e-edukacja w kraju - E-mentor

e-edukacja w krajuczynnikowej prowadzonej tą metodą wykazano testemsferyczności Bartletta, zakładając, że macierz korelacjizmiennych nie będzie macierzą jednostkową (czylitaką, która ma na przekątnej jedynki, a na pozostałychpolach zera), oraz za pomocą współczynnika Kaisera-Mayera-Olkina(KMO) 12 , badającego adekwatnośćmacierzy korelacji, przyjmując wartość progową 0,7.Przy ocenie trafności założono, że:• wartości własne wyodrębnionych czynnikówbędą większe od jedności (kryterium Kaisera),• zmienne tworzące poszczególne skale będąkorelowały co najmniej na poziomie 0,6 z pierwszągłówną składową tworzącą skalę (wartośćładunków czynnikowych większa od 0,6).Rzetelność badano z kolei, opierając się na metodziebadania spójności wewnętrznej skali. Przyjęto,że:• poszczególne zmienne skali będą skorelowanez sumarycznym wynikiem dla danej skali na poziomieco najmniej 0,4 (kryterium Kleine’a 13 ),• w badanych skalach współczynnik α Cronbachabędzie wyższy niż 0,7 (kryteriumNunnally’ego 14 ).Zdecydowano się także na włączenie do analizgrupy czynników określonych jako e-learning, którazawierała tylko jedną zmienną (jedno pytanie w kwestionariuszu).Mimo że w takim przypadku trudnozweryfikować trafność i rzetelność skali, założono,że docelowo grupa zmiennych e-learning powinna byćpowiększana wraz z naturalnym rozwojem e-learningui zdobywaniem kolejnych doświadczeń w wykorzystaniutej formy kształcenia przez uczących się (obecniewykorzystanie e-learningu jako metody transferuwiedzy wciąż nie jest powszechne). W związku z tymzaplanowano włączanie do skali pytań precyzującychkwestie blisko związane np. z przebytymi kursamie-learningowymi czy znajomością ich technologii.Analizę materiału statystycznego przeprowadzono,wykorzystując pakiet STATISTICA 9.0 15 .RezultatyZasadności przeprowadzenia analizy czynnikowejpoprzez wyodrębnienie głównych składowychdla skali ICT dowodzą rezultaty testu sferycznościBartletta oraz wartość współczynnika KMO. W teścieuzyskano wartość statystyki chi 2 = 356,43 (df = 15,p = 0,000), co pozwala na przyjęcie hipotezy, żedane mogą zostać użyte do wykonania analizy czynnikowej.Z kolei wartość KMO wynosi 0,85 i jestwyższa od założonej wartości progowej. W wynikuanalizy czynnikowej przeprowadzonej dla skali ICTwyodrębniono jeden czynnik o wartości własnejwiększej od 1 (3,095). Zmienne wchodzące w składskali posiadają wartości ładunkowe na poziomie od0,656 do 0,781. Wyodrębniony czynnik wyjaśnił 51,58proc. całkowitej wariancji. Zmienne korelują z sumarycznymwynikiem skali na poziomie od r = 0,506do r = 0,647, tym samym spełniając kryteriumKleine’a. Współczynnik α Cronbacha wyniósł 0,804i jednocześnie usunięcie jakiejkolwiek zmiennej nieprzyczyniłoby się do jego zwiększenia. Szczegółowedane zawarto w tabeli 2.Tabela 2. Macierz nierotowanych głównych składowych orazwyniki analizy spójności wewnętrznej dla skali określającejdeklarowany poziom kompetencji związanych z wykorzystaniemkomputerów i internetu (ICT)ZmiennaWartośćładunkuczynnikowegoKorelacjapytanie – skalaα po usunięciupytaniaICT_3 0,781020 0,638218 0,758754ICT_6 0,773601 0,646612 0,752827ICT_1 0,704920 0,547996 0,776242ICT_2 0,692822 0,534091 0,779462ICT_4 0,692058 0,539674 0,778825ICT_5 0,656134 0,506370 0,794313Wartość własna 3,094820Udział w wyjaśnianiu wariancjicałkowitej 0,515803α Cronbacha 0,803772Źródło: opracowanie własneDla zmiennych wchodzących w skład skali zainteresowaniewartość statystyki chi 2 w teście Bartlettawyniosła 423,23 (df = 10, p = 0,000), natomiastKMO = 0,78, w związku z czym można było przystąpićdo analizy czynnikowej. W przypadku tej skalirównież wyodrębniono tylko jeden czynnik o wartościwłasnej większej od 1 (2,974). Zmienne wchodzącew skład skali posiadają wartości ładunkowe od 0,696do 0,846. Wyodrębniony czynnik wyjaśnił 59,48proc. całkowitej wariancji. Zmienne korelują z sumarycznymwynikiem skali na poziomie od r = 0,541do r = 0,719, tym samym spełniając kryteriumKleine’a. Współczynnik α Cronbacha wyniósł 0,828i jednocześnie usunięcie jakiejkolwiek zmiennej nieprzyczyniłoby się do jego zwiększenia. Szczegółowedane zawarto w tabeli 3.W przypadku skali określającej deklarowanypoziom motywacji do nauki uzyskano w teście sferycznymwartość chi 2 = 273,67 (df = 6, p = 0,000),natomiast KMO = 0,77. Świadczy to o zasadnościprzeprowadzenia analizy czynnikowej, w wynikuktórej wyodrębniono jeden czynnik o wartościwłasnej większej od 1 (2,537). Zmienne wchodzącew skład skali posiadają wartości ładunkowe na po-12G. Wieczorkowska, J. Wierzbiński, Statystyka. Analiza badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007, s. 322.Konstrukcję ww. statystyk można znaleźć w: A. Stanisz, dz.cyt., s. 179.13P. Kline, A Handbook of Test Construction. Introduction to psychometric design, Methuen, