07.12.2012 Views

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ANG UNANG AKLAT NG MGA HARI<br />

Sa teksto <strong>ng</strong> Hebreo, a<strong>ng</strong> I at II Mga Hari ay i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> aklat na tinatawag<br />

na Mga Hari. A<strong>ng</strong> paghahati <strong>ng</strong> aklat na ito <strong>sa</strong> dalawa<strong>ng</strong><br />

aklat ay una<strong>ng</strong> ginawa <strong>sa</strong> Septuagint (a<strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>lin <strong>ng</strong><br />

Luma<strong>ng</strong> <strong>Tipan</strong> <strong>sa</strong> Griyego) at sinundan <strong>sa</strong> pinakahuli<strong>ng</strong> mga<br />

bersyon <strong>ng</strong> Biblia. A<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> aklat na ito ay karugto<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> I<br />

at II Samuel (makikita <strong>sa</strong> mga subtitle na a<strong>ng</strong> mga ito ay “karaniwa<strong>ng</strong><br />

tinatawag” na ikatlo at ikaapat na aklat <strong>ng</strong> Mga Hari)<br />

at naglalaman <strong>ng</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>ng</strong> mga hari <strong>ng</strong> Israel mula <strong>sa</strong><br />

pagmiministeryo ni Samuel (mga 1095 b.c.) ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> pagkabihag<br />

<strong>sa</strong> Babilonia (mga 587 b.c.). Sinuman a<strong>ng</strong> sumulat <strong>ng</strong><br />

Mga Hari ay tinipon a<strong>ng</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan mula <strong>sa</strong> mga talaa<strong>ng</strong> hindi<br />

na makita, tulad <strong>ng</strong> “aklat <strong>ng</strong> mga gawa ni Solomon” (I Mga<br />

Hari 11:41) at <strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> mga cronica <strong>ng</strong> mga hari <strong>ng</strong> Israel at<br />

Juda (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> I Mga Hari 14:19, 29; ti<strong>ng</strong>nan din <strong>sa</strong> Gabay <strong>sa</strong><br />

mga Banal na Kasulatan, “Mga Hari,” p. 156–57).<br />

Na<strong>sa</strong> una<strong>ng</strong> kalahati <strong>ng</strong> I Mga Hari a<strong>ng</strong> kuwento tu<strong>ng</strong>kol kay<br />

Solomon—una bila<strong>ng</strong> lider <strong>ng</strong> Israel <strong>sa</strong> panahon <strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-katulad<br />

na tagumpay at kalaunan ay bila<strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> lider na bumag<strong>sa</strong>k<br />

a<strong>ng</strong> espirituwalidad na nag-akay <strong>sa</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tao <strong>sa</strong><br />

landas di<strong>ng</strong> iyon. Sa pagtatapos <strong>ng</strong> paghahari ni Solomon, bumag<strong>sa</strong>k<br />

<strong>sa</strong> temporal at espirituwal a<strong>ng</strong> Israel na nauwi <strong>sa</strong> paghahati<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaharian <strong>sa</strong> loob <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> taon pagkamatay<br />

niya. Haba<strong>ng</strong> nagbaba<strong>sa</strong> kayo, tukuyin at isipin a<strong>ng</strong> mga dahilan<br />

<strong>ng</strong> kalunus-lunos na pagbag<strong>sa</strong>k ni Solomon at <strong>ng</strong> Israel.<br />

Ikinuwento <strong>sa</strong> huli<strong>ng</strong> kalahati <strong>ng</strong> I Mga Hari a<strong>ng</strong> nahati<strong>ng</strong> kaharian<br />

<strong>ng</strong> Israel. Inilalahad dito a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan <strong>ng</strong> pulitika<br />

<strong>ng</strong>unit mas maituturi<strong>ng</strong> ito<strong>ng</strong> ka<strong>sa</strong>y<strong>sa</strong>yan ku<strong>ng</strong> paano tinupad<br />

<strong>ng</strong> mga lider <strong>sa</strong> pulitika a<strong>ng</strong> mga tipan <strong>ng</strong> Diyos <strong>sa</strong> Israel.<br />

A<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> tuon ay na<strong>sa</strong> mga hari<strong>ng</strong> iyon na<br />

pinakatanyag <strong>sa</strong> pagtupad o hindi pagtupad <strong>sa</strong> mga tipan at<br />

<strong>sa</strong> mga propeta<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>aral <strong>sa</strong> kanila. May mga aral tayo<strong>ng</strong><br />

matututuhan kapwa <strong>sa</strong> mabubuti at <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma<strong>ng</strong> halimbawa<br />

<strong>sa</strong> I Mga Hari.<br />

Pambu<strong>ng</strong>ad<br />

I Mga Hari 1–10<br />

Inilarawan <strong>sa</strong> una<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>mpu<strong>ng</strong> kabanata <strong>ng</strong> I Mga Hari ku<strong>ng</strong><br />

paano nakinaba<strong>ng</strong> si Solomon, anak ni David, <strong>sa</strong> mga tagumpay<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama <strong>sa</strong> digmaan. Namana niya a<strong>ng</strong> kapayapaan,<br />

kaunlaran, at seguridad at ipinagpatuloy a<strong>ng</strong> matatawag<br />

na “Ginintua<strong>ng</strong> Panahon” <strong>ng</strong> Israel. Bila<strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> tao, pina<strong>ng</strong>akuan<br />

at tuma<strong>ng</strong>gap si Solomon <strong>ng</strong> karunu<strong>ng</strong>an, yaman,<br />

kara<strong>ng</strong>alan, at mahaba<strong>ng</strong> buhay. A<strong>ng</strong> mga lalaki at babae<br />

mula <strong>sa</strong> lahat <strong>ng</strong> antas <strong>ng</strong> lipunan at <strong>sa</strong> marami<strong>ng</strong> ban<strong>sa</strong> ay<br />

nagha<strong>ng</strong>ad <strong>ng</strong> karunu<strong>ng</strong>an mula <strong>sa</strong> kanya.<br />

