Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
ANG UNANG AKLAT NG MGA CRONICA Pambungad I Mga Cronica 1–29 Ang mga aklat ng I at II Mga Cronica ay iisang aklat dati, ngunit halos laging lumalabas na dalawang aklat ang mga ito sa mga pagsasalin mula noong panahon ng Greek Septuagint. Nakumpleto ang mga ito matapos palabasin ni Ciro ang batas na nagtutulot sa mga Judio na makabalik mula sa pagkabihag sa Babilonia (mga 538 b.c.) at, kahit paano, karugtong ito ng mga kasaysayan sa mga aklat ni Samuel at ng Mga Hari noong makabalik na sila. Hindi tiyak kung sino ang may-akda ng Mga Cronica. Mga aklat nina Ezra at Nehemias ang makasaysayang pagpapatuloy ng mga aklat ng Mga Cronica. Ang layunin ng Mga Cronica ay tulungan ang mga nagsibalik na maalala ang kanilang kaugnayan sa Panginoon at sa dating nagkakaisang bansa ng Israel. Ang mga genealogy sa I Mga Cronica 1–9 at ang salaysay ng tagumpay ng kaharian ni David sa I Mga Cronica 10–29 ay ipinaalala sa Israel ang kamay ng Panginoon sa pagpili at paggabay sa kanyang mga tao. Halos kalahati ng paksa sa Mga Cronica ay hango sa mga aklat ni Samuel at ng Mga Hari, ngunit ang materyal na isinama ng may-akda ay yaon lamang ipinalagay niyang nakatulong sa mga tao na ituring ang kanilang sarili na mga piling tao ng Diyos. Halos lahat ng makakasira sa layuning iyon, tulad ng kasalanan ni David kay Uria at paghihimagsik ni Absalom, ay hindi isinama. Sa II Mga Cronica 1–9 binigyang-diin ng manunulat ang kaluwalhatian ng templong itinayo ni Solomon at ang kahalagahan ng pagsamba sa templo. Walang nakasulat tungkol sa mga dayuhang asawa ni Solomon o sa pagsamba niya sa diyus-diyusan. Ang kasaysayan ng mga hari ng Juda, lalo na sa II Mga Cronica 10–32, ay nagpapakita na hindi garantiya ang pagkakaroon ng hari o maging ng templo para mapangalagaan at mabiyayaan ng Diyos. Sa pagsunod lamang ng hari at mga tao sa mga batas ng Diyos natutupad ang mga pangako ng tipang Abraham. Ang mga nagsibalik ay hindi pinagkalooban ng malayang bansa na may sariling hari. Nasa ilalim pa rin sila ng kapangyarihan ng Persia. Para sa mga Judiong iyon na nagsibalik, binigyang-diin ang paglilingkod sa templo at pagsunod sa batas bilang pinagmumulan ng banal na pagpapala. Nagtagumpay ang pagbibigay-diing ito sa paglilinis sa isang kasalanan ng Israel na naging salot sa kanila mula pa noong iligtas sila mula sa Egipto. Mula noong ipatapon sila, hindi na muling nagpatangay ang Israel sa pagsambang pagano sa diyusdiyusan. Gayunman, dumating ang panahon na napalitan ng ibang klaseng pagsamba ang pagsambang pagano sa diyusdiyusan. Naging napakahalaga ng “Batas” sa ilang Judio kaya 167 sa panahon ng mortal na ministeryo ng Tagapagligtas sinamba nila ang “batas” ngunit tinanggihan ang tagapagbigay ng batas, si Jesucristo. Ilang Mahahalagang Alituntunin ng Ebanghelyo na Hahanapin • Madalas tayong paalalahanan at hikayatin ng mga propeta ng Panginoon na ipamuhay ang ebanghelyo (tingnan sa I Mga Cronica 1–29). • Narito tayo sa lupa upang matutong magmahal, sumunod, at maglingkod sa Panginoon. Upang magawa ito dapat tayong: a. Magsisi, magpakatapang sa kabutihan, at magtiwala sa Panginoon (tingnan sa I Mga Cronica 5:18–26; 10:13–14; 28:20; tingnan din sa II Mga Cronica 20:14–17; Alma 53:20–21). b. Patuloy na magpasalamat at magpapuri sa Diyos sa lahat ng ibinibigay at ginagawa niya para sa atin (tingnan sa I Mga Cronica 16:7–19, 23–36; tingnan din sa Ezra 3:10–11; D at T 59:7). c. Maghanap sa Panginoon nang buong puso’t