Fachowy Elektryk 5/2015

5/2015 

Październik 2015 

ISSN 1643-7209 

Light is Life 

www.essystem.pl

Gira eNet 

Nowy dwukierunkowy system radiowy 

www.gira.com/enet 

Prosta modernizacja instalacji elektrycznej 

Gira eNet jest nowym dwukierunkowym systemem radiowym 

do inteligentnego zarządzania nowoczesną instalacją elektryczną. 

dla inteligentnych sieci i kontroli nowoczesnej instalacji elektrycznej. 

Funkcje, takie jak sterowanie oświetleniem i żaluzjami można 

łatwo wyposażyć w elementy radiowe tworzące wspólna sieć. 

Już istniejące przełączniki można łatwo zamienić na radiowe, bez 

rozkuwania ścian i układania przewodów. Do obsługi systemu 

służą wyłączniki i ściemniacze radiowe, nadajniki ścienne 

oraz piloty. 

Rys. od lewej: System Gira eNet radiowy wyłącznik/ściemniacz, 

pojedynczy, System 2000; Gira eNet radiowy sterownik żaluzjowy, 

pojedynczy; Gira eNet radiowy nadajnik ścienny, potrójny; 

Gira E2, biały z połyskiem 

Wygodna obsługa za pomocą Gira G1 

W połączeniu z serwerem Gira Gira eNet, nowy G1 może 

służyć do centralnego zarządzania systemem Gira eNet. 

Doskonały dotykowy wyświetlacz multi-touch zapewnia 

komfortową obsługę wszystkich funkcji za pomocą dotyku 

palca lub gestu. 

Rys.: Gira G1, biały [dostępny od 11/2014] 

eNet jest łatwy w obsłudze jak telefon komórkowy 

W domu, w pracy czy w podróży: za pośrednictwem serwera 

Gira eNet i bramki telefonicznej możliwe jest sterowanie całym 

systemem za pomoca iPhone, iPad i smartfonów z systemem 

Android. Natomiast serwer eNet pozwala na wykorzystanie 

komputera do zarządzania całym systemem radiowym. 

Rys.: nowy interfejs do bramki telefonicznej Gira w smartfonie 

[dostępny od 12/2014] 

Nagrody Gira G1: Design Plus przyznany na Light + Building 2014 

[Projekt urządzenia i interfejsu Schmitz Visual Communication] 

TEMA 2 SP. z.o.o., ul. Boryny 7, PL – 02 - 257 Warszawa 

Tel. +48 - 22 87 80 347 Faks +48 - 22 84 64 745 – www.gira.pl biuro@tema.pl

Drodzy czytelnicy! 

www.fachowyelektryk.pl 

Wydawca: 

Wydawnictwo Target Press 

sp. z o.o. sp. k. 

Biuro w Warszawie: 

ul. Przasnyska 6B, 01-756 Warszawa 

tel. +48 22 635 05 82 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Redaktor Naczelna: 

Małgorzata Dobień 

tel. kom. 502 255 773 

malgorzata.dobien@targetpress.pl 

Redaktor Prowadzący 

Jerzy Wierzbowski 

tel. kom. 501 602 059 

jerzy.wierzbowski@targetpress.pl 

Dyrektor Marketingu i Reklamy: 

Robert Madejak 

tel. kom. 512 043 800 

robert.madejak@targetpress.pl 

Dział Promocji i Reklamy: 

Andrzej Kalbarczyk 

tel. kom. 531 370 279 

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl 

Marcin Sikora 

tel. kom. 515 251 052 

marcin.sikora@targetpress.pl 

Ryszard Staniszewski 

tel. kom. 503 110 913 

ryszard.staniszewski@targetpress.pl 

Dyrektor Zarządzający: 

Robert Karwowski 

tel. kom. 502 255 774 

robert.karwowski@targetpress.pl 

Adres Działu Promocji i Reklamy: 

ul. Przasnyska 6B, 01-756 Warszawa 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Prenumerata: 

prenumerata@fachowyelektryk.pl 

Skład: 

As-Art Violetta Nalazek 

as-art.studio@wp.pl 

Druk: 

MODUSS 

Redakcja nie zwraca tekstów 

niezamówionych, zastrzega sobie prawo 

ich redagowania oraz skracania. 

Nie odpowiadamy za treść 

zamieszczonych reklam. 

ISSN 1643-7209 

Nastąpiła nieoczekiwana – także dla mnie – zmiana. Redaktor Naczelna Małgorzata 

Dobień zdecydowała, w porozumieniu z kierownictwem Wydawnictwa 

Target-Press, że w związku ze zmianą sytuacji rodzinnej ograniczy swoje zaangażowanie 

w redagowanie Fachowego Elektryka. Przejęcie znacznej części jej 

dotychczasowych obowiązków zaproponowano mnie. 

Przechodząc przed kilkoma miesiącami na emeryturę, nie spodziewałem się takiego 

obrotu spraw. Ponieważ jednak w prowadzeniu czasopisma branży elektrycznej 

mam wieloletnie doświadczenie, propozycji nie odrzuciłem. Jako redaktor prowadzący 

witam więc serdecznie znanych mi (i znających mnie) już wcześniej oraz nowych 

czytelników i reklamodawców. Postaram się sprostać Waszym oczekiwaniom. 

W tym zeszycie naszego dwumiesięcznika znajdziecie sporą dawkę doniesień 

o aktualnych wydarzeniach mających związek z branżą elektrotechniki i pokrewnymi 

z nią. Przygotowaliśmy wraz ze współpracującymi firmami opisy wielu nowości 

technicznych, z którymi warto – naszym zdaniem – się zapoznać. Tradycyjnie 

zamieszczamy na łamach Fachowego Elektryka przegląd produktów. Tym razem 

został on poświęcony obudowom rozdzielnic nn. Jest spora dawka publikacji na 

temat instalacji wykonywanych natynkowo i z użyciem koryt kablowych. Dużo 

materiałów dotyczy techniki świetlnej i sprzętu oświetlenioweg, w tym źródeł LED. 

Podobnie przekazujemy wiele informacji z zakresu pomiarów elektrycznych. 

Życzę interesującej i przydatnej w praktyce zawodowej lektury 

Jerzy Wierzbowski 

redaktor prowadzący 

SPIS TREŚCI 

6 Aktualności 

14 Gospodarka 

15, 21, 33, 36, 51, 56, 61 i 79 Nowości, w tym: 

17 Osprzęt SONATA – przeciw drobnoustrojom 

56 Seria osprzętu Elektroplast – Volante 

18 Nowa rodzina przekładników niskiego napięcia ABB 

20 Konfigurator Hager – proste projektowanie krok po kroku 

22 Mniejsze, pojemniejsze, ładniejsze, czyli parę słów o obudowach rozdzielnic 

28 Przegląd obudów rozdzielnic nn 

34 Komponenty do kompensacji mocy biernej 

37 Niezbędnik wiedzy o czujkach i czujnikach 

40 Sensotec – wyłącznik i czujka ruchu w jednym 

42 Natynkowe systemy rozprowadzania instalacji elektrycznych 

46 Dobór systemów tras kablowych 

50 Systemy mocowania tras kablowych 

52 Osprzęt elektroinstalacyjny 

56 Seria osprzętu Volante 

57 G1 – przyjazna kontrola inteligentnego domu 

58 Przyszłość na wyciągnięcie ręki 

60 Domowe centrum sterowania 

62 Liniowe źródła światła LED 

68 Oświetlenie centrów handlowych – przede wszystkim atmosfera 

70 Oświetlenie biura dopasowane do konkretnych zadań 

72 Niezbędne pomiary instalacji elektrycznej 

75 Detektory kabli i przewodów 

80 Dobry trop dla pomiarowców 

82 Nowe reflektometry Meggera serii TDR2000 

84 Uziemienia złożone wielokrotne. Pomiary bez rozpinania złącz kontrolnych 

88 Warsztat Fachowego Elektryka 

90 Pozytywne wibracje

AKTUALNOŚCI 

Fachowego Elektryka 

ENERGETAB 2015 

– kraina obfitości dla elektryków 

Tegoroczne międzynarodowe targi energetyczne ENERGETAB 2015 w Bielsku-Białej były 

bardzo udane. Podczas zakończonej 17 września 2015 r. imprezie swoje najnowsze produkty 

zaprezentowało 736 wystawców z 17 krajów Europy i Azji. Chociaż liczba wystawców była prawie 

taka sama jak w roku ubiegłym, to powierzchnia zajmowana przez ekspozycję targową wzrosła 

o ok. 5%, osiągając prawie 4 ha urokliwie położonego terenu u stóp Dębowca i Szyndzielni. 

Wśród uczestniczących w targach specjalistów 

często można było usłyszeć opinie, 

że ograniczenia w dostępie do energii elektrycznej, 

które wystąpiły w czasie sierpniowych 

upałów spowodują, (być może), 

iż politycy z większą uwagą podejmą się 

poprawienia uwarunkowań prawnych i ekonomicznych 

dla usprawnienia realizacji inwestycji 

w energetyce. 

Energetyka w ostatnich latach istotnie 

zwiększyła nakłady na inwestycje lub modernizacje 

w sektorze wytwarzania energii, 

zaś w sektorze przesyłania i dystrybucji 

energii łączne nakłady będą w najbliższych 

latach sięgać 7 mld zł średnio rocznie. 

I dlatego na tych największych w tej branży 

w Europie Środkowej targach wystawcy 

Fot. Ryszard Staniszewski 

starali się pokazać swoje najnowocześniejsze 

maszyny, urządzenia, aparaty czy technologie, 

służące zwiększeniu niezawodności 

przesyłania energii elektrycznej oraz 

Fot. VCanal 

podniesieniu efektywności jej wytwarzania 

i użytkowania. Gama prezentowanych urządzeń 

i aparatów była bardzo szeroka: stacje 

transformatorowe, rozdzielnice, wyłączniki, 

przekładniki, kable i przewody, odnawialne 

źródła energii, aparaty i systemy pomiarowe, 

systemy automatyki, przesyłania 

i obróbki informacji, urządzenia UPS, 

agregaty prądotwórcze i napędy, słupy linii 

nn, SN, a nawet 110 kV, źródła światła wykorzystujące 

technologię LED oraz coraz 

sprawniejsze i gustowne oprawy, cała gama 

specjalistycznych pojazdów, podnośników 

i narzędzi oraz wiele innych wyrobów czy 

oferowanych usług. Praktycznie, prawie na 

każdym stoisku można było dostrzec ciekawe, 

innowacyjne rozwiązania – niektóre 

zrozumiałe być może tylko dla wąskiej 

grupy specjalistów. Coraz większa była też 

liczba urządzeń i systemów wspomagających 

produkcję energii z OZE, prezentowano 

także czynne instalacje fotowoltaiczne. 

Targom towarzyszyły konferencje i seminaria 

oraz ponad 20 prezentacji firmowych, 

a także wiele mniej formalnych spotkań wystawców 

z ich kontrahentami, w tym z licz- 

6 

Fachowy Elektryk 5 • 2015

AKTUALNOŚCI 


nie reprezentowanymi przedstawicielami 

największych inwestorów i wykonawców 

budów energetycznych. 

Wysokim poziomem merytorycznym odznaczały 

się warsztaty zorganizowane przez 

Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału 

Energii Elektrycznej, na których zostały 

przedstawione doświadczenia z budowy linii 

kablowych WN, pomiarów obciążeń i temperatur 

linii napowietrznych, a także zagadnienia 

związane z automatyzacją sieci. 

Tradycyjnie - w popołudniowej porze pierwszego 

dnia przewodniczący komisji konkursowej 

– prof. dr hab. inż. Jacek Wańkowicz, 

zapoznał licznie zgromadzonych w sali konferencyjnej 

hotelu Dębowiec z werdyktem 

komisji. Spośród 57 innowacyjnych produktów 

zgłoszonych do konkursu „na wyróżniający 

się produkt prezentowany na targach”, 

komisja konkursowa Pucharem Ministra 

Gospodarki wyróżniła „kompozytowy izolator 

osłonowy typ 442/200/1700” zgłoszony 

przez Zakłady Porcelany Elektrotechnicznej 

ZAPEL S.A. Natomiast Puchar PTPiREE 

zdobył „podnośnik izolowany do prac pod 

napięciem w sieciach SN Altec A50-OC” 

zgłoszony przez ARCON POLSKA Sp. z o.o. 

Przyznaną po raz pierwszy statuetkę „Energia” 

Prezydenta Miasta Bielsko-Biała otrzymała 

Elektrobudowa SA za rozdzielnicę SN 

w izolacji gazowej typu OPTIMA-24. Złoty 

Medal PSE SA za rejestrator zakłóceń 

i pomiarów synchronicznych RZ-40-PMU 

trafił do ENERGOTESTu zaś „Złoty Lew” 

im. Kazimierza Szpotańskiego „powędrował” 

do ZPrAE w Świętochłowicach za rejestrator 

RZS-9. 

Uroczystość ogłoszenia wyróżnień w Konkursie 

targowym organizator – ZIAD Bielsko-Biała 

wykorzystał dla złożenia gratulacji 

wystawcom obchodzącym swoje jubileusze, 

jak na przykład PTPiREE (za 20 lat 



owocnej współpracy), Schneider Electric 

(na 70-lecie REFA), Computers & Control 

(25-lecie) APS Energia (20-lecie). 

Dużym zainteresowaniem cieszyło się 

stoisko Strategicznego Partnera targów – 

TAURON Dystrybucji S.A., na którym 

prezentowane były nowoczesne technologie 

stosowane w spółce, jak e-BUS, AMIplus 

Wrocław oraz Dyspozycja Wysokich Napięć. 

Można było też wylosować przejażdżkę 

elektrycznym skuterem. Mówiąc 

o elektrycznych pojazdach warto wspomnieć 

o dużym zainteresowaniu, jakim 

cieszyły się hybrydowe samochody BMW 

eksponowane na stacji ładowania pojazdów 

obok pawilonu Schneider Electric Energy 

Polska. 

Dziękując wszystkim uczestnikom za tak 

liczny udział w bardzo udanych tegorocznych 

targach ich organizator targów – ZIAD 

Bielsko-Biała zaprasza wystawców, jak 

i zwiedzających do udziału w kolejnej edycji 

ENERGETAB 13-15 września 2016 r. 

RM, źródło ZIAD 

Więcej informacji 

o targach ENERGETAB 2015, 

w tym pełny wykaz produktów 

i firm wyróżnionych przez komisję 

konkursową oraz galeria zdjęć, 

są dostępne na stronie www.energetab.pl. 

Fachowy Elektryk 5 • 2015 

7

AKTUALNOŚCI 


Fachowy Elektryk 

na Energetabie 2015 

Wobec rangi, jaką podczas blisko trzydziestoletniej 

historii wypracowały sobie targi 

energetyczne w Bielsku-Białej, nie mogło na 

nich zabraknąć stoiska Fachowego Elektryka. 

W ramach tegorocznej, 27. edycji Energetabu 

mieliśmy tam własne ponad 30-metrowe 

stoisko, gdzie goście targowi mogli się 

zaopatrzyć w wydawnictwa Target Press, 

do którego należy Fachowy Elektryk oraz 

spotkać z gośćmi targowymi i przedstawicielami 

wystawców. Zresztą nasi pracownicy 

również bardzo aktywnie zwiedzali 

tereny tagowe docierając do znacznej części 

stoisk. Nie było to zadanie łatwe wobec liczby 

wystawców oraz ogólnej powierzchni 

ekspozycji. Udało się jednak podtrzymać 

dotychczasowe kontakty branżowe Fachowego 

Elektryka oraz nawiązać wiele nowych. 

Uzyskaliśmy wiele informacji przydatnych 

naszym zdaniem dla czytelników 

naszego czasopisma i w naszej pracy publikacyjnej. 

Jak co roku wydawnictwo Target Press porozumiało 

się z kilkoma innymi wystawcami 

i w wyniku tego gościł na swoim stoisku 

także przygotowane przez nich elementy 

ekspozycyjne. Dotyczyło to tym razem 

trzech firm: 

• Grupa Topex z wyrobami marek NEO 

(narzędzia produkowane w oparciu o nowoczesne 

materiały i technologie gwarantujące 

trwałość i niezawodność, przeznaczone 

do prac w wymagających warunkach) 

i GRAPHITE (specjalizująca 

się w elektronarzędziach przeznaczonych 

do intensywnego użytkowania, przy obciążeniach 

bliskich profesjonalnym); 

• Technokabel (firma specjalizująca się 

w produkcji kabli sygnalizacyjnych, 

informatycznych i elektrycznych oraz 

specjalnych, także kabli górniczych 

i ognioodpornych; 

• Karlik (osprzęt elektroinstalacyjny). 

We współpracy z tymi firmami Fachowy 

Elektryk organizował konkursy dla zwiedzającyh 

cieszące się dużym zainteresowaniem 

gości targowych. 

Red. Fachowego Elektryka 


8 


AKTUALNOŚCI 


Konkurs „Legendy Fluke” 

Firma Fluke ogłosiła konkurs „Legendy 

Fluke”, w którym użytkownicy cyfrowych 

multimetrów tej marki mogą wygrać zestaw 

jej przyrządów oraz uzyskać status „Legendy 

Fluke”. Zgłoszenia można nadsyłać do końca 

listopada. 

Konkurs to szansa dla użytkowników cyfrowych 

multimetrów Fluke na podzielenie się 

swoimi zawodowymi historiami, wygranie 

zestawu najnowocześniejszych przyrządów 

Fluke, jak również uzyskanie statusu 

„Legendy Fluke”. 

W promocji można wziąć udział na dwa 

sposoby – przedstawiając swoją historię 

na piśmie (w maksymalnie 300 słowach) 

lub przygotowując film wideo (trwający 

maksymalnie 3 min). Zgłaszane do konkursu 

historie, niezależnie od formy (tekstowej 

lub wideo) powinny przedstawiać 

przykład zwiększenia wydajności, rozwiązania 

konkretnego problemu lub zwiększenia 

efektywności dzięki zastosowaniu 

multimetru cyfrowego Fluke. Historie te 

należy przesyłać z użyciem formularza 

na stronie Fluke Legends (www.fluke.com/ 

PLPL/legend). 

Jury konkursowe złożone z wykwalifikowanych 

pracowników firmy Fluke oceni każdą 

historię i wytypuje zwycięzcę, oceniając 

sposób, w jaki wyjaśnione są korzyści firmy 

wynikające z użycia przyrządu Fluke oraz 

jak przedstawione zostały kreatywne zastosowania 

urządzenia. 

Zwycięzca zostanie nagrodzony zestawem 

najnowocześniejszych przyrządów Fluke 

Connect. 

Szczegółowe zasady dostępne są na 

www.fluke.com/PLPL/legend. Zgłoszenia należy 

wysyłać do 30 listopada 2015. Do wzięcia 

udziału w konkursie nie jest wymagane 

poświadczenie zakupu przyrządu Fluke. 

www.fluke.com/fluke/plpl 

Niemal 60 000 produktów w stałej ofercie TIM.pl 

Już ponad pięć razy więcej produktów niż podczas startu w lipcu 2013 r. 

liczy tzw. magazynowa oferta internetowego sklepu TIM.pl. To asortyment 

stale dostępny w ofercie i wysyłany do klientów w ciągu 

24 godzin od złożenia zamówienia. 

TIM SA – od czasu wejścia w sektor e-commerce i postawienia 

na multikanałowość (sprzedaż przez stronę www, aplikację mobilną, 

telefon, mail oraz za pośrednictwem biur i przedstawicieli handlowych) 

– stawia na natychmiastową dostępność jak najszerszej oferty. 

Dlatego każdego miesiąca zwiększa liczbę produktów stale dostępnych 

dla klientów. 

Po uruchomieniu sprzedaży online w połowie 2013 r. wynosiła ona 

11 000 produktów, pod koniec 2014 r. – 45 000, a dziś dochodzi do 

60 000. Jeśli doliczyć do tego towar dostępny na zamówienie (zazwyczaj 

w ciągu kilku-kilkunastu dni), okaże się, że stali klienci TIM SA 

z sektora B2B mają obecnie dostęp do ponad 113 000 unikalnych produktów. 

– Taka liczba czyni TIM niekwestionowanym liderem rynku dystrybucji 

artykułów elektrotechnicznych online – komentuje Krzysztof 

Folta, prezes Zarządu TIM SA. – E-commerce to najbardziej dynamicznie 

rozwijający się kanał sprzedaży. Klucz do uzyskania i utrzymania 

w nim przewagi konkurencyjnej stanowi w nim nie tylko atrakcyjna 

oferta cenowa, ale i stały dostęp klientów do jak najszerszego 

asortymentu – dodaje. 

Pod koniec 2015 r. liczba produktów dostępnych od ręki dla klientów 

e-sklepu TIM.pl wzrośnie do 70 000. Dalszemu poszerzaniu i uatrakcyjnianiu 

oferty ma służyć czterokrotne powiększenie Centrum Logistycznego 

TIM SA w podwrocławskich Siechnicach, co nastąpi już 

w przyszłym roku. 

www.tim.pl 

10 Fachowy Elektryk 5 • 2015

AKTUALNOŚCI 


Szkolenie: Separacja sygnałów w instalacjach AKPiA 

Firma Phoenix Contact zaprasza na kolejne 

szkolenie: Separacja sygnałów w instalacjach 

AKPiA. Jest ono przeznaczone dla pracowników 

utrzymania ruchu, projektantów, 

inżynierów, instalatorów i integratorów. 

Uczestnicy mają możliwość: 

• zapoznać się z rozwiązaniami stosowanymi 

przy transmisji, konwersji sygnałów 

analogowych, 

• poznać wybrane rodziny oferowanych 

przetworników analogowych oraz ich 

typowe aplikacje. 

W czasie warsztatów uczestnicy w praktyczny 

sposób mogą sprawdzić cechy charakterystyczne 

poznawanych przetworników, na które należy 

zwrócić uwagę w czasie późniejszej ich eksploatacji. 

Szkolenie jest bezpłatne i odbędzie się 

15 grudnia 2015 r., w siedzibie Phoenix Contact 

we Wrocławiu. Do dyspozycji uczestników 

przygotowano nowoczesne multimedialne sale 

szkoleniowe wyposażone w profesjonalny sprzęt 

oraz wszelkie niezbędne pomoce dydaktyczne. 

Zgłoszenia na szkolenia przyjmujemy przez 

formularz umieszczony na stronie 

www.phoenixcontact.pl/szkolenia. 

Zapraszamy! 

www.phoenix.com.pl 

Schrack Seconet i partnerzy 

o bezpieczeństwie pożarowym 

06–07 października 2015 w Hotelu Windsor w Jachrance odbyła się 

kolejna, IV edycja Ogólnopolskich Dni Zintegrowanych Systemów 

Bezpieczeństwa Pożarowego Schrack Seconet i Partnerzy. Padł kolejny 

rekord – w spotkaniu wzięło udział ponad 430 uczestników! 

Zgodnie z regułą przyjętą przez organizatorów w latach poprzednich 

spotkanie miało charakter przede wszystkim szkoleniowy. 

W ciągu dwóch dni specjalistycznych, merytorycznych wykładów 

połączonych z praktycznymi warsztatami u poszczególnych producentów, 

uczestnicy mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę z zakresu 

zaawansowanych systemów bezpieczeństwa. 

Wzorem lat poprzednich słuchacze mogli, nie tylko w głębszy i pełniejszy 

sposób, zapoznać się ze specyfiką systemów bezpieczeństwa 

w kontekście ochrony przeciwpożarowej, ale także mieli możliwość 

w sposób praktyczny przekonać się, jak systemy te funkcjonują we 

wzajemnej interakcji. Organizatorzy przedstawili przykłady współpracy 

systemów bezpieczeństwa z układami mechaniki i automatyki 

budynku. 

Najważniejszym punktem imprezy była prezentacja „na żywo” procedury 

zadziałania wszystkich zintegrowanych systemów bezpieczeństwa 

podczas pożaru. 

Pokaz INTEGRACJI został podzielony na kilka scenariuszy, 

by jeszcze bardziej szczegółowo omówić poszczególne zagadnienia. 

Systemy bezpieczeństwa w obiekcie budowlanym: BMS, SMS 

oraz system integrujący urządzenia bezpieczeństwa pożarowego 

zostały szczegółowo zaprezentowane pod kątem realizowanych 

funkcji, podziału kompetencji oraz wzajemnej współpracy. 

Podczas dwóch dni merytorycznych spotkań z najlepszymi ekspertami 

w branży słuchacze zapoznali się z najnowszymi wytycznymi, 

dotyczącymi projektowania m.in. systemów: SSP, SUG, BMS, 

SMS, CCTV, SKD, sterowania wentylacją, oddymianiem i wydzieleniami 

pożarowymi, a także sieci strukturalnych. 

Dalszych informacji może udzielić Marta Nowak – dyrektor marketingu 

firmy Schrack Seconect. 

marta.nowak@schrack-seconet.pl 


11

AKTUALNOŚCI 


KNX ma już 25 lat 

20 października 2015 r. miały miejsce niezwykle uroczyste obchody 

25. rocznicy powstania otwartego, światowego standardu 

zarządzania i kontroli urządzeń i budynków dla wszystkich rodzajów 

instalacji sterujących – KNX. 

Było to największe w historii, globalne wydarzenie w branży 

automatyki budynku, które odbyło się równocześnie w ponad 

40 krajach. 

Na zaproszenie KNX 

Association i KNX 

Polska spotkaliśmy 

się we wspaniałych 

wnętrzach warszawskiej 

restauracji Winosfera. 

Podczas części 

oficjalnej mieliśmy 

przyjemność wysłuchać 

przemówienia 

prezydenta KNX Association. 

Po tym Juan Cristian Santandreu Utermark – światowej klasy 

architekt – zachwycił nas swoją prezentacją na temat najnowszych 

trendów w architekturze. 

Wszystko bardzo profesjonalnie podsumował Damian Fituch 

z firmy Intelihouse w interesującym wykładzie na temat historii, 

działalności i perspektyw stowarzyszenia KNX – za co, w tym 

miejscu, serdecznie dziękujemy. 

Podziękowania również kierujemy do wszystkich obecnych za 

wspólnie spędzony wieczór. Dobry humor i szampańska zabawa, 

która trwała do późnych godzin nocnych jest dla nas miłym 

wspomnieniem i pozwala nam wierzyć, że w jeszcze większym 

gronie spotkamy się ponownie. 

KNX Polska 

Pokaz technologii 

zimnokurczliwej 

Podczas trzech dni targowych Energetabu na stoisku firmy 3M zostały 

zaprezentowane zimnokurczliwe głowice kablowe QTII, zimnokurczliwe 

mufy QS2000E oraz zintegrowane mufy zimnokurczliwe QS20 

reprezentujące najwyższy poziom zaawansowania technologicznego 

w osprzęcie kablowym. Prezentacje prowadzone przez specjalistów 

technicznych cieszyły się zainteresowaniem bardzo wielu gości targowych, 

w tym przede wszystkim związanych z elektroenergetyką. Podczas 

praktycznych pokazów montażu, ich uczestnicy nie tylko mogli 

naocznie przekonać się o łatwości instalacji muf i głowic na kablach, 

ale także samemu spróbować swoich sił w zakładaniu takiego osprzętu. 

Materiały zimnokurczliwe 3M w trakcie produkcji 

są wstępnie rozciągane i nakładane 

na spiralny rdzeń, który podczas instalacji 

z łatwością usuwa się ręcznie. Pamięć kształtu 

powoduje obkurczenie prefabrykatu, zapewniając 

niezawodne i trwałe uszczelnienie 

miejsca mechanicznego, a zarazem elektrycznego 

połączenia żył dwóch odcinków kabli 

np. za pomocą zaprasowywanych złączek. 

Do instalacji mufy lub głowicy nie jest potrzebny 

palnik ani inne dodatkowe narzędzia. 

Firma 3M, która wynalazła technologię zimnokurczliwą 

i jest liderem rynku osprzętu 

kablowego wykonanego w tej technologii, 

przyczynia się do ułatwienia pracy instalatorów 

i zapewnienia niezawodności działania 

sieci elektroenergetycznych. 

Źródło: 3M 


Szafy Rittal TS 8 zgodne z IEC 61439 

Deklaracja producenta o zgodności z normą IEC 

61439 dotyczy teraz także systemu szaf Rittal 

TS 8. Od momentu wprowadzenia nowej normy 

IEC 61439 „Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe” 

można odnotować stale rosnący popyt 

na zgodne z tą normą produkty i urządzenia, 

a także na odpowiednią dokumentację. 

Klienci mają jednak często trudności z zastosowaniem 

norm i spełnieniem obowiązku 

dokumentacji (świadectwo weryfikacji 

konstrukcji). Celem Rittal jest nie tylko dystrybucja 

wysokiej jakości produktów, lecz 

także możliwie jak najlepsze wspomaganie 

klientów poprzez szkolenia, wsparcie projektowe, 

programy narzędziowe, dokumentację, 

podręczniki specjalistyczne itp. 

Kolejnym krokiem w tym kierunku jest nowa 

deklaracja producenta dotycząca zgodności 

z normą IEC 61439 systemu szaf Rittal TS 

8, wraz z odpowiednimi, sprawdzonymi parametrami 

znamionowymi. Umożliwia ona 

producentom urządzeń rozdzielczych szybkie 

i łatwe udokumentowanie spełnienia wymogów 

odnośnie systemu szafy. 

W związku z tym Rittal przygotował specjalny 

pakiet „Quality made by Rittal“, 

w którym jeszcze raz pokazano testy produktów 

i działania mające na celu zapewnienie 

niezmiennie wysokiej jakości. 

Szczegółowych informacji udzielą doradcy 

techniczno-handlowi Rittal. 

www.rittal.com.pl 


AKTUALNOŚCI 


DOM INTELIGENTNY 

DI EXPO 2015 – podsumowanie 

Czwarta edycja targów 

DOM INTELIGENTNY 

oraz AV&HOME CINE- 

MA SHOW ponownie 

gościła w Warszawie, 

na Stadionie Narodowym. 

Dynamicznie rozwijająca 

się impreza zmieniła 

w tym roku nazwę na DI 

EXPO 2015 – targi elektroniki 

użytkowej. Złotym 

sponsorem DI EXPO 2015 

była firma SALONY DE- 

NON, zaś partnerem technologicznym firma PLUS. Oprócz stref 

z automatyką domową i kinem domowym pojawiły się ekspozycje 

sprzętu MOBILE i AGD, a nawet jazdy testowe samochodami 

elektrycznymi – podkreślał organizator, DI Media&Co Sp. z o.o. 

Wystawcy reprezentujący prawie stu światowych i polskich producentów 

sprzętu zaprezentowali setki rozwiązań z zakresu automatyki 

domowej, audio i wideo, nowoczesnego sprzętu agd i mobile, 

rozwiązań instalacji elektrycznych, grzewczych, wentylacyjnych, 

klimatyzacyjnych, monitorujących i systemów bezpieczeństwa dla 

domów i mieszkań. Nie zabrakło także aplikacji do integracji i łatwego 

sterowania ww. urządzeń. 

A ponieważ dom inteligentny to nie wszystko, co interesuje ludzi, 

zaprezentowane też zostały najnowocześniejsze samochody elektryczne 

i hybrydowe, wśród nich model polskiej NEW WARSAW. 

Odbyły się także seminaria i konferencje popularyzujące budowę 

domów energooszczędnych i zeroenergetycznych oraz pasywnych, 

a także promujące instalacje fotowoltaiczne, solarne i wiatrowe. 

W tym roku zorganizował je Polski Instytut Budownictwa Pasywnego 

i Oszczędny DOM, natomiast MURATOR zaprezentował 

Wystawę DOM 2021. 

Na zakończenie targów przyznano następujące trofea: 

• BEST EXPO 

– za najlepszą ekspozycję systemów domu inteligentnego 

otrzymała firma ABB 

• BEST IDEA 

– za innowacyjną prezentację otrzymały ex aegvo firmy 

D-LINK i APA SMART 

• BEST VISION 

– za najlepszy projekt stoiska otrzymała firma ABOUT-S/NIKO 

• BEST INSTALATION 

– za najlepszą instalację stoiska otrzymały ex aegvo firmy 

AMPIO.pl i SMART SPACE 

REKLAMA 

- 

Więcej informacji o tym, co poszczególni wystawcy prezentowali 

na targach na www.dominteligentny.pl 

źródło: DI Media&Co Sp. z o.o. 


13

GOSPODARKA 


Konsekwentny rozwój 

i nowoczesne rozwiązania 

Alfa Elektro, od 2010 r. pod względem obrotów wśród hurtowni elektrotechnicznych 

zajmuje pozycję lidera. Firma posiada obecnie 84 placówki sprzedażowe, a kolejne punkty 

według długofalowej strategii, zostaną niebawem otwarte. 

Na dzisiejszą pozycję firmy w branży 

elektrotechnicznej składają się lata pracy 

i odpowiedzialnej polityki oraz odważne, 

acz ostrożne decyzje jej właścicieli 

– firmy Sonepar. Zapytany o plany 

na najbliższy czas, prezes Alfa Elektro, 

Wiesław Romańczuk, odpowiada 

– Dalsza rozbudowa infrastruktury oraz 

systemu dostaw, ciągłe udoskonalanie 

serwisu dla klienta, pogłębianie wiedzy 

technicznej, wzmocnienie kompleksowej 

obsługi sektora przemysłowego oraz 

rozwój e-biznesu to nasze priorytety 

i cele na najbliższą przyszłość. Chcemy 

być bardzo blisko naszych klientów, oferować 

najlepszy serwis i wsparcie, jakie 

jest tylko możliwe. 

Dynamiczny rozwój sieci handlowej 

w naturalny sposób pociąga za sobą doskonalenie 

działu dystrybucji m.in. 

poprzez wprowadzenie systemu dostaw 

cross-dockingowych, który znacząco 

upraszcza drogę towaru do odbiorcy. 

Dzięki temu czas oczekiwania 

klienta na towar wyraźnie się skraca. 

Warto wspomnieć o uruchomieniu powiadomienia 

SMS z informacją o statusie 

przesyłki, które jest rozwinięciem 

serwisu mailingowego. Ostatnie dwa 

lata to czas inwestycji w magazyny 

centralne w Chorzowie i Lubiczu. 

Zmiany obejmują m.in. modernizację 

systemu informatycznego, uruchomienie 

kolejnych elementów automatyki, 

wymianę wózków widłowych, zwiększenie 

ilości maszyn do cięcia przewodów, 

dodatkowy moduł zarządzania 

procesem ucinek kabli. 

Alfa Elektro łączy tradycję z nowoczesnością, 

a ceniąc czas i oczekiwania 

swoich klientów ciągle rozwija 

platformę zakupów przez internet 

– eHandel. Dzięki nowoczesnej wyszukiwarce 

towarowej na licencji Fact-Finder ® , która 

daje wiele opcji wyszukiwania, zakupy stają 

się proste, a co istotne są możliwe poza godzinami 

pracy hurtowni z pełnym dostępem 

do stanów magazynu centralnego i hurtowni. 

Ponadto system pozwala na wgląd do bieżących 

i historycznych koszyków oraz faktur, 

a uruchomienie modułu ePaczka daje możliwość 

wysyłki towaru pod wskazany adres. 

