Fachowy Dekarz & Cieśla 1/2006

RHEINZINK ®
rynny cynkowo-tytanowe
Rynny dachowe RHEINZINK ® wykonane są z naturalnego, jednorodnego
materiału RHEINZINK ® tytan-cynk, odpornego na każdą pogodę.
Mają estetyczny wygląd oraz nie wymagają konserwacji,
przez pokolenia zachowując wszystkie swoje zalety.
Nie bez podstawy system orynnowania
cynkowo-tytanowego RHEINZINK ®
to jeden z najczęściej sprzedawanych
systemów
w Europie.
■ Trwała estetyka
■ Wszystkie rozmiary
■ Bez zawartości żelaza
■ Spełnione najostrzejsze normy europejskie
■ Odporność na obciążenia lodem i śniegiem
■ RHEINZINK
®
tytan-cynk – trwałość bez konserwacji
■ System znany w całej Europie
Informacje na temat najbliższych punktów sprzedaży naszych produktów można uzyskać
pod bezpłatnym numerem infolinii:
0 800 129 029
RHEINZINK Polska Sp. z o.o., Majdan 105 k/Warszawy, PL 05-462 Wiązowna,
tel.: +48 (22) 611-71-30/-31, faks: +48 (22) 611-71-32, e-mail: info@rheinzink.pl, www.rheinzink.pl
[RZ] 2.721- 4C - PL

WARSZTAT
Wydawca:
ARDO-STUDIO sp. z o.o.
60-275 Poznań, ul. Pogodna 24
tel. +48 61 861 00 05
Redaktor Prowadzący:
Robert Tomaszkiewicz
e-mail:
robert.tomaszkiewicz@ardo.pl
Współpraca:
Juliusz Głowacki
Piotr Leń
Robert Myśliwiec
Szef Produkcji:
Piotr Korytowski
Dział Graficzny:
Małgorzata Dobień
Mateusz Zarzyński
Dział Promocji i Reklamy:
Marcin Sikora
tel. +48 22 531 20 01
tel. kom. 0-515 251 025
e-mail: marcin.sikora@ardo.pl
Kamila Rabęda
tel. +48 22 635 05 82
tel. kom. 0-502 604 231
e-mail: kamila.rabeda@ardo.pl
Robert Karwowski
tel. +48 22 531 20 09
tel. kom. 0-502 255 774
e-mail: robert.karwowski@ardo.pl
Szanowni
Państwo,
już dawno popyt zasypała podaż przynajmniej
w kwestii informacji. Obszerność
wielu tematów nie pozwala na potraktowanie
ich inaczej, jak poświęcając im dedykowane
wydania. Trzymacie w dłoni dodatek
specjalny „Fachowego Dekarza i Cieśli”.
Dołączamy go do czwartego wydania magazynu
„Budowlaniec”.
Spotkamy się być może podczas.
Mistrzostw Młodych Dekarzy w Krakowie,
które zaplanowane zostały na 15-17 listopada
2006 r. na terenach Centrum Targowego
Chemobudowa – Kraków S.A.
„Dekarz i Cieśla” w całości poświęcony
jest tematom bliskim dekarzom i cieślom.
Duża część to materiały merytoryczne.
o produktach wykorzystywanych w ramach
wykonywania inwestycji i budów.
Niezależnie od tego, jak „Dekarz i Cieśla”
trafił do Was, mamy nadzieję, że z chęcią
sięgniecie po kolejne jego wydania już
wkrótce.
Tymczasem możecie podzielić się swoimi
opiniami na temat „Dekarza i Cieśli”,
wysyłając je na adres e-mail: dekarz@
ardo.pl. Chętnych zapraszamy do złożenia
zamówienia na bezpłatną prenumeratę kolejnych
wydań „Dekarza i Cieśli” na stronie.
www.fachowydekarz.pl
Redaktor prowadzący
Robert Tomaszkiewicz
Adres Działu Promocji i Reklamy
ARDO-STUDIO sp. z o.o.
00-095 Warszawa
Plac Bankowy 2/ 1912
tel. +48 22 531 20 01
fax. +48 22 635 41 08
Prenumerata
Anna Musiołowska
tel. +48 61 861 03 96
e-mail: anna.musiolowska@ardo.pl
Druk:
POLIGRAFIA PIOTROWSKI
SPIS TREŚCI
Nowości.............................................. 6
Kryteria oceny dachówek. ................................. 8
System obrotowych rynhaków Rheinzink ........................10
Kątomierz ciesielski . ....................................12
Złącza konstrukcyjne do drewna . ............................13
Redakcja nie zwraca tekstów nie zamówionych,
zastrzega sobie prawo ich redagowania
oraz skracania. Nie odpowiadamy
za treść zamieszczonych reklam.
Nowy program tarcz pilarskich BOSCH..........................16
4
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

NOWOŚCI
Klej do rynien
cynkowo-tytanowych
Alternatywnym rozwiązaniem dla tradycyjnego lutowania
rynien cynkowo-tytanowych jest ich klejenie. Profesjonalny
klej do rynien metalowych jest odporny na uderzenia.
i warunki pogodowe.
Przy stosowaniu kleju do rynien RHEINZINK® należy
przestrzegać następujących wskazówek:
· zapoznać się z poniższą instrukcją oraz kartą
bezpieczeństwa kleju,
· miejsce klejone musi być wolne od kurzu i smarów.
(do czyszczenia zaleca się aceton),
· szczelina klejowa nie może być szersza niż 2 mm,
· szczelina klejowa musi być całkowicie wypełniona
klejem,
· połączenie uzyskuje natychmiastową szczelność
od momentu wykonania spoiny, należy jednak
pamiętać, że całkowity czas wiązania kleju zależy.
od temperatury i wilgotności powietrza, ze względu
na wąską szczelinę klejenia (czyli ograniczony dopływ
wilgoci z powietrza) czas ten może wahać się od.
1 do 5 dni,
· nie należy stosować kleju w temperaturze poniżej 5°C
Zawartość 310 ml.
Produkcja: Niemcy
www.rheinzink.pl Infolinia 0800 129 029
www.polskabudowa.pl
Z NAMI MOŻESZ TYLKO ZYSKAĆ
6
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

