Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan
Share Embed Flag
Download ePaper

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

hesperian.org
from hesperian.org More from this publisher
07.12.2012 Views

542 ng>Mgang> ng>Kang>sang>nayanng> ng>sang> ng>Pangangalagang> ng Kalusugan Paano Mag-iniksyon Hindi madalas kailangan ang iniksyon. Maraming gamot na minng>sang>n binibigay ng>sang> iniksyon ang mas ligtas kung pinapainom. Pero maaaring kailangan na mag­iniksyon: • kung walang anyo o pormulasyon ang gamot na puwedeng ipainom. • kung hindi makalunok ang tao o hindi mapatagal ang gamot dahil ng>sang> pagsusuka. • ng>sang> ilang emerhensya, tulad ng pagdurugo o impeksyon matapos manganak o magpalaglag. Mahalagang wasto ang pagbibigay ng iniksyon. Puwedeng maging mapanganib ang mga ito kung binigay ng>sang> maling lugar, maling paraan, o kung hindi nilinis nang tama ang heringgilya, kamay at lugar na tinarakan. Maingat na sundin ang lahat ng direksyon ng>sang> ‘Paano maginiksyon,’ pahina 544. Pagpigil ng>sang> impeksyon Ang mga karayom at heringgilya na hindi nalinis at nadisimpekta nang tama ay maaaring magpang>sang> ng ng>sang>kit tulad ng HIV/AIDS o ng>sang>kit ng>sang> atay (hepatitis) ng>sang> ibang tao. Maaari din itong magdulot ng maluhang impeksyon ng>sang> pinagtarakan o ng>sang> dugo. • Huwag na huwag gumamit ng parehong karayom at heringgilya para mag­iniksyon ng higit ng>sang> ing>sang>ng tao na hindi muna nililinis at dinidisimpekta ang karayom at heringgilya. Sundin ang mga hakbang ng>sang> pahina 528. • Matapos pakuluan ang karayom, huwag idikit ng>sang> anumang bagay na hindi nadisimpekta. • Kung pang­ing>sang>ng gamit lang ang karayom, nang>sang> pahina 528 ang ligtas na pagdispatng>sang> nito. SAAN MAGBIBIGAY NG INIKSYON May dalawang batayang klase ng iniksyon: • iniksyon na pumupunta ng>sang> kalamnan (intramuscular o IM) • iniksyon na pumupunta ng>sang> matabang layer o ng>sang>pin ng>sang> ilalim ng balat (subcutaneous) Nakabatay ang pipiliing lugar na iiniksyonan ng>sang> dami ng gamot na ibibigay, laki ng taong bibigyan, at klase ng gamot na gagamitin. Tingnan ang pahina 544 para ng>sang> impormasyon kung paano ibigay ang 2 klase ng iniksyon. Sa kalamnan dapat pumunta (IM) ang karamihan ng>sang> mga de­iniksyon na gamot na nang>sang> librong ito. Ang IM na iniksyon ay puwedeng itusok ng>sang> malaking kalamnan ng pigi, braso o hita. Pinakamahung>sang>y na gamitin ang pigi o hita ng>sang> halip na braso kung: • mahigit ng>sang> 2 ml (2 cc) ang ibibigay. (Pero huwag na huwag ibigay ng>sang> iing>sang>ng pagturok ang sobra ng>sang> 3 ml (3 cc). Sa halip ay hatiin ng>sang> 2 pag­iniksyon.) • malamang magdudulot ng pananakit ang gamot kapag itinurok. • masyadong maliit o mang>sang>ma ang nutrisyon ng taong tuturukan. Sa pigi, palaging mag-iniksyon ng>sang> gawing itaas at labas na hati . Iparelaks ang braso na nakadikit ng>sang> katawan . Magsukat ng 2 lapad ng daliri mula ng>sang> gilid ng buto ng balikat . Sa hita, mag-iniksyon ng>sang> gawing itaas at labas na hati . (Ito ang pinakamahung>sang>y na pag-iniksyon ng>sang> mga ng>sang>nggol .)