Przemysł, bez względu na gałąź, jest sektorem 

bardzo wymagającym pod względem 

jakości dostarczanych rozwiązań, usług oraz 

urządzeń. Alfa Elektro od lat kieruje do sektora 

przemysłowego dedykowaną ofertę. Za 

sprawą Działu Rozwoju Przemysłu idealnie 

dopasowuje się do jego wymagań i utrzymania 

relacji z klientami poprzez optymalne 

wsparcie w doborze aparatury i efektywności 

dostaw. Specjalistyczna wiedza oraz długoletnie 

doświadczenie w pracy z firmami reprezentującymi 

różne branże przemysłu pozwala 

na zapewnienie wysokiej jakości usług dedykowanych 

dla przedsiębiorstw działających 

na tym rynku, w szczególności zakładów 

przemysłowych oraz producentów maszyn. 

Klientom sektora przemysłowego Alfa Elektro 

oferuje narzędzia usprawniające proces 

zakupów, m.in.: Punch Out oraz magazyn 

konsygnacyjny. Narzędzie Punch Out polega 

na zintegrowaniu elektronicznego systemu 

zamówień klienta z naszym katalogiem. Takie 

rozwiązanie pozwala usprawnić pracę działu 

zakupów oraz skrócić czas przygotowywania 

dokumentów zamówienia. Punch Out pozwala 

na bieżący dostęp do informacji o produktach, 

ich dostępności oraz aktualnych cenach. 

Z rozwiązania mogą korzystać firmy posiadające 

system ERP. 

Magazyn konsygnacyjny to rozwiązanie 

polegające na umieszczeniu towaru w wyznaczonym 

miejscu w magazynie firmy nabywającej 

i – co ważne – do momentu pobrania 

przez klienta towaru nie ponosi on jego kosztu. 

– Naszym zadaniem, jako dystrybutora, jest 

dostarczanie firmom przemysłowym szerokiej 

gamy produktów oraz rozwiązań światowych 

producentów. Jako dystrybutor aparatury 

sterowniczej i łączeniowej dobrze wiemy, jak 

istotna jest optymalizacja procesu produkcji. 

Dlatego też Alfa Elektro oferuje producentom 

maszyn i urządzeń magazyn konsygnacyjny 

w zakresie aparatury będącej w naszej ofercie, 

w celu usprawnienia procesu produkcji – dodaje 

prezes. 

Alfa Elektro jest jedynym dystrybutorem, 

który posiada narzędzie do wykonywania 

prób iluminacji na dowolnym obiekcie 

klienta. Specjalnie przygotowany samochód 

– LEDBus – wyposażony w profesjonalne 

oprawy oświetleniowe służy do wykonywania 

rozmaitych iluminacji, zarówno statycznych, 

jak i dynamicznych. Ponadto nasi specjaliści 

wykorzystują swoją wiedzę i umiejętności 

podczas uczestnictwa w prestiżowych imprezach, 

takich jak: festiwale światła, warsztaty 

oraz pokazy sztuki świetlnej. 

Alfa Elektro 


FLIR TCX – nowa seria 

kamer termowizyjnych typu Bullet 

NOWOŚCI 


TCX to nowa seria kamer termowizyjnych 

typu Bullet marki FLIR. Kamery te umożliwiają 

obserwację 24 godziny na dobę, 7 dni 

w tygodniu, dostarczając obraz termowizyjny 

o wysokim kontraście w każdych warunkach 

atmosferycznych, nawet w zupełnej 

ciemności. Kamery dostępne są w różnych 

rozdzielczościach i z różnymi obiektywami. 

Ponadto udostępniają użytkownikowi: 

• weryfikację wideo zdarzeń alarmowych, 

znacznie obniżając liczbę fałszywych 

alarmów dzięki algorytmom WDR, 

DDE i AGC; 

• wbudowaną funkcję wykrywania ruchu 

(VMD); 

• łatwą integrację (ONVIF Profil S); 

• możliwość zastosowania zarówno w nowych, 

jak i w starych systemach (wyjście 

analogowe, MPX oraz IP); 

• 2 wejścia i wyjście alarmowe; 

• rejestrację obrazu wewnątrz kamery; 

• zdalny dostęp do kamer dzięki aplikacji 

FLIR na urządzenia mobilne i komputery 

PC. 

Kamery z serii TCX są ekonomicznym 

rozwiązaniem dostępnym w dwóch wariantach, 

różniących się zakresem obserwacji 

i zasięgiem wykrywania osób: 

• do 30 m przy rozdzielczości 480x360 

(90°), 

• do 45 m przy rozdzielczości 320x240 

(50°). 

Kamery termowizyjne marki FLIR pozwalają 

na widzenie w całkowitej ciemności 

poprzez dym, kurz, a nawet lekką mgłę. To 

niezwykle skuteczne rozwiązania umożliwiające 

wykrywanie wtargnięć na dany 

obszar oraz weryfikację wideo zdarzeń 

alarmowych w praktycznie w każdych warunkach 

atmosferycznych. Łączą wysoką 

jakość z bardzo atrakcyjną ceną. 

Więcej na: www.flir-termowizja.pl 

Linc Polska Sp. z o.o. 

REKLAMA 


15

NOWOŚCI 


Wyłącznik różnicowoprądowy EFI-4 B, EFI-4B+ 

Wyłączniki różnicowoprądowe, przeciwporażeniowe 

EFI-4 typ B firmy 

ETI Polam są stosowane w celu realizacji 

ochrony przeciwporażeniowej 

dodatkowej – zapobiegając utrzymywaniu 

się napięć niebezpiecznych dla 

człowieka na metalowych obudowach 

urządzeń I klasy ochronności. Dodatkowo 

uzupełniają ochronę podstawową 

wyłączając prądy płynące przez 

ciało człowieka przy dotyku bezpośrednim 

– tylko wyłączniki o prądzie 

różnicowym nie większym niż 

30 mA. Ich zaletą jest czułość na prąd 

różnicowy przemienny (typ AC), pulsujący 

(typ A) i wygładzony stały (typ B). 

Wyłączniki EFI-4 B występują w wersjach 

– do sieci o częstotliwości do 

1 kHz – typ EFI-4 B i do sieci o częstotliwości 

do 20 kHz – typ EFI-4 B+. 

Występują również jako selektywne 

i krótkozwłoczne. 

Podstawowe parametry techniczne wyłączników 

EFI-4 B to: 

• prąd znamionowy – 25 A, 40 A 

lub 63 A, 

• prąd znamionowy różnicowy 

– 0,3 A, 0,1 A lub 0,3 A, 

• znamionowa obciążalność zwarciowa 

przepustowa – 10 kA. 

www.etipolam.com.pl 

Nowa liniowa oprawa LED firmy HSK LEDY 

A-64 to najnowsza przedstawicielka rodziny opraw liniowych Antilia 

produkowanych przez krakowską firmę HSK LEDY, zaprojektowana 

z myślą o montażu wpuszczanym do sufitów i ścian G-K. 

Jej oryginalny płaski profil aluminiowy (dostępny w kolorze naturalnej 

anody lub lakierowany proszkowo na dowolny kolor z palety 

RAL) umożliwia tworzenie linii świetlnych bez łączeń o długości 

nawet 3 m. 

Źródłem światła w A-64 są diody LED o stałej temperaturze barwowej, 

najwyższej wydajności i trwałości znamionowej 

L70 50 000 h, zasilane przetwornicą 

impulsową o wysokiej sprawności i współczynniku 

mocy > 0,95, co gwarantuje stałe natężenie 

oświetlenia przy napięciu zasilającym od 

184 V~ do 253 V~. W oprawie tej zastosowano 

wysokiej klasy dyfuzor opalowy, którego cała 

powierzchnia świeci równomiernie – dzięki 

temu diody LED są niewidoczne, a efekt olśnienia 

zniwelowany. Światło A-64 ma naturalny 

kolor i nie męczy wzroku. 

Oprawy Antilia doskonale nadają się do oświetlenia 

biur, salonów, hoteli, ciągów komunikacyjnych 

i innych pomieszczeń, gdzie najwyższa 

wydajność musi łączyć się z estetyką. Całą serię 

zaprojektowało studio Triada Design związane 

z krakowską ASP. 

www.hskledy.com.pl 


NOWOŚCI 


Osprzęt SONATA 

– przeciw drobnoustrojom 

Firma Ospel zapoczątkowała nową erę łączników 

dzięki wprowadzeniu do oferty przeciwdrobnoustrojowej 

kolekcji osprzętu elektrycznego SONATA 

Nowe Srebro. 

Gdy projektujemy wnętrze naszego domu oraz pomieszczenia 

użyteczności publicznej, w pierwszym 

rzędzie bierzemy pod uwagę bezpieczeństwo. I nie 

chodzi jedynie o solidność konstrukcji, ale przede 

wszystkim o niezawodność oraz innowacyjność 

wybieranych wykończeń. Dzięki wykonanej 

z miedzi przeciwdrobnoustrojowej kolekcji osprzętu 

elektrycznego SONATA Nowe Srebro firmy Ospel 

dowolna przestrzeń stanie się kwintesencją bezpieczeństwa 

i higieny, a także doskonałym przykładem 

wykorzystania przyszłościowych i efektownych 

wizualnie rozwiązań aranżacyjnych na miarę 

XXI wieku. 

Osprzęt elektryczny to zarazem niezbędny, jak 

i prawdopodobnie najczęściej używany element każdego 

wnętrza. Dlatego też na jego powierzchni może 

gromadzić się znacznie więcej bakterii, niż w innych miejscach. 

Nieustanne czyszczenie byłoby zbyt czasochłonne, dlatego też niebywałym 

udogodnieniem stanie się wykorzystanie najnowszych 

zdobyczy nauki, do których mamy dostęp dzięki firmie Ospel. Kolekcja 

osprzętu elektrycznego SONATA Nowe Srebro zadba zarówno 

o eleganckie, jak i bezpieczne wykończenie dowolnych wnętrz. 

Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z pomieszczeniami 

użyteczności publicznej, czy też z zaciszem własnego domu, ta innowacyjna 

linia stanie się gwarancją higieny i komfortu. A wszystko 

to dzięki specyfice surowca, z którego została wykonana. Miedź 

przeciwdrobnoustrojowa, bo o niej właśnie mowa, niweluje ryzyko 

rozprzestrzeniania się bakterii, wirusów oraz innych czynników 

chorobotwórczych, stając na straży naszego zdrowia i bezpieczeństwa. 

Ze względu na swoje właściwości materiał 

ten jest doskonałym wyborem zarówno do naszego domu, 

jak również do pomieszczeń użyteczności publicznej, takich 

jak szkoły, przedszkola, przychodnie zdrowia i szpitale. 

Ten powstały z połączenia miedzi, niklu oraz cynku 

stop odznacza się nie tylko wyjątkową skutecznością w likwidowaniu 

drobnoustrojów. Intrygująca barwa kolekcji 

SONATA Nowe Srebro firmy Ospel efektownie podkreśli 

także urok tak współczesnych, jak i klasycznych aranżacji, 

stając się nowoczesnym oraz przykuwającym wzrok detalem. 

Linia SONATA Nowe Srebro składa się z wszelkich 

niezbędnych elementów osprzętu elektrycznego, do których 

zliczają się łączniki z podświetleniem, ściemniacze, 

a także gniazda wtyczkowe, antenowe, komputerowe i telefoniczne. 

Wykorzystując kolekcję SONATA Nowe Srebro 

firmy Ospel zapewnimy sobie kompletne dopełnienie każdej 

przestrzeni oraz skutecznie podniesiemy jej standard 

bezpieczeństwa, dbając jednocześnie o aspekt estetyczny 

i użytkowy. 

www.ospel.pl 


17

NOWOŚCI 


Nowa rodzina przekładników 

niskiego napięcia od ABB 

Zwiększone bezpieczeństwo, kompaktowe wymiary i prostota to wyróżniki nowej serii 

przekładników prądowych niskiego napięcia firmy ABB. Urządzenia z powodzeniem można 

instalować w dowolny sposób, m.in. na szynach DIN, szynach zbiorczych czy w instalacji 

naściennej. 

Jeszcze dokładniejszy pomiar 

Dobór odpowiedniego sprzętu do pomiarów 

i monitorowania głównych parametrów 

sieci ma kluczowe znaczenie w utrzymaniu 

wysokiego poziomu bezpieczeństwa instalacji 

i podłączonych do niej systemów. 

Urządzenia te mogą znacznie wpłynąć 

na optymalizację sieci i zwiększenie jej 

wydajności, dzięki dokładnemu wskazaniu 

poziomu zużycia energii i monitorowaniu 

usterek. W odpowiednim czasie można 

zatem zapobiegać awariom i z wyprzedzeniem 

planować czynności konserwacyjne. 

Obecnie instalatorzy mogą już wybierać 

przyrządy pomiarowe z serii System Pro M 

Compact firmy ABB. Wśród nich znajdują 

się urządzenia zaprojektowane do wielu 

zastosowań: od budynków mieszkalnych, 

po obiekty handlowe i przemysłowe. Do 

pośrednich pomiarów firma dedykuje przekładniki 

prądowe CT, które są doskonałym 

rozwiązaniem, gdy parametry wykraczają 

poza znamionowy zakres pomiarowy 

przyrządu. Do rozdzielnic, podrozdzielnic 

i centrów zasilania przeznaczone są z kolei 

produkty CT PRO XT i CT MAX, które 

charakteryzują się łatwym montażem oraz 

maksymalną wydajnością. 

Innowacyjny system bezpieczeństwa 

Serię CT MAX i CT PRO XT wyróżnia 

także wyposażenie w innowacyjny obwód 

elektroniczny w wersji SELV. Obwód automatycznie 

zwiera zaciski wtórne przekładnika 

w przypadku przerwania podłączonego 

obwodu. Zapobiega to wystąpieniu zagro- 

CT PRO XT, CT MAX 

Rzut oka naszczegóły 

Dwa sposoby podłączania uzwojenia wtórnego 

Wprowadzenie zów 

bubowych, coraz 

stosowanego rozzania, tóre 

utwia i przyspiesza czynno 

instalacyjne onserwacyjne. 

ubowe uzwojenia wtórnego 

przeznaczone do rozwidlonych 

zów lowych li 

odizolowanych. 

Plombowana porywa do 

zastosowa zzanych z 

rozliczeniami. 

Miejsca na plomb w poywie 

do zabezpieczania listwy 

zowej obwodu wtórnego. 

Dz bardzo mym wymiarom ten 

produt wyrónia niezwy 

elastycznoc pod wzgdem 

monu two obgi podczas 

prac onserwacyjnych i 

probierczych. 

Wymiary otworu przelotowego 

dostosowane pod em optymalizacji 

instalacji produtu i wsz wymaga 

stawianych w standardowych 

zastosowaniach. 

oria dostarczane w zestawie z 

produm zawieraj wsporni, 

tóre umoliwiaj in 

produtu przy uyciu wszyst 

powszechnie stosowanych 

systemów monowych. 


NOWOŚCI 


żeń i warunków krytycznych, takich jak: 

przepięcie proporcjonalne do przekładni 

transformatora, magnetyzacja rdzenia czy 

nadmierny wzrost temperatury w rozdzielnicy 

lub wybuch. Automatycznie wyłączenie 

obwodu następuje natychmiast, dzięki 

czemu przed zagrożeniem chronione są 

urządzenia i ludzie będący w styczności 

z przekładnikiem prądowym. Urządzenie 

utrzymuje napięcie różnicowe na zaciskach 

wtórnych na poziomie poniżej 25 V rms. 

Zaraz po przywróceniu normalnych warunków 

roboczych, obwód przestaje wpływać 

na zatrzymanie pracy przekładnika. 

Produkty w wersji SELV są szczególnie rekomendowane 

do placówek medycznych, 

obiektów morskich, rozdzielnic modułowych, 

miejsc o wysokim zagrożeniu pożarowym 

lub wybuchowym, jak np. kopalnie 

czy jaskinie oraz wszystkich instalacji, 

w których chcemy zwiększyć bezpieczeństwo 

i zapewnić jej lepszą ochronę. 

Zastosowanie w celach fiskalnych 

Tradycyjne elektrownie oraz elektrownie 

wykorzystujące źródła energii odnawialnej 

mogą z powodzeniem wykorzystywać przekładniki 

prądowe firmy ABB do celów fiskalnych. 

Przekładniki z klasą przynajmniej 

0,5 wyposażone są w plombowane pokrywy 

zacisków wtórnych. Nowe liczniki energii 

elektrycznej ABB mają także pokrywę zacisków 

oraz przyciski programowania zabezpieczone 

plombą. Urządzenia spełniają 

wymogi europejskiej dyrektywy w zakresie 

przyrządów pomiarowych MID. 

Większa niezawodność 

Nowe przekładniki wyróżnia też zwiększona 

niezawodność i trwałość, którą inżynierowie 

ABB uzyskali dzięki budowie z elementów 

półprzewodnikowych oraz braku 

ruchomych części mechanicznych w obwodzie. 

Urządzenie nie wymaga wykorzystania 

listew zaciskowych odpornych na zwarcia, 

co pozwala na obniżenie ogólnego 

kosztu instalacji. Produkt wyróżniają również 

kompaktowe wymiary, które zapewniają 

dużą elastyczność w montażu, optymalne 

wykorzystanie dostępnej przestrzeni oraz 

łatwy dostęp podczas prac konserwacyjnych 

i pobierczych. 

www.abb.pl 

Nowa generacja mieszkaniowych 

rozdzielnic podtynkowych KLV 

Szafki podtynkowe KLV są dostępne w czterech różnych modelach, 

oznaczonych kolejno symbolami UPS HWS, UPM oraz 

HWM. Wszystkie z nich to wzory klasyczne: z metalowymi białymi, 

płaskimi drzwiami (F) lub superpłaskimi drzwiami (SF), 

idealnie harmonizującymi się z powierzchnią tynku i wykonanymi 

z blachy stalowej fosforyzowanej i lakierowanej proszkowo. Standardem 

jest kolor z palety RAL o oznaczeniu 

9016. 

Wersja HWS to nowość. Technicznie 

ma funkcje takie same jak wersja UPS, 

jest jednak przeznaczona do zastosowania 

w ścianach zbudowanych z regipsu. 

Nowością jest osadzana w górnej ścianie 

kasety podtynkowej – poziomica. 

Listwy zaciskowe mogą być zamontowane 

na dwóch różnych głębokościach, 

u góry i u dołu kasety. Przewidziano 

również montaż listew zaciskowych N 

i PE przy bocznych ścianach. 

Istotną nowością w drugiej generacji rozdzielnic KLV są rozdzielnice 

multimedialne. W zakresie szafek tego rodzaju wyróżniamy 

2 linie produktów KLV-UPM oraz HWM. Wersja UPM odnajduje 

zastosowanie w ścianach murowanych, natomiast wykonanie 

HWM w ścianach z regipsu. Rozdzielnice te w ofercie występują 

jako trzy- lub czterorzędowe. Zewnętrznie wspomniane wersje 

multimedialne mają wszystkie cechy 

wersji UPS czy HWS, czyli tradycyjnych 

elektrycznych wersji szafek KLV. 

Wyjątkiem są tutaj perforowane drzwi 

(dwa rzędy otworów u góry i u dołu 

drzwi), ułatwiające odprowadzenie ciepła, 

charakterystycznego dla infrastruktury 

IT. Obowiązuje tutaj też podział 

na wersję płaską oraz superpłaską. Rozdzielnice 

te zostały wykonane zgodnie 

z normami IEC/EN 60670-24 oraz IEC/ 

EN 62208. 

www.eaton.pl 


19

PRODUKTY 


PROMOCJA 

Konfigurator Hager 

– proste projektowanie 

krok po kroku 

Firma Hager wprowadziła na rynek rewolucyjne narzędzie do projektowania osprzętu 

elektroinstalacyjnego. Konfigurator, bo o nim mowa, pozwala na profesjonalne zestawienie 

osprzętu, który jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mieszkań, domów czy biur. 

Program podzielony został na dwa 

moduły. Pierwszy pozwala każdemu 

użytkownikowi skonfigurować odpowiedni 

zestaw łączników i gniazd, 

drugi to narzędzie do tworzenia zamówień 

dla doświadczonych instalatorów 

i sprzedawców. 

Design i funkcjonalność 

Łączniki i gniazda elektryczne to 

już nie elementy wyposażenia, które 

najchętniej zasłaniamy sofą czy fotelem. 

Coraz częściej to piękne detale, 

które doskonale uzupełniają domowe 

aranżacje. Producenci prześcigają się 

w tworzeniu nowych kształtów czy 

zastosowaniu wyszukanych materiałów 

o niepowtarzalnych fakturach. 

Dążą do tego, aby te nieodzowne 

elementy wnętrz przyciągały uwagę 

i podkreślały wyjątkowość naszych 

domów. Jednak odpowiednio dobrane 

ramki to nie koniec dylematów 

podczas wyposażania wnętrz 

w osprzęt elektroinstalacyjny. Często 

wyzwaniem jest zapanowanie nad 

liczbą i rodzajem funkcji dostosowanych 

do potrzeb użytkownika. 

Ogromny wybór gniazd i łączników 

funkcyjnych daje wiele możliwości. 

W wielokrotnych poziomych czy 

pionowych ramkach można umieścić 

łączniki lub gniazda dostosowane 

do wymagań domowników. Romantyczny 

nastrój w salonie? Wystarczy 

tylko odpowiedni ściemniacz. Funkcjonalne 

biuro? Wystarczą gniazda USB 

i HDMI w jednej ramce przy biurku. 

Krok po kroku 

Biorąc po uwagę oczekiwania swoich klientów, 

firma Hager stworzyła bezkonkurencyjny 

konfigurator osprzętu. Za pomocą 

tego intuicyjnego narzędzia, wybór designu 

Fot. 1. 

Informatyka odgrywa coraz większą 

role także w branży elektroinstalacyjnej 

i funkcjonalności osprzętu elektroinstalacyjnego 

jest łatwy i przyjemny. Siedząc wygodnie 

w fotelu, klikamy na interesujące nas 

elementy, a po zapisaniu wybranych produktów 

program podsumuje ich liczbę oraz 

cenę i wygeneruje całe zestawienie w pliku 

pdf lub arkuszu kalkulacyjnym Excel. 

Konfigurator daje możliwość tworzenia 

zestawów gniazd i łączników w różnych, 

stworzonych przez nas, pomieszczeniach. 

Jeśli jesteśmy zdecydowani na konkretną 

serię producenta, klikamy na nią. Jeśli dopiero 

zapoznajemy się z ofertą, możemy 

na przykład, wybrać interesujący nas kolor, 

a na stronie wyświetlą się wszystkie serie, 

w których jest on dostępny. Filtrować produkty 

można także pod względem materiałów 

użytych do produkcji ramek. Kiedy 

użytkownik zdecyduje się już na odpowiednią 

serię, wystarczy, że do wybranej ramki 

przeciągnie interesujący go element centralny 

łącznika, gniazda, ściemniacza czy np. 

czujnika. 

By nic nie przeoczyć 

Konfigurator ma klika funkcji, na które 

szczególnie warto zwrócić uwagę. Jeśli zdecydujemy 

się na konkretną ramkę i przeciągniemy 

do niej element centralny np. łącznik 

czy ściemniacz, program automatycznie dobierze 

odpowiedni do tego mechanizm, abyśmy 

otrzymali gotowy i kompletny produkt. 

Przy wyborze np. gniazda z pokrywą, pojawia 

się informacja, jakie akcesoria możemy 

do niego dobrać. Program sugeruje, że jeśli 

chcemy zapewnić pełną ochronę, by gniazdo 

było bryzgoszczelne, powinniśmy dobrać 

do niego kołnierz uszczelniający. Są to 

bardzo ważne akcesoria, o których często 


PRODUKTY 


Fot. 2. 

Fot. 3. 

Intuicyjne menu pozwala w łatwy sposób skonfigurować wymagane zestawienie 

osprzętu elektrycznego za pomocą funkcji „złap i przenieś”. Opcja filtrowania 

ułatwia szybki wybór odpowiednich elementów 

Możliwość łatwego podglądu wszystkich stworzonych kompletów wraz z opcją 

edycji oraz duplikowania, w celu szybszej konfiguracji 

zapominamy lub po prostu nie wiemy, że powinny 

znaleźć się w naszym zestawieniu. 

Kolejnym dobrym pomysłem jest możliwość 

zmiany serii już po skonfigurowaniu naszego 

projektu. Funkcja ta jest bardzo przydatna, 

gdyż łatwo możemy porównać koszt naszego 

projektu, jeśli zdecydujemy się na użycie 

innej serii. Program oczywiście automatycznie 

podmieni poszczególne elementy, a jeśli 

okaże się, że w danej serii któryś z produktów 

nie jest dostępny, pojawi się informacja 

i propozycja zamiennika, który możemy 

użyć. Cały projekt, w dowolnym momencie, 

możemy modyfikować, zmieniając elementy 

w poszczególnych pomieszczeniach. 

Kącik profesjonalisty 

Z myślą o partnerach handlowych i profesjonalnych 

instalatorach Hager rozszerzył zakres 

funkcji konfiguratora. Praca z programem 

doskonale uzupełnia, a nawet zastępuje pracę 

z katalogiem. Po zalogowaniu się w systemie, 

w łatwy i przystępny sposób można stworzyć 

pełne zamówienie. Można także zapisywać 

i zarządzać zestawieniami przygotowanymi 

dla siebie bądź klientów. Użytkownik ma 

możliwość stworzenia tzw. „szybkiego zamówienia”, 

w przypadku którego nie musi 

przeciągać elementów funkcyjnych do ramek, 

a jedynie wybrać z listy interesujący go produkt, 

podając jedynie liczbę potrzebną do zamówienia. 

Nie musi już kartkować katalogu 

w poszukiwaniu odpowiedniego numeru referencyjnego 

potrzebnego mechanizmu, ponieważ 

program sam uzupełni jego zamówienie. 

Gotowe zestawienie można oczywiście wydrukować 

lub wysłać e-mailem bezpośrednio 

do wybranej hurtowni. 

Pojawienie się na rynku konfiguratora firmy 

Hager to olbrzymi krok naprzód w branży 

elektroinstalacyjnej. Z pewnością jest to niezawodne 

narzędzie dla instalatorów, ponieważ 

znacznie ułatwi i skróci ich czas pracy. 

Sprzedawca czy architekt w jasny i klarowny 

sposób może zobrazować projekt swoim 

klientom. Nawet każdy laik zaangażowany 

w wymianę osprzętu w swoim domu będzie 

miał szansę na stworzenie swojego autorskiego 

zestawienia łączników i gniazd. 

Fot. 4. 

Podsumowanie projektu to automatycznie wygenerowana lista wszystkich zastosowanych 

elementów wraz z cenami katalogowymi. Podsumowanie można zapisać 

lub wysłać e-mailem pod podanym adresem 

Konfigurator Hager 

dostępny jest na stronie 

http://www.hagerhome.pl/konfigurator 


21

PRZEGLĄD 


Mniejsze, 

pojemniejsze, 

ładniejsze, 

czyli parę słów o obudowach rozdzielnic 

Zastosowane usprawnienia i materiały sprawiają, że obudowy rozdzielnic zapewniają 

wielopoziomową ochronę użytkownika i instalacji. Dodatkowo: są proste w montażu, 

ułatwiają wygodne rozplanowanie aparatów we wnętrzu, zaskakują estetyką. 

Fot.: ABB 


PRZEGLĄD 


Nie będzie przesadą, jeśli rozdzielnicę nazwiemy 

„sercem” instalacji elektrycznej 

w budynku. Mimo kluczowej roli, jaką odgrywa 

w rozdziale energii według poszczególnych 

funkcji, nie eksponujemy jej, nie 

uwydatniamy jej roli – zwłaszcza w przypadku 

budynków mieszkalnych. Z drugiej 

strony warto zauważyć, że w ciągu kilku 

ostatnich lat wiele wydarzyło się nie tylko 

w dziedzinie usprawnień związanych 

z montażem rozdzielnic czy rozplanowaniem 

wewnętrznej aparatury, materiałów 

odpornych na szereg czynników czy rozwiązań 

ułatwiających obsługę, ale również 

– estetyki, wykończenia czy nawet – nie 

bójmy się używać tego słowa – designu 

obudów tych urządzeń. 

Obudowa rozdzielnicy we wnętrzu mieszkalnym 

czy użyteczności publicznej musi 

bowiem… „wyglądać”. Zastosowanie znajdują 

tu więc specjalne maskownice pozwalające 

ukryć nierówności ściany lub 

otworu, z pomocą przychodzą też rozwiązania 

umożliwiające zniwelowanie niewielkich 

nierówności tynku. Uwagę przyciągają 

drzwiczki rozdzielnicy, wykonane 

z metalu lub tworzywa – materiały odporne 

na oddziaływanie promieniowania UV czy 

uszkodzenia mechaniczne; wykończone 

lustrem, ozdobione rysunkiem lub zdjęciem, 

subtelnie wtapiające się w szereg pozostałych 

domowych sprzętów i dodatków. 

Ponadto oprócz standardowych „kanciastych” 

zarysów obudów i drzwiczek mamy 

Fot.: ABB 

do wyboru wyprofilowane brzegi, zaokrąglone 

kształty. 

Myśl perspektywicznie 

Przy projektowaniu wnętrza rozdzielnicy 

należy myśleć perspektywicznie i mieć 

na uwadze konieczność rozbudowy aparatury 

w przyszłości i uwzględnienia związanej 

z tym rezerwy miejsca. Obudowa powinna 

dawać taką możliwość, inaczej dodawanie 

kolejnych aparatów oznaczałoby pewne 

komplikacje montażowe. Do standardu należą 

powiększone obszary boczne, uchwyty 

zatrzaskowe czy wsporniki zacisków przymocowane 

do przepustów kablowych. Warto 

kupić obudowę dwu-, trzy- lub czterorzędową 

z możliwością rozszerzenia zabudowy 

o kolejne moduły. 

Interesującym rozwiązaniem są również 

rozdzielnice płytkie, do montażu naściennego 

lub podtynkowego (np. do 140/127 mm 

głębokości), które mimo swoich niestandardowych 

rozmiarów również pomieszczą 

wszelkie niezbędne aparaty. 

EKSPERT Fachowego 

Elektryka 

Postawmy na jakość 

Jakub Kryjanowski 

Kierownik Produktu, 

Hager Polo Sp. z o.o. 

Materiał, z którego wykonana jest 

obudowa rozdzielnicy, ma wpływ 

na estetykę, wygodę użytkowania, 

jak również bezpieczeństwo. 

Rozdzielnice podtynkowe (jak np. 

Volta) są wyposażone w metalowe 

drzwi z ramką, które mogą 

być standardowo produkowane 

z blachy malowanej proszkowo. 

Dostępne są też nowoczesne 

wersje transparentne, wykonane 

ze stali nierdzewnej, aluminium 

lub specjalne, z miejscem na 

zdjęcie czy mapkę drogi ewakuacyjnej. 

Natomiast za ochronę 

przed porażeniem prądem elektrycznym 

odpowiada materiał, 

z którego wykonano część rozdzielnicy 

dostępną po otwarciu drzwiczek. W rozdzielnicach 

montowanych w ściankach kartonowo-gipsowych konieczne 

jest stosowanie obudów ze specjalnego materiału. Taka 

rozdzielnica poddawana jest badaniu metodą rozżarzonego 

drutu do temp. 850 °C zgodnie z normą: EN 60695-2-1. 

Natomiast modele do zabudowy w ścianach trudnopalnych 

są badane metodą rozżarzonego drutu do temp. 850 °C 

zgodnie z normą: EN 60695-2-1. Ten warunek spełnia tworzywo 

zastosowane w rozdzielnicach Volta w wersji VHxxx, 

a także Golf. Natomiast modele do zabudowy w ścianach 

trudnopalnych są badane metodą rozżarzonego drutu do 

temp. 650 °C. 

Rozdzielnice muszą być każdorazowo sprawdzane pod 

kątem wytrzymałości mechanicznej zgodnie z normą 

EN 50102/A1. Warto dodać, że w trosce o środowisko naturalne 

firma Hager stosuje typy polistyrolu o niewielkiej 

zawartości halogenu. Wszystkie produkty spełniają wymogi 

ROHSi WEEE. 


23

PRZEGLĄD 


Fot.: HAGER 

Bardzo ważne: 

ochrona przeciwpożarowa 

Przepisy, szczególnie norma PN-EN 60439- 

3 (Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe 

– Część 3) szczegółowo określają 

wymagania odnoszące się do parametrów 

technicznymi obudów rozdzielnic wnętrzowych, 

m.in. związane z udarnością (oznaczaną 

za pomocą stopnia ochrony IK), ze 

stopniem ochrony IP czy próbą palności. 

Istotny jest przede wszystkim materiał, 

z którego wykonano obudowę. W przypadku 

montażu w ściankach gipsowo-kartonowych 

wskazany jest materiał o zmniejszonej 

palności. Za uniwersalne uważane są tworzywa 

typu ABS czy poliwęglan. 

Kluczową kwestią związaną z instalacją 

elektryczną jest bezpieczeństwo. Obudowy 

rozdzielnic powinny być produkowane 

z materiałów, które w razie pożaru nie stanowią 

źródła zagrożenia dla użytkowników 

danego obiektu oraz otoczenia – nie może 

dojść do emisji toksycznych dymów i gazów, 

co uniemożliwiłoby ewakuację. Jed- 



Jeszcze mniejsze 

rozmiary 

Przemysław Pazera 

Junior Product Manager 

Eaton Electric Sp. z o.o. 

Firma Eaton Electric ma 

w swojej ofercie płytkie 

rozdzielnice (BF-...) 

charakteryzujące się prądem 

znamionowym do 

16 A. Zostały one zaprojektowane 

z myślą o budownictwie mieszkaniowym 

oraz obiektach użyteczności publicznej i właśnie temu 

podporządkowano ich estetykę i funkcjonalność. 

Rozdzielnice tego typu mogą być wykorzystywane do 

montażu na ścianach gipsowych, przez co producent 

wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rynku. Ta sama 

obudowa może być stosowana do ścian murowanych. 

Jedna rozdzielnica – wiele możliwości. Oprócz zabudowania 

rozdzielnic aparaturą modułową (mieszczą 

od 72 do 144 standardowych modułów) istnieje 

również możliwość zastosowania w nich wyłącznika 

kompaktowego NZM1/LZM1. 

W przypadku rozdzielnic o tak małych gabarytach 

jest to niekwestionowana zaleta. Efekt został uzyskany 

poprzez zastosowanie płyt montażowych bezpośrednio 

na tylnej ścianie rozdzielnicy; dodatkowym 

ułatwieniem życia użytkownika są zestawy, które zawierają 

odpowiednie, potrzebne elementy. Wyklucza 

to sytuację, kiedy użytkownik musi składać obudowę 

z pojedynczych elementów o indywidalnych numerach 

katalogowych. 



Usprawnienia montażowe 

Paweł Piróg 

Dyrektor 

ds. Rozwoju Produktu 

ETI Polam Sp. z o.o. 