Maaari<strong>ng</strong> ituri<strong>ng</strong> na pinakadakila<strong>ng</strong> nagawa ni Solomon a<strong>ng</strong><br />

pagtatayo at paglalaan <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> templo <strong>ng</strong> Diyos. Mga<br />

153<br />

200,000 kalalakihan at pito<strong>ng</strong> taon a<strong>ng</strong> kinaila<strong>ng</strong>an <strong>para</strong> matapos<br />

ito. Kagila-gilalas a<strong>ng</strong> mga nakita <strong>sa</strong> paglalaa<strong>ng</strong> ito.<br />

Kalaunan ay tinalikuran ni Solomon a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. Haba<strong>ng</strong><br />

pinag-aaralan ninyo a<strong>ng</strong> mga kabanata<strong>ng</strong> ito, alamin ku<strong>ng</strong><br />

bakit matagumpay siya noo<strong>ng</strong> kabataan niya—kapwa <strong>sa</strong> espirituwal<br />

at <strong>sa</strong> temporal. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga ito <strong>sa</strong> mga taon <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> katandaan at <strong>sa</strong> mga ginawa niya na humanto<strong>ng</strong> <strong>sa</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> pagbag<strong>sa</strong>k at pagbag<strong>sa</strong>k <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tao.<br />

Ila<strong>ng</strong> Mahahalaga<strong>ng</strong> Alituntunin <strong>ng</strong><br />

Eba<strong>ng</strong>helyo na Hahanapin<br />

• A<strong>ng</strong> mga tawag na magli<strong>ng</strong>kod <strong>sa</strong> kaharian <strong>ng</strong> Diyos ay<br />

dumarati<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> pamamagitan <strong>ng</strong> inspirasyo<strong>ng</strong> natata<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong> mga may wasto<strong>ng</strong> awtoridad (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> I Mga Hari<br />

1:5–10, 28–31).<br />

• Nasisiyahan a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon kapag masigasig nati<strong>ng</strong> hinaha<strong>ng</strong>ad<br />

a<strong>ng</strong> kabutihan at pagpapalain tayo dahil dito (ti<strong>ng</strong>nan<br />

<strong>sa</strong> I Mga Hari 2:1–4; 3:5–15; 4:29–30; 10:14–23; ti<strong>ng</strong>nan<br />

din <strong>sa</strong> Alma 29:4).<br />

• Iniutos <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>sa</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tao na magtayo <strong>ng</strong><br />

mga templo dahil mahalaga a<strong>ng</strong> mga ito <strong>sa</strong> dakila<strong>ng</strong> plano<br />

<strong>ng</strong> kaligayahan at dito ibinubuhos <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> mga pagpapala<br />

niya <strong>sa</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tao (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> I Mga Hari 5;<br />

6:14–38; 7:13–51; D at T 132:19–20).<br />

Mga Mu<strong>ng</strong>kahi <strong>sa</strong> Pagtuturo<br />

I Mga Hari 3. Tumata<strong>ng</strong>gap tayo alinsunod <strong>sa</strong> ati<strong>ng</strong> mga<br />

ha<strong>ng</strong>arin, mabuti man a<strong>ng</strong> mga ito o ma<strong>sa</strong>ma. Dapat nati<strong>ng</strong><br />

iayon a<strong>ng</strong> ati<strong>ng</strong> mga ha<strong>ng</strong>arin <strong>sa</strong> kalooban <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

(25–35 minuto)<br />

Itano<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> mga estudyante:<br />

• Ano a<strong>ng</strong> hihili<strong>ng</strong>in ninyo ku<strong>ng</strong> pumunta <strong>sa</strong> inyo a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

o a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sugo at <strong>sa</strong>bihin <strong>sa</strong> inyo na maaari<br />

ninyo<strong>ng</strong> makamtan a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> gusto ninyo? Bakit?<br />

• Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> I Mga Hari 3:3–5. Sino a<strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong><br />

alok?<br />

• Sino a<strong>ng</strong> nag-alok niyon kay Solomon?<br />

• Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> I Mga Hari 3:6–9. Ano a<strong>ng</strong> hini<strong>ng</strong>i ni Solomon<br />

<strong>sa</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon?<br />

Isulat <strong>sa</strong> pi<strong>sa</strong>ra a<strong>ng</strong> maunawai<strong>ng</strong> puso o karunu<strong>ng</strong>an at talakayin<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> hini<strong>ng</strong>i ni Solomon. Ipatukoy <strong>sa</strong> mga estudyante<br />

a<strong>ng</strong> mga <strong>sa</strong>lita at kataga<strong>ng</strong> nagpapakita <strong>ng</strong> pag-uugali<br />

ni Solomon noon. Ihambi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pagtatapat niya na i<strong>sa</strong> siya<strong>ng</strong><br />

“munti<strong>ng</strong> bata” <strong>sa</strong> Mateo 18:1–5; Mosias 3:19; o 3 Nephi<br />

11:37–38. Ipaba<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> kanila a<strong>ng</strong> I Mga Hari 3:10–14 at itano<strong>ng</strong><br />

<strong>sa</strong> kanila ku<strong>ng</strong> bakit nasiyahan a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>sa</strong> hili<strong>ng</strong> ni<br />

Solomon.<br />

Sabihin <strong>sa</strong> mga estudyante na isipin ku<strong>ng</strong> paano maihahambi<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> hili<strong>ng</strong> ni Solomon <strong>sa</strong> hihili<strong>ng</strong>in nila. Itano<strong>ng</strong>:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!