isipan (tingnan sa I Mga Cronica 28:9; tingnan din sa II Mga Cronica 7:14; 15:12–15). • Hindi lahat ng inihayag ng Diyos sa kanyang mga propeta ay nasa Biblia (tingnan sa I Mga Cronica 29:29; tingnan din sa II Mga Cronica 9:29; 12:15). Mga Mungkahi sa Pagtuturo I Mga Cronica 1–29. Madalas tayong paalalahanan at hikayatin ng mga propeta ng Panginoon na ipamuhay ang ebanghelyo. (15–20 minuto) Sa pisara isulat ang pahayag na nakakaperpekto ang pagsasanay at itanong sa mga estudyante kung sang-ayon sila. Sa ilalim nito isulat ang nakakaperpekto ang pamumuhay ayon sa mga tamang alituntunin at itanong kung aling pahayag ang mas tama at bakit. (Hindi tayo magiging perpekto sa pamumuhay ayon sa mga maling alituntunin.) Ipaliwanag na ipinauunawa sa atin ng pangalawang pahayag kung bakit madalas tayong payuhan nang paulit-ulit ng mga lider ng ating Simbahan tungkol sa mga paksang iyon. Ipalista sa mga estudyante ang ilan sa mga paksang madalas banggitin ng mga lider ng Simbahan. Itanong sa kanila kung bakit sa palagay nila napakadalas ituro ang mga alituntuning iyon. Sabihin sa mga estudyante na may ilang taong nagtataka kung bakit madalas ulitin ng may-akda ng I at II Mga Cronica ang dati nang itinuro sa Lumang Tipan. Ipaliwanag na hinango niya ang karamihan sa kanyang tala mula sa ibang mga aklat, lalo na sa mga aklat ni Samuel at ng Mga Hari. Ang sumusunod ay isang talahanayan kung saan makikita at maihahambing ang mga talatang magkakatulad.
Ang Unang Aklat ng mga Cronica I Mga Cronica 1:1–4 1:5–28 1:29–31 1:32–33 1:34–54 2:1–2 2:3–17 3:1–9 4:24–33 5:3 5:23–26 6:54–81 9:1–18 10:1–12 11:1–9 11:10–41 13 14 Kaganapan Mga henerasyon mula kay Adan hanggang kay Japhet Mga henerasyon mula kay Japhet hanggang kay Abraham Mga inapo ni Ismael Mga anak na lalaki ni Cethura Mga inapo ni Esau Mga anak na lalaki ni Israel (Jacob) Mga inapo ni Juda Mga anak na lalaki ni David Mga inapo ni Simeon Mga anak na lalaki ni Ruben Tinalikuran ng mga tao ni Israel ang Panginoon at nabihag sila Mga lungsod ng mga Levita Mga naninirahan sa Jerusalem Natalo ng mga Filisteo ang Israel; namatay si Saul Nahirang na hari si David Mga mandirigma ni David Kinuha ni David ang kaban mula kay Chiriath-jearim Natalo ni David ang mga Filisteo Mga Pagkakatulad Genesis 5:1–32 Genesis 10:2–31; 11:10–26 Genesis 25:12–16 Genesis 25:1–4 Genesis 36:10–43 Genesis 35:22–26 Genesis 38:2–7, 29–30; Ruth 4:18–22; Mateo 1:3–6 II Samuel 3:2–5; 5:14–16 Josue 19:1–9 Genesis 46:9 II Mga Hari 15:19–31; 17:6–18 Josue 21:3–39 Nehemias 11:3–19 I Samuel 31; II Samuel 1:4–12 II Samuel 5:1–10 II Samuel 23:8–39 II Samuel 6:1–11. II Samuel 5:11–25. 168 15:25–16:3 16:8–22 16:23–33 17 18 19 20 21 29:26–30 Dinala ang kaban sa Jerusalem Awit ng Pasasalamat ni David Pinuri ni David ang Panginoon Nag-alok si David na magtayo ng bahay ng Panginoon Sumuko ang mga kaaway ng Israel Nilapastangan ng mga Ammonita ang mga sugo ni David Natalo ng Israel ang mga Ammonita at Filisteo Binilang ni David ang Israel Pagkamatay ni David II Samuel 6:12–19 Mga Awit 105:1–15 Mga Awit 96 II Samuel 7 II Samuel 8 II Samuel 10 II Samuel 11:1; 12:29–31; 21:15–22 II Samuel 24 I Mga Hari 2:10–12 Pumili ng alinman sa mga kaganapang nakalista sa tsart at ipahambing sa mga estudyante ang mga talatang magkakatulad at ipahanap ang mga pagkakatulad at pagkakaiba. Maaaring kopyahin ang tsart para sa bawat estudyante o gumawa ng poster nito at idispley. Para mailarawan pa ang pag-uulit-ulit ng mga turo ng ebanghelyo, tulungan ang mga