6k 6]g Kn 6"
2016-06-19 2016-06-19
- Page 5 and 6: leq cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# -jif{ !^
- Page 7 and 8: nepalpatra@kantipur.com.np x'G5, kf
- Page 9 and 10: g}lts ljsf; !,!$^ P8\; / b'?kof]u l
- Page 11: dlxgfdf e6fe6 vr{ ug{] xf], vr{ u/]
- Page 14 and 15: s"6gLlt ljsf; ;DaGw lr;} k//fi6«dG
- Page 16: ljdz{ cRo't jfUn] s'g af6f]df 5, sf
- Page 19 and 20: ;dfgtf÷leGgtf gof“ zlQm g]kfnsf]
- Page 22 and 23: ljsf; ;+jfb ‘xfdL j}slNks wf/sf g
- Page 24 and 25: [li6sf]0f c?0f ;'j]bL gof“ dfn, k
- Page 26 and 27: pTs[i6 Kn; 6" • /fdaxfb'/ /fjn u
- Page 28 and 29: pTs[i6 Kn; 6" ! k|;fbL Ps]8]dL pRr
- Page 30 and 31: pTs[i6 Kn; 6" * lnl6n PGhN; pRr dfl
- Page 32 and 33: pTs[i6 Kn; 6" s] k9\g] < sxf“ •
- Page 34 and 35: pTs[i6 Kn; 6" sxf“ k9\g] < kof{Kt
- Page 38 and 39: sf]kf cd]l/sf s7} † a|flhn kf“r
- Page 40 and 41: k':ts ljsf; ahf/ aflx/L lemnLldnL k
- Page 42 and 43: :jf:Yo k|f8f ;'wf+z' s];L gx'g] k':
- Page 44 and 45: JolQmlrq cleJolQm cfOsg • /fhs'df
- Page 46 and 47: k': ts :j}/sfNklgs ;o/ !!÷@@÷^# n
- Page 48 and 49: syf dx]Gb| kf}8]n ux'Fsf u]8f æaf
- Page 50 and 51: ;"rgf÷k|ljlw ljsf; u'unsf] gof“
leq<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# -jif{ !^, c+s $^_<br />
N E P A L N a t i o n a l W e e kl y , 2 6 Ju n e 2 0 1 6 ( V o l . 1 6 , N o . 4 6 )<br />
www.nepal.ekantipur.com<br />
<strong>6k</strong><br />
6]g<br />
!$<br />
!*<br />
g]kfn–ef/t b"/L p:t}<br />
jfddfu{d} afa'/fd<br />
<strong>Kn</strong>;<br />
6"<br />
#*<br />
cfj/0f @^<br />
a|flhnsf] lahf]u<br />
$)<br />
k':ts<br />
laqmL sd,<br />
xNn} a9L<br />
ldqsf klg ldq<br />
$$ JolQmlrq<br />
%$<br />
;]nfOg\ lzNkf<br />
6'6]s} xf] ;DaGw<br />
ljdz{ M cRo't jfUn] !^<br />
;+jfb M afa'/fd e§/fO{<br />
@@<br />
b[li6sf]0f M c?0f ;'j]bL<br />
@$<br />
hlG8;sf ;ft e|d<br />
$@<br />
:yfoL :tDe<br />
kf7ssf] kq -^_ , cf“vLe\mofn÷;f]e}m -*_ , p:tfb pjfr -!)_,<br />
em6f/f] -!!_, :d/0f -!#_, k': ts -$^_, ;flxTo -$*_,<br />
;"rgf÷k|ljlw -%)_, lrqk6 -%@_, emNofsem'n's -%$_,<br />
;x/df -%^_, gf]6a's -%*_<br />
sflGtk'/ klAns];G;sf nflu cWoIf tyf k|aGw lgb]{zs M s}nfz l;®f]lxof . lgb]{zs M :jl:tsf l;®f]lxof . k|wfg ;Dkfbs M k|zfGt cof{n<br />
;flxTo÷snf M ®d0f l3ld®], k|d'v pk–;Dkfbs M ;Gtf]if cfrfo{, ljz]if k|ltlglw M ;Ltf®fd a®fn, jl/i7 pk–;Dkfbs M ®fhs'df® aflgof“<br />
;xfos jl/ i7 ;+jfbbftf M ®fdaxfb'® ®fjn, dfwj a: g]t, ;+jfbbftf M dgaxfb'® a: g]t, k|bLk a: ofn, uf]s0f{ uf}td, cy{ M ;'®]z®fh Gof}kfg]<br />
skL 8]:s M O{Zj®L 1jfnL, l;kL cof{n, tl:a/ M ®lj dfgGw® -;+of]hg_, nIdLk|;fb ªfv';L<br />
;Hhf M rGb|s'df® k|hfklt -;+of]hg_, 3gZofd 8+uf]n, odg dfgGw®, ;'gLtf clwsf®L, sf6'{g÷u|flkmS; M ®jLGb| dfgGw®, dfs]{l6ª M c;'/f/L 1jfnL<br />
sflGtk'/ klAns];G; -k|f=_ ln=, ;]G6«n lahg]; kfs{, yfkfynL, sf7df8f}“, kf]=a=g+= *%%(, kmf]g g+ M %!#%))) -PS;6]= @!)&_,<br />
km\ofS; M %!#%)@%, lj1fkg M %!#%))) -PS;6]= !!)&_, u|fxs ;]jf M %!#%))) -PS;6]= !@!#_, Od]n M nepalmag@kmg.com.np<br />
k[YjL lk|lG6ª k|]; -k|f=_ ln= sf7df8f}“df d'lb|t, k|sfzg ldlt M % c;f/ @)&#, sf=lh=b=g+= !)$÷)%^÷%& d=If]=x'=lg=sf=b=g+= @÷)%&÷%*
kf7ssf] kq<br />
k|]d–k|s/0fdf cDa/<br />
cDa/ u'?ªsf] ;+uLt hlt nf]slk|o 5, Tolt g}<br />
rlr{t 5g\ pgsf k|]d–k|s/0f klg . bfhL{lnªsf<br />
b'O{ dlxnf;“u rn]sf] pgsf] PstkmL{ k|]d Hofb}<br />
rrf{df lyof] . tLdWo] Ps uflosf lyOg\ eg]<br />
csL{ l;lSsdsL Ps wgf9\o 3/fgfsL dlxnf .<br />
…ltdL e"ndf k¥of}, d klg em'lSsP“Ú uLt ToxL<br />
k|]dsf] pkh dflgG5 .<br />
• ljdnf yfkf IfqL<br />
sflnDkf]ª, bfhL{lnª<br />
;+uLt1sf] ;Demgf<br />
;+uLt1 cDa® u'?ªn] klxnf]k6s<br />
lkofgf] 5f]Psf] syf ®dfOnf] nfUof] -cDa/<br />
cfjfh, % c;f/_ . ldl8ofdf ;a}lt®<br />
cfO;s]sf cDa®sf syfeGbf lans'n<br />
gof“ ® k[ys\ nfUof] o;kflnsf] cfj®0fsf<br />
s]xL tYo .<br />
x®]s ®fli6«o JolQmTjsf]<br />
b]xfj;fgkl5 of]ubfgsf] rrf{ ul®g]<br />
k®Dk®f g} 5 . g]kfnL ;+uLtsf lzv®<br />
k'?if u'?ªsf] dxfofqfkl5 pgsf]<br />
of]ubfgsf] rrf{ kqklqsfdf To;}<br />
cg';f® km]l® Jofks eP . la®fdL eP®<br />
c: ktfndf ynf kbf{ s;}n] vf;} rf;f]<br />
lbPgg\ . hLjgel® ef8fsf] 3®df<br />
®xg'kbf{ pgLaf®] : g]x s;}df knfPg, g<br />
t ;®sf®n] g} rf;f] lbof] .<br />
cDa® k|efjzfnL ;+uLt1 x'g\ .<br />
cGoeGbf cem k|ltefzfnL x'g'sf] sf®0f<br />
s] eg] pgL uLt n]Vg]b]lv, ;+uLt eg]{ ®<br />
cfjfh lbg] ;a} sfd cfkm}“n] ug{ ;Sy] .<br />
ef®tdf n's]® ®x]sf] pgsf] k|ltef g]kfn<br />
cfPkl5 km}lnof] . g]kfnL ;f+uLlts<br />
If]qnfO{ pgn] lbPsf] of]ubfgsf] rrf{<br />
ul®;fWo] 5}g .<br />
• >4f ‘cf/De’<br />
s6'Gh], eQmk'®<br />
;]gf / ljjfb kl/k"/s<br />
ljjfb ®<br />
g]kfnL ;]gf<br />
Pscsf{sf<br />
k"®sh: tf<br />
nfU5g\<br />
-cfTdsyfn]<br />
cK7\of/f],<br />
% c;f/_ .<br />
g]kfnsf]<br />
;}lgs<br />
Oltxf;<br />
eGg";\ ls g]kfnL ;]gfsf] Oltxf;<br />
ljjfb} ljjfbdf d'l5Psf 5g\ . t;y{,<br />
cfkm\g} Oltxf; klg lglj{jfb 9+un] n]Vg<br />
g;Sg] g]kfnL ;]gfn] To; ;+: yfaf6<br />
cjsfzk|fKt JolQmsf lghL s'®fdf<br />
;]G;®l;k nufp“5' eGg' kTof® nfUg]<br />
s'®f xf] ® <<br />
• dl/gf >]i7<br />
lj®f6gu®–!$, df]®ª<br />
cl:y/ k|r08<br />
g]skf dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf<br />
k'iksdn bfxfn …k|r08Úsf] dg clxn]<br />
l: y® 5}g -sfg]v';Lkl5 ;fd;'d, %<br />
c;f/_ . pgsf] dgleq clxn] 3g3f]®<br />
vnanL dlRr®x]sf] 5 . To;}n]<br />
slxn] k|wfgdGqL cfkm}“ aGg}kg]{ t<br />
slxn] pbf®jfbL tfgfzfxsf]<br />
cfjZostfaf®] p<strong>6k</strong>6\ofª s'®f<br />
ul®®x]sf 5g\ . lj: t[t zflGt ;Demf}tf,<br />
g]kfnsf] cGtl®d ;+ljwfg ® g]kfnL<br />
hgtfn] p7fPsf ®fli6«o d'2fnfO{ yftL<br />
®fv]® o; lsl;dsf s'®f p7fpg<br />
pgnfO{ ;'xfp“b}g .<br />
• a'l4k|;fb /fO{<br />
w®fg, ;'g;®L<br />
– leqleq} w'hf w'hf eP® xfjfdf<br />
pl5l§Psf] dfcf]jfbL s]Gb|n] of] ;®sf®nfO{<br />
s'g} xfntdf klg bafa lbg ;Sb}g . a¿<br />
o; kf6L{sf c;nL g]tf–sfo{stf{df t<br />
hgtfsf] bafa y]Ug g;s]® cfkm}“ lanfP®<br />
hfg] xf] ls eGg] lrGtf Jofks 5 .<br />
• k|sfz ;fksf]6f<br />
kf6g, nlntk'®<br />
ckl/kSj k|of]u<br />
ha;Dd pko'Qm dfkb08 tof®<br />
x'“b}g, ax'bnLo k|0ffnL Ps ckl®kSj<br />
k|of]u eP® ®xg]5 -pbf/ tfgfzfxsf]<br />
pb]snfUbf] k|;+u, % c;f®_ . k'iksdn<br />
bfxfn …k|r08Úåf®f pbf® tfgfzfxsf]<br />
cfjZostfaf®] lbPsf] cleJolQm o;}sf]<br />
kl®0ffd xf] .<br />
x®]s sfo{ ug{sf nflu Go"gtd<br />
of]Uotf rflxG5 . h: tf] M %) lsnf]<br />
tf}n p7fpg lglZrt ansf] cfjZostf<br />
^<br />
cfOtaf®, !@ c;f® @)&#
nepalpatra@kantipur.com.np<br />
x'G5, kfgL pDng kfgLsf] tfkdfg<br />
cfjZos ljGb'df k'Ug' h?®L x'G5, of]<br />
;fdfGo ® k|fs[lts lj1fg xf] . o;}<br />
u®L nf]stflGqs cEof; ug{ h'g<br />
cfjZostf rflxG5, Tof] g]kfnsf g<br />
g]tfdf 5, g t hgtfd} . o;y{, o: tf]<br />
ckl®kSj k|of]un] s]xLnfO{ pT;fx lbP<br />
klg w]®}df lg®fzf k}bf ug{ ;S5 .<br />
g]kfn ax'bnLo k|hftGqsf]<br />
cEof;df 5 t® of]Uo aGg ;s]sf]<br />
5}g . ha;Dd of]Uotf xfl;n ul®“b}g,<br />
ta;Ddsf nflu of]Uo ® ®fi6«jfbL<br />
tfgfzfx >]o: s® xf]nf . of] ;fdfGo<br />
k|lqmof xf] . ha kl®kSjtf cfp“5,<br />
kl®jt{g ®f]ls“b}g .<br />
• w|'j tfdfª<br />
o'gfO6]8 c®a Old®]6\;, o"PO{<br />
– k|r08sf] egfO dg k¥of] . of] s'®f<br />
klxNo} pgn] lsg ;f]r]gg\ < nf]stGq<br />
Nofpg vr{ u®]sf] ;do pbf®jfbL<br />
tfgfzfx Nofpgsf nflu vr{ u®]sf] eP<br />
g]kfn w]®} ljsl;t eO;SYof] xf]nf .<br />
• ldng t'nfw/<br />
OGb|rf]s, sf7df8f}“<br />
cfsfz] v]tL<br />
cfsfz] kfgLsf] e® k®]® s[lif sd{<br />
ug'{kg]{ ePkl5 s;®L k|ltkmn kfOof];\<br />
-s[lifdf nufgL M k|ltkmn C0ffTds,<br />
% c;f/_ < k'®fg} k|ljlw ® k®Dk®fut<br />
dnvfb k|of]udf Nofp“bf klg g]kfndf<br />
k|ltx]S6® tLg 6g wfg pTkfbg x'GYof] .<br />
cfhsf] o'udf klg pTkfbg b® ToxL<br />
sfod ®xg' b'Mvb s'®f xf] . o;df st}<br />
kfgL g} d'Vo sf®0f t xf]Og <<br />
• /lrt e08f/L<br />
a'6jn, ?kGb]xL<br />
o'4sf] s'¿ktf<br />
g]kfnL ;f}Do ;dfhsf] ;f}Gbo{nfO{<br />
;z: q ljb|f]xn] s;®L s'¿k t'Nofof] eGg]<br />
k|ltljDa x]g{ 6f9f st} hfg} kb}{g, sfnf]<br />
kf]yL x]®] k'U5 -sfnf] kf]yL M df}lnstfsf]<br />
k|ltljDa, % c;f/_ . of] lkmNd x]bf{ d]®f]<br />
z®L®df sf“8f pld|P, cf“vf ®;fP . ;]tf]<br />
kf]yLnfO{ sfnf] kfl®g' ® cg'xf®df blnPsf]<br />
®utsf 6f6f ®f®f tfndf nu]® kvflng'<br />
;6Ls k|: t'lt ® Jo+Uosf cg'kd gd'gf<br />
x'g\ . To;} u®L ;]tf] Kjf“v ® sfnf] ns]6sf]<br />
km\o'hg b[Zo cgf}7f] nfUof] .<br />
• kmQ]axfb'/ yfkf<br />
k|bz{gL dfu{, sf7df8f}“<br />
:g]xfsf] :g]x<br />
;8s s's'®sf] x]®rfx ® cf}ifwf]krf®<br />
ug'{ eg]sf] cjZo klg ;fdfGo sfo{ xf]Og<br />
-;8s s's'/sf] ;]jfdf, #) h]7_ . o: tf]<br />
sfdsf] hlt k|z+;f u®] klg sd} x'G5 .<br />
d}n] ;f];n ldl8of ® c¿ s'g} dfWodaf6<br />
ljb]zdf ;8s s's'®x¿sf] o: t} p2f®,<br />
pkrf® ® kfngkf]if0f u®]sf] b]v]÷;'g]sf]<br />
lyP“ . aNn clxn] yfxf eof], xfd|} d'n'sdf<br />
klg : g]xf >]i7h: tf s's'®k|]dL ® ;fdflhs<br />
cleoGtfx¿ klg ®x]5g\ .<br />
• bLks yfkfdu/<br />
dn]l;of<br />
www.facebook.com/NepalMagazine<br />
@NepalMagazine<br />
cfOtaf®, !@ c;f® @)&#<br />
&
cf“vLem\ofn<br />
;f]em}<br />
ljb]zaf6<br />
pd]/ ^*, sIff !)<br />
;ftfsf rlr{t<br />
emdss'df/L l3ld/]<br />
;flxTosf/<br />
dWoklZrdf~rn<br />
ljZjljBfnoaf6 dfgfy{<br />
ljBfjfl/lw pkflw kfPsfn] .<br />
b'uf{ sfdL, ^*, sf 5 ;Gtfg<br />
tyf cf7 gfltgfltgf<br />
5g\ . pgsf] Pp6} WofpGg 5,<br />
k9\g] . !) sIffdf cWoog<br />
ul//x]sf g]kfns} oL kfsf<br />
ljBfyL{af/] aLaL;L ljZj<br />
;]jfn] /f]rs tl:a/;lxtsf]<br />
;fdu|L lbPsf] 5 . …b'uf{<br />
n7\7L 6]s]/ Ps 3G6f lx“8\b}<br />
ljBfno cfphfp u5{g\ .<br />
!$÷!% hgf s]6fs]6L–;fyL<br />
;“u;“u} a;]/ k9\5g\, v]N5g\,Ú<br />
;fdu|Ldf pNn]v 5 .<br />
kTgLsf] d[To'kl5<br />
PSnf]kg la;{g klg :s'n<br />
;'? u/]sf] b'uf{sf] egfO<br />
5 . pd]/n] ;fy glbP<br />
klg ljBfno lzIffsf<br />
x/]s lqmofsnfkdf pgn]<br />
plQs} pT;flxt eP/<br />
efu lnPsf] Ps lzIfs<br />
atfp“5g\ . eG5g\, …afa'sf]<br />
pd]/sf ljBfyL{nfO{<br />
klxnf]k6s k9fp“b}5' .Ú pgL<br />
elnan klg v]N5g\ . pd]/n]<br />
lzIffnfO{ 5]S5 eGg]x¿nfO{<br />
r'gf}tLk"0f{ 5 pgsf]<br />
lbgrof{ . kmf]6f] tyf<br />
;dfrf/sf ;|f]t /f]o6;{sf<br />
gj]z lrqsf/ x'g\ . •<br />
lx/f];L df]l/sfjf<br />
/ ah| u'?ª<br />
cf7 nfv ?lkof“df<br />
hfkfg k7fOlbG5' eGb}<br />
e"sDkkLl8tnfO{<br />
7uL u/]sfn] .<br />
* cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
g}lts ljsf;<br />
!,!$^<br />
P8\; /<br />
b'?kof]u lgoGq0f<br />
(*<br />
lzIff ljsf;<br />
%!&<br />
afnaflnsf sNof0f<br />
!,!$(<br />
jftfj/0fLo ;'/Iff<br />
!,$%!<br />
^@=%%<br />
*=%%<br />
#,$!&<br />
@$,*$!<br />
s'n<br />
tYolrq<br />
u}/;/sf/L<br />
;+:yfx¿<br />
sfdsf<br />
cfwf/df<br />
^=$%<br />
@,%%!<br />
If]qut<br />
cfwf/df<br />
#(,&%(<br />
;|f]t M ;dfh sNof0f kl/ifb\,<br />
g]kfn -cfly{s jif{ )&)÷&!<br />
sf] cGTo;Ddsf] tYof+s_ /<br />
km\ofS6\; g]kfn<br />
OGkmf]u|flkmS; M odg dfgGw/<br />
!)=(%<br />
$,##$<br />
o'jf ;]jf<br />
%,#(%<br />
!!=&%<br />
$,^!^<br />
k"jf{~rn<br />
klZrdf~rn<br />
dWodf~rn<br />
dWoklZrdf~rn<br />
;'b"/ klZrdf~rn<br />
ckf+usf] ;]jf<br />
&*%<br />
dlxnf ;]jf<br />
@,(^&<br />
:jf:Yo ;]jf<br />
*&%<br />
;fd'bflos /<br />
u|fdL0f ljsf;<br />
@%,$)#<br />
;'/–a];'/<br />
d+l;/df :yfgLo<br />
lgsfosf] r'gfj ug]{<br />
;/sf/sf] s'/f<br />
lj/f]wfef;k"0f{ 5 .<br />
k'gM;+/rgf cfof]un] kmfu'gdf<br />
l;kmfl/; u5{ . ;/sf/<br />
d+l;/df r'gfj u5'{ eG5 .<br />
tLg dlxgfsf nflu r'gfj<br />
ug]{ < t/, clxn]sf] k|d'v<br />
k|fyldstf ;+ljwfg sfof{Gjog<br />
/x]sfn] d+l;/d} r'gfj eP<br />
klg xfdL tof/ 5f}“ . To;sf<br />
nflu ls cfof]usf] l/kf]6{<br />
cfpg'k¥of] ls cfof]u vf/]h<br />
x'g'k¥of] . of] t cfZjf;g dfq<br />
lbg] lj/f]wfef;k"0f{ ;/sf/L<br />
s'/f eof] .<br />
z]/axfb'/ b]pjf<br />
;efklt, g]kfnL sf+u|];<br />
sflGtk'/<br />
tl:a/df Oltxf;<br />
Tof] a6f}nLM<br />
^) jif{cl3sf]<br />
a'6jn ahf/ .<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# (
p:tfb pjfr<br />
b"/b[li6<br />
/fhs'df/ /]UdL<br />
Ps ;o ?lkof“sf] gf]6sf] u}“8fn]<br />
klxn] lsg aRrf kfPg < clxn]<br />
lsg kfof] < xhf/sf] gf]6sf] xfQLn]<br />
clxn];Dd lsg aRrf kfPg < n 7Ls<br />
5, xfQL PSnf] ePsfn] aRrf kfPg .<br />
kf“r ;osf] gf]6df hf]8L af3 jiff}{+b]lv<br />
;“u} 5g\ . ltgn] rflx“ lsg aRrf<br />
kfPgg\ < %), @), !), % ?lkof“sf]<br />
gf]6sf jGohLjn] klg lsg clxn];Dd<br />
aRrf kfPgg\ <<br />
;d:of uDeL/ 5 / of] ;d:ofnfO{<br />
cj;/df abNg] sfd yfn]sf] 5<br />
;/sf/n] . aRrf kfpg' eg]/ ;/sf/n]<br />
lbPsf] cfb]z cg';f/ u}“8fn] aRrf<br />
kfO;s]sf] 5 . gkTofP<br />
;o ?lkof“sf] gof“ gf]6<br />
x]g{'eP x'G5 . cGo<br />
gf]6sf jGohLjnfO{ klg<br />
;/sf/n] aRrf kfpg"<br />
eg]sf] 5 . ca ;a}n]<br />
aRrf kfpg]5g\ .<br />
o;} klg<br />
k|wfgdGqL s]kL<br />
cf]nLn] g]kfn<br />
/ g]kfnL ca<br />
ul/a eP/ a:g ;Sb}gg\<br />
elg;s]sf x'g\ . pgn] To;}<br />
eg]sf xf]Ogg\ . g]kfnLnfO{<br />
7\ofSs} bf]Aa/ wgL agfpg] of]hgf<br />
;fydf eP/} eg]sf /}Ú5g\ . ToxL<br />
of]hgf cg';f/ gf]6sf jGohLjnfO{<br />
aRrf kfpg nufP . ha gf]6sf ;a}<br />
jGohLjn] aRrf kfpg]5g\, To;kl5<br />
;/sf/n] gf]6sf] d"No bf]Aa/ ePsf]<br />
3f]if0ff ug{]5 . Ps xfQLjfnf gf]6sf]<br />
d"No xhf/, b'O{ xfQL ePsf] gf]6sf]<br />
d"No b'O{ xhf/ . ;a} gf]6sf<br />
jGohLjn] aRrf kfPkl5 x/]s gf]6sf]<br />
d"No bf]Aa/ . clg, g]kfnL :jtM<br />
bf]Aa/ wgL aGg]5g\ . ho xf];\,<br />
b"/b[li6jfnf ;/sf/sf] .<br />
ah]6 sf9f}“,<br />
xft rf6f}“<br />
jif{el/ gePsf] sfd b'O{ dlxgfdf<br />
x'G5 . Tof] rfdTsfl/s b'O{ dlxgf xf]– h]7<br />
/ c;f/ . jiff{ofd cyf{t\ h]7–c;f/nfO{<br />
/fli6«o d]nldnfk / ljsf;sf] dlxgf<br />
3f]if0ff u/] x'G5 . jiff{ofddf wfg /f]lkG5 .<br />
wfg /f]Kg' ljsf; g} xf] . af6f] agfpg', 9n<br />
vGg', gbLdf t6aGw agfpg' klg ljsf;<br />
g} xf] . lkr ug{' emg} cfsif{s ljsf; xf]<br />
eg] ah]6 ;Sg'rflx“ pTs[i6 ljsf; .<br />
ljsf; ug{ ah]6 rflxG5 . ah]6 vr{ geP<br />
s;/L ljsf; x'G5 < To;}n] of] b'O{<br />
g'g o'uaf6<br />
;'g o'u<br />
cr]n df]6/n] g'g cf];f5{, To;}n]<br />
g'g el/of x'“b}gg\ . x'G5g\ t ;'g el/of<br />
dfq . g'g el/ofn] jiff{ / af9Laf6 g'g<br />
hf]ufpg'kYof]{ . clxn]sf el/ofn] k|x/Laf6<br />
;'g hf]ufpg'k5{ . g'g af]Sg] o'uaf6 ;'g<br />
af]Sg] o'udf cfOk'Uof}“ xfdL g]kfnL .<br />
k|ult t u/]s} xf] xfdLn], dfGg}k5{<br />
xfdLnfO{ . g]kfn–ef/t ;Ldfdf ;'g<br />
a/fdb x'G5, ptf lrlgof“ gfsfdf klg ;'g<br />
a/fdb x'G5 . oL b'O{ b]zsf gfsfnfO{ ;'j0f{<br />
gfsf eg] klg eof] . g]kfndf ;'g<br />
cf]Ol/Psf] cf]Ol/o} 5, a/fdb x'“bf<br />
cfgf / tf]nfdf xf]Og, lsnf]df<br />
x'G5 . t}klg, clwsf+z g]kfnLsf]<br />
gfs–sfg lsg a'Rr} < el/ofn]<br />
cf];f/]sf] ;'g sxf“ hfG5 <<br />
;/sf/n] el/of kqm]sfn]<br />
hgtfsf] gfs–sfg a'Rrf]<br />
ePsf] xf] ls < ptf<br />
ef/tsf sltko /fHodf<br />
a]x'nLnfO{ ;/sf/n] g}<br />
;'g af“8\b}5, g]kfndf eg]<br />
;'g kqm“b}5 . ;'g el/of<br />
kqmfp k5{g\, ;'g dflns<br />
kqmfp kb{}gg\ . tL dflns<br />
!) cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
dlxgfdf e6fe6 vr{ ug{] xf], vr{ u/]/<br />
ljsf; ug{] xf] .<br />
j}zfv–h]7 d]nldnfksf] dlxgf<br />
klg xf] . jiff{ofd nfu]kl5 ufp“b]lv<br />
s]Gb|;Ddsf b;lt/ kms]{sf bnsf<br />
g]tf klg 6\ofKk ldN5g\, RofKk ah]6<br />
;dfp“5g\ / km\of§} ljsf; ul/lbG5g\ .<br />
x'g klg ;fpg nfu]kl5 lkmtf{ hfg]<br />
ah]6af6 xtf/xtf/ ljsf; gu/L<br />
ef] t < ljsf; sfo{ eg]sf] dx<br />
sf9]h:tf] xf] . dx sf9\bf<br />
h;/L xft rfl6G5,<br />
ljsf; ubf{<br />
klg To;/L g}<br />
xft rf6\g]<br />
xf] . cyf{t\,<br />
ah]6<br />
sf9\g] xft<br />
rf6\g] π xft<br />
rf6\g] sfd klg<br />
ldn]/ u5{g\ . xft rf6\b}, d'v<br />
ld7\ofp“b} c;f/] ljsf; u8u8fp“5 clg<br />
Ps dlxgfkl5s} ;fpg] e]nn] aufp“5 .<br />
ljsf;nfO{ e]nn] aufpg' k|s[ltsf] bf]if<br />
xf] . To;}n] ljsf; sfo{df c¿nfO{ bf]if<br />
nufpg] / vf]6 b]vfpg] sfd ug{ x'Gg .<br />
o;f] u/] xft rf6\g] sfo{df la£g cfpg<br />
;S5 / ljsf; 7Kk x'G5 . To;}n]<br />
;j{bnLo ;xdltdf c;f/] ljsf;dfkm{t<br />
xft rf6\g / ah]6 ;Sg ljnDa x'g<br />
lbg' x'“b}g .<br />
kSs} ;'gsf] b/af/df a:5g\, gq lsg<br />
k|x/Ln] ;a} ;'g dflnsnfO{ kqmg ;Sb}g <<br />
cyjf o;f] klg x'g ;S5, ;'g t:s/Ldf<br />
sf/afxL klg xf];\, ;'g cfk"lt{ klg eO/xf];\<br />
eg]/ ;/sf/n] ;'g el/ofnfO{ kqmg], ;'g<br />
dflnsnfO{ g5'g] gLlt agfPsf] xf] ls <<br />
o:tf] gLlt xf] eg] klg ;kmn<br />
ePsf] 5}g . lsgeg], hgtfsf] gfs–sfg<br />
a'Rr} 5 .<br />
gof“ zlQm of cGo s'g} gof“ kf6L{n]<br />
…gfsfdf ;'g ;dftf}“, hgtfnfO{ af“8f}“Ú<br />
sfo{qmd Nofpg'k¥of] . o;f] u/] kf6L{ klg<br />
rDsG5, hgtfsf gfs–sfg<br />
klg rDsG5g\ . ca rDsg] o:tf]<br />
af6f]df nDsf}“ .<br />
em6f/f]<br />
nId0f ufDgfu]<br />
s'?If]q, PsnJo b[li6 /<br />
eLid k|lt1f<br />
Ps hgf /fhf lyP, dx]Gb| dNn plxNo}, sflGtk'/df . pgn] s;d vfPsf lyP, cfkm\gf<br />
k|To]s k|hfsf] efG;faf6 w"jf“ gcfO{ cfkm" efG;} gug]{ . cyf{t\ x/]s k|hfsf] k]6 gel/O{<br />
cfkm" gvfg] . o;f] ljrf/ ubf{ Tof] Tolt 7"nf] s'/f lyPg . lsgeg], pgsf] b]z ;fgf]<br />
lyof] . Ps–b'O{ 3G6f Ps hgf l;kfxLnfO{ s'bfof] eg] k|To]s 3/sf] rfnf a'lemGYof] .<br />
s'g} 3/df rfdn geP/ r'nfaf6 w"jf“ gcfP l;kfxLn] 9f]8 afn]/ eP klg w"jf“ lgsfNg<br />
nfp“bf] xf] . Tolt ePkl5 /fhfn] ef]sf] a:g'' k/]g .<br />
To:t} dNn /fHo kmsf{pg] b':;fx;L 3f]if0ff u/]sf 5g\, e"tk"j{ sd/]8 afa'/fd<br />
e§/fO{n] . pgn] eg]sf 5g\, …;Dk"0f{ g]kfnLsf 3/ gagL of] afa'/fd e§/fO{n] 3/ agfpg]<br />
5}g . ;Dk"0f{ hgtf ;DkGg gx'Gh]n of] afa'/fdn] lghL ;DklQ cfh{g ug]{ 5}g . of] d]/f]<br />
eLid k|lt1f xf] .Ú oqf] 7"nf] b]z, olt w]/} hgtf,<br />
b':;fx;L k|lt1f g} xf]Og t of] <<br />
s]kL cf]nLsf 3f]if0ff ;'g]/ psfln“b} u/]sf]<br />
g]kfnLx¿sf] xif{sf] g]K;] kl/;"rs afa'/fdsf<br />
eLid k|lt1fn] emg} 7f8f] ePsf] 5 . Pp6}<br />
ultnf] g]tf gkfP/ lg/fz ePsf a]nf Ps<br />
xn g} g]tf …t“eGbf d jL/Ú eg]/ k|lt:kwf{df<br />
plqPsf 5g\ . k|lt:kwf{ klg b]znfO{ ;d[4<br />
agfpg] † jfx π slt v';Lsf] s'/f π<br />
cf]nLhLsf] cfhsf] ef]ln g} ljsf; u5'{<br />
eGg] af]nLsf lj?4 afa'/fdn] …cfkm\g' sf]xL<br />
gx'g]n] s]xL ub}{gÚ eGg] uf]nL xfg]sf 5g\ . …d<br />
d]/L 5f]/L / pgsf] k':tfsf nflu sfd u5'{ .<br />
of] k':tfn]] b'Mv kfPsf] b]Vg ;lSbg“ . To;}n]<br />
d kSsf sfd u5'{ . of] d]/f] eLid k|lt1f<br />
eof],Ú pgn] ;~rf/ dfWodnfO{ eg]sf 5g\ .<br />
d'n'ssf] ;d[l4sf nflu eLid k|lt1fx¿ k|:t't ub}{ pgn] cfkm"n] k'¥ofPsf k'/fgf<br />
rf]<strong>6k</strong>6s la;{g ;a}nfO{ cg'/f]w u/]sf 5g\ . pgn] eGg vf]h]sf 5g\, !) jif]{ ;z:q<br />
åGåsf a]nf nfu]sf 3fprf]6 ca xfdLn] la;{g' k5{ . d}n] lal;{P“, tkfO{+x¿ klg la;{g'xf];\ .<br />
d/]sf cfkmGt kms]{/ cfpg] xf]Ogg\, sDtLdf af“Rg]n] ljsf;sf] d'v b]Vg kfpg''k5{ .<br />
a]kQf ePsf e]l§g] ;Defjgf 5}g, To;}n] a]kQf x'gaf6 hf] aRg'ef], cfkm"nfO{ efUodfgL<br />
;Demg";\ / gof“ zlQmsf k5fl8 nfUg";\ . tkfO{+¿n] ;'v ef]Ug kfpg' x'g]5 . ;w}“ k'/fgf<br />
s'/fsf kl5 nfu]/ x'“b}g . d}n] t To:tf k'/fgf s'/f la;]{/ gof“ gof“ dfG5]x¿;“u dfq}<br />
;+ut ug]{ eLid k|lt1f u/]“ . h:t} M xfd|L jl/i7 g]t[ sl/ZdfhL .<br />
afa'/fdsf] dxfef/t k|]d k'/fg} xf] . !) jif{;Dd pgs} g]t[Tjdf b]z …s'?If]qÚ aGof] .<br />
kl5 pgn] …PsnJo b[li6Ún] ;+ljwfg agfP . clxn] wdfwd …eLid k|lt1fÚsf] rfª<br />
nufp“b}5g\ . ef/t jf dxfef/t st} g st} g]kfnL hgtfsf] ;d[l4 uf“l;Psf] x'g'k5{ eGg]<br />
afa'/fdhLnfO{ plxNo}b]]lv nfu]sf] xf] . To;}n] afa'/fd ls t dxfef/tdf 3f]lTn/xG5g\,<br />
ls t ef/tlt/} dg 3'dfO/xG5g\ eg]/ pgsf lj/f]wLx¿ eGg] u5{g\ .<br />
h] xf];\, xfdLnfO{ lauf}tL rflxof], e}“;Ln] kf8f] kfcf];\ ls kf8L † xfdL<br />
g]kfnLnfO{ rflxPsf] ;d[l4 xf], rfx] dxfef/t x'“b} afa'/fdn] Nofpmg\ jf dxfrLg x'“b}<br />
cf]nLn] Nofpmg\ . •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# !!