Nowoczesny system obudów 

powinien charakteryzować 

się elastycznością 

konfiguracji i wysokim 

standardem wykonania 

przy zachowaniu rozsądnych 

cen. W przypadku oferty naszej firmy jest to 

SOLID GSX. Początkowo system obejmował obudowy 

GT o stopniu szczelności IP65, monoblokowe, z płytą 

montażową od wymiaru (wys. x szer. x gł.) 250x200x150 

do wymiaru 1200x1000x400, następnie również obudowy 

4XN160 naścienne i 4XP160 wnękowe o stopniu szczelności 

od IP41 do IP44, głębokości 160 mm oraz wkłady 

do obudów GT, XN, XP (osłony, płyty montażowe, uchwyty 

mocujące, wsporniki pionowe), akcesoria. Obecnie trwają 

prace nad obudowami GTS z możliwością przykręcenia 

cokołów. Wysokość obudów GTS (bez cokołów) wynosi 

od 1400 mm do 1850 mm, a głębokość do 400 mm. 

W tym samym etapie wdrażamy również obudowy XS 

z odkręcaną ścianą tylną, możliwością łączenia obudów, 

przejściem szyn prądowych pomiędzy obudowami 

oraz możliwością montażu uchwytów do podnoszenia. 

Obudowy XS bez cokołów mają wysokość 1850 mm, 

a szerokość od 550 mm do 1300 mm. Dzięki specjalnej 

konstrukcji wsporników w obu typach obudów stojących 

możliwa jest regulacja głębokości wkładu montażowego. 

Bardzo istotną sprawą dla prefabrykacji jest zachowanie 

kompatybilności dotychczasowych elementów 

systemu SOLID GSX, takich jak osłony, płyty montażowe 

i akcesoria z nowo wdrażanymi obudowami GTS i XS. 


PRZEGLĄD 


Fot.: HAGER 

Fot.: HAGER 

nocześnie konieczne jest zapewnienie zasilania przez określony 

czas nawet w przypadku pożaru (oświetlenie awaryjne, 

systemy oddymiania, instalacje bezpieczeństwa). Producenci 

oferują w związku z tym szereg rozdzielnic ognioodpornych, 

czyli wykonanych z materiałów niepalnych oraz bezhalogenowych 

(spełniające m.in. wymogi normy EN 13501-1 i2), 

zapewniających izolacyjność oraz szczelność ogniową przez 

wymagany przez przepisy czas oraz utrudniające lub unie- 



Czy estetyka się liczy? 

Grzegorz Cupriak 

Szef Produktu 

Aparatura i Obudowy 

Modułowe 

Schneider Electric 

Polska Sp. z o.o. 

Współczesne instalacje elektryczne 

stanowią duże wyzwanie zarówno 

dla wykonawców, jak i projektantów. 

Główny nacisk kładzie 

się na to, aby zapewnić prawidłową 

ochronę przeciwporażeniową 

i przeciwpożarową, dbając przy tym 

o zapewnienie ciągłości zasilania 

w instalacji elektrycznej. 

Oprócz uzyskania odpowiednich parametrów i funkcjonalności 

ważne i możliwe jest również zapewnienie estetyki tak samej 

instalacji, jak i rozdzielnicy. W tym celu w Schneider Electric od 

lat pracujemy nad tym, aby nasze rozdzielnice nie tylko spełniały 

swoje funkcje, ale wyróżniały się także wysokim komfortem 

użytkowania i estetyką. Obudowy Schneider wyróżniają się unikalnym 

wzornictwem i szeroką gamą wariantów, które pozwalają 

na jak najlepsze dopasowanie obudów do wnętrz, w których są 

zainstalowane. Przykładem są nowe obudowy serii Easy9 przeznaczone 

dla budownictwa mieszkaniowego. Dzięki swojemu 

wyglądowi idealnie komponują się z wystrojem współczesnych 

mieszkań, natomiast ich konstrukcja wewnętrzna pozwala na 

komfortową zabudowę aparatury przez instalatorów. 


25

PRZEGLĄD 


Fot.: EATON 

Fot.: EATON 

Fot.: EATON 

możliwiające przenikanie ognia z wnętrza 

obudowy do dalszej części instalacji. Poza 

tym wiele urządzeń dostępnych na rynku 

jest wyposażonych np. w uszczelki zabezpieczające 

przed przedostawaniem się tzw. 

zimnego dymu, będącego jednym z pierwszych 

objawów rozpoczynającego się pożaru. 

W razie pojawienia się dymu system 

może odciąć przepływ powietrza do wnętrza 

obudowy oraz uszczelnić miejsca połączeń 

z przepustami kablowymi. 

Oprócz tego podczas wyboru obudowy 

warto zwrócić uwagę na taki produkt, który 

ma dodatkową izolację wewnętrzną zabezpieczającą 

przed pojawieniem się napięcia 

na elementach przewodzących wskutek 

uszkodzenia izolacji podstawowej. Minimalizuje 

to ryzyko porażenia użytkownika 

prądem. 

Iwona Bortniczuk 



Przede wszystkim odporność 

Łukasz Wilczek 

ABB Sp. z o.o. 

W przypadku wnętrz mieszkalnych 

rozdzielnice narażone są 

przede wszystkim na takie czynniki 

zewnętrzne jak kurz i pył, 

podwyższona temperatura, ogień 

oraz udary mechaniczne. Dobrze, 

jeśli taka rozdzielnica spełnia 

warunki II klasy ochronności 

przeciwporażeniowej, a więc ma 

podwójną izolację, która zapewnia dodatkową ochronę przy 

uszkodzeniu. 

Dla rozdzielnic stosowanych we wnętrzach mieszkalnych 

wystarczającym stopniem ochrony jest IP40, co oznacza 

zabezpieczenie przed przedostawaniem się do środka ciał 

obcych. Odporność na udary mechaniczne powinna odpowiadać 

stopniowi ochrony IK06. Aby utrudnić dostęp do 

rozdzielnicy niepowołanym osobom, m.in. dzieciom, warto 

wybrać wersję z drzwiczkami zamykanymi na kluczyk. 


Rozdzielnice MSF 

z drzwiami metalowymi 

w wersji elektrycznej i multimedialnej 

MSF 

 

• super płaskie drzwi tylko 5 mm 

• wygodne centrum sterowania 

• wersja multimedialna 

4 rzędy to 56 modułów 

więcej miejsca na 

aparaturę modułową 

Patch Panel 12-portowy 

do modułów RJ45, SC/AC, 

TV F-F itp. 

Gniazdo zasilające 

w standardzie do zasilania 

modemu, routera, itp. 

Spinki do łączenia 

pion/poziom, 

wbudowana poziomica 

www.elektro-plast.com.pl

PRZEGLĄD 


Przegląd obudów rozdzielnic nn 

Producent ABB ABB IBOCO Włochy IBOCO Włochy 

Model Mistral41F 18M Mistral65 18M PABLO 06541 PABLO 06543 

Montaż 

natynkowy/podtynkowy 

Podtynkowy Natynkowy Natynkowy Natynkowy 

Stopień ochrony IP IP41 IP65 IP65 IP65 

Stopień odporności 

mechanicznej IK 

Wymiary 

(wysokość x szerokość x 

x głębokość) [mm] 

IK08 

IK08 (elementy 

z osłabieniami), IK09 

09 09 

250 x 430 x 108 250 x 430 x 155 420 x 314 x 143 470 x 426 x 148 

Liczba rzędów 1 1 2 3 

Maksymalna liczba 

modułów w rzędzie 

18 18 + 1 12+1 18+1 

Dostępne kolory obudowy Biały; RAL 9016 Szary; RAL 7035 Szary; RAL 7035 Szary; RAL 7035 

Dostępne kolory 

i wykończenie drzwiczek 

Pełne (biały), 

transparentne (petrol blue), 

opcjonalna blokada drzwiczek, 

kąt otwierania się 

drzwiczek 180° 

Pełne (szary), 

transparentne (petrol blue), 

opcjonalna blokada drzwiczek, 

kąt otwierania się 

drzwiczek 180° 

Przezroczyste, przydymione; 

zamykanie w dwóch punktach, 

otwieranie > 180°; system 

zawiasów wewnętrznych, 

opcjonalnie zamek na klucz 

Przezroczyste, przydymione; 

zamykanie w dwóch punktach, 

otwieranie > 180°; system 

zawiasów wewnętrznych, 

opcjonalnie zamek na klucz 

Montaż drzwi lewy/prawy Obustronny montaż Obustronny montaż Odwracalne Odwracalne 

Rozwiązania 

konstrukcyjne ułatwiające 

montaż aparatów 

Dwie pozycje szyny DIN, 

dostęp do dwóch różnych wersji 

listew zaciskowych. 

Możliwość zamontowania 

dodatkowej szyny DIN 

Dwie pozycje szyny DIN, 

dostęp do dwóch różnych wersji 

listew zaciskowych, 

płyta montażowa. 

Przesłabienia do wprowadzania 

przewodów, duża przestrzeń 

wewnętrzna i otwory 

kablowe ułatwiające ułożenie 

przewodów 

• zdejmowane chassis; 

• regulowana wysokość 

montażu szyn DIN 

• regulowana głębokość profili 

• wymienne maskownice 

• możliwość wymiany płyty 

czołowej 

• łatwe kablowanie 

z wykorzystaniem korytka 

kablowego 

• listwa PE w standardzie, 

opcjonalna listwa fazowa 

i neutralna 

• zdejmowane chassis; 

• regulowana wysokość 

montażu szyn DIN 

• regulowana głębokość profili 

• wymienne maskownice 

• możliwość wymiany płyty 

czołowej 

• łatwe kablowanie 

z wykorzystaniem korytka 

kablowego 

• listwa PE w standardzie, 

opcjonalna listwa fazowa 

i neutralna 

Rozwiązania 


montaż i eksploatację 

obudowy 

Osłona przed zaprawą 

murarską. 

Możliwość zamontowania na 

ściance kartonowo-gipsowej, 

regulacja w poziomie nawet 

krzywo zamontowanej obudowy. 

Pokrywy zabezpieczające śruby 

Wewnętrzne szczeliny 

pozwalają na przymocowanie 

szafki do ściany w punktach, 

które są niewidoczne 

z zewnątrz. 

Chronione wyjście korytek 

kablowych na górze i u dołu 

szafki instalacyjnej 

• łączenie rozdzielnic 

za pomocą zestawu 

sprzęgającego 

• adapter kanałów kablowych 

• wstępne nacięcia 

dla dławików 

• łączenie rozdzielnic 

za pomocą zestawu 

sprzęgającego 

• adapter kanałów kablowych 

• wstępne nacięcia 

dla dławików 


PRZEGLĄD 



Eaton Eaton ELEKTRO-PLAST NASIELSK ELEKTRO-PLAST NASIELSK 

Profi + BF MSF RP 2/28 IP 30 (N+PE) GALANT PLUS IP 65 

Natynkowy/podtynkowy 


IP30/IP54 IP30 IP30 IP65 

07 07 400 V 400 V 

(460-2060 x 435- 1235 x 247/187) (450-1070 x 543-588 x 136-140) 358 x 478 x 94 mm 432 x 464 x 160 mm 

11 2-6 – 

24 24 

Szary RAL 7035 

lub biały RAL 9016 

Wspornik z listwami N+PE, zestaw 

do montażu w ścianie murowanej 

– łapy metalowe, zestaw mocujący 

do montażu w płycie g-k oraz spinkę 

do łączenia rozdzielnic w pionie 

i w poziomie 

Listwy przyłączeniowe N+PE 

2 x (10 x 10 mm 2 + 10 x 16 mm 2 ) 

2 x (10 x 10 mm 2 + 10 x 16 mm 2 ) 

Biały; RAL 9016 II klasa izolacji II klasa izolacji 

Białe metalowe pełne 

lub transparentne 

Białe metalowe pełne 

lub transparentne 

– – 

Tak Tak Szyna TH Szyna TH 

Płyta montażowa wyjmowana, 

stelaż pod aparaturę modułową 

Płyta montażowa, 


Montaż na zatrzaski 

Montaż na zatrzaski 

Maskownice, dedykowane zestawy 

montażowe, 


Maskownice, dedykowane zestawy 

montażowe, 


Płaskie drzwi 5 mm, 

wersja multimedialna. 

Listwy dla przewodu neutralnego 

i ochronnego fabrycznie zamontowane. 

Możliwość wymiany drzwi. 

Pokrywa tworzywowa maskująca 

12 + 2 mod. W jednym rzędzie 

przystosowana do plombowania 

Od 3 do 72 modułów, 

przepusty 2-komponentowe 

na wyposażeniu, 

wytrzymałość na uderzenia IK08. 

Możliwość plombowania. 

Opcjonalny zamek z kluczem. 

Uszczelnienie wykonane za pomocą 

przepustu 2-komponentowego 

pod dławice PG 


29

PRZEGLĄD 



Producent ETI POLAM Sp. z o.o. JEAN MÜLLER GmbH JEAN MÜLLER GmbH Firma Elektryczna KARWASZ 

Model 4XN160, 4XP160 KVS2-10/SV KVS0/L/3-11/IP54/SV/BL RW-3-P z/o/E* 

Montaż 



Obudowa wolno stojąca na 

fundamencie, podtynkowa 

lub wisząca np. na słupie 

Obudowa wolno stojąca na 

fundamencie, podtynkowa 

lub wisząca np. na słupie 

Podtynkowy 

Stopień ochrony IP IP41/42/44 IP44 IP54 IP30 



IK10 IK10 IK10 IK10 

Wymiary 



od 550 x 500 x160 

do 860 x 1160 x 160 

867 x 1121 x 320 mm 1100 x 605 x 320 mm 

560 x 255 x 115* 

Wersja pod licznik 

elektroniczny 

Liczba rzędów 3 do 7 1 duża komora 1 duża komora 1 



36 

10 pól po 100 mm pod aparaty 

łącznikowe pionowe, 

np. rozłączniki SL1-3 

5 pól po 100 mm pod aparaty 

łącznikowe pionowe, 

np. rozłączniki SL1-3 

4 do plombowania; 

7 bez plombowania 

Dostępne kolory obudowy 

RAL7035 

Szary RAL7035, można 

lakierować na inne kolory 

Szary RAL7035, można 

lakierować na inne kolory 



RAL7035,drzwi pełne z blachy 

stalowej z dwoma zamkami 

patentowymi (kod 1333) 

Szary RAL7035, struktura 

żebrowana, możliwość 

lakierowania w każdym innym 

kolorze 

Szary RAL7035, struktura 

płaska w koła, możliwość 

lakierowania w każdym innym 

kolorze 

Biały; RAL9016 

Montaż drzwi lewy/prawy 

Lewy lub prawy 

Drzwi na zawiasach, 

3-punktowe mocowanie 

z każdej strony 

Drzwi prawe na zawiasach, 

4-punktowe mocowanie 

Lewy 

Rozwiązania 



Płyty montażowe oraz osłony 

dedykowane do aparatów ETI, 

wyjmowany wkład montażowy, 

w obudowach natynkowych 

odkręcane plecy obudowy, 

w obudowach podtynkowych 

odkręcana ramka z drzwiami 

Szyny prądowe w rozstawie 

185 mm dla aparatów 

łącznikowych pionowych lub 

płyta montażowa do dowolnej 

zabudowy 

Szyny prądowe w rozstawie 

185 mm dla aparatów 

łącznikowych pionowych lub 

płyta montażowa do dowolnej 

zabudowy 

Maskownice są odkręcane 

ułatwiając instalatorowi montaż 

aparatów 

Rozwiązania 



obudowy 

Obudowy malowane farbą 

poliestrową odporną na 

promieniowanie UV, 

możliwy podział obudowy 

w pionie (element EPW), 

w standardzie otwory 

montażowe, 

śruby pozycjonujące, 

wyjmowany wkład montażowy 

Fundament do posadowienia 

w ziemi, nadstawka nad cokół, 

taśmy metalowe do wieszania 

na słupie, płyty przedzielające 

komorę szafy i fundamentu, 

szyny prądowe, płyty montażowe, 

osłony szyn prądowych IP20, 

listwa z gniazdkiem 230 V 

i oświetleniem i inne 

Fundament do posadowienia 

w ziemi, płyty przedzielające 

komorę szafy i fundamentu, 

szyny prądowe, płyty 

montażowe, osłony szyn 

prądowych IP20, listwa 

z gniazdkiem 230 V 

i oświetleniem i inne 

Rozdzielnice mają 

„regulowane kołnierze” 


PRZEGLĄD 



Firma Elektryczna KARWASZ PAWBOL Sp. z o.o. PAWBOL Sp. z o.o. PCE Polska 

RP-100 R-BOX SLIM MAX-BOX 16S ATLANTIC 

Podtynkowy Natynkowy Natynkowy Natynkowy/podtynkowy 

IP30 IP44 IP65 IP40 – IP65 

IK10 IK08 IK08 IK07/IK09/IK10 

880-410-115 

(wymiary bez kołnierza) 

250 (297) x 190 x 65 

Wysokość z rączką – 297 

500 x 362 x 140 

48 - 72 moduły 670 x 510 x 212 

72 - 96 modułów 670 x 710 x 212 

96 - 120 modułów 670 x 910 x 212 

120 - 168 modułów 670 x 1110 x 212 

144 - 192 modułów 670 x 1310 x 212 

5 1 1 2-8 

20 4 lub 8 16 192 

Biały; RAL 9016 Szary; RAL 7035 Szary; RAL 7035 RAL 9003 

Biały; RAL 9016 Przeźroczyste, poliwęglan Przeźroczyste, poliwęglan Transparentne, pełne 

Lewy Pionowy Poziomy lub pionowy Lewy/prawy 

Maskownice są odkręcane 

ułatwiając instalatorowi 


Solidna konstrukcja wykonana 

z grubej warstwy ABS’u. 

Kompaktowy kształt, możliwość 

zamontowania szybki 

4- i 8-modułowej lub wersja 

bez szybki 

Wymiary MAX-BOX’ów pozwalają 

na bezproblemowy montaż 

transformatorów i wyłączników aż 

do 100 A! Różnorodność konfiguracji 

gniazd, wyłączników oraz zabezpieczeń, 

jakie możemy umieścić na tych 

obudowach, zadowoli każdego klienta. 

Szyny TH przygotowane do montażu 

zabezpieczeń można dowolnie 

rozmieszczać lub zdemontować. 

• drzwi otwierane lewo/prawo 

• odpowiednia wysokość obudowy 

zapewnia więcej przestrzeni dla 

okablowania i montażu aparatury 

modułowej 

• zatrzaskowy system montażu 

Rozdzielnice mają 

„regulowane kołnierze” 

Obudowa skręcana jest metalowymi 

śrubami, które pewnie łączą pokrywę 

z podstawą. Rozdzielnie te mają 

możliwość plombowania szybki. 

Dostępne w wersji z rączką lub bez 

rączki. Wyposażone w dławik PG16. 

Możliwość założenia zamka na kluczyk. 

Lekka i zarazem solidna konstrukcja 

z wyznaczonymi do montażu 

wzmocnieniami. Zamykanie i otwieranie 

szybki jest bardzo proste – odbywa się 

poprzez przekręcenie dwóch zamków 

wbudowanych w szybkę. Obudowa 

skręcana jest metalowymi śrubami, 

które pewnie łączą pokrywę z podstawą. 

W podstawie przygotowane są miejsca 

na aż 22 dławiki: 4 x PG11, 4 x PG16, 

14 x PG21 i większe. Rozdzielnie te 

mają możliwość plombowania zarówno 

obudowy jak i samej szybki! 

• możliwość łączenia 

• możliwość zamykania na klucz lub 

zamek trójkątny (jako akcesoria 

dodatkowe) 

• drzwi transparentne zapewniają 

ochronę przed promieniowaniem UV 


31

PRZEGLĄD 



Producent PCE POLSKA Rittal Sp. z o.o. Günther Spelsberg GmbH + Co. KG TAKACHI, zgłoszenie firma LC Elektronik 

Model ECOLOGY ISV-TS8 AK 28 (rodzina AK III) BCAP, BCAK, BCAR 

Montaż 


Natynkowy/podtynkowy Natynkowy, wolno stojący Natynkowy Natynkowy 

Stopień ochrony IP IP65 IP66/IP55 IP65 IP65 



Wymiary 



IK08 

4M 231 x 166 x 113 

6M 231 x2 02 x 113 

8M 231 x 238 x 118 

12M 246 x 310 x 148 

18M 286 x 418 x 148 

2x12M 436 x 310 x 148 

2x18M 436 x 418 x 148 

3x12M 586 x 310 x 148 

IK09 – natynkowy 

IK10 – wolno stojący 

Od 600 x 1800 x 400 mm 

do 1100 x 2000 x 600 mm 

08 (wykonanie tylko 

z poliwęglanu) 

450 x 315 x 155 mm 

Brak informacji 

Od 90 x 120 x 70 

do 630 x 830 x 288 

50 rozmiarów 

Liczba rzędów 1, 2 lub 3 12 

2 (cała rodzina AK III: 

od 1do 5 rzędów) 

– 



18 48 14 – 

Dostępne kolory obudowy RAL7035 RAL7035 Szary, przemysłowy Jasnoszary 



Transparentne 

RAL7035 

Przeźroczyste, 

przydymione z opcją montażu 

zamka z kluczem 

Jasnoszary, transparentne 

Montaż drzwi lewy/prawy Lewy Lewy/prawy Tak Lewe i prawe 

Rozwiązania 



• transparentne drzwi otwierane 

w poziomie do 180º 

• odpowiednia wysokość 

obudowy zapewnia więcej 

przestrzeni dla okablowania i 

montażu aparatury modułowej 

• specjalne wyżłobienia 

wewnątrz obudowy do 

montażu płyt oraz akcesoriów 

• szyny zaciskowe PE,N 

dostępne w dwóch 

wysokościach 

Uniwersalny system szyn 

nośnych umożliwiający montaż 

wyłączników kompaktowych 

różnych producentów, 

możliwość płynnej regulacji 

położenia płyty montażowej na 

głębokości szafy 

Odstęp między szynami 

150 mm, szyny z regulowaną 

wysokością, dostępne także 

wersje „Plus” z zaślepionym 

jednym rzędem np. na aparaty 

o wyższej głębokości 

Trzy rodzaje płyt montażowych 

Rozwiązania 



obudowy 

• osłabione wejścia kablowe dla 

M40, M32, M25 oraz M20 

• wzmocnienia usztywniające 

obudowę 

• zamknięte wkręty w czterech 

miejscach dla łatwej instalacji 

• możliwość zamykania na klucz 

lub zamek trójkątny (jako 

akcesoria dodatkowe) 

• możliwość wymiany górnej 

części obudowy dla modeli 

z dwoma lub więcej rzędami 

• drzwi transparentne 

zapewniają ochronę przed 

promieniowaniem UV 

Możliwość późniejszej 

rozbudowy, możliwość 

plombowania osłon, 

szybka wymiana modułów 

instalacyjnych 

Zintegrowane elementy 

wentylacyjne zapobiegające 

kondensacji pary wodnej, 

maskownica wprowadzeń 

kabli, różne sposoby montażu, 

przetłoczenia dla dławnic, 

plombowana pokrywa, 

możliwość łączenia skrzynek 

ze sobą (pion i poziom), a na 

bokach montażu gniazd 16 A 

typu „Schuko”, odporność na 

amoniak 

Uchwyty montażowe 

oraz opaski montażowe 

na maszty/rury 


NOWOŚCI 


SIRIUS ACT dostępne na TIM.PL 

Najnowsze przyciski i lampki sterownicze 

SIRIUS ACT zaskakują pomysłowością. 

Na uwagę zasługuje przede wszystkim 

nowoczesne podejście projektantów firmy 

Siemens, którzy ułatwiają pracę monterom 

oraz integratorom ich rozwiązań. SIRIUS 

ACT to seria, która oferuje bogatą ofertę 

przycisków, lampek sygnalizacyjnych 

i przełączników o ponadczasowym wzornictwie 

i dużej wytrzymałości. 

Niezawodność przycisków i lamp sterowniczych 

jest bardzo istotna, ponieważ te niewielkie 

urządzenia stosowane są z taką częstotliwością, 

że nawet nieznaczne usprawnienia 

w ich konstrukcji przynoszą spore 

korzyści w zastosowaniu praktycznym. Prezentowana 

seria produktów zapewnia prostą 

konfigurację i szybki montaż. Aby zapewnić 

najwyższą niezawodność w działaniu, przyciski 

i lampki sterownicze marki Siemens 

zostały poddane specjalistycznym testom. 

Produkty te są zbudowane z „solidnego” metalu 

i wysokiej jakości tworzyw. Można dzięki 

nim realizować nowe, dodatkowe funkcje, 

m.in. komunikacyjne. 

Doskonały, intuicyjny konfigurator dostępny 

online umożliwia wybieranie i przygotowywanie 

wersji obudowy i etykiety 

zgodnie z wymaganiami konkretnego zastosowania. 

Wystarczy skorzystać z graficznego 

interfejsu do wyboru elementów 

z funkcją „przeciągnij i upuść” oraz podglądu 

wybranych urządzeń. Bez wątpienia wyjątkowa 

niezawodność i niskie prawdopodobieństwo 

awarii są dużym walorem dla 

każdego zainteresowanego użytkowaniem 

wspomnianych produktów. Najnowsza seria 

SIRUS ACT jest już w pełni dostępna 

w internetowym sklepie TIM.PL. 

www.tim.pl 

Obudowy systemowe 4XN160,4XP160 

Typoszereg obejmuje obudowy natynkowe 

4XN160 oraz podtynkowe 

4XP160. Podział wewnętrzny został 

zaprojektowany w oparciu o normę 

DIN 43870. 

Obudowy natynkowe 4XN160 i podtynkowe 

4XP160 występują w dwóch 

szerokościach okna montażowego 2 i 3 

(500 mm i 750 mm) oraz wysokościach 

3, 4, 5, 6, 7 (450 mm, 600 mm, 750 mm, 

900 mm, 1050 mm). 

Wersja podtynkowa 4XP160 składa 

się z kasety i przykręcanej do niej 

ramki z drzwiami. Wewnątrz obudowy 

(natynkowej lub podtynkowej) montowany jest wkład montażowy 

składający się ze wsporników pionowych WP-A lub WP-U, 

maskownic, płyt montażowych, szyn TH. 

Wkład montażowy jest wyjmowany, co ułatwia oprzewodowanie 

aparatów w warsztacie. Wyjmowany wkład powoduje również, 

że aparaty można umieścić we wcześniej zamontowanej obudowie 

już po wszystkich pracach budowlanych. 

Ważną zaletą systemu jest możliwość podziału obudów w pionie za 

pomocą elementu EPW, przez co można wydzielić w jednej obudowie 

przedział z aparatami zabezpieczającymi, przedział kablowy 

bądź przedział teletechniczny. Konstrukcja wspornika pionowego 

WP-A umożliwia skokową regulację 

montażu szyn nośnych, płyt montażowych 

oraz maskownic w pionie 

i poziomie. Daje to producentowi 

rozdzielnicy możliwość wyboru 

optymalnych odległości pomiędzy 

aparatami (potrzebna np. na oprzewodowanie), 

umożliwia także pozostawienie 

optymalnego miejsca 

na kable, przewody zasilające oraz 

odpływowe. 

Obudowy natynkowe 4XN160 mają 

plecy, wykonane z blachy stalowej 

ocynkowanej, mocowane na blachowkręty. 

Odkręcenie pleców ułatwia oprzewodowanie aparatów 

z już włożonym wkładem do obudowy. 

Dane techniczne: 

• stopień ochrony IP44/42, 

• klasa ochronności I, 

• odporność mechaniczna IK10, 

• zakres temperatur pracy od -20°C do +70°C, 

• kolor RAL 7035, 

• zgodność z normą PN-EN 62208. 


33

PORADY 


Komponenty do kompensacji 

mocy biernej 

Jednym ze sposobów na ograniczenie kosztów energii elektrycznej jest zainstalowanie 

układu do kompensacji mocy biernej złożonego z produktów firmy ETI Polam. 

Kondensatory trójfazowe 

niskiego napięcia LPC 

Kondensatory LPC stosuje się do 

indywidualnej, grupowej oraz centralnej 

kompensacji mocy biernej 

odbiorników indukcyjnych (transformatorów, 

silników elektrycznych, 

prostowników, lamp fluorescencyjnych 

i innych odbiorników przemysłowych). 

Kondensatory typu suchego 

są produkowane z niskostratnej, samoregenerującej 

metalizowanej folii 

polipropylenowej. Dzięki wypełnieniu 

ekologicznie nietoksyczną żywicą 

polipropylenową mają doskonałe 

właściwości rozpraszania ciepła. 

Montowane są w aluminiowych pojemnikach, 

których konstrukcja zawiera 

samoczynne rozłączniki nadciśnieniowe 

zwiększające bezpieczeństwo w przypadku 

awarii. Oferta ETI Polam obejmuje 63 typy 

kondensatorów na różne napięcia znamionowe 

(400 V, 440 V, 460 V, 480 V, 525 V) 

o mocach od 1 do 50 kVAr. 

Styczniki kondensatorowe 

CEM_CN 

Styczniki kondensatorowe zostały specjalnie 

zaprojektowane do pracy w układach 

kompensacji mocy biernej (kategoria 

użytkowania AC-6b). Kondensatory przed 

załączeniem do sieci są wstępnie ładowane, 

co pozwala zmniejszyć wartość szczytową 

prądu przy załączaniu stycznika. Po 

wstępnym naładowaniu kondensatora styki 

główne stycznika zamykają się, pozwalając 

na przepływ prądu znamionowego. Styczniki 

CEM_CN mają zmniejszone wymiary przy 

zachowaniu niezawodności działania. W celu 

uproszczenia doboru styczniki oznaczono według 

mocy biernej (w kVAr), dzięki czemu nie 

trzeba przeliczać parametrów znamionowych. 

Styki wyprzedzające oraz rezystory wstępnego 

ładowania są dostarczane w komplecie ze 

stycznikiem. W ofercie występują styczniki 

o mocach – 7,5, 10, 25, 32, 50, 65 kVAr. 

Automatyczne regulatory 

współczynnika mocy serii PFC 

Regulatory PFC w czasie rzeczywistym 

mierzą parametry sieci zasilającej. Na pod- 


PORADY 


racji czasów pomiędzy przełączaniem zapewniają 

bezawaryjną i stabilną pracę układu. 

W ofercie znajdują się trzy regulatory 

mające 6, 8 lub 12 wyjść przekaźnikowych 

do pracy w układach z symetrycznym obciążeniem 

sieci oraz dwie wersje regulatorów 

(6 i 12 wyjść) z niezależnym pomiarem 

trzech faz do pracy w sieciach z obciążeniami 

asymetrycznymi. Wszystkie regulatory 

z serii PFC mają możliwość automatycznego 

wykrywania stopni mocy. Dodatkowo 

przedostatnie wyjście regulatora może 

być wykorzystane do sterowania wentylatora, 

a ostatnie, bezpotencjałowe wyjście 

– do wysyłania sygnału alarmowego. Wersje 

regulatorów o wymiarach 144x144 mm 

mają w standardzie możliwość komunikacji 

MODBUS (port TTL). Jako akcesorium 

do regulatorów dostępny konwerter sygnału 

TTLUSBRS485. 

stawie pomiarów wewnętrzny mikroprocesor 

oblicza liczbę kondensatorów potrzebnych 

do skompensowania aktualnie pobieranej 

mocy biernej. Programowalne, stałe 

kroki przełączeń oraz możliwość konfigu- 

Dławiki indukcyjne 

do filtracji harmonicznych 

Dławiki indukcyjne trójfazowe są wykonane 

z niskostratnych blach ferromagnetycznych, 

w klasie temperaturowej izolacji 

F (155 o C) z wyłącznikiem termicznym 

90 o C. Aby zwiększyć wydajność wentylacji, 

uzwojenia są rozdzielone pomiędzy 

sobą, co ułatwia rozpraszanie wydzielanego 

ciepła. Dławiki mają współczynniki 

tłumienia 7% lub 14%, co odpowiada częstotliwościom 

rezonansowym 189 Hz lub 

133 Hz dla sieci 50 Hz. Dostępne są wersje 

dławików z uzwojeniami z aluminium lub 

miedzi. Oferta firmowa obejmuje 29 typów 

dławików indukcyjnych do filtracji harmonicznych 

o mocach od 5 do 100 kVAr. 

inż. Łukasz Kozłowski 

– Specjalista ds. produktu 

w firmie ETI Polam Sp. z o.o. 


35

NOWOŚCI 


Rozdzielnice 

ognioodporne FB 

Do nowości w ofercie firmy Hager należy 

system rozdzielnic ognioodpornych FB. 

Jest to unikalne rozwiązanie stanowiące 

połączenie obudowy wykonanej z materiałów 

ognioodpornych zgodnych z PN-EN 

13501 oraz systemu dystrybucji univers 

zgodnego z normą PN-EN 61439. Rozdzielnice 

ognioodporne to niezawodność 

i bezpieczeństwo w przypadku pożaru. 

Oprócz rozdzielnic stojących i natynkowych 

oferta obejmuje również drzwi rewizyjne 

do szybów instalacyjnych i szachtów 

kablowych. Jako uzupełnienie oferty, firma 

Hager proponuje również dedykowane kanały 

kablowe i skrzynki zaciskowe w wykonaniu 

ognioodpornym. W ten sposób 

można zbudować w pełni bezpieczną instalację 

zasilającą krytyczne urządzenia odbiorcze, 

jak np. pompy przeciwpożarowe 

lub wentylatory oddymiające. 

www.hager.pl 

Poszerzona oferta ograniczników przepięć 

firmy NOARK Electric 

Na rynek została wprowadzona nowa linia 

ograniczników przepięć klasy 1 (typ 

B) – Fot. 1. Służą one do ochrony instalacji 

elektrycznych przed bezpośrednimi 

uderzeniami piorunów o wysokiej intensywności, 

także przy ich częstym występowaniu. 

Odpowiednie dla strefy ochrony odgromowej 

LPL I według normy EN 62305 

w sieci 3-fazowej TN-C, gdzie całkowity 

prąd udarowy wprowadzony do instalacji 

elektrycznej wynosi 100 kA, a jego udar 

może wynieść 210 albo 280 kA w zależności 

od konfiguracji wzajemnego położenia 

elementów uziemionych, piorunochronu 

oraz miejsca zainstalowania ogranicznika 

przepięć. Konstrukcja ograniczników 

Ex9UE1 35 jest całkowicie oparta 

na iskiernikach wyzwalających. Takie rozwiązanie 

w przypadku występowania przepięcia 

gwarantuje długą żywotność oraz 

izolację elektryczną. Kolejną nowością jest 

linia ograniczników przepięć klasy 1+2 

(typ B+C). Służą 

do ochrony instalacji 

elektrycznych przed bezpośrednimi 

uderzeniami 

piorunów o średniej 

intensywności. Odpowiednie 

dla strefy 

ochrony odgromowej 

LPL I, II według normy 

EN 62305 w sieci 

3-fazowej TN-C, gdzie 

całkowity prąd udarowy 

wprowadzony do instalacji 

elektrycznej wynosi 

75 kA, a jego udar może wynieść 150 

albo 200 kA w zależności od konfiguracji 

i położenia punktu uziemiającego, uziemienia 

instalacji piorunochronnej oraz 

miejsca zainstalowania ogranicznika przepięć. 

