07.12.2012 Views

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ipagamit <strong>sa</strong> buo<strong>ng</strong> klase o <strong>sa</strong> iba’t iba<strong>ng</strong> estudyante a<strong>ng</strong> sumusunod<br />

na mga hakba<strong>ng</strong> haba<strong>ng</strong> pinag-aaralan a<strong>ng</strong> bawat<br />

i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> Sampu<strong>ng</strong> Utos. Suma<strong>ng</strong>guni <strong>sa</strong> kabanata<strong>ng</strong> “The Ten<br />

Commandments” <strong>sa</strong> Old Testament: Genesis–2 Samuel (mga<br />

pahina 127–35) <strong>para</strong> <strong>sa</strong> tulo<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> kinakaila<strong>ng</strong>an.<br />

1. Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> Exodo 20 at tukuyin a<strong>ng</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga kautu<strong>sa</strong>n.<br />

2. Ipaliwanag a<strong>ng</strong> ibig <strong>sa</strong>bihin at ipinahihiwatig <strong>ng</strong> kautu<strong>sa</strong>n.<br />

3. Ilista a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> na ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan <strong>ng</strong> paglabag<br />

<strong>sa</strong> kautu<strong>sa</strong>n.<br />

4. Ilista a<strong>ng</strong> positibo o magaganda<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> na magagawa<br />

natin upa<strong>ng</strong> maipamuhay a<strong>ng</strong> kautu<strong>sa</strong>n.<br />

Maaari kayo<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong> worksheet <strong>para</strong> <strong>sa</strong> bawat estudyante<br />

na pupunan haba<strong>ng</strong> tinatalakay a<strong>ng</strong> bawat kautu<strong>sa</strong>n.<br />

Ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> sumusunod na bahagi <strong>ng</strong> halimbawa:<br />

Kautu<strong>sa</strong>n<br />

5. “Igala<strong>ng</strong> mo<br />

a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

ama at a<strong>ng</strong><br />

iyo<strong>ng</strong> ina.”<br />

6. “Huwag<br />

ka<strong>ng</strong><br />

papatay.”<br />

Kahulugan<br />

Mahalin; igala<strong>ng</strong>;<br />

sundin <strong>sa</strong><br />

kabutihan.<br />

Huwag<br />

magpadanak <strong>ng</strong><br />

dugo <strong>ng</strong> inosente<strong>ng</strong><br />

tao.<br />

Mga<br />

Paraan <strong>ng</strong><br />

Paglabag<br />

<strong>ng</strong> mga<br />

Tao <strong>sa</strong><br />

Kautu<strong>sa</strong>n<br />

Ta<strong>ng</strong>gihan a<strong>ng</strong><br />

payo; magi<strong>ng</strong><br />

lapasta<strong>ng</strong>an;<br />

magdulot <strong>ng</strong><br />

kahihiyan <strong>sa</strong><br />

pamilya.<br />

Aborsiyon o<br />

pagpapalaglag;<br />

lahat <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong><br />

pagpatay <strong>sa</strong> tao;<br />

galit at poot na<br />

humahanto<strong>ng</strong><br />

<strong>sa</strong> pananakit o<br />

kaya’y nagpapasimula<br />

<strong>ng</strong> mga<br />

digmaan.<br />

Positibo<strong>ng</strong><br />

Aplikasyon<br />

<strong>sa</strong> Aki<strong>ng</strong><br />

Buhay<br />

Suma<strong>ng</strong>guni <strong>sa</strong><br />

mga magula<strong>ng</strong>;<br />

sundin a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

payo.<br />

Igala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

lahat <strong>ng</strong> buhay.<br />

Matapos pag-aralan a<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> Sampu<strong>ng</strong> Utos, ipakita <strong>sa</strong><br />

mga estudyante a<strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> <strong>sa</strong>ra<strong>ng</strong>gola at isulat <strong>sa</strong> pi<strong>sa</strong>ra A<strong>ng</strong><br />

mga kautu<strong>sa</strong>n ay tulad <strong>ng</strong> _______________. Itano<strong>ng</strong>: Ano a<strong>ng</strong><br />

nagpapanatili <strong>sa</strong> <strong>sa</strong>ra<strong>ng</strong>gola <strong>sa</strong> ere? (Karamihan <strong>sa</strong> mga estudyante<br />

ay mag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>bi<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in iyon.) Itano<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> kanila ku<strong>ng</strong><br />

<strong>para</strong> <strong>sa</strong>an a<strong>ng</strong> tali o pisi at ano a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari ku<strong>ng</strong> maputol<br />

a<strong>ng</strong> pisi o tali. Tulu<strong>ng</strong>an sila<strong>ng</strong> matukla<strong>sa</strong>n na kahit na napipigilan<br />

<strong>ng</strong> tali a<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>ra<strong>ng</strong>gola <strong>sa</strong> paglipad ku<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>an ito itinataboy<br />

<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in, ku<strong>ng</strong> wala a<strong>ng</strong> tali ay hindi makalilipad a<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>ra<strong>ng</strong>gola.<br />

Ipahambi<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> tali <strong>ng</strong> <strong>sa</strong>ra<strong>ng</strong>gola<br />

