 

Prace konkursowe 

można zgłaszać w trzech kategoriach 

tematycznych do 31 

sierpnia 2012 roku 

Więcej na dCamera.pl: 

Bieszczadzki Park Narodowy 

zaprasza wszystkie osoby 

fotografujące w wieku 

13-25 lat do nadsyłania prac 

w otwartym konkursie fotograficznym 

„Różnorodność biologiczna 

i krajobrazowa Bieszczadzkiego 

Parku Narodowego 

i otuliny". Konkurs składa się z 

3 kategorii tematycznych: Rośliny 

i grzyby; Zwierzęta; Krajobraz. 

Termin zgłaszania prac 

mija 27 września 2011 roku. 

Więcej na dCamera.pl 

"Fotoklub "Zamek" ze Szczecina 

zaprasza do udziału w VII 

Ogólnopolskim Festiwalu Diaporam 

Cyfrowych. Celem festiwalu 

jest stworzenie możliwości 

fotografującym do zaprezentowania 

swoich prac na szerszym 

forum odbiorców oraz promocja 

diaporamy jako środka wypowiedzi 

autorskiej wywodzącego 

się z fotografii. Konkurs jest 

otwarty dla wszystkich fotografujących. 

Termin nadsyłania 

zgłoszeń mija 10.09.2012 r. 


Trzcianecki Dom Kultury zaprasza 

do udziału w XVII edycji 

Ogólnopolskiego Konkursu Fotograficznego 

„Portret” Trzcianka 

2012. Konkurs skierowany 

jest do wszystkich fotografujących. 

Na zwycięzców czekają 

nagrody pieniężne. Każdy autor 

może nadesłać dowolną ilość, 

udział w konkursie jest płatny. 

Termin zgłaszania prac upływa 

20 września 2012 roku.łaszania 

prac mija 14.07. 2012 roku. 


http://dcamera.pl/ 




48 www.FotoGeA.com c czerwiec 2012 

Zdjęcia: materiały prasowe;

Konkurs fotograficzny 

MOJE MIEJSCE NA ZIEMI 

:: Miejsce, do którego jesteś przywiązany, które uważasz za Twoje ! 

to najpiękniejsze najbliższe sercu i dlatego warte pokazania! 

Czasami miasto, czasami wieś, kiedy indziej kawałek łąki albo lasu. Bieszczady, Roztocze 

a może Paryż, Londyn czy Nowy Jork? Gdzieś tu bliziutko, albo gdzieś tam bardzo 

daleko jest miejsce, w którym czujemy się najlepiej. Wiemy, że to najlepsze dla nas 

miejsce. Nasze miejsce na Ziemi. Być może znane od dawna albo ujrzane dopiero przed kilkoma 

dniami? 

Prosimy podziel się z nami zdjęciami takich ukochanych miejsc. 

Zapraszamy do udziału w konkursie fotograficznym” Moje miejsce na Ziemi”. 

NAGRODY: 

5 kart SDHC Class 10 32 GB firmy Verbatim 

1 Napęd Micro USB 16 GB firmy Verbatim 

6 książęk wydawnictwa galaktyka 

Informacje szczegółowe: 

http://www.fotogea.com/?p=3581 


EA 

EApodróż 

USA - przez kaniony i pustkowia 

Tekst i zdjęcia: MACIEJ CZARNECKI 

Aby zdażyć na wschód 

słońca trzeba z dojazdem 

z Moab wstać 

o 3 rano. Warto!. 

50 www.FotoGeA.com LIPIEC / SIERPIEŃ 2012 

USA USA - MACIEJ - MACIEJ CZARNECKI

EApodróż 

Indianie plemienia 

Huwasapai kochają 

konie. W ich rezerwacie 

są ich setki. 


USA TYBET - MACIEJ Łukasz CZARNECKI Supergan

EApodróż 

Kwitnące kaktusy w kanionie 

Havasupai. 


norwegia USA – zdjęcia - MACIEJ marek CZARNECKI waśkiel

EApodróż 

To jest jedno z kasyn 

w Las Vegas. które 

Kuszą architekturą i 

kolorami. 

USA - MACIEJ CZARNECKI

EApodróż 

Los Angeles. Po 16 godzinach 

podróży lądujemy 

w L.A. Po długich 

deliberacjach w wypożyczalni 

samochodów 

bierzemy terenówkę 

- Forda Explorera.Nie 

żałujemy tej decyzji – 

auto zwrotne i wytrzymałe, 

a jak się później 

okazało ekonomiczne 

w spalaniu i wielofunkcyjne 

- można w 

nim wygodnie spędzić 

noc. 

Kierowani GPSem docieramy, 

po zachodzie 

Słońca na Sunset Blvd, 

a stamtąd na Hollywood 

Blvd. Wokół gorączka 

sobotniej nocy, pod 

klubami kłębią się tłumy 

wielbicieli nocnych szaleństw. 

Spacerem udajemy 

się w kierunku Teatru 

Chińskiego (miejsce gali 

oscarowej) gdzie oglądamy 

odciski dłoni słynnych 

aktorów. 

Dolina Śmierci 

Rano śniadanie w restauracji 

sieci Wendy’s zaraz 

za motelem. Następnie 

autostradą kierujemy się 

na północ przez wysuszoną 

i pofałdowaną Kalifornię. 

Mijamy ogromną 

farmę wiatraków a następnie 

podziwiamy rozciągajace 

się wzdłuż drogi 

wysokie góry. Na dole 

temperatura sięga trzydziestu 

kilku stopni za 

to szczyty gór pozostają 

ośnieżone. 

Niedługo po tym jedziemy 

do Parku Narodowego 

Doliny Śmierci. Krajobraz 

znacznie różni się tu od 

reszty - roślinność jest 

sucha i wypalona słońcem. 

Dominują szare 

krzewy i drzewiaste jukki. 

Im dalej w głąb doliny 

Wkrótce znikają wszystkie ślady cywilizacji 

a za grzbietem gór 

otwiera się Dolina Śmierci. 

tym rzadziej występują. 

Wkrótce znikają wszystkie 

ślady cywilizacji a za 

grzbietem gór otwiera się 

Dolina Śmierci. Staramy 

się być zapobiegliwi 

i tankujemy wcześniej. 

Jazda na rezerwie w Dolinie 

Śmierci to zbyt duże 

ryzyko. 

Jeszcze chwila i docieramy 

do Mosaic Canyon. 

Jest niemiłosiernie 

gorąco – termometr 

wskazuje 38º C w cieniu. 

Zaopatrzeni w 

zapasy wody wyruszamy. 

Kanion wita nas 

szeroką na początku lecz 

zwężającą się gardzielą. 

Jego ściany to kremowy, 

żyłkowany, gładki w dotyku 

kamień. 

W Furnace Creek na 

obiad udajemy się do 

Badwater Saloon; jest 

to stylowa drewniana 

restauracja, ze starymi 

meblami, dekoracją 

w postaci narzędzi rolniczych, 

dookoła stoją 

lampy naftowe, nie zabraknie 

tu nawet pianina. 

Jedzenie jest smaczne, 

w menu figurują dania 

składające się z lokalnie 

występujących roślin. Na 

deser pudding z whiskey 

i migdałami - pycha. W 

sklepiku z pamiątkami 

ciekawostka - lizaki z zatopionym 

wewnątrz skorpionem. 

Jedziemy w kierunku Artist’s 

Drive i Artist’s Palette, 

malowniczej drogi 

wiodącej ku niezwykle 

kolorowym formacjom 

skalnym. Tam rozpoczynamy 

marsz ścieżką wiodącą 

pomiędzy kopcami o 

wszystkich kolorach tęczy. 