dbgdl0f bLlIft<br />
: d®0f<br />
;gsL dxf/fh<br />
r<br />
Gb|zdz]®sf] lgwgkl5 lj;+ !(*^ df eLdzdz]® >L #<br />
ag] . pgdf k|ltzf]wsf] efjgf Hofb} rsf]{ lyof] . h:tf] M<br />
rGb|zdz]®sf kIfdf nfu]sf eg]® sf7df8f}“df ®x]sf %@ a|fx\d0f<br />
kl®jf®nfO{ pgn] lbg' b'Mv lbP . ltg}dWo]sf] Ps kl®jf® lyof], xfd|f] .<br />
pgn] tL ;a} kl®jf®nfO{ 8f“8} s6fP . >L # ePsf] t];|f] lbg g}<br />
pgn] d]®f dflxnf sfsfnfO{ kl®jf®af6 cnu u®]® 8f“8f] s6fPsf<br />
lyP . 8f“8f] s6fpg' eg]sf] sf7df8f}“ vfN8f]af6 lgsfnfaf; ul®g'<br />
lyof], pgsf] zf;gsfnel® lkmg{ gkfpg] u®L .<br />
rGb|zdz]®sf] lgwgsf] ®ft d emnemnL ;lDemG5' . d]®f lktf<br />
s'?jf a:g hfg'ePsf] lyof] . !! d+l;® !(*^ sf] laxfg To:t} #<br />
ah]sf] x'“bf] xf], lktfhL …o;f] cf“vfnfO{ cf®fd lbg'k¥of]Ú eGb} 3®<br />
kmls{g' eof] . % ah]lt® va® cfof], …rGb|zdz]® ca o; ;+;f®df<br />
®x]gg\ .Ú lktfhLn] lgTosd{ ;s]® cfo{3f6 hf“b} ubf{ eGg'ePsf]<br />
lyof], …ca b'Mvsf lbg ;'? eP .Ú geGb} rGb|zdz]®sf] bfx;+:sf®<br />
;s]® 3® kmls{Pkl5 To:t} eof] .<br />
eLdzdz]®nfO{ >L # 3f]if0ff ubf{ lktfhL rfs®Ldf hfg<br />
;Sg'ePg . dxf®fh 3f]if0ff x'“b} ubf{ eLdzdz]®n] ToxL“ …nId0fdl0fsf]<br />
kl®jf® rfs®Ldf xflh® eof] ls ePg
s"6gLlt ljsf;<br />
;DaGw<br />
lr;}<br />
k//fi6«dGqL sdn yfkf;“u<br />
ef/tLo ;dsIfL ;'ifdf<br />
: j/ fhsf] cfqmf]z<br />
@*<br />
• sdnb]j e§/fO{÷gof“lbNnL<br />
h]7sf] ;f“em ^ ah] pkk|wfg tyf<br />
k®®fi6«dGqL sdn yfkf;“usf]<br />
e]6df ef®tLo ljb]zdGqL ;'ifdf :j®fhn]<br />
k|Zg ul®g\, …tkfO{+sf] b]zsf 7"nf g]tf<br />
xfdLnfO{ lsg ;®sf® lu®fpg nfu]sf] cf®f]k<br />
nufp“5g\ < pgLx¿ a;]® s] s] lg0f{o<br />
u5{g\ clg xfdLnfO{ bf]if nufp“5g\ .Ú pgsf]<br />
cfqmf]zldl>t k|Zg oltdf dfq ®f]lsPg,<br />
pgn] ®fi6«klt ljBfb]jL e08f®Lsf] lgwf{l®t<br />
ef®t e|d0f lsg ®2 eof] eGg] k|Zg klg<br />
ul®g\ . yfkfn] :j®fhnfO{ g]kfnsf] cfGtl®s<br />
®fhgLltsf sf®0f e|d0f ®2 ePsf] ® of]<br />
låkIfLo ljifo gePsf] eGb} …slGeG;Ú ug{<br />
vf]h] klg :j®fh To;df ;xdt eOgg\ .<br />
®fi6«klt e08f®Lsf] e|d0f ®2 x'g'nfO{<br />
pkk|wfg tyf k//fi6«dGqL sdn yfkf / ef/tLo ljb]zdGqL ;'ifdf :j/fh, @* h]7, gof“lbNnL<br />
gof“lbNnLn]] gof“ d'2f agfPsf] :j®fhn]<br />
yfkfnfO{ eg]sf s'®faf6} klg cg'dfg nufpg<br />
;lsG5 . vf; u®L g]kfnsf] cfGtl®s sf®0fn]<br />
of] e|d0f ®2 gePsf] gof“lbNnLsf] b[li6sf]0f<br />
yfkfsf] sfgdf kfl®Psf] lyof] .<br />
o; cnfjf cf]nL g]t[Tjsf] ;®sf®<br />
9fNg ef®t nfu]sf] eGg] zLif{ g]tfx¿sf]<br />
cleJolQmnfO{ uDeL® ¿kn] lnPsf] ;Gb]z<br />
yfkf 6f]nLn] kfPsf] 5 . To;} u®L ef®tLo<br />
®fhb"tnfO{ lkmtf{ af]nfpg g]kfn ;®sf®n]<br />
dxfGofoflwjQmf;“u ;d]t 5nkmn u®]sf]<br />
;"rgf cfkm"x¿;“u ®x]sf] ef®tLo kIfsf] egfO<br />
lyof] . k®®fi6«dGqL yfkfn] eg] o;cufl8 g}<br />
o;nfO{ k"0f{ ¿kdf vf®]h ul®;s]sf 5g\ .<br />
sl®a @) ldg]6sf] To; e]63f6df<br />
dw];jfbL bnn] dfu u®]sf] ;Ldf+sgsf] ljifo<br />
klg :j®fhn] p7fpg] yfkfsf] cfsng lyof]<br />
t® To;f] ePg . o;k6s ;du| g]kfnsf]<br />
®fhgLlts ljifodf s'®fsfgL eP klg dw];sf]<br />
;DaGwdf ef®tLo ljb]zdGqLn] s]xL af]lngg\.<br />
ædw];jfbL bnx¿sf] dfusf] ljifodf s'®fsfgL<br />
ePg,Æ yfkfn] e]<strong>6k</strong>l5 eg] .<br />
hals, :j®fhn] o:tf] k|Zg p7fP s]<br />
hjfkm lbg] eGg] ;DaGwdf lbNnL cfpg'cl3<br />
g} yfkfn] k|wfgdGqL cf]nL ® dfcf]jfbL cWoIf<br />
k'iksdn bfxfn …k|r08Ú;“u k®fdz{ u®]sf<br />
lyP . dw];jfbL bnx¿ jftf{df gcfPsf<br />
sf®0f g} ;d:of ;dfwfgdf l9nfO ePsf]<br />
;Gb]z lbg] yfkfsf] tof®L lyof] . o;cl3<br />
;+ljwfgdf klxnf] ;+zf]wgn] w]®} dfu k"®f<br />
ePkl5 k|wfgdGqL cf]nLsf] ef®t e|d0fsf]<br />
jif{dfg k'g<br />
;dodf k|wfgdGqL g®]Gb| df]bLn] cGo af“sL<br />
d'2f klg l5§} xn x'g] atfPsf lyP .<br />
b'O{ b]zaLrsf] ;DaGw ;'wf® ug{ lbNnLdf<br />
a}7ssf] af9L<br />
/fhgLlts :t®df b'O{ b]zsf] ;DaGw ;'dw'® g®x] klg låkIfLo<br />
a}7sx¿ eg] wdfwd eO®x]sf 5g\ . ®f]lsPsf a}7s ;'? ePsf<br />
5g\ . ef®tLo k|wfgdGqLsf] b'O{ jif{cufl8sf] ef®t e|d0fkl5<br />
låkIfLo a}7s s]xL ;do eP t® kl5 ®f]lsPsf lyP .<br />
olta]nf emG8} Ps bh{g låkIfLo a}7s to ePsf 5g\ . tLdWo]<br />
sltko ;DkGg eO;s]sf 5g\ eg] c;f® dlxgfel® g} låkIfLo a}7s<br />
a:g] ePsf 5g\ . !# ® !$ h]7df kfgL ® pmhf{;DaGwL a}7s<br />
;DkGg eof], h;df g]kfnn] ef®t;“u klxnf]k6s pmhf{ a}+ssf]<br />
k|:tfj cl3 ;f®]sf] lyof] . oxL a}7sdf ljleGg l;“rfO{;DaGwL<br />
kl®of]hgfaf®] 5nkmn ePsf] lyof] .<br />
To;nuQ} g]kfn cfon lgud ® ef®tLo cfon lgudsf aLrdf<br />
jftf{ eof] . o;df b'O{ b]zaLrdf k]6f]«lnod kbfy{sf] kfOknfOg<br />
lgdf{0fsf] sfd cufl8 a9fpg] tyf Uof;sf] cfk"lt{ a9fpg] lg0f{o<br />
eof] . To;} u®L cl3Nnf] jif{ ®f]lsPsf] ;'®Iff;DaGwL b'O{ b]zLo<br />
k®fdz{ ;ldltsf] a}7s;d]t eO;s]sf] 5 . of] dlxgfdf ;Ldf<br />
ljjfb;DaGwL, Jofkf® tyf jfl0fHo / pmhf{ ;x;lrj :t®sf] a}7s<br />
x'“b}5 . To;} u®L ljb]zdGqLåo sdn yfkf ® ;'ifdf :j®fhsf] e]6df<br />
b'O{ b]zsf] HjfOG6 sld;gsf] a}7s cfufdL ;fpg dlxgfleq ug{]<br />
;xdlt klg ePsf] 5 .<br />
b'O{ b]zsf] ;DaGwdf lr;f]kg cfO®x]sf] ;dodf afSnf]<br />
¿kdf låkIfLo a}7s x'“b}5g\, h;n] ljZjf;sf] jftfj®0f agfpg<br />
of]ubfg ug{] b'j} kIfsf] wf®0ff 5 . ef®tl:yt g]kfnL b"tfjf;sf<br />
sfo{jfxs ®fhb"t s[i0fk|;fb 9sfn eG5g\, æa}7s dfq xf]Og,<br />
b'O{ b]zsf ®fhb"tnfO{ Pscsf{sf] b]z e|d0f u®fpg] tof®L;d]t<br />
xfdLn] ul®®x]sf 5f}“ .Æ<br />
!$ cfOtaf®, !@ c;f® @)&#
tl:a/ ;f}hGo M g]kfnL b"tfjf;, gof“lbNnL, ef/t<br />
pRr ®fhgLlts e]63f6 ug{] of]hgf yfkfsf]<br />
lyof] t® ljljw sf®0fn] ubf{ Tof] k"®f x'g<br />
;s]g . :j®fhsf cnfjf k|wfgdGqL df]bL,<br />
ef®tLo hgtf kf6L{sf cWoIf cldt zfx,<br />
sf+u|]; cfO{sL g]t[ ;f]lgof ufGwL, u[xdGqL<br />
®fhgfy l;+xnufotsf g]tfx¿;“u e]6]®<br />
®fhgLlts txdf g} ;DaGw k'gM:yflkt ug{]<br />
tof®L g]kfnL kIfsf] lyof] t® Tof] k"®f x'g<br />
;s]g . cd]l®sfnufotsf ljleGg b]zsf]<br />
e|d0f ;s]® df]bL @* h]7df ef®t kmls{Pkl5<br />
pgL;“u e]6 x'g] g]kfnL kIfsf] egfO lyof] .<br />
t®, u[xdGqL l;+x;“u ;d]t e]63f6 x'g<br />
;s]g . 1ftJo ®xf];\, s]xL lbgcufl8 dfq<br />
dw];L hgclwsf® kmf]®d g]kfnsf ;ef;b<br />
cleif]sk|tfk zfxn] l;+xnfO{ e]6]® Ps<br />
1fkgkq lbPsf lyP .<br />
r'gfjL Jo:ttfsf] sf®0f b]vfP® ef®tLo<br />
g]tfx¿n] yfkf;“u e]63f6 ug{ rfx]gg\ . dGqL<br />
yfkf ;fs{ ljZjljBfnosf] bLIffGt ;df®f]xdf<br />
efu lng cfP klg ®fhgLlts e]63f6 klg<br />
ug{] p2]Zo g]kfnL kIfsf] lyof] .<br />
k"j{k|wfgdGqL tyf sf+u|]; cfO{sf g]tf<br />
dgdf]xg l;+x;“u eg] yfkfsf] lgs} nfdf]<br />
s'®fsfgL eof] . @( h]7df ePsf] e]6df l;+xn]<br />
g]kfnsf] ;+ljwfgnfO{ cfkm"x¿n] :jfut ug{]<br />
atfPsf lyP . o;sf ;fy} pgn] dw];sf]<br />
;d:of ;dfwfg ug'{ g]kfn ® ef®t b'j}sf]<br />
lxtdf x'g] pNn]v u®] .<br />
hfgsf®x¿sf cg';f® ef®t olta]nf<br />
g]kfn;“usf] ;DaGw yk glalu|of];\ eGg]<br />
rfxG5 . Ps ef®tLo clwsf®Lsf cg';f®<br />
o;cl3 w]®}k6s dw];jfbL bnsf] dfusf<br />
;DaGwdf g]kfnL g]tfnfO{ elgPsfn] o;k6s<br />
s]xL gelgPsf] xf] . ®fhgLlts d'2fnfO{ w]®}<br />
gprfNg] ® ;DaGwnfO{ …6«ØfsÚdf dfq ®fVg]<br />
ef®tsf] gLlt 5 . t®, o;sf] dtna dw];jfbL<br />
bnsf] Ph]G8f 5f]8]sf] eGg]rflx“ xf]Og . o;cl3<br />
o'®f]k ® a]nfotsf] e|d0fsf qmddf g]kfnsf]<br />
;+ljwfg ;dfj]zL gePsf] eGb} …nlaªÚ u®]sf]<br />
ef®tn] o;k6s df]bLsf] cd]l®sf e|d0fsf<br />
qmddf eg] of] k|;+u p7fPg . æef®t ;DaGw<br />
;'wf® ug{ rfxG5, To;}n] ®fi6«kltb]lv cGo<br />
®fhgLlts bnsf g]tfnfO{ ef®tn] af]nfO®x]sf]<br />
5,Æ g]kfn dfldnfsf hfgsf® k|fWofks P;8L<br />
d'lg eG5g\ .<br />
g]kfnL kIf eg] gfsfaGbL, ®fi6«kltsf] e|d0f<br />
®2nufotsf s'®f la;{]® ef®t;“u ;DaGw ;'wf®<br />
ug{] kIfdf 5 . æljutdf s] eof] lal;{g'k5{, ca<br />
b'O{ b]zsf] ;DaGw ;fdfGo cj:yfdf cfO;s]sf]<br />
5,Æ dGqL yfkf eG5g\ . •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# !%
ljdz{<br />
cRo't jfUn]<br />
s'g af6f]df 5, sf+u|]; <<br />
g]<br />
kfnL sf+u|];sf ;efkltdf z]®axfb'® b]pjf lgjf{lrt ePsf]<br />
rf® dlxgf ePsf] 5 . t®, pgn] kf6L{sf ljefu agfpg ®<br />
kbflwsf®L dgf]gog ug{ g;s]sfdf kf6L{leq} cfnf]rsx¿ a9\b}5g\.<br />
o;aLrdf ;efklt b]pjfn] g]kfnsf] ®fhgLlt ® d'n'sL k|zf;gdf<br />
uDeL® t®+u k}bf ug]{ k|s[ltsf s]xL s;®t u®]. dfcf]jfbL s]Gb|sf<br />
cWoIf k'iksdn bfxfnnfO{ cl3 ;f®]® s]kL cf]nLsf] ;®sf®nfO{ x6fpg]<br />
®fhgLlts ;dLs®0f agfpg vf]h] . sf7df8f}“–t®fO{ kmf:6 6«Øfssf<br />
af®]df cgfjZos jQmJo lbP . …k|:6Ls®0fÚsf nflu cfk\mg} x:tfIf®df<br />
k|lt®IffTds k|]; jQmJo lgsfn] . Gofofnosf af®]df lbOPsf] elgPsf]<br />
cleJolQmn] To:t} cgfjZos ljjfb lgDTofof] .<br />
oL b[i6fGtn] k|:6} s] b]vfp“5g\ eg] b]pjfsf] …gof “Ú g]t[Tjn] klg<br />
sf+u|];n] ;}4flGts, af}l4s ® ®0fgLlts pmhf{nfO{ leœofpg ® Jojl:yt<br />
ug{ ;s]sf] 5}g . of] bn d'n'ssf ;d:of ® kl®36gfk|lt s]jn<br />
k|ltlqmofTds e"ldsfdf dfq} ;Lldt ePsf] 5 . l;h{gfTds, ts{;+ut<br />
® b"®b[li6o'Qm x'g ;s]sf] 5}g . vf; u®L nf]stGqsf] eljio, d'n'sn]<br />
ckgfpg'kg]{ cfly{s gLlt Pj+ ljsf;sf] df]8]n ® k®®fi6« -ljz]iftM<br />
l5d]s_ ;DaGwsf af®]df sf+u|];n] k|:6 b[li6sf]0f lgdf{0f ug'{ ckl®xfo{<br />
eO;s]sf] 5 . abln“bf] e"–®fhgLlt ® e"–cy{tGqsf<br />
sf®0f oL tLgj6} cfofddf k'®fgf, k|ltlqmofTds ®<br />
6fn6'n] lrGtgn] ca sfd ug]{ cj:yf 5}g .<br />
sf+u|]; oltv]® cfk\mgf] g]t[Tjdf gof“ ;+ljwfg<br />
sfof{Gjog ug]{ ®6 nufO®x]sf] 5 . t®, oyfy{ s] xf]<br />
eg] of] ;+ljwfgsf] d"n e'msfj u}®nf]stflGqs 5.<br />
o;n] kl®sNkgf u®]sf] ®fhgLlts k|ltlglwTjsf]<br />
k|0ffnL g} cl:y®tfsf] lbuf] sf®s aGb}5 .<br />
k|ltlglwTjsf] k|lqmof ;dfj]lztf g} x'g] xf] eg]<br />
klg To:tf k|ltlglwx¿sf] rog;d]t ;DalGwt<br />
;®f]sf®jfnfx¿sf] …slG:6r'PG;LÚaf6 nf]stflGqs ljlwaf6} ug]{<br />
;j{:jLs[t dfGotfnfO{ klg ;+ljwfgn] cfTd;ft\ u®]sf] 5}g .<br />
;dfj]lztfsf gfddf cfw'lgs nf]stflGqs ljlwsf] ;§f ;fdGtL o'usf]<br />
:jljj]sLo dgf]gognfO{ k|>o lbPsf] 5 . o;nfO{ yk ;+zf]wg u®]®<br />
ePsf s]xL nf]stflGqs cjojx¿dfly yk ;Demf}tf ug]{ bafa ce}m<br />
tLj| 5 . ;+ljwfg k|bQ s}of}“ df}lns clwsf® g} ;xh} sfof{Gjog x'g]<br />
;Defjgf 5}g . To;}n] tTsfnsf nflu ;+ljwfg sfof{Gjogsf] cy{<br />
o;sf sfof{Gjog ug{ c;Dej, cnf]stflGqs ® låcyL{ k|fjwfgnfO{<br />
hlt;Sbf] l56f] ;+zf]wgsf] k|lqmofdf n}hfg' g} xf]. ®, ;+3Lotfsf nflu<br />
cfjZos ®fhgLlts, k|zf;lgs ® sfg'gL k"jf{wf®x¿sf] lgdf{0fdf<br />
lqmofzLn x'g' xf] . clxn] nf]stGqnfO{ 3'dfp®f] kf®fn] cjd"Nog u®]®<br />
d'n'snfO{ jfdkGyL kl®efiffsf], ;fDojfbpGd'v …;dfhjfbÚdf n}hfg}<br />
h'g rqmJo"xdf d'n's km;]sf] 5, To;nfO{ sf+u|];n] ®fd|®L cfsng<br />
u®]sf] 5}g . ®, ax'cfoflds ®fhgLlts ;Demf}tfx¿n] nf]stGqsf] d"n<br />
dd{df cf3ft kfg}{ g;Sg] u®L ®0fgLlt agfpg] lbzfdf of] bn cl3<br />
a9\g] e®nfUbf ;+s]t b]lvPsf 5}gg\.<br />
sf+u|];n] cfufdL cfly{s jif{sf nflu k|:t't ah]6sf] sd{sf08L<br />
lj®f]w u¥of], h'g d"ntM ;fj{hlgs ljQ Joj:yfkgsf r'gf}tLx¿dfly<br />
s]lGb|t lyof] . o;eGbf uDeL®, d'n'ssf] ;du| cy{tGqsf] bfz{lgs<br />
txsf] ;d:ofdf p;n] Wofg lbg ;s]sf] 5}g . xfd|f] cy{tGq lglZrt}<br />
¿kn] ®fHo lgolGqt k'“hLjfbtk{m pGd'v ePsf] 5. ;+ljwfgdf pNn]lvt<br />
d'n'snfO{ ;dfhjfbpGd'v u®fpg] nIo t 5“b}5, o;sf cltl®Qm ;fN6<br />
6«]l8ªh:tf cw{–;fj{hlgs ® ;fj{hlgs ;+:yfgx¿ cfkm}“ k]6«f]nkDk<br />
®fVg]h:tf of]hgfdf nufgL ug{ yfn]sf 5g\. rfn" cfly{s jif{df<br />
yk s]xL ;fj{hlgs ;+:yfgn] gfkmf sdfPsf] k|rf® u®]® lghLs®0f,<br />
cfly{s ;'wf® ® lgof{t ahf®df g]kfnsf] k|lt:kwL{ Ifdtf lj:tf®h:tf<br />
ckl®xfo{tfnfO{ 5fofdf kfg]{ k|of; ePsf] 5 .<br />
sf+u|];n] cfk"mn] eGg] u®]sf] k|hftflGqs ;dfhjfb ® sDo'lg:6x¿n]<br />
JofVof ug]{ ;dfhjfbsf] kl®efiffut km®skg k|:6\ofpg ;s]sf]<br />
5}g . ®, tL b'j}sf] cfw'lgs ljZj cfly{s k|0ffnL;“usf] tfbfTDo ®<br />
;fGble{stfaf®] cBfjlws cjwf®0ff lgdf{0f ug{ s'g} cEof; g} u®]sf]<br />
5}g . s'g} a]nf v'nfahf® cy{tGqsf lxdfotLsf] 5lj agfPsf b]pjfsf]<br />
;efkltTjsfndf cfly{s wf®0ff lgdf{0fsf] ck]Iff ®flvg' :jfefljs xf].<br />
t®, g]t[Tj ® sf+u|];hgsf] Wofg otflt® uPh:tf] b]lv“b}g.<br />
s]xL ;dootf g]kfnL sf+u]|;nfO{ ef®tLo g]tf ® ljZn]ifsx¿n]<br />
lg®Gt® …k|f]–OlG8ogÚ zlQmsf ¿kdf k|rf® u®]sf<br />
5g\ . h:tf] M s"6gLlt1 Pj+ n]vs Pds] eb|s'df®n]<br />
P;;Lcf®cf]PnPn86cfO{Pgdf @& j}zfv )&# df<br />
n]v]sf] cfn]vnfO{ g} lng ;lsG5 . o:tf k|rf®n]<br />
lbg vf]h]sf] ;Gb]z lgs} ljjfbf:kb ® uDeL® 5g\.<br />
c¿ ljifodf xQkQ jQmJo hf®L ug]{ ;efklt b]pjf<br />
® pgsf] bnn] o;af®] s'g} k|ltlqmof lbPsf] 5}g.<br />
ck]Iff k|ltlqmofsf] eGbf klg sf+u|];sf] ;du| k®®fi6«<br />
gLltsf] k|:6tfsf] xf] . o:tf] k|:6tf cfjZos kg]{<br />
lans'n} gof“ kl®b[Zo xfd|f ;fd' cfPsf] 5. Psftk{m<br />
pQ®L l5d]sL rLg Oltxf;df klxnf]kN6 g]kfnsf] ;Qf ;dLs®0fsf]<br />
lgdf{0f÷ljlgdf{0fdf ;+nUg ePsf] 5, kl5Nnf]k6s k'iksdn bfxfnnfO{<br />
k|wfgdGqL aGgaf6 ®f]s]kl5 . ®, rLgsf] gof“ …g]kfndf ®fhgLlts<br />
l:y®tfÚsf] gf®fn] PseGbf w]®} cy{ af]s]sf] 5 . csf{tk{m, p;n]<br />
g]kfnL sf+u|];nfO{ kl5Nnf låkIfLo cfbfgk|bfg, cGt®lqmof ® cGo<br />
…O+u]hd]G6Úx¿df of]hgfa4 9+un] aflx®} ®fVg ?rfPsf] 5 . pbfx®0fsf<br />
nflu, g]kfnn] ;+ljwfg hf®L u®]kl5sf gf} dlxgfdf sl®a $) j6f<br />
ljleGg tx ® ljifodf g]kfnL k|ltlglwd08nn] rLg e|d0f u®]sf<br />
5g\ . To;df g]kfnL sf+u|]; lj®n} ;dfj]z 5 . ;a}df b]ª l;ofcf] lkª<br />
bz{gsf cg'ofoL g]kfnL sDo'lg:6 jf tL ;Da4 af}l4sx¿sf] clws<br />
afx'No 5 . csf]{, nuftf® g]kfn e|d0f ul®®x]sf pRr txsf ;®sf®L<br />
® ;}Go clwsf®Lx¿n] sf+u|]; g]t[TjnfO{ lzi6frf® e]6 ug{ klg vf;}<br />
rf;f] b]vfPsf 5}gg\ .<br />
ca, b'O{ l5d]sLaLr ;Gt'lnt ;DaGw ®fVg ;gftg ® cf}krfl®s<br />
jQmJo lbP® dfq} pDsg] cj:yf 5}g . o:tf] ;Gt'ngnfO{ b:tfj]h,<br />
Jojxf® ® cEof;df ptfg'{ cfjZos 5 . t®, b]pjf g]t[Tjsf] sf+u|];n]<br />
of] af6f] lx“8\g] k|of; u®]sf] b]lv“b}g. jf:tjdf, s'g af6f] lx“8\g vf]Hb}5<br />
eGg] g} k|:6 ePsf] 5}g . st} sf+u|]; af6f] la®fp“b} t 5}g< •<br />
!^ cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
fhgLlt ljsf;<br />
jfdkGyL<br />
af6f]d}<br />
afa'/fd<br />
Jffd / nf]stflGqs wf/sf] ldl>t<br />
ljrf/ elgP klg gof“ zlQmsf]<br />
;}4flGts ¿emfg jfdkGy g}<br />
• ;Ltf/fd a/fn<br />
#)<br />
h]7df gof“ zlQmsf]<br />
3f]if0ff;efdf pb\3f]ifssf]<br />
e"ldsfdf /x]sL cleg]qL<br />
sl/Zdf dfgGw/sf] clejfbg z}nL<br />
k"j{dfcf]jfbL g]tf–sfo{stf{sf] eGbf leGg<br />
lyPg . nfn;nfds} z}nLdf d'7L prfn]/<br />
;efdf pkl:yt g]tf–sfo{stf{nfO{ clejfbg<br />
u/]sL pgsf] klx/g ;f/L–Anfph klg<br />
sDo'lg:6 / dfcf]jfbLx¿sf] …6«]8dfs{Úh:t}<br />
alg;s]sf] /ftf] /+us} lyof] .<br />
sfo{qmdsf nflu pgn] /f]h]sf] kf];fs<br />
/ clejfbg z}nL x]bf{ gof“ zlQm elgP<br />
klg dfcf]jfbLsfnLg …x\ofª\ucf]e/Ú 5f8\g<br />
g;s]sf] k|:6} emlNsGYof] . lha|f] lrl<strong>Kn</strong>P/ ;xL,<br />
pb\3f6gkZrft\ b'O{ lbg;Dd ePsf] 5nkmn<br />
;qdf …;'lk|df]Ú Pj+ k"j{k|wfgdGqL afa'/fd<br />
e§/fO{n] cfkm"x¿nfO{ dfcf]jfbLsf ¿kdf<br />
dfq lrgfPgg\, o;f] x'g'df dfcf]jfbLsfnLg<br />
wªwªLn] sfd u/]sf] :jLsf/ klg u/] .<br />
;dfkgdf e§/fO{sf] egfO lyof], …/fhwfgLdf<br />
s'g} kmf]xf]/ gu/L zflGtk"0f{ ¿kdf<br />
;kmntfk"j{s kf6L{ 3f]if0ff sfo{qmd ;DkGg<br />
u¥of}“ xfdLn] . olt /fd|F];“u sfo{qmd u¥of]<br />
eg]/ clxn] sf7df8f}“ / b]z}el/ dfcf]jfbLsf]<br />
rrf{ 5 .Ú cfkm"x¿nfO{ …dfcf]jfbLÚs} ¿kdf<br />
lrgfPkl5 ha x'l6ª ;'? eof], To;kl5<br />
e§/fO{n] dfkmL dfUb} uNtL ;RofP . /, To;f]<br />
x'g'sf] sf/0f vf]tNb} eg] klg, …k'/fgf] wªwªL<br />
d]l6g ;do nfUbf] /x]5 . To;}n] o:tf]<br />
q'l6 ePsf] xf] .Ú<br />
5nkmn ;q ;dfkgdf e§/fO{sf] af]nL<br />
/ pb\3f6g sfo{qmddf cleg]qL dfgGw/sf]<br />
z}nLn] dfq xf]Og, kf6L{sf gLlt–sfo{qmd<br />
cflbn] klg gof“ zlQm / k'iksdn bfxfn<br />
…k|r08Úsf] g]skf dfcf]jfbL s]Gb| ldNbfh'Nbf<br />
nfU5g\ . To;afx]s dfcf]jfbL k[i7e"ldsf<br />
g]tf–sfo{stf{sf] afx'No / babafsf sf/0f<br />
sltkon] o;nfO{ k"j{Pdfcf]jfbLsf] rf]O6fsf<br />
¿kdf klg a'em\g] u/]sf 5g\ .<br />
jfd ljZn]ifs Zofd >]i7sf egfOdf,<br />
hgjfbL qmflGt;DaGwL ;}4flGts /fhgLlts<br />
ljifo, dfS;{jfb÷åGåfTds ef}ltsjfb,<br />
cfly{s gLlth:tf ljifodf ljleGgtf eP<br />
klg cGo clwsf+z ljifodf ;dfgtf 5g\ .<br />
>]i7 eG5g\, æleGgtf s] s'/fdf b]lvG5 eg]<br />
l;+xb/af/ abN5' eGb} zflGt k|lqmofdf cfPsf]<br />
dfcf]jfbL l;+xb/af/ abNg] k/LIffdf km]n<br />
eof] . afa'/fdhLsf] gof“ zlQmrflx“ kf; x'G5<br />
jf km]n, Tof] k/LIf0f x'g af“sL g} 5 .Æ<br />
yf]/} leGgtf, w]/} ;dfgtf<br />
g]kfnsf sDo'lg:6 kf6L{n] x“l;of–xyf}8f<br />
!* cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
;dfgtf÷leGgtf<br />
gof“ zlQm g]kfnsf] 3f]if0ff sfo{qmddf ;+of]hs e§/fO{<br />
tl:a/ M nIdLk|;fb ªfv';L<br />
c+lst emG8fsf nflu uf9f /ftf] k[i7e"ld<br />
k|of]u ub{} cfPsf 5g\ . gof“ zlQmn] rflx“<br />
uf9f /ftf] k[i7e"ldsf ;fy tf/f lrx\g /fv]/<br />
cfkm\gf] emG8f agfPsf] 5 . vf;df of] emG8f<br />
tTsfnLg g]skf dfcf]jfbLsf] ;xfos ;+u7g<br />
of]ª sDo'lg:6 lnu -jfO{;LPn_n] k|of]u ub{}<br />
cfPsf] xf] . Pstf s]Gb|;“u Pstf ePkl5<br />
dfq jfO{;LPnn] cfkm\gf] k"j{jt\ emG8fdf<br />
aln/x]sf] d;fn yk]/ To;nfO{ gof“ :j¿k<br />
lbPsf] 5 .<br />
;fj{hlgs ¿kdf gof“ zlQmsf ;'lk|df]<br />
e§/fO{n] o;nfO{ jfd–nf]stflGqs ljrf/wf/f<br />
af]s]sf] bnsf ¿kdf lrgfpg vf]h]sf 5g\ .<br />
olt x'“bfx'“b} klg gof“ zlQmn] cfkm"nfO{ jfdkGyL<br />
zlQms} ¿kdf pEofpg vf]h]sf] s'/f #!–#@<br />
h]7df ePsf] 5nkmn ;qdf e§/fO{n] k];<br />
u/]sf] /fhgLlts k|ltj]bgaf6} 5n{+u x'G5 .<br />
To;df pgn] jfd nf]stflGqs ljrf/wf/f<br />
c“ufn] klg o;sf] d"n rl/q jfds]lGb|t<br />
x'g]df hf]8 lbPsf 5g\ .<br />
ut jif{ hf/L ;+ljwfg / ;+3Lo<br />
:j¿ksf ;DaGwdf klg dfcf]jfbL<br />
s]Gb| / gof“ zlQmaLr ;dfgtf b]lvG5 .<br />
h:tf] M ;+ljwfg hf/L ug{ ;xdt eP<br />
klg tTsfnLg Pdfcf]jfbLn] To;k|lt<br />
!$ a'“b] ;fj{hlgs c;xdlt hfx]/<br />
u/]sf] lyof] . o;sf] cy{ ;+ljwfgk|lt<br />
Pdfcf]jfbLn] k"0f{ xf]Og, cfnf]rgfTds<br />
;dy{g u/]sf] xf] . o;} cfwf/df<br />
dfcf]jfbL s]Gb|n] dw];df sDtLdf<br />
b'O{ k|b]z x'g] u/L ;+ljwfg ;+zf]wg<br />
ug'{kg{]df hf]8 lb“b} cfPsf] 5 .<br />
;+ljwfg lgdf{0fdf ;lqmo e"ldsf<br />
v]n] klg e§/fO{n] # c;f]hdf ;+ljwfg<br />
hf/L x'“bf To;sf] lbn vf]n]/ :jfut<br />
u/]gg\ . a¿ Pdfcf]jfbL kl/TofunuQ}<br />
;+ljwfgk|lt c;xdlt hgfPsf k"jL{<br />
dw]; / klZrdsf yf¿ Kff6L{–;+u7g;“u<br />
P]Soa4tf k|s6 ug{ k'u] . o;}<br />
cfwf/df e§/fO{sf] ;fj{hlgs 5lj<br />
;+ljwfglj/f]wL eOlbof] . t/, gof“<br />
zlQmsf] xfn} ;DkGg /fli6«o e]nfdf<br />
pgn] k|:t't u/]sf] b:tfj]h x]g{] xf]<br />
eg] ;+ljwfgsf ;Gbe{df dfcf]jfbL<br />
s]Gb| / gof“ zlQmsf aLr Tolt w]/}<br />
leGgtf 5}g .<br />
;+ljwfg;efaf6 hf/L ;+ljwfgsf]<br />
dxŒjnfO{ Go"gLs/0f ug'{ g]kfnL<br />
;dfhsf] ;+3if{zLn k/Dk/fsf] ckdfg<br />
x'g] atfPsf 5g\ e§/fO{n] . kfl/t<br />
eO;s]sf] pQm k|ltj]bgdf yk elgPsf]<br />