Konstrukcja Ex9UE1+2 25 oparta jest 

na kombinacji warystorów i iskierników. 

www.noark-electric.pl 


PORADY 


Niezbędnik wiedzy 

o czujkach i czujnikach 

Wokół czujników ruchu i czujników obecności narosło wiele mitów, które często spowodowane 

są brakiem wiedzy technicznej oraz błędnym doborem czujnika do określonego zastosowania. 

Czujnik ruchu to urządzenie o określonym 

polu detekcji, najczęściej 

wykorzystujące promieniowanie podczerwone 

lub mikrofalowe o wyznaczonym 

przez producenta polu działania. 

Wykrycie ruchu w wyznaczonym 

polu powoduje aktywowanie czujnika, 

które dla użytkownika objawia 

się określonym działaniem, np. włączeniem 

światła, alarmu, otwarciem 

drzwi itp. Czujnik obecności zaś, 

to – z punktu widzenia użytkownika 

– bardzo czuły czujnik ruchu. 

Cena to nie wszystko 

Podczas zakupu czujnika ruchu lub 

czujnika obecności często jedynym 

kryterium wyboru jest cena, ewentualnie 

stopień ochrony IP. Takie postępowanie 

często jest powodem niezadowolenia 

użytkowników. 

Dokonując wyboru czujnika ruchu/obecności, 

należy uwzględnić oczekiwane przez klienta 

pole detekcji, czyli pole, w którym czujnik będzie 

wykrywał ruch i np. włączał oświetlenie. 

Pole detekcji zależy od kąta detekcji czujnika 

(najczęściej jest to 110 o , 180 o , 220 o , 360 o ) oraz 

wysokości zamontowania czujnika. 

Przy modernizacji istniejącej instalacji należy 

zastanowić się nad sposobem okablowania 

czujnika. Na rynku dostępnych jest 

wiele czujników, które różnią się liczbą 

żył potrzebnych do działania, napięciem 

zasilania, obciążalnością styków lub sygnałami 

i protokołami komunikacji. 

Odporność i czułość 

Nie można również zapomnieć o warunkach, 

w jakich czujnik będzie zamontowany. Nie 

mam tu na myśli podziału typu „wewnątrz 

lub na zewnątrz obiektu”, lecz faktyczne 

warunki pracy. W pomieszczeniu, gdzie zamontowany 

jest czujnik ruchu/obecności, 

również może występować chwilowe zapylenie 

lub wilgotność. Takie okoliczności należy 

uwzględnić podczas wyboru czujnika. 

Przypomnijmy: czujnik jest urządzeniem elektronicznym 

zasilanym prądem elektrycznym. 

A zatem działanie wilgoci lub pyłów może 

doprowadzić do porażenia ludzi lub zwierząt 

prądem elektrycznym albo do uszkodzenia lub 

błędnego działania czujnika. Odporność urządzeń 

elektrycznych na pył lub wodę określa 

się symbolem IP20, IP44, IP45, IP55, IP65 

itd. Znaczenie poszczególnych cyfr wskazuje 

obowiązująca polska norma. Jeśli czujnik ma 

być zamontowany na zewnątrz budynku, należy 

sprawdzić, czy jest odporny na promieniowanie 

UV, które występuje w promieniowaniu 

słonecznym. 

Na zadowolenie użytkownika również mocno 

wpływa czułość czujnika. Zależy ona 

od liczby sektorów detekcyjnych, jakie ma 

Tab. Dane dotyczące czujnika natynkowego EE850 firmy Hager 

Rodzaj obciążenia 

Maksymalna moc AC1 230C AC 

Żarówki i żarówki halogenowe 230 V AC 

2300 W 

Żarówki halogenowe 12 V zasilane 

poprzez transformatory elektroniczne 

lub ferromagnetyczne 

1500 VA 

Świetlówki kompaktowe, świetlówki energooszczędne 

400 W 

LED LED 400 W 

Świetlówki, 

Świetlówki kompensowane równolegle 

400 W/C=45µf 

Statecznik elektroniczny 

580 W 


37

PORADY 


Rys. 1. 

Montaż czujnika 

wybrany czujnik. W tej kwestii oferta rynkowa 

również jest szeroka. Dodatkowo warto 

sprawdzić, czy i w jakim zakresie w wybranym 

czujniku można regulować jasności 

załączania, czas załączania czy czasy opóźniania. 

Obciążalność 

Nie bez znaczenia jest obciążalność styków 

wyjściowych, która zależy od rodzaju 

obciążenia. Jako przykładowe – dane dotyczące 

czujnika natynkowego EE850 firmy 

Hager. 

Bardzo istotną kwestią jest także zakres 

temperatury pracy czujnika. Posiadane 

przez czujnik atesty, certyfikaty oraz spełniane 

normy określają możliwości zastosowania 

urządzenia w różnych obszarach 

i do różnych funkcji. Parametry te mają znaczący 

wpływ na cenę czujnika. 

Rys. 2. Zmiana pola detekcji w zależności od zastosowanej maski lub przesłony 

W systemie alarmowym 

Osobną grupę stanowią czujniki przeznaczone 

do systemów alarmowych. Jest to 

duża grupa, w której występują zarówno 

urządzenia proste, np. PIR, jak i zaawansowane 

technologicznie dualne, które łączą 

w sobie czujnik PIR oraz czujnik mikrofalowy. 

Temat szerzej został omówiony na łamach 

„Fachowego Elektryka”: http://www. 

fachowyelektryk.pl/technologie/systemyzabezpieczen/1827-czujniki-ruchu-i-obecnosci-pir.html. 

Należy zaznaczyć, że czujnik ruchu/obecności 

może pracować autonomicznie, bezpośrednio 

sterując odbiornikiem, lub kilka 

czujników może być połączonych w system, 

sterując np. żarówką. 

W inteligentnym domu 

Osobnym zagadnieniem jest możliwość 

wykorzystania czujników alarmowych 

w instalacjach inteligentnych budynków, 

gdzie możliwości wykorzystania czujników są 

uzależnione od możliwości integracji centrali 


PORADY 


Rys. 3. 

Zasada montażu czujników w korytarzach 

Rys. 4. 

Zmiana pola detekcji w zależności od zmiany parametrów maski lub przesłony 

alarmowej z systemem inteligentnego domu. 

W przypadku integracji system inteligentnego 

domu otrzymuje od czujki alarmowej sygnał 

o wykryciu ruchu w polu detekcji czujnika, 

po czym – w zależności od możliwości i złożoności 

systemu – wykonywane są określone 

wcześniej zadania. 

Planując integrację systemów alarmowych 

z systemami inteligentnego budynku, pamiętajmy 

o konieczności posiadania kompletnego 

projektu elektrycznego oraz projektu 

automatyki. 

Piotr Bibik – TIM SA 

Materiały graficzne: Hager Polo Sp. z o.o. 


39

PORADY 


Sensotec 

– wyłącznik i czujka ruchu w jednym 

Jest coraz więcej, coraz wygodniejszych sposobów sterowania oświetleniem i służących do 

tego wyrobów elektrotechnicznych. Jednym z nich jest Sensotec – rozwiązanie techniczne 

i stworzony w jego ramach przez firmę Gira osprzęt elektroinstalacyjny. Niniejszy tekst 

i ilustracje opisują, na jakiej zasadzie on pracuje. 

Gira Sensotec to nowy sposób sterowania 

oświetleniem, w którego przypadku 

bezdotykowy wyłącznik i czujka 

ruchu stanowią jedno urządzenie, 

mieszczące się w pojedynczej puszce 

elektroinstalacyjnej. W ofercie producenta 

są zresztą dwa podobne urządzenia 

– Sensotec oraz Sensotec LED. 

To drugie urządzenie ma dodatkowo 

wbudowaną lampkę LED. 

Wchodząca w skład urządzenia Sensotec 

czujka ruchu pracuje w zakresie 

wysokich częstotliwości. Dzięki 

takiemu rozwiązaniu czujka dobrze 

rozpoznaje ruch także w nagrzanych 

pomieszczeniach. Ponadto nie musi 

„widzieć” poruszającego się człowieka 

w paśmie optycznym lub w podczerwieni. 

Załącza oświetlenie nawet 

wówczas, gdy na przykład w łazience 

Fot. 1. 

Zestaw dwóch czujek/wyłączników Sensotec LED przy wyjściu z pomieszczenia na 

poddaszu – obsługują obwód oświetleniowy i napędu drzwi 

Fot. 2. Dwustrefowy system sterowania, z dwoma czujkami Fot. 3. 

Sensotec LED 

Zasięgu osprzętu Sensotec nie ogranicza skomplikowany 

kształt pomieszczeń 


PORADY 


Fot. 4. 

Niewielkie wymiary Sensotec, jak na osprzęt podtynkowy instalowany w puszkach 

przystało 

Fot. 5. 

Urządzenie w wersji Sensotec 

– bez wbudowanej diody świecącej 

jest zasłonięta ręcznikiem. Podobnie dzieje 

się w pomieszczeniach o skomplikowanym 

kształcie, takich jak m.in. klatki schodowe 

czy poddasza ze słupami. Zainstalowana 

w jednym miejscu czujka wykrywa ruch nie 

tylko w pobliżu, ale i w większej przestrzeni. 

Sensotec działa jako bezdotykowy wyłącznik, 

dzięki czemu zapewnia absolutną 

higienę. Jest to bardzo ważne, zwłaszcza 

w przychodniach lekarskich i szpitalach. 

Urządzenie to można też wykorzystać do samoczynnego, 

zdalnego, bezdotykowego otwierania 

drzwi w miejscach publicznych, 

np. w toaletach – zwykłych i dla osób niepełnosprawnych. 

Gira Sensotec działa w sposób elastyczny, 

zróżnicowany, w dwóch zakresach: bliskim 

i dalekim. Po wykryciu ruchu z większej 

odległości załącza się najpierw oświetlenie 

komunikacyjne. W przypadku Gira Sensotec 

LED służy do tego wbudowana dioda, 

która załącza się na wcześniej ustawioną 

wartość. Dzięki tej regulacji można cał- 

Fot. 6. 

Przykładowe wersje wzornicze 

Sensotec LED 

Cechami charakterystycznymi Gira Sensotec są: 

• płaska budowa, 

• wielość zastosowań, 

• bogaty wybór wersji kolorystykcznych (oferowany w każdym programie 

stylistycznym Gira), 

• rozpoznawanie ruchu przez przeszkody, np. drzwi, 

• indywidualna regulacja zasięgu, 

• niewrażliwość na wysokie temperatury, 

• zastosowanie czujnika radiowego, częstotliwościowego zamiast IR, 

• bezdotykowe załączanie oświetlenia, 

• duży zasięg dzięki wykrywaniu odbić, 

• wyeliminowanie olśnienia dzięki delikatnemu oświetleniu, 

• możliwość dalszych zastosowań, np. do otwierania drzwi. 

kowicie wyeliminować zjawisko olśnienia 

powodowane nagłym rozbłyśnięciem źródeł 

światła, a równocześnie jest zapewniona 

orientacja w pomieszczeniu. Natomiast 

gdy potrzebne jest pełne oświetlenie, wystarczy 

zbliżyć rękę do urządzenia. Natychmiast 

załączy się pełne oświetlenie, 

oprawy zapewnią odpowiedni strumień 

świetlny, a co za tym idzie i natężenie 

oświetlenia w otoczeniu. 

Andrzej Dubrawski, 

firma Tema – przedstawiciel na Polskę 

przedsiębiorstwa Gira 


41

OSPRZĘT 

elektroinstalacyjny 

Natynkowe systemy 

rozprowadzania instalacji elektrycznych 

Natynkowe systemy rozprowadzania instalacji są nieodzownym elementem obiektów 

przemysłowych, biur, garaży, magazynów itp. Puszki instalacyjne natynkowe, koryta 

kablowe, rury osłonowe, kanały przypodłogowe i parapetowe to tylko wybrane rozwiązania 

w tym zakresie. 

Fot.: OBO BETTERMANN 

Fot. 1. 

Fragment instalacji naściennej na zewnątrz budynku 

Instalacje podtynkowe, zwłaszcza 

w pomieszczeniach mieszkalnych 

mają wiele zalet. Przewody instalacyjne 

i o innych przeznaczeniach oraz 

ich zamocowania i ewentualne osłony 

nie występują, bo nie są potrzebne. 

Osprzęt podtynkowy tylko nieznacznie 

wystaje ze ścian. Podnosi to estetykę 

pomieszczeń, zmniejsza ryzyko 

uszkodzenia instalacji, wpływa pozytywnie 

na bezpieczeństwo. Są jednak 

zastosowania, w przypadku których 

przeważa osprzęt natynkowy. 

Puszki instalacyjne natynkowe 

W zakresie puszek natynkowych 

dużą popularnością cieszą się symetryczne 

modele z samozatrzaskującą 

pokrywą. Elementy tego typu mogą być 

instalowane w dowolnej pozycji. Poszczególne 

wersje puszek różnią się między sobą 

liczbą wpustów oraz średnicą wprowadzanych 

kabli. Przydatne rozwiązanie stanowią 

wpusty elastyczne. Nabyć można również 

puszki z wpustami zakończonymi gwintem. 

W niektórych modelach przewidziano 

wytłoczone osłabienia pod kable. Tym 

sposobem otwory można wyciąć nożem lub 

bezpośrednio przebić kablem za pomocą 

dostarczonej końcówki wlotowej. 

Należy zwrócić uwagę na szybki montaż 

puszek natynkowych zarówno na ścianie, 

jak i na korytach kablowych. Stąd też istotną 

rolę odgrywają stabilne zewnętrzne elementy 

mocujące. Do połączenia przewodów 

użyć można szybkozłączek lub zacisków 

śrubowych. Nie bez znaczenia, zwłaszcza 

w warunkach przemysłowych, jest odpowiedni 

stopień ochrony IP. 

Dostępne na rynku puszki różnią się między 

sobą materiałem wykonania, wymiarami 

oraz średnicą otworu na dławik, zatem 

na etapie wyboru należy uwzględnić 

przynajmniej kilka parametrów. Przede 

wszystkim istotna jest liczba i rodzaj wpustów 

na przewody, pojemność wnętrza oraz 

sposób połączenia przewodów i montażu 

puszki. 

Nabyć można również puszki natynkowe zaprojektowane 

z myślą o wyjątkowo trudnych 

warunkach pracy. W przypadku puszek tego 


OSPRZĘT 


typu istotną rolę odgrywa odporność na działanie 

promieniowania UV. Nie bez znaczenia 

jest zastosowanie materiałów konstrukcyjnych, 

które są wytrzymałe na działanie wysokiej 

temperatury, a także dużej wilgotności 

powietrza. Szczególne wymagania powinny 

być przewidziane w przypadku, gdy instalacja 

będzie pracowała w atmosferze agresywnej 

lub zagrożonej wybuchem. Ważny 

jest stopień ochrony IP z uwzględnieniem 

II klasy izolacji. 


Koryta kablowe 

Oferta w zakresie koryt kablowych jest 

bardzo obszerna, dlatego też elementy tego 

typu nabyć można w różnych rozmiarach 

i kształtach. Organizowanie przewodów wewnątrz 

korytka poprawiają uchwyty. Korytka 

„mini” charakteryzują się wysuwanymi 

pokrywami lub umocowanymi zawiasowo. 

Korytka dostępne są także w wersjach płaskich. 

Doskonale nadają się one do miejsc, 

w których powierzchnie są już wykończone. 

Dzięki akcesoriom instalacje można całkowicie 

dostosować do kształtu obiektu. Montaż jest 

prostszy dzięki perforacjom w dnie. W modelach 

płaskich istotną rolę odgrywają akcesoria. 

Są to klipsy montażowe, kształtki „T”, obejmy 

na kable (również teleinformatyczne) oraz kątowniki 

zewnętrzne i wewnętrzne. W rozgałęzieniach 

systemu istnieje możliwość zastosowania 

puszek rozdzielczych. Nabyć można 

także puszki, na których instalowane są włączniki 

lub gniazda. Do przydatnych akcesoriów 

zaliczyć można przejściówki umożliwiające 

połączenie rur osłonowych lub peszla z korytkiem 

płaskim. W modelach o większych rozmiarach 

uwzględniono otwory montażowe. 

Rury osłonowe 

W systemach instalacyjnych bardzo często 

zastosowanie znajdują rury ochronne. 

Nowoczesne technologie pozwalają na ich 

wytwarzanie nie tylko z metalu, ale również 

z tworzyw sztucznych. Producenci oferują 

szeroką gamę akcesoriów, dzięki czemu 

można stworzyć kompletną instalację chroniącą 

przewody prądowe i sygnałowe. Na 

osprzęt składają się złączki, uchwyty mocujące, 

a także odpowiednie końcówki. Stąd 

też kompletność można uznać za ważną cechę 

systemów rur ochronnych. 

Spektrum zastosowań obejmuje instalacje 

natynkowe wewnętrzne i zewnętrzne oraz 

podłoża, które zalewane są betonem. Niektó- 

Fot. 2. 

Fot. 3. 

Fot. 4. 

Ochrona przewodów za pomocą rury stalowej 

Zastosowanie obejm – wieszaków do prowadzenia wiązek przewodów elektroenergetycznych 

Zaskakująco prosty wariant podsufitowej trasy kablowej 




43

OSPRZĘT 


Fot. 5. 

Dwa pokrewne sposoby podwieszania 

rur z przewodami 

Fot. 6. 

Budowa podparapetowego kanału 

instalacyjnego 

Fot. 7. 

Naścienny kanał instalacyjny 

z rozdzielonymi przedziałami na 

przewody zasilające i sygnałowe 

re modele cechują się zwiększoną wytrzymałością 

i odpornością na wysokie i niskie temperatury, 

czynniki chemiczne, uszkodzenia 

mechaniczne oraz promieniowanie UV. 

Nowoczesne rury ochronne z zewnątrz są 

karbowane, zaś od środka pokryte specjalną 

powłoką, dzięki której przeciąganie przewodów 

jest łatwe nawet na dużych odcinkach. 

Przy wykonywaniu instalacji, w której 

są wykorzystywane rury ochronne, należy 

uwzględnić ich wytrzymałość na obciążenia 

mechaniczne (lekkie, średnie, ciężkie) oraz 

odporność na działanie skrajnych temperatur. 

Rury ochronne oferuje się w kolorze 

białym, szarym, niebieskim oraz zielonym. 

Niektóre modele rur ochronnych są odporne 

na ogień. Rury produkowane są z przeznaczeniem 

do montażu pod zalewanym 

betonem, w ziemi i w ścianach drążonych. 

W niektórych modelach uwzględniono dodatkowe 

płaszcze zewnętrzne, które zwiększają 

wytrzymałość mechaniczną. 

Rury ochronne dostępne są także w wersjach 

sztywnych. Dzięki specjalnie dobranym 

komponentom produkcyjnym doskonale 

nadają się do instalacji pracujących 

w agresywnej atmosferze. Końce rur z jednej 

strony mają odcinek o zwiększonej średnicy, 

tzw kielich. Jego wewnętrzna średnica 

odpowiada zewnętrznej średnicy pozostałego 

odcinka. Dzięki temu w prosty sposób 

można łączyć – wsuwając jedna w drugą 

– poszczególne rury składowe systemu. 

Rury osłonowe metalowe 

Najczęstsze zastosowanie osłonowych rur 

metalowych obejmuje obiekty przemysłowe. 

Na rynku dostępne są rury sztywne ocynkowane 

i lakierowane oraz wykonane ze stali 

nierdzewnej lub aluminium. Interesujące 

rozwiązania stanowią także tzw. peszle metalowe, 

karbowane i pokryte oplotem z PCV. 

Tym sposobem zyskuje się elastyczność, 

przydatną w miejscach, w których istotna jest 

mechaniczna ochrona przewodów elektrycznych. 

Najczęściej są to ruchome połączenia 

w maszynach przemysłowych. 

Peszle ze stali nierdzewnej są nieodzownym 

elementem instalacji elektrycznych stosowanych 

w przemyśle spożywczym. Rury 

stalowe najczęściej oferuje się w odcinkach 

o długości 2 m lub 3 m. Są one lakierowane 

najczęściej na kolor czarny. Niektóre modele 

cechują się zwiększoną wytrzymałością 

mechaniczną, odpornością na korozję oraz 

podwyższoną szczelnością. 

Instalacje natynkowe 

w obiektach biurowych 

W biurowych systemach dystrybucji energii 

istotną rolę odgrywają specjalne kanały 

elektroinstalacyjne. To właśnie dzięki nim 

jest możliwe organizowanie kabli zasilających, 

sterujących i telekomunikacyjnych. 

Podstawę klasyfikacji kanałów stanowi wysokość 

profilu. Stąd też przykładowe wielkości 

w tym zakresie wynoszą 11, 15, 18, 25 

i 30 mm. Wybrać można pomiędzy kanałami 

z jedną lub dwiema przegrodami oraz bez 

przegród. Przegrody mogą być umieszczone 

symetrycznie lub asymetrycznie. W niektórych 

kanałach przewidziano możliwość opcjonalnego 

zainstalowania przegród. 

Kanały przeznaczone do bardziej rozbudowanych 

instalacji mają wysokość 30, 40 

Fot.: AKS ZIELONKA 


Fot.: HAGER 

Fot. 8. 

Uniwersalny system kanałów przypodłogowych i naściennych 


OSPRZĘT 



Fot.: HAGER 

Fot. 9. 

Sposób mocowania gniazd w kanale 

przypodłogowym 

Fot. 10. Elegancki przypodłogowy kanał instalacyjny z oryginalną puszką 

instalacyjną oraz pasmem dyskretnie podświetlających diod LED 

i 60 mm. W profilach tego typu bardzo często 

przewiduje się wbudowane teowniki. 

To właśnie dzięki nim jest możliwe montowanie 

zarówno przegród, jak i osprzętu 

kanałowego. Istotną rolę odgrywają klamry 

rozporowe, które usztywniają kanał oraz 

przytrzymują przewody przed nałożeniem 

pokrywy. W kanale o długości 2 m najczęściej 

przewiduje się 4 klamry. 

Mając już wybrane kanały, należy zadbać 

o odpowiednie akcesoria. Chodzi przede 

wszystkim o narożniki (wewnętrzne i zewnętrzne), 

łączniki (kątowe i proste), a także 

klamry i puszki kanałowe, dzięki którym 

montuje się gniazda i łączniki w kanałach. 

Puszka może być pojedyncza lub podwójna. 

Niektóre systemy oferują puszki przystosowane 

do montażu tradycyjnych, ramkowych 

systemów gniazd podtynkowych zarówno 

pojedynczych jak i podwójnych. Trójniki 

pozwalają na maskowanie prostopadłego 

połączenia pomiędzy kanałami o różnych 

wymiarach. Zyskuje się więc oddzielenie 


Fot. 11. Budowa słupka instalacyjnego 

instalacji wysokoprądowej od niskoprądowej, 

również w narożnikach. Interesujące 

rozwiązanie stanowią pokrywy elastyczne, 

które umożliwiają estetyczny montaż kanałów 

w narożnikach ścian, tym samym 

zwiększając pojemność kanału. 

Kanały podparapetowe 

Kanały do dystrybucyjnych systemów podparapetowych 

niejednokrotnie wykonywane 

są z PVC ze stabilizatorami wapniowo- 

-cynkowymi. Tym sposobem instalacje są 

trudnopalne i samogasnące. Poszczególne 

elementy systemu łączy się za pomocą łączników 

lub kołków sprzęgających. Istotną 

rolę odgrywa symetryczne perforowanie 

dna kanału, które zapewnia bezpośrednie 

wprowadzanie śrub mocujących. Przy montowaniu 

osprzętu nie potrzeba dodatkowych 

zaślepień części górnej. W razie potrzeby zastosować 

można kanały o głębokości 90 mm. 

Tym sposobem zyska się powiększenie 

przestrzeni na okablowanie. Jest również 

Fot.: HAGER 

Fot. 12. Ekskluzywna wersja słupka instalacyjnego 

możliwe układanie przewodów komputerowych 

z krytycznym promieniem gięcia. Producenci 

oferują kanały podwójne z dwiema 

niezależnymi komorami. 

Oferta w zakresie kanałów podparapetowych 

jest bardzo obszerna. Stąd też system 

dystrybucyji energii elektrycznej i sygnałów 

różnego rodzaju można wykonać także 

używając kanałów wykonanych z blachy 

stalowej. Potencjał jest wyrównany poprzez 

bezpośrednie przyłączenie do uziemienia 

za pomocą specjalnych elementów. Nabyć 

można również kanały aluminiowe. 

W przypadku kanałów podparapetowych 

rozdział energii i sygnału odbywa się za pomocą 

tzw. stacji zaopatrzeniowych. Istotną 

rolę w systemach tego typu odgrywa nośnik 

podstawowy, który łączy poszczególne elementy 

stacji i stanowi przegrodę, dzielącą 

dwa kanały dystrybucji kabli. Ważne jest 

zamknięcie sprzęgowe pokrywy na progu 

nośnika podstawowego. Pokrywa niejednokrotnie 

otwiera się za pomocą mechanizmu 

jednodotykowego. Zapewnia on odryglowanie 

poprzez zdefiniowany przycisk. Sprzęgło 

zawiasowe ma za zadanie trzymanie podnoszonej 

pokrywy od strony węzła obrotowego. 

Kable są doprowadzane do wnętrza stacji za 

pomocą elastycznych przepustów. W kanałach 

podparapetowych stosowany jest modułowy 

osprzęt, przede wszystkim gniazda, wyróżniający 

się wymiarami poprzecznymi wkładów 

funkcjonalnych 45 mm x 45 mm. 

Na zakończenie warto wspomnieć o pokrewnych 

konstrukcyjnie kolumnach i słupkach 

instalacyjnych bardzo przydatnych 

m.in. np. w biurach typu open space, ze 

stanowiskami pracy oddalonymi od ścian 

rozległego pomieszczenia. 

Damian Żabicki 


45

PORADY 


Dobór systemów 

tras kablowych 

W związku z nieustannym rozwojem technologii stosowanych w budownictwie i przemyśle, 

ewolucji podlegają też wszelkie systemy związane z instalacjami elektrycznymi. Jedną 

z gałęzi instalacji elektrycznych, która w sposób znaczący zmieniła się w ostatnich latach 

są systemy tras kablowych. 

Stosowane przez wiele lat na terenie 

naszego kraju elementy systemu 

„U” zdecydowanie straciły wiodący 

prym jedynego dostępnego systemu. 

System ten pamiętają zapewne 

projektanci i wykonawcy bazujący 

na starszych systemach dostępnych 

na rynku. Powstały nowe firmy, które 

korzystając z nowoczesnych rozwiązań 

stosowanych na rynkach zachodnich 

wprowadziły nowe systemy tras 

kablowych również w naszym kraju. 

Różnorodność systemów, zróżnicowane 

powłoki antykorozyjne, a także 

dostępność szerokiej gamy elementów 

pozwoliła na konstruowanie tras 

w sposób jeszcze efektywniejszy niż 

dotąd. Dzisiejsze systemy tras kablowych 

wprowadzają jasny i klarowny 

podział grup elementów ze względu 

na dopuszczalne obciążenia oraz środowisko, 

w jakim będą pracowały. 

Prawidłowy dobór elementów systemu 

pozwala na wieloletnią eksploatację 

instalacji bez żadnych usterek. 

Fot. 1. 

Korytka kablowe blaszane 

Jednym z głównych elementów tras 

kablowych są korytka kablowe blaszane. 

Wykonywane są one – ze 

względu na zróżnicowane potrzeby 

klientów – w wersjach o różnej szerokości, 

wysokości bocznej, długości, 

a nawet z różnej grubości blachy. 

Standardem stały się korytka kablowe 

o wysokości bocznej 42 mm 

i 60 mm, z blachy grubości 0,75 mm. 

Wprowadzone nowe technologie pozwoliły 

na uzyskiwanie znacznych 

oszczędności w trakcie montażu (skrócono 

czas montażu oraz liczbę niezbędnych 

elementów potrzebnych do złożenia trasy 

wraz z podporami). Dziś stosowanie podpór 

w odległości co 1,5 m jest rozwiązaniem 

sporadycznym. Nowoczesna konstrukcja korytka 

– przetłoczenia wzdłużne i poprzeczne 

znacznie zwiększyły wytrzymałość tras przy 

zastosowaniu standardowej grubości blachy 

(0,75 mm). 

Dodatkowo sposób zagięcia „główki” burty 

korytka pozwolił na wprowadzenie na rynek 

pokryw instalowanych na korytku w sposób 

zatrzaskowy – bez korzystania z dodatkowych 

elementów mocujących. Ogólnie dostępne 

elementy foremne, służące do modyfikowania 

przebiegu trasy, takie jak zakręty (również dostępne 

o innych kątach niż 90 stopni), skrzyżowania, 

trójniki, redukcje – uczyniły system 

prostym dla każdego instalatora. Wszystkie 

korytka dostępne są w zależności od potrzeb 

klienta w wersji pełnej jak i perforowanej. 

Jest to obecnie najczęściej stosowany system 

przez instalatorów i wykonawców instalacji 

na wszelkiego rodzaju obiektach – od hal produkcyjnych, 

marketów wielkopowierzchniowych, 

magazynów poprzez budynki biurowe, 

szpitale oraz linie metra. Często stosowaną 

metodą „ukrycia” systemów tras kablowych 

jest malowanie elementów metodą proszkową 

na dowolny kolor z palety RAL wskazany 

przez zamawiającego. 

Korytka kablowe siatkowe 

Kolejną grupą – będącą znakomitą alternatywą 

dla korytek kablowych blaszanych – są 

korytka siatkowe. Mogą one mieć szerokość 

od 60 mm do 600 mm. Wysokość boczna 

korytek to standardowo 50 mm i 100 mm. 

Dzięki zastosowanej technologii (zgrzewany 

drut) ich wytrzymałość jest porównywalna 

do korytek blaszanych. Znacznym jednak 

ułatwieniem dla instalatora jest możliwość 


PORADY 


Fot. 2. 

samodzielnego „konstruowania” elementów 

foremnych. Producenci korytek siatkowych, 

w swoich instrukcjach montażu w sposób 

bardzo obrazowy przedstawiają sposoby 

samodzielnego wykonania takich elementów. 

Jedynym niezbędnym narzędziem są 

odpowiednie nożyce do cięcia drutu (często 

będące w ofercie producentów korytek siatkowych). 

Na uniwersalność systemu korytek 

siatkowych wpływa sposób ich łączenia. 

Najczęściej za pomocą jednego elementu 

wykonuje się łączenia korytek i wszystkie 

elementy foremne. System korytek siatkowych 

zdobywa coraz więcej zwolenników 

– umożliwia utrzymanie trasy kablowej 

w należytej czystości (szczególnie w zakładach 

spożywczych i z narażeniem na znaczne 

zapylenie), a także pozwala na łatwiejsze zlokalizowanie 

uszkodzeń przewodów i kabli 

niż w korytkach blaszanych. Korytka siatkowe 

zapewniają także lepszą wentylację ułożonych 

w nich przewodów i kabli. Wygodniejszy 

staje się również montaż przewodów 

za pomocą opasek z tworzywa sztucznego. 

Fot. 3. 

Drabinki kablowe 

i drabinki samonośne 

Systemem przeznaczonym do przenoszenia 

największych obciążeń są drabinki kablowe 

oraz drabinki kablowe samonośne. Ze 

względu na zróżnicowanie produkcji profili 

bocznych oraz sposobu montażu szczebli 

(nitowanie, zgrzewanie, spawanie) drabinki 

kablowe dostępne są również w kilku 

grupach obciążalności. Drabinki kablowe 

znajdują najczęściej zastosowanie w prowadzeniu 

instalacji, gdy niezbędne jest zapewnienie 

znacznego zwiększenia odległości 

pomiędzy punktami podparcia – chociażby 

ze względu na konstrukcję hali, gdzie odstępy 

pomiędzy słupami nośnymi przekraczają 

często 8 m. Dzisiejsze drabinki kablowe systemu 

samonośnego pozwalają na stosowanie 

odległości pomiędzy punktami podparcia 

nawet do 12 m. Innowacją w konstrukcji 

drabinek jest również sposób umieszczenia 

szczebli – ich obniżenie, co pozwala na uzyskanie 

większej przestrzeni do układania 

kabli i przewodów. 

Drabinki morskie 

Do specjalnych zastosowań dostępne są 

na naszym rynku drabinki morskie. Czynnikiem 

wyróżniającym ten system spośród pozostałych 

elementów jest technologia ich wykonania. 

Zarówno wzdłużnice jak i szczeble 

wykonane są ze stalowych płaskowników 

o grubości blachy 5 mm. Ta grupa asortymentowa 

znajduje zastosowanie w instalacjach 

montowanych nie tylko na statkach, 

ale też w zakładach chemicznych i petrochemicznych. 

Ze względu na środowisko, w jakim 

system jest przewidziany do stosowania 

– elementy systemu drabinek morskich 

dostępne są z powłoką ochronną wykonaną 

metodą ocynku zanurzeniowo-ogniowego 

oraz w wersji ze stali 304 i 316. 

Elementy wsporcze i mocujące 

Uzupełnieniem wszystkich wyżej omawianych 

systemów są elementy wsporcze 

i mocujące. Wszyscy producenci oferują 

szeroką gamę wsporników, konsol, zawiesi, 

uchwytów, które – prawidłowo dobrane 

Fot. 4. 

Fot. 5. 


47

PORADY 


– gwarantują bezpieczny montaż i eksploatację 

systemów. Montaż i związane z nim 

mocowanie tras możliwe jest do wszystkich 

elementów konstrukcyjnych budynku – zarówno 

do ścian, sufitów jak i na dachach 

(systemy klimatyzacji, klapy dymowe). 

Systemy wsporcze i mocujące są skonstruowane 

w taki sposób, aby nie uszkadzać 

elementów nośnych konstrukcji budynków 

(brak wierceń w konstrukcjach i spawań). 

Sposoby ochrony przed korozją 

Jednym z kluczowych elementów prawidłowego 

doboru systemu tras kablowych jest 

wiedza na temat środowiska, w jakim będzie 

on pracował. Większość producentów 

oferuje swoje wyroby w kilku wykonaniach 

dostosowanych do różnych kategorii korozyjności 

środowisk. Podstawowym środkiem 

do ochrony przed korozją jest stosowanie powłoki 

cynkowej. W zależności od korozyjności 

atmosfery wyroby pokrywane są warstwą 

cynku o różnej grubości. Wartości rocznego 

ubytku powłoki cynku uzależnione od środowiska 

(otoczenia), w jakim pracują, określone 

zostały normą PN-EN ISO 12944-2:2001. 

Informacje te stanowią podstawę prawidłowego 

wyboru wykonania odpowiedniego 

do określonego środowiska przy uwzględnieniu 

przewidywanego okresu eksploatacji. 

Wyroby ocynkowane 

Podstawową grupą elementów tras kablowych, 

znajdującą najszersze zastosowanie 

są wyroby wykonane z blachy ocynkowanej 

metodą Sendzimira – oznaczenie powłoki wg 

PN-EN 10346 – Z275 (nanoszenie powłoki 

cynkowej odbywa się na etapie produkcji stali). 

Typowa grubość powłoki cynku wynosi 20 μm 

(dopuszczalne jest występowanie miejsc 

z powłoką od 15 μm do 27 μm). Wyroby 

z taką powłoką przeznaczone są do eksploatacji 

w atmosferze o kategorii korozyjności 

C1 i C2 (wg PN-EN ISO 12944-2:2001). 