estudyante na ihambing ang Mateo 5:3–12 sa 3 Nephi 12:3–12 at itanong sa kanila kung bakit sa palagay nila inulit ng Panginoon ang kanyang lubos na mga pagpapala (beatitudes) sa 3 Nephi. Basahin ang Joseph Smith—Kasaysayan 1:45–49 at talakayin kung bakit inulit ni Moroni ang kanyang mensahe kay Joseph Smith nang apat na beses sa loob ng napakaikling oras. Ipaunawa sa kanila na ang paulit-ulit na pagtuturo ng mga tamang alituntunin ay hindi lamang nagpapaalala sa atin kung paano tayo dapat mamuhay kundi tinitiyak din na ang mahahalagang alituntuning iyon ay naituturo sa mga bagong miyembro ng Simbahan at mga bagong henerasyon ng mga miyembro. I Mga Cronica 5:18–26. Dapat tayong magsisi, magpakatapang sa kabutihan, at magtiwala sa Panginoon. (20–25 minuto) Talakayin sa mga estudyante kung ano ang dapat nating gawin upang matanggap ang buong pagpapala ng Pagbabayadsala ni Jesucristo. Ipasaliksik sa kanila ang I Samuel 8:1–20 at 12:14–25 at ipahanap kung bakit gusto ng Israel ng hari at kung ano ang ipinropesiya ni Samuel tungkol sa pamumuno
- Page 121 and 122: ANG AKLAT NG DEUTERONOMIO Pambungad
- Page 123 and 124: Ang Aklat ng Deuteronomio “huwag
- Page 125 and 126: Ang Aklat ng Deuteronomio problema
- Page 127 and 128: ANG AKLAT NI JOSUE Pambungad Josue
- Page 129 and 130: Ang Aklat ni Josue Paunawa: May isa
- Page 131 and 132: Ang Aklat ni Josue Ipabasa sa mga e
- Page 133 and 134: ANG AKLAT NG MGA HUKOM Pambungad An
- Page 135 and 136: Ang Aklat ng Mga Hukom Ang Pagsuway
- Page 137 and 138: Ang Aklat ng Mga Hukom sa isang est
- Page 139 and 140: ANG AKLAT NI RUTH Pambungad Ang kuw
- Page 141 and 142: Ang Aklat ni Ruth Ruth 1-4. Ang sal
- Page 143 and 144: Ang Unang Aklat ni Samuel Itanong s
- Page 145 and 146: Ang Unang Aklat ni Samuel may kaunt
- Page 147 and 148: Ang Unang Aklat ni Samuel Isiping i
- Page 149 and 150: Ang Unang Aklat ni Samuel • May m
- Page 151 and 152: Ang Unang Aklat ni Samuel Itanong s
- Page 153 and 154: Ang Ikalawang Aklat ni Samuel at it
- Page 155 and 156: Ang Ikalawang Aklat ni Samuel • A
- Page 157 and 158: Ang Ikalawang Aklat ni Samuel • I
- Page 159 and 160: Ang Unang Aklat ng mga Hari • Ano
- Page 161 and 162: Ang Unang Aklat ng mga Hari paano l
- Page 163 and 164: Ang Unang Aklat ng mga Hari • Pal
- Page 165 and 166: Ang Ikalawang Aklat ng mga Hari Ita
- Page 167 and 168: Ang Ikalawang Aklat ng mga Hari Ita
- Page 169 and 170: Ang Ikalawang Aklat ng mga Hari Ila
- Page 171: Ang Ikalawang Aklat ng mga Hari Ipa
- Page 175 and 176: ANG IKALAWANG AKLAT NG MGA CRONICA
- Page 177 and 178: ANG AKLAT NI EZRA Pambungad Ezra 1-
- Page 179 and 180: Ang Aklat ni Ezra iyon? Basahin ang
- Page 181 and 182: Ang Aklat ni Nehemias Ipaunawa sa m
- Page 183 and 184: Ang Aklat ni Esther Ipabasa sa mga
- Page 185 and 186: Ang Aklat ni Job Itanong sa mga est
- Page 187 and 188: Ang Aklat ni Job • Job 27:4-6 (an
- Page 189 and 190: Ang Aklat ng Mga Awit Mga Mungkahi
- Page 191 and 192: Ang Aklat ng Mga Awit Paano lubos n
- Page 193 and 194: Ang Mga Kawikaan Magpaisip sa mga e
- Page 195 and 196: ECLESIASTES O, ANG MANGANGARAL Pamb
- Page 197 and 198: ANG AKLAT NI ISAIAS Si Isaias ay an
- Page 199 and 200: Ang Aklat ni Isaias Isaias 1-66. Ip
- Page 201 and 202: Ang Aklat ni Isaias “Inaanyayahan
- Page 203 and 204: Ang Aklat ni Isaias “Ang mundo ay
- Page 205 and 206: Ang Aklat ni Isaias Basahin sa klas
- Page 207 and 208: Ang Aklat ni Isaias marami sa kanil
- Page 209 and 210: Ang Aklat ni Isaias Isaias 55:1-7.
