e-<strong>edukacja</strong> w <strong>kraju</strong>• menu użytkownika: oferuje narzędzia pozwalającena zarządzanie kontem użytkownika;składa się z następujących elementów: zakładkiOsoby (umożliwia przejście do spisu użytkownikówkursu), zakładki Aktywności, w którejznajdują się odsyłacze: Fora dyskusyjne, Książki(zawierają treści szkoleniowe poszczególnychlekcji), Quizy (baza wszystkich ćwiczeń), Słownikpojęć (wyjaśnia pojęcia użyte w treściach szkoleniowych),Wiki (umożliwia współredagowanietreści przez użytkowników kursu), Zadania(formularze umożliwiające przesłanie zadańzaliczeniowych) oraz Zasoby (wszystkie treścizamieszczone w kursie, coś w rodzaju zestawienia);znajdują się tam również: zakładkaSzukaj w forum, która daje możliwość przeszukiwaniatej części serwisu oraz Administracja,gdzie system gromadzi oceny poszczególnychćwiczeń i zadań; ważnym elementem tej częścimenu jest Profil, który nie tylko pozwalauzupełnić i aktualizować informacje na tematużytkownika, ale także jest miejscem, w którymmożna wybrać poziom kursu;• właściwa część kursu: składa się z kilku bloków,z których pierwszy stanowi tzw. częśćorganizacyjną, gdzie znajdują się odsyłacze doForum aktualności (tu zamieszczane są aktualneinformacje dotyczące zmian w treściach szkoleniowychoraz komunikaty osób prowadzącychkurs), Forum dyskusyjnego (przeznaczone dlaużytkowników kursu) i Słownika pojęć; umieszczonotu także informacje wstępne dotyczącestruktury szkolenia, praktyczne wiadomościprzydatne do zaliczenia kursu oraz Formularzedo przesyłania zadań zaliczeniowych; kolejnebloki zawierają lekcje, prezentacje stanowiącepodsumowanie, zadania do przemyślenia (ichwykonanie jest opcjonalne), zestawy ćwiczeńobowiązkowych oraz materiały dodatkowe(krzyżówki, quizy, ankiety, odsyłacze do zasobówzewnętrznych); ważnym elementem sątutoriale, czyli filmy instruktażowe i prezentacjestanowiące pomoc dla użytkownika przyrealizacji zadań zaliczeniowych, uzupełnioneo spis odsyłaczy do przydatnych, bezpłatnychaplikacji;• menu pomocnicze, w którym znajdują sięzakładki: Najświeższe wiadomości, Nadchodząceterminy (informacje dotyczące terminów przesyłaniazadań, kalendarz), Raport aktywności(informuje o tym, jakie zmiany zaszły w kursieod ostatniego zalogowania) oraz Barometrpostępów (wskazuje procentowy wynik z ćwiczeń;uzyskanie co najmniej 95 proc. powodujeautomatyczną aktywację odsyłacza z testemkońcowym).Rysunek 1. Strona główna kursu e-learningowego Login: BIBLIOTEKAŹródło: Login: BIBLIOTEKA, http://e-learning.biblioteki.org, [25.11.2010]38 e-<strong>mentor</strong> nr 5 (37)
Login: BIBLIOTEKA. Nowy kurs e-learningowy...Po wybraniu odpowiedniego tematu lekcji użytkownikzostaje przekierowany na strony „książki”.Przy pomocy menu górnego oraz menu pomocniczegomożna przechodzić do poszczególnych elementówkursu. Jeśli użytkownik chce poruszać się w obrębiejednej lekcji, może korzystać ze strzałek nawigacyjnych.Spis treści jest zestawieniem rozdziałówi podrozdziałów, których treść wyświetla się w okniegłównym. Informacje merytoryczne zostały wzbogaconeo ilustracje, schematy, studia przypadkóworaz liczne odsyłacze do zasobów zewnętrznych.Dużym ułatwieniem jest możliwość wydrukowaniapojedynczego rozdziału, kompletnej „książki” lubpobrania materiałów szkoleniowych w postaci skompresowanegopliku.Zaliczenie kursuObok treści szkoleniowych najważniejszą częśćkursu stanowią zadania, ćwiczenia oraz testy zaliczeniowe.Uczestnik musi rozwiązać:• ćwiczenia obowiązkowe odnoszące się do treściszkoleniowych (każda lekcja posiada odrębnyzestaw kilku ćwiczeń sprawdzających),• zadania opcjonalne do przedyskutowania naforum,• test