07.12.2012 Views

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Oseas: Naghari na<strong>ng</strong> siyam na taon (mga 732–722 b.c.). Noo<strong>ng</strong> si<br />

Oseas a<strong>ng</strong> hari, a<strong>ng</strong> Israel ay hindi nakaiwas <strong>sa</strong> pagbihag. Nabihag<br />

<strong>ng</strong> Asiria a<strong>ng</strong> Samaria noo<strong>ng</strong> mga 721 B.C. at ipinatapon a<strong>ng</strong> karamihan<br />

<strong>sa</strong> mga mamamayan. Pagkatapos ay na<strong>ng</strong>akalat sila at nagi<strong>ng</strong><br />

“<strong>sa</strong>mpu<strong>ng</strong> nawawala<strong>ng</strong> lipi” (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> II Mga Hari 17:1–34).<br />

A<strong>ng</strong> Wakas <strong>ng</strong> Hilaga<strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Israel<br />

A<strong>ng</strong> Malaki<strong>ng</strong> Dagat<br />

EGIPTO Dagat<br />

na Pula<br />

Samaria<br />

A<strong>ng</strong> Pagpapatapon <strong>sa</strong> Asiria<br />

Asiria<br />

Babilonia<br />

Disyerto <strong>ng</strong> Arabia<br />

Media<br />

“Kaya’t a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay totoo<strong>ng</strong> nagalit <strong>sa</strong> Israel, at inalis<br />

sila <strong>sa</strong> kaniya<strong>ng</strong> pani<strong>ng</strong>in: wala<strong>ng</strong> naiwan kundi a<strong>ng</strong> lipi ni<br />

Juda lama<strong>ng</strong>” (II Mga Hari 17:18).<br />

ANG MGA PROPETA<br />

Israel Pareho Juda<br />

Lehi<br />

259<br />

Micah Mikas<br />

I<strong>sa</strong>ias Nahum<br />

Zefanias<br />

Hulda (propeti<strong>sa</strong>)<br />

A<strong>ng</strong> mga Hari at Propeta <strong>ng</strong> Israel at Juda<br />

ANG ANG MGA MGA HARI HARI NG NG ISRAEL ISRAEL may karugto<strong>ng</strong> ANG ANG MGA MGA HARI HARI NG NG JUDA JUDA may karugto<strong>ng</strong><br />

Jeremias<br />

Habacuc<br />

Daniel<br />

Ezechias: Naghari na<strong>ng</strong> dalawampu’t siyam na taon (mga 715–686<br />

b.c.). Si Ezechias, anak ni Achaz, ay kinikilala<strong>ng</strong> i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> pinakamabubuti<strong>ng</strong><br />

hari <strong>ng</strong> Juda. Pinatigil niya a<strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong>mba <strong>sa</strong> diyus-diyu<strong>sa</strong>n, nilinis<br />

a<strong>ng</strong> templo, at ibinalik a<strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong>mba kay Jehova. Dahil <strong>sa</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

katapatan, pinigil <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> paglusob <strong>ng</strong> mga taga-Asiria at dinagdagan<br />

din <strong>ng</strong> labinlima<strong>ng</strong> taon a<strong>ng</strong> buhay ni Ezechias. Sa panaho<strong>ng</strong><br />

iyon isinila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> anak na si Manases (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong><br />

II Mga Hari 18–20; II Mga Cronica 29–32; I<strong>sa</strong>ias 36–39).<br />

Manases: Naghari na<strong>ng</strong> limampu’t lima<strong>ng</strong> taon (mga 697–642 B.C.),<br />

namuno na<strong>ng</strong> labi<strong>ng</strong>-i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> taon ka<strong>sa</strong>bay <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama<strong>ng</strong> si Ezechias.<br />

Sa II Mga Hari 21, inilarawan si Manases na mas ma<strong>sa</strong>ma kay<strong>sa</strong><br />

mga Amorrheo na nilipol <strong>ng</strong> mga Israelita. Lubos niya<strong>ng</strong> binaligtad a<strong>ng</strong><br />

lahat <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> nagawa <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama. Ipinatupad niya a<strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong>mba<br />

<strong>sa</strong> diyus-diyu<strong>sa</strong>n at pinatay a<strong>ng</strong> mga propeta ni Jehova. Isinakripisyo<br />

rin niya a<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>rili<strong>ng</strong> mga anak <strong>sa</strong> mga diyus-diyu<strong>sa</strong>n (ti<strong>ng</strong>nan<br />

<strong>sa</strong> II Mga Hari 21:1–18; II Mga Cronica 33:1–20).<br />

Amon: Naghari na<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> taon (mga 642–640 b.c.). Ipinagpatuloy<br />

ni Amon a<strong>ng</strong> ka<strong>sa</strong>maan <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama<strong>ng</strong> si Manases, at pinatay<br />

siya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga li<strong>ng</strong>kod (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> II Mga Hari 21:19–26; II Mga<br />

Cronica 33:21–25).<br />

Josias: Naghari na<strong>ng</strong> tatlumpu’t i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> taon (mga 640–609 b.c.). Si<br />

Josias, na naluklok <strong>sa</strong> trono <strong>sa</strong> gula<strong>ng</strong> na walo, ay kilala <strong>sa</strong> pagtatatag<br />

<strong>ng</strong> pinakamalawak na pagbabago <strong>sa</strong> relihiyon <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>ng</strong> Juda.<br />

A<strong>ng</strong> batas ni Moises ay muli<strong>ng</strong> natukla<strong>sa</strong>n at itinuro. Sa ka<strong>sa</strong>maa<strong>ng</strong>palad,<br />

napatay si Josias <strong>sa</strong> pakikibaka <strong>sa</strong> mga taga-Egipto at hindi<br />

nagtagal a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga reporma (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> II Mga Hari<br />

22:1–23:30; II Mga Cronica 34–35).<br />

Joachaz: Naghari na<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> buwan (mga 609 b.c.). Inalis <strong>ng</strong> Faraon<br />

si Joachaz at iniluklok <strong>sa</strong> trono a<strong>ng</strong> kapatid nito<strong>ng</strong> si Eliacim (ti<strong>ng</strong>nan<br />

<strong>sa</strong> II Mga Hari 23:31–33; II Mga Cronica 36:1–4).<br />

Joacim, o Eliacim: Naghari na<strong>ng</strong> labi<strong>ng</strong>-i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> taon (mga 609–598<br />

b.c.). Pinalitan <strong>ng</strong> Faraon <strong>ng</strong> Joacim a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan ni Eliacim. Paulit-ulit<br />

na tina<strong>ng</strong>gihan ni Joacim a<strong>ng</strong> payo <strong>ng</strong> propeta<strong>ng</strong> si Jeremias at tina<strong>ng</strong>ka<br />

niya<strong>ng</strong> patayin ito. Napatay siya matapos maghimagsik laban <strong>sa</strong><br />

Babilonia (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> II Mga Hari 23:34–24:7; II Mga Cronica 36:5–8).<br />

Joachin: Naghari na<strong>ng</strong> tatlo<strong>ng</strong> buwan (mga 598–597 b.c.). Si Joachin<br />

at marami pa<strong>ng</strong> iba ay dinala<strong>ng</strong> bihag <strong>sa</strong> Babilonia (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> II Mga<br />

Hari 2:8–17; II Mga Cronica 36:9–10).<br />

may karugto<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> pahina 260

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!