NOWOŚCI
Nowe kolory
rynien Kanion
Wavin Metalplast-Buk wprowadził do swojej oferty
dwa nowe kolory systemów rynnowych Kanion -
ceglasto-czerwony oraz miedziany. Zmodyfikowana
oferta rynien KANION to teraz sześć kolorów, a oprócz
nowości są to: ciemny brąz, biały, czarny, grafitowy.
System rynnowy KANION posiada certyfikat zgodności
z Polską Normą PN-EN 607:1999 i Polską Normą.
PN-EN 12200-1:2002, Nr ITB – 0678/W wydany przez
Instytut Techniki Budowlanej oraz Atest Higieniczny
HK/B/2830/01/98 Państwowego Zakładu Higieny.
Uchwyty rynnowe spełniają wymagania normy.
PN-EN 1462:2001. Trwałość elementów objęta jest.
10-letnią pisemną gwarancją.
www.wavin.pl
Nowa dachówka typu „S” firmy Röben
Koniec wieńczy dzieło. Stąd często właśnie wyjątkowe pokrycia
dachowe określają niepowtarzalny styl budynków. Dachy
ceramiczne, dzięki swej wielowiekowej tradycji nadają domom
specyficzny, bogaty w pozytywne konotacje, klimat. Szczególnego
znaczenia nabiera dach w momencie, kiedy wyraźnie nawiązuje
do pokryć znanych z historii architektury cywilizacji europejskiej.
Jednym z bogatych w historyczne odniesienia produktów jest
dachówka typu „S”, nazywana inaczej holenderką.
W 2005 r. firma Röben uruchomiła nową dachówczarnię
wyposażoną w nowoczesną linię technologiczną. Dzięki tej
inwestycji oraz doskonałemu surowcowi ze złoża w okolicach
Środy Śląskiej w tym roku do produkcji została wprowadzona
między innymi właśnie Eska.
Do niedawna dachówka typu „S” była sztandarowym produktem
oferowanym konserwatorom zabytków przy renowacji
historycznych obiektów. Widoczne specyficzne pofalowanie
powierzchni dachu, spowodowane „esowatym” kształtem
dachówki, nadal zwraca uwagę, szczególnie na zachowanych
dachach wielu zabytkowych domów i kościołów. Dziś Eska jest
pokryciem coraz chętniej sugerowanym we współczesnych
projektach domów jedno- i wielorodzinnych.
Całkowita długość i szerokość dachówki typu „S” firmy
Röben wynosi ok. 444 mm x 285 mm. Na pokrycie 1 mkw.
dachu potrzeba 12,5 sztuki. Ciężar 1 mkw. dachu to 47 kg..
Do dyspozycji klientów przygotowano dwa rodzaje wykończenia
powierzchni: angobowaną lub naturalną oraz pięć kolorów:
czerwony naturalny, miedziany, kasztanowy, czarny i czarno-.
-brązowy. Gwarancja na Eskę wynosi 30 lat.
Każdy rodzaj dachówki (typu „S”, średzka falista Plus,
średzka falista) pochodzącej z zakładów Röben Ceramika
Budowlana w Środzie Śląskiej oferowany jest z kompletnym
kompatybilnym systemem akcesoriów. Pozwalają one na
sprawną realizację i prawidłowe wykonanie wysokiej jakości
detali architektonicznych.
Röben.
Ceramika Budowlana Sp. z o.o.
ul. Rakoszycka 2
55-300 Środa Śląska
tel. 071/ 39 78 100
e-mail: biuro@roben.pl
www.roben.pl
Dekarz & Cieśla 1 / 2006
7

PORADY
Kryteria
oceny dachówek
Dachówki cementowe to obecnie
jeden z najbardziej popularnych
materiałów pokryciowych, stosowanych
na dachach spadzistych. Trwałość
tego materiału pokryciowego
jest niepodważalna, natomiast
jakość oraz estetyka wykonania
jest sprawą indywidualną, zależną
od producenta.
Braas jest producentem najwyższej
jakości dachówek cementowych,
spełniającym wszystkie wymagania
zawarte zarówno w polskich, jak
i europejskich normach. Markę Braas
wyróżnia ponad 50 lat tradycji i doświadczenia.
Precyzyjnie opracowana
oferta zapewnia bezpieczeństwo,
estetykę oraz funkcjonalność dachu.
Oprócz walorów takich jak kształt
czy kolor dachówki, kryterium oceny
materiału pokryciowego i wyboru producenta
powinny być parametry określające
ich własności jakościowe, takie
jak: wytrzymałość, odporność na działanie
wody, a także związana z tym
mrozoodporność. Wszystkie dachówki
cementowe, które są dopuszczone do
obrotu w naszym kraju, muszą spełniać
określone wymagania, zawarte
8
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

PORADY
w normie PN-EN 490. Jedynie producenci
wykorzystujący nowoczesne, ale
i sprawdzone technologie, mogą uzyskać
dużo lepsze parametry techniczne
od tych, które narzucone są przez PN.
Dla określenia trwałości dachówek i
związanej z tym mrozoodporności bada
się ich nasiąkliwość i przesiąkliwość.
Wymogi PN precyzują dopuszczalną
wielkość tych parametrów. Badanie
nasiąkliwości polega na badaniu przyrostu
masy dachówki po zanurzeniu
jej w wodzie, aż do momentu, kiedy
przyrost masy będzie stały. Ciężar badanej
dachówki może się zwiększyć
do 10 proc. – dachówki Braas osiągają
maksymalnie 2,5 proc. Przesiąkliwość
natomiast to sprawdzenie przenikania
wody od powierzchni zewnętrznej do
wewnętrznej. Według tej normy po
20 godzinach mogą pojawić się na
spodniej stronie dachówki wilgotne
plamy, ale nie mogą pojawić się krople
wody – na dachówkach Braas nie
występują nawet wilgotne plamy, przy
wielokrotnie dłuższym działaniu słupa
wody. Po przełamaniu dachówki
poddanej badaniu przesiąkliwości widać,
że woda praktycznie nie przenika
przez powłokę zewnętrzną. Zarówno
przesiąkliwość, jak i nasiąkliwość dachówek
ma zasadniczy wpływ na ich
mrozoodporność — Braas tę właściwość
obejmuje 30-letnią gwarancją.
Kolejną ważną cechą dachówek,
podlegającą badaniu, jest ich wytrzymałość.
Mierzona jest po 28 dniach
(okres wiązania betonu) od daty produkcji
dachówki. Wytrzymałość dachówki
określona jest przez siłę łamiącą
i według PN-EN 490 dla dachówek
o szerokości większej od 300 mm
i wysokości profilu większej od 20 mm
powinna wynosić minimum 200 daN,
a więc ok. 200 kg. Średnia siła łamiąca
dla dachówek Braas to ok. 300 kg,
a więc o 50 proc. więcej niż wskazania
normy, a dla niektórych modeli wynosi
ok. 400 kg.
Proces produkcyjny dachówek Braas,
bez działania wysokich temperatur,
nie wpływa na zmianę wymiarów
uformowanej dachówki i nie powoduje
wprowadzania wysokich naprężeń
technicznych. Nie występują odchyłki
od kształtu czy płaskości dachówek, co
sprawia, że zachowują one dokładne
wymiary. Dokładność wymiarowa to
cecha niezwykle istotna przy układaniu
pokrycia dachowego. Dlatego szerokie
grono dekarzy tak bardzo chwali
sobie dachówki Braas. Dokładnie pasujące
do siebie elementy zapewniają
szybkie i łatwe ułożenie dachu. Świetne
parametry techniczne tych dachówek
pozwalają na ich zastosowanie w
szerokim kącie nachylenia połaci – od
10 do 90 stopni.
Odpowiedzią na oczekiwania Klientów
szukających pokrycia dachu
najwyższej trwałości oraz o niepowtarzalnej
estetyce jest innowacyjna
technologia produkcji dachówek Braas
o nazwie Cisar. Dachówka Romańska
wykonana w tej technologii jest obecnie
najnowocześniejszym rozwiązaniem
wśród pokryć dachowych w kraju.
Technologia Cisar polega na produkcji
dachówek z trzech specjalnych warstw.
Zastosowanie dodatkowej, drobnoziarnistej
warstwy nadaje dachówkom
wyjątkowo gładką, estetyczną powierzchnię
oraz znacznie zwiększa ich
odporność na zabrudzenia i porastanie
mchem. Drobnoziarnista warstwa nie
wchłania ponadto wody, dzięki czemu
dachówki posiadają zwiększoną
mrozoodporność. Dzięki zastosowaniu
technologii Cisar dachówka zyskuje
ponadto intensywny i trwały kolor.
Jest odporna na niekorzystne działanie
czynników atmosferycznych i promieni
UV. Mimo iż do sprzedaży dachówka
Romańska trafiła zaledwie przed
kilkoma miesiącami, to już została wyróżniona
medalem odbywających się
w Szczecinie międzynarodowych targów
budowlanych Bud-Gryf – największej
tego typu imprezie organizowanej
na Pomorzu. Dachówka Romańska
zdobyła także Złoty Medal Międzynarodowych
Targów Budownictwa w Poznaniu
„ Budma 2006”. Szczególnym
wyróżnieniem dla dachówki Braas jest
przyznane godło „Laur Klienta 2006”
w kategorii pokrycia dachowe. Ciesząc
się uznaniem ze strony Klientów, zdobyła
pierwsze miejsce i Złoty Medal.
Pamiętajmy, że budowa czy remont
dachu to inwestycja na wiele lat. Wybór
rodzaju pokrycia oraz producenta
powinien być oparty o wysokie kryteria
oceny i właśnie one stanowią
o walorach systemu dachowego Braas.
Dekarz & Cieśla 1 / 2006
9

