sentro 2015
10 AGHAM AT TEKNOLOHIYA SENTRO KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA HUNYO-DISYEMBRE, 2015 “Ecorampa” isinagawa MALIKHAIN. Yan ang ipinakita ng mga mag-aaral ng KES nang sila ay rumampa sa entablado suot ang mga kasuotang yari sa mga basurang naipon nila upang makatulong sa kalikasan. (LARAWAN KUHA NI RONICA JANE CANTERE) Climate Change, nagdadala ng NI: KENNETH E. LAPORE, VI-1 Nakababahala ang di mapagilang pag -init ng sanlibutan at pabagu-bagong ihip ng panahon at klima sa ating mundo. Kung anu-anong mga trahedya at peligro ang nararamdaman at nasasaksihan ng bawat indibidwal. Hindi na natin maiwasan ang magkaroon ng sakit lalo na sa mga panahong katulad ngayon na sobrang init at halos ayaw na nating masikatan ng araw dahil matindi ang sinag nito. Ano nga ba ang climate change? Anu-ano nga ba ang masasamang epekto nito? Ang katagang ―Global Warming‖ o ang pag-init ng mundo ay tiyak na dulot ng mas malawak na climate change. Ang climate change ay tumutukoy din sa paglamig tulad ng pangyayari noong ―ice age.‖ Ginagamit ang katagang ‗Arthropogenic climate change‖ na ang pagbabago ng klima na dulot ng tao. Ang pagkakaroon ng tagtuyot ay nagdudulot din ng pagkasira ng mga pananim at pagkamatay ng mga alagang hayop na pinagkukunan ng mga ―poultry products‖. Maging ang mga tao ay hindi na rin ligtas sa panganib ng heat stroke at ang iba pang mga sakit tulad na lang ng sore eyes, pigsa at bungang araw. At ang pinakanakakabahalang epekto ng tagtuyot ay ang posibilidad ng pagkukulang sa suplay ng tubig dahil sa matumal na pagbuhos ng ulan sa mga panahong ito. inaasahan Karamihan sa mga sanhi ng ―global warming ay ang ilang maling gawain ng tao. Huwag sana nating abusuhin ang ating inang kalikasan bagkus ay tumulong tayo sa pangangalaga nito tulad ng pagtatanim ng mga puno, wastong pagsesegregate ng ating mga basura, pagpapanatiling malinis ng binubugang usok ng ating mga sasakyan at sa pag-iwas sa paggamit ng mga produktong may kemikal na chlorofluorocarbon (CFC) NI: ALYANNA JUAN VI-1 Isang ―Ecorampa Contest‖ ang naganap sa pagdiriwang ng Science Festival noong Setyembre ng taong 2015. Ang patimpalak ay isinagawa upang maipakita ang mga maaaring gawin sa mga patapong mga bagay upang mabawasan ang basurang itatapon at upang maagang matutunan ng mga magaaral ang wastong Ang Ecorampa Contest ay pangangalaga isang patimpalak para sa mga mag-aaral mula kinder hanggang ikaanim na baitang. Ang mga mag-aaral na kasali sa patimpalak ay lalakad sa entablado na Bukod suot ang kasuotang yari sa mga patapong bagay tulad ng plastic na mga botelya, cd, plastic wrappers, Styrofoam, balot ng kape o pagkain, at marami pang iba. magandang senyalas na ang pagkawala ng mapulang mata. Gayunman, posibleng nakakahawa pa rin ito. 2.Gumamit ng tissue imbes na panyo sa pagkakamot ng mata. Kapag panyo ang ginamit, babalik sa mata ang impeksyon sa bawat pagkamot gamit ito.Pero kung tissue ang gagamitin, agad na itong itapon. ng kalikasan. Ang mga mag-aaral sa ikalawang baitang at ikaapat na baitang ang nagwagi sa patimpalak. sa nasabing patimpalak ay nagkaroon din ng mga science booths ang ikaapat hanggang ikaanim na baitang na may kanya -kanyang tema. Nagkaroon din ng overnight camping ang mga Sore eyes . . . P. 8 3. Ugaliing maghugas ng kamay. Maghugas ng kamay gamit ang sabon at tubig. Mas epektibo ito kaysa sa paggamit ng alcohol. 4. Gumamit ng gamot - Kahit gumagaling ito mag-isa, makakatulong sa may sore eyes ang paggamit ng gamot na inereseta ng doctor. Halimbawa nito ang lubricant o tear replacement para hindi magaspang ang
