07.12.2012 Views

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Paano Mag-ek<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>min <strong>ng</strong> Ari <strong>ng</strong> Babae (Pelvic Exam)<br />

Paano kapain a<strong>ng</strong> mga bahagi<strong>ng</strong> reproduktibo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> tiyan<br />

1. Ipasok a<strong>ng</strong> hintuturo <strong>ng</strong> kamay na may guwantes <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob<br />

<strong>ng</strong> puwerta. Haba<strong>ng</strong> pinapasok, mai<strong>ng</strong>at na idiin pababa<br />

a<strong>ng</strong> mga kalamnan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palibot <strong>ng</strong> puwerta. Kapag nagrelaks<br />

na a<strong>ng</strong> katawan <strong>ng</strong> babae, ipasok din a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>gitna<strong>ng</strong><br />

daliri. Ipihit a<strong>ng</strong> kamay para na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> taas a<strong>ng</strong> palad.<br />

2. Kapain a<strong>ng</strong> bukana <strong>ng</strong> matris (cervix) para malaman<br />

ku<strong>ng</strong> matatag ito at pabilog. Tapos maglagay <strong>ng</strong> daliri<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> magkabila<strong>ng</strong> gilid <strong>ng</strong> cervix at mai<strong>ng</strong>at na igalaw a<strong>ng</strong><br />

cervix. Dapat madali ito<strong>ng</strong> maigalaw, na hindi ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit.<br />

Ku<strong>ng</strong> ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit, maaari<strong>ng</strong> may impeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> matris, tubo o<br />

obaryo. Ku<strong>ng</strong> malambot a<strong>ng</strong> cervix, maaari<strong>ng</strong> buntis siya.<br />

Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> matris ay:<br />

• malambot at malaki <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kapa,<br />

malama<strong>ng</strong> buntis siya.<br />

• bukol­bukol at matigas <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kapa,<br />

maaari<strong>ng</strong> may fibroid o iba pa<strong>ng</strong><br />

tumutubo (ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> p. 380).<br />

• ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit kapag hinipo, malama<strong>ng</strong><br />

may impeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob.<br />

• hindi naigagalaw na<strong>ng</strong> madali,<br />

maaari<strong>ng</strong> may mga peklat mula<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> luma<strong>ng</strong> impeksyon (PID—<br />

pelvic inflammatory disease,<br />

ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> p. 274).<br />

3. Kapain a<strong>ng</strong> matris <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

pamamagitan <strong>ng</strong> mai<strong>ng</strong>at<br />

na pagtulak <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

Laki <strong>ng</strong> matris kapag buntis<br />

12 li<strong>ng</strong>go<br />

10 li<strong>ng</strong>go<br />

8 li<strong>ng</strong>go<br />

Mai<strong>ng</strong>at<br />

na galawgalawin<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

magkabila<strong>ng</strong><br />

gilid a<strong>ng</strong><br />

cervix .<br />

puson gamit a<strong>ng</strong> kamay mo<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> labas. Igagalaw nito<br />

a<strong>ng</strong> mga bahagi<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob (matris, tubo at obaryo)<br />

na<strong>ng</strong> papalapit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kamay mo<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob. Maaari<strong>ng</strong><br />

naka kili<strong>ng</strong> paharap o palikod a<strong>ng</strong> matris. Ku<strong>ng</strong> hindi mo<br />

makapa <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> harap <strong>ng</strong> cervix, mai<strong>ng</strong>at na ial<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> a<strong>ng</strong> cervix<br />

at kapain <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palibot nito a<strong>ng</strong> katawan <strong>ng</strong> matris. Ku<strong>ng</strong><br />

makapa mo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ilalim <strong>ng</strong> cervix, nakakili<strong>ng</strong> ito palikod.<br />

4. Kapag nahanap mo na a<strong>ng</strong> matris, kapain a<strong>ng</strong> laki at<br />

hugis nito. Ipuwesto a<strong>ng</strong> mga daliri<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> gilid<br />

<strong>ng</strong> cervix, tapos “palakarin” <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palibot <strong>ng</strong> matris a<strong>ng</strong> mga<br />

daliri mo<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> labas. Dapat matatag, makinis, at mas<br />

maliit ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> dalandan.<br />

537

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!