PORADY
System obrotowych
rynhaków RHEINZINK®
Podwieszane rynny dachowe są mocowane zazwyczaj hakami rynnowymi do belki lub deski
okapowej. Tradycyjny montaż i wypoziomowanie bywają czasami trudne lub co najmniej
niewygodne, pochłaniają dużo czasu i wymagają specjalnych narzędzi. System obrotowych
haków rynnowych RHEINZINK®, składający się z ceownika mocowanego do okapu lub też
do ściany i mocowanych w nim półobrotem uchwytów, zapewnia istotne ułatwienie tych
prac. Poprzez lekkie zatrzaśnięcie w haku rynnowym można następnie zamocować rynny
półokrągłe typu 280 (125 mm) lub 333 (150 mm).
Fot. 1. Kontrola podkonstrukcji nośnej pod
względem jej ułożenia w płaszczyźnie i w pionie
Fot. 2. Montaż szyny rynnowwej RHEINZINK®
poniżej linii okapu
Fot. 3. Montaż rynhaków obrotowych do szyny
montażowej w obrębie krokwi
Rozwiązanie
System obrotowych rynhaków.
RHEINZINK® to produkt upraszczający
montaż, a co za tym idzie – przyczyniający
się do redukcji kosztów i nakładu
czasu pracy. Składa się z aluminiowego
ceownika będącego szyną montażową
oraz obracanych uchwytów rynnowych.
Szyna montażowa przytwierdzana jest
śrubami do różnych materiałów pokryć:
elewacji, krokwi, desek czołowych itd.
Należy zachować zazwyczaj stosowane
odległości przy łączeniu śrubami do krawędzi
bocznych belek drewnianych, muru
itd. Rynhaki można zamontować poprzez
obrót w każdym dowolnym miejscu szyny.
Następnie rynna jest dociskana do tylnego
noska rynhaka, a wulstwa rynny zatrzaskiwana
na przednim nosku. Dotychczas
niezbędne poziomowanie uchwytów
przy pomocy sznurka oraz ich przyginanie
nie jest już konieczne. Wpuszczanie rynhaków
w powierzchnię deskowania jest
również zbyteczne.
Kolejność montażu
1. Kontrola podkonstrukcji (deska czołowa
gzymsowa, krokwie, okap, mur itd.)
pod względem jej ułożenia w płaszczyźnie i
pionie. W przypadku przekroczenia tolerancji.
> 2,0 cm przy rynnie dachowej nierówności
będą wyraźnie widoczne.
2. Montaż szyny rynnowej RHEINZINK® ok.
2 cm poniżej linii okapu (należy uwzględnić
regionalne wymogi dotyczące spadku śniegu
i stopnia nachylenia dachu). Szynę należy
tak zamontować, aby jej dłuższe ramię znajdowało
się na dole. Mocowanie następuje do
konstrukcji nośnej przy zastosowaniu odpowiednich
śrub lub innych materiałów mocujących.
Należy uwzględnić spadek rynien
dachowych. Kolejna szyna montowana jest
przy pomocy łącznika umiejscowionego.
z lewej strony już przymocowanej szyny.
Uwaga! Aby umożliwić wzdłużne rozszerzanie
się szyny rynnowej, powinna zostać
zachowana odległość w połączeniu
ok. 3 – 5 mm. Obróbka ostatniej szyny
wykonywana jest przy użyciu piły do metalu
lub innych odpowiednich narzędzi
przycinających.
3. Montowanie obrotowych rynhaków:
wkręcać zgodnie z kierunkiem wskazówek
zegara! Uchwyty rynnowe powinny być
wpinane w szynę w miejscach mocowania
jej wkrętami (5 cm).
4. Wpasowanie rynny dachowej.
RHEINZINK® w uchwyty rynnowe.
Wskazówka dotycząca spadku
rynny dachowej: rzemieślnicze
reguły fachowe określają
spadek rynny dachowej na 1 – 3
mm/m rynny dachowej. W szczególnych
przypadkach dopuszczalny
jest również montaż poziomy zgodny
z odrębnymi zaleceniami firmy
RHEINZINK.
10
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

