Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
ANG AKLAT NI JOEL Pambungad Joel 1–3 Malamang ay nabuhay ang propetang si Joel sa pagitan ng 850 at 740 b.c., ngunit hindi tiyak ang mga petsang ito (tingnan sa “Ang mga Hari at Propeta ng Israel at Juda,” p. 257). Ang alam natin ay ipinadala si Joel sa katimugang kaharian ng Juda na may mensahe para sa kanila na magsisi o malipol (tingnan sa Gabay sa mga Banal na Kasulatan, “Joel,” p. 96). Inilarawan din ni Joel ang mga tagpo mula sa ating panahon, at angkop din sa atin ang mensaheng hatid niya sa sinaunang mga Judio (tingnan sa pambungad sa Joel sa Old Testament: 1 Kings–Malachi, p. 83). Sa pag-aaral ninyo ng aklat ni Joel, hanapin ang mga turong makakatulong sa paghahanda ninyo para sa mga dakilang kaganapan sa mga huling araw. Ilang Mahahalagang Alituntunin ng Ebanghelyo na Hahanapin • Ang kahindik-hindik na mga digmaan, kapanglawan, at kalamidad ay lilipol sa mga yaong hinog na sa kasamaan bago ang at pagsapit ng Ikalawang Pagparito ni Jesucristo (tingnan sa Joel 1; 2:1–11, 28–32; 3:1–16). • Dapat tayong bumaling sa Panginoon para mapaghandaan ang kanyang Ikalawang Pagparito (tingnan sa Joel 1:13–15, 19; 2:12–18, 32; tingnan din sa D at T 133:10–19). • Darating sa mabubuti ang malalaking pagpapalang espirituwal at pisikal pagsapit at pagkatapos ng mga pagkalipol na kaakibat ng Ikalawang Pagparito (tingnan sa Joel 2:28–32; 3:15–21). 235 Mga Mungkahi sa Pagtuturo Ang Video ng Lumang Tipan pagtatanghal 21, “Ang Ikalawang Pagparito,” ay gumagamit ng dalawang analohiyang nagpapakita ng kahalagahan ng paghahanda para sa Ikalawang Pagparito ni Cristo (tingnan sa Gabay sa Video ng Lumang Tipan para sa mga mungkahi sa pagtuturo). Joel 1–3. Nakita ni Joel ang mga araw bago ang Ikalawang Pagparito ni Jesucristo at nagpayo siya kung paano maghanda para dito. (20–25 minuto) Sabihin sa mga estudyante na nang magpakita si Moroni kay Propetang Joseph Smith, binanggit niya ang Joel 2:28–32 at sinabing “hindi pa ito natutupad, ngunit malapit na” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:41). Ipabasa sa kanila ang Joel 2:28–32 at itanong sa kanila kung ano ang pakiramdam nila tungkol sa Ikalawang Pagparito ni Jesucristo at sa mga mangyayari bago ito dumating. Basahin ang Joel 2:11. Ipahiwatig sa mga estudyante na ang salitang dakila ay malamang na tumutukoy sa matinding kaluwalhatian ng Ikalawang Pagparito, ngunit ang kaganapang ito ay maaaring kapwa masaya at kakila-kilabot. Ipasaliksik sa mga estudyante ang Joel 2–3 at ipatukoy kung ano ang makabuluhan o makakatulong sa paghahanda para sa mga dakilang kaganapan sa mga huling araw (halimbawa, tingnan sa Joel 2:12–13; 3:16–21). Basahin ang Doktrina at mga Tipan 38:30 sa inyong mga estudyante at talakayin ang kaibhang magagawa ng pagiging handa sa Ikalawang Pagparito. Kung may oras pa, maaari ninyong isipin na ihambing ang Joel 2–3 sa Doktrina at mga Tipan 43:17–30 at 45:39–59. Para maipaunawa sa mga estudyante na kailangang ipamuhay kaagad ang mga turo ni Joel, isaalang-alang ang sumusunod na mga tanong: • Anong bahagi ng huling labanang iyon ng mabuti at masama ang pinaglalabanan na ngayon? (tingnan sa D at T 76:25–30). • Paano naging katulad ng Armagedon ang labanang iyon? • Sino ang mga bayani ng labanang ito? • Sino ang mga nasawi? • Dapat ba tayong sumalakay o magtanggol sa labanang ito? (tingnan sa Mga Taga Efeso 6:10–18). • Paano tayo natutulungan ng payo ni Joel na makapaghanda para sa labanang ito?