Następną grupą są wyroby z powłoką cynkową 

nanoszoną metodą zanurzeniowo-ogniową. 

Technologia produkcji takich wyrobów 

zapewnia dużą odporność na działanie czynników 

korozyjnych. Wyroby wyprodukowane 

z blach lub kształtowników stalowych 

„czarnych” po procesie obróbki (wycinanie, 

spawanie i kształtowanie na zimno) 

zanurzane są w roztopionym cynku 

o temperaturze ok. 450°C. Powłoka cynkowa 

jest wykonywana według normy 

Fot. 6. 

PN-EN ISO 1461/ DIN EN ISO 1461. 

Zgodnie z tą normą grubość miejscowa powłoki 

cynku (wartość minimalna) wynosi: 

45 μm dla materiału o grubości do 1,5 mm; 

55 μm dla materiału o grubości od 1,5 mm 

do 3 mm; 70 μm dla materiału o grubości 

od 3 mm do 6 mm. Na specjalne zamówienia 

dostępne są także większe grubości powłoki. 

W wyniku procesów chemicznych 

tworzy się jednolita warstwa stopowa silnie 

związana z podłożem stalowym. Zarówno 

powierzchnia jak i krawędzie wyrobów są 

dobrze zabezpieczone przed szkodliwym 

wpływem atmosfery, natomiast w przypadku 

poddania elementów obróbce mechanicznej 

na miejscu, winny być one zabezpieczone 

dodatkowo farbą cynkową. 

Wyroby cynkowane metodą zanurzeniowo- 

-ogniową przeznaczone są do montowania 

na zewnątrz oraz wewnątrz w pomieszczeniach, 

w których występują szczególne narażenia 

korozyjne. Mogą być zastosowane 

w środowiskach o kategorii korozyjności 

średniej C3 i dużej C4 (wg PN-EN ISO 

12944-2:2001). 

Wyroby ze stali nierdzewnej 

Dla środowisk o dużej agresywności występującej 

w przemyśle chemicznym, petrochemicznym, 

papierniczym, włókienniczym, 

w mleczarniach, browarach, oczyszczalniach 

stosuje się wyroby wykonane ze stali 

nierdzewnej. Zalety wyrobów wykonanych 

z takiej stali (wysoka odporność na korozję, 

w efekcie czego długi okres eksploatacji, 

łatwość utrzymania powierzchni w czystości, 

estetyczny wygląd) sprawiają, że mimo 

wyższych kosztów coraz częściej zyskują 

aprobatę wykonawców i inwestorów. W zależności 

od składu chemicznego takich stali 

poszczególne rodzaje nadają się do różnych 

środowisk. Na podstawie badań właściwości 

stali nierdzewnych podstawowym i najczęściej 

proponowanym gatunkiem materiału 

jest stal nr 1.4301, co odpowiada gatunkowi 

X5CrNi 18-10 wg PN-EN 10088-2 oraz 

304 wg AISI. Wyroby mogą być również 

wykonywane ze stali nr 1.4571 (X6CrNi- 

MoTi 17-12-2) - 316 Ti wg AISI. 

Nie obawiajmy się nowości 

Podsumowując, bogaty wybór produktów 

składających się na zróżnicowane systemy 

tras kablowych usprawnił układanie kabli 

i przewodów dla instalacji elektrycznych 

na wszystkich inwestycjach. Zwiększono 

również wytrzymałość wyrobów poprzez 

zastosowanie odpowiednich dla środowiska 

pracy powłok antykorozyjnych, a tym 

samym wydłużono okres bezawaryjnej pracy 

systemów. Nie obawiajmy się stosować 

nowości, które w sposób nieprzerwany pojawiają 

się w systemach tras kablowych. Pomimo 

niewielkiej liczby firm zajmujących 

się produkcją w tym segmencie w Polsce 

– wyścig o najlepszy system wciąż trwa. 

Michał Piątek, firma EL-PUK Sp. z o.o. 


PORADY 


Systemy mocowania 

tras kablowych 

Projektując trasy kablowe i wybierając najbardziej odpowiadające wymaganiom środowiska 

oraz samej instalacji kanały, nie możemy zapomnieć o elementach montażowych, takich 

jak wsporniki oraz wieszaki. Niezwykle pomocne okażą się także uchwyty, obejmy i zaciski. 

W jaki sposób dobrać odpowiedni rodzaj zamocowania? 

Wszystko zależy od tego, jaki typ korytka 

montujemy, oraz w jakim środowisku 

ma być poprowadzona dana trasa. Aby 

usystematyzować informacje na temat 

systemów mocowań tras kablowych, 

jakie obejmuje oferta firmy Kopos, można 

podzielić produkty na kilka typów, 

w zależności od wymagań trasy. Pierwsza 

informacja, jaką potrzebujemy, dotyczy 

tego, czy korytko będzie mocowane 

do stropu, do ściany czy też do podłogi. 

Jeśli do stropu zwykłego, użyteczne będą 

uchwyty DSS i DSZT, strzemię CTS 

oraz kotwy stalowe KKZ (fot. 1) lub 

mosiężne KKZM. Jeśli natomiast mamy 

do czynienia ze stropem skośnym, użyć 

należy nastawialny uchwyt stropowy 

DSS, a uchwyt DSOS doskonale nada się 

do stropów trapezowych. Podwieszane 

korytka kablowe mogą być mocowane 

także do profili i tu pomocny będzie zacisk 

mocujący US (fot. 2). 

Zawieszenie typu naściennego można 

podzielić ze względu na obciążenie, jakiemu 

trasa będzie poddawana. Wyróżniamy 

tu następujące typy produktów: 

lekkie (podpora DL, uchwyt DSZT), 

średnie (uchwyt LTS; podpora DS, NPS, 

DZDS (fot. 3); wspornik NKO) oraz 

ciężkie (podpora DT oraz podpora zaciskowa 

DTR). Jeśli zachodzi konieczność 

poprowadzenia trasy po podłodze np. 

w przypadku prowadzenia zasilania dla 

dużych linii produkcyjnych, należy użyć 

podpór podłogowych VMB oraz wsporników 

pionowych NKSJ i NKSD. 

Jeśli trasa, a tym samym elementy montażowe 

będą narażone na działanie czynników 

środowiskowych powodujących 

korozję, wtedy w zależności od stopnia 

agresywności środowiska należy wybrać 

elementy ocynkowane ogniowo – tego 

Fot. 1. Fot. 2. 

typu obróbka powierzchniowa zapewnia ochronę 

antykorozyjną dzięki grubszej warstwie cynku 

na powierzchni. Ponadto w swojej ofercie Kopos 

ma także kompletny zestaw do budowania tras 

kablowych ze stali nierdzewnej, który znajduje 

zastosowanie w środowisku o wysokiej i bardzo 

wysokiej agresywności korozyjnej. Stal nierdzewna 

wykorzystywana jest także w przemyśle 

spożywczym. 

W wersji podstawowej elementy wykonane 

są z obróbką powierzchniową metodą Sendzimira. 

Innymi typami obróbki powierzchniowej 

tych elementów są metalizacja elektrolityczna 

(ZNCR, BZCNR) i nieelektrolityczna (GMT). 

Fot. 3. 

Jeśli projektowany kablowy system nośny ma 

spełniać wymagania dotyczące podtrzymywania 

funkcji podczas pożaru, a tym samym podtrzymać 

zasilanie prądem elektrycznym przez określony 

czas, Kopos oferuje kompletny system kanałów 

oraz elementów montażowych przebadanych 

pod tym kątem wg niemieckiej normy DIN 4102. 

Trzeba przy tym pamiętać, że produkty te należy 

instalować na konstrukcji, której odporność ogniowa 

jest co najmniej równa odporności ogniowej 

kablowego systemu nośnego. 

Jak wynika z powyższej krótkiej systematyki, 

projektując trasy kablowe i dobierając do nich 

elementy mocujące należy wziąć pod uwagę 

wiele czynników, jakie będą miały wpływ na należyte 

funkcjonowanie systemu. Pracę tą ułatwi 

na pewno Konfigurator KNS, łatwy w obsłudze 

program, którego podstawowym założeniem jest 

stworzyć prosty i czytelny spis materiałów potrzebnych 

do budowy trasy kablowej. Program 

można pobrać za darmo ze strony www.kopos.pl. 

Na wszystkie pytania oraz wątpliwości związane 

z trasami kablowymi chętnie odpowie specjalista 

ds. tras kablowych firmy Kopos. 

Na podstawie materiałów firmy Kopos 


NOWOŚCI 


Trzecia generacja zasilaczy 

modułowych UPS 

Zewnętrzny czujnik wibracji 

do mierników Fluke 805 i 805 FC 

FAST Group sp. z o. o. wprowadziła do oferty najnowszy produkt 

szwajcarskiej firmy Newave (grupa ABB) – EcoPower DPA 

Upscale ST S2. To już trzecia 

generacja modułowych zasilaczy 

UPS, które odniosły sukces sprzedażowy 

na rynkach światowych 

i europejskich – w tym w Polsce. 

Nowe jednostki charakteryzują 

się możliwością współpracy 

równoległej szaf, która do tej 

pory była charakterystyczna dla 

serii EcoPower DPA – przeznaczonej 

do większych obiektów. 

W tej chwili możliwa jest praca do 

20 modułów, co pozwala zbudować 

system o mocy 400 kW. 

Ogromną zaletą tych rozwiązań 

jest wyjątkowa kompaktowość 

pozwalająca uzyskać aż 200 kW 

mocy z powierzchni 0,42 m 2 . Zasilacze 

te pozbawione są pojedynczych 

punktów awarii – w każdym 

module mają wszystkie elementy 

zasilacza UPS, takie jak prostownik, 

falownik, ładowarka 

baterii do dedykowanego układu 

akumulatorów, układ sterowania 

i by-pass statyczny, co znacząco 

odróżnia te produkty od innych 

rozwiązań na rynku. Najnowszy 

model został również wyposażony w dotykowy wyświetlacz graficzny 

w celu uproszczenia obsługi użytkownikowi. 

www.FAST-Group.com.pl 

Firma Fluke wprowadziła na rynek czujnik zwiększający możliwości 

pomiarowe wibrometrów Fluke 805 i 805 FC – zewnętrzny 

czujnik wibracji Fluke 805ES. 

Zewnętrzny czujnik wibracji Fluke 805ES jest idealny w sytuacjach, 

w których użycie wbudowanego czujnika w wibrometrze 

Fluke 805 FC (lub 805) jest utrudnione, niepraktyczne lub czasem 

wręcz niemożliwe. Sensor 805ES umożliwia wykonywanie 

pomiarów w ciasnych i trudno dostępnych miejscach, np. za 

osłonami czy obudowami maszyn oraz w miejscach znajdujących 

się poza zasięgiem, w których trudno jest w odpowiedni 

sposób docisnąć ręcznie Fluke 805 FC (805). 

Wprowadzony na rynek wiosną br. wibrometr Fluke 805 FC, dopasowany 

do korzystania z funkcji Fluke Connect, to przyrząd diagnostyczny 

służący do wykrywania problemów z wibracjami; wyznacza 

przy tym całkiem nowe standardy w obszarze analizy drgań. 

Pozwala utrzymać kontakt z całym zespołem i zapewnia bardzo 

dokładne pomiary stanów łożysk, drgań całkowitych oraz temperatury 

w podczerwieni. Przyrząd ocenia poziom istotności problemu 

w 4-stopniowej skali i umożliwia kopiowanie danych do komputera 

w celu późniejszej analizy trendów. Fluke 805 FC mierzy poziom 

drgań całkowitych w zakresie niskich 

częstotliwości i wykrywa 

awarie łożysk w zakresie 

wysokich częstotliwości. 

Dostępna 

w aplikacji 

Fluke Connect 

funkcja historii 

EquipmentLog 

pozwala redukować 

czas trwania 

przestojów oraz 

koszty z nimi związane. 

www.fluke.pl 

REKLAMA 


51

PORADY 


Osprzęt 


Osprzęt elektroinstalacyjny nie tylko realizuje na drodze elektrycznej przypisane mu 

zadania użytkowe. Dostępne na rynku elementy tego typu niejednokrotnie pełnią funkcję 

dekoracyjną, podkreślają charakter wnętrza, a nawet nadają mu niepowtarzalny klimat. 

Poniżej omówimy różne rodzaje osprzętu elektroinstalacyjnego i rozmaite aspekty jego 

stosowania w pomieszczeniach o odmiennym charakterze. 

Fot.: OSPEL 

Fot. 1. 

Trójmodułowy zestaw osprzętu zastosowany w kuchni 


PORADY 


Fot.: JUNG 

Fot. 2. 

Projekty wyłączników do pokoju dziecięcego 

Osprzęt podtynkowy 

Dostępny na rynku osprzęt podtynkowy 

pozwala na skonfigurowanie dowolnego 

zestawu w jednej ramce. W niektórych modelach 

korpusów łączników przewidziano 

szybkozłącza, dzięki czemu możliwy jest 

szybki, a zarazem prosty montaż i demontaż 

torów prądowych. Do zacisków można 

przyłączyć przewód o średnicy od 0,75 mm 2 

do 2,5 mm 2 . Niektóre serie podtynkowego 

osprzętu elektroinstalacyjnego pozwalają 

na montaż z wykorzystaniem uchwytu 

montażowego, który przeznaczony jest 

do płyt kartonowo-gipsowych oraz ścian 

murowanych. Nabyć można uchwyty uniwersalne. 

Istnieje także możliwość zastosowania 

puszek wielokrotnych oraz mocowań 

w pionie i w poziomie. Interesujące 

rozwiązanie stanowią puszki, w których 

przewidziano większą przestrzeń na przewody, 

złączki itp., dzięki czemu montaż 

jest znacznie łatwiejszy. Niektóre uchwyty 

uniwersalne wyposażono w osłonę. Ma ona 

za zadanie zapewnienie ochrony mechanizmu 

przed zabrudzeniem gipsem lub farbą. 

Mogą być one instalowane przy użyciu 

wkrętów lub pazurków. Dzięki zastosowanej 

przegrodzie, która daje się wyjąć, 

istnieje możliwość wykorzystania budowy 

modułowej lub zamocowania gniazda zespolonego. 

Osprzęt natynkowy 

Osprzęt elektroinstalacyjny natynkowy 

nie wymaga puszki podtynkowej, bowiem 

montaż odbywa się bezpośrednio na ścianie, 

najczęściej przy użyciu adapterów natynkowych. 

Poszczególne elementy osprzętu 

można montować w ramkach 1-, 2-, 3-, 

4- lub 5-krotnych. Sposób ułożenia ramek 

może być zarówno poziomy, jak i pionowy. 

Oferta materiałów, z których wykonany jest 

osprzęt tego typu, jest bardzo bogata. Niektóre 

modele wykonane są z poliwęglanu 

o wysokim poziomie odporności na działanie 

promieni UV i udarności. Modele białe, 

kremowe, antracytowe, grafitowe, metaliczne 

to tylko kilka z wielu przykładów wersji 

kolorystycznych. 

Na uwagę zasługują stosowane materiały 

w postaci tworzyw o wysokim połysku 

i odporności na zarysowania. Oprócz tego 

nabyć można modele wykonane z drewna. 

Nie bez znaczenia pozostaje konstrukcja 

zapewniająca łatwe utrzymanie czystości. 

Również i do montażu natynkowego przeznaczone 

są łączniki i gniazda z uchylną 

osłoną, dzięki czemu stopień bryzgoszczelności 

zostaje znacznie podniesiony. 

Osprzęt tego typu dostępny jest zarówno 

w wersjach przeznaczonych do mieszkań, 

jak i zastosowań przemysłowych. Nabyć 

można, oprócz najczęściej stosowanych 

łączników i gniazd, przyłącza teleinformatyczne, 

audio, antenowe, zasilające 

i DATA, a także regulatory i czujniki. 

Łączniki elektryczne 

W niektórych łącznikach uwzględnia się 

ciekawe kształty oraz bogaty wybór barw 

klawiszy i ramek. Tym sposobem nabyć 

można gniazdo lub łącznik do kuchni, łazienki 

czy też pokoju niemal w każdym 

kolorze i kształcie. Do dyspozycji pozostaje 

szeroka gama materiałów konstrukcyjnych. 

Wybrać zatem można pomiędzy drewnem, 

tworzywami sztucznymi, szkłem, metalem, 

a nawet skórą. Szlachetne materiały o różnych 

fakturach i kolorach są w stanie nadać 

elementom elegancki, a zarazem dyskretny 

wygląd, idealnie łącząc się z przyjętym stylem 

wnętrza. Wyjątkowo efektywnie wyglądają 

przełączniki i gniazda dwukolorowe. 

Interesujące rozwiązanie stanowią ramki, 

które chowają się w ścianie. Nabyć można 

także modele z ozdobnymi wymiennymi 

pierścieniami. Stąd też, jeżeli łącznik znudzi 

się użytkownikowi, istnieje możliwość wymiany 

elementów ozdobnych. Dostępne są 

także wielofunkcyjne łączniki bezprzyciskowe. 

Również i w zakresie gniazd pojawiło się 

wiele interesujących rozwiązań, stąd też 

na przykład nie ma problemu, jeżeli użytkownik 

chce przewidzieć zasilanie urządzenia 

oddalonego od ściany. Zastosować 

można bowiem gniazda instalowane w podłodze. 

Konieczne jest wtedy zamontowanie 

specjalnych puszek. Gniazdo (jeżeli wtyczka 

nie jest przyłączona) nie wystaje ponad 

poziom podłogi. 

Z myślą o salonach i sypialniach powstały 

programatory scen świetlnych. Za pomocą 

urządzeń tego typu można zaprogramować 

na przykład pozycję żaluzji czy też 

natężenie światła. Osprzęt elektroinstalacyjny 

najczęściej obejmuje łączniki z podświetleniem 

lub bez, gniazda pojedyncze 

i podwójne z uziemieniem i bez uziemienia, 

gniazda bryzgoszczelne IP44, a także gniazda 

potrójne. Osprzęt elektroinstalacyjny 

stanowią również gniazda telefoniczne jedno- 

i dwukrotne RJ12, gniazda abonenckie 

RTV i komputerowe RJ45 oraz ściemniacze 

i podstawy naścienne. 

Fot.: HAGER/BERKER 

Fot. 3. 

Osprzęt, w którym wykorzystano 

szkło nawiązuje do tradycji 


53

PORADY 


Fot.: KARLIK 

Fot. 4. 

Do kuchni i łazienki 

Dobierając osprzęt do kuchni czy też łazienki 

pamiętać należy, aby był on bryzgoszczelny. 

Stąd też najlepsze do tych miejsc są modele 

o stopniu ochrony IP44. Osprzęt o podwyższonej 

odporności na warunki zewnętrze nie 

zawsze musi wyglądać mniej estetycznie. 

Nabyć można na przykład ramki, w których 

umieszcza się mechanizmy wodoodporne. 

W kuchni może przydać się osprzęt z czujnikami, 

dzięki któremu domownicy informowani 

są o ulatnianiu się gazu. Niektóre 

modele osprzętu tego typu mogą w sposób 

automatyczny zamknąć zawór główny poprzez 

sterowanie zaworem wykonawczym. 

Interesujące rozwiązanie stanowią także 

modele osprzętu z czujnikami wilgotności. 

W takim przypadku sonda może być zamontowana 

w podłodze, dzięki czemu zyskuje 

się ochronę przed zalaniem pomieszczenia. 

Jako odmianę osprzętu można też spotkać 

termostat cyfrowy przeznaczony do sterowania 

ogrzewaniem podłogowym czy też 

klimatyzacją, czujkę ruchu, łącznik przekazujący 

sygnał łączeniowy drogą radiową 

Fot.: GIRA 

Przykłady barwnych ramek do nieparzystej liczby modułów 

Fot.: JUNG 

Fot. 5. 

Potrójne gniazdo wtyczkowe w wariancie 

stosowanym w Szwajcarii 

lub siecią przewodową. Może też mieć nawet 

postać stacji domowej wideodomofonu 

lub radia. 

Co jeszcze? 

Oferowany jest coraz powszechniej osprzęt 

pozwalający na bezprzewodowe sterowanie 

oświetleniem oraz innymi urządzeniami 

domowymi. Wymiana danych w systemach 

tego typu bazuje na technologii radiowej. 

Zasięg typowego zestawu wynosi do 300 m 

na zewnątrz budynku i od 10 do 50 m 

w jego wnętrzu. System można programować 

w dwóch trybach. W trybie prostym 

urządzenie jest używane do wykonywania 

standardowych czynności sterowania takich 

jak załącz/wyłącz. Skorzystać można z trybu 

scen świetlnych, dzięki czemu odtwarzane 

są schematy oświetlania dla wybranego 

przycisku. Istnieje możliwość usunięcia lub 

zamiany istniejących symboli na przyciskach 

kołyskowych, zgodnie z potrzebami 

użytkownika. 

Fot. 6. Wersja gniazda zabezpieczana 

Fot. 7. 

zamkiem na kluczyk 

Nabyć można ekskluzywne modele osprzętu 

elektrycznego. Niektóre z nich wykonane 

są z materiałów takich jak: stal nierdzewna, 

kamień, lite drewno, a nawet brąz. Kształty 

mogą przybrać formę klasyczną lub zaokrągloną. 

Sterowanie bazuje na elementach 

tradycyjnych w połączeniu z zaawansowaną 

elektroniką. Łączniki oraz gniazda „z wyższych 

półek” również cechują się cichym, 

a zarazem delikatnym dźwiękiem pracujących 

mechanizmów. Istotne jest precyzyjne 

działanie. W niektórych modelach przewidziano 

eleganckie, bursztynowe światło 

na wyświetlaczu. W tej wersji nabyć można 

termostaty z wyświetlaczem, chronotermostaty 

oraz termostaty z przełącznikiem. 

Z myślą o pokojach dziecięcych zaprojektowano 

łączniki nie tylko z podświetlanymi klawiszami, 

ale dodatkowo wyposażone w filtry 

obrazkowe. Motyw zmienia się w momencie, 

gdy światło zostaje wyłączone. Na podobnej 

zasadzie działają lampki, które są umieszczane 

wewnątrz łącznika. Celem zapewnienia 

bezpieczeństwa dziecka gniazda mogą być 

wyposażone w przesłony torów prądowych. 

Osprzęt elektroinstalacyjny nabyć można 

w wersjach przeznaczonych do biur. Stąd też 

dostępne są na przykład gniazda dedykowane. 

Można przyłączyć do nich jedynie gniazda, 

które są wyposażone w odpowiedni klucz. 

Ściemniacze oświetlenia 

O konstrukcji, a co za tym idzie, zasadzie 

działania typowych ściemniaczy oświetlenia 

decyduje obciążenie i rodzaj obsługiwanych 

źródeł światła. I tak też zastosowanie ściemniaczy 

do obciążenia indukcyjnego pozwala 

na współpracę z niskonapięciowymi lampami 

halogenowymi z transformatorami ferromagnetycznymi. 

Niejednokrotnie obciążenie 

indukcyjne stanowią lampy fluorescencyjne 

(liniowe lub okrągłe) współpracujące z transformatorami 

ferromagnetycznymi. Z obcią- 

Fot.: KARLIK 

Podwójne gniazdo natynkowe 

przesłaniane klapkami 


PORADY 


Fot.: OSPEL 

Fot.: JUNG 

Fot. 8. 

Przykład ozdobnego osprzętu 

z ramką z kamienia 

żeniem pojemnościowym mamy do czynienia 

w przypadku niskonapięciowych lamp 

halogenowych z transformatorami elektronicznymi. 

Z kolei obciążenie rezystancyjne 

występuje, kiedy używa się żarówek lub 

lamp halogenowych 230 V AC. 

W ściemniaczach z pamięcią ustawień natężenia 

oświetlenia do załączenia oświetlenia 

dochodzi po impulsie prądu, który 

spowodowany jest naciśnięciem włącznika 

chwilowego podłączonego do przekaźnika. 

Z kolei wyłączenie oświetlenia następuje 

po kolejnym impulsie. Jeżeli przycisk zostanie 

przytrzymany dłużej niż 1 s, jest możliwe 

ustawienie oczekiwanego natężenia 

oświetlenia. Wraz z każdym załączeniem 

oświetlenia urządzenie powraca do uprzednio 

ustawionego poziomu jasności. Należy 

podkreślić, że takie ściemniacze mogą być 

Fot.: JUNG 

Fot. 9. 

Dwumodułowy zestaw gniazd do przyłączania sprzętu elektronicznego 

sterowane przy użyciu wielu przycisków 

połączonych równolegle oraz rozmieszczonych 

w różnych punktach pomieszczenia. 

Na rynku nie brakuje ściemniaczy bez pamięci 

ustawień natężenia oświetlenia. Niektóre 

modele mieszczą się w puszce instalacyjnej 

o średnicy 60 mm. Urządzenia 

tego typu znajdują zastosowanie w aplikacjach 

wymagających załączania i wyłączania 

oświetlenia żarowego i halogenowego 

z możliwością regulacji tego oświetlenia 

przy użyciu włącznika chwilowego przyłączonego 

do przekaźnika. 

Ściemniacze LED 

Nowoczesne ściemniacze oświetlenia pozwalają 

na regulowanie jasności oświetlenia 

źródeł światła z diodami LED. Urządzenia 

tego typu nabyć można w kilku wersjach 

w zależności od zastosowania i oczekiwanych 

funkcji. Regulacja jasności odbywa 

się nie tylko przy użyciu przycisku, ale 

również za pomocą potencjometru oraz zewnętrznych 

sygnałów sterujących, styków 

przekaźników, wyjść centrali instalacji alarmowej, 

poziomów napięć oraz cyfrowych 

protokołów wymiany danych. Niejednokrotnie 

zastosowanie znajdują centralne 

systemy sterowania oświetleniem czy też 

sterowanie za pomocą pilota. 

Najprostsze sterowniki to urządzenia miniaturowe 

z trzema kanałami wyjściowymi. 

Do sterowania wykorzystuje się jeden 

lub dwa przyciski monostabilne, wyjścia 

OC lub przekaźnikowe. Istnieje przy tym 

możliwość programowania ściemniacza. 

Specjalne urządzenia zaprojektowano z myślą 

o obsłudze taśm LED. Niektóre modele 

ściemniaczy sterowane są dotykiem. 

Uwzględnia się przy tym kilka kanałów 

wejściowych. 

Niejednokrotnie zastosowanie znajdują 

ściemniacze LED sterowane analogowym 

sygnałem 1-10 V lub 0-10 V. Jest przy tym 

możliwa współpraca z potencjometrami. 

W budynkach wyposażonych w systemy 

klasy BMS bardzo często zastosowanie 

znajdują 3 kanałowe ściemniacze sterowane 

za pomocą protokołu DALI (Digital Addressable 

Lighting Interface) lub DMX 512 

(Digital MultipleXing). 

Fot. 10. 

Osprzęt przewidziany do rezydencji 



55

PRODUKTY 


Seria osprzętu 

Elektroplast – Volante 

Volante jako seria modułowa wykorzystuje 

ramki wielokrotne, mieszczące 

nawet do pięciu modułów. Pozwala 

to na dowolny dobór i konfigurowanie 

zestawu osprzętu, łączników, gniazd 

itp. Ramki wielokrotne są uniwersalne, 

dzięki czemu można je stosować 

zarówno w zestawach usytuowanych 

pionowo, jak i poziomo. 

Najważniejsze cechy opisywanej serii 

przedstawiono poniżej. 

• Wzornictwo serii Volante charakteryzuje 

się prostym, eleganckim 

designem. Produkty z nowej serii 

dostępne są w klasycznych kolorach 

bieli i kremu, jak również 

wersjach metalizowanych: srebrnej, 

grafitowej oraz czekoladowej. 

• Rozbudowany asortyment gniazd 

specjalistycznych pozwala w pełni 

wykorzystać możliwości Volante. 

• Oferta obejmuje m.in. łączniki 

schodowe, podwójne schodowe, 

zwierne, żaluzjowe, gniazda pojedyncze, 

gniazda podwójne, gniazda 

data, gniazda audio, telefoniczne, komputerowe, 

czy R-TV-SAT. 

• W łącznikach podświetlanych zastosowano 

nowy transparentny wziernik. 

Osprzęt Volante jest serią dostępną niemal 

dla każdego. Oprócz walorów estetycznych 

bardzo istotnym aspektem konstrukcji 

osprzętu są rozwiązania technologiczne 

ułatwiające bezpieczny i solidny montaż. 

Wybierając produkty z serii Volante, klienci 

otrzymują produkty o wysokich parametrach, 

zapewniające długotrwałe i bezpieczne 

użytkowanie. 

Źródło: Elektro-Plast 


INTELIGENTNY 

budynek 

G1 – przyjazna kontrola 

inteligentnego domu 

Można powiedzieć, że Gira G1 to genialne 

urządzenie do inteligentnych 

domów. Doskonale zastępuje zwykły 

wyłącznik, ściemniacz, wyświetlacz, 

panel dotykowy, regulator temperatury 

i wideodomofon. A do tego działa 

także jako wyłącznik zbliżeniowy. Po 

zbliżeniu się aktywuje się dotykowy 

wyświetlacz. A w zupełnej ciemności 

wystarczy przyłożyć dłoń, aby załączyć 

oświetlenie lub przywołać scenę 

oświetleniową. 

Tak jak we wszystkich urządzeniach 

Gira KNX wszystko jest dowolnie 

programowane. Zgodnie z oczekiwaniami 

użytkownika. Kolejną zaletą 

urządzenia wyposażonego w 6-calowy 

ekran jest to, że można je montować 

w pojedynczej puszce. Pod 

względem instalacyjnym wystarczy 

doprowadzić do takiej puszki przewód 

sieci komputerowej lub zasilania 

230 V albo 24 V. Dzięki tej wszechstronności 

Gira G1 może być zainstalowany 

niemal wszędzie. W przypadku 

przyłączenia do sieci LAN Gira 

G1 jest zarówno zasilany za pomocą tej 

sieci (PoE) i korzysta z niej do komunikacji. 

W pozostałych dwóch przypadkach Gira 

G1 jest wyłącznie zasilany z sieci, a cała 

komunikacja odbywa się bezprzewodowo 

WLAN. Gira G1 współpracuje z systemem 

domofonowym Gira jako aparat wewnętrzny. 

Za jego pomocą można także obserwować 

obraz z kamer monitoringu. 

Cechy charakterystyczne urządzenia G1: 

• obsługa za pomocą wyświetlacza multitouch 

z rozpoznaniem gestów, 

• podtynkowy moduł przyłączeniowy, 

• połączenie i komunikacja odbywa się 

w zależności od wersji przez LAN lub 

WLAN, 

• komunikacja danych przez LAN, 

• wbudowany głośnik, 

• dwa wbudowane mikrofony z kompensacją 

echa, 

• intuicyjna obsługa i interfejs użytkownika 

z możliwością dopasowania, 

• załączanie, ściemnianie, sterowanie żaluzjami 

oraz roletami, czujnik wartości 

i wtórnik sceny, 

• Wskazanie stanu, wskazanie daty i godziny, 

wskazanie temperatury wewnętrznej 

i zewnętrznej, 

• maks. 125 funkcji (pięć katalogów funkcyjnych 

względnie pomieszczeń, każde 

z maks. 25 funkcjami), 

• maks. 125 tygodniowych zegarów sterowniczych, 

każdy z 10 czasami załączania, 

zintegrowany regulator temperatury 

pomieszczenia (ogrzewanie 

lub chłodzenie względnie ogrzewanie 

i chłodzenie) w kombinacji z modułem 

czujnika temperatury Gira G1 lub z poczwórnym 

modułem wejściowym Gira 

G1 z czujnikiem zdalnym (czujnik zdalny 

Gira lub czujnik PT1000), 

• przełączanie trybów pracy: komfortowy, 

gotowości, nocny, zabezpieczenia 

przeciw zamarzaniem lub przed nadmiernym 

nagrzewaniem, 

• przedłużenie trybu komfortowego za 

pomocą przycisku obecności, 

• przełączanie zabezpieczenia przeciw 

zamarzaniu/przed gorącem na podstawie 

stanu okna, 

• zegar ogrzewania jako tygodniowy zegar 

sterowniczy z 28 czasami załączania, 

• przełączanie kamer: kierowany wybór 

podłączonych kolorowych kamer, 

• uruchamianie rygla drzwiowego, 

• załączanie i wyłączanie dzwonka, 

• przyjmowanie rozmowy, 

• regulacja głośności dzwonka i głośnika, 

• portal pogody Gira: wskazanie prognozy 

pogody maksymalnie pięciu miejscowości. 

Tak przedstawione – w skrócie: przyjazność, 

wszechstronność i „geniusz” urządzenia 

Gira G1 wydają się być w pełni uzasadnionymi 

określeniami. 

Andrzej Dubrawski, firma Tema, 

przedstawicielstwo Gira w Polsce 


57

INTELIGENTNY 

budynek 

Przyszłość na wyciągnięcie ręki 

– innowacyjny system zdalnego 

sterowania PRESTO firmy Ospel 

Wygodne, proste i całkowicie automatyczne sterowanie instalacją elektryczną jeszcze 

niedawno wydawało się być jedynie wizją przyszłości. Zespół inżynierów firmy Ospel 

stworzył jednak SYSTEM PRESTO, który już teraz umożliwia inteligentne zarządzanie 

budynkiem i zdalną obsługę oświetlenia, ogrzewania, rolet oraz wszystkich innych 

domowych elektroinstalacji. 

Nowy SYSTEM PRESTO łączy 

w sobie najnowsze światowe technologie 

z autorskimi rozwiązaniami 

elektroinstalacyjnymi, a przy tym 

wpisuje się w aktualne tendencje 

wzornicze i wzorce estetyczne. Nowoczesne 

technologie coraz śmielej wkraczają we 

wszystkie dziedziny naszego życia i sprawiają, 

że codzienne obowiązki stają się coraz 

prostsze i przyjemniejsze. 

Wzrastająca wszechstronność 

Zapewnienie maksymalnej wygody użytkownikom 

i ułatwienie im zarządzania gospodarstwem 

domowym stanowiły również 

jedne z głównych motywów, które przyświe- 

Fot.: OSPEL 

Fot. 1. 

Podwójne ramki, do których montowany jest moduł elektroniczny, wykonane są ze szlachetnych i wysokogatunkowych 

materiałów. Do wyboru jest kilka opcji ramek szklanych, nowoczesna stal, naturalne drewno, czy kamień 


INTELIGENTNY 

budynek 

cały inżynierom firmy Ospel podczas projektowania 

nowatorskiego SYSTEMU PRESTO. 

Innowacyjność PRESTO w głównej mierze 

wynika z zastosowania jednokierunkowej 

głosowej komunikacji pomiędzy systemem 

i użytkownikiem, a także na wykorzystaniu 

przemysłowej magistrali CAN do transmisji 

sygnału pomiędzy urządzeniami stanowiącymi 

system. Najważniejszym elementem 

całego produktu firmy Ospel jest specjalny 

multiłącznik, który stanowi swego rodzaju 

stację kontrolną, umożliwiającą sterowanie 

oświetleniem, roletami, ogrzewaniem, gniazdami 

wtyczkowymi oraz innymi składowymi 

domowej instalacji elektrycznej (takimi jak: 

interkom, dzwonek, alarm lub wentylacja). 