Następny punkt programu 

to pole golfowe szatana, 

nazwa wzięła się 

najprawdopodobniej od 

zrytej, jakby przez dziki, 

po krawędzie doliny ziemi 

- diabelskie warunki 



EApodróż 

do gry w golfa. Dociera- 

Przed tamą kontrola bez- 

menty Route 66 zostały 

ciowy przy zachodzącym 

co kilkadziesiąt metrów 

my do słonych, białych i 

pieczeństwa – to środki 

przez niektóre stany włą- 

już słońcu. 

urzeczeni coraz piękniej- 

suchych jezior oraz sa- 

antyterrorystyczne. Ta- 

czone ponownie do sieci 

szymi widokami. Po kil- 

dzawki Badwater. Jest 

fla jeziora jest znacznie 

dróg stanowych, a mia- 

Huvasapai Canyon 

ku godzinach wyłania 

to najniżej położone 

obniżona. Wieże poboru 

steczka położone wzdłuż 

Noc spędzamy w bagaż- 

seria wodospadów z 

miejsce na kontynen- 

wody do generatorów 

niej prosperują już pra- 

niku Forda Explorera – po 

najpiękniejszym 30 

cie. Kilkadziesiąt metrów 

wznoszą się wysoko po- 

wie wyłącznie dzięki ru- 

złożeniu siedzeń rozcią- 

metrowym Havasupai 

nad szosą, na skałach za- 

nad nią. Udajemy się na 

chowi turystycznemu, w 

gnęliśmy 3 karimaty. Bu- 

Falls. Wodospad spada 

montowano znak pozio- 

spacer wzdłuż korony 

którym znaczące miejsce 

dzimy się przed świtem , 

z wysokiej półki do je- 

mu morza. Niesamowite 

zapory i zwiedzamy pod- 

zajmują grupy harleyow- 

gdyż przed nami 14 km 

ziora na dnie doliny. W 

wrażenie. 

ziemną infrastrukturę 

ców i tu niespodzianka 

marszu wgłąb kanionu 

dole, u stóp wodospadu 

O zachodzie Słoń- 

hydroelektrowni wraz z 

– są to w dużej mierze 

Huvasapai (1100 m w 

można się było wykąpać, 

ca opuszczamy Dolinę 

muzeum historii budowy. 

turyści z Europy. 

pionie). Ścieżka po kilku 

z której to możliwości z 

Śmierci. Po północy do- 

Za Kingsman skręca- 

Po drodze mijamy opusz- 

zakrętach wyprowadza 

wielką chęcią skorzysta- 

jeżdżamy do Motelu 6 w 

my w słynną Route 66, 

czone domostwa, które 

nas na serię zakosów 

liśmy. Woda była orzeź- 

Las Vegas, skąd wyrusza- 

drogę , która w latach 

teraz pełnią fukcję na 

prowadzących kilkaset 

wiająco chłodna. Mooney 

my na nocny spacer po 

20-tych połączyła Chi- 

wzór skansenu. Ktoś na 

metrów w dół. Krajobraz 

Falls to ostatni i najwięk- 

mieście hazardu. Pomię- 

cago z Los Angeles 

poboczu przy starym 

staje się coraz ciekaw- 

szy zarazem z wodospa- 

dzy kasynami budynki ni- 

stając się jedną z naj- 

budynku zebrał kolek- 

szy tak, że nie możemy 

dów. Zejście do podstawy 

czym przeniesione z No- 

ważniejszych dróg mi- 

cję pamiątek przeszłości 

powstrzymać zachwytu. 

wodospadu zabezpieczo- 

wego Yorku, zaraz obok 

gracji ludności na za- 

Route 66: starego Forda 

Trasę do Supai pokonać 

ne jest łańcuchami i na 

zamek z Disneylandu a 

chód.Wrosła w kulturę 

T, wiekowe dystrybutory 

można teoretycznie w 

kolejnych piętrach oferu- 

do tego piramidy Egipskie 

tego kraju a jej fragmen- 

paliwa, czaszki bawołów, 

cztery do pięciu godzin, 

je punkty widokowe. 

w morzu neonów. Króle- 

ty uznane zostały za hi- 

dystrybutory butelko- 

ale jest to chyba możli- 

Śpimy na campingu roz- 

stwo kiczu. 

storyczne zabytki . Mimo, 

wanej Coca-Coli, różne 

we tylko dla tych, którzy 

ciągniętym w kanionie o 

że główny ruch odbywa 

tablice drogowe itp. To 

zdecydowali się zostawić 

długości kilku kilometrów, 

Zapora Hoovera , Ro- 

się teraz na autostradach 

miejsce posłużyło nam 

aparat fotograficzny w 

szerokości kikudziesię- 

ute 66 

międzystanowych , frag- 

jako świetny plener zdję- 

domu. Zatrzymujemy się 

ciu metrów, wzdłuż rzeki. 



EApodróż 

Nad nami wznoszą się 

czerwone ściany skał na 

wysokość kilkuset metrów. 

Jest to najkosztowniejszy 

nocleg na trasie. 

Za możliwość obozowania, 

dostęp do kranu z 

pitną wodą oraz do toalety 

typu sławojka (brak 

pryszniców i umywalek) 

płacimy Indianom trzy 

razy tyle co za motel przy 

autostradzie. Następnego 

dnia budzimy się 

z zakwasami w nogach 

niezdolni do wydostania 

się z dna kanionu . Sama 

myśl o 14 kilometrowym 

marszu 1100 metrów w 

górę odbiera nam siły. 

Wynajmujemy więc u 

Indian konie i w drogę. 

Ze względu na swoje doświadczenie 

w jeździe 

konno, mam za zadanie 

prowadzić hufiec, za mną 

Tomek a potem Indianka 

prowadząca na uwięzi 

konia Kasi, która właśnie 

debiutuje w jeździe konnej. 

Mój wierzchowiec 

jest niestety bardzo 

leniwy : z trudem zmuszam 

go do kłusu, na 

dłuższy galop nie mam 

co liczyć, więc znowu 

jedziemy stępa. Kanion 

w drodze powrotnej 

zaskakuje innymi widokami. 

Nasza przewodniczka 

udziela nam nieco 

informacji o swoim plemieniu 

- Supai. Są to w 

większości chrześcijanie 

ale kultywują też tradycyjne 

wierzenia. Żyja z 

hodowli bydła wypasanego 

na płaskowyżu i z 

turystyki. Zaprasza nas 

też na festiwal brzoskwiń 

– kilkudniowe święto odbywające 

sie w drugim 

tygodniu sierpnia. Po 3,5 

godzinach jesteśmy na 

górze. Jakiś helikopter 

wynosi VIPów z kanionu. 

Sama myśl o 14 kilometrowym marszu 1100 

metrów w górę odbiera nam siły. 

Wynajmujemy więc u Indian konie 

i ruszamy w drogę. 

Nieśmiało pytamy o cenę 

usługi i przeżywamy szok 

– wychodzi taniej niż koniem 

! 

Meteor Crater 

Meteor Crater jest najlepiej 

zachowanym kraterem 

impaktowym na 

świecie. Dziura jaką „wydrążył 

„ meteoryt, mający 

zaledwie 50 m średnicy, 

tworzy arenę, na 

której mogłoby się odbywać 

jednocześnie 20 meczów 

piłkarskich przy 2 

milionowej publiczności. 

Szczątki meteorytu zostały 

rozsiane na dużym 

obszarze wokół krateru 

ale nie odnaleziono jego 

głównej masy. W pogoni 

za zyskiem z eksploatacji 

żelaza z jądra 

meteoru niejaki Pan 

Barringer zakupił krater. 

Niestety nigdy nie 

odnaleziono jądra meteoru. 

Pan Barringer 

postanowił zrobić z 

krateru inny użytek, a 

dokładnie zaaranżował 

miejsce na atrakcję 

turystyczną co z powodzeniem 

mu się udało. 

Są tu punkty widokowe, 

kino z filmami o meteorach 

, muzeum, liczne 

ekspozycje, sklepik itd, 

jednym słowem wszystko 

czego dusza zapragnie. 

Petrified Forest, Monument 

Valley, Canyon 

de Chelly 

Około 250 milionów lat 

temu rosnące w tym rejonie 

drzewa zostały 

wskutek ruchów tektonicznych 

zatopione przez 

muł. Znajdowały się pod 

jego warstwą miliony lat 

podczas gdy żelazo, wolfram, 

uran , miedź i inne 

znajdujące się w glebie 

pierwiastki chemiczne 

wypierały celulozę z drzewa 

zajmując jej miejsce. 

W wyniku tych procesów 

po ponownym wypchnię- 



EApodróż 

ciu drzew na powierzchnię 

ziemi możemy podziwiać 

różnokolorowe 

minerały przyjmujące 

strukturę i kształt drzew. 

Zbiera się je, tnie i szlifuje 

otrzymując przepiękne 

ozdoby a nawet meble. 

W celu ich ochrony przed 

nadmierną eksploatacją 

ustanowiony został Park 

Narodowy Skamieniałego 

Lasu, do którego 

dziś właśnie docieramy. 