ANG AKLAT NI AMOS Pambungad Amos 1–9 Tinawag na maging propeta si Amos noong medyo maunlad ang Israel at Juda at kinailangan niyang ihatid ang mensahe ng pagkawasak na di magtatagal ay darating sa mga suwail at sumasamba sa mga diyus-diyusan. Ang aklat ni Amos ay isang napakaayos at maliwanag na tipon ng mga turo ng propeta. Ang kanyang mensahe ay patungkol sa hilagang kaharian ng Israel (tingnan sa Amos 2:6–9:15), ngunit nagpropesiya rin siya laban sa Juda at sa mga bansang sumasamba sa mga diyus-diyusan sa paligid nila (tingnan sa Amos 1:3–2:5). Para sa iba pang impormasyon, tingnan sa Gabay sa mga Banal na Kasulatan, “Amos” (mga pahina 8–9) at sa pambungad sa Amos sa Old Testament: 1 Kings–Malachi (p. 89). Ilang Mahahalagang Alituntunin ng Ebanghelyo na Hahanapin • Sasapit sa masasama ang mga kahatulan ng Diyos (tingnan sa Amos 1–2). • Laging kumikilos ang Panginoon sa pamamagitan ng mga propeta upang ihayag ang kanyang kalooban at balaan ang kanyang mga tao (tingnan sa Amos 3:7; 7:1–9, 14–17). • Ang Panginoon kung minsan ay gumagamit ng digmaan, taggutom, salot, o iba pang mga kapinsalaan upang hikayatin ang kanyang mga anak na magsisi at magbalik sa kanya (tingnan sa Amos 3:9–15; 4; 6; 8; 9:1–10). Mga Mungkahi sa Pagtuturo Amos 1–3. Ibinuhos ng Panginoon ang kanyang mga kahatulan sa sinaunang Juda at Israel para din sa mga dahilan kaya siya nagbabala tungkol sa mga parusa sa mga huling araw na ito. (20–25 minuto) Bago magklase, gumupit ng walong piraso ng papel na mga apat na pulgada o sampung sentimetro kuwadrado ang sukat. Lagyan ng pangalan ang pito sa mga ito ayon sa sumusunod: Siria (Damasco), Filisteo (Gaza), Phoenicia (Tiro), Edom, Ammon, Moab, at Juda. Maingat na sunugin ang mga gilid ng bawat papel. Ganap na sunugin ang ikawalong papel, ilagay ang mga abo nito sa isang maliit at malinaw na bote, at lagyan ito ng pangalang “Israel.” Ipakita sa mga estudyante ang mga piraso ng papel na sunog ang mga gilid at itanong: Kung ipakita sa inyo ng isang propeta 236 ang mga papel na ito, ano kaya ang kahulugan nito? Ipakita ang boteng may pangalang “Israel” at itanong kung ano kaya ang kahulugan nito kung ihahambing sa iba pang mga papel. Ipasaliksik sa mga estudyante ang Amos 1:3–2:5 at ipahanap kung ano ang sinabi ng Panginoon sa pamamagitan ng propetang si Amos na nagpapaliwanag sa mga sunog na papel. Tulungan silang hanapin ang mga bansang iyon sa mapa 3 sa Gabay sa mga Banal na Kasulatan. Itanong sa kanila kung paano nagkaiba ang mga dahilan kaya pinarusahan ang Juda at ang mga dahilan kaya pinarusahan ang mga bansang gentil. (Para sa karagdagang tulong, tingnan sa mga komentaryo para sa Amos 1–2 sa Old Testament: 1 Kings–Malachi, mga pahina 89–91). Sabihin sa mga estudyante na ang natitirang mga pahina ng aklat ni Amos ay naglalaman ng isang propesiya tungkol sa hinaharap ng Israel. (Ipakita ang bote.) Basahin ang Amos 2:6–16 at 3:1–2, 9–15 sa inyong mga estudyante at ipahanap sa kanila ang ilan sa mga dahilan