PORADY
Ekonomiczna jakość
Obok zalet technicznych zmiana procedur
roboczych przy wykonywaniu odwodnień
dachowych prowadzi do odczuwalnego.
polepszenia wszystkich prac. Efektywność
pracy dekarzy – poprzez zastosowanie
tego opatentowanego systemu – wyraźnie
wzrasta. System obrotowych haków przekonuje
zarówno pod względem jakościowym,
jak i ekonomicznym. Posiadając certyfikat
wg PN EN ISO 9001:2000 wszystkie produkty
RHEINZINK® spełniają najwyższe kryteria
jakościowe.
Rys. 1. Okap przy desce czołowej
z dachówkami
Rys. 2. Okap przy pokryciu z
RHEINZINK® na rąbek stojący
Rys. 3. Okap z kotwą szynową
przy kątowym zakończeniu krokwi.
Mocowanie przy zastosowaniu.
3 sztuk samowkrętów 5,0 x 45 mm
Fot. 4. Dociśnięcie rynny dachowej
RHEINZINK® zapewnia umieszczenie.
jej w pewny i trwały sposób
Rys. 4. Okap przy pokryciu z
RHEINZINK® na rąbek stojący
Rys. 5. Okap z łatą okapową i
kontrłatą a z dachówkami
Rys. 6. Okap przy elementach
prefabrykowanych
Mocowanie szyny w czołowej łacie lub desce czołowej
i zakończeniu krokwi
Odległość krokwi Grubość laty czołowej Grubość deski czołowej
przy mocowaniu na
zakończeniu krokwi
≤ 80 cm > 45 mm > 20 mm od ≤ 30 mm
> 80 – 120 cm > 60 mm
Rys. 7. Odległość między szynami umożliwia
wydłużanie się
Więcej instrukcji montażowych jest do
pobrania na www.rheinzink.pl lub pod
tel. (022) 611 71 30
Fot. 5. Montaż haków w skrócie
Dekarz & Cieśla 1 / 2006
11

WARSZTAT
Kątomierz ciesielski
Ciesielstwo to stare rzemiosło, które jest mocno zakorzenione w europejskiej tradycji. Gruntowna wiedza o drewnie
jako materiale budowlanym zaowocowała mnogością styli projektowania i technik wykonania. Skomplikowane konstrukcje
drewniane oraz połączenia wymagają dużego doświadczenia oraz dobrej wyobraźni przestrzennej.
Jednym z przyrządów, które w znacznym
stopniu ułatwiają i przyspieszają pracę cieśli,
jest specjalny kątomierz – kątomierz
ciesielski (fot. 1). To bardzo funkcjonalny
i użyteczny przyrząd. Umożliwia szybkie
wyznaczenie kąta nachylenia połaci dachowych,
linii pionu oraz linii poziomu na
elementach konstrukcji więźby. Jest swego
rodzaju połączeniem kątownika z kątomierzem.
Kątomierz posiada ramiona ze skalą
liniową (pomiar długości) i specjalne ramię
z otworami (wyznaczanie obholzu). Kolejne
dwa ramiona połączone skalą kątową, często
podwójną, służą określeniu linii pionu.
i poziomu dla ustalonego kąta. Na kątomierzu
można ustawić dowolny kąt w zakresie od
0 do 90 stopni. Specjalna śruba umożliwia
blokadę ustawienia kąta. Ramię najbliższe
odczytowi 0 stopni określa linię pionu. Ramię
najbliższe odczytowi 90 stopni określa linię
poziomu. Opisywany kątomierz związany jest.
z niemiecką kulturą ciesielską, dlatego wyjaśnienia
wymagają niektóre terminy.
Obholz – nie posiada swojego odpowiednika
w języku polskim. Związany jest z zaciosem
elementu i określa ilość pozostałego materiału
po wykonaniu zaciosu. Obholz może
być mierzony w kierunku pionowym LO lub
prostopadle do krawędzi elementu RO.
Przydatność kątomierza ciesielskiego ujawnia
się przy skomplikowanych elementach
wieźby dachowej: krokwie koszowe, krawężnice
czy kulawki.
Zasadniczo są trzy sposoby wyznaczenia
krokwi koszowej i narożnej:
• poprzez odsunięcie poziome,
• poprzez odsunięcie pochylone,
• poprzez kąt płatwi.
Najszybsza i najdokładniejsza metoda to wyznaczenia
krokwi narożnej poprzez kąt płatwi, .
mierzony przez punkt przecięcia linii naroża
(kosza). W tym przypadku szerokość elementu
nie wpływa na poprawność wyznaczenia
krokwi narożnej, metoda ta wymaga jednak
zastosowania kątomierza.
Wyznaczenia krawężnicy poprzez kąt
płatwi
Górna strona krawężnicy (fot. 2)
• Na górnej stronie krawężnicy znaczymy
linię początkową elementu (od strony okapu)
oraz linię końcową elementu (od strony kalenicy),
mierząc wzdłuż linii narożnej.
• Znaczymy linię naroża (linia naroża może
być asymetryczna przy różnych nachyleniach
połaci).
• Znaczymy linię przecięcia płatwi z linią
naroża. Przez wyznaczony punkt za pomocą
kątomierza prowadzimy linie – kąt płatwi.
• Przez punkt przecięcia linii naroża z linią
końca elementu prowadzimy kąt cięcia krawężnicy
w kalenicy.
Bok krawężnicy (fot. 3)
• Ustawiamy kąt nachylenia krawężnicy na
kątomierzu.
• Za pomocą kątomierza znaczymy linie pionu
w punktach przecięcia linii – kąt płatwi z
krawędziami krawężnicy.
• Na linii pionu znaczymy prostopadle do
krawędzi belki wysokość fazy krawężnicy.
• Od punktu przecięcia linii fazy krawężnicy
z linią pionu znaczymy obholz pionowy.
• Przy pomocy kątomierza ciesielskiego
znaczymy linię poziomu przechodzącą przez
punkt obholzu pionowego na linii pionu.
Dolna strona krawężnicy (fot. 4)
• Łączymy ze sobą linie wejścia i wyjścia
płatwi.
• Przenosimy linię poziomu zaciosu na dolną
stroną krawężnicy.
• Znaczymy linię poziomu zaciosu na drugim
boku krawężnicy.
Kątomierz służy jedynie do przeniesienia
informacji na element więźby. Podstawową
kwestią jest określenie, jak dany element winien
wyglądać. Przygotowanie dokumentacji
warsztatowej można wykonać na podstawie
obliczeń geometrii dachu lub posiłkować się
specjalistycznym oprogramowaniem, które automatycznie
dokona wymiarowania elementów.
Piotr Leń
Fot. 1
Fot. 2
Fot. 3
Fot. 4
Przykładowa dokumentacja warsztatowa
sporządzona w oprogramowaniu firmy Dietrich’s
– krokiew narożna.
12
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