Za Visitor Center ścieżka 

prowadzi pomiędzy 

skamieniałe drzewa rozrzucone 

na wzgórzach w 

„zagajniku” Giant Logs – 

ogromnych pni. Kolejne 

miejsce to Jasper Forest 

(Jaspisowy Las) – będący 

szeroką doliną, z której 

obrzeży pnie za sprawą 

erozji ulegają kolejnym 

metamorfozom. 

Następnie docieramy do 

Blue Mesa - Błękitnego 

Stołu. Jest tu sporo 

punktów widokowych 

kolorowej pustyni oraz 

szlak Blue Mesa Trail, 

wiodący pomiędzy niesamowicie 

zabarwionymi, 

w sino-biało-czarne pasy, 

wzgórzami Badlands. 

Szlak lawiruje pomiędzy 

kopcami, ukazując 

nam fantastyczne kadry. 

Druga część parku 

to Painted Desert – 

pomalowana pustynia. 

Zatrzymujemy się na 

kolejnych miejscach 

widokowych: Lacey 

Point, Whipple Point, 

Chinde Point oraz 

Kachina Point. Barwy 

pustyni szokują: róże, 

czerwienie, brązy, biele i 

czernie w różnych układach 

po horyzont. 

Do Utach docieramy zbyt 

późno. Według planu powinniśmy 

tam być godzinę 

przed zachodem aby 

przejechać drogą pomiędzy 

skałami Monument 

Valley. Robimy więc troche 

zdjęć w zachodzącym 

za chmury słońcu. Pijemy 

kawę w Visitors Center 

a potem już w ciemności 

ustawiamy statywy po to, 

żeby fotografować dolinę 

w nocy, z gwiazdami nad 

skałami. Tym razem z powodzeniem. 

Kanion Antylopy, 

Grand Canyon North 

RIM 

Kanion jest niezwykły. 

Jego formę, ukształtowały 

potoki burzowej wody, 

która przez stulecia penetrowała 

kanion. Na 

skałach można dopatrzyć 

się odbicia przewalajacych 

się z wielką prędkością 

i ciśnieniem wściekłych 

fal powodziowych. 

Prowadzący naszą grupę 

Indianin z plemienia Navaho 

- Dale opowiada o 

ostatnich falach, które 

przeszły przez kanion i 

informuje, że przy załamaniu 

pogody turyści 

z uwagi na bezpieczeństwo 

nie są wpuszczani 

do środka.Moc wody szacujemy 

patrząc w górę, 

gdzie na wysokości kilkunastu 

metrów fala wklinowała 

w skały potężne 

konary przeniesione z 

innego miejsca. Główny 

punkt programu to moment 

około południa kiedy 

mrok kanionu przebija 

wiazka lasera padająca 

gdzieś z góry. To słońce 

w zenicie przedostaje 

się przez wąskie szpary 

dając ten niesamowity 

efekt. Wiązki lasera 

rozszerzają się po chwili 

do snopów reflektora, w 

które Dale dla lepszego 

efektu wizualnego sypie 

piach zawczasu przygotowaną 

łopatka . Niesamowite 

kontrasty. Nie ma 

szans na objęcie tonalne 

całości sceny. Decydujemy 

się na seryjne zdjęcia 

do późniejszej obróbki w 

HDRy. 

Grand Canyon postanowiliśmy 

oglądać, w 

przeciwieństwie do zdecydowanej 

większości 

wizytujących, z północnej 

krawędzi. Czasu mamy 

mało. Pędzimy na North 

Rim przecinając po drodze 

rzekę Kolorado. Nad 

nią rozpięte są dwa równoległe 

do siebie historyczne 

mosty. Fotografujemy 

zawzięcie tracąc 

czas przeznaczony na 

oglądanie Grand Canyon. 

Docieramy wreszcie 

na punkt widokowy Bright 

Angel Point. Widok 

dosłownie zapiera dech 

w piersiach. Przestrzeń, 

ogrom skał, kolory, świa- 



EApodróż 

tło paraliżują. Żadne al- 

te. Mormoni, którzy byli 

piecznie ze względu na 

chwyt i niedowierzanie. 

bumy nie oddają tego 

Park Narodowy Zion 

pierwszymi białymi w tym 

śliskie kamienie na dnie. 

Barwy kanionu to kaledo- 

wrażenia, do tego stop- 

Do Zion docieramy po- 

rejonie nazwali szczyty 

Niektórzy turyści idą w 

skop odcieni różu, bieli, 

nia, że zapominam robić 

przez płaskowyż po- 

gór religijnie brzmiącymi 

wypożyczonych spodnio- 

brązu i czerwieni roz- 

zjęcia. Towarzysze po- 

nad doliną Virgin River, 

nazwami – Angels Lan- 

butach w piankach pod- 

ciągnięty w postaci lasu 

dróży, otrząsnąwszy 

z charakterystycznymi, 

ding, The Great White 

pierając się fachowym 

iglic, wawozów, pieczar 

się z niemego zachwy- 

poszatkowanymi wzgó- 

Throne, Patriarch’s Court, 

(też wypożyczonym) ki- 

i innych formacji. Pod- 

tu przypominają mi o 

rzami. Najsłynniejsze to 

East Temple, Altar of Sa- 

jem. Następnym razem o 

jeżdżamy na przystanek 

fotografiach - w końcu 

Checkerboard Mesa czyli 

crifice. Wahadłowo kursu- 

tym nie zapomnę, a teraz 

sąsiadujący z the Lodge 

jeszcze inne punkty 

Szachownica: kremo- 

jącym autobusem wzdłuż 

zawracam bez osiągnie- 

i Sunrise Point i w drogę 

wycieczki na nas cze- 

wo- żółta góra pocięta 

rzeki Virgin jedziemy na 

cia „Subwaya„– forma- 

– na Fairyland Loop Trail. 

kają .Ale jak to wyka- 

poziomymi szczelinami 

ostatni przystanek o na- 

cji skalnej uformowanej 

Przed nami około 12 km 

drować? Decyduję się na 

oddzielającymi kolejne 

zwie świątyni Sinawa, 

przez powodzie. 

szlaku o różnicy pozio- 

kilka zdjęć do złożenia 

warstwy skamieniałych 

skąd szlak prowadzi do 

mów aż 1400 metrów. 

w panoramę. Następ- 

wydm oraz pionowymi 

wylotu kanionu Zion – 

Park Narodowy Bryce 

Szlak wiedzie łagodnie w 

ne punkty widokowe są 

bruzdami powstałymi w 

the Narrows. Dalej prze- 

Organizacja ruchu tury- 

dół, a po mniej więcej pół 

na płaskowyżu Walhalli: 

wyniku naprężeń. Wokół 

dzieramy sie już pod prąd 

stycznego jest tu typowa 

godzinie docieramy do 

Cape Royal, Bright Angel 

poskręcane sosny, mar- 

rzeki Virgin River. Ścia- 

dla wielu Parków Na- 

Chińskiego Muru – serii 

wraz z Window Point. Wi- 

twe pnie, czerwone kwia- 

ny kanionu Narrows są 

rodowych USA. Samo- 

białych iglic wznoszących 

doki z tych platform robią 

ty i jaszczurki. Wjazd do 

wysokie na trzysta me- 

chody zostawia się na 

się nad szlakiem. Da- 

równie ogromne wraże- 

Parku odbywa się przez 

trów. Dnem płynie zimna 

jednym z parkingów i 

lej znowu w dół : kolory 

nie. 

wykuty w skalnej ścianie 

rzeka, sięgająca kolan, 

wsiada się do autobu- 

stają się intensywne, a 

O zmierzchu wchodzi- 

tunel. Po wyjechaniu z 

a miejscami nawet do 

sów – wahadłowców 

szlak wiedzie przez ja- 

my na Window Point 

niego następuje zmiana 

pasa. Trzysta metrów wy- 

wożących turystów po 

kiś czas po płaskim dnie 

– punkt widokowy za- 

dekoracji : wysokie skal- 

żej nad nami rozciąga się 

punktach widokowych. 

wyschniętego strumie- 

wieszony nad mostem 

ne szczyty, zieleń, kręte 

pustynia. Po 30 minutach 

Jedziemy do Bryce Point. 

nia. Na chwilę odbijamy 

skalnym wiszącym wy- 

drogi. Zion znaczy sank- 

rozpadają nam się klap- 

Rozciągający się z tego 

do „Tower Bridge „ . Nad 

soko ponad kanionem. 

tuarium lub miejsce świę- 

ki a boso jest tu niebez- 

miejsca widok budzi za- 

nami wznosi się iglica 



EApodróż 

z mostami skalnymi po 

obu stronach. Zstępujemy 

wgłąb kanionu wróżek 

– Fairyland Canyon i 

maszerujemy pośród setek 

różowych wieżyczek. 

Przystajemy co kilkadziesiąt 

metrów aby zrobić 

zdjęcie. Jest naprawdę 

bajkowo. 

Zebra Slot, Capitol 

Reef 

Aby dostać się do wrót 

kanionu Zebra należy 

początkowo jechać drogą 

nr 12 aby po pewnym 

czasie opuścić asfalt kierując 

się na Hole-in-the- 

-Rock Road wiodącą do 

Escalante. Jest to droga 

gruntowa. Jedziemy nią 

aż nasz GPS z wgraną 

uprzednio trasą nakazuje 

nam zatrzymać się. 

Następnie trasa wiedzie 

przez około 2 godziny 

pieszo przez półpustynię. 

Suche trawy, kwitnące kaktusy i inne kwiaty 

pustynne. Patrzymy uważnie pod nogi – to rejony 

wymarzone dla grzechotników 

i skorpionów. 

Po drodze piękne widoki: 

potężna góra o charakterze 

„ the Wave „ pełna 

rozbiegających i skupiających 

się linii, suche 

trawy, kwitnące kaktusy 

i inne kwiaty pustynne. 

Patrzymy uważnie pod 

nogi – to rejony wymarzone 

dla grzechotników i 

skorpionów. Docieramy 

do wrót Zebry. Najpierw 

szeroko, powoli 

coraz węziej, potem 

zdejmujemy plecaki 

i wciągamy brzuchy. 

Ściany kanionu wiją 

się a efekt podkreśla 

paskowaty wzór skał. 

Jedna ściana wskutek 

specyficznego światła ma 

inny odcień. Z paskowanych 

ścian wystają kule 

Moki Marbles, żelazowe 

konkrecje, znacznie 

twardsze od otaczającego 

je piaskowca. Ślady wokół 

nich pozwalają odczytać, 

w którym kierunku 

pędzi tu woda w czasie 

powodzi. Zauroczeni spędzamy 

w kanionie ok 2 

godziny – oczywiście cały 

czas fotografując. Capitol 

Reef decydujemy się 

przeciąć szlakiem Burr 

Trail – drogą na przełaj 

do parku narodowego. 

Wije się ona w przepięknym 

kanionie o czerwonych 

skałach. Zdjęcia tu 

to niemal obowiązek za 

każdym kolejnym zakrętem. 

Kanion otwiera się i 

mamy przed sobą szeroki 

pejzaż z kolejnymi stopniami 

skalnymi – Grand 

Staircase. Wkrótce docieramy 

na krawędź Burr 

Trail Switchbacks – serii 

serpentyn sprowadzających 

drogę na dno kanionu. 

Canyonlands, Dead 

Horse Point i Arches 

Moab. Pobudka około 

czwartej rano po dwóch 

i pół godzinach snu aby 

zdążyć na wschód Słońca 

w Mesa Arch Point w 

parku narodowym Canyonlands. 

Po dotarciu 

do parku przejeżdżamy 

wąskim przesmykiem na 

Wyspę w Niebie (Island 

In The Sky) docierając w 

ten sposób pół godziny 

przed wschodem na parking 

koło Mesa Arch. Na 

skalnej półce przed kamiennym 

łukiem znajduje 

się już tłumek fotografów 

z rozstawionymi statywami. 

Z trudem znajdujemy 

miejsce z widokiem. 

Wreszcie wschód. Można 

to usłyszeć - po jazgocie 

migawek aparatów. Zdecydowałem 

się na zrobienie 

serii RAW-ów pod 

przyszłą obróbkę HDR ze 

względu na skalę tonacji: 

od chmur rozświetlanych 

wschodzącym słońcem 



EApodróż 

poprzez skały łuku roz- 

wśród pionowych skał, 

Wall Arch zawalił się kilka 

ga ciągnie się godzinami 

gęsta i tłusta. Pracujemy 

palone różem aż do ścian 

którą niestety z braku 

lat temu (w 2008 roku). 

a biegnie prosto po ho- 

filtrami polaryzacyjnymi. 

kanionu i widocznych 

czasu pomijamy. Zatrzy- 

Przebywający w pobliżu 

ryzont dzieląc pustynny 

W zależności od ustawie- 

w dali i sylwetek dziw- 

mujemy się dopiero pod 

turysta wykazał się re- 

widnokrąg na dwie równe 

nia wieże tufowe lewitują 

nych skał na horyzoncie, 

Balanced Rock – niezwy- 

fleksem i zdążył sfoto- 

połowy. Przejeżdżamy 

w przestrzeni, lub odbi- 

oświetlonych słabawym 

kłą skałą stojącą na kil- 

grafować to zdarzenie a 

niedaleko słynnej j bazy 

jają się w niebieskiej wo- 

jeszcze światłem nieba. 

kudziesięciometrowym 

następnie zdjęcia udo- 

wojskowej – Area 51, w 

dzie. 

Zbaczamy w drodze po- 

postumencie (natural- 

stępnił władzom parku. 

której podobno badane 

Wieże tufowe zaczynają 

wrotnej do Dead Horse 

nym). Sprawia wrażenie 

W drodze powrotnej po- 

są pojazdy Obcych. W 

się kilkadziesiąt metrów 

Point. Leży on na tere- 

jakby nie podlegała pra- 

stanowiliśmy zobaczyć 

ciągu całego dnia jazdy 

od obecnego brzegu je- 

nie stanowego parku.. 

wie grawitacji. Okrążyw- 

jeszcze dwa kolejne łuki 

widzimy zaledwie dwie 

ziora, ponieważ utraciło 

Na sam punkt widokowy 

szy skałę udajemy się do 

– Pine Arch i Private Arch 

małe miejscowości : Cal- 

ono spore zasoby wody 

wjeżdża się przez szeroki 

Ogrodów Diabła – Devil’s 

po czym pojechaliśmy do 

liente i Tonopah. 

w wyniku przekierowania 

na zaledwie 30 metrów 

Garden. 

punktu widokowego, z 

zasilających je strumieni 

przesmyk nad przepaścią. 

Znajduje się tu najsłyn- 

którego można podejść w 

Mono Lake oraz Yose- 

do Los Angeles. Niedaw- 

Podobno kiedyś służył on 

niejszy łuk parku – ma- 

miarę blisko do najsłyn- 

mite 

no podpisano ustalenia, 

kowbojom do zapędzania 

jący ponad 100 metrów 

niejszego z łuków będa- 

Jezioro Mono Lake z dale- 

w wyniku, których zosta- 

tu dzikich mustangów. 

długości Landscape Arch. 

cego zarazem symbolem 

ka nie robi dużego wraże- 

nie przywrócony dawny 

Po chwili kontemplujemy 

W najwęższym miejscu 

stanu Utah – Fragile Arch 

nia. Docieramy jednak do 

poziom jeziora. Oznacza 

widok zakola Colorado, 

ma zaledwie około metra 

(Delikatnego Łuku ). 

punktu „South Tufa Area” 

to, że za kilkanaście lat 

określanego podkową. 

grubości. Podejście pod 

, podchodzimy do brzegu 

fotografowane przez nas 

Jest on niezwykły: rzeka 

sam łuk jest zamknięte 

Tego dnia przejechaliśmy 

jeziora i popadamy foto- 

skały skryją się w toni je- 

wykonuje wśród wysokich 

ponieważ zauważalnie 

przez pustkowia i odlu- 

graficzny amok. Wokół 

ziora. Woda w Mono Lake 

klifów zwrot o 180 stopni. 

eroduje on a jedna z jego 

dzia stanów Utah i Neva- 

wznoszą się białe sta- 

jest dziesięciokrotnie bar- 

Jedną z pierwszych 

podpór niedawno obsu- 

da w dużej części drogą 

lagmity. Tworzą one całe 

dziej zasolona od mórz, 

atrakcji witających od- 

nęła się. Leżący nieda- 

nr 375 zwaną: „Extra- 

bastiony i fortece. W od- 

i jest o ponad 100-krot- 

wiedzających Park Arches 

leko od Landscape Arch 

terrestial Highway” czyli 

dali widać ośnieżone stoki 

nie wyższej zasadowości. 

jest Park Avenue – dolina 

22-metrowy łuk o nazwie 

Drogą Pozaziemską. Dro- 

Gór Skalistych. Woda jest 

NASA poszukuje w nim 



EApodróż 

obcych form życia. Ponoć 

skutecznie. 

