Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Oseas: Naghari nang siyam na taon (mga 732–722 b.c.). Noong si Oseas ang hari, ang Israel ay hindi nakaiwas sa pagbihag. Nabihag ng Asiria ang Samaria noong mga 721 B.C. at ipinatapon ang karamihan sa mga mamamayan. Pagkatapos ay nangakalat sila at naging “sampung nawawalang lipi” (tingnan sa II Mga Hari 17:1–34). Ang Wakas ng Hilagang Kaharian ng Israel Ang Malaking Dagat EGIPTO Dagat na Pula Samaria Ang Pagpapatapon sa Asiria Asiria Babilonia Disyerto ng Arabia Media “Kaya’t ang Panginoon ay totoong nagalit sa Israel, at inalis sila sa kaniyang paningin: walang naiwan kundi ang lipi ni Juda lamang” (II Mga Hari 17:18). ANG MGA PROPETA Israel Pareho Juda Lehi 259 Micah Mikas Isaias Nahum Zefanias Hulda (propetisa) Ang mga Hari at Propeta ng Israel at Juda ANG ANG MGA MGA HARI HARI NG NG ISRAEL ISRAEL may karugtong ANG ANG MGA MGA HARI HARI NG NG JUDA JUDA may karugtong Jeremias Habacuc Daniel Ezechias: Naghari nang dalawampu’t siyam na taon (mga 715–686 b.c.). Si Ezechias, anak ni Achaz, ay kinikilalang isa sa pinakamabubuting hari ng Juda. Pinatigil niya ang pagsamba sa diyus-diyusan, nilinis ang templo, at ibinalik ang pagsamba kay Jehova. Dahil sa kanyang katapatan, pinigil ng Panginoon ang paglusob ng mga taga-Asiria at dinagdagan din ng labinlimang taon ang buhay ni Ezechias. Sa panahong iyon isinilang ang kanyang anak na si Manases (tingnan sa II Mga Hari 18–20; II Mga Cronica 29–32; Isaias 36–39). Manases: Naghari nang limampu’t limang taon (mga 697–642 B.C.), namuno nang labing-isang taon kasabay ng kanyang amang si Ezechias. Sa II Mga Hari 21, inilarawan si Manases na mas masama kaysa mga Amorrheo na nilipol ng mga Israelita. Lubos niyang binaligtad ang lahat ng mabuting nagawa ng kanyang ama. Ipinatupad niya ang pagsamba sa diyus-diyusan at pinatay ang mga propeta ni Jehova. Isinakripisyo rin niya ang sariling mga anak sa mga diyus-diyusan (tingnan sa II Mga Hari 21:1–18; II Mga Cronica 33:1–20). Amon: Naghari nang dalawang taon (mga 642–640 b.c.). Ipinagpatuloy ni Amon ang kasamaan ng kanyang amang si Manases, at pinatay siya ng kanyang mga lingkod (tingnan sa II Mga Hari 21:19–26; II Mga Cronica 33:21–25). Josias: Naghari nang tatlumpu’t isang taon (mga 640–609 b.c.). Si Josias, na naluklok sa trono sa gulang na walo, ay kilala sa pagtatatag ng pinakamalawak na pagbabago sa relihiyon sa kasaysayan ng Juda. Ang batas ni Moises ay muling natuklasan at itinuro. Sa kasamaangpalad, napatay si Josias sa pakikibaka sa mga taga-Egipto at hindi nagtagal ang kanyang mga reporma (tingnan sa II Mga Hari 22:1–23:30; II Mga Cronica 34–35). Joachaz: Naghari nang tatlong buwan (mga 609 b.c.). Inalis ng Faraon si Joachaz at iniluklok sa trono ang kapatid nitong si Eliacim (tingnan sa II Mga Hari 23:31–33; II Mga Cronica 36:1–4). Joacim, o Eliacim: Naghari nang labing-isang taon (mga 609–598 b.c.). Pinalitan ng Faraon ng Joacim ang pangalan ni Eliacim. Paulit-ulit na tinanggihan ni Joacim ang payo ng propetang si Jeremias at tinangka niyang patayin ito. Napatay siya matapos maghimagsik laban sa Babilonia (tingnan sa II Mga Hari 23:34–24:7; II Mga Cronica 36:5–8). Joachin: Naghari nang tatlong buwan (mga 598–597 b.c.). Si Joachin at marami pang iba ay dinalang bihag sa Babilonia (tingnan sa II Mga Hari 2:8–17; II Mga Cronica 36:9–10). may karugtong sa pahina 260
Ang mga Hari at Propeta ng Israel at Juda ANG MGA PROPETA Israel Pareho Juda Lehi 260 Jeremias Daniel Ezekiel Pinahintulutan ni Haring Ciro ang pagbalik ng mga Judio sa Jerusalem mga 537 b.c. Sina Hagai, Zacharias, at Malakias ay mga propeta sa mga Judio nang makabalik na sila. ANG ANG MGA MGA HARI NG JUDA Sedecias, o Matanias: Naghari nang labing-isang taon (mga 597–586 b.c.). Tinanggihan din ni Sedecias ang payo ng propetang si Jeremias na magpailalim sa Babilonia. Nakianib siya sa Egipto, kaya winasak ng Babilonia ang Jerusalem at dinalang bihag ang mga Judio sa Babilonia (tingnan sa II Mga Hari 24:18–25:21; II Mga Cronica 36:11–21). Ang Pagpapatapon sa Katimugang Kaharian ng Juda Ang Malaking Dagat EGIPTO Dagat na Pula Samaria Asiria Babilonia Disyerto ng Arabia Media Ang Pagpapatapon sa Babilonia “Sino ang nagbigay ng Jacob na pinaka samsam, at ng Israel sa mga magnanakaw? di baga ang Panginoon? na laban sa kaniya ay nangagkasala tayo, at sa mga daan niya ay hindi sila nagsilakad, o naging masunurin man sila sa kaniyang kautusan” (Isaias 42:24).