5, …gof“ ;+ljwfgdf :yflkt ePsf Gofo,<br />
:jtGqtf, ;+3Lotf / ;dfgtfdf<br />
cfwfl/t nf]stflGqs u0ftflGqs<br />
zf;g k|0ffnLh:tf pknlAw sndsf]<br />
d;Ln] ;lhn} n]lvPsf lgik|f0f zAb<br />
xf]Ogg\, xfdL ;a}sf] /ut, kl;gf<br />
/ cf“;'n] ntkltPsf efjgfsf<br />
l9Ssf x'g\ .Ú olt eGb} e§/fO{n]<br />
dfcf]jfbL s]Gb|s} efsfdf ;+ljwfgnfO{<br />
;do cg's"n ljsl;t, kl/dflh{t ub}{<br />
n}hfg'kg{]df hf]8 lbPsf 5g\ .<br />
o;afx]s zf;sLo :j¿k /<br />
;+3Lo k|b]zsf ;Gbe{df klg dfcf]jfbL<br />
s]Gb| / gof“ zlQmaLr leGgtf b]lvGg .<br />
b'j}n] Ps} vfnsf] ts{sf ;fy lgjf{lrt<br />
sfo{sf/Lsf] jsfnt u/]sf 5g\ .<br />
dfcf]jfbL s]Gb| -tTsfnLg Pdfcf]jfbL_n]<br />
g]skf dfcf]jfbL s]Gb|<br />
cfnf]rgfTds ;dy{g,<br />
c;Gt'li6 ;Daf]wg<br />
ub{} ;+zf]wg .<br />
;+;bLo Joj:yfk|lt<br />
c;xdlt, k|ToIf lgjf{lrt<br />
sfo{sf/L /fi6«klt .<br />
/fHo k'gM;+/rgf cfof]usf]<br />
k|ltj]bg cg';f/ ;+3Lo<br />
vfsf .<br />
ljleGg dfcf]jfbL<br />
ljrf/ wf/fsf kf6L{sf]<br />
df]rf{ .<br />
;To<br />
lg¿k0f cfof]udfkm{t<br />
6'+Uofpg'kg{] .<br />
hDaf] -! xhf/ ((<br />
;b:oLo_ dxflwj]zg<br />
cfof]hs ;ldlt .<br />
lgjf{lrt<br />
k|ltlglwnfO{ lkmtf{<br />
af]nfpg] gLlt 5}g .<br />
dfS;{jfb;lxtsf]<br />
åGåfTds ef}ltsjfb .<br />
;dfhjfb pGd'v /fHo<br />
Joj:yf -;dfhjfb cfPsf]<br />
5}g eGg] cy{df_ .<br />
;+ljwfg<br />
zf;sLo :j¿k<br />
;+3Lo :j¿k<br />
kf6L{ k|s[lt<br />
åGåsfnLg d'2f<br />
kf6L{ ;+u7g<br />
;b:otf gLlt<br />
bz{g<br />
/fHo Joj:yf<br />
cfly{s uGtJo<br />
cfly{s qmflGtnfO{<br />
k|fyldstf .<br />
Psn g]t[Tj t/<br />
;fd"lxs g]t[Tjsf]<br />
k|f/lDes cEof; .<br />
g]t[Tj<br />
gof“ zlQm g]kfn<br />
cfnf]rgfTds ;dy{g,<br />
c;Gt'li6 ;Daf]wg<br />
ub{} ;+zf]wg .<br />
;+;bLo Joj:yfk|lt<br />
c;xdlt, k|ToIf<br />
lgjf{lrt sfo{sf/L .<br />
/fHo k'gM;+/rgf<br />
cfof]usf] k|ltj]bg cg';f/<br />
;+3Lo vfsf .<br />
d"nwf/df<br />
gcfPsf kf6L{sf] df]rf{ .<br />
;To lg¿k0f cfof]udfkm{t<br />
6'+Uofpg'kg{]<br />
hDaf] -xfn $ ;o ((<br />
;b:oLo_nfO{ a9fP/ ;ft<br />
;o;Dd k'¥ofpg] tof/L .<br />
lgjf{lrt k|ltlglwnfO{<br />
lkmtf{ af]nfpg] gLlt<br />
clVtof/ .<br />
dfS;{jfblagfsf]<br />
åGåfTds ef}ltsjfb .<br />
pGgt ;dfhjfbo'Qm<br />
/fHo Joj:yf -;dfhjfb<br />
cfPsf] eGg] cy{df_ .<br />
cfly{s ljsf; g}<br />
;d:ofsf] lgsf; .<br />
afa'/fd e§/fO{sf]<br />
Psn g]t[Tj .<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# !(
fhgLlt ljsf;<br />
)^$ sf] klxnf] / )&) sf] bf];|f] ;+ljwfg;ef<br />
r'gfjdf k|ToIf lgjf{lrt sfo{sf/L /fi6«klt /<br />
k"0f{ ;dfg'kflts lgjf{rg k|0ffnLsf] gf/fsf<br />
;fy k|lt:kwf{ u/]sf] lyof] . gof“ zlQmn] klg<br />
:yfkgf x'gf;fy k|ToIf lgjf{lrt sfo{sf/Lsf]<br />
jsfnt ub}{ cfPsf] 5 .<br />
/fhgLltzf:qL k|fWofks s[i0f xf5]y'<br />
;+ljwfg;efaf6 hf/L ug{] a]nf tTsfnLg<br />
Pdfcf]jfbLn] k]; u/]sf] !$ a'“b] c;xdltkq<br />
/ gof“ zlQmn] cl3 ;f/]sf] …kf“r ;Úsf aLr<br />
;dfgtf b]V5g\ . gof“ zlQmnfO{ glhsaf6<br />
lgofln/x]sf k|f xf5]y' eG5g\, ækm/s slt<br />
dfq xf] eg] cfkm}“n] cl3 ;f/]sf sltko<br />
;sf/fTds Ph]G8fnfO{ k|r08 / dfcf]jfbL<br />
s]Gb|n] af]s]/ lx“8\g ;s]gg\ . e§/fO{n]<br />
dfcf]jfbL s]Gb|sf ltg} !$ a'“b] c;xdltnfO{<br />
kf“r ;df ;"rLs[t u/L gof“ zlQmsf] k|d'v<br />
Ph]G8f agfP/ cl3 a9fpg vf]h]sf 5g\ .Æ<br />
dfcf]jfbLs} af]njfnf<br />
dfcf]jfbL s]Gb| / gof“ zlQmaLr emG8}<br />
bh{g ljifodf ;dfgtf 5g\ . olt w]/} ljifodf<br />
;dfgtf b]lvg'sf lglZrt sf/0f 5g\ . klxnf]<br />
xf], gof“ zlQmsf d'Vo g]t[Tj;lxt clwsf+z<br />
g]tf–sfo{stf{ dfcf]jfbL k[i7e"ldsf x'g' .<br />
e§/fO{ t cfkm}“ dfcf]jfbL …hgo'4Úsf Ps<br />
of]hgfsf/ / efiosf/ x'g\ g} . o;afx]s<br />
kf6L{sf] g]t[Tjdf dfcf]jfbLaf6} uPsfx¿sf]<br />
afx'No 5 . gof“ zlQmdf emG8} &% k|ltzt<br />
k"j{dfcf]jfbL k[i7e"ldsf g]tf–sfo{stf{ 5g\ .<br />
of] a]Un} s'/f xf] ls kf6L{df dfcf]jfbL /<br />
u}/dfcf]jfbL k[i7e"ldsf g]tfx¿aLr kf6L{nfO{<br />
cf–cfkm\gf] ljrf/wf/f cg's"n n}hfg ;'?b]lv<br />
g} Ps k|sf/sf] åGå rln/x]sf] 5 .<br />
x'g t k/z'/fd tfdfª, hghflt<br />
dxf;+3sf k"j{cWoIf kf;fª z]kf{, k"j{dGqL<br />
s]zjdfg zfSo, k"j{;lrj /fd]Zj/ vgfn,<br />
k"j{PcfO{hL u0f]z /fO{, cleg]qL dfgGw/nufot<br />
;fj{hlgs cg'xf/x¿ gof“ zlQmdf k'u]sf<br />
5g\ . t/, /fO{, dfgGw/x¿sf] ;d:of s] eg]<br />
u}//fhgLlts k[i7e"ldaf6 cfPsfn] pgLx¿df<br />
/fhgLlts÷;}4flGts ljifodf bvn 5}g .<br />
;+3Lotf, dfcf]jfbL hgo'4h:tf ljifodf rflx“<br />
tfdfª, z]kf{, zfSon] e§/fO{eGbf km/s wf/0ff<br />
/fVb}gg\ .<br />
hxf“;Dd vgfnsf] k|;+u xf], pbf/jfbL<br />
cy{tGqsf kIfw/ x'g\ pgL, ;dfhjfbL jf<br />
;fDojfbL cy{tGqsf xf]Ogg\ . vgfnnfO{ g}<br />
b[li6ut ub{} e§/fO{n] åGåfTds ef}ltsjfbL<br />
-dfS;{jfblagfsf]_ bz{gnfO{ gof“ zlQmsf]<br />
bfz{lgs cfwf/ agfPsf x'g\ . o;afx]s<br />
u}/dfcf]jfbL k[i7e"ldsf dflg;nfO{ cfslif{t<br />
ug{ klg pgn] of] af6f] /f]h]sf x'g ;S5g\ .<br />
t/, ;}4flGts÷/fhgLlts ;jfndf e§/fO{sf]<br />
lg0f{o k|lqmofdf k"j{dfcf]jfbLx¿ g} xfaL 5g\ .<br />
To;}n] gof“ zlQm / dfcf]jfbL s]Gb| b'j}n]<br />
nufPsf] sf]6af6 Ps} vfnsf] /fhgLlts<br />
uGw cfpg] u/]sf] 5 .<br />
h'g k[i7e"lddf e§/fO{ Pdfcf]jfbLaf6<br />
cnu eP, pgL g]t[Tjsf] gof“ zlQm /<br />
dfcf]jfbL s]Gb|aLr ;}4flGts÷/fhgLlts<br />
ljifodf Tolt w]/} leGgtf gb]lvg'df<br />
To;n] klg w]/yf]/ e"ldsf v]n]sf] 5 .<br />
lsgeg], s'g} uDeL/ k|s[ltsf] ;}4flGts<br />
leGgtfsf sf/0f kf6L{ Tofu]sf lyPgg\<br />
e§/fO{n] . To;sf] d'Vo sf/0f kf6L{sf]<br />
klxnf] g]tf x'g] cfsf+Iff g} lyof] . t/,<br />
k|r08 5pGh]n Pdfcf]jfbLdf cfkm" klxnf]<br />
g]tf gx'g] ;Defjgf b]v]kl5 Pdfcf]jfbL<br />
Tofu]/ cfkm\g} g]t[Tjdf gof“ /fhgLlts bn<br />
agfpg'sf] ljsNk pgL;“u lyPg .<br />
ljZn]ifs >]i7sf egfOdf e§/fO{ clxn]<br />
dfcf]jfbL s]Gb|df 5}gg\ t/ of] kf6L{ clxn]<br />
klg pgs} Ph]G8fdf rln/x]sf] 5 . dfcf]jfbL<br />
s]Gb|sf tkm{af6 Joj:yflksf–;+;b\df dgf]gLt<br />
;f+;b;d]t /x]sf >]i7 eG5g\, æ;+ljwfg;ef<br />
pgs} Ph]G8f lyof], nf]stflGqs u0ftGq klg<br />
?s'dsf] r'gafª a}7sdf k|r08 / afa'/fd e§/fO{, c;f]h )^@<br />
pgs} Ph]G8f . cfZro{rflx“ s] lyof] eg]<br />
l;+u} kf6L{ / cWoIf k|r08n] cfkm\g} Ph]G8f<br />
af]lslb“bf klg e§/fO{ cWoIf k|r08 / kf6L{k|lt<br />
v';L lyPgg\ . /, kf6L{ 5f8]/ lx“l8lbP .Æ<br />
o:tf] k[i7e"lddf Pdfcf]jfbL kl/Tofu<br />
u/]sfn] / u}/dfcf]jfbLx¿nfO{ g;d]6L<br />
Pdfcf]jfbLnfO{ r'gf}tL lbg g;lsg] ePsfn]<br />
x'g ;S5, sDo'lg:6 jf dfcf]jfbLsf] uGw;d]t<br />
gcfpg] u/L gof“ kf6L{sf] gfds/0f t u/]<br />
t/ dfcf]jfbLsfnLg Ph]G8fsf] df]xrflx“<br />
5f8\g ;s]gg\ . u}/dfcf]jfbL k[i7e"ldaf6 gof“<br />
zlQmsf] cGtl/d s]Gb|Lo kl/ifb\ ;b:o /x]sf Ps<br />
g]tf eG5g\, ægof“ zlQm / dfcf]jfbL s]Gb|aLr<br />
/fhgLlts÷j}rfl/s dfldnfdf w]/} leGgtf<br />
gb]lvg'sf] sf/0f oxL xf] .Æ<br />
clwsf+z g]tf–sfo{stf{ dfcf]jfbL<br />
k[i7e"ldsf ePsfn] xf]nf, gof“ zlQmnfO{<br />
e§/fO{sf] g]t[Tjdf Pdfcf]jfbLaf6 rf]Ol6Psf]<br />
;d"xsf ¿kdf a'em\g]sf] sdL 5}g . ptf<br />
gof“ zlQmdf cfa4 dfcf]jfbL k[i7e"ldsf<br />
g]tf–sfo{stf{n] klg dfcf]jfbL s]Gb|sf<br />
sfo{stf{nfO{ Ph]G8fsf cfwf/df …gof“ zlQm<br />
g} c;nL dfcf]jfbL kf6L{ ePsf]Ú atfp“b}<br />
To;df cfa4 u/fpg] k|of; ul//x]sf 5g\ . /,<br />
k|r08n] klg gof“ zlQm c;kmn x'g] atfp“b}<br />
l9nf]rf“8f] e§/fO{ dfcf]jfbL s]Gb|df g} kms{g]<br />
atfO/x]s} 5g\ . •<br />
@)<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
ljsf; ;+jfb<br />
‘xfdL j}slNks wf/sf<br />
gof“ zlQm g]kfnsf ;+of]hs afa'/fd e§/fO{ kf6L{ :yfkgfsf] cf}krfl/s 3f]if0ff ;ef / b'O{ lbg] 5nkmn ;qsf] r6f/f] ;s]<br />
klg xtf/f]d} lyP . ToxL df}sf kf/]/ g]kfnsf dfwj a:g]tn] e§/fO{;“u s'/fsfgL u/], To;}sf] ;Dkflbt c+z M<br />
gof“ zlQm / c¿ bnaLrsf] leGgtf s] xf] <<br />
;+ljwfg;efaf6 ;+ljwfg hf/L eO;s]kl5 *) jif{b]lvsf]<br />
nf]stfGqLs/0fsf] r/0f d"ntM k"/f ePsf] 5 . ca xfdL cfly{s<br />
ljsf; / ;d[l4sf] r/0fdf k|j]z u/]sf 5f}“ . To;}n] Pp6f gof“ ;f]“r,<br />
z}nL / ;+u7gfTds 9f“rf;lxtsf] zlQm rflxG5 eg]/ xfdLn] gof“<br />
zlQm :yfkgf u/]sf xf}“ . o; lx;fan] xfdL j}slNks /fhgLlts<br />
wf/sf cu'jf xf}“ .<br />
l;+uf] Pdfcf]jfbL kf6L{ tkfO{+s} Ph]G8fdf lx“l8/x]s} lyof] . km]l/<br />
gof“ zlQm lsg rflxof] t <<br />
ca ljsf; / ;d[l4sf] of]hgf k"/f ug{ k'/fgf kf6L{x¿ dfq<br />
kof{Kt 5}gg\ . tLeGbf dfly p7]sf] gof“ ljrf/ / gof“ ;f]“r;lxtsf]<br />
kf6L{ rflxG5 . Tof] eg]sf] gof“ zlQm g} xf] .<br />
#* jif{;Dd sDo'lg:6 cfGbf]ngdf /x“bf sfof{Gjog ug{ g;s]sf]<br />
s'/f tkfO{+ ^@ jif{ k'u]/ gof“ kf6L{ u7g ub{}df s;/L k"/f xf]nf <<br />
clxn];Ddsf] ofqfdf kl/jt{gsf] 7"nf] Ph]G8f sfof{Gjog ul/of] .<br />
u0ftGq, wd{lg/k]Iftf, ;dfj]zL, ;dfg'kflts nf]stGq s;sf sf/0f<br />
cfof] < dfcf]jfbL cfGbf]ngs} sf/0f cfPsf] xf]Og / < d ToxL<br />
cfGbf]ngsf] cu'jf lyP“ . ca Tof] sfo{ef/ k"/f eof] . gof“ sfo{ef/sf<br />
lglDt gof“ ljrf/;lxtsf] gof“ zlQm rflxPsf] xf] .<br />
gof“ zlQmsf] eljio s] lx;fan] ;kmn / km/s x'g ;S5 <<br />
s'g} klg kf6L{ nx8n] aGg] xf]Ogg\ . xfdLn] klg sf]xLaf6 km/s<br />
x'g OR5f hfu]/ agfPsf] xf]Og . xfdLn] lgdf{0f u/]sf] kf6L{n] Oltxf;sf]<br />
cfjZostf k"/f u5{ . ;ft jif{leq ul/aL / a]/f]huf/L cGTo ug]{,<br />
!% jif{leq dWod:t/sf] ljsf;df k'¥ofpg] / @% jif{leq ;+;f/sf]<br />
;aeGbf ;d'Ggt b]z agfpg] ;f]r / of]hgf 5 xfdL;“u . gof“ zlQmsf]<br />
of] kl/sNkgf c¿ kf6L{eGbf km/s 5 / ;kmn x'G5 .<br />
r'gf}tL s] s] b]Vg'ePsf] 5 <<br />
;+ljwfg ;+Zff]wg u/]/ k|ToIf /fi6«ktLo k|0ffnLdf hfg ;lsPg<br />
eg] l:y/tf cfp“b}g, l:y/tf geO{ ljsf; / ;d[l4 ;Dej x'“b}g .<br />
klxnf] r'gf}tL oxL xf] .<br />
bf];|f] r'gf}tL xf], hftLo ;d'bfoaLrdf Pstf sfod ug{' . ljljw<br />
hftLo ljz]iftf ePsf] d'n'sdf hftLo ;d'bfoaLr Pstf sfod<br />
ug{ ;lsPg eg] åGå l;h{gf x'g ;S5 . åGån] ljsf; / ;d[l4nfO{<br />
c;/ kf5{ .<br />
t];|f] r'gf}tLrflx“ ef/t / rLgh:tf b'O{ 7"nf cy{tGq ePsf<br />
b]zaLr ;Gt'ng sfod /fVg' xf] . oL b'O{ d'n'saLr ;Gt'ng sfod<br />
ug{ ;lsof] eg] dfq b'O{ 7"nf ahf/sf] kmfObf lnP/ ljsf; / ;d[l4sf]<br />
of]hgf nfu" ug{ ;S5f}“ . t/, ;lsPg eg] pgLx¿sf] /0fgLlts :jfy{<br />
h'w]/ xfd|f] b]z cl:y/tflt/ hfG5 . xfdLn] d'Vo u/L oL tLgj6f<br />
tl:a/ M /lj dfgGw/<br />
r'gf}tL ;fdgf ug'{kg]{ x'G5 .<br />
gof“ zlQmsf] j}rfl/s nfOgrflx“ s] xf] <<br />
o;af/]df Jofks 5nkmn u/L cfp“bf] *÷!) dlxgfleq<br />
dxflwj]zgaf6 6'+uf] nufp“5f}“ . ToltGh]nsf] 5nkmnsf nflu xfdLn]<br />
pGgt nf]stGqpGd'v jfd nf]stGq eg]sf 5f}“ .<br />
jfd nf]stGq eGg] cfkm}“df c:ki6 ljrf/ xf]Og / <<br />
of] lans'n :ki6 ljrf/ xf] . jfd eg]sf] oyfl:ylteGbf cl3<br />
a9]sf] k|ultsfdL zlQm xf] . nf]stGq eg]sf] hgtfsf] k|ToIf<br />
;xeflutf /xg] k|0ffnL xf] . lxhf]sf] /fHos]lGb|t ;dfhjfbL Joj:yfdf<br />
hgtfsf] nf]stflGqs cEof; 7Ls 9+un] x'g ;s]g . /, pbf/jfb Pj+<br />
gjpbf/jfbdf hgtfsf k|ultzLn cfsf+Iff k"/f x'g ;s]gg\ . To;}n]<br />
b'j}sf ;Ldf a'em]/ xfdLn] To;eGbf dfly p7]sf] jfd nf]stGqsf]<br />
kl/sNkgf u/]sf xf}“ .<br />
gof“ zlQmsf gfddf afa'/fd e§/fO{nfO{ gof“ 9+un] k|:t't<br />
ul/Psf] xf]Og <<br />
of] unt s'/f xf] . xfdL @!cf}“ ztfAbLsf kl5Nnf 1fg / lj1fgn]<br />
@@<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
cu'jf xf}“’<br />
;';lHht gof“ ljrf/, gof“ ;+:sf/ / z}nLdf cfwfl/t gof“ zlQm<br />
lgdf{0f ug{ rfxG5f}“ . clxn]sf] ;'?cft k|f/lDes dfq xf] . cfufdL<br />
lbgdf Jofks 5nkmn u/]/ xfd|f] ljwfg, sfo{lbzf, ljrf/nfO{ clGtd<br />
¿k lbG5f}“ .<br />
kf6L{sf] g]t[Tj k|0ffnL Psn xf] ls ;fd"lxs <<br />
xfd|f] g]t[Tj k|0ffnL ;fd"lxs x'g]5 . ;fd"lxs dfq xf]Og, of]<br />
;xeflutfd"ns klg x'G5 . ;fd"lxs / ax'kbLo k|0ffnLdf hfG5f}“ .<br />
;fd"lxs xf] eg] tkfO{+kl5sf] g]tf sf] < b]j]Gb| kf}8]n, /fdrGb| emf,<br />
/fd]Zj/ vgfn jf c¿ sf]xL <<br />
Pp6f nf]stflGqs kf6L{df JolQmnfO{ 6Lsf] nufP/ k|:t't<br />
ul/“b}g . lgjf{rg k|0ffnLdf uPkl5 sfo{stf{n] h;nfO{ ?rfp“5g\,<br />
ToxL g} g]tf aG5 .<br />
t/, lxhf] k|r08 k|flwsf/ eP eGb} lj/f]w ug]{ tkfO{+n] cfh gof“<br />
zlQmsf gfddf cfkm}“ k|flwsf/ lsg lng'ePsf] <<br />
d ;+o]fhs dfq 5' . s;/L k|flwsf/ eP“ < kf6L{sf] cGtl/d<br />
ljwfg cg';f/ d}n] ;+of]hgsf/L e"ldsf dfq v]N5' . d s'g} lghL,<br />
JolQm k|flwsf/ :yflkt ug{ rfxGg“ . /, xfdLn] ljwfgdf :ki6<br />
n]v]sf 5f}“, Ps JolQm Ps kb / Ps kb clwstd b'O{ sfo{sfn .<br />
gof“ zlQmdf sf]xL klg b'O{ sfo{sfneGbf a9L kbdf a:g kfp“b}g .<br />
lxhf] @)–#) jif{;Dd dfG5]x¿ h;/L kbdf a:y], Tof] gof“ zlQmdf<br />
nfu" x'g ;Qm}g .<br />
tkfO{+n] Psflt/ cfkm\g} hLjgsfndf @% jif{leq ljZjs} ;d'Ggt<br />
b]z agfp“5' eGg'ePsf] 5, csf{lt/ &) jif{sf] pd]/kl5 ;lqmo /fhgLlt<br />
ulb{g“ klg eGb} x'g'x'G5 . of] k/:k/lj/f]wL ePg <<br />
d}n] cfkm\gf] hLjgsfndf g]kfn ljZjs} ;d'Ggt b]z b]Vg rfxG5'<br />
eg]sf] 5' . t/, d cfkm" &) jif{eGbf a9L sfo{sf/L kbdf al:bg“ .<br />
clxn] ^@ jif{sf] eP“ . dg{ t ef]ln klg ;lsG5 . t/, ;Defjgfsf]<br />
s'/f ubf{ cem} @% jif{ af“Rg ;lsG5 eg]sf] xf] . ^@ jif{sf] dfG5] @%<br />
jif{ af“Rbf *& jif{sf] eOG5 . To; a]nf;Dd d}n] g]kfnnfO{ ;d[4<br />
ePsf] b]Vg rfx]sf] xf] . To;sf lglDt cfkm}“ sfo{sf/L kbdf a:g]<br />
eg]sf] xf]Og .<br />
cfufdL lgjf{rgaf6} klxnf] zlQm aGg] bfaL ub}{ x'g'x'G5, To;sf]<br />
cfwf/ s] xf] <<br />
g]kfnL hgtf l5§f]eGbf l5§f] ul/aL, a]/f]huf/Laf6 d'lQm<br />
rfxG5g\ . xfdLn] ljsf; / ;d[l4sf] ToxL Ph]G8f p7fPsf 5f}“ .<br />
bf]:f|f], lxdfn, kxf8, t/fO{sf ljleGg hflt, If]qsf aLrsf hgtf<br />
Pstf–;b\efj rfxG5g\ . To;}n] ;dfj]zL, ;dfg'kflts nf]stGq<br />
Jojxf/df sfof{Gjog ug'{'k5{ eg]sf 5f}“ . To;sf] k|of]u ;'? klg<br />
ul/;s]sf 5f}“ . t];|f] / d'Vorflx“ e|i6frf/sf] bnbndf b]z km;]sf]<br />
5, hgtf e|i6frf/af6 d'Qm eO{ ;'zf;g x]g{ rfxG5g\ . e|i6frf/<br />
cGTo / ;'zf;g :yfkgf xfdLn] d'Vo Ph]G8f agfPsf 5f}“ . log} tLg<br />
d'Vo Ph]G8fsf sf/0f xfdL d'Vo zlQm aGg]5f}“ .<br />
t/, tkfO{+s} >LdtL lxl;nf odL e|i6frf/sf k|;+udf ljjflbt<br />
x'g'ePsf] 5 lg <<br />
lxl;nfhLsf af/]df ;r]t 9+uaf6 s]xL j[Qaf6 b'ik|rf/ ul/of] .<br />
To;lj?4 pxf“n] cbfntdf rl/qxTofsf] d'2f bfo/ ug'{eof] .<br />
cbfntn] lxl;nfhLsf] kIfdf km};nf u¥of] . To;kl5 h–h;n]<br />
rl/q xTofsf] cf/f]k nufPsf lyP, cbfntdf pxf“n] lhTg'ePsf]<br />
k|rf/ ul/Psf] 5}g . lxl;nf cfkm}“ Ps ;Ifd dlxnf, cfls{6]S6<br />
x'g'x'G5, ;d[4 3/fgfsf] x'g'x'G5 t/ clxn] b'Mv u/]/ 8]/fsf] 3/df<br />
al;/xg'ePsf] 5 . /xg;xg njfOvjfO x]g]{ xf] eg] klg ;fdfGo<br />
dlxnfsf ¿kdf b]lvg' x'G5 . ca pxf“n] lsg e|i6frf/ ug'{k¥of] <<br />
s]sf nflu e|i6frf/ ug'{k¥of] <<br />
k|;+u abnf}“, ;+ljwfg ;+zf]wg ug'{k5{ elg/xg'ePsf] 5 . To;sf]<br />
;"q s] x'g ;S5 <<br />
;+ljwfg;efaf6 ;+ljwfg aGg' ;sf/fTds s'/f xf] . t/, To;df<br />
s]xL q'l6 5g\ . ;aeGbf 7"nf] q'l6 eg]sf] k|ToIf lgjf{lrt sfo{sf/Ldf<br />
hfg g;Sg' xf] . k|ToIf lgjf{lrt k|0ffnLdf ghfg] xf] eg] clxn]sf]<br />
ldl>t / ;+;bLo zf;sLo k|0ffnLn] cl:y/tf dfq} Nofp“5 . To;n]<br />
b]znfO{ lgsf; / ;d[l4lt/ nf“b}g . o;nfO{ ;+zf]wg u/]/ k|ToIf<br />
lgjf{lrt sfo{sf/Ld} hfg'k5{ .<br />
bf];|f] yf¿, dw];L, hghflt afx'No If]qdf k|b]zsf] ;Ldf+sg<br />
ldn]sf 5}gg\, To;nfO{ ldnfpg ;+zf]wg ug'{k5{ . To;sf] cfwf/rflx“<br />
;+ljwfg;efsf] /fHo k'gM;+/rgf ;ldlt / /fHo k'gM;+/rgf<br />
cfof]usf k|ltj]bgdf cfwfl/t eP/ ;xdltsf] cfwf/df ;+zf]wg<br />
ug'{k5{ . t];|f], dlxnfnfO{ cfkm\gf ;GtfgnfO{ gful/stf lbg kfpg]<br />
h'g cs'l07t clwsf/ x'g'kg]{ xf], Tof] clxn]sf] ;+ljwfgn] lbPsf]<br />
5}g . To;df ;+zf]wg ul/g'k5{ . •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
@#
[li6sf]0f<br />
c?0f ;'j]bL<br />
gof“ dfn, k'/fg} rfn<br />
®f<br />
hgLltsf] ahf®df gof“ dfn cyf{t\ gof“ bn cfPsf] 5,<br />
k"j{k|wfgdGqL Pj+ k"j{5fkfdf® g]tf afa'®fd e§®fO{sf]<br />
gof“ zlQm g]kfn . gof“ zlQm gof“ lsl;dn] cl: tTjdf<br />
cfpgf;fy ®fhgLltsf] ahf®df tLj| k|ltlqmofx¿ ;'? ePsf 5g\ .<br />
o;} klg g]kfnsf] ®fhgLlt a9L k|ltlqmofn] g} lgwf{®0f u5{ . Oltxf;<br />
o: t} k|dfl0ft u5{, slxn] ®fhfsf] lqmofsf] k|ltlqmofdf, slxn]<br />
ef®tk|ltsf] k|ltlqmofdf ® slxn] cfGtl®s ;Qfsf] k|ltlqmofdf .<br />
clxn]sf] ;Qf : jo+ ef®tLo k|wfgdGqL g®]Gb| df]bLlj?4 k|ltlqmofsf]<br />
®fhgLltdf g} cfkm\gf] cf}lrTotf ;flat ul®®x]sf] 5 .<br />
o;®L k|ltlqmofdf dfq cfkm\gf] cf}lrTo ;flat ug]{ ;+: s[lteGbf<br />
s]xL dfg]df cnu h: tf] b]lvP klg e§®fO{sf] gof“ zlQm o;af6 vf;}<br />
d'Qm eg] b]lvPg . oBlk, k|ltlqmofdf cfwfl®t ®fhgLltsf] nfdf]<br />
z[+vnfdf Pp6f gof““ ®fhgLlts zlQmn] cfkm\gf] cf}lrTo k|ltlqmofdf<br />
g} : yflkt ug]{ xf] ls cfkm"nfO{ lqmofstf{sf ¿kdf lnO{ hfg] xf],<br />
clxn] g} eGg ;lsg] cj: yf 5}g .<br />
gof“ kIf M e§®fO{sf] Psn …: 6f®Ú k|bz{g ®x]sf] gof“ zlQmdf<br />
sDo'lg: 6 efje"lddf nfdf] ®fhgLlts hLjg latfPsf g]tfx¿sf]<br />
Oltxf; ku]{Nbf yf]®} cnu wf® jf gof“ wf®df rflx“ kSs} 5, of] .<br />
g]kfnL sDo'lg: 6 cfGbf]ngsf] Pp6f s6' ®fhgLlts Oltxf; xf],<br />
hgjfbL s]Gb|Lotfsf] :j}®sNkgf b]vfP® ;+u7g lgdf{0f ug]{ ®<br />
Pp6f txdf zlQm cfh{g u®]kl5 ax'bnLo k|hftGqdf cjt®0f<br />
ug]{ . To;kl5 oxL lgx'“ kf®]® hgjfbL s]Gb|Lotfsf] gf®fdf kf6L{<br />
km'6\g] clg csf{] kf6L{ u7g x'g] . cyf{t\, sDo'lg: 6 kf6L{ pbf®<br />
k|hftGqdf cjt®0f ugf{;fy k®Dk®fjfbL sDo'lg: 6 km'6]® hfg] . csf]{<br />
®f]un] klg sDo'lg: 6 g]t[Tj kLl8t lyof], sDo'lg: 6 cfGbf]ngaf6<br />
la®lQmP®÷knfog eP® of t sf+u|];tkm{ nfUg] of t b®af® g}<br />
k: g]÷km: g] .<br />
gof“ zlQmrflx“ o;df ckjfb b]lvPsf] 5 cyf{t\ gof“ af6f]df<br />
g} 5 . Pp6f 5fkfdf® k[i7e"ldaf6 cfPsf] sDo'lg: 6 kf6L{ ax'bnLo<br />
k|hftGqdf cjt®0f u®]kl5 kf6L{sf] Ps zLif{ g]tfn] kf6L{nfO{<br />
…cyf]{8S;Ú sDo'lg: 6 efje"ldlt® gnuL pbf® k|hftfGqLs®0fsf]<br />
kydf dfq nu]gg\, cfkm"nfO{ u}®sDo'lg: 6 zlQms} ¿kdf : yflkt<br />
u®] . pgL knfog eP® sf+u|]; jf cGo s'g} bntkm{ jf ®fhflt® klg<br />
uPgg\ . of], g]kfnsf] sDo'lg: 6 cfGbf]ngsf] k[i7e"ldaf6 cfPsf]<br />
g]t[Tjdf cfh;Dd gePsf] ;Gbe{ xf] . o; dfg]df gof“ zlQmsf]<br />
g]t[Tjsf] gof“ kIf xf], of] . v'gL ® cfttfoL k[i7e"ldaf6 cfPsf]<br />
Pp6f g]tfdf ePsf] of] pTkl®jt{g -Do'6];g_ k|z+;gLo 5 .<br />
;}4flGts w®ftn s] < M Pp6f ®fhgLlts zlQm : yfkgfsf nflu<br />
klxnf] ;t{ xf], ®fhgLlts l;4fGt . of] qmd cfhsf] xf]Og ® kl5<br />
klg l;4fGtljxLg ®fhgLlts zlQm bL3{sfnLg x'g ;Sb}g . cfkm\gf]<br />
d"n d'2f cfly{s ljsf; x'g] e§®fO{sf] syg 5 . o;sf] cy{ cfkm\gf]<br />
®fhgLlts l;4fGtk|lt pgL uf]nd6f]n<br />
x'g kfp“5g\ eGg] xf]Og . of] k|Zg lsg<br />
klg dxŒjk"0f{ 5 eg] u}®sDo'lg: 6 gfd<br />
eP klg pgsf] klx®g z}nL, k|: t'lt ®<br />
;+u7gsf ax'dt dflg;x¿ sDo'lg: 6<br />
k[i7e"lds} 5g\ . To;dfly cfkm\gf] v'gL<br />
ctLtk|lt pgn] cfh;Dd kZrfQfk ug'{sf]<br />
;§f To;sf] cf}lrTotf ;flat ug{d} ;do<br />
vr]{sf 5g\ . of] s'®f ;f]rgLo dfq xf]Og,<br />
