Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Sangguniang Manwal ng Guro para sa Lumang Tipan
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A<strong>ng</strong> Aklat <strong>ng</strong> Levitico<br />
Mga Mu<strong>ng</strong>kahi <strong>sa</strong> Pagtuturo<br />
A<strong>ng</strong> Video <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> <strong>Tipan</strong> pagtata<strong>ng</strong>hal 14, “A<strong>ng</strong> Batas<br />
ni Moises,” ay nagmumu<strong>ng</strong>kahi <strong>ng</strong> mga <strong>para</strong>an <strong>ng</strong><br />
pagtuturo <strong>ng</strong> batas ni Moises. Hindi ito nilayo<strong>ng</strong> ipakita <strong>sa</strong><br />
mga estudyante (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Gabay <strong>sa</strong> Video <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong> <strong>Tipan</strong><br />
<strong>para</strong> <strong>sa</strong> mga mu<strong>ng</strong>kahi <strong>sa</strong> pagtuturo).<br />
Levitico 1–27. A<strong>ng</strong> batas ni Moises ay tumulo<strong>ng</strong><br />
<strong>sa</strong> pagtuturo <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> mga alituntunin <strong>ng</strong><br />
eba<strong>ng</strong>helyo ni Jesucristo. Nakasentro ito <strong>sa</strong> apat na pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong><br />
alituntunin: pag-aalay o <strong>sa</strong>kripisyo, kalini<strong>sa</strong>n,<br />
paghiwalay <strong>sa</strong> makamundo<strong>ng</strong> mga bagay, at pag-alaala.<br />
(40–50 minuto)<br />
S M T W TH F S<br />
Dalhin <strong>sa</strong> klase a<strong>ng</strong> mga <strong>sa</strong><strong>ng</strong>kap <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> resipe. Anyayahan<br />
a<strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> estudyante na paghaluin a<strong>ng</strong> mga <strong>sa</strong><strong>ng</strong>kap na<strong>ng</strong><br />
hindi ibinibigay a<strong>ng</strong> resipe at gumawa <strong>ng</strong> ma<strong>sa</strong>rap na pagkain<br />
<strong>para</strong> <strong>sa</strong> klase. Matapos a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> minuto<strong>ng</strong> pagsisikap <strong>ng</strong> estudyante<br />
<strong>sa</strong> proyekto<strong>ng</strong> ito, talakayin ku<strong>ng</strong> gaano kahirap o<br />
kaimposible a<strong>ng</strong> gumawa na<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> resipe o manwal <strong>ng</strong> tagubilin.<br />
Itano<strong>ng</strong>:<br />
• Ano a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong> hindi pagsunod <strong>sa</strong> mga tagubilin?<br />
• Ano a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> pakinaba<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga resipe o mga manwal<br />
<strong>ng</strong> tagubilin?<br />
Ipalista <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> ilan <strong>sa</strong> mga manwal <strong>ng</strong> tagubilin<br />
na ginagamit <strong>sa</strong> Simbahan (tulad <strong>ng</strong> hanbuk <strong>ng</strong> Aaronic<br />
Priesthood at aklat <strong>ng</strong> Pan<strong>sa</strong>rili<strong>ng</strong> Pag-unlad <strong>ng</strong> mga Kabataa<strong>ng</strong><br />
Babae). Magpakita <strong>sa</strong> mga estudyante <strong>ng</strong> kopya <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong><br />
hanbuk <strong>ng</strong> Simbahan at talakayin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> kahalagahan<br />
<strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong> mga materyal.<br />
Anyayahan a<strong>ng</strong> mga estudyante na ba<strong>sa</strong>hin at talakayin a<strong>ng</strong><br />
pambu<strong>ng</strong>ad na materyal <strong>sa</strong> aklat <strong>ng</strong> Levitico na na<strong>sa</strong> kanila<strong>ng</strong><br />
gabay <strong>ng</strong> estudyante <strong>sa</strong> pag-aaral. Ipahanap <strong>sa</strong> kanila ku<strong>ng</strong><br />
paano nagi<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> manwal <strong>ng</strong> mga tagubilin a<strong>ng</strong><br />