Po przerwie kawowej 

wspinamy się drogą wiodącą 

na przełęcz Tioga, 

na wysokości 3300 metrów 

n.p.m. Mijamy przepiękne 

jeziora, strumienie 

i łąki a w tle widzimy 

nieustannie ośnieżone 

szczyty górskie. Tioga 

Pass Road wiedzie przez 

park narodowy Yosemite 

dając możliwość spojrzenia 

na park z innej perspektywy. 

Droga została 

w tym roku wyjątkowo 

wcześnie odśnieżona i 

otwarta dla ruchu samochodowego 

(początek 

maja). W poprzednich 

latach otwierano ją dopiero 

w połowie czerwca. 

Jednym z najpiękniejszych 

miejsc widokowych 

jest Olmstead Point. Stąd 

po przejściu ok kilometra, 

dochodzimy na kopułę 

skalną, z której otwiera 

się widok na skałę Halfdom, 

górującą nad doliną 

Yosemite gdzieś w dali 

pod nami. 

Pod wieczór docieramy 

jeszcze do zagajnika 

wielkich sekwoi – Toulumne 

Grove of Giant 

Redwoods. Jest ich niewiele, 

jeden, z wyrąbaną 

bramą, przez którą kiedyś 

przejeżdżano bryczkami, 

stoi martwy. Dalej 

leżą zwalone pnie dwóch 

gigantów. Spacerując 

wzdłuż nich pojmujemy 

ich ogrom. 

Yosemite 

To nasz ostatni dzień w 

trasie i jedyny z kiepską 

pogodą. Dolina Yosemite 

zalega w niskich chmurach. 

Zatrzymujemy się 

przy Cascade Creek na 

zdjęcia wodospadu, potem 

zjeżdżamy w dół do 

W drodze powrotnej niebo przeciera się. Ukazują 

się ściany Yosemite oprószone świeżym 

śniegiem. Sceneria wypisz wymaluj jak ze 

zdjęcia Ansela Adamsa. 

doliny, aż do El Capitana 

– chatakterystycznej, 

pionowej skały o wysokości 

ponad kilometra. Potem 

docieramy na koniec 

doliny skąd udajemy się 

pieszo do Vernal Falls i 

ewentualnie do Nevada 

Falls. Szlakiem mgieł – 

Mist Trail docieramy do 

pierwszego z wodospadów. 

Temperatura spada 

do 3ºC, zaczyna padać 

śnieg zmieszany z deszczem. 

Zawracamy. 

W drodze powrotnej niebo 

przeciera się. Ukazują 

się ściany Yosemite oprószone 

świeżym śniegiem. 

Sceneria wypisz wymaluj 

jak ze zdjęcia Ansela 

Adamsa – Clearing Winter 

Storm over Yosemite. 

Skwapliwie wykonujemy 

serię ujęć. Skręcamy 

jeszcze do Tunel View. 

Widok znowu zapiera 

dech. 

San Francisco 

Do miasta wjeżdżamy 

od północy przez Golden 

Gate Bridge. Robimy 

zdjęcia z terenu dawnego 

fortu broniącego cieśniny. 

Potem przejeżdżamy 

mostem na południowy 

bastion, gdzie zostajemy 

na kolejną godzinę fotografowania. 

Jeszcze przejażdzka po 

mieście. Najpierw ruszamy 

na wzgórza na południe 

oraz ponad centrum 

miasta. Całe dzielnice 

uroczych małych domków. 

Potem stromymi 

ulicami zjeżdżamy w dół, 

w stronę Chinatown i ulic, 

po których suną słynne 

tramwaje. Szybko dojeżdżamy 

na lotnisko, gdzie 

oddajemy samochód i 

pakujemy się do Jumbo 

Jeta, który zabiera nas do 

Europy. Nareszcie się wyspimy. 

l 



EApodróż 

Double Arch to chyba najwyższy 

z łuków w Parku 

Arches. 



EApodróż 

Wodospad Yosemite 

Falls w deszczową 

pogodę. 



EApodróż 

Ten dom w stylu pueblo 

został zaadaptowany do 

funkcji visitors center . 



EApodróż 

Do zachodu słońca 

można jeździć samochodem 

pomiedzy 

formacjami skalnymi 

Monument Valley. 


USA USA - MACIEJ - MACIEJ CZARNECKI

EApodróż 

kolorowa jaszczurka 

zamieszkuje Park 

Petrified Forest w 

Arizonie. 



EApodróż 

Arizona. W drodze na 

północną krawędź 

Grand Canyonu. 

67 KWIECIEN 2012 


EApodróż 

Wąwozami The Narrows 

można maszerować nawet 

kilkadziesiąt kilometów. 

Polecam jednak 

ciepłe spodniobuty. 



EApodróż 

STEK W KNAJPCE PRZY 

ROUTE 66. 

69 www.FotoGeA.com KWIECIEN 2012 USA TYBET - MACIEJ Łukasz CZARNECKI Supergan

EApodróż 

Na drodze Route 66 można spotkać stare stacje 

benzynowe przekształcone w skanseny-muzea. 

Bilety do Antelepe Canyon oferowane są na 

dwojakie wycieczki - turystyczne i fotograficzne. 

Wieże tufowe w jeziorze Mono Lake powstawały 

przez setki lat. 



EApodróż 

Checkerboard Mensa 

wita wjeżdżających 

do Parku Zion . 



EApodróż 

Tunel w sekwoi został 

wyrąbany w zeszłym 

wieku aby mozna 

było przejeżdżać 

dorożkami. 



EApodróż 

Wzgórza Blue Mensa 

tworza niesamowitą 

widokowo krainę. 



EApodróż 

Jadąc godzinami przez puskowia Newady kierowcy 

umilają sobie czas strzelając do znaków 

drogowych. 

Delicate Arch jest symbolem stanu Utah. 

Sprawni wspinacze potrzebują 3 dni aby zdobyć 

El Captain’a. Dwie noce śpią na półkach skalnych. 



EApodróż 

Golden Gate jest niezwykle 

malowniczy. Można 

go fotografować z obu 

stron mostu na specjalnie 

wydzielonych obszarach.. 

75 www.FotoGeA.com LIPIEC KWIECIEN / SIERPIEŃ 2012 2012 

USA TYBET USA - MACIEJ - MACIEJ Łukasz CZARNECKI 

Supergan


eAfelieton / bez filtra 

Lato wszędzie… 

Upały… Kanikuła… Lenistwo… No, to rzeczywiście 

charakterystyczne cechy wakacji. Dla 

wszystkich, z wyjątkiem fotografujących. Ci 

wstają o świcie, z niepokojem wyglądają przez 

okno i kombinują, gdzie pójść i co uwieczniać na 

zdjęciach. 

PLAŻA PUSTA, BO CHŁODNO i POCHMURNO ... No, i bardzo 

dobrze! Można spokojnie skupić się na jakimś detalu, dobrać 

odpowiednie do niego tło, a nawet zrobić kilka zdjęć w różnych 

ustawieniach, by potem wybrać najlepsze. 

A przede wszystkim wgapiają 

się w niebo - to ono 

ma sprawić, że poranek i 

cały dzień będą fotograficznie 

udane. Dla wielu 

początkujących amatorów 

robienia zdjęć oznaką 

sukcesu jest bezchmurne 

niebo. Ci bardziej obeznani 

z fotograficznymi tajnikami 

wiedzą, że „niebieska 

blacha” nad głową 

i wściekle ostre światło 

wcale nie sprzyjają robieniu 

zdjęć. Ale prawdziwy 

problem pojawia się 

wtedy, gdy niebo zasnuwają 

chmury, a co 

gorsza jest ciemno, ponuro, 

a na dodatek pada 

deszcz. Katastrofa? Nic 

podobnego! Tak naprawdę 

podczas każdej pogody 

można znaleźć atrakcyjny 

temat i odpowiednio wykorzystać 

światło (i jego 

WOJCIECH 

WALCZUK 

Dziennikarz, fotograf, 

obserwator. Z aparatem 

od 1966 roku. 

brak) oraz atmosferyczne 

niespodzianki. 