- Page 211 and 212: Ang Aklat ni Isaias Ipaulat sa bawa
- Page 213 and 214: Ang Aklat ni Jeremias • Sino ang
- Page 215 and 216: Ang Aklat ni Jeremias isang taong h
- Page 217 and 218: Ang Aklat ni Jeremias Itanong sa mg
- Page 219 and 220: Ang Aklat ni Jeremias • Jeremias
- Page 221 and 222: Ang Aklat ni Jeremias • Nakabuti
A<strong>ng</strong> Una<strong>ng</strong> Aklat <strong>ng</strong> mga Cronica<br />
I Mga Cronica<br />
1:1–4<br />
1:5–28<br />
1:29–31<br />
1:32–33<br />
1:34–54<br />
2:1–2<br />
2:3–17<br />
3:1–9<br />
4:24–33<br />
5:3<br />
5:23–26<br />
6:54–81<br />
9:1–18<br />
10:1–12<br />
11:1–9<br />
11:10–41<br />
13<br />
14<br />
Kaganapan<br />
Mga henerasyon<br />
mula kay Adan ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />
kay Japhet<br />
Mga henerasyon mula<br />
kay Japhet ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />
kay Abraham<br />
Mga inapo ni Ismael<br />
Mga anak na lalaki ni<br />
Cethura<br />
Mga inapo ni E<strong>sa</strong>u<br />
Mga anak na lalaki ni<br />
Israel (Jacob)<br />
Mga inapo ni Juda<br />
Mga anak na lalaki ni<br />
David<br />
Mga inapo ni Simeon<br />
Mga anak na lalaki ni<br />
Ruben<br />
Tinalikuran <strong>ng</strong> mga<br />
tao ni Israel a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />
at nabihag<br />
sila<br />
Mga lu<strong>ng</strong>sod <strong>ng</strong> mga<br />
Levita<br />
Mga naninirahan <strong>sa</strong><br />
Jeru<strong>sa</strong>lem<br />
Natalo <strong>ng</strong> mga Filisteo<br />
a<strong>ng</strong> Israel; namatay<br />
si Saul<br />
Nahira<strong>ng</strong> na hari si<br />
David<br />
Mga mandirigma ni<br />
David<br />
Kinuha ni David<br />
a<strong>ng</strong> kaban mula kay<br />
Chiriath-jearim<br />
Natalo ni David a<strong>ng</strong><br />
mga Filisteo<br />
Mga<br />
Pagkakatulad<br />
Genesis 5:1–32<br />
Genesis 10:2–31;<br />
11:10–26<br />
Genesis 25:12–16<br />
Genesis 25:1–4<br />
Genesis 36:10–43<br />
Genesis 35:22–26<br />
Genesis 38:2–7,<br />
29–30; Ruth 4:18–22;<br />
Mateo 1:3–6<br />
II Samuel 3:2–5;<br />
5:14–16<br />
Josue 19:1–9<br />
Genesis 46:9<br />
II Mga Hari<br />
15:19–31; 17:6–18<br />
Josue 21:3–39<br />
Nehemias 11:3–19<br />
I Samuel 31; II Samuel<br />
1:4–12<br />
II Samuel 5:1–10<br />
II Samuel 23:8–39<br />
II Samuel 6:1–11.<br />
II Samuel 5:11–25.<br />
168<br />
15:25–16:3<br />
16:8–22<br />
16:23–33<br />
17<br />
18<br />
19<br />
20<br />
21<br />
29:26–30<br />
Dinala a<strong>ng</strong> kaban <strong>sa</strong><br />
Jeru<strong>sa</strong>lem<br />
Awit <strong>ng</strong> Pa<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lamat<br />
ni David<br />
Pinuri ni David a<strong>ng</strong><br />
Pa<strong>ng</strong>inoon<br />
Nag-alok si David na<br />
magtayo <strong>ng</strong> bahay <strong>ng</strong><br />
Pa<strong>ng</strong>inoon<br />
Sumuko a<strong>ng</strong> mga kaaway<br />
<strong>ng</strong> Israel<br />
Nilapasta<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong><br />
mga Ammonita a<strong>ng</strong><br />
mga sugo ni David<br />
Natalo <strong>ng</strong> Israel a<strong>ng</strong><br />
mga Ammonita at<br />
Filisteo<br />
Binila<strong>ng</strong> ni David a<strong>ng</strong><br />
Israel<br />
Pagkamatay ni David<br />