aklat <strong>ng</strong> Levitico. Ba<strong>sa</strong>hin a<strong>ng</strong> Mosias 13:29–30 at itano<strong>ng</strong>:<br />
• Bakit kinaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga tao noo<strong>ng</strong> panahon ni Moises<br />
a<strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong> partikular na mga tagubili<strong>ng</strong> tulad <strong>ng</strong> batas<br />
ni Moises?<br />
• Paano<strong>ng</strong> maaari<strong>ng</strong> may halaga a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> hanbuk <strong>ng</strong><br />
mga tagubilin <strong>sa</strong> ati<strong>ng</strong> henerasyon?<br />
Ituro <strong>sa</strong> mga estudyante na a<strong>ng</strong> aklat <strong>ng</strong> Levitico ay naglalaman<br />
<strong>ng</strong> mga tagubilin tu<strong>ng</strong>kol <strong>sa</strong> apat na pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> alituntunin<br />
<strong>sa</strong> batas ni Moises. Magdrowi<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> apat na haligi <strong>sa</strong><br />
pi<strong>sa</strong>ra at pa<strong>ng</strong>alanan a<strong>ng</strong> mga ito <strong>ng</strong> pag-aalay, kalini<strong>sa</strong>n, paghiwalay,<br />
at pag-alaala. Ilarawan a<strong>ng</strong> bawat i<strong>sa</strong> <strong>sa</strong> mga alituntuni<strong>ng</strong><br />
ito at talakayin ku<strong>ng</strong> bakit mahalaga a<strong>ng</strong> mga ito noon.<br />
Gamitin a<strong>ng</strong> sumusunod na impormasyon at alinma<strong>ng</strong> komentaryo<br />
<strong>para</strong> <strong>sa</strong> Leviticus <strong>sa</strong> Old Testament: Genesis–2 Samuel<br />
(mga pahina 159–91) na inaakala ninyo<strong>ng</strong> makakatulo<strong>ng</strong>:<br />
1. Pag-aalay: A<strong>ng</strong> mga hayop noon ay iniaalay upa<strong>ng</strong> ituro<br />
<strong>sa</strong> mga tao na may i<strong>sa</strong><strong>ng</strong> Tagapagligtas, si Jesucristo, na<br />
100<br />
mag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>kripisyo <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay <strong>para</strong> <strong>sa</strong> kanila<strong>ng</strong> mga<br />
ka<strong>sa</strong>lanan (ti<strong>ng</strong>nan <strong>sa</strong> Moises 5:6–7). A<strong>ng</strong> <strong>para</strong>an <strong>ng</strong> pag<strong>sa</strong><strong>sa</strong>gawa<br />
<strong>ng</strong> bawat alay ay nagpaalala <strong>sa</strong> mga tao <strong>sa</strong> Pagbabayad-<strong>sa</strong>la<br />
<strong>ng</strong> Tagapagligtas bala<strong>ng</strong>-araw. Ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> mga<br />
hayop na iaalay na nakatugon <strong>sa</strong> tiyak na mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />
a<strong>ng</strong> napili, ku<strong>ng</strong> kaya’t sumisimbolo a<strong>ng</strong> mga ito<br />
kay Jesucristo.<br />
2. Kalini<strong>sa</strong>n: Sa ilalim <strong>ng</strong> batas ni Moises, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> mapanatili<br />
<strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> kalini<strong>sa</strong>n <strong>ng</strong> katawan. Kinabibila<strong>ng</strong>an ito<br />
<strong>ng</strong> wasto<strong>ng</strong> pagkain at pag-iwas <strong>sa</strong> mga tao at hayop na<br />
hindi malinis o may<strong>sa</strong>kit. A<strong>ng</strong> mga praktikal na batas na<br />
ito ay nakatulo<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> pagpapaalala <strong>sa</strong> mga tao na magi<strong>ng</strong><br />
malinis mula <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan <strong>sa</strong> pamamagitan <strong>ng</strong> pagsunod at<br />
pagsisisi.<br />
3. Paghiwalay: Iniutos <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>sa</strong> mga Israelita na huwag<br />
maki<strong>sa</strong>lamuha <strong>sa</strong> ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma<strong>ng</strong> tao <strong>ng</strong> mundo. Ito a<strong>ng</strong><br />
