Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
ANG MGA PANAGHOY NI JEREMIAS Pambungad Mga Panaghoy 1–5 Karaniwan noon sa sinaunang Juda ang kumatha at kumanta ng mga panaghoy tungkol sa pumanaw na mga kaibigan o kamag-anak. Ginawa rin ito ni Jeremias para sa pinakamamahal niyang Jerusalem. Inihayag sa aklat ng Mga Panaghoy ang kanyang kalumbayan sa pagkawasak ng Banal na Lungsod. Ang pamagat ng aklat sa Hebreo ay ‘eikhah, o “Ano’t … !” mula sa unang talata ng aklat, “Ano’t nakaupong magisa ang bayan …” (Mga Panaghoy 1:1; tingnan din sa 2:1; 4:1). Ang pamagat ay nagpapahayag ng magkahalong pagkabigla at kawalang-pag-asa sa sinapit ng Jerusalem. Halos lahat ng aklat ng mga propeta sa Lumang Tipan ay naglalaman ng mga panaghoy, ngunit Mga Panaghoy ang tanging aklat na lubos na naglalaman ng ganitong estilo ng pagsulat. Ang mga tula ay ginagamit sa maraming kultura para magpahayag ng masidhing damdamin, at ang buong aklat ng Mga Panaghoy ay maingat na isinulat nang patula. Mga kabanata 1–2 at 4 ang bumubuo ng acrostics. Bawat isa ay may dalawampu’t dalawang taludtod, bawat simula ay may isa sa dalawampu’t dalawang titik ng alpabetong Hebreo, na nakaayos ayon sa alpabeto. Isinulat ni Ellis T. Rasmussen na “bahagi ng epekto ng naka-alpabetong mga tulang acrostic ang magpahayag ng ideya na saklaw ng tula ang iba’t ibang damdaming ipinararating nito” (A Latter-day Saint Commentary on the Old Testament [1993], 577–78). Ang kabanata 3 ay may animnapu’t anim na taludtod (tatlong ulit na dalawampu’t dalawa) at acrostic din. Sa kabanatang iyan ang unang tatlong taludtod ay nagsisimula sa unang titik ng alpabetong Hebreo, ang susunod na tatlo sa ikalawang titik, at kung anu-ano pa. Ang kabanata 5 ay may dalawampu’t dalawang taludtod ngunit hindi acrostic (tingnan sa Gabay sa mga Banal na Kasulatan, “Panaghoy, Aklat ng mga,” p. 202). Ilang Mahahalagang Alituntunin ng Ebanghelyo na Hahanapin • Hindi tayo maliligtas sa pagiging miyembro lamang ng Simbahan; kailangan tayong maging tapat at magiting (tingnan sa Mga Panaghoy 1:1–8, 16–22; 2:1–7). • Naaawa at nahahabag ang Panginoon at kanyang mga propeta sa mga makasalanan at handa silang tulungang magsisi ang mga ito (tingnan sa Mga Panaghoy 3:22–26, 31–32, 40, 58; 5:21; tingnan din sa II Ni Pedro 3:9; Alma 34:15–18). 217 Mga Mungkahi sa Pagtuturo Mga Panaghoy 1–2. Hindi tayo maliligtas sa pagiging miyembro lamang ng Simbahan; kailangan tayong maging tapat at magiting. (20–30 minuto) Isulat sa pisara ang salitang mga panaghoy at itanong sa mga estudyante kung alam nila ang kahulugan nito. Ibahagi ang impormasyon sa naunang pambungad sa Mga Panaghoy ni Jeremias at ipaunawa sa kanila kung bakit iyon ang pamagat ng aklat. Ipasaliksik sa mga estudyante ang Mga Panaghoy 1:1–8, 12–20 at ipatukoy ang mga dahilan ng pagkawasak ng Jerusalem. Ilista sa pisara ang mga dahilang iyon. Ipaalala sa mga estudyante na inakala ng maraming Judio na dahil mayroon silang templo at batas ni Moises, hinding-hindi tutulutan ng Panginoon na masakop ang Jerusalem. Nagpropesiya pa ang mga bulaang propeta na ligtas ang Jerusalem (tingnan sa Jeremias 28:1–4, 15–17). Basahin ang Mga Panaghoy 2:1–7 at talakayin ang nangyari sa templo, gamit ang mga tanong na tulad ng sumusunod: • Gaanong proteksyon ang ibinigay ng pagkakaroon ng templo sa Jerusalem at mga Judio? • Ano ang damdamin ng Panginoon tungkol sa templo noong napakasama ng mga tao? (tingnan sa mga komentaryo para sa Lamentations 1:12–22 at 2:1–10 sa Old Testament: 1 Kings–Malachi, p. 250). • Anong