Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan
Share Embed Flag
Download ePaper

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

hesperian.org
from hesperian.org More from this publisher
07.12.2012 Views

544 ng>Mgang> ng>Kang>sang>nayanng> ng>sang> ng>Pangangalagang> ng Kalusugan PAANO MAG-INIKSYON SA KALAMNAN (INTRAMUSCULAR O IM) Pinapakita ng>sang> mga larawan ng>sang> ibaba kung paano mag­iniksyon ng>sang> pigi. Pareho ang mga hakbang mula ika­2 hanggang ika­6 para ng>sang> iniksyon ng>sang> braso o hita. 1. Dapat umupo o humiga ang tao. Kung pagdidikitin na paturo ang mga daliri ng paa, magrerelaks ang kalamnan na iiniksyonan. 2. Linisin ang balat ng alkohol, o ng>sang>bon at tubig (mas kaunti ang ng>sang>kit kung hahayaan munang matuyo ang alkohol bago mag­iniksyon). 3. Itusok ang karayom nang diretso papasok. Ipasok nang buo. Kung gagawin ito ng>sang> ing>sang>ng mabilis na kilos, mas kaunti ang ng>sang>kit. PAANO MAG-INIKSYON SA ILALIM NG BALAT (SUBCUTANEOUS) • Hawakan nang paipit ang ilalim na bahagi ng braso na ng>sang>gana ng>sang> taba. Ganito ang paghawak ng>sang> balat: • Ipasok ang karayom ng>sang> ilalim ng balat. Gayahin ang pahilis na anggulo ng pagpasok na nakalarawan. Tiyakin na hindi matusok ng karayom ang kalamnan. 4. Bago iiniksyon ang gamot, maingat na hugutin nang kaunti ang plunger (huwag sobrahan na matanggal na ito). Kung may papasok na dugo ng>sang> heringgilya, hugutin palabas ang karayom at itusok muli ng>sang> ibang lugar na malapit lang, ng>sang> loob ng nalinis na bahagi. 5. Hugutin muli ang plunger. Kung walang dugo na papasok, iiniksyon nang mabagal ang gamot. 6. Tanggalin ang karayom at linisin muli ang balat.