11 HUNYO-DISYEMBRE, 2015 SENTRO KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA LATHALAIN NI: JAZMINE FERNANDEZ, VI-1 BAHAY KUBO Balut Kalesa Ito ay isang katutubo at kinikilalang pambansang tahanan sa Pilipinas. Yari ito sa kawayan, nipa at iba pang halamang likas sa bansa. Naaayon ang bahay kubo sa tropical na klima ng Pilipinas, gayon din sa pabugsobugsong pag-ulan. Sakaling mapinsala ito ng pag-ulan, madali naman itongpalitan o itayong muli. Dahil Bakya Larawan galing sa www.google.com pawang mula sa kalikasan ang mga materyales sa paggawa nito, may kaugnayan ang bahay kubo kaya naman madali itong buhatin o ilikas sa tulong nga kaugali- Larawan galing sa www.google.com Isang nilagang itlog ng itik na naglalaman ng sisiw na 18 na araw ang gulang, mayaman sa protina, bitamina, at mineral ang balut kaya itinuturing ng mga Filipino bilang pagkaing pampalakas. Ang Abaca fiber o mas kilala sa buong mundo bilang Manila Hemp ay nagmumula sa malasaging na puno Larawan galing sa www.google.com Isang sasakyang hinihila ng kabayo. Nakikita ito sa mga probinsyia ng Ilokos, lalo na sa may Vigan City. Ang kabuuan ay yari sa kahoy at nilalagyan ng bakal bilang suporta. Ito Abaca ay pinatatakbo ng isang kutsero. Nilalagay ng sapin ang ilalim ng uwitan (anus) ng kabayo para di babagsak ang dumi nito. May nakasabit ding mga balde ng tubig para inumin ng kabayo. Larawan galing sa www.google.com Ang bakya ay isang uri ng sapin sa paa na yari sa kahoy, karaniwan ay mula sa puno ng laniti at santol. Ito ay inuukit na may bahagyang lundo o kurba sa magkabilang bahagi upang bigyan ng anyong animo‘y paa. May kakapalan ang kahoy na ginagamit sa paggawa ng bakya kaya naman kadalasan ay inuukitan ito ng disenyo, gaya ng bulaklak at kabundukan. Nililihaito upang kuminis, at kung minsanay pinipinturahan upang mabigyan ng higit na kaayaayang anyo. Mahigit isang pulgada ang kadalasang taas ng bakya, at may ilan naming nilalagyan ng ka- Noong unang panahon ay lubid lamang ang gamit ng Abaca fiber. Kinalaunan, natutunan na rin itong gamitin bilang papel, tea bag, cigaret filter, sausage casing, furniture, tela, at ang pinakabagong teknolohiya ay ang paggamit ng abaca fiber bilang alternatibo ng mga fiber glass sa mga intiryor na parte ng mga sasakyan Larawan galing sa www.google.com Tumutubo ang Abaca sa halos lahat ng pook sa bansa, ngunit ang mga pangunahing probinsiyang nagtatanim nito par sa pandaigdigang kalakalan ay ang Sorsogon, Leyte, Southern Leyte, Catanduanes, Davao Orien-
- Page 1 and 2: Larawan kuha ni Ronica Jane Cantere
- Page 3 and 4: SENTRO HUNYO-DISYEMBRE, 2015 OPINYO
- Page 5 and 6: SENTRO HUNYO-DISYEMBRE, 2015 BALITA
- Page 7 and 8: SENTRO HUNYO-DISYEMBRE, 2015 BALITA
- Page 9: SENTRO AGHAM AT TEKNOLOHIYA HUNYO-D
- Page 13 and 14: HUNYO-DISYEMBRE, 2015 SENTRO LATHAL
- Page 15 and 16: HUNYO-DISYEMBRE, 2015 SENTRO ISPORT
10<br />
AGHAM AT<br />
TEKNOLOHIYA<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
“Ecorampa” isinagawa<br />
MALIKHAIN. Yan ang ipinakita ng mga mag-aaral ng KES nang sila ay rumampa<br />
sa entablado suot ang mga kasuotang yari sa mga basurang naipon nila upang<br />
makatulong sa kalikasan. (LARAWAN KUHA NI RONICA JANE CANTERE)<br />
Climate Change, nagdadala ng<br />
NI: KENNETH E. LAPORE, VI-1<br />
Nakababahala<br />
ang di mapagilang pag<br />
-init ng sanlibutan at<br />
pabagu-bagong ihip<br />
ng panahon at klima<br />
sa ating mundo. Kung<br />
anu-anong mga trahedya<br />
at peligro ang<br />
nararamdaman at<br />
nasasaksihan ng<br />
bawat indibidwal. Hindi<br />
na natin maiwasan<br />
ang magkaroon ng<br />
sakit lalo na sa mga<br />
panahong katulad<br />
ngayon na sobrang init<br />
at halos ayaw na<br />
nating masikatan ng<br />
araw dahil matindi ang<br />
sinag nito. Ano nga ba<br />
ang climate change?<br />