kaya nagpataw ng mga parusa ang Panginoon sa Israel (tingnan sa komentaryo para sa Amos 2:4–16 sa Old Testament: 1 Kings–Malachi, p. 91). Itanong: • Bakit magandang simbolo ng ipinropesiya para sa Israel ang bote ng mga abo? • Paano tayo tumatanggap ng tamang kaalaman? • Kailan tayo nakikipagtipan sa Ama sa Langit ngayon? Ipabasa sa mga estudyante ang Doktrina at mga Tipan 82:3, 10 at ipatalakay kung paano nakatulad ng sinabi ng Panginoon sa sinaunang Israel ang sinabi niya sa mga talatang iyon. Amos 3:3–8 (Scripture Mastery, Amos 3:7). Inihahayag ng Panginoon ang kanyang kalooban sa kanyang mga propeta, na siyang nagpapahayag nito sa mga tao. (10–15 minuto) Sabihin sa mga estudyante na bibigyan ninyo sila ng maikling pagsusulit. Bigyan sila ng lima o anim na tanong na ang sagot ay malinaw na“hindi.” Halimbawa: Sinasagot ba ninyo ang telepono kapag hindi ito tumutunog? o Bibili ba kayo ng pagkain ng pusa kapag wala kayong pusa? Iangkop ang mga tanong sa inyong lugar. Itanong sa mga estudyante kung ano ang karaniwan sa mga tanong. (Lahat ng sagot sa mga ito ay “hindi.”) Sabihin sa kanila na ganito rin ang mga tanong ni Amos sa kanyang mga tao. Basahin ang Amos 3:3–6 at ipaliwanag na pito ang malalabong tanong ni Amos na may malilinaw na sagot. Pansinin na ang ibig sabihin ng huling tanong sa talata 5 ay “Magsasara ba ang isang bitag kung walang huli?” at na binago ng Pagsasalin ni Joseph Smith ng Biblia ang huling linya ng talata nang ganito, “magkakaroon ba ng kasamaan sa isang lungsod, at hindi ito malaman ng Panginoon?”
- Page 189 and 190: Ang Aklat ng Mga Awit Mga Mungkahi
- Page 191 and 192: Ang Aklat ng Mga Awit Paano lubos n
- Page 193 and 194: Ang Mga Kawikaan Magpaisip sa mga e
- Page 195 and 196: ECLESIASTES O, ANG MANGANGARAL Pamb
- Page 197 and 198: ANG AKLAT NI ISAIAS Si Isaias ay an
- Page 199 and 200: Ang Aklat ni Isaias Isaias 1-66. Ip
- Page 201 and 202: Ang Aklat ni Isaias “Inaanyayahan
- Page 203 and 204: Ang Aklat ni Isaias “Ang mundo ay
- Page 205 and 206: Ang Aklat ni Isaias Basahin sa klas
- Page 207 and 208: Ang Aklat ni Isaias marami sa kanil
- Page 209 and 210: Ang Aklat ni Isaias Isaias 55:1-7.
- Page 211 and 212: Ang Aklat ni Isaias Ipaulat sa bawa
- Page 213 and 214: Ang Aklat ni Jeremias • Sino ang
- Page 215 and 216: Ang Aklat ni Jeremias isang taong h
- Page 217 and 218: Ang Aklat ni Jeremias Itanong sa mg
- Page 219 and 220: Ang Aklat ni Jeremias • Jeremias
- Page 221 and 222: Ang Aklat ni Jeremias • Nakabuti
- Page 223 and 224: Ang Mga Panaghoy ni Jeremias Tipan
- Page 225 and 226: Ang Aklat ni Ezekiel Ipabasa sa mga
- Page 227 and 228: Ang Aklat ni Ezekiel “Umasenso an
- Page 229 and 230: Ang Aklat ni Ezekiel “Sa pagkasti
- Page 231 and 232: Ang Aklat ni Ezekiel tuparan ng pro
- Page 233 and 234: ANG AKLAT NI DANIEL Pambungad Danie
- Page 235 and 236: Ang Aklat ni Daniel • Bakit magig
- Page 237 and 238: Ang Aklat ni Daniel ng Diyos, ay hi
- Page 239: Ang Aklat ni Oseas siya ay sumunod.