końcowy składający się z 20 pytań (ewentualnietest poprawkowy złożony z 15 pytań),dostępny po wykonaniu wszystkich ćwiczeń,• zadania – projekty (uczestnik wykonuje 2 zadaniaobowiązkowe i 1 opcjonalne).Rozwiązania zadań – projektów należy przesłaćprzy użyciu wspomnianego formularza, pamiętając,by ich rozmiar nie przekroczył 50 MB. Terminprzesyłania zadania jest ściśle określony, a po jegoupływie formularz przesyłania zostaje zablokowany.Od tego momentu osoba sprawdzająca projekt (tutor)ma 30 dni na wystawienie odpowiedniej oceny wrazz komentarzem.Przygotowano dwa zestawy zadań – oddzielnie dlapoziomu podstawowego i rozszerzonego. Pierwszezadanie obowiązkowe jest wspólne dla obu poziomówi polega na przygotowaniu i zorganizowaniuimprezy kulturalnej lub oświatowej we własnejbibliotece. Wykorzystując wiedzę nabytą w trakcieszkolenia, należy opracować harmonogram działań,przygotować plakat, ulotki, filmy lub zdjęcia, a następnieudokumentować całe wydarzenie. Drugimzadaniem obowiązkowym na poziomie podstawowymjest stworzenie strony internetowej. Jeśli biblioteka,w której pracuje uczestnik kursu, posiada już takąstronę, należy stworzyć witrynę WWW na temattwórczości wybranego przedstawiciela świata kulturylub oświaty. Na poziomie rozszerzonym kursancibędą musieli przeprowadzić badanie satysfakcji użytkownikówbiblioteki za pomocą dowolnej metodybadawczej. Oprócz zadań obowiązkowych koniecznebędzie rozwiązanie jednego zadania opcjonalnego.Do wyboru jest kilka propozycji – m.in. założeniebloga bibliotecznego, przygotowanie prezentacjimultimedialnej na temat patrona swojej bibliotekioraz założenie profilu w dowolnym serwisie społecznościowym.Kurs będzie ukończony z wynikiem pozytywnym,jeśli użytkownik spełni następujące warunki: zaliczytest końcowy, rozwiąże wszystkie ćwiczenia orazzrealizuje duże zadania zaliczeniowe. W przypadkućwiczeń – jeśli nie uda się odpowiedzieć na pytanieza pierwszym razem – można próbować do skutku,bez żadnych konsekwencji. W przypadku testu końcowegonie ma możliwości podawania odpowiedzikilkakrotnie, dlatego też – jeśli komuś się nie powiedzie– przygotowany został test poprawkowy.PodsumowanieE-learning w polskich bibliotekach jest zjawiskiemstosunkowo nowym. Poza Bibwebem – jedynym ogólnopolskimkursem stworzonym przede wszystkimz myślą o bibliotekarzach – niewiele jest szkoleńadresowanych wyłącznie do tej grupy zawodowej.Z kolei te istniejące mają zazwyczaj charakter lokalnylub po prostu przyjmują formę szkoleń bibliotecznych.Login: BIBLIOTEKA ma być czymś więcej niżtylko kursem uzupełniającym stacjonarne szkoleniarealizowane w ramach Programu Rozwoju Bibliotek.Wzbogacenie treści o fachowe informacje z zakresubibliotekarstwa, uzyskane wsparcie ze strony wybitnychekspertów w tej dziedzinie oraz czerpaniez doświadczeń wyniesionych przy realizacji podobnychprzedsięwzięć w przeszłości pozwalają wierzyćw powodzenie tego projektu.NetografiaA. Habis i in., Planowanie pracy biblioteki, http://biblioteki.org/repository/PLIKI/DOKUMENTY/PODRECZNIKI/PLANOWANIE_PRACY_BIBLIOTEKI_FINAL.pdf.Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, http://www.frsi.org.pl/pl,fundacja.php.Login: BIBLIOTEKA, http://e-learning.biblioteki.org.Program Rozwoju Bibliotek, http://biblioteki.org.What is Blended Learning?, http://weblearning.psu.edu/blended-learning-initiative/what_is_blended_learning.Autor jest pracownikiem Instytutu Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.Zajmuje się szeroko pojętą problematyką e-learningu. Pracował przy realizacji kursu e-learningowego Bibweb, obecniewchodzi w skład zespołu twórców kursu Login: BIBLIOTEKA.grudzień 2010 39