Anu-ano nga ba ang<br />
masasamang epekto<br />
nito?<br />
Ang katagang<br />
―Global Warming‖ o<br />
ang pag-init ng mundo<br />
ay tiyak na dulot ng<br />
mas malawak na climate<br />
change. Ang climate<br />
change ay tumutukoy<br />
din sa paglamig<br />
tulad ng pangyayari<br />
noong ―ice age.‖ Ginagamit<br />
ang katagang<br />
‗Arthropogenic climate<br />
change‖ na ang<br />
pagbabago ng klima<br />
na dulot ng tao.<br />
Ang pagkakaroon<br />
ng tagtuyot ay<br />
nagdudulot din ng<br />
pagkasira ng mga<br />
pananim at pagkamatay<br />
ng mga<br />
alagang hayop na<br />
pinagkukunan ng mga<br />
―poultry products‖.<br />
Maging ang mga tao<br />
ay hindi na rin ligtas<br />
sa panganib ng heat<br />
stroke at ang iba pang<br />
mga sakit tulad na<br />
lang ng sore eyes,<br />
pigsa at bungang araw.<br />
At ang pinakanakakabahalang<br />
epekto ng tagtuyot ay<br />
ang posibilidad ng<br />
pagkukulang sa<br />
suplay ng tubig dahil<br />
sa matumal na pagbuhos<br />
ng ulan sa mga<br />
panahong<br />
ito.<br />
inaasahan<br />
Karamihan sa<br />
mga sanhi ng ―global<br />
warming ay ang ilang<br />
maling gawain ng tao.<br />
Huwag sana nating<br />
abusuhin ang ating<br />
inang kalikasan<br />
bagkus ay tumulong<br />
tayo sa pangangalaga<br />
nito tulad ng pagtatanim<br />
ng mga puno,<br />
wastong pagsesegregate<br />
ng ating mga<br />
basura, pagpapanatiling<br />
malinis ng binubugang<br />
usok ng ating<br />
mga sasakyan at sa<br />
pag-iwas sa paggamit<br />
ng mga produktong<br />
may kemikal na chlorofluorocarbon<br />
(CFC)<br />
NI: ALYANNA JUAN VI-1<br />
Isang<br />
―Ecorampa Contest‖<br />
ang naganap sa pagdiriwang<br />
ng Science<br />
Festival noong<br />
Setyembre ng taong<br />
<strong>2015</strong>.<br />
Ang patimpalak<br />
ay isinagawa<br />
upang maipakita ang<br />
mga maaaring gawin<br />
sa mga patapong<br />
mga bagay upang<br />
mabawasan ang basurang<br />
itatapon at<br />
upang maagang matutunan<br />
ng mga magaaral<br />
ang wastong<br />
Ang Ecorampa<br />
Contest ay<br />
pangangalaga<br />
isang patimpalak para<br />
sa mga mag-aaral<br />
mula kinder hanggang<br />
ikaanim na<br />
baitang. Ang mga<br />
mag-aaral na kasali<br />
sa patimpalak ay lalakad<br />
sa entablado na Bukod<br />
suot ang kasuotang<br />
yari sa mga patapong<br />
bagay tulad ng plastic<br />
na mga botelya, cd,<br />
plastic wrappers,<br />
Styrofoam, balot ng<br />
kape o pagkain, at<br />
marami pang iba.<br />
magandang senyalas<br />
na ang pagkawala ng<br />
mapulang mata.<br />
Gayunman, posibleng<br />
nakakahawa pa rin<br />
ito.<br />
2.Gumamit ng tissue<br />
imbes na panyo sa<br />
pagkakamot ng mata.<br />
Kapag panyo ang<br />
ginamit, babalik sa<br />
mata ang impeksyon<br />
sa bawat pagkamot<br />
gamit ito.Pero kung<br />
tissue ang gagamitin,<br />
agad na itong itapon.<br />
ng<br />
kalikasan. Ang mga<br />
mag-aaral sa ikalawang<br />
baitang at<br />
ikaapat na baitang<br />
ang nagwagi sa<br />
patimpalak.<br />
sa<br />
nasabing patimpalak<br />
ay nagkaroon din ng<br />
mga science booths<br />
ang ikaapat hanggang<br />
ikaanim na<br />
baitang na may kanya<br />
-kanyang tema.<br />
Nagkaroon<br />
din ng overnight<br />
camping ang mga<br />
Sore eyes . . . P. 8<br />
3. Ugaliing maghugas<br />
ng kamay. Maghugas<br />
ng kamay gamit ang<br />
sabon at tubig. Mas<br />
epektibo ito kaysa sa<br />
paggamit ng alcohol.<br />
4. Gumamit ng gamot<br />
- Kahit gumagaling ito<br />
mag-isa, makakatulong<br />
sa may sore<br />
eyes ang paggamit ng<br />
gamot na inereseta<br />
ng doctor. Halimbawa<br />
nito ang lubricant o<br />
tear replacement para<br />
hindi magaspang ang
Change language