vt®gfs klg 5 . o;sf®0f cfkm\gf]<br />
;}4flGts w®ftn pgn] : ki6 kfg'{k5{<br />
ls, cfhsf afa'®fd e§®fO{ 7Ls ls<br />
lxhf]sf < b'j} 7Ls x'g} ;Sb}g . olb<br />
b'j} 7Ls elgG5 eg] of] ®fhgLltdf<br />
7"nf] sk<strong>6k</strong>"0f{ rfn xf] .<br />
xfdLsxf“ nfdf] ;dob]lv<br />
jfdkGyL wf®df Pp6f zlQm d"n<br />
k|jfx ®xg] ® v'b|] ljjfbn] ToxL<br />
;}4flGts w®ftndf v'b|] kf6L{x¿<br />
lemNs] lqmof, lemNs] k|ltlqmof<br />
gof“ zlQm : yfkgfsf qmddf Pp6f uDeL® ®fhgLlts zlQmsf]<br />
5lj lbg'sf] ;§f gof“ zlQm jf o;sf Psn : 6f® afa'®fd e§®fO{<br />
;fdflhs ;~hfnsf] pQfpnf] k|efjdf k®]® kf6L{sf] k|rf® ug{<br />
lemNs] lqmofsnfkd} s]lGb|t ®x] . of] k+lQmsf® : jo+ g} Jofkfl®s<br />
® cf}Bf]lus If]qsf] nfdf] cg'ej ;“ufn]sf] JolQm xf]. g]kfn<br />
clxn] h: tf] cfly{s cj: yfaf6 u'lh|Psf] 5, d'n'ssf s®bftf<br />
® rGbfbftf h'g cj: yfdf 5g\, To; cj: yfdf gof“ kf6L{sf]<br />
o: tf] k|rf® z}nL < cfkm"nfO{ cfly{s ljsf;sf nflu k|lta4tf<br />
hgfpg] JolQmsf o; lsl;dsf lemNs] z}nL w]®}nfO{ ckfRo ePsf]<br />
k|ltlqmof cfO;s]sf 5g\ . o: t} lemNs] z}nL kf6L{ 3f]if0ff sfo{qmd<br />
@$<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
vf]n]® ;Qfsf] rf: gL rfVg] k®Dk®f 5 . csf{]kl§ k|hftflGqs wf®sf]<br />
d"n k|jfx ®x]sf] g]kfnL sf+u|];s} d"nwf®df ;fgfltgf ;}4flGts<br />
kfy{So b]vfP® bn vf]n]® ;Qf ;'vdf kx'“r agfpg] k®Dk®f klg<br />
k'®fg} xf] . xfd|f] ®fhgLltdf vfnL ®x]sf] ;}4flGts w®ftn xf], …df]8®]6<br />
sGh®e]l6eÚsf] . vf; u®L sdn yfkfsf] ;}4flGts ® ®fhgLlts<br />
ktgkl5 of] w®ftn emg} pj{® b]lvPsf] 5 . l5d]sL ldq®fi6« ef®tdf<br />
a9\b} uPsf] df]8®]6 sGh®e]l6esf] jr{: jn] klg of] w®ftnnfO{<br />
dnhn g} ug{]5 . t®, e§®fO{sf b: tfj]h ® k|: t'lt x]bf{<br />
Tof] ljGb'df k'Ug] b]lvGg . ;}4flGts w®ftn ePsf]<br />
: yfgdf 7fp“ geg]{ xf] eg] pgsf] bnn] of t<br />
Pdfn]–dfcf]jfbL efje"lddf yk eL8 lgdf{0f ug]{<br />
xf] of sf+u|];L efje"lddf . oL b'j}<br />
: yfgdf pgsf] x}l;ot d"n k|jfxsf]<br />
x'g] 5}g . cyf{t\ s'g} g s'g} axfgfdf<br />
;Qfsf] rf]O6f] rfVg] yk Pp6f bn<br />
dfq x'g]5, gof“ zlQm .<br />
®fhgLltdf gof“ zlQm gfd<br />
lbP klg cfly{s ljsf;sf] gf®fdf<br />
gof“kg 5}g . ;dfhjfb,<br />
pbf®jfb ® ;fDojfbsf]<br />
sS6]ndf ®ge'Nndf k®]sf]<br />
g]kfnL cfly{s–;fdflhs<br />
gLlt lgdf{0fnfO{ lbzf lglb{i6<br />
ug]{ ;f]r ® ;}4flGts cfwf® gof“<br />
zlQmdf 5}g .<br />
klxrfgsf] d'2f ® e§®fO{ M gof“ zlQmsf] Pp6f c8fg 5, hftLo<br />
® If]qLo klxrfgnfO{ : jLsf® ug]{, klxrfgsf] n8fO“nfO{ ;dy{g ug]{ .<br />
o;sf] : ki6 cfwf® xf], g]kfnsf] ;f+: s[lts ®fli6«otfsf] ljljwtfnfO{<br />
: jLsf® ug'{ . t®, g]kfnsf] ;f+: s[lts ljljwtf pGd"ng g} ug]{<br />
lsl;dn] al9®x]sf] ;f+: s[lts cltqmd0fk|lt pgsf] s'g} lj®f]w x'“b}<br />
gx'g' ®x: osf] ljifo xf] . ;f+: s[lts klxrfgsf] kIfkftLn] g]kfnsf<br />
;f+: s[lts ;d"xsf] lghTjdfly ePsf] cltqmd0fsf] lj®f]w ug{}k5{. of]<br />
gu®]® pgn] bf]xf]®f] rl®q b]vfO®x]sf 5g\ . Psftkm{ klxrfgjfbLsf]<br />
;~rfngdf klg ckgfOof] . l;g] cleg]t[ sl®Zdf dfgGw®k|lt s'g}<br />
cfu|x g®fvL eGg'kbf{ pgn] klg cfkm\gf] Ifdtf leq ® aflx® s]<br />
5 eg]® a'em\g' kYof{] . cfkm\gf] s]Gb|Lo ;b: onfO{ …UNofd®Úsf nflu<br />
e§®fO{n] k|of]u klg ug'{ x'GgYof] . o: tf] lemNs] sfdaf6 pgsf]<br />
cf]h a9]g ® a9\b}g klg .<br />
gof“ zlQmaf6 csf]{ lemNs] pb\3f]if klg cfPsf] 5 ls : gfts<br />
gu®]sfnfO{ r'gfjdf l6s6 glbg] . of] s'®f lemNs] dfq xf]Og,<br />
xf: of: kb klg 5 . clxn] e§®fO{;dIf Oltxf;j]Qf Pj+ ljåfg\<br />
lbg]z®fh kGtnfO{ l6s6 lbg' k¥of] eg] lbg] ls glbg] < pgL;“u<br />
t P;Pn;Lsf] k|df0fkq klg 5}g . a]nfotsf tTsfnLg k|wfgdGqL<br />
hf]g d]h® d]l6«So'n]6]8 dfq lyP . o: tf] lemNs], xf: of: kb<br />
® jflxoft s'®f e§®fO{ lsg ul®®x]5g\ < o;n] pgdf ®x]sf]<br />
ufDeLo{dfly 7"nf] k|Zg v8f u5{ .<br />
t'i6Ls®0f ® csf{kl§ k];f ® zlQm ®fi6«x¿sf] ®0fgLlts bafadf<br />
;f+: s[lts cltqmd0f ug]{ ld;gx¿;“usf] ;xsfo{ .<br />
o;sf] csf]{ klg : ki6 k|df0f 5, JolQmut klxrfgnfO{<br />
;dy{g ug]{ ® ax';+Vos klxrfgsf] of]hs ;f+: s[lts klxrfg lxGb'<br />
®fli6«otfnfO{ c: jLsf® ug]{ of] cToGt vt®gfs s'®f xf] . ®, of]<br />
ljv08gjfbsf] aLhf®f]k0f xf] . kfy{Sosf sf®0fx¿nfO{ : jLsf® ug]{<br />
® Pstfsf] cfwf®nfO{ c: jLsf® ug]{ e§®fO{ s6' cfnf]rgfsf kfq<br />
x'g\, ;Gb]xf: kb JolQm x'g\ .<br />
ljb]zL cfsf, :jb]zL efsf M klxn] ljb]zL cfsfdf ef®t<br />
® klZrd dfq ulgGy] eg] ca rLg klg Tof] ab\VofO“ kfpg]df<br />
k'lu;s]sf] 5 . Oltxf; ® jt{dfgnfO{ lgofNbf klg ®fhgLlts bnx¿<br />
dfq geP® gful®s ;dfh ® ;~rf® hut\ klg Tof] dfgsdf c5'tf]<br />
b]lvGg . u}®;®sf®L ;+: yfsf] t emg\ s'®} cnu . ljb]zL cfsfsf]<br />
O;f®fdf : jb]zL efsf af]ln®x]sf ®fhgLlts zlQm ® JolQmsf] k+lQmdf<br />
gof“ zlQm ® o;sf g]tf klg c5'tf] 5}gg\ .<br />
g]kfnL sf+u|];leq clxn]sf lsrnf]sf k|d'v ljifo ;+3Lotf,<br />
wd{lg®k]Iftfnufotlj?4 hgdt lgdf{0f eO®x“bf k|hftflGqs wf®df<br />
ltg} d'2fsf] lxdfotL eg]® gof“ zlQm cfPsf] 5 . oL d'2f clxn]sf<br />
ljjfbf: kb ;+ljwfgsf cfTdf 7x¥ofOPsf] 5 . ®, of] ;+ljwfgsf]<br />
: jfldTj !@ a'“b]sf ;"qwf® zlQmn] lnPsf 5g\ . cyf{t\, ef®tsf]<br />
k|ltkIf ® klZrdfx¿nfO{ of] ;+ljwfgsf] arfj ug]{ ® ;+ljwfgdf<br />
lglxt tL ljifonfO{ ;+zf]wg g} ug{ glbg] Pp6f k|hftflGqs cfj®0fsf]<br />
zlQmsf] h?®t lyof] . ToxL afx\o ®0fgLltsf] h?®t k"lt{ ug]{ sfo{<br />
cg';f® gof“ zlQm lgdf{0f ePsf] t xf]Og <<br />
c:ki6 ljb]z gLlt M g]kfnh: tf] ®0fgLlts dxŒjsf] ®fi6«df<br />
ljb]z gLltsf] vf; dxŒj x'G5, o;}sf] k|of]u ®fli6«o : jfy{sf<br />
nflu x'g g;s]® d'n'sn] b'u{lt a]xf]g'{k®]sf] 5 . aLkL sf]O®fnf<br />
k|wfgdGqL ePkl5 g]kfnnfO{ nfu]sf] of] uDeL® ®f]usf] lgbfg<br />
ug]{ l;4fGt;lxtsf] kl®jlt{t ;f]r cfh;Dd s;}df cfPg . of]<br />
cndnsf sf®0f d'n'sn] 7"nf] 3f6f a]xf]l®;s]sf] 5, a]xf]l®®x]sf] 5 .<br />
of] zf: qLo cndnsf] s;Ldf gof“ zlQm klg pxL 8\ofªdf b]lvG5 .<br />
k®®fi6« gLltnfO{ cfGtl®s ®fhgLltsf] cf}hf® agfpg] kl®kf6L ®<br />
cfGtl®s ®fhgLltnfO{ cfkm\gf] ®0fgLlts : jfy{sf nflu k|of]u ug]{<br />
zlQm ®fi6«x¿sf] rnv]naLr cl: y® ® uGtJoxLg g]kfnsf] k®®fi6«<br />
gLltdfly gof“ zlQmsf] gof“ ;f]r k6Ss} 5}g .<br />
Gffd ® g]tf M b]znfO{ o'u o'u;Dd g]t[Tj ug]{ cfsf+Iffn] v8f<br />
x'g] u5{g\, ®fhgLlts bnx¿ . o;}n] ltgsf] gfd h'g o'udf klg<br />
zfZjt vfnsf x'G5g\ . tTsfnsf] cfjZostf cg';f® jf tTsfnLg<br />
hglk|o÷s0f{lk|o gf®fnfO{ dfq k|ltlglwTj ug]{ gfdsf ®fhgLlts<br />
zlQm bL3{hLjL x'Ggg\ . s'®f zf: qLo xf] t® ;To . o; cfwf®df %)<br />
jif{kl5 klg e§®fO{sf] bnsf] gfd gof“ zlQm g} x'g] xf] < of] ;fgf]<br />
nfUg] lh1f;f eP klg dggLo 5 .<br />
clg, s'g} hdfgfdf s'g} g]tfsf] g]t[Tjdf P]ltxfl;s cfGbf]ngdf<br />
;xefuL ePsf t® ;Qf l;sf®sf] lg;fgf nufpg c;kmn<br />
ePsf z®0ffyL{ ®fhgLlt1x¿sf] eL8 klg gof“ zlQmdf ®fd|}<br />
5 . o: tf z®0ffyL{nfO{ g} ;f®ly agfP® s] s: tf nIo k|flKt unf{<br />
gof“ zlQmn] < •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
@%
pTs[i6<br />
<strong>Kn</strong>; 6"<br />
• /fdaxfb'/ /fjn<br />
u<br />
t jif{ sIff !! / !@ sf ljBfyL{n] e"sDksf]<br />
q:t dgf]lj1fgsf aLr k/LIff lbP . ToxL sf/0f w]/}<br />
ljBfnosf] glthf cgk]lIft tj/n] vl:sof] . vf; u/L<br />
pkTosfaflx/sf ljBfyL{sf] rfk x'g] ljBfnox¿n] To;sf] df/<br />
v]k] . olt x'“bfx'“b} klg k'/fgf] glthfnfO{ sfod /fVg ;kmn pRr<br />
dfljx¿sf] ;"rL g} eGg'k5{, o;nfO{ .<br />
ljut gf} jif{b]lv nuftf/ k|yd :yfgdf /x]sf] nlntk'/sf] k|;fbL<br />
Ps]8]dLn] o;kN6 klg Tof] :yfg ;'/lIft u¥of] . oBlk, ut jif{<br />
-(*=&#_sf] t'ngfdf o;kN6 p;sf] glthf s]xL vl:sPsf] -(*=#%_<br />
5 . emLgf] cGt/ -)=@&_ n] bf];|f] :yfgdf /x]sf] sf7df8f}“sf] ;]G6<br />
h]leo;{ sn]hn] k|;fbLnfO{ r'gf}tL lbPsf] 5, (*=)& NofP/ . /,<br />
;]G6 h]leo;{ sn]hn] cl3Nnf] jif{ -(^=#!_sf] cfkm\g} glthfdf klg<br />
pNn]Vo c+s -!=&^_n] a9fPsf] 5 . <strong>6k</strong> 6]gsf] ;"rLdf lj1fg ;d"x<br />
dfq k9fpg] PSnf] <strong>Kn</strong>; 6" klg xf] of] .<br />
t];|f] :yfgdf ut jif{s} ;]G6 d]l/h pRr dflj, nlntk'/n]<br />
lg/Gt/tf kfof], (^=!* c+ssf ;fy . p;n] cl3Nnf] jif{sf] k|fKtf+sdf<br />
o;kN6 )=^$ c+s hf]8]sf] 5 . o;k6s bf];|f] :yfgdf /x]sf] ;]G6<br />
h]leo;{af6 eg] ;]G6 d]l/h pNn]Vo b"/L -!=()_df 5 . <strong>6k</strong> 6]g<br />
pRr dfljsf] ;"rLdf 5fqf dfq cWoog ug]{ Ps dfq pRr dflj<br />
klg xf] of] .<br />
cl3Nnf jif{x¿sf] t'ngfdf ut jif{ s]xL k5fl8 ws]lnPsf]<br />
sf7df8f}“ df]8n pRr dfljn] o;kN6 rf}yf] :yfg xfl;n u/]sf] 5 .<br />
5}6f}“ :yfgaf6 rf}yf]df k'Ug p;n] )=%* c+s yKb} (%=#^ Nofpg'k¥of] .<br />
sf7df8f}“s} Unf]an sn]h ckm Dofg]hd]G6n] ut jif{s} kf“rf}“ :yfg<br />
cf]u6]/ Joj:yfkg dfq cWofkg ug]{ ;+:yfx¿df ;jf]{Ts[i6 <strong>Kn</strong>; 6"sf<br />
¿kdf cfkm\gf] gfd btf{ u/]sf] 5 . ut jif{ -($=()_sf] t'ngfdf<br />
o;kfln p;n] pQL0f{ b/ klg )=$# n] a9fP/ (%=## k|ltzt<br />
tl:a/ M nIdLk|;fb ªfv';L<br />
k'¥ofPsf] 5 . eQmk'/sf] ;}lgs cfjf;Lo dxfljBfnosf] eg] ut<br />
jif{sf] :yfg -rf}yf]_ / pQL0f{ b/ -(%=@#_ b'j}df lu/fj6 cfPsf] 5 .<br />
o;kfln of] ;+:yf (#=^# c+s NofP/ 5}6f}“ :yfgdf k'u]sf] 5, h'g<br />
kf“rf}“ :yfgsf] Unf]an sn]haf6 klg kof{Kt b"/L -!=!&_df 5 .<br />
ut jif{ !!cf}“ gDa/df /x]sf] sf:sLsf] ;u/dfyf pRr dflj<br />
o;kfln rf/ :yfg dfly plSnPsf] 5 . /, <strong>6k</strong> 6]gsf] ;"rLdf<br />
kg]{ pkTosfaflx/sf] PSnf] <strong>Kn</strong>; 6" klg ag]sf] 5<br />
of] . nlntk'/sf] lnl6n PGhN; cf7f}“ pTs[i6<br />
pRr dflj ag]sf] 5, h'g ut jif{ b;f}“<br />
:yfgdf lyof] .<br />
sf7df8f}“sf] Pg;L;LP; / eQmk'/sf]<br />
df]8g{ af]l8{ªn] eg] ut jif{sf] qmdzM<br />
cf7f}“ / gjf}“ :yfg u'dfP/ Ps–Ps :yfg<br />
k5fl8 ws]lnPsf 5g\ . Joj:yfkgdf<br />
dfq egf{ lng] oL b'j} pRr dfljsf]<br />
pQL0f{ b/df klg pNn]Vo lu/fj6 cfPsf]<br />
5 . kl5Nnf rf/ jif{sf] cf};t pQL0f{ b/<br />
(!=!) /x]sf] df]8g{ af]l8{ªn] g} o;kfln <strong>6k</strong> 6]gsf]<br />
;Ldf/]vf sf]/]sf] 5 .<br />
cl3Nnf] jif{sf] <strong>6k</strong> 6]gsf] ;"rLaf6 nflhDkf6, sf7df8f}“sf]<br />
h]leo/ Ps]8]dL aflxl/Psf] 5 eg] sf:sLsf] ;u/dfyf lelqPsf] 5 .<br />
;u/dfyfn] g} <strong>6k</strong> 6]g ;"rLdf pkTosfaflx/sf] pkl:yltnfO{ z"Go<br />
@^<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
x'g lbPg . hals, ut jif{ pkTosfaflx/sf] Pp6f klg pRr dflj<br />
<strong>6k</strong> 6]g ;"rLdf lyPg . o;kfln <strong>6k</strong> 6]g ;"rLdf Pp6f lj1fg dfq<br />
k9fpg], tLgj6f Joj:yfkg dfq k9fpg] <strong>Kn</strong>; 6" k/]sf 5g\ . <strong>6k</strong> 6]gdf<br />
pkTosfs} pRr dfljx¿sf] jr{:j o;kfln klg sfod /x\of] .<br />
<strong>6k</strong> 6]gsf] bf}8df<br />
<strong>6k</strong> 6]gdf gk/]sf t/ lgs6td k|lt:kwf{df b]lvPsf !% pRr<br />
dfljx¿sf] ;"rLdf nlntk'/sf] ;]G6 h]leo/, sf7df8f}“sf Soflk6n<br />
/ Go' ;ld6 pRr dfljn] klxnf]kN6 k|j]z kfP eg] sf7df8f}“s} k|fOd<br />
pRr dfljsf] kf“r jif{kl5 pTs[i6 @% sf] ;"rLdf k'g/f]bo ePsf] 5 .<br />
ut jif{ pTs[i6 @% leq /x]sf bfªsf] uf]/vf OG6/g];gn klAns,<br />
nlntk'/sf] d'gnfO6 af]l8{ª, sf7df8f}“sf sf7df8f}“ ag{xf6{, ;]G6<br />
n/]G; / P; tyf eQmk'/sf] VjMk pRr dflj o;k6s aflxl/P .<br />
df]/ªsf] c/lgsf] pRr dfljn] pTs[i6 @% pRr dfljsf] ;Ldf/]vf<br />
sf]¥of] . @% pTs[i6 pRr dfljsf] ;"rLdf o;kfln pkTosfaflx/sf<br />
rf/j6f pRr dflj k/] .<br />
ut jif{sf] pTs[i6 @% sf] ;"rLdf k/]sf sf:sLsf] db/NofG8,<br />
nlntk'/sf] o'gfO6]8 Ps]8]dL, sf7df8f}“sf h]leo/ OG6/g];gn,<br />
gf]a]n Ps]8]dL, l/nfoG; OG6/g];gn, eLP; lgs]tg, ;u/dfyf<br />
dlN<strong>6k</strong>n, g];gn :s'n ckm ;fOG;]; / df]/ªsf] d]l/NofG8 pRr<br />
dflj o;kfln klg bf]xf]l/P .<br />
k"j{ If]qaf6 lj/f6gu/ / klZrddf kf]v/fafx]s cGo ;x/n] <strong>6k</strong><br />
5gf]6 ljlw<br />
Ps bzsb]lv lg/Gt/ ¿kdf pTs[i6 pRr dflj 5gf]6 ub}{<br />
cfPsf] g]kfnn] o;k6s klg P;Pn;Lsf] glthf ;fj{hlgs<br />
eP;“u} d'n'ssf pDbf pRr dfljsf] ;"rL k|:t't u/]sf] 5 .<br />
pRr dfWolds lzIff kl/ifb\n] sIff !! / !@ sf] z}lIfs ;qsf]<br />
cGTodf lng] k/LIffsf] lgoldttkm{sf] glthf ljZn]if0fsf<br />
cfwf/df oL pTs[i6 pRr dflj 5flgPsf x'g\ .<br />
5gf]6sf qmddf ljutsf] dfkb08df s'g} x]/km]/ ul/Psf]<br />
5}g . o;k6s klg Go"gtd ! ;o !( ljBfyL{nfO{ k/LIffdf<br />
;xefuL u/fpg] pRr dfljnfO{ 5gf]6sf] k|f/lDes ;"rLdf<br />
/flvPsf] lyof] . To;} u/L )^( b]lv )&@ ;Ddsf rf/ z}lIfs<br />
;qsf !! / !@ sIff u/L cf7j6f k/LIffsf] pQL0f{ k|ltztsf]<br />
cf};t c+ssf cfwf/df k|fKtf+s lbOPsf] 5 . /, pTs[i6tfsf]<br />
qmd klg ToxL c+ssf cfwf/df lgwf{/0f ul/Psf] 5 . o;n]<br />
glthfdf l:y/tf / pRr dfljsf] :yfloTjnfO{ k|:t't u5{ .<br />
sd ljBfyL{ k9fP/ ztk|ltzt glthf xfl;n ug]{<br />
ljBfno klg gePsf xf]Ogg\ . t/, cf};t ljBfyL{ ;+Vof<br />
gePsf ljBfnonfO{ k|lt:kwf{df ;fd]n ul/Pg . To;}<br />
u/L Go"gtd dfkb08leq k/]/ klg glthfdf l:y/tf<br />
sfod ug{ g;Sg] pRr dfljx¿ ;du| d"Nof+sgdf :jtM<br />
sdhf]/ b]lvP .<br />
clVtof/ b'?kof]u cg';Gwfg cfof]u, /fli6«o ;ts{tf<br />
s]Gb| / pRr dfWolds lzIff kl/ifb\sf] hf“ra'emsf qmddf<br />
k/LIffdf cdof{lbt ultljlw ug]{, k/LIff s]Gb| cfkm" cg's"n<br />
agfpg], pQ/k'l:tsf hf“Rg] qmddf clgoldttf ug]{h:tf<br />
ljs[ltdf ;+nUg ePsf] k|dfl0ft ePsf pRr dfljx¿nfO{<br />
eg] o; k|lqmofdf ;dfj]z ul/Psf] 5}g .<br />
6]g dfq xf]Og, <strong>6k</strong> @% df ;d]t pkl:ylt b]vfpg ;s]gg\ . /, log}<br />
b'O{ ;x/ k"j{ / klZrdsf clGtd ;Ldf;d]t aGg k'u] . cyf{t\, pTs[i6<br />
pRr dfljx¿sf] bfo/f o;eGbf km/flsnf] aGg ;s]g .<br />
;fd'bflos pRr dfljsf] l:ylt<br />
pTs[i6 @% sf] ;"rLdf gk/] klg kf]v/f, sf:sLsf] cd/l;+x<br />
pRr dflj ;fd'bflos pRr dfljdWo] ;jf]{Ts[i6 dfGg ;lsG5 .<br />
h;sf] kl5Nnf rf/ jif{sf] ;du| pQL0f{ b/ &*=$% /x]sf] 5 . cGo<br />
;fd'bflos pRr dfljsf] pQL0f{ b/ eg] lgs} k5fl8 5 . 5fgL5fgL<br />
/fd|f ljBfyL{ egf{ lng] sf/0fn] klg lghL / ;x/L If]qsf ;+:yfut<br />
ljBfnox¿sf] pQL0f{ b/ pRr b]lvPsf] xf] .<br />
lghLdf egf{ gkfpg] / cfly{s–;fdflhs ¿kdf k5fl8 k/]sf<br />
ljBfyL{sf] /f]hfO aGg] ;fd'bflos ljBfnox¿ ;|f]t ;fwgsf]<br />
;Lldttfsf sf/0f pDbf k|bz{g ug{ ;ls/x]sf 5}gg\ . csf]{tkm{<br />
Joj:yfkg ;ldlt, lzIfs / ljBfyL{aLr x'g] /fhgLlts ultljlwsf<br />
sf/0f klg ;fd'bflos pRr dfljx¿sf] z}lIfs u'0f:t/ k|efljt<br />
eO/x]sf] 5 . s]xL ;d'bfo / :yfgLo lgsfosf tkm{af6 eO/x]sf<br />
;'wf/fTds k|of;sf afah'b klg c;Lldt ;+Vofdf ljBfyL{ egf{<br />
lng'kg]{ sf/0fn] glthfdf l:y/tf sfod x'g ;s]sf] b]lv“b}g . •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
@&
pTs[i6<br />
<strong>Kn</strong>; 6"<br />
!<br />
k|;fbL Ps]8]dL pRr dflj<br />
dfgejg, nlntk'/<br />
(*=#%%<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
@)%%<br />
ef8fdf<br />
!@ /f]kgL *)<br />
lj1fg Joj:yfkg<br />
$)) @*)<br />
$,%%) #,%%)<br />
!$,(%) !$,(%)<br />
@!,))) !$,)))<br />
@) !$<br />
@<br />
;]G6 h]leo;{ sn]h<br />
dfOtL3/, sf7df8f}“<br />
;]G6 d]l/h pRr dflj #<br />
hfjnfv]n, nlntk'/<br />
(^=!*%<br />
(*=)&%<br />
@)^^<br />
cfkm\g}<br />
!# /f]kgL<br />
^)<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
lj1fg<br />
%%%<br />
–<br />
%,)))<br />
&),)))<br />
–<br />
@)%#<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
cfkm\g} @% /f]kgL #@<br />
dfgljsL<br />
#)<br />
lj1fg<br />
*)<br />
Joj:yfkg<br />
*)<br />
@,()) @,()) @,())<br />
@),))) @),))) @),)))<br />
#),)))<br />
&<br />
#),)))<br />
!%<br />
#),)))<br />
!%<br />
@*<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
;+s]t M<br />
:yfkgf ejg If]qkmn lzIfs
$<br />
sf7df8f}“ df]8n pRr dflj<br />
afuahf/, sf7df8f}“<br />
Unf]an sn]h ckm Dofg]hd]G6<br />
afg]Zj/, sf7df8f}“<br />
%<br />
(%=#^%<br />
@)%&<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
cfkm\g}/ ef8fdf !^ /f]kgL !!)<br />
lj1fg Joj:yfkg<br />
&)) $))<br />
%,@)) #,%))<br />
*,))) *,)))<br />
$#,%)) @$,%))<br />
!)) *)<br />
tl:a/ M nIdLk|;fb ªfv';L<br />
(%=##%<br />
@)%%<br />
cfkm\g}<br />
# /f]kgL $ cfgf<br />
$@<br />
l;6;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
Joj:yfkg<br />
^))<br />
%,)))<br />
!@,)))<br />
%&,)))<br />
#)<br />
tl:a/ M s]zj yfkf<br />
^<br />
;}lgs cfjf;Lo dxfljBfno<br />
;Nnf3f/L, eQmk'/<br />
&<br />
;u/dfyf pRr dflj<br />
kf]v/f, sf:sL<br />
(#=^#%<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
@)^) cfkm\g} %*$ /f]kgL **<br />
dfgljsL<br />
$)<br />
lj1fg<br />
!^)<br />
(,%)) (,%))<br />
^,))) ^,)))<br />
^,*))<br />
@<br />
(,^))<br />
*<br />
Joj:yfkg<br />
!^)<br />
(,%))<br />
^,)))<br />
^,*))<br />
*<br />
@)%^<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
cfkm\g}÷ef8fdf !# /f]kgL $@<br />
lj1fg Joj:yfkg<br />
!@^ @!)<br />
@(&% @%&%<br />
*,%)) *,%))<br />
!*,))) !),%))<br />
& !!<br />
(@=*%%<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
@(
pTs[i6<br />
<strong>Kn</strong>; 6"<br />
* lnl6n PGhN; pRr dflj Pg;L;LP; pRr dflj (<br />
xfQLjg, nlntk'/<br />
ksgfhf]n, sf7df8f}“<br />
(!=%@%<br />
@)%@<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
cfkm\g} $)) /f]kgL *)<br />
lj1fg Joj:yfkg<br />
#%) @%)<br />
%,))) $,&%)<br />
!$,))) !$,)))<br />
@@,))) @@,)))<br />
#% @%<br />
(!=!(%<br />
@)^!<br />
cfkm\g}÷ef8fdf<br />
% /f]kgL<br />
$(<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
Joj:yfkg<br />
%))<br />
#,!))<br />
#,)))<br />
@@,%))<br />
@%<br />
!)<br />
df]8g{ af]l8{ª pRr dflj<br />
blwsf]6, eQmk'/<br />
(!=!)%<br />
@)%)<br />
cfkm\g}÷ef8fdf<br />
!% /f]kgL<br />
#*<br />
l;6 ;+Vof<br />
dfl;s z'Ns<br />
egf{ z'Ns<br />
cGo z'Ns<br />
5fqj[lQ sf]6f<br />
Joj:yfkg<br />
#*)<br />
@,$))<br />
&,)))<br />
&,&))<br />
@$<br />
#) cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
;+s]t M<br />
:yfkgf ejg If]qkmn lzIfs
!!<br />
;]G6 h]leo;{ pRr dflj<br />
hfjnfv]n, nlntk'/<br />
!(<br />
l/nfoG; OG6/g];gn pRr dflj<br />
rfalxn, sf7df8f}“<br />
!@<br />
!#<br />
!$<br />
!%<br />
!^<br />
!&<br />
!*<br />
h]leo/ Ps]8]dL pRr dflj<br />
nflhDkf6, sf7df8f}“<br />
db/NofG8 pRr dflj<br />
kf]v/f, sf:sL<br />
o'gfO6]8 Ps]8]dL pRr dflj<br />
s'df/Lkf6L, nlntk'/<br />
Soflk6n pRr dflj<br />
sf]6]Zj/, sf7df8f}“<br />
b Go' ;ld6 pRr dflj<br />
k'/fgf] afg]Zj/, sf7df8f}“<br />
h]leo/ OG6/g];gn pRr dflj<br />
sfnf]k'n, sf7df8f}“<br />
gf]a]n Ps]8]dL pRr dflj<br />
gof“ afg]Zj/, sf7df8f}“<br />
@)<br />
d]l/NofG8 pRr dflj<br />
lj/f6gu/, sf7df8f}“<br />
@! eLP; lgs]tg pRr dflj<br />
cfnf]sgu/, sf7df8f}“<br />
@@<br />
@#<br />
@$<br />
@%<br />
;u/dfyf dlN<strong>6k</strong>n sn]h<br />
l8NnLahf/, sf7df8f}“<br />
g];gn sn]h ckm ;fOG;]h<br />
n}grf}/, sf7df8f}“<br />
k|fOd OG6/g];gn pRr dflj<br />
gof“ ahf/, sf7df8f}“<br />
c/lgsf] cfjf;Lo pRr dflj<br />
lj/f6gu/, sf7df8f}“<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# #!