PORADY
Złącza konstrukcyjne
do drewna
Złącza (łączniki) konstrukcyjne do drewna (ciesielskie) to perforowane profile
z wysokogatunkowej ocynkowanej blachy stalowej (SD250GD) o grubości od 1 do 4 mm.
Ich kształty są dostosowane do typowych połączeń drewna w konstrukcjach drewnianych.
„Filozofia produktu” jest prosta: belki przycina się pod odpowiednim kątem i bez wycinania
w drewnie zamków ciesielskich łączy się je na styk pod różnymi kątami za pośrednictwem
odpowiednio wyprofilowanej blachy. Montaż jest łatwy, zmniejsza się zużycie drewna,
a konstrukcja zyskuje na pewności i sztywności.
Złącze mocuje się do belki głównej,
wbijając w perforację (otwory) specjalne
karbowane gwoździe („anchory”) o średnicy
od 3,1 do 4 mm i długość od 35 do
100 mm, które „wgniatają” się w drewno
(nie rozszczepiając go jak gwoździe gładkie)
karbami i gdy drewno schnie i kurczy
się, tkwią w nim nieruchomo. Anchory
są stożkowo pogrubione pod łebkiem,
pracują na ścinanie w otworze łącznika
całym swoim przekrojem i dzięki temu
przenoszą określone siły (dużo większe
obciążenia, niż zwykłe gwoździe o jednakowym
przekroju na całej długości).
Na rynku jest wielu producentów dziurkowanych
blaszek. Natomiast producent
markowych złączy wykonuje testy i publikuje
gotowe tabele z gwarantowanymi
obliczeniami statycznymi, za pomocą
których konstruktor łatwo obliczy każdy
punkt konstrukcji. A więc – aby złącza
móc nazwać konstrukcyjnymi – muszą
być spełnione trzy warunki: odpowiedniej
klasy drewno plus przetestowane złącze
plus karbowany gwóźdź. Te trzy elementy
razem tworzą węzeł konstrukcyjny.
Stosowanie „garażowych” wyrobów albo
przybijanie złączy zwykłymi gwoździami
to strata czasu i pieniędzy oraz ryzyko
zawalenia się konstrukcji.
Złącza służą do łączenia belek bezpośrednio
na placu budowy, czyli belka po
belce. Tym różnią się od płytek kolczastych
(tzw. „jeży”), które wprasowuje się
w cienkie kantówki jednakowej grubości
i które służą do prefabrykacji kratownic
w fabrykach.
Istnieje wiele rodzajów łączników do
połączeń drewno/drewno, drewno/beton
i drewno/stal. Ich kształt i wielkość oraz
długość dobranych gwoździ zależy od
przekrojów drewna i rodzaju połączenia
(np. krokiew/jętka, krokiew/płatew, belka/murłata,
belka/słup itd.).
Najpowszechniej używane są:
• Złącza kątowe, czyli kątowniki (zwane
przez majstrów starej daty „winklami”)
do prostopadłych, czyli krzyżowych połączeń,
np. belka/legar, słup/belka. Mogą
mieć ramiona równej albo różnej długości.
Mogą być w wersji wzmocnionej i
Konstrukcja schroniska „Chata Socjologa” na Otrycie (Bieszczady) odbudowana po
pożarze. Dzieki zastosowaniu złączy ciesielskich grupie amatorów udało się to zrobić
w dwa tygodnie i w skrajnie trudnych warunkach.
Dekarz & Cieśla 1 / 2006
13

PORADY
wtedy mają tzw. żebro, czyli wytłoczenie.
Te stosować należy na konstrukcji o dużym
spadku, np. na łukowatych żebrach.
Najpopularniejsze złącze kątowe to tzw.
„dziewięćdziesiątka”, czyli kątownik o ramionach
dł. 90 mm.
• Płytki perforowane do połączeń
w jednej płaszczyźnie, np. miecz/słup,
jętka/krokiew. Są na pewno lepszym rozwiązaniem,
niż ciągle stosowane kawałki
desek. Ponadto, mając grubość 1,5 lub.
2 mm, nie przeszkadzają w zakładaniu
instalacji. Standardowo mają rozmiary od
40 x 120 mm do 200 x 300 mm, ale dla
dużych konstrukcji można je zamówić w
wymiarach do 3,9 mkw. Można też wycinać
samemu dowolne kształty z dużych
blach perforowanych, ale należy to robić
zgodnie z zasadami opisanymi dokładnie
w katalogu inżynierskim.
Prefabrykowane kratownice (płytkami
kolcowymi) stężone taśmami.
Prefabrykowane kratownice (płytkami kolcowymi) stężone taśmami.
• Taśma perforowana służy do stężania
konstrukcji i zastępuje dawną drewnianą
wiatrownicę. Mając tę samą zaletę
małej grubości, co płytki, nie wymaga
nabijania dodatkowych kontrłat. Można
od razu na krokwie kłaść poszycie, np. z
płyty OSB. Taśmy stalowe można dostać
w rolkach po 25 i 50 m.b. Jeśli to mało,
można odcinki taśmy łączyć i przy okazji
naciągać złączkami do taśmy (rzymska
śruba). Napięcie 50 m taśmy o przekroju.
60 x 2 mm bez użycia dźwigni jest niemożliwe,
toteż producent pomyślał o małym
urządzeniu zwanym naciągarką do taśmy.
Do wielkich dźwigarów z drewna klejonego,
których łuki o rozpiętości nawet.
100 m tworzą piękne konstrukcje drewniane,
stosuje się też obok taśm naciągi z
prętów o nagwintowanych końcach.
• Wsporniki belek, czyli tzw. „buty”
albo wieszaki lub siodełka. Przybija się
je do dźwigarów, murłat albo oczepów i
w nich jak w strzemionach zawiesza się
prostopadle belki drugorzędne. Buty typu
„I” mają wąsy zagięte do wewnątrz. Przybija
się je tam, gdzie na zwykłe buty nie
ma miejsca, np. belka do słupa o tej samej
grubości. Istotna jest szerokość wewnętrzna
dopasowana do standardowych
grubości drewna budowlanego. Przydatne
są „buty” o szer. wewn. 38 mm do „tubajforów”,
czyli elementów szkieletu
drewnianego. Są też buty typu „S” – z
żebrami, szczególnie przydatne do przyjmowania
dwuosiowych obciążeń w bardzo
pochyłych konstrukcjach dachowych.
Inny rodzaj to wieszaki o przekroju litery
„T” – stalowe z otworami lub aluminiowe
– bez otworów. Służą do połączeń krytych
(niewidocznych). Belkę nacina się pionowo,
nasadza na wspornik i kotwię kołkami
stalowymi ø8 i ø12.
• We wspornikach ALU wszystkie otwory
„drewno-aluminium-drewno” wierci się
naraz. Nie trudno zgadnąć, że to daje.
100 proc. dokładności otworów, w które
wbija się kołki stalowe.
• Wsporniki Gerbera (nazwisko niemieckiego
konstruktora) łączą belki
wzdłuż. Dzięki nim z krótkich odcinków
można uzyskać belkę „wędrującą” przez
kilkadziesiąt metrów bieżących konstrukcji.
Połączenie wypada w powietrzu
w zerowym punkcie (moment), czyli w
1/5 rozpiętości odcinka, np. płatwi pomiędzy
legarami. Są prawe oraz lewe.
i zawsze występują parami. „Gerbery”.
są chyba przykładem najefektywniejszego
zastąpienia dawnego zamka ciesielskiego
złączem, które łączy obie belki na styk.
Na takim połączeniu oszczędza się nawet
metr bieżący belki.
• Kotwie (a nie „kotwy”, bo odmieniają
się jak żagwie) drewno/beton i drewno/stal
(do łączenia tregry stalowej z
belką drewnianą), kotwie krokwiowo-płatwiowe,
które dają nie tylko łączenie, ale
też zabezpieczenie krokwi położonych na
wiązarach od naporu wiatru. Pozwalają
na zmienne odstępy pomiędzy krokwiami
w dachach jętkowych. Konstrukcja dachu
nie jest wtedy zależna od belkowania
stropu. Są dobre również do zamocowania
jętek.
• Knagi są szczególnie przydatne do
mocowania płatwi (one też się odmieniają
jak „żagwie”) do pochyłych dźwigarów.
Wyglądają jak winkiel z dospawanymi bokami.
Przenoszą ogromne siły. Dobre są
też jako konsole podpierające belki. W
dobie mody na „techno design” robią karierę
jako konsole półek w nowoczesnym
wnętrzu.
• Wsporniki słupów (kotwie słupów,
stopki, stopy fundamentowe) do osadzania
słupów w betonie lub na drewnie.
Można je generalnie podzielić na wsporniki
do zabetonowania i te do przykręca-
14
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

