You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
insanın mənşəyi, embriologiya, genetika, dermatologiya,<br />
botanika, insan anatomiyası və fiziologiyası sahələrinə aiddir.<br />
Gətirilən elmi sübutlar isə müəllifin əldə edə bildiyi<br />
mövcud müasir elmi ədəbiyyata əsaslanır.<br />
Qeyd etmək lazımdır ki, Qurani-Kərimdə biologiyaya aid<br />
çoxlu (bu kitabçada toxunulmayan) başqa fikirlər də mövcuddur<br />
ki, onları adi müşahidəçilik yolu ilə də dərk etmək mümkündür.<br />
Bu yazıda yalnız o bioloji fikirlərə yer verilmişdir ki,<br />
onları yalnız 18-20-ci əsrlərə qədər (müasir elmi dəlillər olmadan)<br />
dərk etmək mümkün olmamış və bu səbəbdən bu fikirlərin<br />
dürüstlüyü inkar edilmiş və ya şübhə altına alınmışdır.<br />
Kitabçanın tərtib olunmasında öz qiymətli məsləhətlərini<br />
əsirgəməyən biologiya elmləri doktoru, professor E.Axundovaya,<br />
professor Q.Mustafayevə, yazının redaktorluğuna razılıq<br />
verən akademik V.Məmmədəliyevə və çap işlərini öz öhdəsinə<br />
götürmüş Hacı Eyyub Heydərova dərin minnətdarlığımızı çatdırırıq.<br />
Kitabçanı diqqətlə oxuyub, qüsurlara aid olan qeydlərini<br />
müəllifə çatdıran oxuculara qabaqcadan minnətdarlığımızı<br />
bildiririk.<br />
TƏKAMÜL TƏLİMİNƏ AİD<br />
İlk həyat harada əmələ gəlib?<br />
Müasir elm tərəfindən sübut edilmişdir ki, həyat (yəni<br />
canlılar və onları təşkil edən üzvi maddələr) qeyri-üzvi<br />
maddələrdən əmələ gəlmişdir. Bu fikri ilk dəfə 20-ci əsrdə<br />
nəzəriyyə şəklində irəli sürən rus alimi A.Oparin olmuşdur.<br />
Həyatın qeyri-üzvi maddələrdən (gildən) əmələ gəlməsi<br />
1400 il bundan əvvəl müqəddəs Qurani-Kərimin ayələrində<br />
açıq-aydın göstərilib. Lakin həyatın ilk dəfə harada (yerdə,<br />
yoxsa başqa planetlərdə) əmələ gəlməsi məsələsi müasir elm<br />
tərəfindən hələlik müəyyən olunmamışdır. Bununla belə müasir<br />
alimlər elə hesab edirlər ki, həyatın qeyri-üzvi maddələrdən<br />
əmələ gəlməsi təkcə yerdə deyil, kainatın başqa yerlərində<br />
(digər günəş sistemi planetlərinin birində) də əmələ gələ bilər.<br />
Buna görə də bir çox alimlər həyatın yer üzünə kainatın başqa<br />
yerindən gəlməsini istisna etmirlər. Bu fikrin tərəfdarları biogenez<br />
nəzəriyyəsini irəli sürmüşlər. Bu nəzəriyyə həyatın yer<br />
üzünə başqa yerdən gəlməsini əsaslandırır.<br />
Bu məsələ barədə müqəddəs Qurani-Kərimin ayələrində<br />
belə deyilir:<br />
- Əl-Bəqərə (2-ci) surəsi: 36-cı ayə – Şeytan onları azdırıb<br />
olduqları yerdən uzaqlaşdırdı. Biz də (Adəm, Həvva və<br />
Şeytana) dedik: «Bir-birinizə düşmən kəsilərək yer üzünə<br />
enin! yerdə sizin üçün müəyyən vaxta qədər sığınacaq<br />
və yaşayış vasitələri var»;<br />
38-ci ayə – Biz dedik: «Hamınız buradan yer üzünə enin!<br />
Mənim tərəfimdən sizə bir yol göstərən (hidayət) gəldiyi<br />
zaman Mənim hidayətimə tabe olanlara heç bir qorxu<br />
yoxdur və onlar qəmgin olmazlar»;<br />
- Əl-Əraf (7-ci) surəsi: 10-cu ayə – «Sizi yer üzündə<br />
yerləşdirdik və orada sizin üçün dolanacaq vasitələri<br />
yaratdıq. Siz isə olduqca az şükür edirsiniz»;<br />
6<br />
7