PAANO MAGHANDA NG HERINGGILYA PARA PANG-INIKSYON Paano Mag-iniksyon Bago maghanda ng heringgilya, hugang>sang>n ang iyong kamay ng ng>sang>bon at tubig. Kung puwedeng gamitin ulit (reung>sang>ble) ang heringgilya, magsimula ng>sang> unang hakbang. Kung ing>sang>ng gamitan lang ang heringgilya (dispong>sang>ble), bukng>sang>n nang maingat ang pakete at magsimula ng>sang> ika­2 hakbang. 1. Sundin ang direksyon ng>sang> pag­disimpekta ng heringgilya ng>sang> pahina 528. 2. Pagkabitin ang karayom at heringgilya na paanan ng karayom at dulo ng plunger lang ang hinahawakan. HUWAG hawakan dito. plunger pansukat na linya 3. May mga gamot na handa na agad gamitin. Kung ganito ang gamot mo, sundin ang hakbang 4, 5 at 10. Kung kailangan pang ihalo ang gamot ng>sang> distilled water, sundin ang mga hakbang 4–10. 4. Linisin ang botelyang lalagyan (ampule) ng gamot o distilled water. Tapos baliin ang tuktok. 5. Punuin ang heringgilya. Ingatan na hindi madikit ang karayom ng>sang> labas ng ampule. PUWEDE hawakan dito. paanan ng karayom karayom 6. Punang>sang>n ang takip na goma ng botelya ng gamot. Gumamit ng malinis na tela o bulak na bang>sang> ng>sang> alkohol o pinakuluang tubig. 7. Iiniksyon ang distilled water ng>sang> botelya na may pulbos na gamot. 8. Kalugin hanggang lubos na humalo ang gamot ng>sang> tubig. 9. Punuin muli ang heringgilya. 10. Palabasin ang lahat ng hangin ng>sang> heringgilya. Para magawa ito, patayuin ang heringgilya na nang>sang> taas ang karayom at pitik­pitikin dito para kumawala pataas ang anumang bula ng hangin. Tapos, dahandahang itulak nang kaunti ang plunger hanggang makalabas ang lahat ng hangin ng>sang> karayom. Ingatan nang husto na hindi madikit ng>sang> kahit ano ang karayom —kahit na tela o bulak na bang>sang> ng alkohol. Kung madikit ng>sang> kahit ano ang karayom, pakuluan ito muli. 543

PAANO MAGHANDA NG HERINGGILYA PARA PANG-INIKSYON<br />

Paano Mag-iniksyon<br />

Bago maghanda <strong>ng</strong> heri<strong>ng</strong>gilya, huga<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> kamay <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bon at tubig. Ku<strong>ng</strong><br />

puwede<strong>ng</strong> gamitin ulit (reu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ble) a<strong>ng</strong> heri<strong>ng</strong>gilya, magsimula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> una<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong>. Ku<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

gamitan la<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> heri<strong>ng</strong>gilya (dispo<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ble), buk<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n na<strong>ng</strong> mai<strong>ng</strong>at a<strong>ng</strong> pakete at magsimula<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ika­2 hakba<strong>ng</strong>.<br />

1. Sundin a<strong>ng</strong> direksyon<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pag­disimpekta <strong>ng</strong><br />

heri<strong>ng</strong>gilya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pahina 528.<br />

2. Pagkabitin a<strong>ng</strong> karayom at heri<strong>ng</strong>gilya na<br />

paanan <strong>ng</strong> karayom at dulo <strong>ng</strong> plu<strong>ng</strong>er<br />

la<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> hinahawakan.<br />

HUWAG hawakan dito.<br />

plu<strong>ng</strong>er<br />

pansukat<br />

na linya<br />

3. May mga gamot na handa na agad gamitin.<br />

Ku<strong>ng</strong> ganito a<strong>ng</strong> gamot mo, sundin<br />

a<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> 4, 5 at 10. Ku<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an<br />

pa<strong>ng</strong> ihalo a<strong>ng</strong> gamot <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> distilled water,<br />

sundin a<strong>ng</strong> mga hakba<strong>ng</strong> 4–10.<br />

4. Linisin a<strong>ng</strong><br />

botelya<strong>ng</strong><br />

lalagyan<br />

(ampule) <strong>ng</strong><br />

gamot o distilled<br />

water. Tapos<br />

baliin a<strong>ng</strong> tuktok.<br />

5. Punuin a<strong>ng</strong><br />

heri<strong>ng</strong>gilya.<br />

I<strong>ng</strong>atan na hindi<br />

madikit a<strong>ng</strong><br />

karayom <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

labas <strong>ng</strong> ampule.<br />

PUWEDE hawakan dito.<br />

paanan <strong>ng</strong><br />

karayom<br />

karayom<br />

6. Puna<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n a<strong>ng</strong><br />

takip na goma<br />

<strong>ng</strong> botelya <strong>ng</strong><br />

gamot. Gumamit<br />

<strong>ng</strong> malinis na<br />

tela o bulak na<br />

ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> alkohol o<br />

pinakulua<strong>ng</strong> tubig.<br />

7. Iiniksyon a<strong>ng</strong> distilled<br />

water <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> botelya<br />

na may pulbos na<br />

gamot.<br />

8. Kalugin ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

lubos na humalo<br />

a<strong>ng</strong> gamot <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

tubig.<br />

9. Punuin muli a<strong>ng</strong><br />

heri<strong>ng</strong>gilya.<br />

10. Palabasin a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>in <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> heri<strong>ng</strong>gilya.<br />

Para magawa ito, patayuin<br />

a<strong>ng</strong> heri<strong>ng</strong>gilya na<br />

na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> taas a<strong>ng</strong> karayom<br />

at pitik­pitikin dito<br />

para kumawala pataas<br />

a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> bula <strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>in. Tapos, dahandaha<strong>ng</strong><br />

itulak na<strong>ng</strong><br />

kaunti a<strong>ng</strong> plu<strong>ng</strong>er<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> makalabas<br />

a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

karayom.<br />

I<strong>ng</strong>atan na<strong>ng</strong> husto na hindi madikit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kahit ano a<strong>ng</strong> karayom —kahit na tela o bulak<br />

na ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> alkohol. Ku<strong>ng</strong> madikit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kahit ano a<strong>ng</strong> karayom, pakuluan ito muli.<br />

543

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!