Urządzenie to ma pokrętło przyciskowo- 

-obrotowe, dzięki któremu kontrola wszystkich 

elementów jest niezwykle komfortowa 

i intuicyjna. Poprzez przyciśnięcie pokrętła 

użytkownik przechodzi do kolejnych opcji, 

natomiast przekręcając je – zmienia ustawienia 

konkretnej funkcji. Komunikat głosowy 

informuje o aktualnym położeniu w menu 

i bieżących nastawach, zatem wszystkie 

zmiany w systemie można wykonać szybko, 

wygodnie i precyzyjnie. Zamiast obsługiwać 

urządzenie manualnie, można również użyć 

dedykowanego pilota zdalnego sterowania 

IR. Warto dodać, że multiłącznik montowany 

jest podtynkowo, w miejscu instalowania tradycyjnych 

łączników, dlatego też doskonale 

wkomponuje się w każdą przestrzeń. Co więcej, 

wybór SYSTEMU PRESTO nie wiąże 

się z koniecznością wykonywania specjalnej, 

dedykowanej instalacji elektrycznej, a jedynie 

wymaga poprowadzenia dodatkowego czterożyłowego 

kabla informacyjnego. Dzięki temu 

z dobrodziejstw systemu można korzystać 

w każdym pomieszczeniu domowym. 

PRESTO HOME 

– inteligentne zarządzanie domem 

Niezwykle praktyczne multiłączniki firmy 

Ospel to rozwiązanie, które bezsprzecznie 

umożliwia wygodne sterowanie podstawowymi 

funkcjami domowych instalacji elektrycznych. 

Pełnia możliwości SYSTEMU 

PRESTO ujawnia się jednak dopiero wtedy, 

gdy wykorzystane zostanie sterowanie centralne. 

Inaczej mówiąc: kiedy użytkownik 

zyska możliwość zarządzania wszystkimi 

funkcjami zdalnie, z dowolnego miejsca 

w domu lub spoza niego. Z pomocą przychodzi 

tutaj PRESTO HOME, integralna 

Fot. 2. 

SYSTEM PRESTO nie wymaga dedykowanego i drogiego panelu sterowania. 

W tej roli świetnie sprawdzi się dowolny tablet z systemem operacyjnym Windows 

aplikacja systemu, działająca w obrębie 

bezpośrednio przyłączonego do magistrali 

CAN sterownika centralnego SC-A100. Aby 

korzystać z SYSTEMU PRESTO, nie potrzebujemy 

drogiego, dedykowanego panelu 

sterowania. Funkcję tę pełnić może dowolny 

tablet z zainstalowanym system operacyjnym 

Windows. Łączy się on z systemem za 

pośrednictwem Wi-Fi, poprzez router połączony 

kablem Ethernet bezpośrednio do sterownika 

centralnego. Liczba przyłączonych 

do systemu tabletów jest uzależniona tylko 

od ograniczeń sieci WLAN, zatem każdy 

z domowników cieszyć się może swoim 

osobistym centrum sterowania. Rolę panelu 

sterowania może także pełnić nasz komputer 

osobisty. Zdalne sterowanie przez Internet 

z urządzeń mobilnych opartych na innych 

systemach operacyjnych (Android, iOS) odbywa 

się na zasadzie udostępniania pulpitu 

na jednym z tabletów połączonych z lokalną 

siecią domową. 

Decydując się na SYSTEM PRESTO ze sterownikiem 

centralnym, użytkownik może nie 

tylko szybko i łatwo wyłączyć w mieszkaniu 

oświetlenie, ogrzewanie, gniazda czy też 

kontrolować wszystkie domowe multiłączniki, 

ale również zyskuje opcję stworzenia wygodnych 

planów działania poszczególnych 

instalacji. Takie harmonogramy pozwalają 

Fot.: OSPEL 

na zdefiniowanie pracy rolet czy oświetlenia 

w cyklu tygodniowym, dzięki czemu będą 

one uruchamiały się samoistnie, zgodnie 

z zaprogramowanym przez użytkownika grafikiem. 

Warto zaznaczyć, że sterownik centralny 

ma zdolność zarządzania wszystkimi 

funkcjami multiłączników zainstalowanych 

na magistrali CAN. Polecenia wydawane za 

pośrednictwem poszczególnych multiłączników 

mają jednak wyższy priorytet niż zaplanowane 

działania, dlatego też to one wykonywane 

są jako pierwsze. Decydując się 

na SYSTEM PRESTO firmy Ospel użytkownicy 

mogą mieć zatem pewność, że wszystkie 

funkcje domowych instalacji będą mieli 

zawsze w zasięgu jednej ręki. 

Elementy stworzonego przez firmę Ospel 

SYSTEMU PRESTO, poza wysoką funkcjonalnością 

i niezwykłymi możliwościami 

technicznymi, wyróżniają się starannym 

wykonaniem i eleganckim wzornictwem. 

Dwukrotne ramki, w których montowany 

jest moduł elektroniczny, wykonane zostały 

ze szlachetnych materiałów (stal, drewno, 

kamień oraz czarne i białe szkło), dzięki 

czemu mogą stać się ciekawą ozdobą pomieszczenia. 

Więcej informacji na temat systemu znaleźć można 

pod adresem: http://www.ospel-presto.pl/ 


59

PRODUKTY 


Domowe centrum sterowania 

Multimedialne rozdzielnice MSF firmy ELEKTRO-PLAST łączą w sobie m.in. funkcje routera, 

switcha, wzmacniacza TV. Projektując je, wykorzystano sprawdzoną i chwaloną przez 

użytkowników konstrukcję bardzo płaskich rozdzielnic podtynkowych. 

Wprowadzono w nich wiele udoskonaleń 

przekładających się na bezpieczeństwo 

oraz łatwość, szybkość i pewność 

montażu. Wnętrze rozdzielnicy zostało 

przykryte ramą z wyposażonymi w otwory 

wentylacyjne metalowymi drzwiami 

o sztywnej konstrukcji, które wystają jedynie 

5 mm ponad tynk. Wygospodarowano 

dodatkową przestrzeń do montażu 

osprzętu oraz poprowadzenia przewodów 

przy zachowaniu wszelkich wymagań 

bezpieczeństwa oraz pełnej ergonomii 

i wytrzymałości szafki. 

Rozdzielnice multimedialne MSF 

umożliwiają montaż wielu komponentów 

komunikacyjnych jednego 

poziomu (z wykorzystaniem ażurowej 

płyty montażowej) i rozdzielnica 

staje się centrum sterowania domowymi 

multimediami. Aparaty modułowe 

montowane są na szynie nośnej. 

MSF mają zastosowanie w niskoprądowych 

instalacjach teletechnicznych 

i elektrycznych wykorzystywanych 

w budownictwie mieszkalnym wielorodzinnym, 

gdzie przepisy regulują 

ustawowo dostęp do zakończenia 

kabli światłowodowych, koncentrycznych 

i kabli UTP oraz umieszczenia 

w szafce urządzeń aktywnych 

i pasywnych z zasilaniem elektrycznym. 

Montaż wyposażenia i kabli jest niezwykle 

prosty i szybki. Rozdzielnica jest przystosowana 

do instalacji 12-portowego patch 

panela mocowanego na płycie montażowej 

za pomocą spinek. Zawiera on etykiety opisowe, 

co ułatwia uporządkowanie instalacji 

wewnątrz rozdzielnicy. W patch panelu 

krosowym można zamontować powszechnie 

stosowane gniazda multimedialne 

KEYSTONE m.in. typu F żeńskie (TV), 

RCA, światłowodowe SC, APC, LC duplex, 

USB, HDMI, RGB, BNC itp. Elastyczność 

montażu zapewniają zaciski N oraz 

PE umieszczone w listwach mocowanych 

na zatrzaski do podstawy rozdzielnicy, wysokie 

bezpieczeństwo i przejrzystość montażu 

- oznaczenie sekcji N i PE kolorami oraz 

konstrukcja listew chroniąca przed przypadkowym 

dotknięciem. Zastosowano system 

szybkiego mocowania szyn TH. Wystarczy 

jeden obrót wkrętaka, aby wymontować zespół 

szyn z rozdzielnicy. Szyny TH zostały 

połączone za pomocą pionowych poprzeczek 

w specjalne „szelki” – instalator może swobodnie 

uzbroić i okablować rozdzielnicę. 

Przy montażu rozdzielnic do ścian pustych 

wykorzystuje się kotwy tworzywowe. Montaż 

w ścianach murowanych ułatwiają znajdujące 

się na wyposażeniu metalowe uchwyty. Na 

Fot. 1. 

Rozdzielnica multimedialna 

MSF 42-modułowa 

kołnierzu rozdzielnicy oraz na wysuwanych 

przepustach są wycięcia trasujące służące 

do obrysowania otworu montażowego. Liczba 

i położenie wycięć sprawiają, że nie jest konieczne 

łączenie ze sobą pojedynczych linii. 

Wbudowany rurkowy wskaźnik umożliwia 

precyzyjne wypoziomowanie rozdzielnicy, 

a metalowe łączniki umożliwiają montaż kilku 

szaf (energetycznej i multimedialnej) obok siebie 

z zachowaniem prawidłowych odległości. 

Drzwiczki rozdzielnicy mogą być otwieranie 

na odpowiednią w danym miejscu stronę. 

Klamka do zamykania drzwi zapobiega przypadkowemu 

ich otwarciu i może być zabezpieczona 

zamkiem. Maskownica jest plombowana 

przed niepowołanym dostępem. 

Ważną zaletą rozdzielnicy MSF jest jej kompatybilność 

z rozdzielnicą instalacji elektrycznej. 

Montowane obok siebie tworzą kompletne 

i estetyczne centrum domowej dystrybucji. • 

Fot. 2. 

Wspólny design rozdzielnicy elektrycznej i multimedialnej 

Zalety rozdzielnicy MSF 

• wyjątkowo łatwy montaż 

• super płaskie drzwi; tylko 5 mm 

• wygodne centrum sterowania 

• wersja multimedialna 

• zgodność z normą DIN EN 5013-4: 

2005 

• produkt posiada 

certyfikat VDE 

• dopasowanie rozdzielnicy multimedialnej 

do energetycznej 


Oprawy PURE 4 

do oświetlania szpitali i laboratoriów 

NOWOŚCI 


Firma ES-SYSTEM oferuje nową linę opraw PURE 4 przeznaczoną 

do oświetlania szpitali i laboratoriów. Oprawy PURE 4 należące 

do marki 100% LED, jako nowe rozwiązania dla obiektów 

medycznych mają istotne zalety: 

• gwarantują lepsze oświetlenie pola operacyjnego, 

• nie nagrzewają powierzchni, na którą świecą, 

• posiadają dużo większą żywotność (do 50 000 h), 

• pozwalają na 70% oszczędność energii w stosunku do rozwiązań 

świetlówkowych. 

Oprawy zaprojektowano z myślą o pomieszczeniach, w których 

występują zagrożenia zanieczyszczeniami pyłowymi i mikrobiologicznymi. 

Charakteryzują się wysokim stopniem szczelności 

IP65, są zbudowane z materiałów o gładkiej powierzchni, łatwych 

w utrzymaniu czystości, odpornych na zarysowania (przezroczysta 

szyba hartowana) oraz na środki myjąco-dezynfekujące. 

System oświetleniowy PURE 4 charakteryzuje się wysoką wydajnością 

(ponad 125 lm/W) oraz wysokim współczynnikiem oddawania 

barw na poziomie 90 CRI. W ofercie występują wersje 

na źródła LED o temperaturach barwowych 3000 K i 4000 K. Jeśli 

chodzi o sposób montażu, to dostępna jest wersja nastropowa oraz 

do wbudowania w strop podwieszany. 

www.essystem.pl 

RACER SMART 

– optymalne zarządzanie 

oświetleniem ulicznym 

Firma ES-SYSTEM, której misją jest wprowadzanie rozwiązań 

do systemowego oszczędzania energii, oferuje 

już drugą generację sterowania oświetleniem ulicznym 

drogą radiową. Oto nowa linia opraw oświetleniowych 

RACER SMART w systemie ZLight. 

Głównymi korzyściami systemu bezprzewodowego 

sterowania ZLight są: redukcja kosztów energii elektrycznej 

nawet o 75%, błyskawiczna reakcja na usterki, 

możliwość zaprogramowania dowolnego cyklu pracy 

każdej oprawy oraz automatyczne raportowanie usterek. 

Przyjazny interfejs umożliwia obsługę systemu przez 

przeglądarkę WWW oraz działanie w chmurze, które 

również zapewnia dostęp z każdego miejsca na ziemi. 

ZLight gwarantuje niezawodną i prostą komunikację 

drogą radiową w systemie ZigBee, zdalną aktualizację 

oprogramowania oraz autolokalizację opraw w terenie. 

System oświetleniowy RACER SMART charakteryzuje 

dwukomorowa budowa, łatwość wymiany poszczególnych 

paneli LED bez konieczności demontażu oprawy 

ze słupa oraz możliwość beznarzędziowej wymiany zasilacza. 

Oprawa wyposażona została w układ optyczny 

ES Lense gwarantujący odporność tworzywa na proces 

starzenia oraz precyzję rozsyłu światła. Źródło światła 

stanowi moduł LED, którego trwałość wynosi ponad 

100 000 godzin pracy. 



61

OŚWIETLENIE 


Liniowe źródła światła LED 

Charakteryzują się coraz dłuższą żywotnością, wyższym – niż inne źródła światła 

– współczynnikiem oddawania barw, niewielką awaryjnością. Nie trzeba być prorokiem, 

aby stwierdzić: liniowe źródła światła LED będą coraz popularniejsze. 

Fot.: KANLUX 

Fot.: PHILIPS 

Fot. 1. 

Liniowe źródła światła LED są nieustannie doskonalone 

Liniowe źródła światła to kilka podstawowych 

grup produktów. Do 

pierwszej należą „świetlówki” LED, 

w których źródłem światła są elementy 

półprzewodnikowe. Są one 

zamiennikami rzeczywistych świetlówek, 

w których wykorzystuje się 

świecenie luminoforu, czyli fluoroscencję, 

wywoływaną wyładowaniami 

elektrycznymi w rurze wypełnionej 

gazem. Warto jednak zauważyć, 

że podejście poszczególnych ekspertów 

do tej gamy produktów różni się, 

według niektórych marek to najlepszy 

sposób na racjonalną ekonomicznie 

modernizację instalacji oświetleniowej, 

przy wykorzystaniu uprzednio 

zamontowanych opraw. Zdaniem innych 

– prowadzący do znacznego pogorszenia 

parametrów technicznych 

oraz jakości światła. 

Druga grupa to komponenty LED 

– inaczej moduły LED – do profesjonalnego 

zastosowania przez producentów 

opraw. Trzecia to gotowe oprawy 

oświetleniowe LED ze zintegrowanymi diodami 

świecącymi. 

Niezależnie od wybranego wariantu technologia 

LED udostępnia energooszczędne, 

konkurencyjne jakościowo źródła światła, 

wyróżniające się skutecznością świetlną 

od 110 lm/W do nawet 170 lm/W, w czym 

bez wątpliwości „wygrywają” ze świetlówkami 

T8 czy nawet T5, czyli konwencjonalnymi 

lampami fluorescencyjnymi. 

Fot. 2. 

Oświetlenie pomieszczenia biura w Łodzi z pomocą opraw wiszących 

ze źródłami LED 

LED-y vs. tradycyjne 

świetlówki liniowe 

Nowoczesne fluorescencyjne świetlówki 

liniowe pozwalają już na uzyskanie światła 

bez zjawiska tętnienia, migotania czy 

charakterystycznego dla przestarzałych instalacji 

oświetleniowych buczenia. Nie wydzielają 

ponadto dużej ilości ciepła oraz 

występują w odminach o różnych temperaturach 

barwowych. Są jednak dość zależne 

od warunków otoczenia, a ich skuteczność 

spada chociażby wraz ze spadkiem temperatury. 

Ponadto najczęściej nie możemy liczyć 

na tak dobre wyniki w zakresie żywotności, 

jak w przypadku LED-ów. Trwałość lamp 


OŚWIETLENIE 


LED szacuje się średnio na ok. 50 tys. godzin 

pracy, choć poszczególni producenci 

wymieniają wartości przekraczające czas 

100 tys. godzin. Pamiętajmy, że zależy ona 

od warunków pracy, jak i kwestii związanych 

ze sterowaniem. Aby poprawnie ocenić 

żywotność, należy zweryfikować, jaki 

jest spadek emitowanego strumienia świetlnego 

z upływem czasu. 

Dłuższa żywotność liniowych źródeł światła 

LED wiąże się m.in. z rozwiązaniami pozwalającymi 

na skuteczne odprowadzanie ciepła. 

Wewnętrzne elektroniczne układy umożliwiają 

zasilanie bezpośrednio z sieci prądu 

przemiennego bez potrzeby wdrażania zewnętrznych 

modułów zasilania. Aby zmniejszyć 

awaryjność rozwiązań oraz dodatkowo 

odciążyć system jeśli chodzi o gromadzenie 

się ciepła, układ zasilający niejednokrotnie 

wyprowadzany jest na zewnątrz; dodatkowo 

stosuje się radiator. Świetlówki liniowe LED 

mają przewagę nad systemami fluorescencyjnymi, 

również jeśli chodzi o pobór energii 

– modernizacja może przynieść oszczędności 

na eksploatacji sięgające ok. 50%. 

W wielu obszarach oświetlenie liniowe 

LED wydaje się być rozwiązaniem pozbawionym 

wad. Wciąż jednak koszty inwestycji 

w oprawy tego typu są stosunkowo 

wysokie. Z drugiej strony wybór tańszych 

komponentów niskiej jakości niesie ze sobą 

ryzyko podwyższonej awaryjności. 

Fot.: ES-SYSTEM 

Fot. 3. 


Schody ruchome w niezwykłej scenerii, dzięki zastosowaniu źródeł liniowych 

w Galerii Katowickiej 

Do biura, sklepu i hali magazynowej 

Liniowe oświetlenie LED jest w zasadzie 

uniwersalne, poza wysokimi temperaturami 

nie ma żadnych przeciwwskazań do 

wdrożenia technologii półprzewodnikowej 

(a i w tym przypadku najczęściej wystarczy 

odpowiednie podejście projektowe). Ma kilka 

głównych zastosowań – m.in. w obiektach 

biurowych, sklepach oraz halach magazynowych 

i produkcyjnych – każde z nich 

wymaga jednak wdrożenia źródeł światła 

o innej charakterystyce i właściwościach. 

Jeden z producentów szacuje, że do 2020 r. 

oświetlenie LED będzie wykorzystywane 

w 75% hal magazynowych na całym świecie. 

Oświetlenie wnętrz w różnych aplikacjach 

powinno spełniać wymagania normy PN-EN 

12464-1. Podczas przebywania we wnętrzach, 

szczególnie w pracy biurowej istotna 

jest możliwość osiągnięcia wysokiego 

poziomu natężenia bez zjawiska olśnienia, 

czyli uczucia dyskomfortu związanego ze 

Fot. 4. 

Efekt zależy od punktu obserwacji – porównaj z obrazem 3 

zbyt dużymi dysproporcjami w jaskrawości 

świata lub odbicia (tzw. olśnienie pośrednie, 

do którego często dochodzi podczas pracy 

przy monitorze komputera). Ważną informacją 

dla użytkownika jest wartość natężenia 

oświetlenia (min. 500 lx) oraz wskaźnika 

ograniczenia olśnienia (UGR) – nie 

powinien przekraczać wartości 19. 

W przypadku obiektów komercyjnych, handlowo-usługowych 

wymagania są podobne. 

Z kolei w obiektach przemysłowych są one 

silnie zróżnicowane w zależności od wykonywanych 

zadań. Czasami wymagania przekraczają 

poziom 750 lx, czasem wystarczy 

300 lx. Wskaźnik UGR w większości 

przypadków powinien osiągać wartości poniżej 

25. 

Sterowanie liniowymi źródłami 

światła LED 

Wiele do tematu oświetlenia liniowego LED 

wnosi możliwość sterowania oprawami. Poszczególne 

oprawy liniowe – projektowane 

i produkowane z myślą o wnętrzach biurowych, 

szkołach, obiektach służby zdrowia, 

użyteczności publicznej, komercyjnych oraz 


63

OŚWIETLENIE 



Fot.: TRILUX 

Fot. 5. Rozwiązania oświetleniowe są dostosowywane 

Fot. 6. 

do charakteru poszczególnych części galerii handlowej 

Wisząca oprawa oświetleniowa serii E-line 

przemysłowych – coraz częściej są monitorowane 

i sterowane centralnie, dzięki czemu 

możliwe jest uzależnienie natężenia światła 

od czynników zewnętrznych, jak natężenie 

światła dziennego, warunki atmosferyczne, 

czy też obecności ludzi w danym pomieszczeniu 

czy sektorze budynku. Co prawda, 

systemy sterowania oświetleniem nie są nowością 

i wdrażano je również w przypadku 

technologii fluorescencyjnej, jednak dzięki 

najnowszym rozwiązaniom w technologii 

LED wdrożenie systemów sterowania, 

w których wykorzystuje się niezależne jednostki 

centralne, jest łatwiejsze i bardziej 

skuteczne niż wcześniej. Wymogiem jest 

zamontowanie zasilacza dostosowanego 

do regulacji strumienia światła. 

Co nowego na rynku liniowych źródeł 

światła LED? 

Jednocześnie wciąż trwają prace nad poprawą 

właściwości technicznych liniowych 

źródeł LED, wprowadza się nowoczesne 

usprawnienia, powstają coraz doskonalsze 

lampy, zaskakujące uzyskiwanymi parametrami. 

Najnowsze dostępne na rynku produkty 

osiągają wydajność powyżej 150 lm/W 

(choć na próżno szukać retrofitów z takimi 

osiągami). W porównaniu do standardowych 

100 lm/W (w niektórych przypadkach 

nieco więcej) dla oświetlenia fluorescencyjnego 

to świetny wynik – tego rodzaju 

LED-y docelowo mają bowiem zastąpić 

konwencjonalne źródła fluorescencyjne. 

Osiągane światło ma optymalne parametry: 

wskaźnik oddawania barw CRI > 80, temperatura 

barwowa 3000-4500 K oraz poziom 

nasycenia czerwieni R9 > 20. Ponadto nowe 

diody LED generują mniej ciepła, dzięki 

czemu są wykonane bez radiatorów – umożliwia 

to osiągnięcie mniejszych rozmiarów 

układu, do ich produkcji trzeba poza tym 

mniejszej ilości materiałów. 

Inny z producentów wypuścił zaś na rynek 

liniowe źródło światła LED pozwalające 

na wybór jednej z trzech barw światła 

w zależności od pory dnia czy też nastroju 

i atmosfery, którą chcemy wykreować: neutralną, 

czyli dzienną, ciepłą – wieczorową 

oraz białą – przeznaczoną do pracy. Zmiana 

barwy światła nie wymaga żadnej manipulacji 

przy oprawie, dokonujemy jej z poziomu 



Liniowe źródła światła LED: 

co nowego na rynku? 

Łukasz Wyporski 

SSL Business 

Development, Manager 

w firmie OSRAM 

Technologia LED do zastosowań 

liniowych rozwija się w bardzo 

szybkim tempie. Co kilka miesięcy 

jesteśmy „zaskakiwani” kolejnymi 

rekordami w skuteczności świetlnej. 

Można by jednak dostrzec pewien 

nowy trend, wedle którego klienci coraz częściej poszukują 

do rozwiązań liniowych soczewek, kształtujących bryłę świetlną. 

Większość rozwiązań stosowanych obecnie jest realizowana 

w oparciu o odbłyśniki lub materiały rozpraszające światło, 

jednak pojawia się zapotrzebowanie na moduły z soczewkami. 

W ślad za organizacją ZHAGA, zajmującą się standaryzacją rozwiązań 

LED pojawiają się już zarówno moduły LED wykonane 

wedle określonej geometrii, jak i kompatybilne soczewki oferujące 

różne kąty rozsyłu. Nowością w technologii LED jest także 

wysoki wskaźnik CRI>90 uzyskiwany przy użyciu jedynie diody 

białej. Poprawia to znacząco komfort odczuwany przez ludzi 

przebywających w pomieszczeniach oświetlonych w taki sposób. 


OŚWIETLENIE 


Fot.: TRILUX 

Fot.: TRILUX 

Fot. 7. Zastosowanie opraw Lateralo Line w niewielkiej sali 

Fot. 8. 

konferencyjnej 

Wnęka większego pomieszczenia jako miejsce do spotkań 

w wąskim gronie, wykorzystano oprawy serii E-line 

włącznika – wystarczy wyłączenie i od razu 

ponowne włączenie. System „zapamiętuje” 

ostatnią nastawę. 

Coraz więcej i głośniej mówi się o kosztach 

energii elektrycznej związanych z z eksploatacją 

instalacji oświetleniowej – nie tylko 

z punktu widzenia pojedynczego użytkownika, 

gospodarstwa domowego czy przedsiębiorstwa, 

ale z perspektywy globalnej. Z pomocą 

przychodzi tu sukcesywnie rozwijana 

i doskonalona technologia LED, szczególnie 

w przypadku liniowych źródeł światła, chętnie 

wykorzystywana w obiektach biurowych, 

użyteczności publicznej, komercyjnych i przemysłowych, 

czyli sprawdzająca się w różnorodnych 

warunkach oraz odporna na szereg 

czynników, a ponadto – umożliwiająca wygenerowanie 

znacznych oszczędności. 

REKLAMA 


Na podstawie materiałów fi rm: 

Philips, Osram, Kanlux, Trilux 

Konsultacja merytoryczna: 

Krzysztof Rajecki, 

projektant oświetlenia 

TRILUX Polska 

www.bemko.eu 

bemkopolska 

Gwarancja jakości 

Przystępna cena 

Przełącz się na 

50% 

OSZCZĘDNOŚĆ 

ENERGII 

WYSOKIEJ 

JAKOŚCI 

DIODY LED 

DOSTĘPNE MODELE 

600 mm 

1200 mm 

1500 mm 

30.000h 

WYSOKA 

ŻYWOTNOŚĆ 

Ra>80 

Temp. barwowa 

4000K - Neutralna 

6000K - Biała zimna 

TUBY LED T8 

ZAMIENNIKI TRADYCYJNYCH ŚWIETLÓWEK T8 


65

BIURA 

PRZEMYSŁ

NIERUCHOMOŚCI 

ULICE I DROGI 

POLSKIE OŚWIETLENIE LEDOWE

OŚWIETLENIE 


Oświetlenie centrów handlowych 

– przede wszystkim atmosfera 

Zbudowanie atrakcyjnego wizerunku centrum handlowego za pomocą oświetlenia, 

wymaga odpowiednich kompetencji w zakresie jego projektowania i produkcji opraw 

oświetleniowych. ES-SYSTEM, jako zdecydowany lider w oświetlaniu tego typu 

obiektów w Polsce, zrealizował w latach 2007-2014 w kraju i za granicą oświetlenie 

w blisko stu galeriach handlowych. 

Fot. 1. 

Galeria Skyline Plaza – Frankfurt, Niemcy 

Współczesne centra handlowe to 

miejsca, które poza handlowymi 

spełniają także funkcje kulturalne 

i rozrywkowe. W centrum można 

jednocześnie zrobić zakupy, wypić 

kawę, a także posłuchać ciekawego 

koncertu. W tworzeniu odpowiedniej 

atmosfery tych miejsc dużą rolę odgrywa 

nie tylko ich architektura czy wystrój 

wnętrz, lecz także odpowiednie oświetlenie 

wewnętrzne i zewnętrzne. 

Atrakcyjne oświetlenie 

przyciąga klientów 

Rola oświetlenia zewnętrznego nabiera 

szczególnego znaczenia, ponieważ klienci 

odwiedzają kompleksy handlowe zazwyczaj 

w godzinach popołudniowych i wieczornych. 

Z jednej strony atrakcyjne iluminacje budują 

odpowiednią atmosferę wokół centrum, 

zachęcają do wejścia i skorzystania z jego 

usług. Z drugiej strony wskazują na istotne 

dla funkcjonowania obiektu strefy wejść 

i wyjść. Specjaliści zwracają uwagę, aby 

zewnętrzne oświetlenie użytkowe dobrze 

współgrało z proponowanym rozwiązaniem 

iluminacyjnym. 

Zespoły projektowe ES-SYSTEM, przy 

projektowaniu oświetlenia zewnętrznego, 

kierują się zarówno wymaganiami zdefiniowanymi 

w obowiązujących normach 

technicznych, jak i względami wizualnymi, 

przy czym różnorodność zagospodarowania 

wnętrza centrum handlowego skutkuje 

wieloma odmiennymi wymaganiami co 

do oświetlenia poszczególnych jego części. 

Obiekty handlowe mają wiele różnych 

stref, takich jak: ciągi komunikacyjne, butiki, 

sklepy średniopowierzchniowe i wielkopowierzchniowe 

(supermarkety), punkty 

usługowe, a także wydzielona część food 

court, zaplecze techniczne i parkingi. Każdy 

z tych elementów wymaga odmiennego 

spojrzenia i innej aranżacji oświetlenia. Ze 

względu na chęć przyciągnięcia jak naj- 

Fot. 2. 

Galeria Warmińska – Olsztyn 

Fot. 3. 

Galeria Milaneo – Stuttgart, 

Niemcy 

Fot. 4. 


Niemcy 


OŚWIETLENIE 


większej liczby klientów uwagę skupia się 

na efektach wizualnych i dopiero po wykreowaniu 

odpowiedniej atmosfery wnętrza, 

należy dołożyć starań, aby zaproponowane 

oświetlenie było jak najbardziej efektywne 

energetycznie i ekonomicznie. 

Istotną funkcję w centrach handlowych 

pełnią ciągi komunikacyjne, wzdłuż których 

ulokowane są sklepy, butiki i punkty 

usługowe. Sposób ich aranżacji, w tym 

także przyjęte rozwiązania oświetleniowe, 

bardzo często uchodzą za unikalne i projektowane 

są specjalnie dla danej realizacji. 

Oprócz opraw oświetlenia ogólnego, często 

dopasowywanych pod względem kształtu 

i parametrów do indywidualnych potrzeb 

inwestorów, specjaliści ES-SYSTEM dbają 

także o różnorodne oświetlenie akcentujące, 

czyli takie, które zbuduje – niepowtarzalny 

nastrój wnętrza. 

Inne oświetlenie w sklepach, 

inne w punktach usługowych 

Jeżeli chodzi o sklepy i butiki, to sposób ich 

oświetlania zależy od specyfiki danego sklepu 

i rodzaju wystawianych w nim towarów. 

Prawidłowe rozpoznanie powyższych czynników 

pozwala na opracowanie systemu 

oświetlenia, które przy doborze właściwej 

jakości i ilości światła wykreuje odpowiedni 

klimat danego wnętrza, przy racjonalnych 

kosztach inwestycyjnych i eksploatacyjnych. 

Nieco inaczej jest w przypadku supermarketów. 

Ich oświetlenie jest bardziej konserwatywne, 

tzn. instalowane pod kątem wygodnego 

prezentowania wielu zróżnicowanych 

produktów, czemu służy proste i uporządkowane 

wnętrze sklepu. Oświetlenie musi 

zapewnić doskonałą widoczność eksponowanych 

towarów, a także bezpieczne poruszanie 

się po sklepie. Niezależnie do rodzaju 

oferowanego asortymentu, supermarkety 

cechuje wyższy poziom średniego natężenia 

oświetlenia ogólnego – zwykle w zakresie 

500 lx–1000 lx, przy temperaturze barwowej 

równej bądź większej niż 4000 K i wskaźniku 

oddawania barw powyżej 80. Dążąc 

do optymalizacji kosztów eksploatacyjnych 

związanych z oświetleniem – a te nierzadko 

przekraczają 30% całkowitych wydatków 

na energię elektryczną – coraz częściej stosuje 

się zaawansowane systemy sterowania, 

wyposażone np. w czujki natężenia oświetlenia, 

które uwzględniają wpływ światła słonecznego. 

Fot. 5. 

Fot. 6. 

Fot. 7. 

Fot. 8 


Niemcy 


Niemcy 


Niemcy 

Galeria Solna – Inowrocław 

Kolejne strefy centrum handlowego stanowią 

powierzchnie zajmowane przez punkty usługowe, 

takie jak: pralnie, salony fryzjerskie, 

punkty dorabiania kluczy itp. W ich przypadku 

średnie natężenie oświetlenia musi 

być nie mniejsze niż 500 lx przy ponadprzeciętnym 

wskaźniku ograniczenia olśnienia 

nieprzekraczającym 19 i wysokich wymaganiach 

odnośnie oddawania barw powyżej 90. 

Ze względu na funkcję tego typu stref należy 

skupić się na użytkowych walorach oświetlenia, 

pomijając w znacznym stopniu aspekty 

związane z kreowaniem wnętrza za pomocą 

światła. 

Ważnym elementem centrów handlowych 

jest oświetlenie awaryjne, w tym ewakuacyjne, 

które projektuje się odrębnie dla ciągów 

komunikacyjnych, sklepów, butików, 

a także dla pomieszczeń technicznych. Występują 

różne sposoby realizacji oświetlenia 

awaryjnego: od wybranych opraw wyposażonych 

w inwertery po zasilanie dedykowanych 

opraw z systemu centralnej baterii. 

ES-SYSTEM stawia na technologię LED 

Kompleksowe i poprawne oświetlenie obiektów 

handlowych stanowi duże wyzwanie. 

Różnorodność obligatoryjnych i fakultatywnych 

zaleceń dotyczących oświetlenia, norm 

technicznych, duży wybór opraw oświetleniowych 

oraz możliwość sterowania nimi, 

w wyniku czego powstaje mnogość koncepcji 

oświetlenia możliwych do zrealizowania 

powodują, że finalna jakość systemu 

oświetlenia w danym centrum handlowym 

zależy od umiejętności projektanta, w ścisłym 

powiązaniu z jakością użytych opraw 

oświetleniowych. ES-SYSTEM – lider technologii 

LED – każdego roku wprowadza 

na rynek nowe kompleksowe rozwiązania 

i produkty w całości opracowane przez własne 

działy badawczo-rozwojowe. Opracowane 

konstrukcje opraw oświetleniowych LED 

podlegają kompleksowym badaniom w laboratorium 

firmowym, pracującym w certyfikowanej 

procedurze nadzorowanej, co gwarantuje 

ich wysoką jakość. Dzięki szerokiej 

gamie dostępnych opraw oświetleniowych, 

a także umiejętności ich szybkiego modernizowania 

lub opracowania nowych rozwiązań 

oświetleniowych, ES-SYSTEM tworzy systemy 

oświetlenia dopasowane do konkretnych 

realizacji, tak w zakresie ich walorów 

architektonicznych, jak i oczekiwań inwestorów. 

Kompetentnie zrealizowana instalacja 

oświetleniowa, w realny sposób podnosi 

wartość galerii handlowej poprzez zwiększenie 

jej atrakcyjności w oczach klientów. 