PORADY
Kratownice łączone płytkami perforowanymi (gwoździowymi) i łaty łączone poza krokwiami
(przepisy BHP) łącznikami do łat.
nia kołkami rozporowymi do już wcześniej
wylanego betonu. Mają kształt litery „U” i
wtedy obejmują słup (są widoczne), albo
odwróconej litery „T” i wtedy wchodzą w
nacięcie w słupie, chowając się w nim.
Często mocuje się je do drewna dyblami
stalowymi ocynkowanymi elektrolitycznie.
Przydatną rzeczą jest tu szablon do
wiercenia otworów – pomaga wcelować
wiertłem. Wiele rodzajów wsporników
słupa ma regulację wysokości, co bardzo
pomaga wypoziomować cały, jak to się
kiedyś mówiło – „ustrój budowlany”.
• Złącza uniwersalne – do mocowania
płatwi (znów ta deklinacja) na belkach,
krokwi na płatwiach oraz do połączeń ryglowych.
Mają trzy płaszczyzny mocowania,
co czyni montaż połączeń nośnych
wygodnym i skutecznym. Są w wersji
„prawe” i „lewe”, ale nie są bliźniakami,
jak złącza Gerbera. Można je stosować
parami (wtedy koniecznie diagonalnie),
ale też pojedynczo. W zależności od rozmiaru
i wielkości przenoszonych sił mają
nazwy Micro, Mini, Midi i Maxi.
• Cała gama ok. 6000 rodzajów/rozmiarów
złączy stosowanych w Ameryce, a
u nas ciągle jeszcze mało znanych. Dzieje
się tak głównie dlatego, że są głównie
przystosowane do budownictwa szkieletowego,
które w USA stanowi 80 proc.
Jednak wiele z nich można stosować
w każdym budownictwie drewnianym.
Przykłady to: wspornik stopni schodów,
klipsy do usztywniania poszycia z OSB
albo sklejki, klipsy do desek tarasowych,
wsporniki desek (np. do balustrad) i wiele
innych.
Co ogólnie daje stosowanie
złączy ciesielskich?
Stosując złącza ciesielskie, budowniczy
oszczędza:
• Na drewnie: łączenie na styk pozwala
do tych samych obciążeń zastosować
belki krótsze o zaciosy i o mniejszych
przekrojach (można oszczędzić 30 proc.
drewna).
• Na transporcie: wynika z powyższego.
• Na czasie: dzięki prostocie montażu
znacznie skraca się czas wykonania
konstrukcji. A czas kosztuje coraz więcej.
Belki przycięte według projektu można
okuć złączami na ziemi i tak przygotowane
szybko składać na górze.
• Na robociźnie: nie potrzeba wykwalifikowanych
cieśli. Wystarczy jeden, który
umie czytać projekt.
• Na sprzęcie: ponieważ ideą złączy
jest łączenie elementów na konstrukcji
– nie potrzeba ciężkiego sprzętu, zwłaszcza
przy budowie dachu na domu jednorodzinnym.
• Na nerwach: i projektant, i wykonawca,
i inwestor mogą spać spokojnie
pod konstrukcją opartą na markowych
złączach, ponieważ producent gwarantuje
jakość i skuteczność połączeń odpowiednimi
badaniami i atestami.
• Na dalszych pracach typu zakładanie
ociepleń: większość złączy jest zrobionych
z blachy o grubości 2 mm.
Duża rozmaitość złączy pozwala budować
obiekty od hal sportowych (słynna
już „Łódź Wikingów” z Norwegii), wielkich
i skomplikowanych architektonicznie
budynków użyteczności publicznej
(gmach opery w Sydney) czy nowoczesnych
kościołów przez domy mieszkalne,
na wiatach i pergolach oraz drewnianych
mostach kończąc. Złącza są dobre zarówno
dla budownictwa szkieletowego, jak
dla zwykłych więźb dachowych na budynkach
murowanych.
Juliusz Głowacki
Zdjęcia pochodzą z archiwum firmy
Simpson Strong-Tie
Wspornik belki (tu dźwigara zbudowanego
z belek i stalowych zastrzałów) mocowany
„top flange”.
Wspornik belki dwuteowej („I-beam”).
Te belki są już dostępne w Polsce
(Kronopol i Steico).
Dekarz & Cieśla 1 / 2006
15

WARSZTAT
Nowy program
tarcz pilarskich BOSCH
BOSCH zoptymalizował program tarcz do pilarek ręcznych i stołowych, aby w jeszcze większym
stopniu dopasować swoją ofertę do potrzeb profesjonalnego użytkownika.
BOSCH przedstawia od wielu już lat ofertę
handlową zoptymalizowanych typów
tarcz pilarskich w bardzo czytelnej formie.
Dobrane są najlepsze właściwości techniczne
tarczy i wskazane jej przeznaczenie do
obróbki ściśle określonej grupy materiałów.
Dzięki temu użytkownik ma ułatwiony wybór
spośród kilku typów tarcz. Oferta BOSCH
zawiera ponadto jednoznaczną dedykację
typu tarczy dla poszczególnych rodzajów
pilarek.
Dobór właściwej tarczy pilarskiej stanowi
od wielu lat coraz to większy problem
w związku z napływem dużej liczby tych
narzędzi z całego świata. Oferta wielu producentów
tarcz pilarskich ciągle powiększa
się o nowe typy. Obserwujemy coraz większą
specjalizację tych narzędzi profesjonalnych.
Taki stan sprawia duży kłopot użytkownikowi
profesjonalnemu, który obecnie nie ma
czasu na zapoznanie się z kilkoma ofertami
firm i na analizę parametrów narzędzi.
Potrzebna jest obszerna wiedza techniczna,
aby dobrze wybrać z katalogu określony typ
tarczy. A koszty za niewłaściwie dobraną
tarczę ponosi użytkownik. W wypadku stosowania
tarczy do produkcji mogą to być
wysokie koszty. Składają się na nie: zbyt
mała wydajność cięcia, pracochłonna konserwacja
lub wymiana piły, częste ostrzenie,
dodatkowe operacje obróbki lub zniszczenie
materiału. Trudno jest przecenić wartość
trafnego wyboru optymalnego typu tarczy.
Oferta tarcz pilarskich BOSCH uwalnia
użytkownika od wymienionych kłopotów
związanych z doborem właściwego typu
narzędzia, gdyż przedstawiona jest czytelna
dedykacja kilku typów tarcz o zoptymalizowanych
właściwościach. W ten sposób
BOSCH przychodzi z dużą pomocą użytkownikom
profesjonalnym w dobieraniu właściwego
typu tarczy pilarskiej
Optymalnie dobrane typy tarcz
pilarskich BOSCH
W ostatnim czasie firma Bosch kolejny
raz udoskonaliła swoje tarcze pilarskie
do pilarek tarczowych, przeznaczone do
prac na budowie i w warsztacie. Wynikiem
tego są cztery typy tarcz, przeznaczone
do zastosowań profesjonalnych
w pilarkach ręcznych i stołowych oraz
dwa typy tarcz do ukośnic. Tarcze pilarskie
z zębami z węglików spiekanych
posiadają nowy profil i są wykonane
z wysokiej jakości materiałów. Specjalne
szczeliny dylatacyjne i otwory w korpusie
zmniejszają poziom drgań, tłumią
hałas i ograniczają wytwarzanie ciepła.
Nowy system oznaczania kolorem i nazwami
ułatwia użytkownikom orientację
w programie tarcz.
Do pilarek ręcznych BOSCH oferuje
cztery typy tarczy pilarskiej optymalnie
dobranej do rodzaju materiału oraz do
każdego rodzaju zastosowań.
Optiline Wood
Tarcza do precyzyjnych cięć we wszystkich
standardowych pracach związanych
z obróbką drewna miękkiego i twardego,
16
Dekarz & Cieśla 1 / 2006