pTs[i6<br />
<strong>Kn</strong>; 6"<br />
s] k9\g] < sxf“<br />
• hLjg lnDa"<br />
P<br />
;Pn;Lsf] glthf ;fj{hlgs eP;“u} ca<br />
cfdljBfyL{ / cleefjssf ;fd' ;femf<br />
k|Zg t]l;{Psf] 5, sxf“ k9\g] / s] k9\g] < pQ/<br />
vf]Hg' ;lhnf] 5}g . cfhsf P;Pn;L pQL0f{<br />
ljBfyL{ / ltgsf cleefjs w]/} cGof]n,<br />
låljwf / e|daf6 u'lh|/x]sf 5g\ . ljBfyL{ tyf cleefjssf ;fd'<br />
pknAw w]/} ljsNk / xfd|f] lzIff k|0ffnLsf] c:ki6tfsf sf/0f klg<br />
o:tf] cGof]n / låljwf a9fPsf] xf] . To;dfly oxL jif{b]lv nfu"<br />
ul/Psf] u|]l8ª k|0ffnL, ;+;b\af6 kfl/t ePsf] gof“ lzIff P]gn] u/]sf]<br />
lbUbz{gnufot sf/0fn] klg cleefjs / ljBfyL{ dfq xf]Og, sltko<br />
z}lIfs ;+:yfx¿;d]t /ge'Nn cj:yfdf 5g\ . To;sf/0f of] cfn]v<br />
o:tf cGof]n lrb}{ cleefjs Pj+ ljBfyL{n] pknAwdWo] ;a}eGbf<br />
pQd / ;'ne ljsNk s;/L 5gf]6 ug]{ eGg]df s]lGb|t 5 .<br />
P;Pn;Lkl5sf] lzIffsf] d"nwf/ pRr dfWolds lzIff ag]sf] 5 .<br />
P;Pn;L pQL0f{dWo] *) k|ltzt xf/fxf/L ljBfyL{sf] uGtJo d'n'se/<br />
# xhf/ ^ ;oeGbf a9L ;+Vofdf v'n]sf pRr dflj -<strong>Kn</strong>; 6"_ x'g\ .<br />
;fd'bflos pRr dflj / <strong>Kn</strong>; 6"sf] sfo{qmd rnfpg] SofDk;x¿sf]<br />
;+Vof hf]8\bf tLg rf}yfO x'G5 . af“sL Ps rf}yfO dfq pRr dfljx¿<br />
lghL tj/af6 ;~rflnt 5g\ .<br />
ljBfyL{ ;+Vofsf lx;fan] eg] Ps rf}yfO lghL <strong>Kn</strong>; 6" / tLg<br />
rf}yfO ;fd'bflos z}lIfs ;+:yfx¿sf] lx:;f eg] sl/a cfwf–cfwf<br />
5 . o;sf] cy{ ljBfyL{sf] cfsif{0f kl5Nnf] jif{df lghL <strong>Kn</strong>; 6"x¿df<br />
/x]sf] b]lvG5 . lghL <strong>Kn</strong>; 6"df o:tf] cfsif{0f b]lvg'df d'VotM tLg<br />
sf/0f 5g\ . klxnf], ;fj{hlgs lzIffsf] u'0f:t/k|lt pkef]Qmf ;Gt'i6<br />
gx'g' g} xf] . bf];|f], lghL z}lIfs ;+:yf km];g jf x}l;ot dfkgsf]<br />
ljDa aGg' . t];|f], ljBfnoaLrs} k|lt:kwf{ .<br />
ljBfnosf] ;+Vof / lj:tf/n] ljBfyL{sf] kx'“rdf pRr dfWolds<br />
lzIffnfO{ k'¥ofPsf] 5 . 5gf]6sf ljsNk pknAw u/fPsf] 5 . ;“u;“u}<br />
s'g ;+:yf 5fGg] / s'g ljifo k9\g] eGg] ljifodf låljwf pTkGg ug]{<br />
sf/0f klg log} ag]sf 5g\, ljBfyL{ tyf cleefjsnfO{ .<br />
ljBfyL{sf] pd]/sf sf/0f ljsl;t x'g] ljlzi6 dgf]j}1flgs<br />
cj:yfn] klg <strong>Kn</strong>; 6" txsf] lzIff lgs} k|efljt ePsf] kfOPsf] 5 .<br />
k|foM ljBfyL{n] cfkm\gf] ;fyL Pj+ bf}“t/L ;d"xsf] nx}nx}df lg0f{o lng<br />
vf]H5g\ . ;a} cleefjs Tof] dfGg tof/ x'“b}gg\ . ljBfyL{nfO{ eg]<br />
cleefjssf] ;NnfxeGbf ;fyLefOsf] s'/f 7Ls nfU5 . oxL sf/0f<br />
cleefjs–ljBfyL{aLr ulx/f] c;dembf/L klg k}bf x'G5 .<br />
sltko cleefjsn] ljBfyL{sf] OR5f÷rfxgf Vofn gu/L<br />
c¿ ljBfyL{ Pj+ kl/jf/;“u t'ngf ug]{, cfkm\gf] cx+ / dxŒjfsf+Iff<br />
ljBfyL{dfly nfb\g] u5{g\ . vf; u/L dWod tyf pRrdWod ju{sf<br />
cleefjsdf cfkm\gf] ;fdflhs, cfly{s / kbLo x}l;ot;“u 5f]/f5f]/Ln]<br />
k9\g] :s'n / ljifonfO{ hf]8\g k'U5g\ . clg, oxL :s'ndf / oxL<br />
ljifo k9\g'k5{ eGg] vfnsf bafa lbG5g\ . csf]{tkm{, cfo:t/ sdhf]/<br />
ePsf kl/jf/sf] tgfj cs}{ x'G5 . /fd|f :s'nsf] vf]hLdf ufp“af6<br />
;b/d'sfd, ;b/d'sfdaf6 ;x/, ;x/af6 /fhwfgLdf wfpg] afWotf<br />
/ k|j[lQ JofKt 5 .<br />
6f9fsf] / dx“uf] :s'ndf ;ayf]s 7Ls x'G5 eGg] a'emfOn]<br />
leqleq} c:jfefljs k|lt:kwf{ cleefjs–ljBfyL{aLr klg x'ls{Psf]<br />
5 . kl/jf/n] vfO–gvfO 5f]/f5f]/LnfO{ ;x/–ahf/ k7fpg' t/ ltgn]<br />
s:tf] :s'n / ljifo 5fg] eGg]tkm{ ljrf/ k'¥ofpg g;Sg' cfhsf<br />
w]/} afa'cfdfsf] sdhf]/L xf] . kl/0ffdtM cfkm\gf 5f]/f5f]/Lsf] k9fOsf]<br />
lg/Gt/ lgu/fgL x'g kfp“b}g . clg, ;fyL÷;+uftL s]s:tf 5g\ eGg]<br />
x]/ljrf/ ug{ ;Sb}gg\ . oL s'/f yfx} gkfO{ w]/}nfO{ gsf/fTds glthf<br />
xft nfU5 . b'Mvk"j{s k9fPsf 5f]/f5f]/Laf6 pRr lzIffsf] 9f]sfd}<br />
wf]sf x'G5, h;af6 kl/jf/n] dfq} xf]Og, l;+uf] ;dfh / /fi6«n] g} d"No<br />
r'sfpg' kl//x]sf] 5 . cfh vf8L d'n'ssf 5fk nfu]sf kf;kf]6{ af]s]/<br />
lqe'jg cGt/f{li6«o ljdfg:yndf nfd nfUg]dWo] w]/} oxL sf]l6sf]<br />
hgzlQm 5, of] tLtf] oyfy{ xf] .<br />
To;}n] ;f]rf}“, a'emf}“ . xtf/df lg0f{o gu/f}“ . w}o{k"j{s lg0f{o<br />
#@<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
k9\g]<br />
<<br />
•<br />
lncf}“ . cfkm\gf] a]km';{bLsf] axfgfdf 5f]/f5f]/Lsf] lhDdfdf dfq<br />
;ayf]s g5f8f}“ . 5f]/f5f]/Lsf] eljiosf nflu yf]/} eP klg ;do<br />
lgsfnf}“ . of] ;dosf] d"No a'em\g ;Sg] cleefjsn] eljiodf<br />
k5'tfpg'kg]{ 5}g . ;fy}, 5f]/f5f]/Lsf] OR5f÷rfxgf klg a'emf}“ .<br />
pgLx¿sf] ;f]rsf] ;Ddfg u/f}“ . To;sf nflu ljBfyL{s} ?lr,<br />
nufj / eljiosf] nIo cg';f/ ljifosf] 5gf]6df :jtGqtf<br />
lbpm“ . cyf{t\, ;s];Dd ljifo 5f]/f5f]/LnfO{ 5fGg lbpm“, ljBfno<br />
cleefjsn] g} /f]hf}“ .<br />
s;/L 5fGg] <<br />
?lrsf] ljifo M P;Pn;Ldf /fd|f] gDa/ cfpg]lalQs} lj1fg<br />
ljifo /f]Hg] kl/kf6L 5 . /fd|f] ljBfyL{n] lj1fg g} k9\g'k5{ eGg] 5}g .<br />
ljBfyL{ :jo+sf] ?lr s'g If]qdf 5 / eljiodf ljlzi6tf xfl;n ug]{<br />
nIo 5÷5}g, Tof] dxŒjk"0f{ x'G5 . ;fg}b]lv lj1fg, k|ljlw, cfljisf/,<br />
cGj]if0fsf s'/fdf ?lr / nufj ePsf] ljBfyL{n] eg] lj1fgdf /fd|f]<br />
ug{ ;S5 . lj1fg cfkm“}df Pp6f …Unf]anfOH8Ú ljifo klg ePsfn]<br />
o;n] w]/}lt/sf 9f]sf vf]N5 . pRr lzIffdf ljz'4 lj1fg k9\gsf<br />
nflu dfq geO{ 8fS6/, OlGhlgol/ª, ;"rgf k|ljlwb]lv gl;{ª, kmfd]{;L,<br />
jg lj1fg, s[lif lj1fglt/ hfg]sf nflu klg of] clgjfo{ / pkof]uL<br />
;xL ;+:yf 5gf]6sf tl/sf<br />
ljBfnosf] cjl:ylt M ;s];Dd 3/kfos jf cfkm\g}<br />
6f]nl5d]ssf] :s'n /f]Hg";\ .<br />
• k"jf{wf/ / hgzlQm M ljBfnosf] z}lIfs tyf ef}lts k"jf{wf/<br />
x]g"{;\ . hgzlQmsf] :t/af/] a'em\g";\ . sltko ljBfnon]<br />
egf{sf a]nf sDKo'6/, k|f]h]S6/, Nofa cflb k|bz{g u5{g\<br />
t/ l;sfO lqmofsnfkdf kof{Kt pkof]u ub}{gg\ . oyfy{<br />
s'/f ljutsf ljBfyL{–cleefjsaf6 a'em\g ;lsG5 .<br />
• ;+:yfsf] 5lj M ljBfnosf] ljut x]g"{;\ . s:tf] glthf 5 <<br />
glthf ptf/r9fjk"0f{ 5 ls Psgf;sf] 5 < Psgf;sf] /<br />
pTs[i6 glthfnfO{ dfq ljZjf; ug"{;\ .<br />
• ;+:yfsf] :yfloTj M Joj:yfkg Pj+ lzIfs ;d"xaLr ;fd"lxs<br />
efjgf 5÷5}g eGg] klg Vofn ug"{;\ . ;+:yfdf v<strong>6k</strong>6<br />
eO/xg], /fhgLlts ultljlwaf6 k9fO k|efljt eO/xg]h:tf<br />
s'/fn] ;+:yfsf] :yfloTjdf k|efj kf5{g\ . /, To;sf] c;/<br />
z}lIfs jftfj/0fdf k5{ .<br />
• tYo hf“Rg";\ M ljBfno ;~rfns jf lzIfsx¿sf] s'/f dfq<br />
gkTofpg";\ . Toxf“sf k'/fgf ljBfyL{ / cleefjssf] wf/0ff<br />
klg a'em\g";\ .<br />
• ljBfyL{nfO{ a'em\g";\ M ljBfyL{ :jo+sf] ljutb]lvsf] ?lr,<br />
nufj klg Vofn ug"{;\ . p;sf ljlzi6 zf/Ll/s Pj+<br />
dgf]j}1flgs ;d:of klg x'g ;S5g\ . To:tf] cj:yfdf<br />
k/fdz{stf{ Pj+ lj1sf] ;xof]u klg lng ;lsG5 .<br />
• k"0f{ hfgsf/L lng";\÷lbg";\ M k"0f{ hfgsf/Ldf cfwfl/t 5gf]6<br />
dfq oyfy{k/s x'g ;S5 . To;}n] ljBfyL{;fd' ;a} ljsNk<br />
/ af6fx¿ 5n{+u x'g] u/L hfgsf/L lbg";\ . tfls, ;xL<br />
lgisif{df k'Ug ;xh xf];\ .<br />
• cltl/Qm lqmofsnfk M of] tx pRr lzIffsf] tof/L /<br />
ljlzi6tftkm{sf] cled'vLs/0f xf] . To;}n] w]/} xb;Dd d"n<br />
kf7\oqmddf g} hf]8 lbg] ;+:yf 5fGg'k5{ . t}klg, cltl/Qm<br />
lqmofsnfk ljljwtfk"0f{, ljBfyL{s]lGb|t Pj+ ljBfyL{s} ;lqmo<br />
ultljlwdf cfwfl/t x'g' cfjZos 5 . d"n kf7\oqmdsf]<br />
k"/ssf ¿kdf cltl/Qm lqmofsnfk pkof]u ug{ ;Sg] lzIf0f<br />
;+:yf pQd x'G5 .<br />
5 . To;f] t <strong>Kn</strong>; 6"df lj1fg k9]/ pRr lzIffdf Joj:yfkg /<br />
dfgljsLsf ljifox¿ k9\g gkfOg] xf]Og .<br />
<strong>Kn</strong>; 6"sf] lj1fg kf7\oqmd cGt/f{li6«o If]qdf klg klxrfg k|fKt<br />
ePsfn] ljb]zsf ljZjljBfnox¿df 5fqj[lQsf] cfj]bg lbg]x¿sf]<br />
klg cfsif{0f ag]sf] 5 of] . bIf hgzlQm t ;a}df cfjZos k5{ g},<br />
lj1fgdf ef}lts k"jf{wf/ tyf z}lIfs ;fdu|Lsf] klg kof{Kt cfjZostf<br />
x'g] ePsfn] ltgsf] cj:yf / 7Ls;“u k|of]u eP–gePsf] rflx“<br />
ljrf/ ug'{k5{ . t/, kl/jf/sf] x}l;ot k|bz{g ug{ jf cleefjssf]<br />
dfg /fVgsf nflu dfq of] ljifo 5fGg' ljBfyL{sf] ?lr / Ifdtfk|lt<br />
Gofo x'“b}g .<br />
s'g} ljBfyL{ ;fg}b]lv Jofkf/, Joj;fo / Joj:yfksLo snf tyf<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# ##
pTs[i6<br />
<strong>Kn</strong>; 6"<br />
sxf“ k9\g] <<br />
kof{Kt eF}lts÷z}lIfs k"jf{wf/<br />
/ hgzlQm . cEof;, k|of]u /<br />
cGj]if0fdf cfwfl/t lzIf0f l;sfO<br />
ultljlw ePsf . k'/fgf ljBfyL{n]<br />
kfPsf cj;/ / k|lt:kwf{df<br />
xfl;n u/]sf pknlAwdf<br />
cufl8 /x]sf .<br />
sxf“<br />
k9\g] <<br />
ufp“3/sf ;fd'bflos pRr<br />
dfljb]lv ;x/sf dx“uf /<br />
;'ljwf;DkGg z}lIfs ;+:yfx¿df<br />
k9fO x'G5 . glhssf] z}lIfs<br />
;+:yf g} pQd<br />
x'G5 .<br />
sxf“<br />
k9\g] <<br />
;L6LO{eL6Laf6 ;DaGwg<br />
lnPsf lzIffnox?<br />
k|foM lhNnf<br />
;b/d'sfddf 5g\ .<br />
ljBfyL{sf]<br />
:jefj<br />
;fg}b]lv lj1fg, k|ljlw,<br />
gof“gof“ vf]h tyf<br />
cGj]if0f÷cfljisf/k|lt<br />
cfsif{0f / nufj ePsf] .<br />
cfljisf/s aGg] nIo<br />
ePsf] .<br />
ljBfyL{sf]<br />
:jefj<br />
;fg}af6 s]xL ug]{ efjgf<br />
ePsf] . ;flxTo, snf, ;+uLt,<br />
;+:s[lt, Oltxf;df ?lr<br />
ePsf] . ;dfh;]jf, /fhgLlt,<br />
k|zf;glt/ of]ubfg ug]{<br />
tTk/tf ePsf] .<br />
ljBfyL{sf]<br />
:jefj<br />
5f]6f] ;dodf cfly{s<br />
pkfh{gdf nfUg rfxg],<br />
:jlge{/ aGg<br />
rfxg] .<br />
eljio<br />
;/sf/sf] k|zf;g<br />
;]jf, ;dfh;]jf,<br />
/fhgLlt, snf, ;+uLt<br />
cflb .<br />
k|ltef af]s]/ cfPsf] x'g ;S5 . eljiodf a}+s, ljQLo ;+:yf, ax'/fli6«o<br />
sDkgLx¿df cfkm\gf] :yfgaf/] sNkgf ul//x]sf] x'g ;S5 . cyjf,<br />
cfkm\g} s'g} Joj;fo ug]{ ;f]r x'g ;S5 . o:tf] ljBfyL{ Joj:yfkg<br />
cWofkgsf nflu pQd x'G5 . ha/h:tL c¿ s'g} ljifodf nufp“bf<br />
pDbf k|bz{g gug{ ;S5 . km]l/ Joj:yfkgleq klg gof“ gof“ ljifo<br />
/ pkljwfx¿ cfPsf 5g\ . eljiodf To:tf ljifox¿df ljz]if1tf<br />
xfl;n ug]{ xf] eg] <strong>Kn</strong>; 6"af6} Joj:yfkglt/ nfUg' a'l4dfgL x'G5 .<br />
d'n'ssf] k|d'v Ph]G8f g} cfly{s ljsf; ePsf] 5 . a}+s tyf skf]{/]6<br />
;+:yfx¿sf] j[l4sf sf/0f klg Joj:yfkg cWoogkl5 sfd kfpg<br />
vf;} ufx|f] x'“b}g . cfkm}“ s]xL u¿“ eGg] pBdzLn ;f]rsf] ljsf; ug{<br />
klg Joj:yfkg cWoogn] d2t u5{ . ef]ln uP/ 8fS6/, OlGhlgo/x¿<br />
/x]sf ;+:yfx¿sf] Joj:yfkg klg of] ;d"xsf ljBfyL{n] g} ug{ ;S5g\ .<br />
ljBfyL{nfO{ ;lqmo ;xeflutf x'g] ultljlwdf slt ;xefuL u/fOG5,<br />
;d"x sfo{ slt lbOG5 / Jofj;flos ;+3;+:yfx¿;“usf] ;DaGw<br />
5÷5}g eGg] cfwf/df ljBfno 5fGg'k5{ .<br />
lzIff / dfgljsLsf ljifox¿ k|foM ;fd'bflos<br />
pRr dflj / SofDk;x¿n] ;~rfng ul//x]sf<br />
5g\ . Go"g cfo:t/ ePsf, lj1fg, ul0fth:tf<br />
eljio<br />
d]l8sn, OlGhlgol/ª,<br />
;"rgf–k|ljlw, gl;{ª, kmfd]{;L,<br />
s[lif tyf jg lj1fg, p8\8og<br />
If]q . ;fy}, lj1fg k9]kl5<br />
Joj:yfkg / cGo If]qdf<br />
klg hfg ;lsG5 .<br />
eljio<br />
;DalGwt<br />
If]qdf hflu/,<br />
j}b]lzs /f]huf/L /<br />
:j/f]huf/ .<br />
P;Pn;Lkl5sf ljsNk /<br />
z}lIfs of]Uotf<br />
P;Pn;Ldf Go"gtd<br />
hLkLP @, lj1fg /<br />
ul0ftdf ;L <strong>Kn</strong>;, c+u|]hLdf<br />
;L / ;fdflhs tyf<br />
g]kfnLdf 8L<br />
<strong>Kn</strong>; .<br />
dfgljsL<br />
z}lIfs<br />
of]Uotf<br />
P;Pn;Ldf Go"gtd<br />
hLkLP !=^ -8L<br />
<strong>Kn</strong>;_ .<br />
lj1fg<br />
ljifodf /fd|f] c+s Nofpg<br />
g;s]sf ljBfyL{sf] /f]hfO<br />
lzIff / dfgljsL x'g] u/]sf<br />
5g\ . oyfy{df /fd|f] c+s Nofpg]<br />
ljBfyL{n] ;d]t efiff, ;flxTo, snf,<br />
;+uLt, cy{–jfl0fHo tyf ;fdflhs<br />
If]qsf cGo ljifox¿sf] cWoog<br />
ug'{k5{, ?lr 5 eg] . jf:tjdf xfd|f]<br />
;fj{hlgs k|zf;g / z}lIfs If]q log}<br />
b'O{ ;+sfoaf6 rn]sf] 5 eGbf km/s<br />
gknf{ . <strong>Kn</strong>; 6"df /fd|f] cWoog x'g<br />
;s] ljZjljBfno txdf oL ljifox¿sf]<br />
ljz]if1tf xfl;n ug{ ;lsG5 . oL<br />
ljifosf nflu cg';Gwfgd"ns cWoog,<br />
cEof; sfo{, l;h{gzLn ultljlwnfO{<br />
k|fljlws ljifox¿<br />
-PrP, kmfd]{;L, gl;{ª, Nofa 6]lSgl;og, cf]e/l;o/ cflb_<br />
z}lIfs<br />
of]Uotf<br />
P;Pn;Ldf Go"gtd<br />
hLkLP !=^ -;L<br />
<strong>Kn</strong>;_ .<br />
#$ cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
af6fx¿<br />
Joj:yfkg<br />
z}lIfs<br />
of]Uotf<br />
P;Pn;Ldf Go"gtd<br />
hLkLP !=^ -;L<br />
<strong>Kn</strong>;_ .<br />
lzIff<br />
z}lIfs<br />
of]Uotf<br />
hLkLP !=^ -;L<br />
<strong>Kn</strong>;_ .<br />
eljio<br />
a}+s tyf ljQLo ;+:yf,<br />
skf]{/]6 k|lti7fg, ax'/fli6«o<br />
sDkgL, cfkm\g} Joj;fo<br />
tyf ;/sf/L<br />
;]jf .<br />
z}lIfs<br />
of]Uotf<br />
P;Pn;Ldf Go"gtd<br />
hLkLP !=^ -8L<br />
<strong>Kn</strong>;_ .<br />
ljBfyL{sf]<br />
:jefj<br />
cGt/f{li6«o lzIff<br />
g]kfnd} xfl;n ug{<br />
rfxg] .<br />
ljBfyL{sf]<br />
:jefj<br />
Jofj;flos ;f]r, g]t[Tj lng]<br />
u'0f, cy{tGq Joj:yfkgdf ?lr<br />
ePsf] . ljQLo, Jofj;flos<br />
/ k|zf;lgs If]qdf eljio<br />
b]Vg] .<br />
eljio<br />
lzIf0f, z}lIfs<br />
k|zf;g, z}lIfs<br />
cg';Gwfg tyf<br />
z}lIfs cleoGtf<br />
k|f]T;fxg / cltl/Qm lqmofsnfkx¿df klg plQs} ;xeflutf u/fpg]<br />
ljBfnonfO{ 5gf]6sf] k|fyldstfdf /fVg' plrt x'G5 .<br />
o'jf a]/f]huf/Lsf] cGTo / rf“8} g} /fd|f] cfDbfgL ug]{ ;f]rfO<br />
ePsfx¿sf nflu k|fljlws ljifox¿ Psbd} pkof]uL 5g\ . ljb]z g}<br />
hfg] xf] eg] klg ;Lk / bIftf lnP/ hf“bf /fd|f] cfDbfgL, kl/eflift<br />
sfd / ;Ddfg k|fKt ug{ ;lsG5 . g]kfndf klg ljleGg k|fljlws<br />
If]qdf bIf hgzlQmsf] cefj /x]sfn] oL ljifotkm{ ljBfyL{x¿sf]<br />
cfsif{0f a9\g'÷a9fpg' h?/L 5 . P;Pn;L pQL0f{dWo] sl/a !%<br />
k|ltztsf] /f]hfO k|fljlws If]q x'g] u/]sf] 5 . P;Pn;Ldf Go"gtd<br />
;L <strong>Kn</strong>; NofPsf] ljBfyL{ o; If]qdf of]Uo dflgG5 . oBlk, o;eGbf<br />
/fd|f] c+s Nofpg]n] klg hfg gx'g] xf]Og . ljBfyL{sf] ?lr g} o;df<br />
k|d'v s'/f xf] . <strong>Kn</strong>; 6" / cGo z}lIfs ;+:yfx¿n] ;d]t o:tf<br />
cltl/Qm k|fljlws kf7\oqmdx¿ rnfp“b} cfPsf 5g\ . x]Ny cl;:6]G6<br />
-PrP_, kmfd]{;L gl;{ª, Nofa 6]lSgl;og, ;a OlGhlgo/ cflb ljifo<br />
ufp“ufp“;Dd klg k9fO x'G5 .<br />
o;afx]s P;Pn;Lkl5 P n]ennufot cGo cGt/f{li6«o If]qsf<br />
ljifo / sfo{qmd klg pknAw gePsf xf]Ogg\ . t/, tL Psbd} ;Lldt<br />
P n]ennufot<br />
cGt/f{li6«o sfo{qmd<br />
eljio<br />
ljb]zsf<br />
ljZjljBfnodf pRr<br />
lzIff cWoog u/L ;DalGwt<br />
If]qdf ljz]if1tf xfl;n ug{,<br />
cg';Gwfgsf] If]qdf sfd ug{<br />
/ cGt/f{li6«:t/sf hflu/df<br />
k|lt:kwf{ ug{ ;lsG5 .<br />
sxf“ k9\g] <<br />
Jofj;flos<br />
;+:yfx¿;“usf] ;DaGw–<br />
;dGjo, k'/fgf ljBfyL{n]<br />
kfPsf cj;/ tyf<br />
pknlAwdf cAan .<br />
ljBfyL{sf]<br />
:jefj<br />
ljz'4 z}lIfs If]qd}<br />
?lr /fVg], lzIf0f tyf<br />
z}lIfs If]qd} s]xL ug]{<br />
;f]r ePsf] .<br />
sxf“<br />
k9\g] <<br />
sf7df8f}“, kf]v/f,<br />
lj/f6gu/nufot k|d'v<br />
;x/sf z}lIfs<br />
;+:yfdf .<br />
sxf“ k9\g] <<br />
k|foM ;fd'bflos pRr<br />
dfljx¿n] k9fp“5g\ .<br />
cfkm\g} ufp“7fp“ jf<br />
6f]nsf] ljBfno<br />
pQd .<br />
;d"xsf] kx'“rdf 5g\ . o:tf k|foM sfo{qmd<br />
ljb]z hfg nlIft 5g\ . To;sf/0f xfd|f] lzIff<br />
k|0ffnLdf <strong>Kn</strong>; 6" d"nwf/sf] sfo{qmd xf], hxf“<br />
*) k|ltzteGbf a9L ljBfyL{n] pRr lzIffsf<br />
nflu tof/L u5{g\ .<br />
3/kfos /f]hf}“ M xf], xfdLnfO{ /fd|f] ljBfno rflxPsf] 5 . :t/<br />
/ 5lj b'j} rflxG5 g} . t/, gfd / k|rf/sf k5fl8 dfq nfUbf<br />
u'0f:t/sf] ljifo 5'6\g ;S5 . kfl/jfl/s / b}lgs hLjgd} c;Gt'ng<br />
klg Nofpg ;S5 . To;sf/0f ;s];Dd cfkm\gf] 3/kfos ;+:yf /f]hf}“ .<br />
3/af6 6f9f x'“bf Psflt/ ljBfyL{n] ;dfh / kl/jf/af6 kfpg'kg]{<br />
lzIff Pj+ Jofjxfl/s 1fgaf6 jl~rt x'g'k5{ . o;n] ljBfyL{sf]<br />
JolQmTj ljsf;df klg c;/ kf5{ . csf]{tkm{, ljBfyL{df klg …xf]d<br />
l;sg];Úh:tf ;d:of b]lvg ;S5g\ . 3/af6} EofOg] ljBfno 5g\ eg]<br />
klg ;s];Dd cfkm\gf] 6f]nsf] 5fGg' pQd x'G5 . 6f9f x'“bf Psflt/<br />
;dosf] ckJoo eO/x]sf] x'G5 eg] csf]{tkm{ ysfgsf sf/0f klg<br />
ljBfyL{sf] k9fO k|efljt x'G5 . 3/kl/jf/ / ;dfhaf6 6f9f x'“bf<br />
ljBfyL{sf] plrt lgu/fgL gk'Ug ;S5 / :jtGqtfsf] b'?kof]u u/L<br />
af6f] la/fpg ;Sg] hf]lvd klg plQs} x'G5 .<br />
olt ofb /fvf}“, e'O“sf] l6Kg vf]Hbf kf]N6fsf] klg gv;f];\ . /fd|f]<br />
lzIffsf] ck]Iffdf ul/Psf] Tofu / nufgL v]/ ghfcf];\ . dx“uf] x'“b}df<br />
/fd|f] eOxfN5 eGg] klg 5}g . sltko ;fd'bflos k|of;af6 klg /fd|f<br />
/fd|f yfngL ePsf 5g\ . w]/} t8se8s gug]{ ljBfnon] klg yf]/}<br />
z'Nsdf u'0f:t/ sfod u/]sf 5g\ . To;}n] cfkm\gf] cfly{s cj:yfnfO{<br />
klg Vofn u/L pko'Qm lg0f{o lng' h?/L x'G5 .<br />
cj;/ vf]hf}“ M ?lrsf] ljifo, cAan ljBfno t 5fGg}k5{ . o;sf<br />
cnfjf s] s:tf cj;/ jf ;x'lnot k|fKt 5g\ eGg]af/]df kof{Kt<br />
hfgsf/L lnO{ bfaL ug{ la;{g' x'“b}g . ;/sf/, ljleGg ;+3;+:yf /<br />
hflu/] x'g'x'G5 eg] cfkm}“ sfo{/t sfof{non] ;d]t PnPn;Lkl5sf]<br />
lzIffsf nflu 5fqj[lQnufotsf cj;/sf] Joj:yf u/]sf x'G5g\ . tL<br />
cj;/sf] klg e/k"/ k|of]u ug{ gla;f}{+ . lghL <strong>Kn</strong>; 6"x¿n] klg sdhf]/<br />
cfly{s cj:yf ePsf, ;fdflhs ¿kn] kl5 k/]sf ljBfyL{nfO{ 5fqj[lQ<br />
lbG5g\, lbg'k5{ . sltko ;+3;+:yfn] cfj]bg /<br />
k|lt:kwf{sf dfWodaf6 klg 5fG5g\ . oL<br />
cj;/sf] ;s];Dd nlIft ju{nfO{ k|of]u<br />
ug{ lbpm“ . To;sf nflu tkfO{+–xfd|f]<br />
:yfgaf6 ;s]sf] ;xof]u u/f}“ tfls<br />
To:tf ;'ljwf / cj;/df 6f7faf7f /<br />
kx'“rjfnfsf] dfq /hfO“ gxf];\ . •<br />
-lnDa" sl/c/ k/fdz{bftf x'g\ .<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# #%
sf]kf cd]l/sf<br />
s7} † a|flhn<br />
kf“rk6ssf] ljZjsk ljh]tf g]odf/lagf lkmSsf<br />
• 1fg]Gb| cfrfo{<br />
!)<br />
jif{cl3;Dd a|flhnsf]<br />
l6ddf k"/} :6f/ v]nf8L dfq}<br />
x'Gy] . /f]gfN8f], l/efN8f],<br />
sfsf, /f]gflN8Gxf] cflb gfd} sfkmL lyP .<br />
To;a]nf a|flhnsf] v]n klg km/s lyof] .<br />
l:snk'mn / 5l/tf v]nf8L;lxtsf] ;'Gb/<br />
k'm6an, h;nfO{ k'm6an v]Ng] a|flhnsf]<br />
df}lns z}nL eg]/ lrlgGYof] .<br />
o:tf] v]naf6} a|flhnn] kf“rk6s<br />
ljZjsk lhTof] . ;xefuL ePsf ;a}<br />
k|ltof]lutfdf pm :jtM pkflwsf] bfa]bf/<br />
dflgGYof] . t/, clxn] l:ylt PsfPs km/s<br />
ePsf] 5 . k'm6andf a|flhn sdhf]/ eO/x]sf]<br />
5 . g klxnfh:tf] x/]s kf]lh;gdf :6f/<br />
v]nf8L 5g\, g t p;sf] v]ndf s'g} /f}gs<br />
b]lvG5 . o:tf] xfntdf a|flhnnfO{ s'g}<br />
7"nf] k|ltof]lutf lhTnf eGg] cfz ug{ klg<br />
;ls“b}g . To:t} eO/x]sf] 5 clxn] . kf“r<br />
jif{cl3 sf]kf cd]l/sfdf Sjf6/kmfOgnd}<br />
aflxl/of] . a|flhnd} ePsf] ut ljZjskdf<br />
hd{gL;“u &–! n] xf¥of] . cl3Nnf] jif{sf] sf]kf<br />
cd]l/sfdf k]ml/ Sjf6/kmfOgnd} xf¥of] .<br />
o;jif{ t p;n] emg} sdhf]/ v]Nof] . @(<br />
jif{otf a|flhn klxnf]k6s sf]kf cd]l/sfdf<br />
;d"x r/0faf6} aflxl/Psf] 5 . en}, o;df<br />
p;nfO{ b'ef{UozfnL eGg] w]/} 5g\ . lsgeg],<br />
;d"x r/0fsf] clGtd v]ndf a|flhnlj?¢<br />
k]?sf ?Ol8ofhn] xftn] uf]n u/]sf lyP .<br />
a|flhnn] h'g :t/sf] v]n v]ln/x]sf] 5,<br />
To; lx;fadf clxn] p;sf] l6d Oltxf;s}<br />
;a}eGbf sdhf]/ eGbf s'g} km/s gknf{ . ;d"x<br />
r/0faf6} aflxl/Pkl5 avf{:t ePsf k|lzIfs<br />
