šumsko gospodarstvo

sredstava u različitim lokalnim prilikama u cilju pronalaska što savršenije
i ekonomičnije tehnike smolarenja.
Poznato je kakav je preokret u tehnici smolarenja proizvela nova
austrijska metoda uvađanjem boljeg i obazrivijeg načina zarezivanja kao
i efikasnijeg noža »bečkog hoblića« prema studijama prof. Dr Mazek-Fiala,
Beč, kao i poljska metoda (Edljinski, Švarc, Ezerski, Varšava).
Akoprem se ne može pomisliti, da se i na ovaj način smolarenja može
upotrebiti bilo kakav nož ili strug odnosno bilo kakva vrsta prskalice ili
količina kiseline u proizvoljnom trajanju, ipak se pri pravilnoj organizaciji
rada, svrsishodnom načinu zarezivanja uz prskanje odgovarajuće količine
kiseline određene koncentracije za stanovito vrijeme mogu postići
zamjerne prednosti u proizvodnji smole.
Dovoljno je spomenuti samo slijedeće koristi smolarenja sa stimulacijom:
1. Provađanjem žlijebova po samoj kori stabla ne zahvaća se u
kambij i ne šteti bijel. Ovakovim obazrivijim postupkom ne priječi se
drvo u prirastu, ne kvari kiselinom i ne uništava njegov najvredniji donji
dio debla. Zapažena je činjenica, da borova stabla smolarena stimulacijom
nisu toliko trpjela na bjelenicama od suše za vrijeme velike vrućine
1949. godine te da su u upoređenju s normalno smolarenim stablima zadržala
izrazito svježu zelenu boju iglica. Nadalje se na prerezu mogla
ustanoviti znatno veća širina proljetnog i jesenjeg tkiva godova, što
opravdava pretpostavku i živahnijeg prirasta,
2. Ušteda na radnom vremenu:
a) pri rumenjenju ne skida se onoliki sloj kore kao kod običnog
smolarenja,
b) za vrijeme radne sezone stablo se rjeđe zarezuje (12—15 mjesto
25—35 puta kao kod običnog smolarenja}.
Kad bi se u Americi prešlo na praktično smolarenje sa stimulacijom
(»bark.chipping, ecorcage avec stimulation a l'acide«), moglo bi se prema
izjavi šefa Instituta za-šumarska istraživanja Jugoistoka U. S. A. uštediti
najmanje jedan miilion radnih sati!
3. Ušteda na površini (veličini) bjelenice, koja proizlazi iz:
a) užih žlijebova i zbijenijeg načina zarezivanja (prije se među žlijebovima
ostavljao 2 cm širok pojas kore),
b) manjeg broja zarezivanja,' tako da će se na površini, na kojoj se
do sada smolarilo četiri godine, moći u buduće smolariti 6—-7V godina.
4. Dokaže li se, da se primjena stimulacije gljivom fusarium elateritium
f. pini može smatrati korisnom u industriji smolarenja, onda će se
prednosti navedene pod toč. 1—3 još u većoj mjeri potencirati.
5. Iverje borovih stabala industrijskog smolarenja, tretiranih sumpornom
kiselinom, može se u sulfatnom procesu dobro iskoristiti za proizvodnju
celuloze, te daje skoro iste prinose kao okruglo celulozno drvo. Prema
izvještaju tehničkog direktora R.'H. Stevens (National Container Corporation)
i rezultata ispitivanja podružnice Jug.-ist. Instituta za šum. istraživanja
u Lake City (Florida) prinos čiste celuloze sa stabala zarezivanih
i stimuliranih svake dvije sedmice za vrijeme od četiri godline iznosio
je 41.2% težine suhe tvari, dok je prinos običnog celuloznog drveta bio
prosječno 42°/o,
49