- Page 243 and 244: Ang Aklat ni Amos ang Amos 9:11-15
- Page 245 and 246: ANG AKLAT NI JONAS Pambungad Ang ib
- Page 247 and 248: ANG AKLAT NI MIKAS Pambungad Mikas
- Page 249 and 250: ANG AKLAT NI NAHUM Pambungad Nahum
- Page 251 and 252: Habacuc 1-3 Kapag tumatanggap tayo
- Page 253 and 254: ANG AKLAT NI HAGAI Pambungad Hagai
- Page 255 and 256: ANG AKLAT NI ZACARIAS Pambungad Zac
- Page 257 and 258: Ang Aklat ni Zacarias Basahin ang Z
- Page 259 and 260: Ang Aklat ni Malakias “Pinagpapal
- Page 261 and 262: Ang Mag-anak: Isang Pagpapahayag sa
- Page 263 and 264: Ang mga Hari at Propeta ng Israel a
- Page 265 and 266: Ang mga Hari at Propeta ng Israel a
- Page 267 and 268: 262
- Page 269 and 270: 264
ANG AKLAT NI JOEL<br />
Pambu<strong>ng</strong>ad<br />
Joel 1–3<br />
Malama<strong>ng</strong> ay nabuhay a<strong>ng</strong> propeta<strong>ng</strong> si Joel <strong>sa</strong> pagitan <strong>ng</strong><br />
850 at 740 b.c., <strong>ng</strong>unit hindi tiyak a<strong>ng</strong> mga pet<strong>sa</strong><strong>ng</strong> ito (ti<strong>ng</strong>nan<br />
<strong>sa</strong> “A<strong>ng</strong> mga Hari at Propeta <strong>ng</strong> Israel at Juda,” p. 257).<br />
A<strong>ng</strong> alam natin ay ipinadala si Joel <strong>sa</strong> katimuga<strong>ng</strong> kaharian<br />
<strong>ng</strong> Juda na may men<strong>sa</strong>he <strong>para</strong> <strong>sa</strong> kanila na magsisi o malipol<br />
(ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Gabay <strong>sa</strong> mga Banal na Kasulatan, “Joel,” p. 96). Inilarawan<br />
din ni Joel a<strong>ng</strong> mga tagpo mula <strong>sa</strong> ati<strong>ng</strong> panahon, at<br />
a<strong>ng</strong>kop din <strong>sa</strong> atin a<strong>ng</strong> men<strong>sa</strong>he<strong>ng</strong> hatid niya <strong>sa</strong> sinauna<strong>ng</strong><br />
mga Judio (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> pambu<strong>ng</strong>ad <strong>sa</strong> Joel <strong>sa</strong> Old Testament:<br />
1 Ki<strong>ng</strong>s–Malachi, p. 83).<br />
Sa pag-aaral ninyo <strong>ng</strong> aklat ni Joel, hanapin a<strong>ng</strong> mga turo<strong>ng</strong><br />
makakatulo<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> paghahanda ninyo <strong>para</strong> <strong>sa</strong> mga dakila<strong>ng</strong><br />
kaganapan <strong>sa</strong> mga huli<strong>ng</strong> araw.<br />
Ila<strong>ng</strong> Mahahalaga<strong>ng</strong> Alituntunin <strong>ng</strong><br />
Eba<strong>ng</strong>helyo na Hahanapin<br />
• A<strong>ng</strong> kahindik-hindik na mga digmaan, kapa<strong>ng</strong>lawan, at<br />
kalamidad ay lilipol <strong>sa</strong> mga yao<strong>ng</strong> hinog na <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>maan<br />
bago a<strong>ng</strong> at pag<strong>sa</strong>pit <strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito ni Jesucristo<br />
(ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Joel 1; 2:1–11, 28–32; 3:1–16).<br />
• Dapat tayo<strong>ng</strong> bumali<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>para</strong> mapaghandaan<br />
a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Joel 1:13–15,<br />
19; 2:12–18, 32; ti<strong>ng</strong>nan din <strong>sa</strong> D at T 133:10–19).<br />
• Darati<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> mabubuti a<strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong> pagpapala<strong>ng</strong> espirituwal<br />
at pisikal pag<strong>sa</strong>pit at pagkatapos <strong>ng</strong> mga pagkalipol<br />
na kaakibat <strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Joel<br />
2:28–32; 3:15–21).<br />
235<br />
Mga Mu<strong>ng</strong>kahi <strong>sa</strong> Pagtuturo<br />
A<strong>ng</strong> Video <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> <strong>Tipan</strong> pagtata<strong>ng</strong>hal 21, “A<strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong><br />
Pagparito,” ay gumagamit <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> analohiya<strong>ng</strong><br />
nagpapakita <strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> paghahanda <strong>para</strong> <strong>sa</strong><br />
Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito ni Cristo (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Gabay <strong>sa</strong> Video <strong>ng</strong><br />
Luma<strong>ng</strong> <strong>Tipan</strong> <strong>para</strong> <strong>sa</strong> mga mu<strong>ng</strong>kahi <strong>sa</strong> pagtuturo).<br />
Joel 1–3. Nakita ni Joel a<strong>ng</strong> mga araw bago a<strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong><br />
Pagparito ni Jesucristo at nagpayo siya ku<strong>ng</strong> paano<br />
maghanda <strong>para</strong> dito. (20–25 minuto)<br />
Sabihin <strong>sa</strong> mga estudyante na na<strong>ng</strong> magpakita si Moroni kay<br />
Propeta<strong>ng</strong> Joseph Smith, bina<strong>ng</strong>git niya a<strong>ng</strong> Joel 2:28–32 at sinabi<strong>ng</strong><br />
“hindi pa ito natutupad, <strong>ng</strong>unit malapit na” (Joseph<br />
Smith—Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan 1:41). Ipaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kanila a<strong>ng</strong> Joel 2:28–32 at<br />
itano<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> kanila ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> pakiramdam nila tu<strong>ng</strong>kol <strong>sa</strong><br />
Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito ni Jesucristo at <strong>sa</strong> mga ma<strong>ng</strong>yayari bago<br />
ito dumati<strong>ng</strong>. Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> Joel 2:11. Ipahiwatig <strong>sa</strong> mga estudyante<br />
na a<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>lita<strong>ng</strong> dakila ay malama<strong>ng</strong> na tumutukoy <strong>sa</strong><br />
matindi<strong>ng</strong> kaluwalhatian <strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito, <strong>ng</strong>unit a<strong>ng</strong><br />
kaganapa<strong>ng</strong> ito ay maaari<strong>ng</strong> kapwa ma<strong>sa</strong>ya at kakila-kilabot.<br />
Ipa<strong>sa</strong>liksik <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> Joel 2–3 at ipatukoy ku<strong>ng</strong><br />
ano a<strong>ng</strong> makabuluhan o makakatulo<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> paghahanda <strong>para</strong><br />
<strong>sa</strong> mga dakila<strong>ng</strong> kaganapan <strong>sa</strong> mga huli<strong>ng</strong> araw (halimbawa,<br />
ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Joel 2:12–13; 3:16–21). Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> Doktrina at mga<br />
<strong>Tipan</strong> 38:30 <strong>sa</strong> inyo<strong>ng</strong> mga estudyante at talakayin a<strong>ng</strong> kaibha<strong>ng</strong><br />
magagawa <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> handa <strong>sa</strong> Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito.<br />
Ku<strong>ng</strong> may oras pa, maaari ninyo<strong>ng</strong> isipin na ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />
Joel 2–3 <strong>sa</strong> Doktrina at mga <strong>Tipan</strong> 43:17–30 at 45:39–59.<br />
Para maipaunawa <strong>sa</strong> mga estudyante na kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> ipamuhay<br />
kaagad a<strong>ng</strong> mga turo ni Joel, i<strong>sa</strong>ala<strong>ng</strong>-ala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> sumusunod<br />
na mga tano<strong>ng</strong>:<br />
• Ano<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> labana<strong>ng</strong> iyon <strong>ng</strong> mabuti at ma<strong>sa</strong>ma<br />
a<strong>ng</strong> pinaglalabanan na <strong>ng</strong>ayon? (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> D at T<br />
76:25–30).<br />
• Paano nagi<strong>ng</strong> katulad <strong>ng</strong> Armagedon a<strong>ng</strong> labana<strong>ng</strong> iyon?<br />
• Sino a<strong>ng</strong> mga bayani <strong>ng</strong> labana<strong>ng</strong> ito?<br />
• Sino a<strong>ng</strong> mga na<strong>sa</strong>wi?<br />
• Dapat ba tayo<strong>ng</strong> sumalakay o magta<strong>ng</strong>gol <strong>sa</strong> labana<strong>ng</strong> ito?<br />
(ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Mga Taga Efeso 6:10–18).<br />
• Paano tayo natutulu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> payo ni Joel na makapaghanda<br />
<strong>para</strong> <strong>sa</strong> labana<strong>ng</strong> ito?