Türkiye
Enerji-Panorama-mayis-web
Enerji-Panorama-mayis-web
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KONUK YAZAR<br />
Elektrikte sosyal tarife uygulaması<br />
ilişkin kanundaki temel hükümde<br />
doğrudan destek öngörülüyor.<br />
17’nci maddenin yedinci fıkrasında<br />
“belirli bölgelere veya belirli amaçlara<br />
yönelik olarak tüketicilerin<br />
desteklenmesi amacıyla sübvansiyon”un<br />
ancak “fiyatlara müdahale<br />
edilmeksizin” yapılabileceği<br />
hükme bağlanıyor. Aynı fıkrada,<br />
sübvansiyonun tutarının Bakanlar<br />
Kurulu kararı ile belirlenen ilgili bir<br />
kurumun bütçesinden karşılanacağı<br />
belirtiliyor. Bazı bakanlıkların, bazı<br />
faaliyetler için doğrudan destek<br />
uygulmasını hayat geçirdiklerini<br />
biliyoruz. Maddi desteğe ihtiyacı<br />
olan meskenler için ise böyle bir<br />
uygulama örneği bulunmuyor.<br />
Doğrudan destek kaçınılmaz olacak<br />
Kanundaki konuya ilişkin diğer<br />
bir hüküm ise son kaynak tedarik<br />
tarifesinin tüketimi az olan tüketiciler<br />
için diğerlerinden farklı belirlenebileceğine<br />
dair hükümdür. Son<br />
kaynak tedarik tarifesi, tedarikçisini<br />
seçmemiş olan serbest tüketicilere<br />
uygulanan bir yöntem. Kanunun<br />
17’nci maddesinde belirlenecek bir<br />
miktarın altında elektrik tüketen<br />
tüketicilere, sosyal ve ekonomik<br />
durumlar gözetilerek ayrı bir tarife<br />
yapılabileceği hükme bağlanmış<br />
durumda. Halihazırda meskenlerin<br />
önemli bir kısmı serbest tüketici<br />
olmadığından son kaynak tedarik<br />
tarifesi kapsamına girmiyor. Bu<br />
nedenle bu hükmün, kapsamlı<br />
bir şekilde uygulanması mevcut<br />
durumda mümkün değil. Herkesin<br />
serbest tüketici olması halinde<br />
de büyük tüketicilerin önemli bir<br />
kısmı tedarikçisini seçerse ciddi bir<br />
indirim beklenmemeli. Beklenebilecek<br />
şey, en fazla tedarikçilerin<br />
karının bir miktar kısıtlanması olur<br />
ki bu durumda da tüketicilerin ödediği<br />
bedel piyasa fiyatının altında<br />
olamaz.<br />
Özetle, kamu kurumlarınca kamuoyuyla<br />
paylaşılan dokümanlarda<br />
öngörüldüğü şekilde, tüketicilerle<br />
tedarikçiler arasında doğrudan alışverişin<br />
gerçekleştirildiği bir piyasa<br />
oluştuğu takdirde (en azından uzun<br />
vadede) doğrudan destek yöntemi<br />
kaçınılmaz olacaktır. Doğrudan<br />
desteğin maliyeti ise ilgili bir kamu<br />
kurumu tarafından karşılanacaktır.<br />
Desteğin boyutunun yüksek olması<br />
halinde elektrik tüketen tüm tüketicilere<br />
uygulanması planlanan yeni<br />
bir fon tartışmasıyla karşılaşmamız<br />
süpriz olmayacaktır.<br />
Sosyal tarife kaçak elektrik<br />
kullanımını bitirir mi?<br />
İnternette hızlı bir arama<br />
yapıldığında sosyal tarifenin kaçak<br />
sorununu önemli oranda çözeceğine<br />
dair haber ve yorumlarla karşılaşıyoruz.<br />
Sosyal tarife, gerçekten<br />
kaçak kullanımı asgariye indirir mi?<br />
Evet, sosyal tarife kaçak kullanımı<br />
bir miktar azaltabilir. Ancak, sosyal<br />
tarifenin tek başına kaçağı bitireceği<br />
düşüncesi fazlasıyla iyimserdir.<br />
Neden?<br />
Sosyal tarifenin kaçağı ortadan<br />
kaldırması için kaçak kullanımın<br />
ana nedeninin gelir düzeyinin<br />
düşüklüğü olduğunun kabul edilmesi<br />
gerekir. Yani, aileler gelirleri<br />
yetmediğinden ve elektrik borçla-<br />
Mayıs 2016EnerjiPanorama 49