sfnf]{; 8'+ufn] klg of] s'/f :jLsf/]sf 5g\ .<br />
kbd'Qm x'g'cl3 pgn] of] l6d hlt sdhf]/<br />
a|flhn slxn] klg g/x]sf] / of] l6dsf]] :t/<br />
psf:g ;do nfUg] atfPsf lyP .<br />
jf:tjdf clxn] a|flhndf g]odf/afx]s<br />
c¿ sf]xL 7"nf :6f/ 5}gg\ . g]odf/nfO{<br />
a|flhnn] o;k6s sf]kf cd]l/sfsf nflu<br />
l6ddf /fv]g . lsgeg], a|flhn o;k6s<br />
#* cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
sf]kf cd]l/sfeGbf klg cf]nlDks k'm6andf<br />
:j0f{ lhTg rfxGYof] . cf]nlDks k'm6an<br />
clxn];Dd p;n] lhTg g;s]sf] Ps dfq<br />
k|ltof]lutf xf] . To;dfly o;k6s cf]nlDks<br />
a|flhnn] g} cfof]hgf ub}{5 . g]odf/nfO{ sf]kf<br />
cd]l/sfsf] l6ddf g/fv]/ cf]nlDks l6dsf]<br />
g]t[Tj lbg] lg0f{on] clxn] a|flhnnfO{ 7"n}<br />
wSsf lbPsf] 5 .<br />
x'g t of] lg0f{odf a|flhnsf] eGbf<br />
klg g]odf/n] Jofj;flos v]n v]Ng] Sna<br />
afl;{nf]gfsf] k|efj a9L 5 . cfp“bf] l;hg<br />
afl;{nf]gfn] w]/} v]n v]Ng'kg]{ ePsfn]<br />
g]odf/nfO{ cf]nlDks jf sf]kf cd]l/sf s'g}<br />
Psdf dfq v]nfpg bafa lbof] . sf]kf cd]l/sf<br />
;o jif{ k"/f u/]sf] ljz]if ;+:s/0fafx]s o;sf]<br />
csf]{ s'g} dxŒj gePs} sf/0f a|flhnn]<br />
g]odf/nfO{ cf]nlDks l6ddf /fv]sf] xf] .<br />
/, clxn] g]odf/lagf a|flhn lgs} lkmSsf<br />
b]lvPsf] 5 . pgsf] v]ndf s'g} rds b]lv“b}g,<br />
hlt !) jif{cl3sf] /f]gflN8Gxf] / /f]gfN8f]sf]<br />
l6d / !(%)–!(&) sf] l6ddf lyof] .<br />
g]odf/sf] cg'kl:yltdf k]?lj?¢sf]<br />
k]?sf ?Ol8ofhn] a|flhnlj?4 xftn]<br />
u/]sf] uf]n<br />
8'+uf bf];|f]k6s avf{:t<br />
k]?;“usf] xf/kl5 k|lzIfs sfnf]{; 8'+uf kbaf6 avf{:t ePsf 5g\ . ljZjskkl5<br />
pgn] k'm6andf a|flhnsf] u'd]sf] ;fv kmsf{pg] lhDdf kPsf lyP . bf];|f] sfo{sfnsf]<br />
;'?cft pgn] /fd|} u/]sf lyP . ljZjsk 5gf]6df nuftf/ v/fa glthf lg:s]kl5<br />
pgnfO{ kbd'Qm ug]{ xNnf rln;s]sf] lyof] . sf]kf cd]l/sf pgsf nflu clGtd df}sf<br />
lyof] . b'ef{Uo † o;}df a|flhnn] clxn];Dds} v/fa glthf lgsfNof] . ;d"x r/0fsf<br />
v]ndf dfq} xfO6LnfO{ x/fpg ;Sof] . OSj]8/;“usf] a/fa/L / k]?;“usf] xf/ pgnfO{<br />
kbaf6 x6fpgsf nflu kof{Kt sf/0f aGof] .<br />
klxnf] sfo{sfndf pgL @)!) sf] ljZjsksf] Sjf6/kmfOgn g]b/NofG8\;;“u<br />
xf/]kl5 x6fOPsf lyP . 8'+ufnfO{ a|flhndf vf;} /fd|f] k|lzIfs dflg“b}g . lsgeg], pgL<br />
a|flhnsf] df}lns z}nL k5\ofp“b}gg\ . pgL h;/L klg v]n lhTg] Wofgdf x'G5g\ . a¿,<br />
lhTgsf nflu 86L{ k'm6an v]Ng'k/] klg ToxL af6f] /f]Hg kl5 x6\b}gg\ .<br />
tl:a/x¿ M Ph]G;L<br />
v]ndf sKtfgsf] lhDd]jf/L ld/fG8fn] kfP .<br />
ld/fG8f s'g} 7"nf] :6f/ xf]Ogg\ . Jofj;flos<br />
v]n pgn] O6fnLsf] OG6/ ldnfg Snaaf6<br />
v]N5g\ . o;k6s ld8lkmN8/ sfpl6Gxf] /<br />
ljlnofgsf] e/df a|flhn cl8Psf] lyof] .<br />
t/, lg0ff{os v]ndf k]?lj?¢ pgLx¿n] klg<br />
s]xL ug{ ;s]gg\ . clxn] a|flhnsf] d'Vo<br />
sdhf]/L klg ld8lkmN8 g} xf] . /f]gflN8Gxf] /<br />
sfsfk5fl8 a|flhnn] s'g} :6f/ ld8lkmN8/<br />
kfpg ;s]g . hlt cfP s]xL v]ndf dfq}<br />
/fd|f] u/]/ x/fP . r]N;Lsf cf]:sf/n] klg<br />
7"n} cfz b]vfP . pgn] sfsfsf] :yfg lng]<br />
;a}sf] cg'dfg lyof] . t/, clxn] pgL r]N;Lsf]<br />
<strong>Kn</strong>]Oª ;]6df klg kg{ 5f8] . jfog{ Do'lgvsf<br />
8Un; sf]:6fn] o; l;hgsf s]xL v]ndf<br />
/fd|} ;Defjgf b]vfP . pgL klg g]odf/;“u}<br />
cf]nlDks l6ddf 5g\ .<br />
of] l;hgdf @$ jifL{o sfpl6Gxf]n]<br />
lne/k'ndf /fd|} v]n] . pgLaf6 klg a|flhnsf]<br />
7"n} cfz 5 . lk|ldo/ lnudf of] l;hg<br />
r]N;L rn]g . t/ klg, ljlnofgn] /fd|}<br />
u/] . sf]kf cd]l/sfdf xfO6Llj?¢ afx]s<br />
cGodf oL b'O{sf] klg s]xL rn]g . k]?n]<br />
xft}n] uf]n u/]sf] eP klg logLx¿n] y'k|}<br />
df}sf l;h{gf ug{ ;Sg'kYof]{ . cflv/ k]?<br />
s'g} alnof] l6d klg xf]Og . :6«fOs/ xNs<br />
klg cfkm}“ l;h{gf u/]/ uf]n ug{ ;Sg]<br />
Ifdtfsf xf]Ogg\ .<br />
of] l6ddf /fd|} gfd rn]sf sf]xL lyP<br />
eg] tL 8\ofgL cfNe]; x'g\ . hf] :k]gdf<br />
v]N5g\ . t/, cufl8sf v]nf8Ln] /fd|} ug{<br />
g;s]sf a]nf k"/f l6d oL l8k]mG8/df e/<br />
kg]{ s'/} cfp“b}g .<br />
ljZjskdf hd{gL;“u &–! sf] xf/kl5<br />
l6dsf] :t/ psf:g] / Ifdtfj[l¢ ug]{ sfddf<br />
s'g} k|ult klg ePsf] 5}g . a|flhnsf<br />
;dy{sn] lrGtf ug{'kg]{ ljifo klg oxL<br />
xf] . cfp“bf] ljZjsksf nflu 5gf]6 v]ndf<br />
klg a|flhnsf] xfnt /fd|f] 5}g . !@<br />
v]n af“sL x'“bf;Dd a|flhn 5}6f}“ :yfgdf<br />
5 . hals, blIf0f cd]l/sfaf6 ljZjskdf<br />
dfq} kf“r l6d 5flgG5g\ . ljZjskdf<br />
g5flgP Tof]hlQsf] ah|kft a|flhnsf nflu<br />
s]xL x'“b}g . lsgeg], k'm6an a|flhndf<br />
v]n dfq} geP/ of] a|flhlnogx¿sf]<br />
lhGbuL klg xf] . •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# #(
k':ts ljsf; ahf/<br />
aflx/L<br />
lemnLldnL<br />
k':tssf] clt k|rf/ / t8se8sn] kf7s ljslif{t<br />
• uf]s0f{ uf}td<br />
sf<br />
7df8f}“sf] e[s'6Ld08kdf<br />
g]kfn cGt/f{li6«o k':ts<br />
k|bz{gL ;DkGg eof], !$<br />
b]lv @) h]7;Dd . …1fgsf] ;+;f/df k|j]zÚ<br />
gf/f lbOPsf] k|bz{gLsf] @)cF}“ ;+:s/0fdf<br />
;oeGbf a9L :6n lyP .<br />
k':ts d]nf / laqmLsf] nx/ 5fO/x]sf<br />
a]nf o;df kf7ssf] eL8 nfUg] cfzf /flvg'<br />
;fdfGo lyof] t/ eOlbof] pN6f] . pkl:ylt<br />
Hofb} Go"g /x\of] . kf7s g} gk'u]kl5 k':tssf]<br />
laqmL lg/fzfhgs x'g] eOxfNof] . of]<br />
cfof]hsb]lv k':ts laqm]tf;Ddn] :jLsf®]sf]<br />
tYo xf] . en} d]nf c;kmntfsf] bf]if<br />
df};dnfO{ lbOof] .<br />
sltkon] sd k|rf/k|;f/n] cfuGt's<br />
36]sf] JofVof u/] . t/, oyfy{ oltdf dfq<br />
;Lldt lyPg . a¿, o;nfO{ n]vs, k':ts,<br />
k|sfzs / d]nfk|ltsf] kf7ssf] ljZj;gLotf<br />
k':ts k|bz{gL, e[s'6Ld08k, sf7df8f}“<br />
36]sf] ;+s]tsf ¿kdf a'lemPsf] 5 .<br />
k|;+u d]nfsf] dfq klg xf]Og . g]kfnL<br />
k':ts ahf/sf] kl5Nnf] kl/b[Zo lgofln/x]sf<br />
hf] sf]xLnfO{ s] dx;'; x'g yfn]sf] 5 eg]<br />
;f“Rr} aflx/ rrf{ ul/P cg'¿k g} k':tssf]<br />
laqmL / ahf/ a9]s} 5 t < jf hlt<br />
lemnLldnL b]lvG5, k':ts Joj;fosf] leqL<br />
oyfy{ Tolt g} lkmSsf 5 <<br />
dfnfdfn x'“b} uPsf] elgPsf] ;flxTo<br />
ahf/df la:tf/} o:tf ;jfn p7\g yfn]sf<br />
5g\, ha lgs} tfdemfd u/]/ k|sfzg ul/Psf<br />
k':tsn] kf7s / ahf/ b'j}sf] ck]Iff k"/f ug{<br />
;s]gg\ . To;}n] t kNk;f Sofkm]h:tf] k':ts<br />
ahf/sf] …6]«G8 ;]6;{Ú dflgPsf] pkGof;sf<br />
k|sfzs ls/0fs[i0f >]i7 :jo+ clxn] k':ts<br />
ahf/ a9]sf] jf pTsif{df k'u]sf] eGg]<br />
låljwfdf 5g\ .<br />
dbg k'/:sf/ ljh]tf o; s[ltsf]<br />
…a]:6;]lnªÚsf] kmG8f<br />
k':ts lg:sg kfPsf] x'“b}g, a]:6;]lnªsf] pkdf le/fP/ k|rf/ ug{ dl/xQ] ug]{<br />
k|sfzssf] sdL 5}g . t/, g]kfnsf] ;Gbe{df slt k|lt k':ts slt ;dofjlwdf<br />
las]kl5 …a]:6;]lnªÚ x'g] xf], s'g} dfkb08 5}g . k|sfzssf] dhL{ cg';f/ k':tsnfO{<br />
a]:6;]lnª elglb“bf kf7s cndn / låljwfdf k5{g\ . To;}n] k|sfzsx¿ ldn]/ o;sf]<br />
plrt dfgs agfpg'kg]{ cfjZostf cf}“Nofp“5g\ a'slxnsf e"k]Gb| v8\sf . eG5g\,<br />
æg]kfnsf] ;fIf/tf / ahf/sf] ;Gbe{df k':ts 5flkPsf] tLg dlxgfdf kf“r xhf/<br />
dfly laSof] eg] a]:6;]lnª eGg ;lsG5 .Æ<br />
k|foM k|sfzs o;df ;xdt b]lvG5g\ . t/, ;d:of k|sfzs ldn]/ g t dfkb08<br />
tf]s]sf 5g\, g k':tssf] cfd'vdf …a]:6;]lnªÚ n]Vg'cufl8 Odfgbf/L g} b]vfp“5g\ .<br />
$) cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
g]kfnL ;+:s/0f ^) xhf/ k|lt lals;s]sf]<br />
atfOPsf] 5 eg] c+u|]hL, sf]l/og k|m]Gr<br />
efiffdf klg cg"lbt 5 . >]i7sf cg'ejdf<br />
kNk;f Sofkm]kl5 k':tsn] Jofj;flos af6f]<br />
t ;dfTof] t/ ToxL prfOdf csf]{ k':tssf]<br />
laqmL x'g ;s]sf] 5}g . eG5g\, æ/fd|f] k':ts<br />
kf7sn] lsGg yfn]sf lyP t/ k|sfzg<br />
u[xnfO{ 6]jf k'Ug]eGbf o;n] sdfPsf]<br />
;fvaf6 kmfObf p7fpg] lstfasf] af]njfnf<br />
a9]sfn] kf7s cndndf 5g\ .Æ<br />
o:tf] eof] eg] kf7s lgliqmo al;lbG5g\ .<br />
lsgeg], k':ts bfn–rfdnh:tf] cfwf/e"t<br />
cfjZostf xf]Og . of] k|j[lQ tLg jif{otf<br />
xfjL x'“b} uPsf] g]kfnosf l6d ln8/ /x]sf<br />
>]i7sf] b'v];f] 5 .<br />
csf]{ k|sfzg u[x ;f+lu|nf a'S;sf<br />
afWotf x6]sf] 5 .<br />
o;f] x'“bf n]vsnfO{ kmfObf geP klg<br />
k|ToIf 3f6f x'“b}g . n]vsn] lstfa emf]nfdf<br />
af]s]/ lx“8\g'kg]{ / pkxf/ lbP/} ;Sg'kg]{ ;s;<br />
b]lvGg . a¿, n]vsn] ;]lnla|6Lsf] Voflt<br />
sdfPsf 5g\, k':ts klg …d:6 cj]6]8Ú x'g<br />
yfn]sf] 5 ;dfhdf . k|sfzg Ps xhf/<br />
k|ltdf ;Lldt x'g 5f8]sf] 5, k|sfzsnfO{<br />
kTofpg] xf] eg] klxnf] ;+:s/0f g} 36Ldf %<br />
xhf/ k|lt lgsflnG5 . ;fdflhs ;~hfnb]lv<br />
cgf}krfl/s ukmufkmdf ;d]t k':tsn] :yfg<br />
kfpg yfn]sf] csf]{ ;To xf] . k':ts d]nf jf<br />
dxf]T;jdfkm{t klg cGt/lqmof a9]sf] 5 .<br />
oL tYon] g]kfndf k7g ;+:s[lt /<br />
k':ts ahf/ psfnf] b]vfp“5 . n]vs s'df/<br />
gu/sf]6Ls} zAbdf eGbf …k7g ;+:s[lt /<br />
;f+lu|nf a'S;sf lgb]{zs zdf{ k|sfzg<br />
Joj;fosf] d'Vo r'gF}tL g} cgfjZos xNnf<br />
7fG5g\ . n]vs / k|sfzs ldn]/ x'“b} gePsf]<br />
laqmLsf] xNnf rnfpg] k|j[lQ ;'? ePsf] 5 .<br />
&) eGbf a9L k':ts k|sfzg ul/;s]sf<br />
zdf{ eG5g\, æxNnf / laqmLsf] tfnd]n<br />
gx'g] d]/f] cg'ej 5 . o;n] lgDTofpg]<br />
;d:of eofgs x'G5 . ahf/ / kf7ssf]<br />
xfdLk|ltsf] ljZjf; u'D5 . o;sf] ;+s]t<br />
b]vfkl/;s]sf] 5 .Æ<br />
Hofbf k|rf/k|;f/ / xNnfvNnf t/ ;f]xL<br />
:t/sf] k':tssf] sG6]G6 gx'“bf kf7s lg/fz<br />
x'G5g\ . lsgeg], lj1fkgn] gof“ k':ts<br />
ahf/df cfPsf] hfgsf/L dfq u/fp“b}g,<br />
;“u} k':tsk|ltsf] kf7ssf] ck]Iff a9fp“5 .<br />
xQfl/“b} lstfa lsG5 pm . …kk–lkmS;gÚ<br />
ls/0fs[i0f >]i7<br />
l6d ln8/, g]kfno<br />
lg/h ef/L<br />
;LO{cf], kmfOglk|G6<br />
dl0f zdf{<br />
lgb]{zs, ;f+lu|nf a'S;<br />
e"k]Gb| v8\sf<br />
cWoIf, a'slxn<br />
k':tssf] ahf/Ls/0fsf]<br />
;a}eGbf 7"nf] c:q<br />
g} j8{ ckm dfpy<br />
xf] . lj1fkgaf6<br />
a9]sf] ck]Iff k"/f ePg<br />
eg] kf7ssf] gh/df<br />
n]vs / k|sfzssf]<br />
;fv lu5{ . To;s}<br />
8/ 5 clxn] .<br />
k|rf/nfO{ afOkf;<br />
ul/Psf] eP k':ts<br />
ahf/ olt l5§} lj:tf/<br />
x“'b}gYof] . sG6]G6sf]<br />
l/S; k|sfzsnfO{<br />
xf]Og, n]vsnfO{ x'G5 .<br />
k':tsn] ;a} kf7ssf]<br />
lrQ a'emfpg ;S5<br />
eGg] x'“b}g .<br />
xNnf /<br />
laqmLsf] tfnd]n<br />
x'“b}g . o;n] lgDTofpg]<br />
;d:of eofgs<br />
x'G5 . xfdLk|ltsf]<br />
ljZjf; u'D5 .<br />
o;sf] ;+s]t b]vf<br />
kl/;s]sf] 5 .<br />
k':tssf] k|df];g<br />
ug'{x'Gg, n]vsn] k};f<br />
sdfpg' x'Gg, k':ts<br />
a]Rg' x'Gg eGg' 9'+u]o'uLg<br />
;f]r xf] . nlIft<br />
kf7sdfem k|df];g ubf{<br />
Jofj;flos ¿kdf<br />
gfkmf x'G5 . k7g<br />
;+:s[lt a9\5 .<br />
lgb]{zs dl0f zdf{ klg k':ts ahf/ unt<br />
lbzflt/ nlDs/x]h:tf] 7fG5g\ . t/, cGo<br />
b'O{ k|sfzg ;+:yf kmfOglk|G6 / a'slxn eg]<br />
lgs} pT;fxL b]lvG5g\ . oL rf/ k|sfzg<br />
u[x k':ts k|sfzg / ;kmntfsf cfwf/df<br />
cu|k+lQmdf 5g\ .<br />
kNk;f Sofkm]nfO{ dfgs dfGbf g]kfndf<br />
k':tsn] Joj;fosf] ¿k lnPsf] Ps bzs<br />
laTof] . ljifoj:t' / /fd|f] n]vgL ePsf<br />
;h{sn] k':ts 5fKgs} nflu ;femf k|sfzg<br />
/ k|1f k|lti7fgdf jiff}{+ nfOg a:g'kg]{<br />
kf7s a9]sf 5g\÷5}gg\Ú eg]/ ax; ug'{<br />
…cfp68]6]8Ú eO;s]sf] 5 . t/, pgn]<br />
klg :jLsfg]{ tYo s] xf] eg] hlt k':ts<br />
laS5, To;eGbf a9L xNnf u/fpg] k|j[lQ<br />
a9]sf] 5 .<br />
/Tg k':ts e08f/b]lv a'slxn;Ddsf<br />
k|sfzg u[xaf6 k':ts lgsfln;s]sf oL<br />
lkmS;g l8hfOg/nfO{ nfU5, ælj1fkgn]<br />
a9fPsf] ck]Iff k"/f ug]{ k':ts Psbd} sd<br />
x'G5g\ . k|rf/sf sf/0f kf7s lg/fz x'“bf<br />
Aofskmfo/ x'g ;S5 .Æ<br />
z}nLsf k':tssf] k|rf/ a9L x'g] t/ ck]Iff<br />
k"/f gx'“bf kf7s e8\lsg] / To;sf] c;/<br />
cGo k':tsdf kg{] lrGtf 5 pgsf] . o;f]<br />
x'g'df k|sfzss} sdhf]/L /x]sf] klg<br />
pgn] :jLsf/] .<br />
emG8} s/f]8 nufgLsf lkmNdsf]<br />
d"nwf/sf ldl8ofdf lj1fkg lj/n} b]lvG5<br />
t/ s]xL nfv nufgLdf lg:sg] k':tssf]<br />
7"nf cvaf/df lj1fkg 5kfpg' ;fdfGo<br />
eO;s]sf] 5 . o'6\o'adf cl8of] / lel8of]<br />
lj1fkg, ;f];n ldl8of SofDk]lgª, b]zbf}8fxf<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# $!
:jf:Yo<br />
k|f8f ;'wf+z' s];L<br />
gx'g] k':ts t e]6\g} d'l:sn k5{ . slt lstfa t kmfOe<br />
:6f/ xf]6ndf sS6]n l8g/;lxt ljdf]rg x'G5g\ .<br />
;flxToj[Qs} sltko lbUuhn] o;nfO{ …;f]–ckÚ cyf{t\<br />
b]vfj6L eg]/ l6Kk0fL ug{ yfn]sf 5g\ .<br />
laqmLn] dfq cfqmfds k|rf/sf] oqf] nufgL hf]ufpg<br />
g;Sg] 7f]s'jf ug]{ gePsf xf]Ogg\ t/ a'slxnsf cWoIf<br />
e"k]Gb| v8\sf o;nfO{ s'07f dfG5g\ . :yfkgfsf] b'O{ jif{<br />
glaTb} !! k':ts ;fj{hlgs ul/;s]sf] 5, a'slxnn] .<br />
k|foM k':tssf] nf]enfUbf] k|rf/ ubf{ klg s'g} k':tsaf6<br />
3f6f gk/]sf] 7f]s'jf u5{g\ pgL .<br />
æk':tssf] k|df];g ug'{x'Gg, n]vsn] k};f sdfpg'<br />
x'Gg, k':ts a]Rg' x'Gg eGg' 9'+u] o'uLg ;f]r xf],Æ o; jif{<br />
!# k':ts lgsfNg] tof/Ldf /x]sf v8\sf eG5g\, ænlIft<br />
kf7s cg';f/ k|df];g ubf{ Jofj;flos ¿kdf gfkmf g}<br />
x'G5 . k7g;+:s[lt klg a9\5 .Æ<br />
a'slxnsf] …a|flG8ªÚsf nflu klg lj1fkgdf vr{<br />
u/]sf] pgn] hfgsf/L lbP . a|h]zs[t h'g]nLsf] a'slxnn]<br />
b]zsf ljleGg ;ft ;x/df k|rf/fTds sfo{qmd u/]sf]<br />
lyof] . o;sf] ;Dk"0f{ vr{ ljleGg dlN6g];gn sDkgLn]<br />
k|fof]hg u/]sf] bfaL u/] klg v8\sfn] tL sDkgLsf] gfd<br />
atfpg rfx]gg\ .<br />
k|rf/df pbf/ x'g] csf]{ k|sfzg u[x xf],<br />
kmfOglk|G6 . g]kfndf k':tssf] ahf/Ls/0f lj:tf/ /<br />
n]vgnfO{ …UNofD/fOhÚ ug{ o;sf] e"ldsf dxŒjk"0f{<br />
5 . kmfOglk|G6sf k|d'v sfo{sf/L clws[t lg/h ef/L<br />
eG5g\, æk|rf/nfO{ afOkf; ul/Psf] eP k':ts ahf/<br />
olt l5§} lj:tf/ x'“b}gYof] . km]l/, xfdLn] Ifl0fs Jofkfl/s<br />
nfeeGbf cfdhgdfg;;Dd k'¥ofpgsf nflu k|df];g<br />
u/]sf x'G5f}“ .Æ<br />
Ps bzsotf kmfOglk|G6n] emG8} () k':ts ahf/df<br />
NofO;s]sf] 5 . kmfOglk|G6af6 lgs} tfdemfd;lxt<br />
k|sflzt ul/Psf s/f]8f}“ s:t"/L / lkm/lkm/]n] kf7s /<br />
Jofj;flos b'j} ck]Iff k"/f gu/]sf] rrf{ ;'lgG5 . s/f]8f}“<br />
s:t"/L @) xhf/ / lkm/lkm/] !% xhf/ k|lt las]sf] lg/hsf]<br />
bfaL 5 . eG5g\, æca sG6]G6sf] l/S; k|sfzsnfO{ xf]Og,<br />
n]vsnfO{ x'G5 . km]l/ k':tsn] ;a} kf7ssf] lrQ a'emfpg<br />
;S5 eGg] klg t xf]Og .Æ<br />
kSsf klg clws k|rf/af6 a9\g] kf7sLo ck]Iff k"/f<br />
gx'“bf kg]{ c;/ bL3{sfnLg x'G5 . 9f“l6Psf] jf 7luPsf]<br />
efg eof] eg] k':tsk|ltsf] ljt[i0ff r'lnG5 . of] kf7ssf]<br />
ljZjJofkL dgf]lj1fg xf] . t/, clwsf+z k|sfzssf]<br />
k|rf/z}nL bL3{sfnLgeGbf lkmNd lgdf{tfem}“ …Olgl;on<br />
sn]S;gÚ ug{lt/ a9L pGd'v 5 . hals, k':tssf]<br />
ljifoj:t' dfq xf]Og, Jofkfl/s cfo' klg nfdf] x'G5 .<br />
ækf7s hlxNo} a'l4dfgL x'G5g\, k':tssf] u'0f cg';f/<br />
vl/b u5{g\, lj1fkgaf6 w]/} k|efljt x'G5g\ eGg] xf]Og,Æ<br />
g]kfnosf >]i7sf] egfO 5, æk':tssf] ahf/Ls/0fsf]<br />
;a}eGbf 7"nf] c:q g} j8{ ckm dfpy xf] . lj1fkgaf6<br />
a9]sf] ck]Iff k"/f ePg eg] kf7ssf] gh/df n]vs /<br />
k|sfzssf] ;fv lu5{ . To;s} 8/ 5 clxn] .Æ •<br />
hlG8;sf<br />
h<br />
lG8; cyf{t\ sdnlkQsf la/fdL jif}{el/ b]lvG5g\ . t/, of] Pp6f<br />
o:tf] cj:yf xf], h'g a]nfdf la/fdL / p;sf cfkmGtn] pkrf/<br />
ug]{ tl/sfaf/] olt ;'emfj kfp“5g\ ls pgLx¿ g} bf]wf/df k5{g\ .<br />
sxf“ pkrf/ ug{], s] vfg], s] gvfg], c¿nfO{ ;g]{h:tf olt w]/} k|;+u<br />
cfO;s]sf x'G5g\ ls pgLx¿ lg0f{o lng g;s]/ tgfjdf k5{g\ .<br />
vf;df o:tf] x'g'sf] d'Vo sf/0f eg]sf] hlG8; s] xf] / s;/L<br />
x'G5 eGg] s'/f ga'em]/ g} xf] . 3/df s;}nfO{ hlG8; x'g'k5{, jl/kl/<br />
g} %)cf}“ lj1 b]vf k5{g\ . %) hgfsf] @ ;o %) y/Lsf s'/f ;'g]kl5<br />
s'g} klg dflg;sf] lg0f{o lng] Ifdtf 8udufpg' c:jfefljs xf]Og .<br />
To;}n] oxf“ hlG8;;DaGwL To:tf s]xL e|dsf] rrf{ ul/Psf] 5 M<br />
e|d ! M hlG8; eg]sf] vt/gfs /f]u xf]<br />
hlG8; eg]sf] s'g} /f]u xf]Og . of] /f]usf] nIf0f dfq xf] . ha<br />
/utdf laln?lagsf] dfqf a9]/ cf“vf / z/L/ kx]“nf] x'G5, To;nfO{<br />
hlG8; elgG5 . To;}n] s;}sf] hlG8;n] d[To' eof] eGg' 7Ls x'“b}g .<br />
lsgeg], hlG8;n] xf]Og, hlG8; u/fpg] /f]un] d[To' x'g] xf] . 6fpsf]<br />
b'Vg', Hj/f] cfpg', v'§f ;'lGgg'h:t} hlG8; klg w]/} /f]usf] nIf0f dfq<br />
xf] . xfdLsxf“ b]zdf hlG8; eg]sf] /f]u xf] / o;sf nIf0f jfsjfs<br />
nfUg], vfg dg gnfUg], k]6 b'Vg] xf] eGg] e|d w]/}df 5 . /, of] e|dn]<br />
ubf{ clwsf+z dflg; ;dodf pkrf/ ug{ ghfg] / uP klg l9nf<br />
hfg] u/]sf] kfOPsf] 5 .<br />
To;}n] of] s'/f a'em\g h?/L 5 ls hlG8; eg]sf] nIf0f xf] /<br />
o;n] s]jn s'g} /f]usf] ;+s]t u5{ .<br />
e|d @ M hlG8;sf] pkrf/ Pnf]KofyLdf 5}g<br />
hlG8;sf] pkrf/ cfw'lgs lrlsT;f lj1fg -Pnf]KofyL_df 5}g<br />
eGg] e|d km}nfP/, cfkm}“ o;sf] pkrf/ u/]/ hLljsf]kfh{g ug]{sf] ;+Vof<br />
xfd|f] b]zdf k|z:t} 5 . Hj/f] cfp“bf, 6fpsf] b'Vbf, emf8fjfGtf nfUbf<br />
xfdL 8fS6/nfO{ ljZjf; u5f}{+ . t/, Tof] ljZjf; To;a]nf 8udufp“5,<br />
ha s;}nfO{ hlG8; x'G5 . Pnf]KofyLdf hlG8;sf] pkrf/ x'“b}g eGg]<br />
e|dn] o;/L hS8]sf] 5 ls k9]n]v]sfx¿ klg o;}df ljZjf; u5{g\ .<br />
Psflt/af6 ;f]Rg] xf] eg] of] s'/f 7Ls klg xf] . jf:tjdf hlG8;sf]<br />
pkrf/ g} x'“b}g, g Pnf]KofyLdf, g t cfo'j]{bdf, g xf]ldof]KofyLdf .<br />
pkrf/ t hlG8; u/fpg] /f]usf] ug]{ xf] . t/, Pnf]KofyLdf To;/L<br />
hlG8; u/fpg] /f]ux¿sf] pkrf/ kSs} x'G5 . h:t} M lkQgnLdf 9'+uf<br />
5 eg] To;n] ubf{ hlG8; x'G5 . o; cj:yfdf cfo'j]{lbs cf}iflwn]<br />
lgsf] x'“b}g, a¿ /f]u uDeL/ x'G5 . lkQgnLaf6 9'+uf lems]/ dfq of]<br />
/f]u clg hlG8; lgsf] x'G5 .<br />
e|d # M hlG8;df vfgf afg{'k5{<br />
s;}sf] 3/df Ps hgfnfO{ hlG8; x'g'k5{, Tof] 3/sf] efG5faf6<br />
$@<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
;ft e|d<br />
hlG8; x'g klg ;S5 . t/, of] klg ;To xf] ls xfd|f] b]zdf hlG8;sf]<br />
k|d'v sf/0f x]kf6fOl6; xf] .<br />
e|d % M hlG8; eg]sf] sn]hf]sf] /f]u xf]<br />
xfd|f] ;dfhdf hlG8; eg]sf] g} sn]hf]sf] /f]u xf] / o;af6<br />
sn]hf] lau|G5 cyjf lau|]sf] x'G5 eGg] 5 . of] 7Ls xf] ls sn]hf]sf<br />
ljleGg /f]udf hlG8; b]vf k5{ t/ of] 7Ls xf]Og ls sn]hf]sf] /f]udf<br />
dfq hlG8; x'G5 . /utdf ;+qmd0f km}lnP/ x'g] /f]u ;]lK6;]ldof,<br />
dn]l/of KoflGqmofhsf] SofG;/ cflb /f]udf klg hlG8; x'G5 .<br />
oL /f]udf hlG8; b]lvP klg sn]hf]df s]xL klg ;d:of x'“b}g .<br />
d'6'sf] s'g}–s'g} /f]udf laln?lagsf] dfqf a9]/ $) klg k'Ug<br />
;S5, hlG8; b]lvg ;S5 .<br />
e|d % M hlG8;df k|z:t kfgL lkpg'k5{<br />
hlG8; ePkl5 %–!) ln6/;Dd kfgL lkpg] la/fdLx¿ klg<br />
e]l6G5g\ . w]/}sf] of] ljZjf; 5 ls w]/} kfgL lkpgfn] hlG8;<br />
kvflnG5 / rf“8} lgsf] x'G5 . t/, of] unt xf] . la/fdLn] cfkm"n]<br />
lkpg] ;flasadf]lhd g} kfgL / emf]n vfg]s'/f lkpg' g} pQd<br />
x'G5 . lne/ l;/f]l;; eP/ b]vf k/]sf] hlG8;df kfgL w]/} lkpgfn]<br />
v'§f ;'lGgg], k]6df kfgL hDg ;Sg] x'G5 . o:tf] cj:yfdf kfgL w]/}<br />
lkpgfn] kmfObf eGbf gf]S;fg x'G5 . sd kfgL lkpg] afgL ePsfnfO{<br />
eg] rflxg]hlt lkpg] ;Nnfxrflx“ pQd xf] .<br />
a];f/ x6\5, g'g, t]n, £o" vkt Psbd sd x'G5 . df5f, df;',<br />
cG8fsf] k|of]u s]xL dlxgf;Dd} x'“b}g . c¿ kmnkm"n xf]Og, pv' /<br />
d]jf dfq e/df/ lelqG5 . xfd|f] ;dfhdf hlG8; x'g]lalQs} vfgf<br />
afg]{ / k|foM pl;g]/ dfq vfgf vfg] unt rng JofKt 5 . s;}nfO{<br />