Paano Mag-iniksyon MAGHANDA NA LUNASAN ANG ALLERGIC NA REAKSYON AT ALLERGIC SHOCK May mga gamot, laluna mga antibiotics tulad ng penicillin at ampicillin, na nakaka pagdulot ng allergic na reaksyon, kadalang>sang>n ng>sang> loob ng 30 minuto matapos mag­iniksyon. Puwedeng tumuloy ang allergic na reaksyon ng>sang> allergic shock, na ing>sang> nang emerhensya. Para maiwang>sang>n ang allergic na reaksyon at allergic shock, tanungin ang tao bago mag­iniksyon: “Nagkaroon ka na ba ng reaksyon ng>sang> gamot na ito—tulad ng pamamantal, pangangati, pagumbok o paglobo o kahirapang huminga?” Kung oo ang ng>sang>got, huwag gamitin ang gamot ng>sang> anumang anyo, o anumang gamot na kapamilya nito. Tuwing mag­iiniksyon ng gamot, magmatyag ng>sang> mga palatandaan ng allergic na reaksyon at allergic shock at magtabi ng gamot na panlunas. Banayad na allergic na reaksyon Palatandaan: • pangangati • pagbahing • pantal o butlig (rashes) Panlunas: Magbigay ng 25 mg diphenhydramine, iinumin 3 bese bawat araw hanggang mawala ang mga palatandaan . Maaaring mas tiisin ng buntis o nagpapasusong babae ang gambala na dulot ng banayad na allergic na reaksyon kumpara ng>sang> panganib ng paggamit ng antihistamine. Katamtaman hanggang matinding allergic na reaksyon Palatandaan: • pangangati • pamamantal • lumolobo na bibig at dila • kahirapang huminga Panlunas: 1 . Mag-iniksyon agad ng 0 .5 mg ng epinephrine ng>sang> ilalim ng balat . Tingnan ang drawing ng>sang> pahina 544 . Mag-iniksyon ulit matapos ang 20 minuto kung hindi bumuti ang mga palatandaan . 2 . Magbigay ng 25 mg diphenhydramine o promethazine, iinumin o iiniksyon ng>sang> kalamnan . Ulitin matapos ang 8 oras o mas maaga pa kung hindi bumuti ang mga palatandaan . 3 . Bantayan siya nang hindi bababa ng>sang> 4 na oras para matiyak na hindi tumuloy ng>sang> allergic shock . Allergic shock Palatandaan: • pangangati o • lumolobo na bibig pamamantal at dila • biglaan na pamumutla • kahirapang huminga o malamig, namamang>sang> na balat (malamig na pawis) • mahina at mabilis na pulso o tibok ng puso (higit ng>sang> 100 bawat minuto) • pagkawala ng malay Panlunas: 1 . Mag-iniksyon agad ng 0 .5 mg ng epinephrine ng>sang> ilalim ng balat . Tingnan ang drawing ng>sang> pahina 544 . Mag-iniksyon ulit matapos ang 20 minuto kung hindi bumuti ang mga palatandaan . 2 . Mag-iniksyon ng 50 mg diphenhydramine o promethazine ng>sang> kalamnan . Ulitin matapos ang 8 oras o mas maaga pa kung hindi bumuti ang mga palatandaan . 3 . Mag-iniksyon ng 500 mg hydrocortisone (cortisol) ng>sang> kalamnan at ulitin matapos ang 4 na oras kung kailangan . O kaya, mag-iniksyon ng 20 mg dexamethasone ng>sang> kalamnan at ulitin matapos ang 6 na oras kung kailangan . 4 . Bantayan siya ng 8–12 oras para matiyak na hindi na bumalik ang mga palatandaan . Iwanan siya ng steroid na gamot na iinumin kung babalik ang palatandaan . Dapat uminom siya ng 500–1,000 mg ng hydrocortisone at ulitin matapos ang 4 na oras kung kailangan . O kaya uminom siya ng 20 mg ng dexamethasone at ulitin matapos ang 6 na oras kung kailangan . 545

Paano Mag-iniksyon<br />

MAGHANDA NA LUNASAN ANG ALLERGIC NA REAKSYON AT ALLERGIC SHOCK<br />

May mga gamot, laluna mga antibiotics tulad <strong>ng</strong> penicillin at ampicillin, na nakaka pagdulot<br />

<strong>ng</strong> allergic na reaksyon, kadala<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> 30 minuto matapos mag­iniksyon.<br />

Puwede<strong>ng</strong> tumuloy a<strong>ng</strong> allergic na reaksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> allergic shock, na i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> na<strong>ng</strong> emerhensya. Para<br />

maiwa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> allergic na reaksyon at allergic shock, tanu<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> tao bago mag­iniksyon:<br />

“Nagkaroon ka na ba <strong>ng</strong> reaksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> gamot na ito—tulad <strong>ng</strong> pamamantal, pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati, pagumbok<br />

o paglobo o kahirapa<strong>ng</strong> humi<strong>ng</strong>a?” Ku<strong>ng</strong> oo a<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>got, huwag gamitin a<strong>ng</strong> gamot<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> anuma<strong>ng</strong> anyo, o anuma<strong>ng</strong> gamot na kapamilya nito. Tuwi<strong>ng</strong> mag­iiniksyon <strong>ng</strong> gamot,<br />

magmatyag <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga palatandaan <strong>ng</strong> allergic na reaksyon at allergic shock at magtabi <strong>ng</strong><br />

gamot na panlunas.<br />

Banayad na allergic na reaksyon<br />

Palatandaan: • pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati • pagbahi<strong>ng</strong> • pantal o butlig (rashes)<br />