Bogdan Skorupka 

Dyrektor Sprzedaży, 

Manager ds. Efektywności 

Energetycznej Oświetlenia 

ES-SYSTEM SA 



69

OŚWIETLENIE 


Oświetlenie biura 

dopasowane do konkretnych zadań 

Choć brak znaczących rozbieżności pomiędzy ogólnymi wytycznymi norm oświetleniowych 

dla sal konferencyjnych i stanowisk komputerowych, pomieszczenia tego typu są bardzo 

zróżnicowane. Jakie rozwiązania dopasowane do konkretnych zadań mogą przynieść korzyści 

firmie i zwiększyć wydajność pracowników? 

Rozwiązania oświetleniowe dla nowoczesnych 

biur powinny dawać 

przyjemne, wolne od olśnień światło, 

umożliwiające komfortowe wykonywanie 

zadań wzrokowych. Wymierne 

wytyczne dla najczęściej spotykanych 

w biurach typów stanowisk pracy – sal 

konferencyjnych oraz miejsc obsługi 

klawiatury, czytania i przetwarzania 

danych – są identyczne. W obu przypadkach 

wymaga się natężenia światła 

na poziomie 500 luksów, wskaźnika 

olśnień UGR80. 

Tego typu pomieszczenia różnią się 

jednak znacząco w zależności od profilu 

i kultury organizacyjnej firmy. 

Zdarza się także, że współistniejące 

w jednym przedsiębiorstwie, jednakowe 

z punktu widzenia norm stanowiska 

będą dla optymalnej efektywności 

wymagać nieco innych warunków 

oświetleniowych. Specyficznym potrzebom 

pracowników mogą sprostać oprawy 

stworzone z myślą o pomieszczeniach 

określonego typu. Na jakie cechy źródeł 

światła i opraw oświetleniowych warto zwracać 

uwagę, wyposażając biura? 

Otwarte przestrzenie biurowe 

Wielkopowierzchniowe biura bez wydzielonych 

pomieszczeń, powszechnie znane jako 

„open space”, stanowią duże wyzwanie dla 

menadżerów zarządzających zasobami ludzkimi 

oraz dla osób aranżujących tego typu 

wnętrza. – By zapewnić komfort funkcjonowania 

w całym pomieszczeniu oraz na poszczególnych 

stanowiskach, trzeba z jednej 

strony zadbać o jednorodne oświetlenie ogólne, 

z drugiej – o dopełnienie norm oświetleniowych 

dla pracy z ekranem komputera 

w każdej ze stref roboczych – mówi Maciej 

Gronert, projektant oświetlenia TRILUX 

Polska. – Przydatne tu okazują się oprawy 

wykorzystujące technologię mikroodbłyśników 

(MRX). Dzięki unikalnej konstrukcji 

układu optycznego nawet przy wysokim 

strumieniu świetlnym emitują one światło, 

które nie powoduje olśnień – dodaje. Efekt 

olśnienia powstaje na styku dwóch obszarów 

silnie zróżnicowanych pod względem natężenia 

światła, gdy ludzka źrenica nie nadąża 

z adaptacją do zmiany warunków. Rozwiązania 

wykorzystywane w nowoczesnych oprawach 

nie tylko oświetlają obszar roboczy, 

ale także bezpośrednie otoczenie urządzenia, 

redukując w ten sposób przyczynę zjawiska. 

Sale konferencyjne 

Ze względu na swoją funkcję sale konferencyjne 

mogą wymagać światła o zróżnicowanych 

parametrach. W zależności od tego, 

czy pomieszczenie jest w danym momencie 

wykorzystywane na potrzeby prezentacji, 

dyskusji czy burzy mózgów, maksimum produktywności 

możemy uzyskać dzięki innej 

temperaturze barwowej. W zadaniach wymagających 

ponadprzeciętnego skupienia przez 

dłuższy czas pomocne jest chłodne światło. 


OŚWIETLENIE 


W bardziej swobodnych formach pracy, korzystniej 

na funkcjonowanie użytkowników 

może wpływać cieplejsze światło. Dlatego 

w przypadku sal konferencyjnych warto rozważyć 

instalację opraw aktywnych, pozwalających 

na kontrolę temperatury barwowej. 

– Oprawy aktywne zyskują coraz większą popularność 

wśród właścicieli i zarządców biur 

– mówi Maciej Gronert. – Tego typu rozwiązania 

oświetleniowe są wyposażone jednocześnie 

w diody emitujące światło o temperaturze 

barwowej 3000 K, jak i 6500 K. 

Pozwalają tym samym na dostosowanie 

bieli światła do preferencji użytkowników, 

oszczędną optymalizację oświetlenia oraz symulowanie 

światła dziennego, wpływającego 

stymulująco na aktywność pracowników 

– uzupełnia projektant oświetlenia TRILUX 

Polska. 

Biura konwencjonalne 

Oświetlenie w konwencjonalnych biurach 

odgrywa podwójną rolę. Powinno nie tylko 

zapewniać komfort wykonywania zadań 

wzrokowych, ale również stanowić ozdobę 

reprezentacyjnej przestrzeni, jaką często są 

wydzielone gabinety. Polecanym rozwiązaniem, 

uzupełniającym dyskretne oświetlenie 

ogólne są w tym przypadku oprawy stojące, 

charakteryzujące się ciekawym wzornictwem 

i dające przyjemne światło bez olśnienia. 

Wojciech Podsiadły, PR Manager 

More&More Marketing 

REKLAMA 

OPRAWA LINIOWA DO MAGAZYNÓW WIELKOPOWIERZCHNIOWYCH 

ANTILIA A-98 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

WWW.HSKLEDY.COM.PL 


71

POMIARY 


Niezbędne pomiary 

instalacji elektrycznej 

Najważniejszymi kryteriami, którymi powinni kierować się projektanci oraz wykonawcy 

instalacji elektrycznych, są: niezawodność, bezpieczeństwo i czytelność. Zastosowanie 

konkurencyjnych jakościowo materiałów, najlepszych komponentów i trwałych oznaczeń 

to jednak dopiero połowa sukcesu. Na drugim biegunie niezbędnych zadań można 

wymienić przeprowadzanie dokładnych, okresowych przeglądów i pomiarów, które 

umożliwiają wykrycie usterek oraz zapobieganie ich przykrym konsekwencjom. 

Nawet jeśli system wyposażony jest 

w najbardziej zaawansowane aparaty 

i nowoczesne materiały, wskazane są 

pewne działania profilaktyczne – zarówno 

w budynkach mieszkalnych, 

jak i w przypadku wszelkich innych 

obiektów, w których wykorzystywana 

jest energia elektryczna, np. rzemieślniczych, 

przemysłowych, komercyjnych 

czy użyteczności publicznej. 

Pozwala to na zminimalizowanie 

zagrożeń dla zdrowia i życia osób 

oraz mienia, w tym ryzyka wystąpienia 

przestojów w pracy, które dla 

przedsiębiorstwa mogą oznaczać 

nieprzewidziane wydatki. Nie trzeba 

również przypominać, że wczesne 

wykrycie awarii lub możliwości jej 

wystąpienia ma niebagatelny wpływ 

na trwałość urządzeń oraz przedłużenie 

ich żywotności. 

Fot. 1. 

Czynności kontrolne w rozdzielnicy 

Fot.: FLUKE 

Co mówią przepisy? 

O tym, jak i kiedy dokonywać przeglądów, 

szczegółowo informują nas 

przepisy. Stan instalacji elektrycznej 

powinien być zweryfikowany przede 

wszystkim przed przekazaniem 

do eksploatacji, co reguluje norma 

PN-EN 60304-6-61. Kolejne terminy, 

które należy wpisać do kalendarza, zależą 

już od typu obiektu. W przypadku 

budynku mieszkalnego kontrola konieczna 

jest maksymalnie raz na 5 lat 

– w jej trakcie weryfikowany jest stan techniczny 

budynku, w tym dotyczący instalacji 

elektrycznej; podstawą prawną jest tu Prawo 

budowlane, Dz.U. Nr 89 z dn. 25 sierpnia 

1994 r. Przegląd wskazany jest również, 

gdy wystąpią sytuacje mogące mieć wpływ 

na stan sieci i instalacji, takie jak bardzo silne 

wiatry, wyładowania atmosferyczne, powódź 

czy czasowe oddziaływanie ognia i bardzo 

wysokich temperatur. 

W jaki sposób ustala się wskazaną częstotliwość 

badań okresowych? Terminy okresowego 

sprawdzania instalacji powinny 

wynikać z rodzaju instalacji, jej wyposażenia, 

działania oraz środowiska pracy, w tym 

również oddziaływania czynników atmosferycznych 

czy niskich i wysokich temperatur. 

Nawet co roku należy sprawdzać stan 

instalacji w miejscach pracy, pomieszczeniach, 

w których występuje ryzyko pożaru 

lub porażenia elektrycznego, w przypadku 

obiektów komunalnych, terenów budowy 

oraz miejsc, w których używany jest sprzęt 

przenośny. 


POMIARY 


Fot.: FLUKE 

Fot.: FLUKE 

Fot.: FLUKE 

Fot. 4. 

Pomiary w szafie przemysłowej 

Fot. 2. 

Sprawdzenie gniazda wtyczkowego 

ze stykiem ochronnym 

Pomiary instalacji elektrycznej 

W budynkach mieszkalnych przeprowadza 

się kilka podstawowych pomiarów, 

przedtem zaś weryfikuje się, czy instalacja 

elektryczna została wykonana prawidłowo, 

czy urządzenia zostały przyłączone w odpowiedni 

sposób oraz czy nie popełniono 

żadnych błędów podczas projektowania sieci, 

związanych np. z odległościami od urządzeń 

wydzielających ciepło czy w pomieszczeniach 

mokrych. Na pierwszym etapie 

przeglądu stwierdza się również, czy nie 

występują żadne widoczne uszkodzenia mechaniczne, 

sprawdzany jest stan przewodów 

i połączeń. Wszystkie te informacje powinny 

być zawarte w protokole przygotowywanym 

przed oddaniem instalacji do użytku. 

Dokładniejszej weryfikacji wymaga już 

skuteczność ochrony przewodów przed 

spięciem, ochrony przeciwpożarowej, działanie 

wyłączników różnicowo-prądowych, 

przeprowadza się również pomiar rezystancji 

izolacji, który pozwala stwierdzić, 

jaki jest stan izolacji przewodów i czy nie 

doszło do jej uszkodzenia. Jednak przypomnijmy, 

że spektrum czynności pomiarowych 

oraz zakres przeprowadzanych prac 

są bezpośrednio związane ze specyfiką instalacji, 

miejscem jej montażu, charakterystyką 

obiektu oraz rodzajem przyłączonych 

do niej urządzeń. 

Fot. 3. 

Pomiar rezystancji izolacji 

Niezwykle istotnym etapem prac jest pomiar 

rezystancji izolacji jako jednej z kluczowych 

wielkości elektrycznych, której 

odpowiednia wartość chroni przed występowaniem 

nadmiernego prądu upływu, 

niepożądanymi zadziałaniami wyłączników 

prądowych, a użytkownika przed niebezpieczeństwem 

porażenia. Jednocześnie 

badane są poszczególne elementy obwodu, 

dzięki czemu możliwe jest zapobieganie 

zwarciom. Pomiaru rezystancji izolacji 

dokonujemy po wyłączeniu zasilania, najczęściej 

pomiędzy przewodami czynnymi 

a przewodem ochronnym przyłączonym 

Fot.: TESTO 

Sprawdzanie gniazda trójfazowego 

do układu uziemiającego, za pomocą miernika 

na prąd stały przy obciążeniu prądem 

1 mA. Specjalne urządzenia, mierniki 

rezystancji izolacji lub inne przyrządy 

pomiarowe z tą funkcją umożliwiają zlokalizowanie 

uszkodzonych uzwojeń oraz 

przewodów. W zależności od funkcjonalności 

bądź zaprogramowanej funkcji informują 

one o aktualnej wartości rezystancji 

lub o aktualnej wartości prądu upływu. 

Producenci oferują cały szereg przyrządów, 

od małych, ręcznych mierników, 

przenośnych modeli na 10 kV po wielofunkcyjne 

testery z wbudowanymi multimetrami. 

Wygodne są przede wszystkim 

urządzenia typu, 2 w 1, czyli np. cyfrowe 

testery izolacji oraz kompletne multimetry 

wartości RMS, dzięki którym można przetestować 

zarówno rozdzielnice, okablowanie, 

jak i generator i silnik. 

Fot. 5. 

Termogram może ujawnić słabe miejsca w instalacji elektrycznej 


73

POMIARY 


Co jeszcze? 

Konieczne jest również badanie ciągłości 

przewodów ochronnych. Przeprowadzenie 

pomiarów przy wykorzystaniu źródła prądu 

stałego lub przemiennego umożliwiają 

wspomniane multimetry. Weryfikacji wymaga 

ponadto rezystancja uziemienia – dokonujemy 

jej induktorowym miernikiem 

uziemienia, pamiętając o odpowiednim 

rozmieszczeniu sond pomocniczych. Należy 

upewnić się, czy rezystancja uziemienia 

jest na tyle niska, że zapewniona zostaje 

ochrona ludzi, sprzętu i obiektów. Uziemienie 

pozwala ograniczyć ryzyko związane 

z pojawieniem się niebezpiecznych napięć 

na odsłoniętych metalowych elementach instalacji 

w razie awarii. 

Nie należy też zapominać o badaniu skuteczności 

ochrony przeciwporażeniowej, co 

pozwoli na sprawdzenie, czy uzyskanie samoczynnego 

wyłączenia w wymaganym przez 

przepisy czasie jest możliwe. Przy badaniu pomocny 

będzie miernik z funkcją pomiaru napięcia 

dotykowego rażeniowego. 

Wynikiem przeprowadzania pomiarów powinien 

być protokół zawierający dokładne 

Fot.: TESTO 

Fot. 6. 

Kamera termograficzna to bardzo 

pomocny przyrząd w skali mikro 

i makro 

dane dotyczące wykonywanych badań, zestawienie 

rezultatów oraz wszelkiego rodzaju 

odstępstw od norm, nieprawidłowości. 

Pamiętajmy, że osoba przeprowadzająca 

pomiary ponosi odpowiedzialność prawną 

za swoją pracę, dlatego niezbędne są odpowiednie 

uprawnienia, tzn. świadectwo kwalifikacyjne. 

Wykonując pomiary instalacji elektrycznej, 

uzyskujemy jasną informację, jaki jest stan 

techniczny danych przewodów, materiałów 

i urządzeń. Miejmy na uwadze, że dobry 

stan techniczny stanowi gwarancję bezawaryjnej 

i bezpiecznej pracy. Wyniki badań 

mogą przekonać inwestorów, właścicieli lub 

zarządców budynków do dokonania odpowiednich 

napraw, wymian lub generalnych 

remontów lub upewnić ich, że dalsze eksploatowanie 

sieci nie wiąże się z żadnymi 

zagrożeniami. 


Na podstawie materiałów firm: 

Fluke, Sonel, Eltron 

Konsultacja merytoryczna: 

Karol Bielecki, Fluke 



Niezbędne przyrządy 

Karol Bielecki 

technical sales manager 

CEE w firmie Fluke B. V. 

Obowiązujące przepisy ochrony 

przeciwporażeniowej wprowadziły 

zasadę: najpierw chronić, potem 

zasilać. Z tego też względu tak 

ważne stało się dokonywanie okresowych 

pomiarów instalacji elektrycznych. Firma Fluke przygotowała 

szereg urządzeń pomiarowych, które spełniają wszelkie 

wymogi stawiane dokonywaniu pomiarów instalacji elektrycznych 

zapisanych w normach i innych przepisach prawnych. 

Pierwsze z przyrządów służących pomiarom instalacji elektrycznych 

to testery instalacji (np. z serii 1650), w których 

na szczególną uwagę zasługuje tryb pomiarów wyłączników 

różnicowoprądowych z regulacją prądu różnicowego. Daje to 

możliwość wprowadzania indywidualnych ustawień w przeciwieństwie 

do innych dostępnych na rynku rozwiązań przyrządów 

pomiarowych, których prąd wyłącznika różnicowoprądowego 

wybierany jest z zaimplementowanej w przyrządzie listy. 

Testery instalacji mogą wykonywać także przedtesty mające 

na celu sprawdzenie, czy główny test nie spowoduje przekroczenia 

wartość napięcia 50 V lub 25 V. Ręczny pomiar czasu 

wyzwolenia wyłączników RCD oraz prądu wyzwolenia jest wykonywany 

po naciśnięciu odpowiedniego przycisku. 

Doskonale, jeśli tego rodzaju przyrządy mają również funkcję 

pomiaru rezystancji uziemień. Pamiętajmy jedynie, że pomiar 

ten oparty jest o metodę 3P, która wiąże się z koniecznością 

rozłączenia złącza kontrolnego oraz pogrążeniem w ziemi 

dodatkowych dwóch sond pomiarowych. Pomiar tego rodzaju 

może być niemożliwy w terenie silnie zurbanizowanym, gdzie 

nie ma możliwości pogrążenia dodatkowych sond lub rozłączenie 

złącza kontrolnego wiąże się z dużym niebezpieczeństwem 

wystąpienia porażenia. Zastosowanie znajdują tu więc przyrządy, 

które umożliwiają pomiar uziemienia metodą dwucęgową, 

eliminuje to konieczność rozłączania złącza kontrolnego oraz 

wbijania dodatkowej sondy. Należy jednak pamiętać, że metodą 

dwucęgową możemy dokonywać pomiarów tylko uziomów 

wielokrotnych. 

Rozwinięciem tej metody są przyrządy, które pozwalają na pomiar 

uziemienia tylko i wyłącznie metodą dwucęgową, przy 

czym sam przyrząd może być skonstruowany w ten sposób, że 

para cęgów została umieszczone w jednej obudowie, przez co 

jest ergonomiczny i bardzo prosty w obsłudze. 

Dokonując pomiarów instalacji elektrycznej, powinniśmy wziąć 

pod uwagę względy bezpieczeństwa osoby dokonującej pomiaru. 

Przyrządy pomiarowe wykonywane są w różnych kategoriach 

bezpieczeństwa, które określają możliwość wykonania 

pomiaru w zależności od odległości od przyłącza elektroenergetycznego. 

W ramach każdej kategorii instalacji istnieją również 

klasyfikacje napięcia. Kategorie bezpieczeństwa nie dotyczą 

tylko i wyłącznie samych urządzeń pomiarowych, jakimi 

są multimetry, mierniki cęgowe czy analizatory sieci. Parametr 

ten dotyczy również sond pomiarowych. W przyrządach Fluke 

kategorie sond pomiarowych można zmienić przez przykręcenie 

obrotowego elementu, wydłużając tym samym część czynną 

sondy. 


POMIARY 


Detektory kabli i przewodów 

Nowoczesne detektory kabli i przewodów znajdują zastosowanie jako specjalistyczne 

przyrządy używane przez pracowników branży instalacyjnej, którzy chcą skutecznie 

zapobiegać szkodom wynikającym z wiercenia w niewłaściwym miejscu. 

Oferowane na rynku przyrządy do 

wykrywania kabli i przewodów cechuje 

wiele zalet. Za pomocą ekranu 

LCD użytkownik jest informowany 

o poziomie i kodzie transmisji oraz 

napięciu zewnętrznym. Jeżeli urządzenie 

wyposażono w odbiornik, to 

również i w nim uwzględnia się wyświetlacz, 

który informuje o poziomie 

odbieranego sygnału, jego kodzie 

i wykryciu napięcia w przewodzie. 

Sygnał nadajnika jest kodowany cyfrowo, 

dzięki czemu identyfikacja sygnału 

nadajnika przebiega bezbłędnie. Czułość odbioru 

sygnału może być ustawiona ręcznie 

lub być przeprowadzona w sposób automatyczny. 

Skorzystać można z dźwiękowej 

sygnalizacji odbioru. W niektórych urządzeniach 

przewidziano funkcję latarki, umożliwiającej 

pracę w miejscach, gdzie poziom 

natężenia oświetlenia jest niski. Można zastosować 

dodatkowe nadajniki w celu rozbudowania 

zestawu lub umożliwienia rozpoznawania 

różnych sygnałów. 

Oferowane na rynku detektory kabli i przewodów 

elektrycznych pozwalają na wykrywanie 

elementów znajdujących się w murze 

(cegła, beton komórkowy i porowy, piaskowiec 

itp.). Oprócz tego detekcję można 

przeprowadzić w betonie, żelbecie, a także 

w ścianach z lekkich elementów budowlanych 

oraz pod powierzchniami takimi jak 

tynk, kafelki, tapety, parkiet, dywan. Mogą 

być również wykrywane elementy znajdujące 

się pod drewnem oraz pod płytami 

gipsowo-kartonowymi. 

Fot. 1. 

Wykrywanie przewodów podtynkowych za pomocą niewielkiego przyrządu ręcznego. Fot. Bosch 


75

POMIARY 


Fot. 2. 

Prosty detektor instalacji podtynkowej. 

Fot. Bosch 

cji można także poddać pręty i profile metalowe 

wszelkiego rodzaju (np. stal, miedź, 

aluminium) łącznie ze stalą zbrojeniową, 

belkami drewnianymi oraz pustymi przestrzeniami. 

Parametry detektorów 

Detektory cechuje przynajmniej kilka parametrów 

i właściwości, a przede wszystkim 

istotny jest rodzaj wykrywanych materiałów. 

Jak już wiadomo, najczęściej są to rury 

z tworzywa sztucznego, metale żelazne, metale 

nieżelazne, konstrukcje drewniane oraz 

przewody pod napięciem. Ważna jest maksymalna: 

głębokość detekcji (np. 150 mm), 

głębokość pomiaru w stali (np. 150 mm), 

głębokość wykrywania miedzi. Kluczowe 

miejsce zajmuje maksymalna głębokość 

detekcji przewodów pod napięciem i konstrukcji 

drewnianych (np. 60 mm). Na etapie 

wyboru detektora trzeba zwrócić uwagę na dokładność 

pomiaru głębokości (np. ±5 mm). 

Na bezpieczeństwo obsługi oraz trwałość 

detektora w warunkach przemysłowych 

istotny wpływ ma stopień ochrony przed 

pyłem i wilgocią. 

Przyrządy 5 w 1 

Na rynku oferowane są przyrządy, które łączą 

w sobie funkcjonalność pięciu urządzeń 

w jednym. Chodzi bowiem o możliwości 

w zakresie wykrywania metali i przewodów 

pod napięciem AC, dalmierza, poziomicy 

zwykłej i laserowej oraz miernika temperatury 

otoczenia. Przy przesuwaniu urządzenia 

poziomo i zbliżaniu się do wykrywanego 

obiektu zewnętrzne segmenty zaczną 

się wyświetlać. Ważne jest wtedy zmniejszenie 

prędkości przesuwania urządzenia 

i obserwowanie strzałki podświetlającej się 

w kierunku środkowego punktu. Miejsce 

na środku pomiędzy dwoma oznaczonymi 

punktami jest środkiem wykrytego przewodu 

pod napięciem AC, krawędzią belki lub 

innego metalowego przedmiotu. 

Ważna jest możliwość przeprowadzenia 

pomiaru odległości. Stąd też po nakierowaniu 

otworu w stronę mierzonego przedmiotu 

przyrząd wykonuje pomiar odległości. 

W razie potrzeby można zmienić jednostkę 

pomiarową lub skorzystać z funkcji dodawania 

z pamięcią lub bez pamięci. Instalatorom 

z pewnością przyda się funkcja po- 

Technologia fal radiowych bazująca na 

czujnikach radarowych pozwala na wykrywanie 

metali żelaznych i kolorowych, przewodów 

pod napięciem, konstrukcji drewnianych, 

a nawet rur z tworzywa sztucznego 

z dokładnością do kilku milimetrów. Ważne 

jest precyzyjne wykrywanie elementów 

ogrzewania podłogowego i ściennego. 

Dzięki specjalnym trybom pracy zapewnione 

są optymalne wyniki pomiarów niemal 

w każdym rodzaju podłoża. Warto podkreślić 

szybki dostęp do wyniku detekcji dzięki 

zastosowaniu dużego wyświetlacza graficznego. 

Przydatne rozwiązanie stanowi ergonomiczna 

rękojeść zapewniająca optymalny 

komfort obsługi. Jako zaletę wynikającą ze 

stosowania detektorów kabli i przewodów 

należy wymienić uzyskanie najwyższego 

bezpieczeństwa dzięki wskazaniu maksymalnej 

dopuszczalnej głębokości wiercenia. 

Za pomocą detektorów można wykryć rury 

z tworzywa sztucznego (do zimnej i ciepłej 

wody, ogrzewania podłogowego, ściennego 

itp.). Rzecz jasna wykrywane mogą być 

przewody elektryczne niezależnie od obecności 

napięcia. Z pewnością przyda się 

funkcjonalność pozwalająca na wykrywanie 

przewodów pod małym napięciem. Detek- 

Tryby pracy 

Lokalizator w zależności od aplikacji oraz 

trybu pracy nadajnika i odbiornika pozwala 

na odnalezienie infrastruktury podziemnej, 

do których końców podłączany jest sygnał 

z nadajnika. 

W niektórych lokalizatorach w „trybie metalu” 

wykrywane są magnetyczne obiekty 

oraz linie elektromagnetyczne. W kolei 

w „trybie regipsu” detekcji poddaje się elementy 

wykonane z drewna i metalu oraz 

przewodzące napięcie. Przydatne rozwiązanie 

stanowi oznakowanie wykrytych miejsc 

za pomocą pierścienia świetlnego LED, 

a linie celownicze wskazują centrum czujnika. 

Bardziej rozbudowane detektory można wyposażyć 

w dodatkowe nadajniki. Tym sposobem 

zyskuje się możliwość rozpoznawania 

różnych sygnałów. Należy podkreślić, 

że czułość odbioru sygnału jest regulowana 

automatycznie lub ręcznie. W urządzeniach 

z nadajnikiem identyfikacja danych ma 

charakter bezbłędny dzięki cyfrowemu kodowaniu 

sygnału. Za pomocą wyświetlacza 

użytkownik jest informowany o obecności 

napięcia w przewodzie oraz o poziomie odbieranego 

sygnału. Komfort pracy poprawia 

dźwiękowa sygnalizacja odbioru. 

Fot. 3. 

Lokalizator może być użyty 

do wykrywania kabli prowadzących 

od złącza do budynku. Fot. Fluke 

76 


POMIARY 


Fot. 4. 

Zestaw do lokalizacji kabli 

w walizce transpotrowej. Fot. Fluke 

miaru powierzchni, a poszczególne wyniki 

mogą być sumowane. 

Przydatne rozwiązanie stanowi pomiar 

objętości. Po wykonaniu i zatwierdzeniu 

wszystkich cząstkowych pomiarów objętość 

pomieszczenia zostanie automatycznie 

wyświetlona. Jest możliwe sumowanie 

poszczególnych pomiarów objętości. Warto 

zwrócić uwagę na szybki pomiar temperatury. 

Po użyciu odpowiednich przycisków 

Fot. 7. 

Prace pomiarowe w budynku. Fot. Sonel 

Fot. 5. Niewielki dwuczłonowy zestaw Fot. 6. 

lokalizacyjny. Fot. Fluke 

na wyświetlaczu pojawi się wynik pomiaru 

temperatury otoczenia. 

Podczas prac montażowych i instalatorskich 

przyda się znacznik laserowy. Jest przy tym 

możliwe wyświetlenie linii laserowej pod 

Praca z lokalizatorem w strefie 

rozdzielnicy. Fot. Fluke 

kątem poprzez obracanie urządzenia i wykorzystanie 

otworu do zawieszenia przyrządu. 

Z pewnością przyda się regulowanie 

długości linii. 

Wykrywanie kabli 

i infrastruktury podziemnej 

Urządzenia przeznaczone do kompleksowego 

wykrywania infrastruktury podziemnej 

bazują na pasywnym lub aktywnym trybie 

trasowania. Kable podziemne mogą być 

wykrywane pod napięciem lub bez jego 

obecności. W przypadku wykrywania kabli 

podziemnych bez napięcia urządzenie bazuje 

na trybie radiowym. Używany jest przy 

tym nadajnik lub specjalne cęgi. Za pomocą 

dodatkowej sondy można trasować rury 

metalowe lub nieprzewodzące, natomiast 

rurociągi nieprzewodzące lokalizowane są 

za pomocą tzw. sondy pływającej. Przebieg 

linii można trasować określając głębokość 

położenia kabla. Do informowania 

o funkcjach realizowanych przez przyrząd 

przeznaczony jest wyświetlacz LCD. Urządzenie 

informuje o kablach ułożonych zbyt 

płytko. Sygnały dźwiękowe ułatwiają lokalizację 

kabla. Typowy przyrząd może zmierzyć 

głębokość kabla do 3 m w trybie pasywnym 

(50 Hz i 60 Hz), umożliwiającym 

wykrywanie przewodów i kabli pod napięciem 

oraz pasywnym (15-30 kHz), pozwalającym 

na szybką, nieselektywną lokalizację 

infrastruktury podziemnej. W trybie aktyw- 


77

POMIARY 


nym (8 kHz i 33 kHz) przewody lokalizuje 

się indukcyjnie. Jest również możliwe lokalizowanie 

poprzez bezpośrednie podłączenie 

nadajnika do odbiornika pod napięciem. 

Zastosować można również cęgi nadawcze. 

Przy lokalizowaniu obiektów niemetalowych 

używane są także sondy nadawcze, 

a specjalny separator pozwala na bezpośrednie 

podłączenie nadajnika do gniazdka 

sieciowego. 

W najnowszych lokalizatorach szczególną 

uwagę należy zwrócić na funkcje pozwalające 

na wybór odpowiedniego trybu lokalizacji. 

Kluczową rolę odgrywa możliwość 

analizy zakłóceń występujących w miejscu 

lokalizacji. W efekcie wybierana jest najlepsza 

częstotliwość w trudnych warunkach. 

Unika się więc nieefektywnej częstotliwości, 

co przyspiesza pracę. Właściwością znacznie 

ułatwiającą korzystanie z lokalizatora jest sterowanie 

nadajnikiem z poziomu odbiornika. 

O czym warto pamiętać? 

Używając detektorów należy mieć na uwadze 

czynniki, które z reguły mają negatywny 

wpływ na wynik pomiaru. W szczególności 

chodzi o kilkuwarstwowe dobudówki 

naścienne, puste rury z tworzyw sztucznych 

i belki drewniane umieszczone w pustej przestrzeni 

lub w konstrukcjach lekkich, a także 

obiekty, które przebiegają w ścianie pod 

skosem. Szczególną uwagę należy zwrócić 

na powierzchnie metalowe lub wilgotne 

Fot. 9. 

Wyrywanie podziemnych sieci elektroenergetycznych, oświetleniowych itp. 

pozwala uniknąć uszkodzeń. Fot. Sonel 

płaszczyzny niejednokrotnie wykazywane 

jako obiekty. Pamiętać należy, że beton 

potrzebuje kilku miesięcy do osiągnięcia 

stanu całkowite suchego, a puste przestrzenie 

w ścianach mogą być wykazywane jako 

obiekty. Na wynik pomiaru negatywnie 

wpływają urządzenia wytwarzające silne 

pola magnetyczne lub elektromagnetyczne. 

Chodzi między innymi o stacje telefonii 

komórkowej oraz generatory znajdujące się 

w pobliżu miejsca pracy detektora. 

elementów infrastruktury, takich jak rury 

wodne i grzejne. 

Zasada działania lokalizatorów zazwyczaj 

bazuje na wykorzystaniu rozchodzenia się 

pola elekromagnetycznego. To właśnie tym 

sposobem określana jest trasa przebiegu 

przewodów. 


Fot. 8. 

Lokalizator MASTECH MS6818. 

Fot. Tomtronix 

Podsumowanie 

Nowoczesne detektory kabli i przewodów 

pozwalają na wykrywanie szeregu innych 

W artykule wykorzystano 

materiały informacyjne 

fi rm Bosch, Fluke, Sonel i Tomtronix 

78 


NOWOŚCI 


8 nowych kamer Fluke 

Nowe kamery termowizyjne Fluke zapewniają 

wysoką jakość pomiarów w przystępnych 

cenach. Firma wprowadza do sprzedaży 

jednocześnie 8 nowych modeli z linii 

użytkowej: TiS65, TiS60, TiS55, TiS50, 

TiS45, TiS40, TiS20 i TiS10. Wszystkie 

wprowadzane na rynek modele współpracują 

z systemem Fluke Connect. Charakteryzują 

się też lepszą jakością obrazu 

(do 2,5 razy więcej pikseli). 

Seria użytkowa Fluke to przystępne cenowo 

i bogate w funkcje kamery termowizyjne 

oferujące wysokiej jakości obraz, 

idealne do szybkiej oceny stanu instalacji. 

Nowe modele wyróżniają się m.in. wysoką 

rozdzielczością gwarantującą jakość 

obrazu ułatwiającą przeprowadzenie prawidłowej 

diagnostyki obiektu oraz nawet 

o 70% większym współczynnikiem D:S 

(oba parametry w porównaniu z kamerą 

Ti125 – najwyższym do tej pory modelem 

serii użytkowej). 

Zastosowana w nowych kamerach technologia 

IR-Fusion rejestruje obrazy w paśmie 

światła widzialnego i w podczerwieni, a następnie 

łączy je ze sobą – a nie tylko nakłada 

na siebie. Są one też wyrównywane 

względem siebie na ekranie, umożliwiając 

dokładniejszy podgląd z każdej odległości. 

To ułatwia zarówno identyfikację problemu, 

jak i jego dokładnej lokalizacji. 

Kamery TiS65, TiS60, TiS55, TiS50, TiS45, 

TiS40, TiS20 i TiS10 są szczególnie polecane 

w diagnostyce: instalacji elektrycznych, 

HVAC, mechanicznych, obiektów mieszkalnych, 

handlowych i przemysłowych. 

www.fluke.pl 

Drukarki przenośne serii PocketJet 600 

Te małe, przenośne drukarki są solidnym i trwałym rozwiązaniem 

w zakresie druku, przeznaczonym dla terenowych pracowników 

handlu, usług, logistyki oraz przedstawicieli bezpieczeństwa publicznego. 

Interfejsy Bluetooth oraz USB umożliwiają wygodne podłączenie 

drukarki do urządzeń PDA, smartfonów, tabletów i laptopów. 

Urządzenie tego typu umożliwia: 

• drukowanie dokumentów formatu A4 pomimo niewielkich rozmiarów, 

• dużą szybkość drukowania – 6 str./min, 

• wysokiej jakości druk w rozdzielczości 300 dpi, 

• bezpośredni druk termiczny – nie potrzeba tuszu ani tonera, 

• zasilanie akumulatorami lub przy użyciu zasilacza sieciowego/ 

samochodowego, 

• korzystanie z wielu dostępnych akcesoriów, które pozwalają 

stworzyć idealne mobilne rozwiązanie w zakresie druku. 

a z drugiej satysfakcję klienta. Drukarki przenośne uznaje się obecnie 

za integralną część urządzeń mobilnych ze względu na liczne 

korzyści, jakie oferują pracownikom terenowym oraz wysoki 

wskaźnik zwrotu z inwestycji. 

www.brother.pl 

Można zadać pytanie: dlaczego drukarki przenośne? 

W nowoczesnym środowisku biznesowym, firmy starają się wyróżniać 

na tle konkurencji i dlatego inwestują w technologie, które 

z jednej strony pozwalają zwiększyć wydajność pracowników, 


79

POMIARY 


Fot. 1. 