SofG;/sf sf/0f klg hlG8; x'g ;S5 . of] eGg' kb}{g ls SofG;/sf]<br />
la/fdLn] vfgf afbf{ /f]u emg\ hl6n aGg k'U5 . SofG;/ dfq xf]Og,<br />
vfgf afbf{ hlG8; u/fpg] c¿ /f]u klg kf}li6s tŒjsf] sdLn] ubf{<br />
hl6n eOlbG5 .<br />
hlG8;df a];f/sf] dlxdf klg ck/Dkf/ 5 . of] vfP t hlG8;<br />
slxNo} lgsf] x'“b}g eGg] cfdwf/0ff 5 . a];f/ vfP/ hlG8; x'g] /<br />
a9\g] eP ;fu vf“bf cf“vf xl/of] x'g'kg]{ lyof] . cem lhGbuLe/ xl/of]<br />
3f“; vfg] e}“;L sfnf] geP/ xl/of] x'GYof] xf]nf ∕ To;}n] hlG8; eP<br />
klg cfkm"n] ;flasadf]lhd vfO/x]sf] vfgf vfg' h?/L 5 .<br />
e|d $ M hlG8; bf]xf]l/P x]kf6fOl6; x'G5<br />
o;df s'g} ;To 5}g . hlG8; eg]sf] nIf0f xf] eg] x]kf6fOl6;<br />
eg]sf] /f]u xf] . s;}nfO{ x]kf6fOl6; x'“bf hlG8; x'g ;S5 t/ hlG8;<br />
eP/ x]kf6fOl6; x'g] xf]Og . h;/L Ps hgfnfO{ ljleGg /f]u nfu]/<br />
w]/}k6s Hj/f] cfpg ;S5, To:t} u/L ljleGg /f]u nfu]/ k6s–k6s<br />
e|d ^ M hlG8;df pv'sf] /; / d]jf vfg'k5{<br />
xfd|f] b]zdf ufh/, d]jf, sf“qmf] / pv'sf] /; hlG8; ePsf<br />
la/fdLsf] /fli6«o vfg]s'/f xf] eGg] h:t} 5 . w]/}n] vf]hL–vf]hL log} s'/f<br />
vfG5g\ . o:tf vfg]s'/f vfP/ s]xL glau|]nf t/ hlG8; rf“8f] lgsf]<br />
x'g] s'/f ztk|ltzt unt xf] . lkQgnLdf 9'+uf ag]/ hlG8; ePdf<br />
%) ln6/ pv'sf] /; / %) lsnf] d]jf vfP klg lgsf] x'“b}g . a¿,<br />
h'g tl/sfaf6 pv' k]n]/ /; lgsflnG5, To:tf] lkpgfn] emf8fkvfnf<br />
nfu]/ /fd|f] eGbf g/fd|f] x'g] ;Defjgf a9L x'G5 . sf“qmf], d'nf, ufh/<br />
dfq vfP/ hlG8; lgsf] kf5{' eGbf z/L/sf] /f]u;“u n8\g] Ifdtf<br />
sd eP/ /f]u emg\ alNemg ;S5 .<br />
e|d & M hlG8;df of}g ;Dks{ ug'{ x'“b}g<br />
w]/}nfO{ hlG8; Ps ;?jf /f]u xf] eGg] e|d 5 . klxnf] t of] /f]u<br />
g} xf]Og, To;dfly ;?jf /f]u t x'“b} xf]Og . h;/L Pp6fnfO{ 6fpsf]<br />
b'v]sf] csf]{nfO{ ;b}{g, hlG8; klg ;b}{g . hlG8; / of}g ;Dks{sf]<br />
s'g} ;DaGw 5}g . OR5f, rfxgf / z/L/df zlQm ePdf s'g} 5]saf/<br />
5}g . olb hlG8;sf sf/0f x]kf6fOl6; aL cyjf ;L xf] eg] oL b'j}<br />
/f]u zf/Ll/s ;Dks{af6 ;g{ ;Sg] ePsfn] k'?ifn] sG8d k|of]u ubf{<br />
;g]{ ;Defjgf /f]Sg ;lsG5 .<br />
cfzf 5, e|d lgjf/0fsf] of] k|of;n] xfdLdf /x]sf] hlG8;;DaGwL<br />
dfGotfnfO{ lrg{ d2t k'¥ofpg] 5 . /fd|f];“u tYo ga'emL ;'g]s}<br />
e/df cg]s e|d kfNgfn] /f]u lau|g] / pkrf/df l9nfO x'g ;S5 .<br />
k/Dk/fut pkrf/ / ;f]rsf k5fl8 nfUbf /f]u lau|g], la/fdLn] b'Mv<br />
kfpg] jf d[To';Ddsf] eofjx cj:yf cfpg ;S5 .<br />
-k|f8f s];L sn]hf] /f]u ljz]if1 x'g\ ._<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# $#
JolQmlrq<br />
cleJolQm<br />
cfOsg<br />
• /fhs'df/ aflgof“<br />
;f<br />
lxlTos ;]/f]km]/f]df cleJolQm eg]s} gu]Gb|/fh zdf{ x'g\ /<br />
eg]s} gu]Gb|/fh zdf{ x'g\ /<br />
gu]Gb|/fh zdf{ eg]s} cleJolQm . pgsf] cleJolQm–ofqf ofqf<br />
$^ jif]{ cwa}“;] eO;Sof] . pgn] pd]/sf] ## jif{df yfn]sf]<br />
sfd *) jif{ k'Ug nfUbf klg cfkm}“ ;Dxfln/x]sf 5g\ .<br />
pgL cleJolQmsf] kl/ro lbG5g\, b'O{ dlxg] ;fdfGo ;flxlTos<br />
klqsf . o;sf !*@ c+s 5flkO;s]sf 5g\ . o;nfO{ JolQmut k|of;df<br />
lgsflnPsf] klxnf] ;flxlTos klqsf eg] x'G5 . To;cl3sf zf/bfb]lv b]lv<br />
¿k/]vf;Ddsf klqsf ;/sf/L vr{ of ;fd"lxs nufgLdf lyP .<br />
cleJolQmsf] csf]{ ljz]iftf s] eg] lgoldt 5 . cfsf/ / k|sf/df<br />
36a9 5}g . klqsfsf vfnL 7fp“df g]kfnL n]vss} dxfjf0fL 5flk/x]sf]<br />
5 . n]vsx¿aLr x'g] /f]rs÷3f]rs Vofn7§f /x]sf] :tDe …hd36af6Ú<br />
nf]slk|o 5 .<br />
k~rfotsfndf ;lhn} klqsf btf{ x'“b}gYof] . btf{ geP ;/sf/L<br />
lj1fkg kfO“b}gYof] . k'ln; l/kf]6{sf] emd]nf 5“b} lyof] . jfUdtLsf k|d'v<br />
c~rnfwLz ;/bf/ lji0f'dl0f cfrfo{ bLlIftsf 5f]/f wgdl0f pgsf<br />
;fyL lyP . pg}sf] eg;'gkl5 lji0f'dl0fn] eg], …ltdLnfO{ sf+u|];n]<br />
prfNof] ls s] xf]
fxGy] . t/, s]bf/dfg Jolytn] …Sns{Ú agfOlbP . s6'jfnsf cf“vf /S;L<br />
glkp“bf klg dflQPsf h:tf b]lvGy] . æjf:tjdf s6'jfn d}n] hlt klg<br />
/S;L vfGy]g, p;nfO{ Ps} lunf;n] nfUYof],Æ pgL eG5g\, ævfPeGbf<br />
a9L ;f] ubf{ 8fS6/;d]t em'lSsP .Æ Ps lbg lkp“bflkp“b} sf]dfdf uPsf<br />
xl/eQmnfO{ af]Sg 6\ofS;Ljfnfn] dfg]g . …kf]lvP/ 3fdsf] em'Nsf===Ú n]Vg]<br />
log} x'g\ eg]kl5 lagfk};f nlulbPsf] pgL ;'gfp“5g\ .<br />
lqe'jg ljZjljBfnosf] cfly{s ljsf; tyf cg';Gwfg k|zf;g<br />
-;]8f_df sfd ubf{ pgL lgTo kfl/hftsxf“ k'Uy] cfwf af]tn ;f]d/;<br />
af]s]/ . ;f“emkv l;tg agfP/ klv{/xlGyg\ kfl/hft . pgn] kfl/hftsf<br />
8fo/L klg 5fk] klqsfdf . æJojxf/df kfl/hft hlt;'s} /fd|f] eP klg<br />
n]vssf ¿kdf cf]e/ /]6]8 x'g\,Æ pgL eG5g\, æckf+utf, bfhL{lnª],<br />
dtjfnL / sfd/]8 x'g'sf] nfe pgnfO{ eof] .Æ<br />
af;' zzL pgsf csf{ ldq x'g\ . h;sf] klg tfl/km ul/lbg], uha<br />
5 elglbg] . vfglkgsf ;f]lvg . bf? c8\8fdf 6Gg lkP klg cGTodf<br />
nf]sn /S;L g} rflxg] . æ9lsrf -hojfu]Zj/Lsf] e§L;fx"_sxf“ cToGt<br />
lgDgsf]l6sf] /S;L kfOGYof], Psbd} gld7f],Æ pgL eG5g\, æp;nfO{<br />
ToxL geO{ gx'g] .Æ<br />
ejfgL l3ld/] pgsf csf{ ldq lyP . pgsf cfxf/sf ls:;f k|z:t<br />
5g\ . Ps lbg pgsf] 3/df $% 3f]uf ds}, b'O{ lsnf] Kofh, Ps bh{g<br />
cG8f, Ps c“h'nL v';f{gL / Ps af]Qn /S;L a'TofPsf] cleJolQmd}<br />
5flkPsf] 5 . hubLz l3ld/] pgsf ;flx“nf efO x'g\ t/<br />
pgL ;fyL–efO eG5g\ . æxfdL t dL7f] vfGYof}“, gld7f]<br />
vf“b} gvfg],Æ pgL eG5g\, æ:jf:Yosf] Vofn ug]{<br />
pxL rf“8f] uof] .Æ<br />
tfdfsf];L lsgf/df /x]sf] /fd]5fksf]<br />
;b/d'sfd dGynLdf hGd]sf zdf{sf<br />
lktf clknsf xflsd ;'Aaf -k'g/fj]bg<br />
cbfntsf] GofofwLz_ /x]5g\ . pgL rf/<br />
bfh'efOdWo] dflxnf x'g\ . h]7f lbg]z zdf{<br />
;/sf/L hflu/] lyP, ;flx“nf hubLz l3ld/]<br />
dbg k'/:sf/ ljh]tf n]vs eOuP . sfG5f<br />
;dL/ l3ld/] k"j{/fi6«klt 8f /fdj/0f ofbjnfO{<br />
sf+u|];sf] ;b:otf lbg] g]tf dflgG5g\ .<br />
)!# ;fndf P;Pn;L u/]sf x'g\ pgn] . jgf/;<br />
lxGb' ljZjljBfnodf aLP k9\bfk9\b} l6Da/ skf]{/];gsf]<br />
yfkfynL l8kf]sf] OGhfr{ eP . pgsf] sfdaf6 v';L eP/<br />
cd]l/sgx¿n] x]6f}“8f ;?jf ul/lbP . t/, cf}nf] nfU5 eg]/ kl/jf/n]<br />
hfg} lbPg .<br />
kmfNt' a;]sf a]nf pgn] rf/j6f pkGof; n]v] . klxnf]<br />
pkGof; dxfk'?if -)@*_ /Tg k':ts e08f/n] …plrt<br />
kfl/>ldsÚ;lxt 5flklbof] . /Tgsf lj1 dfwjnfn sdf{rfo{n]<br />
eg], …pkGof; /fd|f] 5 . t/, k|d'v kfqsf] oxL gfd eg]/ 5fKof]<br />
eg] h]n k5f}{ .Ú<br />
Zofd zfx gfdsf] b/afl/of kfq s:tf] eg] /S;L<br />
vfg], :jf:gL a6'Ng], 3/sf] u/uxgfb]lv kmlg{r/;d]t<br />
a]r]/ vfg] . ca To:tf] emGem6 sxf“ a];fpg] < ;dfwfg<br />
klg dfwjnfnn] g} lbP, …ltdLnfO{ dGh'/ 5 eg] d<br />
Zofdljqmd agfOlbG5' .Ú<br />
csf]{ jif{ km]l/ /Tgaf6} gof“ pkGof; cfof], lbjf:jKg .<br />
b'j} pkGof; pgn] …sfnf] s's'/nfO{ ;dk{0fÚ u/]sf 5g\ .<br />
vf;df Tof] dftflktf, 5f]/f5f]/L, >LdtLnfO{ k':ts ;dk{0f<br />
Ps lbg b]jsf]6fsf]<br />
;fOsn x/fof] . t/,<br />
x/fPsf] rf/ lbgd} km]l/ gof“<br />
;fOsn lsg] . Tolta]nf<br />
;fOsn lsGg' eg]sf] clxn]<br />
sf/ lsGg'h:t} xf] .<br />
ug]{ n]vsx¿k|lt Jo+Uo lyof] . ;a}n] pgsf] cfVofgsfl/tfsf] tfl/km<br />
u/] . a¿ pg}nfO{ /fd|f] nfUg 5f8\of] . kl5 pgsf b'O{ syf;+u|x 5flkP,<br />
kLknsf] af]6d'lg -)#(_ / PsfGtsf cfkmGtx¿ -)%%_ .<br />
vf;df zdf{nfO{ ;flxlTos agfpg] cfkm\g} 3/]n' kl/j]z xf] . pgsf<br />
b'O{ sfsf gfdL slj lyP, e/t/fh dGynLo / x[bo/fh zdf{ . 3/df<br />
;fDjb]jeQm ;'j]bL, ;f]dk|;fb l3ld/] …Jof;Ú, s'nrGb| sf]O/fnf, xl/x/gfy<br />
/]UdLsf] afSnf] cfphfp x'GYof] .<br />
d}tLb]jLdf lyof] pgsf] 3/ . l5d]sL lyP dxfslj nIdLk|;fb<br />
b]jsf]6f . b]jsf]6f afh]nfO{ r'/f]6 nfg] sfd klg u/] pgn] . Tof] hdfgfdf<br />
klg b]jsf]6f ;fOsn r9\y] . Ps lbg Tof] ;fOsn x/fof] . t/, x/fPsf]<br />
rf/ lbgd} km]l/ gof“ ;fOsn lsg] . æTolta]nf ;fOsn lsGg' eg]sf]<br />
sf/ lsGg'h:t} lyof],Æ pgL ;lDemG5g\, æb]jsf]6fsf] hLjgz}nL gjfjsf]<br />
h:tf] lyof], ul/aLsf s'g} nIf0f lyPgg\ .Æ<br />
)@& b]lv )$@ ;Dd ;]8fdf ;xfos k|fWofkssf ¿kdf sfd u/]<br />
pgn] . To;kl5 5'§L lnP/ cf]s'/f PG8 sDkgLsf] hflu/] eP/ sf]nsftf<br />
uP . cf]s'/fn] lqlj lzIf0f c:ktfn agfp“b} lyof] . pgsf] sfd hfkfgaf6<br />
l8:Kofr ePsf] ;fdfg a'em]/ sf7df8f}“ k7fpg] x'GYof] . cf]s'/fn] pgnfO{<br />
e'6fg klg k7fof] .<br />
g]kfn cfPkl5 pgL ;]8f kmls{Pgg\ . pgn] k|]; rnfP . ;femf<br />
k|sfzg / g]kfn k|1f k|lti7fgsf k':ts 5fk] . t/, pgn] k|];sf] b'lgof“df<br />
d'8 r]Gh eO;s]sf] kQ} kfPgg\ . æl/sf] ckm;]6 lk|lG6ª d]l;g<br />
cfO;s]sf] lyof] t/ d}n] n]6/k|]; lsg]“,Æ pgL eG5g\, ærf/<br />
nfv ?lkof“df lsg]sf] d]l;g sjf8LnfO{ a]Rg'k¥of] .Æ<br />
;f“Rr} eGg] xf] eg] oL ldqx¿sf klg ldq cln<br />
PlSnPsf 5g\ . sf]xL lalt;s], sf]xL /f]ufPsf<br />
5g\ . kl5Nnf] l5dnsf ;fyLnfO{ gfd lbPsf<br />
5g\, hf]gLjfs/ kf}8]n, lao/axfb'/ a'9fyf]sL,<br />
lx\j:sLaxfb'/ l;+x . pgsf] st} bf? vfg] u'7L<br />
5, st} vL/ vfg] u'7L .<br />
dlb/f pgsf] lk|o k]o xf] . /df l;+x /<br />
ef:s//fh /fhsl0f{sf/sf] 6LeL ;f] …lh/f] cfj/Údf<br />
dlb/fsf] kIfdf af]Nbf Ps e§L;fx"n] slD<strong>Kn</strong>d]G6 lbP5g\<br />
pgnfO{ . æ/S;LnfO{ d klg c;n elGbg“ t/ v/fa}rflx“<br />
xf]Og,Æ pgL eG5g\, æof] b]zdf /S;L vfg]n] eGbf gvfg]n] g} ug{<br />
gx'g] sfd u/]sf 5g\ .Æ<br />
Oltxf;sf/ ;"o{ljqmd 1jfnLsL 5f]/L sdnf;“u pgsf] efuL ljjfx<br />
eof] . jgf/; k9\bfsf] lrghfg sf7df8f}“ cfPkl5 k|]ddf ablnof] . af /<br />
;;'/fnfO{ af]wfy{ lbP/ Psfw jif{ nvgplt/ latfP . 5f]/L hGd]kl5 3/<br />
kmls{P . t/, 5f]/Lsf] cNkfo'd} lgwg eof] . h]7f 5f]/f k|0fo /fi6«;+3Lo<br />
km'8 PG8 Plu|sNr/ cu{gfOh];gdf sfd u5{g\, sfG5f 5f]/f cf]kn<br />
cfkm\gf] sfdsf cltl/Qm cleJolQmsf] cfj/0f agfp“5g\ .<br />
kl/jf/, klqsf / hflu/ g} pgsf nflu ef/L eof] . pgn] c¿lt/<br />
;f]Rb} ;f]r]gg\ . pgsf] ;Gt'li6 s]df 5 eg] n]vs eP cfkm}“ dfq aGy],<br />
klqsfsf sf/0f w]/} n]vs hGdfPsf 5g\ . æd dfd'nL dflg; x'“, dh:tf<br />
slt cfP, slt uP,Æ pgsf] cfTd;dLIff 5, æ;aeGbf 7"nf] s'/f dnfO{<br />
cleJolQmn] Oi6ldq lbPsf] 5 . d]/f O{Zj/ ltg} x'g\ .Æ<br />
;flxlTos klqsfsf] eljio ;lsof] eGg] s'/f pgL dfGb} dfGb}gg\ .<br />
æ;+uLtsf] hlt;'s} ljsf; eP klg /fu/flugLsf] dxŒj 36]sf] 5}g,<br />
s:tf s:tf gfrufg cfp“bf klg sTys / e/tgf6\od rln/x]s} 5,Æ<br />
pgL eG5g\, æKof; nfUbf lao/ vfP/ x'“b}g, kfgL g} rflxG5 . ;flxlTos<br />
klqsf klg To:t} xf] .Æ •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# $%
k': ts<br />
:j}/sfNklgs<br />
;o/<br />
!!÷@@÷^#<br />
n]vs M :6]km]g lsª<br />
k|sfzs M xf]8\8/<br />
k[i7 M &$)<br />
d"No M kfpG8 :6ln{ª (=( -sl/a !,%)) ?lkof“_<br />
• /fhs'df/ a/fn<br />
lj<br />
Zj Oltxf;sf ljleGg<br />
sfnv08df s]xL cfznfUbf dfG5]<br />
hGdG5g\ / s]xL ;dosf] cGt/fnd}<br />
ltgsf] lgwg jf xTof x'g] u5{ . kl5,<br />
To;af/] ljleGg ldys a'lg“b} kl5Nnf<br />
k':tfnfO{ ;'gfOG5 . g]kfndf klg<br />
o:tf s]xL JolQmsf] xTof, h]nrnfg<br />
jf hah{:t alxu{dg ul/Psf tdfd<br />
pbfx/0f 5g\ . oBlk, tLaf/]sf k|Zg /<br />
sNkgf dfq af“sL 5g\ xfdL;“u . o:t}<br />
sNkgfnfO{ !!÷@@÷^# gfds<br />
pkGof;df ptf/]sf 5g\ cd]l/sL<br />
n]vs :6]kmg lsªn] .<br />
ljZj ;flxTon] w]/} km8\sf]<br />
dfl/ ;Sof] . Pl/:6f]6lnog wf/df n]lvPsf<br />
;flxTon] cfhsf ;flxlTos clenfiff k"/f<br />
ug{ ;Sb}gg\, g t pGgfO;f}“ ztfAbLtfsf<br />
n]lvPsf oyfy{jfbL ;flxlTos v'/fsn]<br />
dfq . lsgeg], o; hdfgfsf kf7ssf<br />
;flxlTos :jfb tL ;dosf eGbf km/s<br />
/ l5§} kl/jlt{t x'g] k|s[ltsf 5g\ .<br />
oxL kl/jlt{t / kl/is[t cfsf+IffnfO{<br />
;Daf]wg u5{ lsªsf] o; k':tsn] . ;g\<br />
@)!! sf] cGTolt/ k|sflzt of] pkGof;<br />
k|of]ujfbL 5 . k|foM ljifoj:t' jf k|d'v<br />
kfqnfO{ cfwf/ dfg]/ pkGof;sf] zLif{s<br />
/fVg] k/Dk/feGbf km/s pkGof;sf/n]<br />
ldltnfO{ zLif{s agfPsf 5g\, h'g ldlt<br />
k"j{cd]l/sL /fi6«klt hf]g ckm s]g]8Lsf]<br />
xTof ePsf] lbg xf] .<br />
o; pkGof;n] Oltxf; /<br />
:j}/sNkgfsf] aLrsf] kvf{nnfO{<br />
eTsfPsf] 5 . pkGof;df cd]l/sL<br />
Oltxf;sf] ;To 36gf, /fi6«klt hf]g<br />
Pkm s]g]8Lsf] xTofnfO{ 6fOd kf]6{nsf]<br />
k|of]u u/L xTof /f]Sg] k|of; ug'{ s[ltsf]<br />
d'Vo ljifoj:t' xf] . ;f] kf]6{nsf] ljz]iftf<br />
cg'¿k pkGof;sf] Ps kfq cnn]<br />
cd]l/sL /fi6«klt hf]g Pkm s]g]8Lsf]<br />
xTof /f]Sg] of]hgf agfPsf] x'G5 . cnsf]<br />
ljZjf; 5, s]g]8L hLljt x'Gy] eg]<br />
ljZjdf jt{dfgdf eO/x]sf clk|o 36gf<br />
x'g] lyPgg\ .<br />
syfdf cnn] 6fOd kf]6{nsf]<br />
ljz]iftfaf/] OlkªnfO{ lj:t[t hfgsf/L<br />
lbG5 . 6fOd kf]6{ndf ul/g] k|To]s ofqfn]<br />
;g\ !(%* ;]K6]Da/ ( sf] laxfg !!M%*<br />
df k'¥ofp“5 . ljutdf uP/ hlt ;do<br />
latfP klg jt{dfgdf b'O{ ldg]6 dfq<br />
lat]sf] x'G5 . pkGof;sf] d'Vo kfq h]s<br />
Olkª ln:ag kmN;df c+u|]hL ljifosf]<br />
lzIfs xf], hf] xfn} kf/kfr's] u/]/ Psn<br />
hLjg lgjf{x ul//x]sf] 5 . pm cltl/Qm<br />
sdfOsf nflu cfwf/e"t lzIffsf sIff<br />
klg k9fp“5 . h'g @)!! df OlkªnfO{<br />
p;sf] ldq cn 6]Dkn;g cfkm\gf]<br />
xf]6ndf 6fOd kf]6{n d]l;g ePsf],<br />
h;dfkm{t ljutdf uP/ ljutsf 36gf<br />
kl/jt{g ug{ ;lsg] atfp“5 . pQm<br />
s'/fdf Olkª ljZj:t gePkl5 cnn]<br />
p;nfO{ bf];|f] lbg e]6\g cfu|x u5{ . bf];|f]<br />
lbg Olkªn] cnnfO{ e]6\bf lxhf]eGbf<br />
jiff}{+ a"9f] ePsf] kfp“5 . o;af/] ;f]Wbf<br />
cnn] cfkm" lxhf] /ftL 6fOd kf]6{ndfkm{t<br />
ljutdf uP/ jiff}{+ latfPsf] / sn]hf]sf]<br />
SofG;/ ePsfn] cfkm\gf] d[To' glhs<br />
cfPsf] atfp“5 . To;df klg Olkªn]<br />
ljZjf; gu/]kl5 cnn] OlkªnfO{ 6fOd<br />
kf]6{ndf r9fP/ ljutdf k'¥ofp“5 .<br />
o;/L kfqx¿sf] ljut, jt{dfg /<br />
eljiosf] cf]xf]/bf]xf]/n] pkGof; n]vgsf]<br />
gof“ z}nLnfO{ O+lut u5{ . ;fdfGotof,<br />
oyfy{jfbL k/Dk/fut pkGof;<br />
k9\g] afgL nfu]sf kf7ssf nflu o:tf<br />
s[ltn] plt;f/f] Wofg tfGg ;Sb}gg\ .<br />
pkGof;sf] syfn] xfdL a:b} cfPsf]<br />
oyfy{ ljZjsf] cnfjf csf]{ Ps er'{cn<br />
ljZjsf] sNkgf u/]sf] 5 .<br />
syfdf cGttM s]g]8Lsf]<br />
xTof x'g] lbg @@ gf]e]Da/ !(^#<br />
cfOk'U5 . c;jfN8n] s]g]8Lsf] xTof<br />
ug'{ s]xL ;]sG8 klxnf p;nfO{ /f]Sg]<br />
qmddf Olkªsf] un{k|m]G8 ;]bfO{nfO{<br />
uf]nL nfU5 / pgsf] d[To' x'G5 . l/;sf]<br />
emf]“sdf hgtfn] c;jfN8sf] xTof<br />
u5{g\ . OlkªnfO{ /fi6«klt s]g]8Lsf]<br />
xTofdf ;+nUg xf] ls eg]/ ;LcfO{Pn]<br />
;f]wk'5 u5{ / jf:tljstf yfxf kfPkl5<br />
5f]l8G5 . To;kl5 Olkªn] /fi6«klt s]g]8L<br />
/ pgsL kTgL;“u e]6 ug]{ df}sf kfp“5 .<br />
Olkª jt{dfgdf cfP/ km]l/ 6fOd<br />
kf]6{ndf hfG5, ;]bfO{nfO{ arfpg . ha<br />
pm 8nf; 5f]8\5, ta s] yfxf kfp“5<br />
eg] Soflnkmf]lg{ofdf ljgfzsf/L e"sDkn]<br />
xhf/f}“sf] Hofg lnPsf] x'G5 . OlkªnfO{ s]<br />
cjut x'G5 eg] p;sf] af/Daf/sf] 6fOd<br />
kf]6{n ofqfn] ubf{ ;f] ljgfzsf/L 36gf<br />
ePsf] xf] .<br />
6fOd kf]6{nsf] sNkgf, ;dodfly<br />
ul/Psf] k|of]u, kfqx¿sf] kl/jlt{t<br />
kl/ro, Oltxf; / :j}/sNkgfsf aLrsf<br />
kvf{nsf] lj36gh:tf 36gfn] o;<br />
pkGof;nfO{ k|of]ujfbL pkGof; agfPsf]<br />
5 . oBlk, ;To 36gf;“u ;DalGwt<br />
s]g]8Lsf] hLjg;“u cfkm"nfO{ cEo:t<br />
u/fp“b} u/]sf kf7s PsfPs 6fOd<br />
kf]6{n nufotsf :j}/sfNklgs 36gf;“u<br />
;fIffTsf/ ug'{kbf{ dly+un g/fd|/L<br />
tft]sf] dx;'; u5{g\ . ;fy}, kf7snfO{<br />
cfkm\gf] hLjg jf b]zdf ePsf 36gf<br />
ljz]if lsl;dsf] oGqåf/f ;N6fpg kfP<br />
hLjg cnUu} x'g] lyof] eGg] :j}/sNkgf<br />
klg cfpg ;S5 . ;/n n]vgn]<br />
lvlr/fv] klg lstfasf] df]6fOn] eg]<br />
lbSs kf5{ . •<br />
$^ cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
8fS6/ lrqsf] b'vfGt<br />
• kbdl;+x sfsL{<br />
;[<br />
li6sf xf“ufsf b'O{ y'+uf, Pp6f 89]/<br />
/fv ePsf] 5, csf]{ km'Ng} g;s]/<br />
d'emf{Psf] 5 . nx/fem}“ cfl>t<br />
sf]lknf kmqmg jl~rt 5 eg] cfzfsf<br />
b'O6L d'gf afa'sf ;kgfsf] sndLdf<br />
6';fO/x]sf 5g\ . oxL xf] lbj+ut 8fS6/<br />
lrq jfUn]sf] ljof]ufGt hLjgj[QfGt,<br />
8fS6/ lrq . h;df cwf{+lugL k"hfn]<br />
cfTdansf] d+un;"qnfO{ :d[ltsf] s07xf/<br />
agfPsL 5g\ .<br />
d]3fnol:yt vl;of8f“8fsf]<br />
ufO{uf]7sf] jfUn] kl/jf/df !) df3<br />
)@@ df hlGdP lrq . ;ft jif{df cfdf<br />
u'dfPkl5 pgnfO{ g]kfnsf] ?kGb]xL<br />
NofOof] . dfofn' ;flgdfsf] ;fydf<br />
;f“em–laxfg afv|f r/fp“b}, lbp“;f] :s'n<br />
hf“b} u/]/ :yfgLo k/f]{xf dfljjf6 )$!<br />
;fndf km:6 l8lehgdf P;Pn;L u/] .<br />
8fS6/ jf kfOn6 aGg] pTs6 clenfiffn]<br />
pgnfO{ sf7df8f}“ dfq NofPg ls<br />
sf+u|]; g]tf afns[i0f vf“8sf] eg;'gaf6<br />
dxf/fhuGhdf x]Ny cl;:6]G6sf] sf];{<br />
h'¥of] . Psjif]{ clgjfo{ ;]jfdf ;'v]{tsf]<br />
;fk8f“8f x]Nykf]:6df sfd u/] . 8fS6/L<br />
k9\g hfg sf7df8f}“ cfPsf eb| lrq<br />
ljlrql;t cgfxsdf /fhgLlts cleof]u<br />
v]k]/ eb|uf]n h]ndf sf]lrP .<br />
t}, bf];|f] jif{ 5'6]/ pHj]ls:tfgdf<br />
5fqj[lQ kfP/ ^ jif]{ PdaLaLP;<br />
u/] . To;cl3 pgn] kfNkf / ?Dhf6f/df<br />
la/fdLsf b]jb"t eP/ sfd u/]sf lyP .<br />
)%& df ;/sf/L 8fS6/ eP/ kf]v/fsf]<br />
b/aGbLdf vl6P . t/, b'u{d e]usf<br />
pk]lIft hgtfsf] ;]jf ug]{ lh2Ln] Toxf“<br />
guP/ c3f{vf“rLsf] ;/sf/L c:ktfndf<br />
!@ jif{ /x]/ lrlsT;f ;]jfsf] gof“ Oltxf;<br />
dfq /r]gg\, c:ktfnsf] :t/ / zøof<br />
klg a9fP . ul/a la/fdLnfO{ lgMz'Ns<br />
pkrf/, l;Q}“df cf}iflw clg 3/ kms{g]<br />
af6f]vr{;d]t lbP ;lGwvs{df . g e"tf],<br />
g eljiolt . pgsf] ;]jf / s'zntfsf]<br />
sLlt{dfg lhNn}el/ chDa/L eP/<br />
dudufO/x]s} 5 .<br />
)%^ df kfNkfsf] lhNnf k|zf;g<br />
sfof{nodf logsf] k|]d ljjfx btf{<br />
eof] . aLaLP; u/]sL a'6jnsL<br />
k"hf k/fh'nL;“u . xlgd'gsf] ;?jf<br />
?Dhf6f/df eof] . 7"nf] 8fS6/ aGg]<br />
;kgf lnP/ pgL pkNnf] l8u|L PdkLPr<br />
ug{ Kof/f] kl/jf/nfO{ sf7df8f“}df 5f]8]/<br />
yfONofG8 nfu] .<br />
)^( sf] s'/f xf] . ;'vL yfONofG8df<br />
Ps dfq b'MvL lrqn] >L/fh xf]6ndf …x]<br />
eujfg\ † SofG;/ gb]lvof];\Ú eGb} l/kf]6{<br />
t]:of{p“bf 8fS6/sf] hjfkm cfof], …tkfO+{nfO{<br />
Pk]lG8S;sf] SofG;/ 5 . of] kmf]y{ :6]hdf<br />
5 . So'/]jn x'Gg .Ú Tof] ;'g]kl5 pgn]<br />
;aeGbf klxn] >LdtL ;Dem], aRrf ;Dem],<br />
eljio rsgfr'/ ePsf] b]v] . sf]7fdf<br />
cfP/ PSn} Ps 3G6f /f]P .<br />
To;kl5 >LdtLnfO{ n]v]sf] kqsf]<br />
km]b o:tf] 5, …ltdLnfO{ yfxf 5, s'g} klg<br />
>Ldfg\ / >LdtLsf] ;“u} 8]y ePsf] 5}g .<br />
To;}n] Ps g Psn] lhDd]jf/L lng}k5{ .<br />
hLjgnfO{ ;kmntfk"j{s lnO{ cufl8 a9\g]<br />
g} 5f} .Ú pgL /fhLj ufGwL c:ktfnsf]<br />
!$ dlxgf klg lSnlgsdf h:t} c¿<br />
la/fdLaf6 3]l/P/} a;] . cGt/1fg 5“bf5“b}<br />
klg aL;f}“k6s Tof] s]df] nufP, h:fnfO{<br />
aLkL sf]O/fnfn] eg]sf lyP, …zq'n]<br />
klg gnufcf];\ .Ú s]jn k"hfsf nflu<br />
pkrf/sf] axfgf /lr/x]sf lyP .<br />
kl/jf/s} nflu eP klg af“Rg] emLgf]<br />
lhhLljiffsf] tf/ To;a]nf r'“l8of],<br />
ha lbNnLaf6 labf lb“b} 8fS6/n]<br />
lSnlgsn 6«fonsf nflu Sofg8f cyjf<br />
cd]l/sf hfg eGof] . s/f]8f}“sf] hf]xf]<br />
s;/L ug]{ < lSnlgsnsf pks/0f /<br />
cfkmGtx¿sf] ;fk6L u/]/ &) nfvhlt<br />
vr{ eO;s]sf] lyof] . clGtd h]yfsf<br />
¿kdf /x]sf] wfkf;Lsf] 3/ a]r]/} eP<br />
klg cd]l/sf nUg] k|:tfj lyof] k"hfsf] .<br />
t/, 7's/fOlbP jfUn]n], …d a¿ ;';fO8<br />