Panlunas:<br />

Magbigay <strong>ng</strong> 25 mg diphenhydramine, iinumin 3 bese bawat araw ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> mawala a<strong>ng</strong> mga<br />

palatandaan .<br />

Maaari<strong>ng</strong> mas tiisin <strong>ng</strong> buntis o nagpapasuso<strong>ng</strong> babae a<strong>ng</strong> gambala na dulot <strong>ng</strong> banayad na allergic<br />

na reaksyon kumpara <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>anib <strong>ng</strong> paggamit <strong>ng</strong> antihistamine.<br />

Katamtaman ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> matindi<strong>ng</strong> allergic na reaksyon<br />

Palatandaan: • pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati<br />

• pamamantal<br />

• lumolobo na bibig<br />

at dila<br />

• kahirapa<strong>ng</strong> humi<strong>ng</strong>a<br />

Panlunas:<br />

1 . Mag-iniksyon agad <strong>ng</strong> 0 .5 mg <strong>ng</strong> epinephrine <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ilalim <strong>ng</strong> balat . Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> drawi<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pahina<br />

544 . Mag-iniksyon ulit matapos a<strong>ng</strong> 20 minuto ku<strong>ng</strong> hindi bumuti a<strong>ng</strong> mga palatandaan .<br />

2 . Magbigay <strong>ng</strong> 25 mg diphenhydramine o promethazine, iinumin o iiniksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kalamnan . Ulitin<br />

matapos a<strong>ng</strong> 8 oras o mas maaga pa ku<strong>ng</strong> hindi bumuti a<strong>ng</strong> mga palatandaan .<br />

3 . Bantayan siya na<strong>ng</strong> hindi bababa <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 4 na oras para matiyak na hindi tumuloy <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> allergic shock .<br />

Allergic shock<br />

Palatandaan: • pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ati o • lumolobo na bibig<br />

pamamantal<br />

at dila<br />

• biglaan na pamumutla • kahirapa<strong>ng</strong> humi<strong>ng</strong>a<br />

o malamig, namama<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

na balat (malamig na<br />

pawis)<br />

• mahina at mabilis na<br />

pulso o tibok <strong>ng</strong> puso<br />

(higit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 100 bawat<br />

minuto)<br />

• pagkawala <strong>ng</strong> malay<br />

Panlunas:<br />

1 . Mag-iniksyon agad <strong>ng</strong> 0 .5 mg <strong>ng</strong> epinephrine <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ilalim <strong>ng</strong> balat . Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> drawi<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pahina<br />

544 . Mag-iniksyon ulit matapos a<strong>ng</strong> 20 minuto ku<strong>ng</strong> hindi bumuti a<strong>ng</strong> mga palatandaan .<br />

2 . Mag-iniksyon <strong>ng</strong> 50 mg diphenhydramine o promethazine <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kalamnan . Ulitin matapos a<strong>ng</strong> 8 oras<br />

o mas maaga pa ku<strong>ng</strong> hindi bumuti a<strong>ng</strong> mga palatandaan .<br />

3 . Mag-iniksyon <strong>ng</strong> 500 mg hydrocortisone (cortisol) <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kalamnan at ulitin matapos a<strong>ng</strong> 4 na oras<br />

ku<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an . O kaya, mag-iniksyon <strong>ng</strong> 20 mg dexamethasone <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kalamnan at ulitin matapos<br />

a<strong>ng</strong> 6 na oras ku<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an .<br />

4 . Bantayan siya <strong>ng</strong> 8–12 oras para matiyak na hindi na bumalik a<strong>ng</strong> mga palatandaan . Iwanan siya<br />

<strong>ng</strong> steroid na gamot na iinumin ku<strong>ng</strong> babalik a<strong>ng</strong> palatandaan . Dapat uminom siya <strong>ng</strong> 500–1,000<br />

mg <strong>ng</strong> hydrocortisone at ulitin matapos a<strong>ng</strong> 4 na oras ku<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an . O kaya uminom siya <strong>ng</strong> 20<br />

mg <strong>ng</strong> dexamethasone at ulitin matapos a<strong>ng</strong> 6 na oras ku<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an .<br />

545

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!