nagturo <strong>sa</strong> mga Israelita na ihiwalay a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>rili <strong>sa</strong><br />
kamunduhan, o <strong>sa</strong> ka<strong>sa</strong>lanan. Dahil darati<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> panahon<br />
na maninirahan sila <strong>sa</strong> pili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> napaka<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma<strong>ng</strong> mga tao<br />
(a<strong>ng</strong> mga Cananeo), kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> manatili<strong>ng</strong> kakaiba a<strong>ng</strong> uri<br />
<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pamumuhay at mga pamantayan <strong>ng</strong> paguugali.<br />
Hindi sila nararapat na mag-a<strong>sa</strong>wa <strong>ng</strong> mga hindi<br />
mananampalataya.<br />
4. Pag-alaala: Tinulu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> batas ni Moises a<strong>ng</strong> mga Israelita<br />
na maalaala ku<strong>ng</strong> paano sila pinagpala noon <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon,<br />
a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pamana (a<strong>ng</strong> mga halimbawa<strong>ng</strong> ipinakita<br />
<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga ninuno), at sila a<strong>ng</strong> pinagtipana<strong>ng</strong><br />
tao<strong>ng</strong> pinili <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. A<strong>ng</strong> mga pigi<strong>ng</strong>, pagdiriwa<strong>ng</strong>,<br />
at pagsunod <strong>sa</strong> araw <strong>ng</strong> Sabbath ay nakatulo<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> mga Israelita<br />
na lalo<strong>ng</strong> maalaala a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />
Isulat <strong>sa</strong> pi<strong>sa</strong>ra a<strong>ng</strong> ilan <strong>sa</strong> sumusunod na mga reperensya <strong>ng</strong><br />
banal na kasulatan. Hatiin <strong>sa</strong> mga grupo a<strong>ng</strong> mga estudyante<br />
at ipaba<strong>sa</strong> at ipatukoy <strong>sa</strong> kanila ku<strong>ng</strong> alin <strong>sa</strong> apat na suporta<strong>ng</strong><br />
alituntunin <strong>ng</strong> batas ni Moises a<strong>ng</strong> inilalarawan <strong>ng</strong> mga talata.<br />
• Exodo 12–13; 22:29; Levitico 1–6; 16; 17:11; Deuteronomio<br />
15:19–23 (Pag-aalay o Sakripisyo.)<br />
• Levitico 8:6; 10:10; 11–15; 22:6 (Kalini<strong>sa</strong>n.)<br />
• Levitico 18:3–5; 19:19; 20:23–26; Deuteronomio 22:9–11;<br />
26:18–19 (Paghiwalay.)<br />
• Levitico 23; Deuteronomio 8:2; 16; 26 (Pag-alaala.)<br />
Kapag natapos na<strong>ng</strong> pagtugmain <strong>ng</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong> mga<br />
banal na kasulatan <strong>sa</strong> mga alituntunin <strong>ng</strong> batas ni Moises, anyayahan<br />
sila<strong>ng</strong> magbahagi <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> ideya na<br />
natutuhan nila <strong>sa</strong> aktibidad. Ipatukoy <strong>sa</strong> mga estudyante a<strong>ng</strong><br />
mga ordenan<strong>sa</strong>, kautu<strong>sa</strong>n, o tagubilin na mayroon tayo <strong>ng</strong>ayon<br />
na tumutulo<strong>ng</strong> <strong>sa</strong> atin na ipamuhay a<strong>ng</strong> apat na alituntunin<br />
di<strong>ng</strong> iyon. (Halimbawa, a<strong>ng</strong> mga tu<strong>ng</strong>kulin <strong>sa</strong> Simbahan<br />
ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> <strong>sa</strong>kripisyo, a<strong>ng</strong> mga tipan <strong>sa</strong> binyag<br />
ay nagpapaalala <strong>sa</strong> atin <strong>sa</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> kalini<strong>sa</strong>n, a<strong>ng</strong><br />
Word of Wisdom ay tumutulo<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> mahiwalay tayo <strong>sa</strong><br />
ma<strong>sa</strong><strong>sa</strong>ma<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> lipunan, at a<strong>ng</strong> <strong>sa</strong>crament ay palagi<strong>ng</strong>
Change language