Urlopy spędzamy w różnych 

miejscach: w kraju, 

za granicą, w górach, 

nad jeziorami, czy nad 

morzem - tak naprawdę 

miejsce nie ma znaczenia, 

bo wszędzie możemy zasadzić 

się na coś, co nas 

zainspiruje, znaleźć temat, 

który będzie fotogra- 

7 

ficznym wyzwaniem. Najtrudniejsze 

zadanie stoi 

przed tymi, którzy wykupili 

objazdową podróż i niczym 

japońska wycieczka 

zatrzymują się tam, gdzie 

chce przewodnik i w ciągu 

kilku lub kilkunastu minut 

„muszą” sfotografować 

koloseum i pół Rzymu, 

wieżę Eiffla i Notre Dam, 

lub trzy zamki nad Loarą 

jednocześnie. Im rzeczywiście 

piękna, słoneczna 

pogoda pomaga - szkoda 

by było, gdyby pamiątka 

z tak atrakcyjnej wyprawy 

nie była śliczna jak pocztówka. 

Ci, którzy nie mają ambicji 

„zaliczać” kolejne zabytki 

oraz kurorty... i nie 

zależy im na tym, by smażyć 

się na plaży, a mają za 

to ambicje fotograficzne - 

nie muszą się aurą przej- 

77 www.FotoGeA.com c LIPIEC / SIERPIEŃ 2012 

Fot.: Archiwum autora 

Felieton

eAfelieton / bez filtra 

mować. Chociaż… przyznam, 

że w gronie moich 

przyjaciół „po obiektywie” 

jest kilkoro takich, którzy 

chętnie uczestniczą we 

wspólnych wycieczkach 

plenerowych, ale zdarza 

się, że gdy nie ma słońca 

nawet nie wyjmują aparatu 

z torby czy plecaka. 

To typowi miłośnicy kontrastów, 

refleksów, cieni 

i faktur. Ba! To specjaliści 

od fotografii tradycyjnej, 

czarno białej. Można 

powiedzieć - koneserzy, 

którzy po wielu latach 

fotografowania szukają 

szczególnych wrażeń, motywów, 

efektów. Jednak 

NAD WODĄ KAŻDY PRZEBŁYSK SŁOŃCA DAJE CIEKAWE 

EFEKTY, Jeśli wykażesz się odrobiną cierpliwości i wiesz, jak 

„łapać” takie chwile - może powstać naprawdę ciekawa fotografia 

podkreślająca nastrój... niepogody. 

ny wydają się zapraszać 

do fotografowania. A zatem 

- nie ma złej pogody 

na robienie zdjęć! Przy 

okazji możemy poprawiać 

swój warsztat, uczyć się 

„sztuczek”, które wzmocnią 

efekt końcowy. 

Jedyne o czym trzeba 

pamiętać to właściwa 

odzież - i dla siebie, i 

dla naszego sprzętu. Bo 

nie wszystkie aparaty są 

każdy fotografujący może 

próbować sił przy nienajlepszych 

warunkach. Kiedy 

jesteśmy na przykład 

nad morzem nawet 

sztormowa pogoda 

sprawia, że przeżywamy 

nie lada atrakcje: 

gra kolorów na niebie 

jest równie wspaniała 

jak podczas zachodów 

słońca, tyle że trudniej 

ją „złapać”. Spacer po 

mokrym od deszczu lesie 

to tysiące kropelek na gałązkach, 

liściach, czy pajęczynach, 

które tylko czekają, 

by je sfotografować. 

Nawet elementy architektury 

i zabytki pełne detali 

stają się ciekawymi tematami. 

A wiatr wyginający 

drzewa, trawy lub trzciny? 

To fantastyczny scenograf 

i pomocnik przy fotografowaniu. 

Nawet strugi 

deszczu, krople kapiące 

do kałuż i bulgoczące rynnaprawdę 

szczelne. A zatem 

- przed nami wielkie 

letnie fotografowanie. Z 

pogodą i bez, ale zawsze 

z przyjemnością. Bo pamiętać 

trzeba o tym, że 

wszyscy mamy pewien 

luksus: możemy robić 

zdjęcia, jakie lubimy. 

Tylko nieszczęśni zawodowcy 

muszą robić 

zdjęcia, które podobają 

się innym. 

l 

7 

DESZCZ MOŻE BYĆ SPRZYMIERZEŃCEM FOTOGRAFA. Woda „odświeża 

i nasyca” kolory, dodaje plastyki, sprawia, że to, co matowe - zaczyna 

błyszczeć. Wtedy nie ma znaczenia, że niebo jest zasnute i musisz mieć 

pelerynę. 

78 www.FotoGeA.com c LIPIEC / SIERPIEŃ 2012 

Fot.: Archiwum autora 

Felieton

otoforum 

LUSY dodatnie i PLUSY ujemne 

oceniamy zdjęcia naszych Czytelników 

Fot. 

DanutA Solska- 

-Patrzałek 

Bardzo nieciekawe 

światło spowodowało, 

że prawa cześć 

twarzy jest jaśniejsza 

i bardziej widoczna 

natomiast lewa gubi 

się mocnym cieniu od 

nosa. Szkoda, bo modelka 

jest świetna! 

7 

Fot. Mirosław Magiera 

Ciekawy kadr. Przekazujący spokój wieczoru. Przeszkadza mi „zsynchronizowanie” 

linii górnych oparć ławek z linią horyzontu. 

Fot. Grzegorz 

Konopka 

Nie przepadam za 

bardzo szerokimi kątami 

widzenia obiektywów 

są trudne do 

dobrego wykorzystania 

i dają bardzo 

rozległą głębię ostrości. 

Tu podobają mi 

się kreski linii a nie 

podoba mocny dom 

na horyzoncie. 

79 www.FotoGeA.com c LIPIEC / Sierpień 2012 FotoForum

otoforum 

Fot. Borys 

Szczypka 

Bardzo ciekawie wykorzystano 

rytmy oraz 

kolor. Dzięki nim dobrze 

przyciągany jest wzrok 

widza. Zwróciłbym 

uwagę na precyzyjne 

kadrowanie bez zbędnych 

elementów w rogach 

(trójkąty gzymsów 

oraz obcięte okna). 

Fot. 

Paweł 

Dąbrowski 

Ładny kadr z długimi 

czasem ekspozycji. 

Efektowne 

zdjęcia. Może 

dynamika zdjęcia 

nieco osłabła 

poprzez statyczne 

linie poziome 

Trochę mocne są 

biele fal roztrzaskujących 

się o 

skały. 

Fot. 

Jarosław Jurga 

Dobrze pokazane 

miejsce, może dla 

efektu skali warto 

dodać tzw. „czynnik 

ludzki” na pierwszym 

planie. Wówczas zdjęcie 

będzie ciekawsze, 

ponieważ teraz jest 

odrobinę płaskie. Ciekawie 

wykorzystane 

linie wiodące. 

Osoby, które chcą, aby ich zdjęcia zostały opublikowane i ocenione przez współpracujących 

z naszą redakcją fotografów prosimy o nadsyłanie swoich zdjęć e-mailem 

na adres: fotoforum@fotogea.com wraz z podaniem swoich danych kontaktowych 

(imię, nazwisko, adres) oraz wyrażeniem zgody na publikację. Bez 

tych danych nadesłane zdjęcia nie są wybierane do publikacji. Wyboru zdjęć 

do działu „PLUSY dodatnie i PLUSY ujemne” dokonuje redakcja. ZAPRASZAMY! 

PLUSY dodatnie i PLUSY ujemne 

oceniamy zdjęcia naszych Czytelników 

80 www.FotoGeA.com c LIPIEC / SIERPIEŃ 2012 FotoForum


eArecenzja 

agiczne błyski 

7 

Od lat walczę z obiegową 

opinią zakazującą 

używania w fotografii 

lamp błyskowych. 

Jest ona prawdziwa 

tylko wówczas, kiedy 

będziemy się nieumiejętnie 

posługiwać 

zewnętrzną lampą 

błyskową. Natomiast 

pomysłowe użycie 

światła flesza jest w 

stanie wykreować z 

naszych ujęć – piękne 

i niepowtarzalne fotografie. 

Zatem wystarczy 

się nauczyć. 

Zarówno posiadacze Nikonów 

jak i Canonów 

mają po świetnej książce 

opisujące kreatywne 

zastosowanie systemów 

lamp błyskowych. 