mga sagradong gusali at ordenansa ang naibigay sa atin ng Panginoon ngayon? • Kung hindi tayo karapat-dapat na pumasok doon, sa palagay ba ninyo poprotektahan tayo ng pagkakaroon ng mga templo? • Ano ang mas mahalaga sa Panginoon kaysa mga gusali at seremonya, kahit yaong mga sagrado? (tingnan sa I Samuel 15:22–23). • Anong proteksyon ang ipinangako sa atin ng Panginoon kung tayo ay matwid sa gitna ng kadiliman? (tingnan sa D at T 45:66–71). Magpatotoo sa inyong mga estudyante kung paano tayo mapoprotektahan at masusuportahan ng pagiging mabuting miyembro ng Simbahan sa mahihirap na panahon. Kailangan tayong magkaroon ng matitibay na patotoo at maging magiting upang matanggap ang lahat ng ipinangako ng Panginoon. Mga Panaghoy 1–5. Naaawa at nahahabag ang Panginoon at kanyang mga propeta sa mga makasalanan at handa silang tulungang magsisi ang mga ito. (20–25 minuto) Magpaisip sa mga estudyante ng isang panahon kung kailan nalungkot sila nang husto. Maglista ng ilang dahilan kung bakit tayo nakadarama ng gayong kalungkutan. Sama-samang basahin ang Mateo 23:37–39; Jacob 5:40–42; Doktrina at mga
Ang Mga Panaghoy ni Jeremias Tipan 76:25–27; at Moises 7:28–29, 32–33 at ilista kung bakit malungkot ang Panginoon kung minsan. Mapagmahal din ang mga propeta. Ipabasa sa mga estudyante ang Jacob 1:19–2:3; Mormon 6:16–22; 1 Nephi 8:37; at Moises 7:41 at ipatalakay kung ano ang nadama ng mga propetang iyon at bakit. Itanong: • Sa palagay ninyo, bakit sila nalungkot sa halip na magalit, lalo na’t kung minsan ay tinatanggihan at tinatangka silang lipulin ng mga tao? • Ano ang hangad ng ating propeta para sa atin ngayon? 218 Ipaalala sa mga estudyante na nangaral ng pagsisisi si Jeremias ngunit hindi nagsisi ang mga tao, kaya winasak ang Jerusalem. Pagkaraan ng malungkot na pangyayaring iyon isinulat niya ang Mga Panaghoy. Itanong kung ano kaya ang nadarama ni Jeremias habang isinusulat ang Mga Panaghoy (tingnan sa pambungad sa “The Babylonian Captivity” sa Old Testament: 1 Kings–Malachi, p. 245). Papiliin at pabasahin ng isang kabanata ng Mga Panaghoy ang bawat estudyante at papiliin ng isa o mahigit pang talata na maaaring pinakamainam na naglalarawan ng kalungkutan ni Jeremias at kung bakit siya nalungkot. Ipabahagi sa ilang estudyante ang kanilang mga natuklasan. Basahin ang Mateo 23:33–38 at talakayin kung paano naging katulad ng mga ipinahayag ng Tagapagligtas ang damdamin ni Jeremias.
- Page 171 and 172: Ang Ikalawang Aklat ng mga Hari Ipa
- Page 173 and 174: Ang Unang Aklat ng mga Cronica I Mg
- Page 175 and 176: ANG IKALAWANG AKLAT NG MGA CRONICA
- Page 177 and 178: ANG AKLAT NI EZRA Pambungad Ezra 1-
- Page 179 and 180: Ang Aklat ni Ezra iyon? Basahin ang
- Page 181 and 182: Ang Aklat ni Nehemias Ipaunawa sa m
- Page 183 and 184: Ang Aklat ni Esther Ipabasa sa mga
- Page 185 and 186: Ang Aklat ni Job Itanong sa mga est
- Page 187 and 188: Ang Aklat ni Job • Job 27:4-6 (an
- Page 189 and 190: Ang Aklat ng Mga Awit Mga Mungkahi
- Page 191 and 192: Ang Aklat ng Mga Awit Paano lubos n
- Page 193 and 194: Ang Mga Kawikaan Magpaisip sa mga e
- Page 195 and 196: ECLESIASTES O, ANG MANGANGARAL Pamb
- Page 197 and 198: ANG AKLAT NI ISAIAS Si Isaias ay an
- Page 199 and 200: Ang Aklat ni Isaias Isaias 1-66. Ip
- Page 201 and 202: Ang Aklat ni Isaias “Inaanyayahan
- Page 203 and 204: Ang Aklat ni Isaias “Ang mundo ay
- Page 205 and 206: Ang Aklat ni Isaias Basahin sa klas
- Page 207 and 208: Ang Aklat ni Isaias marami sa kanil
- Page 209 and 210: Ang Aklat ni Isaias Isaias 55:1-7.
