Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan
Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan
Mga Kasanayan sa Pangangalaga ng Kalusugan
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Paano Mag-ek<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>min <strong>ng</strong> Ari <strong>ng</strong> Babae (Pelvic Exam)<br />
Paano kapain a<strong>ng</strong> mga bahagi<strong>ng</strong> reproduktibo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <strong>ng</strong> tiyan<br />
1. Ipasok a<strong>ng</strong> hintuturo <strong>ng</strong> kamay na may guwantes <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob<br />
<strong>ng</strong> puwerta. Haba<strong>ng</strong> pinapasok, mai<strong>ng</strong>at na idiin pababa<br />
a<strong>ng</strong> mga kalamnan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palibot <strong>ng</strong> puwerta. Kapag nagrelaks<br />
na a<strong>ng</strong> katawan <strong>ng</strong> babae, ipasok din a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>gitna<strong>ng</strong><br />
daliri. Ipihit a<strong>ng</strong> kamay para na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> taas a<strong>ng</strong> palad.<br />
2. Kapain a<strong>ng</strong> bukana <strong>ng</strong> matris (cervix) para malaman<br />
ku<strong>ng</strong> matatag ito at pabilog. Tapos maglagay <strong>ng</strong> daliri<br />
<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> magkabila<strong>ng</strong> gilid <strong>ng</strong> cervix at mai<strong>ng</strong>at na igalaw a<strong>ng</strong><br />
cervix. Dapat madali ito<strong>ng</strong> maigalaw, na hindi ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit.<br />
Ku<strong>ng</strong> ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit, maaari<strong>ng</strong> may impeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> matris, tubo o<br />
obaryo. Ku<strong>ng</strong> malambot a<strong>ng</strong> cervix, maaari<strong>ng</strong> buntis siya.<br />
Ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> matris ay:<br />
• malambot at malaki <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kapa,<br />
malama<strong>ng</strong> buntis siya.<br />
• bukolbukol at matigas <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kapa,<br />
maaari<strong>ng</strong> may fibroid o iba pa<strong>ng</strong><br />
tumutubo (ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> p. 380).<br />
• ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit kapag hinipo, malama<strong>ng</strong><br />
may impeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob.<br />
• hindi naigagalaw na<strong>ng</strong> madali,<br />
maaari<strong>ng</strong> may mga peklat mula<br />
<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> luma<strong>ng</strong> impeksyon (PID—<br />
pelvic inflammatory disease,<br />
ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> p. 274).<br />
3. Kapain a<strong>ng</strong> matris <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />
pamamagitan <strong>ng</strong> mai<strong>ng</strong>at<br />
na pagtulak <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />
Laki <strong>ng</strong> matris kapag buntis<br />
12 li<strong>ng</strong>go<br />
10 li<strong>ng</strong>go<br />
8 li<strong>ng</strong>go<br />
Mai<strong>ng</strong>at<br />
na galawgalawin<br />
<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />
magkabila<strong>ng</strong><br />
gilid a<strong>ng</strong><br />
cervix .<br />
puson gamit a<strong>ng</strong> kamay mo<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> labas. Igagalaw nito<br />
a<strong>ng</strong> mga bahagi<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob (matris, tubo at obaryo)<br />
na<strong>ng</strong> papalapit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kamay mo<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob. Maaari<strong>ng</strong><br />
naka kili<strong>ng</strong> paharap o palikod a<strong>ng</strong> matris. Ku<strong>ng</strong> hindi mo<br />
makapa <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> harap <strong>ng</strong> cervix, mai<strong>ng</strong>at na ial<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> a<strong>ng</strong> cervix<br />
at kapain <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palibot nito a<strong>ng</strong> katawan <strong>ng</strong> matris. Ku<strong>ng</strong><br />
makapa mo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ilalim <strong>ng</strong> cervix, nakakili<strong>ng</strong> ito palikod.<br />
4. Kapag nahanap mo na a<strong>ng</strong> matris, kapain a<strong>ng</strong> laki at<br />
hugis nito. Ipuwesto a<strong>ng</strong> mga daliri<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> loob <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> gilid<br />
<strong>ng</strong> cervix, tapos “palakarin” <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palibot <strong>ng</strong> matris a<strong>ng</strong> mga<br />
daliri mo<strong>ng</strong> na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> labas. Dapat matatag, makinis, at mas<br />
maliit ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> dalandan.<br />
537