Książka Joe McNally, „Z 

pamiętnika lampy błyskowej” 

skierowana jest 

bardziej do użytkowników 

systemu CLS Nikona, natomiast 

Syl Arena “Siła 

Fleszy” opisał szczegółowo 

system lamp Canon 

Speedlite. Pomimo 

podtytułu “nie tylko dla 

canoniarzy” jest to książka 

skierowana przede 

wszystkim do właścicieli 

aparatów i lamp firmy 

Canon. Oczywiście wiele 

ogólnych uwag dotyczyć 

będzie stosowania lamp 

błyskowych jako takich 

ale znacznie więcej pożytku 

z nich będą mieli właściciele 

Canonów. Znajdą 

tu szczegółowe opisy 

lamp oraz sposoby ich 

użycia. W przedmowie 

bardzo trafnie napisano 

„Książka “Siła fle- 

szy” to zaginiona instrukcja 

obsługi lamp 

błyskowych Speedlite. 

Jej autor – Syl Arena 

– zdradza wszystkie 

sekrety, które starali 

się ukryć przed Tobą 

inżynierowie Canona”. 

Mocną stroną książki są 

przykładowe zdjęcia oraz 

SIŁA 

FLESZY 

Autor: 

SYL ARENA 

Wydawca: 

GALAKTYKA 

schematy ustawień lamp, 

które w prosty sposób 

wyjaśniają zasady ustawiania 

i wykorzystywania 

lamp. Samo ich prezycyjne 

powtórzenie powinno 

dać mnóstwo świetnych 

rozwiązań. Nic tylko zacząć 

natychmiast ćwiczenia! 

Czasami można na- 

potkać drobne problemy 

ponieważ do przykładowych 

zdjęć wykorzystano 

akcesoria, które nie 

są dostępne na naszym 

rynku i trzeba poszukać 

zamienników. W książce 

zostały szczegółowo omówione 

sposoby i zasady 

mieszania różnych źródeł 

światła, opisano filtry 

korekcyjne i pokazano, 

kiedy i jak należy z nich 

korzystać. 

Autor poprzez swoje zdjęcia 

udowadnia, że opisane 

sposoby pracy lamp błyskowych 

mogą dać znakomite 

rezultaty. Jestem 

pewny, że kiedy się je 

pozna i polubi, nigdy się 

już nie wróci do światła 

lampy błyskowej wbudowanej 

albo przypiętej do 

korpusu aparatu. 

82 www.FotoGeA.com c LIPIEC / Sierpień 2012 

marek waśkiel

najlepszy i największy polski e-magazyn 

FotoGeA.com 


miesięcznik 

www.FotoGeA.com 

ZAPRENUMERUJ 

BEZPŁATNY 


EA 

EApodróż 

BIESZCZADY - góry mityczne 

Tekst: 


Zdjęcia: 



Bieszczady to coś znacznie więcej niż jedyny skrawek Karpat 

Wschodnich w Polsce. Ich największą mocą jest legenda 

tworzona przez kolejne pokolenia wędrujących tu turystów. 


BIESZCZADY MAREK MAREK WAŚKIEL WAŚKIEL

EApodróż 

JESIEŃ JEST NAJBAR- 

DZIEJ malowniczą porą 

roku w Bieszczadach. 


BIESZCZADY TYBET MAREK Łukasz WAŚKIEL Supergan

EApodróż 

Przejażdżka wąskotorową 

ciuchcią 

jest jedną z bieszczadzkich 

atrakcji. 


norwegia BIESZCZADY – zdjęcia MAREK marek WAŚKIEL waśkiel

EApodróż 

Przez Połoniny prowadzi 

Główny Szlak 

Beskidzki jeden z 

najdłuższych pieszych 

szlaków w 

Polsce. 

BIESZCZADY MAREK WAŚKIEL

EApodróż 

Do dziś Bieszczady 

są uznawane za 

góry bezludne, dzikie 

i trudno dostępne. Jak 

żadne inne w Polsce są 

postrzegane jako magiczne 

góry wolności. 

Tak wielka jest siła legendy, 

którą tworzyło 

kilka turystycznych 

pokoleń. Mit Bieszczadów 

rodził na początku 

lat sześćdziesiątych w 

czasie studenckich obozów 

i rajdów, w namiotowych 

bazach, przy 

ogniskowych “śpiewankach”, 

w trakcie nocnych 

wypraw do “Grobu 

Hrabiny” i wyczekiwaniu 

wschodu słońca na 

Haliczu. 

Chociaż przez ostatnie lata 

bieszczadzkie doliny zapełniły 

się pensjonatami i hotelami, 

w długie weekendy 

w Ustrzykach Górnych i 

Wetlinie zdarzają się korki, 

a po to aby wejść na Tarnicę 

trzeba kupić bilet... 

legenda trwa nadal. 

Połoniny 

Bez połonin i bukowych 

lasów nie byłoby Bieszczadów. 

Są najbardziej 

charakterystycznym elementem 

pejzażu tych 

gór. Połoniny powstały 

w sposób naturalny ale 

niegdyś na skutek działalności 

gospodarczej ludzi 

(wypas bydła i owiec, 

wycinka drzew) ich zasięg 

został znacznie poszerzy. 

Na starych zdjęciach 

z Bieszczadów widać 

wyraźnie, że ich dolna 

granica znajdowała 

się znacznie niżej niż 

obecnie. Wówczas od 

wysoko sięgających z 

dolin pól uprawnych 

oddzielał je tylko wąziutki 

pasek lasu. Przed 

wysiedleniami w 1947 r. 

Jesienne wędrówki po bieszczadzkich połoninach 

mają najwięcej uroku. Najpiękniej jest 

rano, kiedy lekki mróz czyni powietrze przejrzystym 

i zapewnia wspaniałą widoczność. 

bieszczadzkie wsie były 

bardzo gęsto zaludnione 

a każdy kawałek ziemi 

uprawnej musiał być intensywnie 

wykorzystany. 

Kiedy ludzi zabrakło, lasy 

i zarośla szybko zajęły 

przestrzenie odebrane im 

przez człowieka. Jesienne 

wędrówki po bieszczadzkich 

połoninach mają najwięcej 

uroku. Najpiękniej 

jest rano, kiedy lekki mróz 

czyni powietrze przejrzystym 

i zapewnia wspaniałą 

widoczność (pewnej jesieni 

widziałem z Bieszczadów 

tatrzańskie szczyty) a głazom 

i pożółkłym trawom 

uroku dodaje poranny 

szron. Większość połonin 

jest objęta ochroną przez 

Bieszczadzki Park Narodowy 

i można się po nich 

poruszać wyłącznie wyznakowanymi 

szlakami 

oraz po wykupieniu biletu 

wstępu do parku. W czasie 

takich wędrówek można 

się dokładniej przyjrzeć 

przyrodzie Bieszczadów. 

Większość pośród osób 

wędrujących szlakami połonin 

zadowala się wyłącznie 

szerokimi panoramami. 

Jednak warto wiedzieć, że 

wśród roślinności porastającej 

grzbiety, wydawałoby 

się niewysokich, Bieszczadów 

w ich najwyższych 

partiach można zobaczyć 

zbiorowiska alpejskie złożone 

m.in. z wielu gatunków 

roślin wschodniokarpackich. 

Występuję tu np. 

murawa z kostrzewą niską 

i pięciornikiem złotym, 

borówczysko bażynowe, 

borówczysko połoninowe 

z kostrzewą niską oraz 

alpejskie torfowiska połoninowe 

z bażyną obupłciową. 

Kraina wilków? 

Bieszczady a w szczególności 

obszary włączone 

do Bieszczadzkiego Parku 

Narodowego (oraz jego 

otulina) są jednymi z naj- 



EApodróż 

cenniejszych ostoi ssaków 

ka. Obecnie żyje tu kilka- 

Kłopoty z żubrami 

to odstrzał żubrów. Rocz- 

pedź, Wisłok Wielki i Ra- 

i ptaków drapieżnych w 

dziesiąt sztuk (od 30 do 

Przywieziono je w Biesz- 

nie odstrzeliwano od 20 

doszyce) i 7 murowanych 

Europie. To właśnie w tych 

100 sztuk - w zależności 

czady z Puszczy Białowie- 

do 30 sztuk. Teraz stado 

(Zagórz, Dolina, Mokre, 

górach mieszka najwięk- 

od metody obliczeń i ce- 

skiej: dwa dorosłe byki, 

liczy około 90 osobników. 