- Page 211 and 212: Ang Aklat ni Isaias Ipaulat sa bawa
- Page 213 and 214: Ang Aklat ni Jeremias • Sino ang
- Page 215 and 216: Ang Aklat ni Jeremias isang taong h
- Page 217 and 218: Ang Aklat ni Jeremias Itanong sa mg
- Page 219 and 220: Ang Aklat ni Jeremias • Jeremias
- Page 221: Ang Aklat ni Jeremias • Nakabuti
- Page 225 and 226: Ang Aklat ni Ezekiel Ipabasa sa mga
- Page 227 and 228: Ang Aklat ni Ezekiel “Umasenso an
- Page 229 and 230: Ang Aklat ni Ezekiel “Sa pagkasti
- Page 231 and 232: Ang Aklat ni Ezekiel tuparan ng pro
- Page 233 and 234: ANG AKLAT NI DANIEL Pambungad Danie
- Page 235 and 236: Ang Aklat ni Daniel • Bakit magig
- Page 237 and 238: Ang Aklat ni Daniel ng Diyos, ay hi
- Page 239 and 240: Ang Aklat ni Oseas siya ay sumunod.
- Page 241 and 242: ANG AKLAT NI AMOS Pambungad Amos 1-
- Page 243 and 244: Ang Aklat ni Amos ang Amos 9:11-15
- Page 245 and 246: ANG AKLAT NI JONAS Pambungad Ang ib
- Page 247 and 248: ANG AKLAT NI MIKAS Pambungad Mikas
- Page 249 and 250: ANG AKLAT NI NAHUM Pambungad Nahum
- Page 251 and 252: Habacuc 1-3 Kapag tumatanggap tayo
- Page 253 and 254: ANG AKLAT NI HAGAI Pambungad Hagai
- Page 255 and 256: ANG AKLAT NI ZACARIAS Pambungad Zac
- Page 257 and 258: Ang Aklat ni Zacarias Basahin ang Z
- Page 259 and 260: Ang Aklat ni Malakias “Pinagpapal
- Page 261 and 262: Ang Mag-anak: Isang Pagpapahayag sa
- Page 263 and 264: Ang mga Hari at Propeta ng Israel a
- Page 265 and 266: Ang mga Hari at Propeta ng Israel a
- Page 267 and 268: 262
- Page 269 and 270: 264
A<strong>ng</strong> Mga Panaghoy ni Jeremias<br />
<strong>Tipan</strong> 76:25–27; at Moises 7:28–29, 32–33 at ilista ku<strong>ng</strong> bakit<br />
malu<strong>ng</strong>kot a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ku<strong>ng</strong> min<strong>sa</strong>n.<br />
Mapagmahal din a<strong>ng</strong> mga propeta. Ipaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga estudyante<br />
a<strong>ng</strong> Jacob 1:19–2:3; Mormon 6:16–22; 1 Nephi 8:37; at<br />
Moises 7:41 at ipatalakay ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> nadama <strong>ng</strong> mga propeta<strong>ng</strong><br />
iyon at bakit. Itano<strong>ng</strong>:<br />
• Sa palagay ninyo, bakit sila nalu<strong>ng</strong>kot <strong>sa</strong> halip na magalit,<br />
lalo na’t ku<strong>ng</strong> min<strong>sa</strong>n ay tinata<strong>ng</strong>gihan at tinata<strong>ng</strong>ka sila<strong>ng</strong><br />
lipulin <strong>ng</strong> mga tao?<br />
• Ano a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ad <strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> propeta <strong>para</strong> <strong>sa</strong> atin <strong>ng</strong>ayon?<br />
218<br />
Ipaalala <strong>sa</strong> mga estudyante na na<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> pagsisisi si Jeremias<br />
<strong>ng</strong>unit hindi nagsisi a<strong>ng</strong> mga tao, kaya wina<strong>sa</strong>k a<strong>ng</strong> Jeru<strong>sa</strong>lem.<br />
Pagkaraan <strong>ng</strong> malu<strong>ng</strong>kot na pa<strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong> iyon isinulat niya<br />
a<strong>ng</strong> Mga Panaghoy. Itano<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> ano kaya a<strong>ng</strong> nadarama ni<br />
Jeremias haba<strong>ng</strong> isinusulat a<strong>ng</strong> Mga Panaghoy (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong><br />
pambu<strong>ng</strong>ad <strong>sa</strong> “The Babylonian Captivity” <strong>sa</strong> Old Testament:<br />
1 Ki<strong>ng</strong>s–Malachi, p. 245). Papiliin at paba<strong>sa</strong>hin <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> kabanata<br />
<strong>ng</strong> Mga Panaghoy a<strong>ng</strong> bawat estudyante at papiliin <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong> o<br />
mahigit pa<strong>ng</strong> talata na maaari<strong>ng</strong> pinakamainam na naglalarawan<br />
<strong>ng</strong> kalu<strong>ng</strong>kutan ni Jeremias at ku<strong>ng</strong> bakit siya nalu<strong>ng</strong>kot.<br />
Ipabahagi <strong>sa</strong> ila<strong>ng</strong> estudyante a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga natukla<strong>sa</strong>n.<br />
Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> Mateo 23:33–38 at talakayin ku<strong>ng</strong> paano nagi<strong>ng</strong><br />
katulad <strong>ng</strong> mga ipinahayag <strong>ng</strong> Tagapagligtas a<strong>ng</strong> damdamin ni<br />
Jeremias.