System przyrządów Fluke Connect obejmuje obecnie ponad 25 przyrządów Fluke. I ciągle rośnie! 

Dobry trop 

dla pomiarowców 

Pomiary instalacji elektrycznych z Fluke Connect 

Tegoroczny sierpień bezlitośnie obnażył słabości polskiego systemu elektroenergetycznego. 

Redukcja zużycia energii elektrycznej szczególnie dotknęła przedsiębiorstwa produkcyjne, 

dla których ograniczenia w poborze prądu skutkowały często wstrzymaniem całego procesu 

produkcyjnego. Należy jednak spodziewać się, że w kolejnych latach problem ten może 

powracać. 

W związku z powyższym wiele firm 

szuka rozwiązania, które w pewnym 

stopniu pozwoli uchronić je przed 

skutkami ewentualnych stopni zasilania. 

Jedną z metod jest szczegółowy 

audyt energetyczny, który pozwala 

na dokładne zbadanie profilu obciążenia 

energetycznego. Tego typu zadanie 

wiąże się z koniecznością wykonania 

wielu pomiarów, a następnie 

przeprowadzeniem wnikliwej analizy 

danych. 

Obecnie możemy zaobserwować trend, 

który pokazuje, że wykonujemy coraz 

więcej pomiarów zarówno wielkości elektrycznych, 

jak i nieelektrycznych. Procesem 

równie ważnym, co samo dokonywanie 

pomiaru jest ich analiza i znajdowanie 

wzajemnych korelacji pomiędzy danymi. 

Dla przykładu wykonując pomiar termowizyjny 

silnika elektrycznego, w wielu 

przypadkach nie jesteśmy w stanie dokonać 

właściwej diagnozy, bazując tylko 

i wyłącznie na samym pomiarze rozkładu 

temperatury. Często musimy wykonać szereg 

innych pomiarów, takich jak pomiar 

wibracji czy obciążenia prądowego silnika, 

aby wskazać na dokładną, stwierdzoną 

wcześniej przyczynę podwyższonej 

temperatury. Wymienione czynności 

mogą się wydawać trywialne dla większości 

fachowców, niemniej w przypadku 

zwiększenia skali pomiarów, sięgającej np. 

kilkudziesięciu urządzeń elektrycznych, 

analiza staje się coraz trudniejszym i czasochłonnym 

procesem. W takich przypad- 


POMIARY 


Fot. 2. 

Podstawą Fluke Connect jest innowacyjna aplikacja na urządzenia mobilne, dzięki 

której pomiary odczytujemy na odległość 

kach często posiłkujemy się dodatkowym 

wsparciem w postaci oprogramowania, jak 

np. arkusze kalkulacyjne. Rodzi to kolejny 

problem, jakim jest konieczność zebrania 

danych ze wszystkich urządzeń pomiarowych 

do miejsca, w którym dokonywać 

będziemy analizy, jak i sprowadzeniem ich 

do jednego formatu. Wszystko to sprawia, 

że wykonujemy szereg dodatkowych czynności 

pochłaniających nasz czas. 

Biorąc pod uwagę powyższe przeciwności, 

firma Fluke wprowadziła na rynek przyrządy 

realizujące funkcję Fluke Connect, 

które dzięki zintegrowanym modułom komunikacyjnym 

są w stanie komunikować 

się między sobą jak i z chmurą danych, 

do której przesyłane są wszystkie dane 

pomiarowe. Zebrane z urządzenia dane 

pomiarowe mogą zostać przypisane do danego 

urządzenia elektrycznego np.: silnika 

elektrycznego, wyłącznika mocy, sterownika 

PLC. Dane z przyrządów pomiarowych 

przesyłane są na smartfon, który stanowi 

hub, „urządzenie łączeniowe” pomiędzy 

urządzeniami pomiarowymi a chmurą danych. 

Każde z naszych urządzeń możemy 

opisać, przypisując mu daną kategorię oraz 

zdjęcie. Po wykonaniu pomiaru i przypisaniu 

danych do urządzenia mamy możliwość 

podzielenia się danymi z innymi 

użytkownikami aplikacji będącymi w naszym 

zespole. Dzięki temu jesteśmy również 

w stanie nadać komunikat do naszego 

członka zespołu mówiący o tym, że konieczna 

jest jego interwencja. Fluke Connect 

to również oprogramowanie dostępne 

z poziomu przeglądarki internetowej, która 

dostępna jest pod adresem https://connect. 

fluke.com/ 

Po zalogowaniu się do naszego konta otrzymujemy 

dostęp do całej bazy danych. Została 

tu również zaszyta funkcja analityczna 

wskazująca na stan diagnozowanego 

urządzenia elektrycznego. Fluke Connect 

pozwala na optymalizację samych pomiarów 

elektrycznych, jak i analizę zebranych 

danych. 

Fluke Connect jest szczególnie doceniane 

w działach utrzymania ruchu zakładów 

przemysłowych, gdzie zachodzi konieczność 

dokonywania w sposób regularny wielu 

pomiarów. 

Warto również zapoznać się z nowym analizatorem 

jakości energii Fluke 1736, który 

realizuje funkcje dostępne dzięki Fluke 

Connect. Najnowszy analizator sieci pozwala 

na zdalne sterowanie, jak i przesyłanie 

danych z dowolnego miejsca dzięki dodatkowej 

karcie WiFi, która umożliwia dwustronną 

komunikację. Sterowanie analizatorem 

sieci możliwe jest poprzez smartfon, 

tablet lub komputer. Podobnie jak w przypadku 

innych urządzeń pomiarowych realizujących 

funkcje związane z rozwiązaniem 

komunikacyjnym Fluke Connect, wszystkie 

dane trafiają do chmury danych. Dodatkowo 

w analizatorze znajduje się konfigurowalne 

wejście AUX pozwalające na rejestrację 

danych z zewnętrznego czujnika lub przetwornika. 

Fluke Connect został zastosowany obecnie 

w ponad 25 przyrządach pomiarowych. 

Z aplikacji korzysta obecnie ponad 50 tys. 

pomiarowców na całym świecie. Aplikacja 

dostępna jest bezpłatnie w Google Play 

i w App Store. 

Fot. 3. 

Teraz do systemu bezprzewodowych przyrządów pomiarowych Fluke Connect 

dołączył rejestrator jakości energii Fluke 1736 

Karol Bielecki, 

Technical Sales Manager CEE, 

Fluke Europe B. V. 


81

POMIARY 


Nowe reflektometry Meggera 

serii TDR2000 

Reflektometry Megger TDR2000 to najnowocześniejsze, zaawansowane technologicznie, 

profesjonalne, dwukanałowe reflektometry, przeznaczone do lokalizacji uszkodzeń we 

wszystkich typach kabli metalowych, tj. teletechnicznych, energetycznych, CATV, LAN itp. 

Dostępne modele to znany już użytkownikom 

TDR2000/3 oraz nowe 

modele TDR2010 oraz TDR2050. 

Wszystkie modele serii 2000 pracują 

w zasięgu pomiaru od 0,1 m do maksymalnie 

nawet 20 km (zależy od wybranego 

współczynnika prędkości VF/ 

Velocity Factor, oraz typu kabla). Dwa 

wejścia umożliwiają wykonywanie 

szerokiego zakresu pomiarów porównawczych 

pomiędzy aktualnie 

badanymi parami lub jednym z 100 

wcześniej zapamiętanych przebiegów, 

pomiary różnicowe identyfikują 

różnice między dobrą a złą parą 

w czasie rzeczywistym. Dodatkowo 

modele 2000/3 oraz 2010 wyposażone 

są w parę złącz typu F do pomiarów 

kabli koncentrycznych, np. w sieciach 

telewizji kablowej. Duży kolorowy 

wyświetlacz LCD o wysokiej rozdzielczości 

typu WVGA (800x480) 

z białym podświetleniem i płynną regulacją 

kontrastu zapewnia optymalny 

obraz wyświetlanych przebiegów i ich 

interpretację w każdych warunkach 

terenowych i pogodowych, niezależnie 

od natężenia otaczającego światła. 

W Menu urządzenia operator ma także 

możliwość definiowania kolorów 

i dźwięków wg własnych preferencji 

i upodobań. Do wyboru jest 5 wartości 

impedancji wyjściowych (25, 50, 

75, 100 i 125 Ω) wybieranych ręcznie 

lub funkcja automatycznego dopasowania 

impedancji do badanego kabla. 

Współczynnik prędkości przemieszczania 

się impulsów w kablu można 

ustawiać od 0,2–0,99, co pozwala 

na badanie dowolnego typu kabla. 

Dodatkową funkcją modeli TDR2010 

i TDR2050 jest możliwość powiększenia 

reflektogramu na cały ekran urządzenia, 

co pozwala bardziej dokładnie identyfikować 

nawet niewielkie zmiany w strukturze 

mierzonego kabla. 

Funkcja Auto Set i tryb IFL 

Wybór funkcji AUTO SET gwarantuje dobór 

najbardziej odpowiednich parametrów pomiarowych 

(np. szerokość impulsu, wzmocnienie, 

impedancję itp.) w celu uzyskania optymalnie 

czytelnego reflektogramu badanego kabla. 

Praca w trybie ręcznym umożliwia operatorowi 

doprecyzowanie miejsca uszkodzenia poprzez 

funkcje ZOOM lub przesuwaniu pozycji 

kursorów w celu określenia odległości między 

dowolnymi punktami na wykresie. W urządzeniu 

mamy także możliwość wyświetlenia 

dwóch wykresów kabli podłączonych 

do wejść L1 i L2 na oddzielnych obrazach. 

Pozwala to operatorowi na pełną kontrolę 

i elastyczność w lokalizację nawet bardzo 

trudnych uszkodzeń. 

Z kolei w trybie lokalizacji uszkodzeń chwilowych 

IFL wykrywane są uszkodzenia przemijające 

w czasie. Po aktywacji tego trybu 

pracy pomiary są nieustannie przeprowadzane 

i wyświetlane na tle innych zmierzonych 

i naniesionych wcześniej na ekran, a wszystkie 

zmiany są zapamiętywane. 

Dwa kursory i funkcja Xpert 

TDR serii 2000 może wyświetlać jeden lub 

dwa kursory. Przy pracy z jednym kursorem, 

wyświetlana jest odległość od początku kabla 

do miejsca jego uszkodzenia (tj. pozycji 

kursora). W trybie pracy z dwoma kursorami 

możemy wyznaczać odległość między dowolnymi 

punktami na badanym kablu. 

Funkcja Xpert dotyczy automatycznej lokalizacji 

uszkodzenia. Pierwsze naciśnięcie 

przycisku Xpert rozpoczyna samoczynną 

lokalizację miejsca uszkodzenie kabla, automatycznie 

dostosowując parametry pomiarowe 

i ustawiając kurs pomiarowy w miejscu 


POMIARY 


pierwszego uszkodzenia, czyli największej 

nieciągłości impedancji falowej. Kolejne naciśnięcia 

przycisku Xpert lokalizują następne 

uszkodzenia na tym kablu. 

Tx Null i stałe wzmocnienie sygnału 

powrotnego 

Funkcja Tx Null pomaga wyeliminować zjawisko 

„martwej strefy” na początku wyświetlanego 

wykresu normalnie zasłoniętego przez 

impuls wyjściowy. Dzięki funkcji TxNull 

użytkownik może dokładniej zaobserwować 

usterki na początku bliskiego końca kabla. 

Model TDR2050 opracowywany został 

szczególnie z myślą o kablach energetycznych, 

oświetlenia ulicznego, przyłączy energetycznych 

itp., w związku z czym realizuje 

funkcję stałego wzmocnienia sygnału powrotnego. 

Jest to szczególna cecha, dzięki 

której użytkownik jest w stanie bardziej precyzyjne 

lokalizować wszystkie uszkodzenia 

badanego kabla. Automatyczne wzmocnienie 

sygnału eliminuje straty sygnału występujące 

na kolejnych uszkodzeniach badanego kabla 

i pozwala uzyskać bardziej czytelny reflektogram. 

Warto dodać, że zarówno amplituda, jak 

i szerokość impulsu wyjściowego może być 

regulowana w celu zapewnienia najlepszego 

odbicia się impulsu od miejsca uszkodzenia, 

dzięki czemu możemy wykrywać nawet bardzo 

„trudne” uszkodzenia. 

Interaktywna pomoc, 

wewnętrzna pamięć 

i oprogramowanie TraceXpert 

Po naciśnięciu przycisku „i” mamy dostęp 

do interaktywnej pomocy, wyjaśniającej znaczenie 

funkcji pomiarowych oraz opis przycisków 

funkcyjnych. 

TDR serii 2000 umożliwia zapisanie do 100 

różnych pomiarów i przeniesienie ich do pamięci 

komputera poprzez złącze USB. Funkcja 

pamięci umożliwia również porównanie 

bieżącego przebiegu linii L1/L2 z każdym ze 

stu przebiegów zapisanych w pamięci reflektometru. 

Dzięki dołączonemu w komplecie oprogramowaniu 

na PC TraceXpert, możliwe 

jest nie tylko archiwizowanie i raportowanie 

uzyskanych danych, ale również późniejsze 

ich przerzucenie z powrotem do reflektometru 

w celu porównania bieżących pomiarów 

danego kabla z przebiegiem historycznym. 

Oprogramowanie jest także idealnym narzędziem 

do dokumentowania pomiarów kabli. 

Wyniki z pomiarów możemy dowolnie opisać, 

wydrukować i dołączyć jako załączniki 

do dokumentacji. Funkcja wymiany informacji 

z PC odbywa się w obu kierunkach, 

zapewnia to możliwość przeniesienia danych 

historycznych z poprzednio dokonanych 

pomiarów ponownie na reflektometr w celu 

bezpośredniego porównania wyników testów 

i błyskawicznego zlokalizowania uszkodzenia 

w terenie. 

Zasilanie 

Model TDR2000/3 zasilany jest z akumulatora 

Li-Ion i dostarczany jest w komplecie 

z ładowarką sieciową 230V AC. 

Mgr inż. Mariusz Fita 

REKLAMA 

Megger – światowy y lider w produkcji sprzętu pomiarowego dla elektryków i energetyków 

Mierniki instalacji elektrycznych 

Sprzęt diagnostyczny do transformatorów 

Reflektometry i lokalizatory uszkodzeń kabli 

Testery zabezpieczeń SN i WN 

Diagnostyka izolacji kabli 

… i wiele innych 

ul. Słoneczna 42A | 05-500 Stara Iwiczna | Tel: +48 22 715 83 33 | Fax: +48 22 715 83 32 

E-mail: info.pl@megger.com | www.megger.com.pl | www.megger.com 


83

POMIARY 


Uziemienia złożone 

wielokrotne 

Pomiary bez rozpinania złącz kontrolnych 

Wykonywanie badań rezystancji uziemienia jest procesem bardzo pracochłonnym. 

W zależności od budowy uziemienia, warunków terenowych i wielu czynników 

obiektywnych badania wymagają dużego zaangażowania od pomiarowców. I chodzi tu na 

równi o zaangażowanie fizyczne, jak i intelektualne. 

Badanie uziemienia trzeba przeprowadzić 

starannie, nie pomijając żadnego 

elementu procedury, gdyż chodzenie 

na skróty będzie skutkować błędami 

tak dużymi, że całość nie będzie miała 

najmniejszego znaczenia metrologicznego. 

Zrozumiałe jest zatem, że każde 

ułatwienie, które może być zastosowane 

w takim przypadku, jest szczególnie 

pożądane. 

Uziemienia mogą mieć różny charakter. 

Jeśli są układem złożonym z wielu 

zwodów, żeby zmierzyć ich rezystancję 

selektywnie, trzeba te zwody przed 

pomiarami porozpinać. Zastosowanie 

cęgów eliminuje tę konieczność, 

skracając czas pomiaru wielokrotnie. 

O tym, czy pomiar z wykorzystaniem 

cęgów można wykonać, decydują 

dwa czynniki: układ elektryczny uziemienia 

i jego fizyczna budowa. Aby 

rozwinąć temat, zacznijmy jednak 

od przypomnienia zasady pomiaru 

uziemienia metodą techniczną. 

W celu zmierzenia rezystancji uziemienia 

„E” musimy spowodować 

przepływ przez nie prądu pomiarowego. 

W tym celu w pewnej odległości 

od badanego uziemienia trzeba pogrążyć 

w gruncie sondę dodatkową „H”, 

by powstał obwód prądowy naszego 

układu. Wymuszony przez źródło 

w mierniku prąd przemienny, płynąc 

w obwodzie „H”, przez grunt i badane 

uziemienie „E” powoduje powstanie 

potencjałów wokół uziemienia i sondy 

„H”. Jako że badane uziemienie charakteryzuje 

się pewną rezystancją, wystąpi na niej 

spadek napięcia. Żeby określić wartość tej 

rezystancji, wystarczy już tylko zbudować 

obwód napięciowy i zbadać wartość spadku 

napięcia. Do tego celu wykorzystujemy drugą 

sondę pomocniczą „S”, którą pogrążamy 

pomiędzy badanym uziemieniem a sondą 

prądową. Na rys. 1 zaprezentowano zasadę 

pomiaru. Wygląda to prosto. Musimy jednak 

pamiętać o kilku niezbędnych zasadach. Sonda 

prądowa musi być oddalona od badanego 

uziemienia na tyle, by potencjał otaczający 

badane uziemienie nie nachodził na potencjał 

Fot. 1. 

Pomiar rezystancji uziemienia metodą techniczną 

sondy prądowej „H”. Sonda napięciowa „S” 

musi (!!!) znajdować się w obszarze potencjału 

zerowego. Tu pojawia się pierwszy element 

związany ze starannością i pracochłonnością 

tych pomiarów. Otóż jeden pomiar nie 

gwarantuje nam możliwości oceny, czy badanie 

zostało wykonane poprawnie. W celu weryfikacji 

trzeba wykonać jeszcze co najmniej 

dwa pomiary, przestawiając sondę napięciową 

o kilka metrów w kierunku badanego 

uziemienia i następnie w kierunku sondy prądowej. 

Tylko jeśli trzy wyniki pomiaru rezystancji 

będą takie same (znacznie zbliżone), 

możemy uznać badanie za poprawne. 


POMIARY 


Metoda techniczna jest stosowana powszechnie, 

chociaż nie zawsze pamięta się o zasadach 

jej stosowania. W przypadku uziemień 

pojedynczych nie ma żadnego problemu 

z zastosowaniem takiej metody w praktyce. 

Jako przykład uziomu pojedynczego może 

posłużyć słup linii SN (rys. 2). 

Fot. 2. Słup linii średniego napięcia Fot. 3. 

Pomiar uziemienia metodą techniczną z wykorzystaniem cęgów 

Jest to typowe uziemienie pojedyncze, ponieważ 

uziemienia słupów linii w żaden sposób 

nie są ze sobą połączone. Stosowanie tu innej 

metody niż opisana powyżej metoda techniczna 

może jedynie wprowadzić błędy. Dla takiego 

przypadku nie wolno stosować cęgów pomiarowych. 

Wyjaśnijmy zatem, w czym może 

nam pomóc i gdzie może być stosowana metoda 

techniczna z wykorzystaniem cęgów. Jeśli 

musimy zbadać układ uziemień, ale w taki 

sposób, aby określić wartość rezystancji indywidualnie, 

dla każdego zwodu, musimy odpiąć 

badany element uziemienia od pozostałej 

części układu. Możemy też przy użyciu cęgów 

Fot. 4. 

Uziemienie słupa linii niskiego napięcia 

pomiarowych, bez rozpinania złącz, zbadać, 

jaki prąd płynie przez ten element uziemienia 

i sprawdzić spadek napięcia na nim. Jest więc 

to dokładnie metoda techniczna, którą przedstawia 

rys. 1, z tą tylko różnicą, że mierzymy 

prąd płynący przez zwód przy użyciu cęgów 

pomiarowych. 

Na rys. 3 przedstawiono instalację odgromową 

na budynku z czterema zwodami 

połączonymi ze sobą na dachu. Prąd, który 

wymuszamy, płynie oczywiście w całym obwodzie, 

ale cęgi mogą zmierzyć jego wartość 

w mierzonym elemencie systemu uziemiającego. 

Niewątpliwie jest to metoda bardzo 

wygodna, nie wszędzie może być jednak zastosowana. 

Wynika to z konstrukcji samych 

cęgów pomiarowych. Mają one określoną 

grubość i rozwarcie. Nie wszędzie jesteśmy 

w stanie je umieścić. Jest to kłopotliwe 

w nowo modernizowanych (ocieplanych) 

budynkach, gdzie wykonawcy po przykryciu 

styropianem instalacji uziemiającej, montują 

na złączach bardzo małe okienka rewizyjne, 

do których ciężko jest włożyć dłoń, a cóż 

dopiero spore cęgi. Drugie ograniczenie to 

układ elektryczny uziemienia. 

Na rys. 4 przedstawiono linię niskiego napięcia. 

Uziemienia poszczególnych słupów są 

ze sobą połączone przewodem PEN. Wydawać 

by się mogło, że postępując jak w przypadku 

z rys. 3, możemy założyć cęgi na złącze 

kontrolne i wykonać pomiar. Otóż nie. 

Bednarka uziemiająca słup przyłączona jest 

do jego zbrojenia. Sam beton nasiąknięty jest 

wilgocią, która rozpuszcza różne sole i stanowi 

elektrolit przewodzący prąd. Kiedy wymusimy 

przepływ prądu pomiarowego w obwodzie, 

rozpłynie się on po całej linii. Cęgi 

powinny zmierzyć wartość prądu płynącego 

przez uziemienie słupa, co dokładnie czynią. 

Jednak jest jeszcze prąd, który płynie przez 

zbrojenie słupa i prąd (może niewielki, ale 

jednak) płynący przez sam beton, z którego 

słup jest wykonany. W efekcie miernik zmierzy 

wartość spadku napięcia dla sumy tych 

prądów płynących przez zbrojenie, beton 

i mierzone uziemienie, ale będzie liczył rezystancje 

tylko dla prądu zmierzonego cęgami. 

Mamy więc sytuację, w której spadek napię- 


85

POMIARY 


Fot. 5. 

Cęgi elastyczne (cewka Rogowskiego) i przystawka ERP-1 

cia wywołany jest większym prądem niż ten 

zmierzony, zatem otrzymana wartość rezystancji 

uziemienia będzie znacznie zawyżona!!! 

Pod kątem ochrony przed porażeniem 

nie stanowi to może problemu, ale może 

powodować niepotrzebne decyzje o modernizacji 

uziemienia i koszty z tym związane. 

Można oczywiście rozkręcić uziemienie. 

Niestety przepisy BHP zabraniają tego dla 

linii czynnych, a wyłączenie jest kłopotliwe 

i kosztowne. Jeszcze większe problemy są 

związane z liniami wysokiego napięcia. 

Słupy kratowe to jeden wielki element przewodzący. 

Nie sposób zastosować tam taki 

rodzaj cęgów. Dodatkowo zwody słupów 

kratowych połączone są pod ziemią otokiem 

i prąd płynie w metalicznej pętli, uniemożliwiając 

logiczne rozpatrywanie takiego 

przypadku na podstawie pomiaru prądu tylko 

w bednarce uziemiającej. Dochodzimy 

w tym miejscu, może nie do rewolucyjnej, ale 

z pewnością przełomowej metody pomiaru 

z użyciem cęgów. Firma SONEL opracowała 

i wdrożyła do powszechnego zastosowania 

cęgi elastyczne, które mają znacznie mniejszą 

grubość i długość nawet 5 m, co sprawia, 

że ich średnica jest nie do osiągnięcia przez 

cęgi do tej pory stosowane. Ponieważ cęgi 

te pracują inaczej niż stosowane do tej pory, 

wymusiło to zmiany konstrukcyjne pomiarowych 

obwodów wejściowych. Aby nie zmuszać 

klientów SONEL SA do zakupu nowych 

mierników, jeśli chcą skorzystać z tej nowatorskiej 

metody, zastosowano moduł pośredni 

między miernikiem a cęgami w postaci 

przystawki ERP-1 (rys. 5). 

Do pomiarów można wykorzystywać znane 

klientom SONEL cęgi elastyczne typu F, dedykowane 

FS (bardziej czułe) i cęgi na zamówienie, 

FSX (superczułe dla wyjątkowo 

trudnych warunków pomiarowych). W standardzie 

oferowany jest zestaw ERP-1 z cęgami 

FS o długości 4 m. Przystawka umożliwia 

dopasowanie zastosowanych cęgów przez 

wybór klawiszem, co jest sygnalizowane 

diodą LED. Kolejnym przyciskiem wskazujemy, 

ile zwojów cewki jest wykonanych 

na badanym uziemieniu (od 1 do 4). 

Przykładem zastosowania opisanej metody 

niech będzie sytuacja z rys. 6 ze znanym 

problemem z rys. 4. 

Jak widać na rysunku, objęcie cęgami całego 

słupa, wraz z uziemieniem, sprawia, że mierzymy 

cały prąd płynący w obwodzie do ziemi. 

Wynik pomiaru będzie zatem prawidłowy. 

Problem, który tu występował, przestał 

być istotny. Oczywiście był on związany 

bezpośrednio z właściwościami elektrycznymi 

tego obwodu. 

Obecnie stosuje się coraz częściej słupy wirowane 

i do tego łączone po dwa, np. dla stacji 

20/04. Wcześniej byłby to wielki kłopot, aby 

wykonać pomiar rezystancji uziemienia ta- 

Fot. 6. 

Prawidłowy pomiar uziemienia słupa NN bez rozłączania 

złącza kontrolnego z ERP-1 

Fot. 7. 

Pomiar dla słupów wirowanych 


POMIARY 


Fot. 8. 

Pomiar uziemienia słupa kratowego 

kiej konstrukcji. Teraz, z przystawką ERP-1 

i cęgami elastycznymi SONEL, nie stanowi 

to żadnej trudności rys. 7. 

Cęgi pozwalają na jednoczesne objęcie obu 

słupów. Nie musimy martwić się również, jeśli 

oba uziemienia są połączone pod ziemią, 

gdyż i tak cęgi mierzą całkowitą wartość prądu 

płynącego przez uziemienia. 

Sprawą o wiele bardziej skomplikowaną 

jest pomiar słupów kratowych. Rozwiązanie 

zaproponowane przez SONEL może stać 

się przełomowym w tej materii, ponieważ 

umożliwia wykonanie badań metodą techniczną 

bez potrzeby wyłączenia linii wysokiego 

napięcia. Przy pomiarach (rys. 8) wykonywanych 

miernikiem MRU-200 i ERP-1 

możliwa jest diagnostyka uziemienia słupów 

kratowych nieosiągalna do tej pory metodą 

jednocęgową (przy czynnej linii zasilającej). 

Zasada pomiaru w dalszym ciągu dotyczy 

metody technicznej. Jest tylko nieco inna 

procedura. 

Wykonując taki pomiar, obejmujemy cęgami 

całą jedną nogę słupa. W celu uzyskania 

większej dokładności można wykonać 

więcej niż jeden zwój. W mierniku wybieramy 

procedurę pomiaru z ERP-1. Następnie 

wskazujemy, ile nóg ma mierzony słup 

(1, 2, 3 lub 4). Po podłączeniu układu pomiarowego 

rozpoczynamy badanie. Procedura 

polega na wykonaniu kolejno pomiarów 

dla każdej nogi słupa. Należy pamiętać, 

aby wraz z przekładaniem cęgów na kolejne 

punkty przepinać również złącze wymuszające 

przepływ prądu „E”. Po zakończonej 

serii pomiarów miernik na wyświetlaczu 

zaprezentuje rezystancję uziemienia całego 

słupa. Automatyczna procedura wyliczania 

rezystancji uziemienia słupa kratowego 

jest dostępna na razie tylko dla miernika 

MRU-200. Trzeba podkreślić, że miernik 

sprawdza kierunek prądu dla poszczególnych 

pomiarów, dlatego cęgi przy każdym 

pomiarze trzeba zakładać w tym samym kierunku. 

Ta cecha sprawia, że miernik potrafi 

rozpoznać uszkodzenie polegające na oberwaniu 

(lub całkowitym przekorodowaniu) 

bednarki przyłączonej do otoku takiego 

słupa. Jest to cecha unikalna, która nie występuje 

w żadnym innym mierniku do uziemień 

dostępnym na rynku. 

REKLAMA 

Roman Domański 

SONEL S.A 


87

WARSZTAT 


Agregaty prądotwórcze 

z prądnicami asynchronicznymi 

Zastosowanie technologii asynchronicznej do zasilania odbiorników elektronicznych dzięki 

niskiemu współczynnikowi zawartości harmonicznych przynosi wiele korzyści, o czym 

piszemy w tym artykule. 

Testy i analizy wykazały, że zastosowanie 

prądnic asynchronicznych 

GEKO zmniejsza udział częstotliwości 

zakłócającej w obszarze drgań 

harmonicznych. Prowadzi to do wyraźnego 

zmniejszenia zakłóceń pracy 

urządzeń elektronicznych wywołanych 

„nieczystym” napięciem 

zasilającym. Wartość „nieczystego” 

napięcia zasilającego wyrażona jest 

przez tzw. współczynnik zawartości 

harmonicznych. W porównaniu do 

urządzeń innych producentów, które wykazują 

wartość tego współczynnika na poziomie 

nawet 15%, wartość ta w przypadku 

prądnic asynchronicznych GEKO wynosi 

tylko 2%. Tym samym praca urządzeń elektronicznych 

może przebiegać bez zakłóceń. 

Dzięki niskiemu współczynnikowi zawartości 

harmonicznych silniki elektryczne 

pracują płynniej i nie nagrzewają się tak 

szybko. Technologia asynchroniczna znajduje 

więc zastosowanie w przypadku odbiorników 

czułych na zmianę współczynnika 

zawartości harmonicznych, takich jak 

urządzenia laboratoryjne, spawarki do plastiku, 

ładowarki i urządzenia multimedialne. 

Problem niebezpiecznych przepięć na mniej 

obciążonych fazach, który występuje głównie 

w prądnicach synchronicznych (stopień 

ochrony IP23), został w prądnicach 

asynchronicznych firmy GEKO całkowicie 

wyeliminowany. Zasada działania prądnic 


WARSZTAT 


asynchronicznych GEKO zapobiega ryzyku 

przepięcia na poszczególnych fazach 

i tym samym, w odróżnieniu od dostępnych 

na rynku prądnic synchronicznych, umożliwia 

przyłączenie urządzeń o znacznie wieszej 

mocy. 

Stopień ochrony IP54 pozwala na wydłużenie 

trwałości prądnicy, ponieważ łożysko 

i uzwojenie zabezpieczone są przed działaniem 

szkodliwych czynników zewnętrznych. 

Rozszerzeniu ulega również zakres 

zastosowania agregatu, który może być 

wykorzystywany nawet w warunkach dużej 

wilgotności i silnego zapylenia. Problemu 

nie stanowi także nieprzerwana praca 

agregatu na zewnątrz. Taki rodzaj ochrony 

przewidziany jest przepisami BGI 867 dla 

działalności komercyjnej. 

Firma GEKO opracowała specjalną technikę 

wzmocnienia rozruchu, wyprzedzając 

tym samym agregaty inwerterowe i agregaty 

z cyklokonwerterem. Ponadto GEKO 

jest jedynym producentem, który podaje 

rzeczywistą wartość prądu rozruchowego 

swoich agregatów. Agregaty prądotwórcze 

z prądnicami asynchronicznymi i zwiększonym 

prądem rozruchu pracują jak wysokiej 

klasy agregaty z prądnicami synchronicznymi 

i układem AVR. Przykłady zastosowania 

agregatów w odniesieniu do urządzeń o bardzo 

wysokim zapotrzebowaniu na prąd rozruchowy 

to m.in. zasilanie pił tarczowych, 

sprężarek i pomp. 

Zwiększenie mocy dzięki synchronizacji 

(praca równoległa). Konstrukcja prądnic 

asynchronicznych umożliwia uzyskanie 

sumy mocy poprzez zastosowanie urządzenia 

Synchro-Control SCS 400 z pominięciem 

kosztownej synchronizacji. Dzięki 

temu możliwa jest praca równoległa agregatów 

asynchronicznych o różnej mocy. Maksymalna 

dopuszczalna moc to 2x9 kVA. 

*** 

Mamy nadzieję, że chociaż skrótowo udało 

nam się przybliżyć Państwu tą ciekawą 

grupę urządzeń – w przypadku pytań jak 

zwykle pozostajemy do Państwa dyspozycji 

i zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą 

na www.energotytan.com 

Adrian Zając 

www.energotytan.pl 


89

POZYTYWNE WIBRACJE 


••• 

Węgorz elektryczny dostrzegł nurka 

podpływającego zbyt blisko. 

Postanowił dać mu nauczkę i porazić. 

Nic z tego nie wyszło. 

To był nurek – elektryk wykorzystujący 

wszystkie wymagane rodzaje zabezpieczeń 

i ochronników. 

••• 

Dwaj monterzy rozmawiają o żonie jednego 

z nich. 

– Dlaczego nie kupujesz jej kwiatów? 

– Ja nawet nie wiedziałem, że ona ma jakieś 

kwiaty do sprzedania, nic mi o tym nie wspominała. 

••• 

Samolotem leci czterech elektryków. 

Nagle wybucha pożar i trzeba skakać, 

ale ponieważ na pokładzie jest tylko jeden 

spadochron, skorzystać z niego może 

tylko jeden z lecących. 

Pozostali muszą wyskoczyć narażając się 

na pewną śmierć. 

Nagle pojawia się diabeł i mówi: pomogę wam 

rozstrzygnąć wasz problem. I rozkazuje Anglikowi: 

– skacz, 

– nie skoczę, 

– to na chwałę Królowej Matki. 

Anglik skoczył. 

Zwraca się do Francuza: 

– skacz, 

– nie zamierzam, 

– to za miłość. 

Francuz skoczył. 

Powiada do Niemca: na zewnątrz i to już! 

Ten nie zamierza słuchać. 

Diabeł krzyczy: to rozkaz! 

I Niemca już nie ma na pokładzie. 

Diabeł odwraca się do Polaka: masz szczęście, 

wygląda, że tylko ty zostałeś. 

– za Honor i Ojczyznę – krzyknął Polak 

i skoczył, nawet nie interesując się 

spadochronem. 

••• 

Mroczny listopadowy wieczór. Awaria systemu 

elektroenergetycznego na kilka godzin pogrążyła dom 

akademicki w ciemnościach. W letnim semestrze, 

przed wakacjami władze uczelni zasypała lawina 

podań o urlopy dziekańskie i pokoje rodzinne. 

••• 

Przyfrunął ptaszek do gniazdka, nie spodziewał się, 

że kopnie go prąd. 

••• 

Wraca elektryk do domu i zastaje żonę z kochankiem 

w łóżku: 

– Co ten facet robi w moim łóżku?! 

– Cuda, kochany, cuda... 

••• 

Elektryk zamyślił się. Spodobało mu się, więc 

zamyślił się jeszcze raz… 

••• 

– Co to jest energia? 

– To coś, co ma każdy facet, dopóki się go nie poprosi, 

żeby coś zrobił.

Fachowy Elektryk 5/2015

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?