WARSZTAT
lignofolu warstwowego i drewna krzyżowo-włóknistego
oraz płyt wiórowych.
i płyt stolarskich. Zęby naprzemianległe
WZ z węglików spiekanych, o ostrym kącie
nachylenia powierzchni roboczych
gwarantują równomierne, szybkie i precyzyjne
cięcia.
Speedline Wood
Tarcza do szybkich cięć wzdłużnych.
i poprzecznych we wszystkich gatunkach
drewna oraz materiałów płytowych. Idealne
narzędzie zarówno do cięcia zgrubnego,
jak i do dokładnych cięć kątowych.
Kontrolowane, w dużym stopniu pozbawione
wibracji cięcie dzięki zastosowaniu
specjalnego kształtu zębów FZ-WZ z wklęsłą
powierzchnią: dwa zęby naprzemianległe
i jeden ząb płaski.
Multi Material
Tarcza do wydajnego i czystego cięcia
różnorodnych materiałów, jak: metale
nieżelazne, tworzywa sztuczne, pleksiglas,
płyty wiórowe laminowane, płyty
ociepleniowe. Mocne uzębienie z węglików
spiekanych o geometrii TR-F z ujemnym
kątem natarcia. Dwa zęby ułożone
naprzemiennie: ząb trapezowy wydajnie
nacina materiał, a ząb płaski gwarantuje
gładkie krawędzie.
Construct Wood
Tarcza do zgrubnego cięcia drewna konstrukcyjnego.
Bez trudu tną drewno montażowe,
deski szalunkowe (z pozostałościami
betonu), gazobeton, płyty wiórowe, a nawet
drewno z gwoździami. Idealne narzędzie do
zastosowań profesjonalnych na budowach.
Specjalny profil zębów FWF — na przemian
fazowane i szeroka część grzbietowa sprawiają,
że tarcza jest niezwykle wytrzymała
na obciążenia dynamiczne.
Optymalne tarcze do każdego
typu pilarki
Drugą cechą szczególną oferty BOSCH
jest optymalne dostosowanie tarcz do
typu pilarki i rodzaju prac na nich prowadzonych.
Oferowane są typy tarcz dostosowane
do pilarek ręcznych, ukośnic i do
pilarek stołowych. Oferta tarcz do pilarek
ręcznych była przedstawiona wyżej.
Do ukośnic są oferowane dwa zasadnicze
typy tarcz z następującym przeznaczeniem.
Ukośnice
Tarcza do bardzo czystych i precyzyjnych
cięć w drewnie i płytach. Zęby naprzemianległe
z ujemnym kątem natarcia
typu WZ: do precyzyjnych cięć w drewnie.
i płytach, listwach, panelach, grubościennych
profilach
z tworzywa
sztucznego oraz.
w MDF. Zęby naprzemianległe
z dodatnim
kątem natarcia
typu WZ: do szybkich
cięć w drewnie,
płytach, listwach.
i panelach.
Special Alu
Specjalna tarcza do
cięcia metali nieżelaznych,
a zwłaszcza
profili aluminiowych
i cienkościennych tworzyw sztucznych.
Mocne uzębienie z węglików spiekanych
o geometrii TR-F z ujemnym kątem natarcia.
Dwa zęby ułożone naprzemiennie:
ząb trapezowy wydajnie nacina materiał,
a ząb płaski gwarantuje gładkie krawędzie.
Do pilarek stołowych BOSCH oferuje
tarcze podobnych typów jak do
pilarek ręcznych. Różnica polega na
większych średnicach tarcz w zakresie.
250 – 500 mm z większą liczbą zębów.
Optymalizacja tarcz pilarskich
według BOSCH
BOSCH zoptymalizował konstrukcję
tarcz pilarskich głównie pod kątem najlepszego
dostosowania do cięcia grupy
materiałów o podobnych właściwościach
oraz do określonego rodzaju cięcia. Wynika
to z wymagań stawianych obecnie
przez użytkowników: osiąganie dużej
wydajności w procesie cięcia z jednoczesnym
zachowaniem wysokiej jakości
powierzchni materiału po przecięciu oraz
dużą trwałością tarczy. Dla spełnienia wymienionych
wymagań, w procesie optymalizacji
właściwości tarczy należy wziąć pod
uwagę następujące czynniki: rodzaj materiału
ciętego, grubość materiału, oczekiwana
wydajność cięcia, rodzaj obróbki,
jakość cięcia, rodzaj maszyny, konieczność
wyciszenia hałasu, rodzaj węglików spiekanych
zębów, geometria ostrza zębów..
Z tego wyliczenia widać, jak duży problem
jest z doborem optymalnej tarczy.
Dobrze jest wiedzieć, jak poszczególne
czynniki wpływają na cechy tarczy i prawidłowe
cięcie materiałów. Wskażemy na
niektóre najważniejsze.
Geometria zębów w sposób decydujący
wpływa na przydatność danego typu tarczy
do cięcia określonego materiału, wpływa
na wydajność i jakość cięcia, moc potrzebną
do napędu, trwałość narzędzia. Wynika
to z ogólnej teorii skrawania materiałów,
która wyznacza zasady praktyczne.
Kształt krawędzi skrawających zębów
wpływa na wydajność, a zwłaszcza jakość
cięcia. Zasada ogólna stosowania
różnych kształtów zębów jest następująca:
zęby proste, trapezowe i szerokie są
przeznaczone do cięcia zgrubnego materiałów
twardych (metale). Natomiast
zęby naprzemianskośne służą do cięcia
dokładnego drewna i materiałów drewnopochodnych.
Przy czym duże znaczenie
praktyczne ma wielkość kąta natarcia.
Zgodnie z zasadami technologii skrawania
materiałów, wielkość kąta natarcia
Dekarz & Cieśla 1 / 2006
17