u5{' . 3/ a]Rg lbGg“ . d ltdLx¿nfO{<br />
km'<strong>6k</strong>fydf cfpg lbGg“ .Ú<br />
oxL åGå / tgfjdf 5f]/LnfO{ n]v]sf]<br />
lr6\7L x[boljbf/s 5 M<br />
…lk|o 5f]/Lx¿ †<br />
8fS6/ lrq<br />
;Dkfbs M kf/;k|sfz g]kfn<br />
k|sfzs M lkmlgS; a's<br />
d"No M #(( ?lkof“<br />
k[i7 M @(@<br />
ltdLx¿nfO{ uflh{ogl;k lbP/<br />
;xof]uL, ;'zLn tyf b]z / hgtfk|lt<br />
jkmfbf/ gful/s agfpg] tyf<br />
gf/L ;zQmLs/0fsf nflu cu|0fL e"ldsf<br />
lgefpg] 5f]/L agfpg] OR5f lyof] .===t/<br />
b}jsf] nLnf, ltdLx¿nfO{ d]/f] /f]uaf/]<br />
yfxf 5}g . yfxf kfpg'cufl8 g} d}n] of]<br />
;+;f/ 5f]l8;s]sf] x'g]5'=== .<br />
5f]/Lx¿, d 8fS6/ ePsfn] s] cg'ej<br />
5 eg] of] If]qdf w]/} sl7gfO eP klg<br />
Odfgbf/ eP/ sfd ug]{ xf] eg] hgtfsf]<br />
;]jf klg x'G5 clg OHht / ;Ddfg klg<br />
kfOG5 . gfgLx¿ o:tf] ;Ddfg / dfof<br />
lsg]/ kfO“b}g . ;f];{ nufP/ kfO“b}g . of]<br />
t dg lht]/} lng] s'/f xf] .Ú<br />
k"hfsf] b[9 c7f]6nfO{ k5\ofp“b}<br />
pgn] g]kfn kms]{/ vr{sf] nflu ;/sf/,<br />
;fyL ;a}nfO{ u'xf/] . /fi6«klt dxf]bon]<br />
kL7 kmsf{P eg] d'Vo;lrj nLnfdl0f<br />
kf}8]nn] 7f]; ;xof]u h'6fOlbP . csf]{<br />
h'gLdf kf}8]nsf] d'lg sfd kfpm“ eg]/<br />
jfUn]n] k'sf/]sf 5g\ . To;/L g} ;f;"–<br />
;;'/fsf] cd"No ;]jf r'sfpg csf]{<br />
h'gLdf sf]vsf] 5f]/f] eP/ hGdg] OR5f<br />
cfkm\gf] 8fo/Ldf sf]/]sf 5g\ . & sflQs<br />
)&) df k"j{OR5f cg';f/ b]j3f6df<br />
clGtd ;+:sf/ ul/of] .<br />
cfo' / ;kmntfsf] pTsif{df<br />
SofG;/n] x/]sf] kltsf] ljof]udf<br />
;fpg] em/L jiff{pg'eGbf k"hf kL8fnfO{<br />
k|]/0ffdf abn]/ caf]w 5f]/f / ;;fgf<br />
gfgLsf] eljio agfpg'df s[t;+sNk<br />
/x]sL 5g\ . kL8f af“8\g g;s]sf] yk<br />
ck|s6 kL8fsf cf“;'n] lgy|'Ss leh]sf]<br />
k':tsn] dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6fsf]<br />
ljifofrgfnfO{ klg ;Demfp“5 . •<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#<br />
$&
syf<br />
dx]Gb| kf}8]n<br />
ux'Fsf u]8f<br />
æaf<br />
a', ;q gDa® stf xf]
5ftLdf s]xLa]® ®fv]“ . a]:df®L a"9fsf] ofb cfof], 8f“sf] 5f]8]® ?g dg<br />
nfUof] . ®f]P“ s]xL a]® . Tof] kmf]6f]nfO{ htg;fy 7"nf] Aofudf ®fv]®<br />
r]g nufP“ . o;®L a]lNhod cfPsf] afa' .<br />
pgn] Tolt eGbfeGb} ubf{ d]®f cf“vf ®;fO;s]sf lyP . pgn]<br />
cfkm\gf] kl:dgf ;nsf] 6'Kkf]n] cfkm\gf cf“vf k'5\b} ;]nfO;s]sf] lrof<br />
;'?Kk kfl®g\ ® elgg\, æ5f]®f] ;'k'q x'g'kg]{ s'k'q ePkl5 s;sf] s]<br />
nfp“bf] ®x]5 ®
;"rgf÷k|ljlw ljsf;<br />
u'unsf] gof“ k|f]8S6<br />
l:k|ªaf]8{<br />
u'unn] cfk\mgf pBdL<br />
s:6d/nfO{ nlIft u/L gof“ k|f]8S6<br />
;'? ug]{ tof/L ul//x]sf] 5, u'un<br />
l:k|ªaf]8{ . l:k|ªaf]8{ u'unsf]<br />
PsLs[t ;r{ OlGhg xf], h;n]<br />
u'unsf cGo ;]jfsf] k|of]unfO{<br />
Jojl:yt / ;xh agfp“5 . o;sf]<br />
d'Vo sfd eg]sf] k|of]ustf{nfO{<br />
rflxPsf] ;"rgf / hfgsf/L pknAw<br />
u/fpg] xf] . o:tf hfgsf/Lsf] ;r{<br />
o;n] u'unsf cGo ;]jf, h:t} M<br />
hLd]n, , 8«fOe, u'un 8S;, Sofn]G8/,<br />
sG6\ofS6 cflbdf u5{ . u'unn]<br />
lbPsf] hfgsf/Ldf l:k|ªaf]8{nfO{<br />
dflg;sf] l8lh6n Pl;:6]G6 klg<br />
elgPsf] 5 . o;n] k|of]ustf{nfO{<br />
nuftf/ ;xL / rflxPsf] hfgsf/L /<br />
s]xL ;'emfj klg lbG5 . t/, s:tf]<br />
k|sf/sf] ;'emfj eGg] s'/f cem} :ki6<br />
eO;s]sf] 5}g .<br />
Pp6f dflg;n] k"/} Ps ;ftf<br />
nufP/ hDdf ug{ ;Sg] ;"rgf /<br />
hfgsf/L u'un l:k|ªaf]8{n] Ps<br />
lbgd} lbG5 . u'unn] clxn] of]<br />
gof“ k|f]8S6sf] la6f e;{g lgsfn]/<br />
cfGtl/s ¿kd} k/LIf0f ul//x]sf] 5 .<br />
t/, o;sf] k"0f{ e;{g nGr x'g] ldlt<br />
eg] uf]Ko g} /flvPsf] 5 .<br />
;'wfl/of]<br />
Anlsª<br />
lkmr/<br />
dg gk/]sf PsfpG6nfO{ Ans ug{ ldNg]<br />
lkmr/ 6\jL6/df klxn]b]lv g} lyof] . k|of]ustf{n]<br />
cfk"mnfO{ ;tfpg] / cfk\mgfaf/] grflx“bf] s'/f 6\jL6<br />
ug]{ csf]{ k|of]ustf{nfO{ Ans ug{ ;S5g\ . of]<br />
kl5Nnf] kl/jt{gn] Ans ug]{ lkmr/nfO{ cem /fd|f]<br />
agfPsf] 5 .<br />
of] ck8]6af6 ca Ans ul/Psf PsfpG6nfO{<br />
Ans ug]{;“u s'g} klg tl/sfaf6 ;Dks{ /fVg<br />
lb“b}g . Ans ul/Psf k|of]ustf{n] Ans ug]{x¿nfO{<br />
kmnf] ug{ / pgLx¿sf] 6\jL6 x]g{ klg ldNb}g .<br />
/, s'g} kmf]6f] jf 6\jL6df 6\ofu ug{ /<br />
:sf]8f<br />
o'/f]k]nL df]6/ sDkgL :sf]8fn] cfk\mgf]<br />
P;o"eL -:kf]6{\; o'l6ln6L e]lxsn_ uf8L<br />
otLnfO{ yf]/} kl/dfh{g;lxt k]ml/ ahf/df<br />
NofPsf] 5 . uf8Ldf l8hfOg / k|fljlws<br />
s'/fdf yf]/} kl/jt{g;lxt lgsflng]<br />
gof“ ;+:s/0fnfO{ k]m;lnk\m6 ;:+s/0f<br />
eGg] ul/G5 . :sf]8fsf] olt @)!^ klg<br />
k]m;lnk\m6 ;+:s/0f g} xf] .<br />
P;o"eL df]8nsf] uf8L ePsf sf/0f<br />
of] lkr / ckm/f]8 b'j}sf nflu pko'Qm<br />
dflgG5 . ;fdfGo sDkKofS6 sf/sf<br />
t'ngfdf P;o"eL s]xL 7"nf] cfsf/sf]<br />
x'G5 . ahf/df P;o"eL uf8Lsf]<br />
cfsif{0f al9/x]sf<br />
a]nf :sf]8fsf] of]<br />
uf8Ln] klg /fd|}<br />
:yfg kfpg]<br />
cg'dfg 5 .<br />
%) cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
otL<br />
8fO/]S6 Dof;]h k7fpg klg ldNb}g .<br />
Ans ul/Psfx¿sf] 6\jL6 klg<br />
6fOdnfOgdf cfp“b}g . t/, To:tf 6\jL6<br />
x]g{'k/] Ans u/]sf] PsfpG6 ;r{ u/]/ x]g{<br />
ldN5 . o;cl3 Ans ug]{sf 6\jL6 Ans<br />
x'g]n] klg x]g{ ldNYof] . t/, c¿ s;}n]<br />
Ans ug]{ / Ans x'g] b'j}nfO{ d]G;g ul/Psf<br />
6\jL6sf gf]l6lkms];g eg] cfp“5g\ . Anlsª<br />
lkmr/df cfPsf] of] ck8]6sf] d'Vo cfzo<br />
eg]sf] Ans ug]{ / x'g]aLrsf] h'g;'s}<br />
cGt/lqmofnfO{ g} Ans ug{' xf] .<br />
k]m;a'sdf #^) l8u|L kmf]6f]<br />
km];a'sdf #^) l8u|Lsf kmf]6f] ;]o/ ug{ ldNg] ePsf] 5 . kl5Nnf]<br />
ck8]6df #^) l8u|L Sofd]/f jf df]afOnaf6} kfgf]/df kmf]6f] lvr]/ k]m;a'sdf<br />
/fVg ldNg] ePsf] xf] . o:tf] lkmr/ l5§} cfpg] hfgsf/L k]m;a'sn] Ps<br />
dlxgfcufl8 g} u/fPsf] lyof] .<br />
k]m;a'sdf #^) l8u|Lsf kmf]6f] /fVg s]xL ufx|f] 5}g . /, o:tf kmf]6f]<br />
lvRg #^) l8u|L Sofd]/f g} rflxG5 eGg] klg 5}g . h'g;'s} :df6{kmf]gaf6<br />
lvlrPsf] kfgf]/df kmf]6f]nfO{ k]m;a'sn] cfk}m“ #^) l8u|L agfOlbG5 .<br />
k]m;a'sdf cfPsf kmf]6f] #^) eP÷gePsf] lrGg klg ;lhnf] 5 . #^) l8u|L<br />
kmf]6f]sf] bfof“ efudf ;fgf] sDkf;sf] cfOsg x'G5 . o:tf kmf]6f] x]g{ To;}df<br />
lSns u/]/ tfGg'k5{ . k]m;a'ssf #^) l8u|L kmf]6f] er{'cn l/ofln6Lsf<br />
l8efO;x¿, h:t} M ;fd;'ª luo/ eLcf/ jf cf]s'n;df klg x]g{ ;lsG5 .<br />
kl5Nnf] ;do k|ljlw er{'cn l/ofln6Ltkm{ nDs]kl5 km];a'sn] klg<br />
o;df cfk\mgf] pkl:ylt b]vfpg vf]h]sf] xf] . #^) l8u|L kmf]6f]sf] k|of]u<br />
er{'cn l/ofln6L l8efO;df dfq} eO/x]sf] lyof] . oL kmf]6f]nfO{ ;lhn}<br />
Go'hlkm8df xfNg ldNg] agfP/ k]m;a's of] If]qdf cGo ;f];n ldl8ofeGbf<br />
Ps sbd cufl8 /x]sf] 5 .<br />
! xhf/ ( ;o ^* ;L;Lsf]<br />
OlGhg;lxtsf] of] sf/sf] kkm{d]G; klg<br />
plQs} /fd|f] 5 . of] OlGhgn] ! ;o<br />
!) x;{kfj/ a/fa/sf] clwstd kfj/<br />
lgsfN5 . /, of] uf8Ln] Ps ln6/ OGwg<br />
a/fa/ !* sf]nf]ld6/sf] dfOn]h<br />
lbG5, h'g P;o"eL sf/sf nflu /fd|f]<br />
dfOn]h dflgG5 .<br />
:sf]8f otLdf ^ luo/sf] luo/aS;<br />
5 . of] uf8Ldf /x]sf] ckm/f]8 Pl;:6]G6n]<br />
uf8L psfnf]df rnfp“bf 8«fOe/nfO{<br />
uf8Ldfly /fd|f] lgoGq0f /fVg ;3fp“5 .<br />
;'/Iffsf nflu ^ j6f Po/ Aofu klg<br />
5g\, h;n] uf8L qm\of; x'“bf 8«fOe/ /<br />
ofq'nfO{ hf]ufp“5 . ev{/} dfq<br />
g]kfnL ahf/df cfPsf] of] uf8Lsf]<br />
d"No &# nfv ?lkof“af6<br />
;'? 5 .<br />
lhof]gL P;<br />
l;S; k|f]<br />
lhof]gLsf :df6{kmf]gx¿n] clxn]<br />
/fd|} ahf/ lnO/x]sf 5g\ . ;:tf]df /fd|f]<br />
lkmr/;lxtsf :df6{kmf]g Nofpg] of] lrlgof“<br />
sDkgL xf] . lhof]gLn] gof“ :df6{kmf]g<br />
P; l;S; k|f] ev{/} dfq lrlgof“ ahf/df<br />
NofPsf] xf] . rLgeGbf aflx/ of] slxn];Dd<br />
pknAw x'g] xf], v'nfOPsf] 5}g .<br />
lhof]gL P; l;S; k|f]sf] ;a}eGbf /fd|f]<br />
lkmr/ eg]sf] lkm+u/ lk|G6 :Sofg/ xf] .<br />
h;af6 kmf]gnfO{ ns–cgns ug{ ;lsG5 .<br />
/, o;n] )=! ;]s]G8d} cgns ug{ ;Sg]<br />
bfaL lhof]gLn] u/]sf] 5 . of] :df6{kmf]gdf<br />
PG8«f]O8sf] df;{d]nf] ck/]l6ª l;:6d 5 .<br />
%=% OGrsf] l:qmg;lxtsf] of]<br />
:df6{kmf]gsf] l8:<strong>Kn</strong>] xfO 8]lkmg];g<br />
Sjfln6Lsf] 5 . o;sf] OG6g{n :6f]/]h<br />
Ifdtf ^$ hLaLsf] 5 . /, ¥ofd $ hLaL<br />
Ifdtfsf] 5 . P; l;S; k|f]n] ! ;o @*<br />
hLaL;Ddsf] dfOqmf]] P;8L ;fOhsf] d]df]/L<br />
sf8{ ;kf]6{ u5{ . o;df k|mG6 / l/o/ u/L<br />
b'O{j6f Sofd]/f klg 5g\, h'g qmdzM * /<br />
!# d]uflkS;]nsf 5g\ .<br />
k"/} d]6n a8L ePsf] of] :df6{kmf]gdf<br />
# xhf/ ! ;o #) PdPPrsf] Aof6«L<br />
5 . rLgdf o;sf] d"No b'O{ xhf/ o'cfg<br />
tf]lsPsf] 5, h'g #@ xhf/ % ;o g]kfnL<br />
?lkof“ a/fa/ x'G5 .<br />
• ;+of]hg M 1fg]Gb| cfrfo{<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# %!
lrqk6<br />
;'b"/sf] :ju{<br />
• uf]/v lji6<br />
;'<br />
b"/klZrdsf] vKt8 /fli6«o lgs'~h, 8f]6L -# xhf/ %) ld6/_df cjl:yt vKt8 tfnsf] tl: a/<br />
xf], of] . o; …kfgf]/ flds Eo"ÚnfO{ ut jif{sf] dWo lxp“b cyf{t\ k'; dlxgfsf] t];|f] ;ftf Sofd/fdf<br />
s}b ul/Psf] lyof] . •<br />
%@<br />
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
cfOtaf®, !@ c;f/ @)&# %#
emNofse'mn's<br />
6'6]s} xf] ;DaGw <<br />
l/n /f]dfG; km\nk ePkl5 l/on<br />
/f]dfG; 6'+lug] cefuL hf]8Lsf] nsf]{<br />
nfdf] 5 . lehf un{ aS; clkm;df<br />
sdhf]/ ePkl5 ljgo >]i7 / Crf<br />
zdf{sf] ckm]o/df k"0f{lj/fd nfUof],<br />
cfef; c;kmntfsf] c;/ ;+od<br />
k'/L / cfZdf 8L;Lsf] ;DaGwdf klg<br />
k¥of] . oxL nx/df gLtf 9'+ufgf /<br />
cfd]z e08f/L ylkPsf] va/ udf{Psf]<br />
5 . km"n}km"nsf] df};d ltdLnfO{<br />
l/lnhcufl8 gLtf / cfd]zsf] ckm]o/<br />
x6s]s lyof], b'j}n] :jLsf/]sf] k|]d,<br />
To;dfly cfd]z ;fj{hlgs sfo{qmdd}<br />
gLtfsf] ufnfdf cf]7 hf]l8lbGy],<br />
cfTdLotf / k|]d 5tf5'Nn ePsf] tl:a/<br />
km];a'sdf ;]o/ ug{ b'j} xfgyfk uy]{ .<br />
t/, h;} km"n}km"nsf] df};d ltdLnfO{n]<br />
kfgL lkpg kfPg, pgLx¿sf] ;DaGwdf<br />
u|x0f nfu]sf] ;+s]t ldln/x]sf] 5 .<br />
h:tf] M cr]n r'Dag u/]sf] tl:a/ t<br />
k/} hfcf];\, xft ;dft]sf] tl:a/;d]t<br />
kf]:6 ub}{gg\ . ;fj{hlgs sfo{qmddf<br />
;“u} b]lvGgg\ . gLtf lge{osf] ;'l6ªdf<br />
Jo:t 5g\ eg] cfd]zsf] cQf]kQf] 5}g .<br />
gLtfn] …ld; o' a]aL===Ú 6fOksf :6\of6;<br />
n]Vg 5f]8]sL 5g\ . a¿, cfd]zn]<br />
km];a'sdf efj'stf kf]v]sf 5g\, …l;+un<br />
x'g' clezfk xf] of lukm\6 < tkfO{+<br />
cfkm}“ lg0f{o ug"{;\ .Ú eg]kl5 lax] ug]{<br />
pgLx¿sf] ;kgf t'lxPs} xf] t < •<br />
;]nfOg\<br />
lzNkf<br />
l5§} rDsg' / ;]nfpg'<br />
snfsf/sf] lgolt g} xf] .<br />
…nSsLÚ of …cgnSsLÚ h]<br />
eg] klg lkmNdj[Qdf o:tf cg'xf/<br />
af/af/ b]lvG5g\ . lzNkf kf]v/]n tfhf<br />
pbfx/0f x'g\ . 5lj/fh cf]emf SofDkaf6<br />
nGr x'g kfp“bf lzNkfsf] r'/Lkm'/L<br />
vlkg;Sg' lyof] . d'v vf]n]/} geg]<br />
klg cfkm"nfO{ /]vf yfkfsf] ljsNksf<br />
¿kdf k|:t't ug{ vf]h]sL lyOg\ . t/,<br />
sxf“ ;a} rDsg] j:t' ;'g x'G5g\ / <<br />
clxn] pgL sxf“ l5g\, km\ofg t s]<br />
ldl8ofnfO{ ;d]t vf;} rf;f] 5}g .<br />
vf; u/L 5lj/fh Aofg/aflx/sf] kmfu"<br />
km\nk ePkl5 lzNkfsf] ;fg 36]sf] xf] .<br />
ls:dt @ sf] k|bz{g ldlt 6'+uf] nfu]sf]<br />
klg 5}g . emg\ 5lj / /]vfsf] a9\bf]<br />
lgs6tfn] pgsf] dg slt kf]n]sf] x'“bf]<br />
xf], cfkm}“ cg'dfg ug"{;\ † •<br />
%$ cfOtaf®, !@ c;f/ @)&#
g sfd, g km';{b<br />
lkmNd gkfPkl5 cleg]tf km';{bdf x'g'kg]{ xf] t/ /fh]z<br />
xdfnnfO{ x]g"{;\, 7\ofSs} pN6f] . /fh]zsf] xftdf clxn]<br />
s'g} lkmNd 5}g, l/lnh x'g af“sL klg zs'Gtnf dfq<br />
xf] t/ Jo:ttfsf] /km\tf/ pxL 5, h:tf] pgL Ps}<br />
;]8\o'ndf b'O{–tLg lkmNdsf] ;'l6ª Eofp“y] . km]l/ nfUnf,<br />
zs'Gtnfsf] k|rf/k|;f/df EofOgEofO xf]nf . To:tf] klg<br />
xf]Og, k|df];gdf …afnÚ glbg] pgsf] /j}of clxn];Dd<br />
x6]sf] 5}g . cflv/ pgsf] Jo:ttfsf] /fh s] xf] t <<br />
;a}nfO{ yfxf 5, /fh]z hlt lrlgPsf] …km];Ú g]kfnL<br />
lkmNdj[Qd} ;fob} sf]xL xf]nf . clegosf] cfnf]rgf<br />
ug]{x¿ klg pgsf] af}l4stf / JolQmTjsf] k|z+;s<br />
x'G5g\ . lx/f]af6 sl/a l/6fo8{ eO;Sbf klg /fh]z<br />
cfkm\gf] oxL 5ljsf sf/0f rrf{df 5g\ . 6]lnlehg<br />
sfo{qmd xf]:6, Ao'6L Kofh]G6b]lv ;}n'g pb\3f6g;Dd<br />
pgsf] dfu 36]sf] 5}g . ljb]zdf x'g] ;+f:s[lts<br />
sfo{qmddf cem klxnf] /f]hfOdf 5g\ . clg, lkmNd<br />
geP/ s] ef], dfu / k};fn] dfnfdfn ePkl5 . •<br />
tl:a/ M dx]z k|wfg<br />
Crfsf] k'g/fudg<br />
tl:a/ M sdn >]i7<br />
Crfl;+x 7s'/Ln] Ps bh{geGbf a9L lkmNd v]lng\<br />
t/ gfO{+ geGg' nafx]s s'g} lx6 ePgg\ . c¿<br />
lkmNdsf] gfd t ;fob pgn] klg lal;{;lsg\ . a¿,<br />
Do'lhs lel8of] df]8lnªdf rflx“ nf]enfUbf] ;kmntf<br />
r'ldg\ t/ lkmNdsf] lg/Gt/ v8]/L nfu]kl5 nuguf“7f]<br />
sl;g\, tLg jif{cufl8 . To;otf lkmNdsf] /+uLg<br />
b'lgof“af6 Crf k"0f{ ¿kdf knfog eOg\ . gof“<br />
lx/f]Ogsf] af]nafnf a9]sf a]nf pgnfO{ vf]Hg] klg<br />
sf]xL ePgg\ . To;}n] t pgnfO{ …sdAofsÚ x'g cfkm\g}<br />
nufgLdf lkmNd lgdf{0f ug'{kg]{ afWotf cfOnfUof] .<br />
lkmNdsf] gfd xf], ;'k/ uf]v]{ . clg, lgb]{zs klg<br />
c¿ sf]xL xf]Og, pgs} klt uh]Gb|/fh yfkf . xfn<br />
wdfwd ;'l6ª eO/x]sf] o; lkmNddf Crfafx]s<br />
lrlgPsf snfsf/sf] clego 5}g . •<br />
cfOtaf/, !@ c;f/ @)&# %%
;x/df<br />
crfgs<br />
…;+jfb 3f]Sg d'l:snÚ<br />
olta]nf cgfdgu/l:yt d08nf gf6s3/df ;'gLn kf]v/]nsf] klxnf]<br />
Psn gf6s ObldTyd\ d~rg eO/x]sf] 5 . ;?eQm lnlvt o;<br />
gf6snfO{ ;f]dgfy vgfnn] lgb]{zg u/]sf x'g\ . gf6sdf b]vfPsf]<br />
rl/q / cg'ejsf af/]df ;'gLn;“u ul/Psf] s'/fsfgL M<br />
ObldTyd\df tkfO+{sf] e"ldsf s] xf] <<br />
åGåkLl8tsf] xf] . hf] : j–sf®fjf;df x'G5 ® r®d lg®fzfaf6<br />
lklN;Psf] 5 .<br />
of] kfq tkfO{+sf] jf:tljs hLjgdf slQsf] glhs 5 <<br />
d dfq xf]Og, xfdL ;a}df ®fHo Joj: yf jf dfxf}nk|lt lg®fzf<br />
5 . c;Gt'li6 5 . To;}n] x®]sn] of] kfqdf cfkm"nfO{ kfp“5g\ .<br />
gf6s v]Ng] ;fOt s;/L h'¥of] <<br />
b'O{ bzscufl8 g} ;?eQm bfOn] dnfO{ o;sf] l: qmK6 lbg'ePsf]<br />
lyof] . Tolta]nf rfx x'“bfx'“b} vf]O s] gldn]® ug{ ;lsPg, clxn] ;f]dn]<br />
k|: tfj ®fVof] . d}n] ;xif{ : jLsf®]“ .<br />
tkfO{+ g]kfnL lyP6/sf] klxnf] k':tf, ;f]d kl5Nnf] . sfd<br />
ubf{sf] cg'ej <<br />
dnfO{ gf6sdf k': tfGt® x'G5 h: tf] nfUb}g . xfdLn] lgs} ;xh<br />
jftfj®0fdf sfd u¥of}“ . p;sf] z}nLaf6 d k|efljt eP“ .<br />
gf6ssf] s'g kIfn] cfslif{t u/]sf] xf] tkfO{+nfO{ <<br />
xfdL ®+usdL{nfO{ kfql;t k|]d ug]{ nt al;;s]sf] x'“bf] ®x]5.<br />
o;sf] klg dnfO{ kfq ;zQm nfu]sf] xf] .<br />
Psn clego ubf{sf r'gf}tL <<br />
k"®f gf6s cfkm}“n] xf]N8 ug'{kg]{ ePsfn] sl7g x'“bf] ®x]5. clws<br />
sNkgfzLn x'g'kg]{ . dnfO{ ;+jfb s07 ug{ klg d'l: sn k¥of] .<br />
kfqnfO{ hLjGt agfpg slQsf] ;kmn ePh:tf] nfU5 <<br />
of] t bz{sn] eGg] s'®f xf] . d}n] cem w]®} …ODk|f]efOhÚ ug'{k5{.<br />
of] k|of; clGtd ;f];Dd hf®L ®xG5 . •<br />
tl: a® M s]zj yfkf<br />
lkmNd<br />
• ufhn'<br />
lkmNddf syfeGbf klg<br />
To;nfO{ b]vfpg] z}nL dxŒjk"0f{<br />
x'G5 . ;fdfGo syfnfO{<br />
sl;nf] z}nLdf a'lgPsf] 5 eg]<br />
Tof] cAan 7xl®G5 . g]kfnL<br />
lkmNdsf] ;d: of syfeGbf<br />
To;nfO{ kf]Vg] z}nLdf 5 .<br />
x]d®fh aL;L lgb]{lzt ufhn'<br />
oxL ;+qmd0faf6 u|:t 5 .<br />
s'df®Lsf] syf p7fg ul®P klg<br />
olt lkmtnf] ® lasfp z}nLdf<br />
elgPsf] 5 ls ;+j]bgfsf]<br />
Sn]z;Dd dx;'; x'Gg . To;}n]<br />
x]d®fhn] s'df®Lsf] syfnfO{<br />
d"nwf®df NofPsf] h;<br />
kfp“b}gg\ . k6syfeGbf cgdf]n<br />
s];L, ;[li6 >]i7h: tf : 6f®nfO{<br />
a9L k|fyldstf lbg' lgb]{zsn]<br />
lgotjz u®]sf] sdhf]®L xf] .<br />
k"j{s'df®L ;'hftf zfSo<br />
-;[li6_ ;fdfGo hLjgofkg<br />
ug{ rfxlG5g\ t® kl®jf® ®<br />
;dfh afws alg®x]sf] 5 .<br />
Psflt® s'df®Ln] ljjfx ubf{<br />
3®jf® lau|G5, cz'e x'G5 eGg]<br />
e|d 5, csf{lt® hLljt b]jL<br />
lkmSsf ufhn<br />
ePsfn] pgsf afa'n] hflu®<br />
vfg lb“b}gg\ . o: tf] cj: yfaf6<br />
u'lh|®x]sL ;'hftfsf] 8s'd]G6«L<br />
d]s® cf®e -cgdf]n_;“u e]6<br />
x'G5 . zfGt : jefjsf ;'hftf<br />
® cgdf]nsf] ;DaGw k|]ddf<br />
kl®0ft x'G5 . b'j}sf] kl®jf®n]<br />
c: jLsf® u®]sf] k|]d ;kmn<br />
xf]nf t < lkmNdsf] SnfOd]S;<br />
o;s} jl®kl® 3'd]sf] 5 .<br />
s'df®Lsf] hLjgz}nL,<br />
ef]ufO ® dgf]lj1fgnfO{<br />
;"Id ¿kdf s]nfpg cN5L<br />
ul®Psf] 5 . cfdo'jtLem}“ af“Rg<br />
rfxlG5g\ eGg] Psf]xf]®f] ®6fg<br />
dfq 5 . To;nfO{ hLjGt<br />
agfP® syfk|lt bz{ssf] df]x<br />
a9fpg lgb]{zs r's]sf 5g\ .<br />
ne : 6f]®L lkmNddf lx®f] ®<br />
lx®f]Ogsf] s]d]: 6«L ldn]sf]<br />
x'G5 . t®, ufhn'df cgdf]n<br />
® ;[li6sf] hf]8L slQ klg<br />
lkm6 nfUb}g, ;[li6sf cufl8<br />
cgdf]n km'Rr] b]lvG5g\ . …Ph<br />
Uofk ne : 6f]®LÚ x'“bf] xf] t of]<br />
;'xfp“bf] x'GYof] t® oxf“ hf]8L<br />
ghDbf klg lgb]{zsn] ha/<br />
h: tL ®fv]sf] efg x'G5 . p;f]<br />
t k6syf dfq xf]Og, d]lsªdf<br />
klg cgdf]nsf cl3Nnf<br />
lkmNdsf] :t/ sfod ®flvPsf]<br />
5}g . z}n]Gb| 8L sfsL{h: tf<br />
l;h{gzLn l;g]df6f]u|fkm®n]<br />
lkmNd lvr]sf] xf] eGg] kTof®<br />
nfUb}gg\ s}of}“ b[Zo . …ltdL<br />
cfof}===Ú uLt lkmNdsf] <strong>Kn</strong>;<br />
kf]OG6 xf] .<br />
ufhn' ®fd|f] x'g] ;Defjgf<br />
x'“bfx'“b} lgb]{zssf] nfk®afxLn]<br />
lalu|Psf] lkmNd xf] . pgdf<br />
cgdf]nk|lt cgfjZos ®<br />
syfk|lt sd cfTdljZjf;<br />
b]lvG5 . en} cl3Nnf tLg<br />
lkmNdsf] t'ngfdf o;k6s<br />
pgn] km®s sG6]G6dfly<br />
v]Ng] k|of; u®], o;nfO{<br />
;sf®fTds dfGg'k5{ .<br />
• uf]s0f{ uf}td<br />
%^ cfOtaf®, !@ c;f® @)&#
gf]6a's<br />
uf]s0f{ uf}td<br />
7]nfd'lg xf]djs{<br />
;x®sf] ljz]iftf xf], xtf® . ;x®sf] ToxL ®km\tf®nfO{ kS8g<br />
vf]Hbf c¿sf] b'MvkL8fdf Wofg lbg] km';{b sxf“ < t®, slxn]sfxL“<br />
d]l;gem}“ alg;s]sf] dg ® cf“vfnfO{ c8\ofpg] b[Zo oxL ;x®df<br />
b]lvG5 . h:tf] M x]6f}“8fsf] dfg;rf]sdf b]lvof], h]7 bf];|f] ;ftf.<br />
ldq wd]{Gb| bfxfn ® d lrt'jfnfO{ la;f{pg] u®L kfOnf<br />
rfNb} lyof}“, ;8s5]pdf Pp6f afns 7]nfd'lg n]Vb} u®]sf]<br />
b]Vof}“, ljBfnosf] kf];fsd} . ;8sdf a]tf]8n] bf}l8®x]sf uf8L<br />
® df]6®;fOsnsf] ss{z cfjfhsf] s'g} dtna lyPg pgnfO{ .<br />
7]nfdfly Pp6L dlxnf ds} kf]n]® a]lr®x]sL lyOg\ . cg'dfg<br />
nufpg ufx|f] ePg, ltgL dlxnf afnssL cfdf x'g\ .<br />
;8ssf] k]6Ldf sfkL cf]5\ofP® n]lv®x]sf tL afnssf] gfd<br />
;F]w]“, nhfp“b} eg], æk|]d df]Qmfg .Æ glhss} l;4fy{ :s'ndf @<br />
sIFfdf k9\b} ®x]5g\ . d}n] klg ToxL :s'naf6 P;Pn;L u®]sf] x'“,<br />
To;}n] cem glhs ePsf] dx;'; u®]“ . 5f]®fnfO{ k9fpgs} nflu<br />
pgsL cfdf b'u{d sf“s8faf6 ;b®d'sfd cfPsL ®lx5g\ . sf]7fdf<br />
PSn} a:g 8® nfu]sfn] v'nf ;8sdf xf]djs{ u®]sf] pgn]<br />
;'gfP . cIf® x]bf{ ;kmf ® ;'Gb® . s] cIf®h:t} pgsf] eljio klg<br />
;'Gb® xf]nf <<br />
k|]dsf] nugzLntf;fd' xfdL gtd:ts lyof}“ t® ug{ ;Sg]<br />
7"nf] t s]xL lyPg, glhs}sf] :6];g®Laf6 cfwf bh{g sfkL ®<br />
snd lsg]® lbof}“ . t®, 3f“6L km'6\nfem}“ u®L cfuf] km'Sb} ® w"jf“df<br />
?dlNn“b} ds} kf]ln®x]sL pgsL cfdfn] kQF] kfPsL lyOgg\ .<br />
lx“8\g] a]nf k|]dnfO{ ;f]w]“, æ7"nf] ePkl5 s] aGg] xf]
sf=lh=b=g+= !)$÷)%^÷%& d=If]=x'=lg=sf=b=g+= @÷)%&÷%*