II Samuel 6:12–19<br />
Mga Awit 105:1–15<br />
Mga Awit 96<br />
II Samuel 7<br />
II Samuel 8<br />
II Samuel 10<br />
II Samuel 11:1;<br />
12:29–31; 21:15–22<br />
II Samuel 24<br />
I Mga Hari 2:10–12<br />
Pumili <strong>ng</strong> alinman <strong>sa</strong> mga kaganapa<strong>ng</strong> nakalista <strong>sa</strong> t<strong>sa</strong>rt at<br />
ipahambi<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> mga talata<strong>ng</strong> magkakatulad<br />
at ipahanap a<strong>ng</strong> mga pagkakatulad at pagkakaiba. Maaari<strong>ng</strong><br />
kopyahin a<strong>ng</strong> t<strong>sa</strong>rt <strong>para</strong> <strong>sa</strong> bawat estudyante o gumawa<br />
<strong>ng</strong> poster nito at idispley.<br />
Para mailarawan pa a<strong>ng</strong> pag-uulit-ulit <strong>ng</strong> mga turo <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo,<br />
tulu<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> mga estudyante na ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Mateo<br />
5:3–12 <strong>sa</strong> 3 Nephi 12:3–12 at itano<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> kanila ku<strong>ng</strong> bakit <strong>sa</strong><br />
palagay nila inulit <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> lubos na mga<br />
pagpapala (beatitudes) <strong>sa</strong> 3 Nephi. Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> Joseph<br />
Smith—Ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan 1:45–49 at talakayin ku<strong>ng</strong> bakit inulit ni<br />
Moroni a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> men<strong>sa</strong>he kay Joseph Smith na<strong>ng</strong> apat na<br />
beses <strong>sa</strong> loob <strong>ng</strong> napakaikli<strong>ng</strong> oras. Ipaunawa <strong>sa</strong> kanila na<br />
a<strong>ng</strong> paulit-ulit na pagtuturo <strong>ng</strong> mga tama<strong>ng</strong> alituntunin ay<br />
hindi lama<strong>ng</strong> nagpapaalala <strong>sa</strong> atin ku<strong>ng</strong> paano tayo dapat<br />
mamuhay kundi tinitiyak din na a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> alituntuni<strong>ng</strong><br />
iyon ay naituturo <strong>sa</strong> mga bago<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan<br />
at mga bago<strong>ng</strong> henerasyon <strong>ng</strong> mga miyembro.<br />
I Mga Cronica 5:18–26. Dapat tayo<strong>ng</strong> magsisi, magpakatapa<strong>ng</strong><br />
<strong>sa</strong> kabutihan, at magtiwala <strong>sa</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />
(20–25 minuto)<br />
Talakayin <strong>sa</strong> mga estudyante ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> dapat nati<strong>ng</strong> gawin<br />
upa<strong>ng</strong> mata<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> pagpapala <strong>ng</strong> Pagbabayad<strong>sa</strong>la<br />
ni Jesucristo. Ipa<strong>sa</strong>liksik <strong>sa</strong> kanila a<strong>ng</strong> I Samuel 8:1–20 at<br />
12:14–25 at ipahanap ku<strong>ng</strong> bakit gusto <strong>ng</strong> Israel <strong>ng</strong> hari at<br />
ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> ipinropesiya ni Samuel tu<strong>ng</strong>kol <strong>sa</strong> pamumuno
Change language