WARSZTAT
zęba ma zasadniczy wpływ na prawidłowe
cięcie. Kąt natarcia jest dobierany
do właściwości materiału obrabianego.
Generalnie, duży kąt natarcia zęba zapewnia
lepsze zagłębianie się ostrza
i lepsze wycinanie materiału miękkiego.
Dlatego zęby z kątem natarcia.
15 – 20 stopni najlepiej służą do cięcia
wzdłużnego drewna z dużą wydajnością
i precyzją. Wymienione zależności
zdecydowały o zastosowaniu takiej
geometrii w uzębieniu WZ i piłach typu
Optiline Wood. Natomiast ząb z małym
kątem natarcia lub ujemnym w zakresie .
-5 – 0 stopni mało zagłębia się w materiał
i krawędzią ostrza powoduje zeskrobywanie
cienkiej warstwy twardego materiału.
Z tego powodu jest zastosowany w
geometrii uzębieni TR-F w tarczach typu
Multi Material.
Trzeba wiedzieć, że producenci tarcz
stosują obecnie różne gatunki węglików
spiekanych na zęby w zależności
od właściwości materiału i warunków
cięcia. Najważniejszymi parametrami
węglików spiekanych jest ich twardość
i ziarnistość. Od tych parametrów zależą
w bardzo dużym stopniu ich właściwości
użytkowe. A rozpiętość twardości
i ziarnistości różnych gatunków węglików
spiekanych jest duża. Dlatego istotny
jest dobór odpowiedniego gatunku węglików
spiekanych do cięcia określonego
materiału i warunków procesu cięcia. Na
przykład, węgliki spiekane o wysokiej
twardości mają strukturę drobnoziarnistą
i są bardzo odporne na ścieranie, można
z nich uzyskać znacznie ostrzejsze krawędzie
tnące zęba. Z tego powodu zęby
z drobnoziarnistych węglików spiekanych
mogą ciąć materiały bardzo twarde lepiej
i dokładniej, dając powierzchnię o wysokiej
gładkości przy jednocześnie wyższej
prędkości skrawania. Taki gatunek
węglików został zastosowany w tarczach
BOSCH typu Multi Material.
Liczba zębów tarczy pilarskiej
W ofercie BOSCH znajduje się kilka tarcz
pilarskich o jednej średnicy nominalnej.
z różną liczbą zębów, np. tarcza Optiline
Wood o średnicy 160 mm jest oferowana
z liczbą zębów 12, 24, 36, 42.
Zasada ogólna doboru liczby zębów
tarczy jest następująca: im cieńszy.
i bardziej twardy jest materiał, tym
większa powinna być liczba zębów piły. .
I odwrotnie, im grubszy i bardziej miękki
jest materiał cięty, tym mniejsza powinna
być liczba zębów piły. Taka zasada
jest ważna z uwagi na liczbę zębów, jaka
powinna być jednocześnie w trakcie cięcia
materiału (w jego przekroju). W zasadzie
dwa i nie więcej jak cztery zęby
powinny znajdować się jednocześnie.
w procesie cięcia drewna miękkiego i grubego.
Dla materiałów twardych trzy do
sześciu zębów powinny być jednocześnie
w procesie cięcia. Kilka zębów zagłębionych
jednocześnie w materiale stabilizuje
ruch obrotowy i nie pozwala na drgania
poprzeczne cienkiej tarczy. W rezultacie
otrzymujemy wyższą jakość powierzchni
przeciętego materiału.
Liczba zębów w tarczy wpływa decydująco
na jakość krawędzi przeciętego
materiału i wydajność cięcia. Tarcza.
o średnicy 160 mm z liczbą zębów 12 jest
przeznaczona do cięcia zgrubnego i szybkiego
z dużym wiórem. Natomiast tarcza
z liczbą zębów 42 służy do cięcia bardzo
dokładne, ale z mniejszą wydajnością.
Piły BOSCH pasują do
wszystkich pilarek
Program tarcz BOSCH jest przeznaczony
nie tylko do pilarek tej firmy, lecz również
do prawie każdej dostępnej obecnie
na rynku pilarki profesjonalnej ręcznej.
i stołowej marki: AEG, Atlas Copco, Black
& Decker, DeWalt, EINHELL, ELU, Fein,
Festool, Hitachi, Holtz-her, Kress, Mafell,
Makita, Metabo, RYOBI, SKIL.
W ofercie BOSCH znajduje się każdy
rozmiar nominalny tarczy w zakresie
średnicy zewnętrznej od 130 mm do.
700 mm. Otwory w piłach mają średnice:
16; 20; 30 mm, proporcjonalnie do
wielkości. Otwór w tarczy musi dokładnie
pasować do średnicy mocowania na wrzecionie
pilarki. Jeśli pilarka jakiejś firmy
ma inną średnicę wrzeciona niż otwór.
w tarczy BOSCH, to można zastosować
odpowiedni pierścień redukcyjny. Dostępne
są pierścienie redukcyjne ze wszystkimi
potrzebnymi średnicami otworu: 12,7;
13,0; 15,0; 16,0; 20,0; 25,0 mm.
Robert Myśliwiec
Brand Manager Osprzęt Bosch
BOSCH radzi
Ustawienie właściwej
głębokości cięcia
Ustawienie właściwego położenia
zębów w stosunku do powierzchni
ciętego materiału jest
bardzo ważne dla prawidłowego
przebiegu procesu cięcia. Istotny
jest kąt, pod jakim powierzchnia
natarcia zęba wchodzi w
powierzchnię ciętego materiału.
Optymalny kąt wynosi ok. 45stopni.
Przy takim ustawieniu tarczy
proces cięcia materiałów grubych
przebiega równomiernie i otrzymuje
się najlepszą jakość górnej
powierzchni przeciętego materiału.
Natomiast materiały cienkie
muszą być cięte przy ustawieniu
wierzchołka zęba nie więcej niż
3 mm ponad powierzchnię materiału.
Chodzi tu o spełnienie
warunku, aby co najmniej dwa
zęby znajdowały się w materiale
podczas cięcia. Odpryski na krawędzi
materiału są tym mniejsze,
im mniej tarcza jest zagłębiona w
materiale.
Ogólne zalecenie prawidłowego
ustawienia głębokości cięcia tarczy
jest też formułowane w następujący
sposób. Tarcza powinna
wystawać na wysokość zęba lub
ok. 10 – 15 mm ponad powierzchnię
ciętego materiału.
18
Dekarz & Cieśla 1 / 2006