Czaszyn, Łukowe i Smol- 

sza w Polsce populacja 

lów dla których służą) tych 

dwie krowy i trzy roczne 

Jak się sądzi, część stada 

nik). Podróż tym szlakiem 

niedźwiedzi brunatnych i 

drapieżników podzielonych 

byczki. Po rocznej aklima- 

wywędrowała za granicę. 

potwierdza starą prawdę, 

wilków. Liczebność niedź- 

na 5 do 7 watah. Niechęć 

tyzacji w zagrodzie wy- 

Zapewne odezwał się w 

że gór nie można poznać 

wiedzi szacuje się w za- 

do wilków wśród wielu 

puszczono je w 1964 r. na 

nich ów niespokojny duch 

bez wędrówki po zakamar- 

leżności od metody badań 

mieszkańców bieszczadz- 

wolność. Jeden z nich o 

ich przodka - Pulpita, ce- 

kach ich dolin. 

na 30-50 osobników. Na 

kich wsi nadal jest ogrom- 

imieniu Pulpit zachły- 

niącego wolności i dalekie 

terenie BdPN zlokalizo- 

na. Zapewne jak co roku 

sną się daną mu wolno- 

wędrówki. 

Stuletnie jeziorka 

wano kilka gawr (zimo- 

zaraz na początku zimy 

ścią tak dalece, że już 

Zarówno z Turzańska jak i 

wych legowisk) niedźwie- 

pojawią się w lokalnej pra- 

w rok potem cała Pol- 

Piękne pogranicze 

ze Smolnika niedaleko do 

dzich. Zakładane są one 

sie dramatyczne opisy na- 

ska śledziła jego daleko 

Rzeka Osława i jej dopływ 

Jeziorek Duszatyńskich. 

w młodnikach, wykrotach 

padów okrutnych watah 

dystansowe wędrówki 

Osławica oddziela Biesz- 

Ponad 100 lat temu wiel- 

lub rozpadlinach skal- 

na stada owiec oraz pety- 

po kraju. Imię sławnego 

czady od Beskidu Niskiego 

kie osuwisko powstałe po 

nych i wykorzystywane 

cje hodowców o odstrzał 

żubra otrzymał nie mniej 

i nie wdając się w spory 

ulewnych opadach desz- 

przez niedźwiedzie przez 

- jakby nie było - dla wielu 

potem słynny wśród biesz- 

geografów przez lata tu- 

czu zatarasowało dolinę 

kilka lat. Bieszczady czę- 

osób patrona tej podkar- 

czadzkich wędrowców bar 

ryści wysiadający z po- 

na zboczach Chryszczatej. 

sto nazywane są “Krainą 

packiej krainy. 

w Ustrzykach Górnych. 

ciągu w Komańczy udając 

Zatarasowany został także 

Wilka”. Brzmi to bardzo 

Znacznie mniej emocji 

Stado żubrów liczyło w po- 

się na zachód wchodzili 

płynący przez nią potok. 

romantycznie. Jednak to 

budzą rysie - największe 

łowie lat osiemdziesiątych 

w Beskid Niski, a idąc na 

Szybko utworzyły się trzy 

właśnie tutaj prowadzono 

europejskie drapieżne koty 

około 180 sztuk. Jako, że 

wschód wkraczali w Biesz- 

jeziorka. Dwa istnieją do 

przeciwko nim najbardziej 

oraz symbol Bieszczadz- 

te zwierzęta nie są małe 

czady. W dolinie tych 

dziś i są największymi je- 

drastyczną kampanię. Dą- 

kiego Parku Narodowego. 

łatwo je było można zoba- 

rzek znajduje się 13 

ziorkami osuwiskowymi w 

żąc do jego całkowitego 

Jest ich bardzo mało i w 

czyć jak wędrują w doli- 

zabytkowych cerkwi – 6 

polskich Beskidach. Objęte 

wytępienia płacono premię 

dodatku żyją tak, by nie 

nie Sanu lub Tworylczyka. 

drewnianych (Wielopole, 

są ochroną i tworzą rezer- 

za każdego zabitego wil- 

rzucać się w oczy. 

Jednak wówczas rozpoczę- 

Morochów, Szczawne, Rze- 

wat “Zwiezło”. ◊ 



EApodróż 

CHATKA PUCHATKA jest 

jednym z najbardziej 

ulubionych punktów 

widokowych w Bieszczadach. 



EApodróż 

WNĘTRZE ZABYTKOWEJ 

CERKWI ozdobione jest 

ikonostasem. 



EApodróż 

W niektórych fragmentach 

Bieszczadów można 

się natknąć na wypalarnie 

węgla drzewnego. 



EApodróż 

WIELU FOTOGRAFÓW 

wybiera Bieszczady na 

miejsca swoich plenerów. 


BIESZCZADY MAREK MAREK WAŚKIEL WAŚKIEL

EApodróż 

JEST TU WIELE STA- 

RYCH CMENTARZY, 

na których zachowało 

się po kilka dawnych 

nagrobków. 



EApodróż 

BIESZCZADZKA PRZY- 

RODA zachwyca swymi 

oryginalnymi gatunkami. 



EApodróż 

OPIEKUNOWIE CERKWI 

mogą opowiedzieć nie 

jedną interesującą historię. 

96KWIECIEN 2012 BIESZCZADY TYBET MAREK Łukasz WAŚKIEL Supergan

EApodróż 

SZEROKIE ŁĄKI NAD 

DOLINAMI śnieg pokrywa 

już późną jesienią. 



EApodróż 

POŁONINY są najbardziej 

charakterystycznym 

elementem pejzażu 

Bieszczadów. 

98 www.FotoGeA.com 98KWIECIEN LIPIEC / SIERPIEŃ 2012 2012 

BIESZCZADY TYBET MAREK Łukasz MAREK WAŚKIEL Supergan WAŚKIEL

Bieszczady 

warsztaty 

fotografii krajobrazu 

:: praktyczne warsztaty 

w najbardziej Fotogenicznej 

Częśći BIESZCZADÓW 

WOLA MICHOWA 

19.20.21 października 

:: CODZIENNIE 

DUŻO czasu na Zdjęcia 

i mnóstwo praktycznych uwag 

:: Mała grupa - 8 osób 

:: Wieczorem 

omawianie wykonanych ZDJĘĆ 

:: Stała opieka INSTRuKTORA 

podpowiedzi i wskazówki 

:: TERMIN: 19.20.21 październik 2012 r. 

:: miejsce: wola michowa 

Informacje szczegółowe: http://www.waskiel.pl/bieszczady2012.html 



fot. shutterstock 

Sprawdzić przed wyjazdem! 

gdzie spać? 

gdzie jeść? 

...no i co jeść :) 

jak się poruszać? 

a co z wizami? 

ile zabrać kasy? 

...dolary czy euro? 

co oglądać? 

znaleźć kompana 

na wyjazd! 

Zarejestruj się na GoPlanet.pl i dołącz do świata sprawdzonych podróży. 

Podziel się swoją wiedzą, pisz opinie, pytaj i radź. Organizuj wyjazdy. 


apowiedzi, czyli już w numerze wrześniowym 

Rumunia 

chorwAcja 

9 

Podlasie 

FotoGeA.com 


Wydawca SOLO, Dorota Waśkiel 

Redaktor naczelny 

Marek Waśkiel 

waskiel@fotogea.com; tel.: 601 148 599 

LOFOTY 

DOMINIKANA 

zdjęcia: MAREK Waśkiel4, 

Redakcja i współpracownicy: 

Agnieszka Sowińska, Marcin Dobas, 

Agnieszka Staniszewska, Wojciech Walczuk, 

Grzegorz Lityński, 

Blog redakcyjny: www.fotogea.com 

Adres do korespondencji: fotogea@fotogea.com 

Copyright © Marek Waśkiel 2012 

Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk 

materiałów i dystrybucja FotoGeA.com w jakiejkolwiek formie 

i jakimkolwiek języku bez wcześniejszej pisemnej zgody 

Wydawcy jest zabroniony. 

101 www.FotoGeA.com c sierpień 2012 

Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów, zastrzega sobie prawo ich skracania i redagowania oraz nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń.

FotoGeA.com 


TO JUŻ JEST 

KONIEC 

7lipiec/ sierpień 2012 

tego numeru 

JEŻELI UWAżASZ, ŻE WARTO 

POLEĆ NAS sWOIM ZNAJOMYM! 

ZAPRASZAMY NA NASZEGO BLOGA: 

http://www.fotogea.com 

oraz na naszą stronę na Facebooku 

:: Warto Kliknąć w Te dwa Linki :) 


BEZPŁATNY MAGAZYN DO POBRANIA Z WWW.FOTOGEA.COM

Fotogea_07_2012

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?