<strong>sa</strong> mga kautu<strong>sa</strong>n. Itano<strong>ng</strong>: Hinahatak ba tayo pababa <strong>ng</strong><br />

mga kautu<strong>sa</strong>n o tinutulu<strong>ng</strong>an tayo nito<strong>ng</strong> lumipad na<strong>ng</strong> mataas<br />

pa? (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> 1 Nephi 13:37; Eter 4:19). Ipaunawa <strong>sa</strong> kanila<br />

na kahit na tila nahihigpitan tayo <strong>ng</strong> mga kautu<strong>sa</strong>n, tinutulu<strong>ng</strong>an<br />

tayo <strong>ng</strong> mga ito na magi<strong>ng</strong> malaya mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan.<br />

91<br />

Exodo 18–24<br />

Ipakumpleto <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>u<strong>sa</strong>p <strong>sa</strong> pi<strong>sa</strong>ra<br />

gamit a<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga bagay na sumisimbolo ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

katulad <strong>ng</strong> mga kautu<strong>sa</strong>n, tulad <strong>ng</strong> bato<strong>ng</strong> pundasyon, mapa<br />

<strong>ng</strong> lan<strong>sa</strong><strong>ng</strong>an, mga susi, at hagdan. Magpatotoo na a<strong>ng</strong> mga<br />

kautu<strong>sa</strong>n ay ibinigay upa<strong>ng</strong> tulu<strong>ng</strong>an tayo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> maligaya<br />

<strong>ng</strong>ayon at magpa<strong>sa</strong>wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan.<br />

Exodo 21–24. A<strong>ng</strong> Exodo 21–24 ay naglalaman <strong>ng</strong> mga<br />

halimbawa <strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>buhay <strong>ng</strong> Sampu<strong>ng</strong> Utos <strong>sa</strong> partikular<br />

na mga kalagayan. A<strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>uli at matwid na pamumuhay,<br />

hindi pagganti, ay mahalaga<strong>ng</strong> men<strong>sa</strong>he <strong>ng</strong><br />

batas ni Moises. (30–60 minuto)<br />

Piliin a<strong>ng</strong> ilan <strong>sa</strong> mga sitwasyon mula <strong>sa</strong> Exodo 21–23 <strong>para</strong><br />

ibahagi <strong>sa</strong> klase. Haba<strong>ng</strong> ibinabahagi ninyo a<strong>ng</strong> bawat sitwasyon,<br />

hayaa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> humatol at<br />

magpasiya ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> inaakala nila<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> makataru<strong>ng</strong>an<br />

<strong>sa</strong> bawat kalagayan. Pagkatapos ay pa<strong>sa</strong><strong>ng</strong>guniin sila <strong>sa</strong><br />

mga talata na nag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ad <strong>ng</strong> sinabi <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon na dapat gawin<br />

<strong>sa</strong> bawat kalagayan. Halimbawa: Ku<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>hiram kayo<br />

<strong>ng</strong> pala mula <strong>sa</strong> inyo<strong>ng</strong> kapitbahay at nasira ito haba<strong>ng</strong> gamit<br />

ninyo, ano a<strong>ng</strong> dapat ninyo<strong>ng</strong> gawin? Pagkatapos <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> talakayan,<br />

ipaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> Exodo 22:14–15 at<br />

alamin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> iniutos <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Matapos pag-aralan a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> halimbawa, isulat a<strong>ng</strong> mga <strong>sa</strong>lita<strong>ng</strong><br />

pagganti at pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>uli <strong>sa</strong> pi<strong>sa</strong>ra at ipapaliwanag <strong>sa</strong> mga<br />

estudyante a<strong>ng</strong> kaibhan <strong>ng</strong> mga kahulugan <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>lita<strong>ng</strong><br />

ito. Upa<strong>ng</strong> tulu<strong>ng</strong>an sila, ipahambi<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> kanila a<strong>ng</strong><br />

Exodo 21:24–25 <strong>sa</strong> Exodo 22:1.<br />

Sabihin <strong>sa</strong> mga estudyante na iniisip <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tao na<br />

a<strong>ng</strong> Exodo 21:24 a<strong>ng</strong> naglalarawan <strong>sa</strong> batas ni Moises. A<strong>ng</strong><br />

ti<strong>ng</strong>in nila dito ay batas <strong>ng</strong> pagganti—a<strong>ng</strong> gawin <strong>sa</strong> iba a<strong>ng</strong><br />

ginawa nila <strong>sa</strong> inyo. Iparepaso <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> mga<br />

halimbawa<strong>ng</strong> katatapos la<strong>ng</strong> nila<strong>ng</strong> pag-aralan tu<strong>ng</strong>kol <strong>sa</strong><br />

ku<strong>ng</strong> paano ipamumuhay a<strong>ng</strong> batas at talakayin ku<strong>ng</strong> hinihi<strong>ng</strong>i<br />

<strong>ng</strong> batas a<strong>ng</strong> pagganti o pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>uli (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> komentaryo<br />

<strong>para</strong> <strong>sa</strong> Exodus 22:1–17 <strong>sa</strong> Old Testament: Genesis–2 Samuel,<br />

mga pahina 139–40).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!