- Page 213 and 214: Ang Aklat ni Jeremias • Sino ang
- Page 215 and 216: Ang Aklat ni Jeremias isang taong h
- Page 217 and 218: Ang Aklat ni Jeremias Itanong sa mg
- Page 219 and 220: Ang Aklat ni Jeremias • Jeremias
- Page 221 and 222: Ang Aklat ni Jeremias • Nakabuti
- Page 223 and 224: Ang Mga Panaghoy ni Jeremias Tipan
- Page 225 and 226: Ang Aklat ni Ezekiel Ipabasa sa mga
- Page 227 and 228: Ang Aklat ni Ezekiel “Umasenso an
- Page 229 and 230: Ang Aklat ni Ezekiel “Sa pagkasti
- Page 231 and 232: Ang Aklat ni Ezekiel tuparan ng pro
- Page 233 and 234: ANG AKLAT NI DANIEL Pambungad Danie
- Page 235 and 236: Ang Aklat ni Daniel • Bakit magig
- Page 237 and 238: Ang Aklat ni Daniel ng Diyos, ay hi
- Page 239 and 240: Ang Aklat ni Oseas siya ay sumunod.
- Page 241 and 242: ANG AKLAT NI AMOS Pambungad Amos 1-
- Page 243 and 244: Ang Aklat ni Amos ang Amos 9:11-15
- Page 245 and 246: ANG AKLAT NI JONAS Pambungad Ang ib
- Page 247 and 248: ANG AKLAT NI MIKAS Pambungad Mikas
- Page 249 and 250: ANG AKLAT NI NAHUM Pambungad Nahum
- Page 251 and 252: Habacuc 1-3 Kapag tumatanggap tayo
- Page 253 and 254: ANG AKLAT NI HAGAI Pambungad Hagai
- Page 255 and 256: ANG AKLAT NI ZACARIAS Pambungad Zac
- Page 257 and 258: Ang Aklat ni Zacarias Basahin ang Z
- Page 259 and 260: Ang Aklat ni Malakias “Pinagpapal
- Page 261 and 262: Ang Mag-anak: Isang Pagpapahayag sa
- Page 263: Ang mga Hari at Propeta ng Israel a
- Page 267 and 268: 262
- Page 269 and 270: 264
A<strong>ng</strong> mga Hari at Propeta <strong>ng</strong> Israel at Juda<br />
ANG MGA PROPETA<br />
Israel Pareho Juda<br />
Lehi<br />
260<br />
Jeremias<br />
Daniel<br />
Ezekiel<br />
Pinahintulutan ni Hari<strong>ng</strong> Ciro a<strong>ng</strong> pagbalik<br />
<strong>ng</strong> mga Judio <strong>sa</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem mga<br />
537 b.c. Sina Hagai, Zacharias, at Malakias<br />
ay mga propeta <strong>sa</strong> mga Judio<br />
na<strong>ng</strong> makabalik na sila.<br />
ANG ANG MGA MGA HARI NG JUDA<br />
Sedecias, o Matanias: Naghari na<strong>ng</strong> labi<strong>ng</strong>-i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> taon (mga<br />
597–586 b.c.). Tina<strong>ng</strong>gihan din ni Sedecias a<strong>ng</strong> payo <strong>ng</strong> propeta<strong>ng</strong><br />
si Jeremias na magpailalim <strong>sa</strong> Babilonia. Nakianib siya <strong>sa</strong> Egipto,<br />
kaya wina<strong>sa</strong>k <strong>ng</strong> Babilonia a<strong>ng</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem at dinala<strong>ng</strong> bihag a<strong>ng</strong> mga<br />
Judio <strong>sa</strong> Babilonia (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> II Mga Hari 24:18–25:21; II Mga<br />
Cronica 36:11–21).<br />
A<strong>ng</strong> Pagpapatapon <strong>sa</strong> Katimuga<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Juda<br />
A<strong>ng</strong> Malaki<strong>ng</strong> Dagat<br />
EGIPTO Dagat na<br />
Pula<br />
Samaria<br />
Asiria<br />
Babilonia<br />
Disyerto <strong>ng</strong> Arabia<br />
Media<br />
A<strong>ng</strong> Pagpapatapon <strong>sa</strong> Babilonia<br />
“Sino a<strong>ng</strong> nagbigay <strong>ng</strong> Jacob na pinaka <strong>sa</strong>m<strong>sa</strong>m, at <strong>ng</strong> Israel<br />
<strong>sa</strong> mga magnanakaw? di baga a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon? na laban<br />
<strong>sa</strong> kaniya ay na<strong>ng</strong>agka<strong>sa</strong>la tayo, at <strong>sa</strong> mga daan niya ay hindi<br />
sila nagsilakad, o nagi<strong>ng</strong> masunurin man sila <strong>sa</strong> kaniya<strong>ng</strong><br />
kautu<strong>sa</strong>n” (I<strong>sa</strong>ias 42:24).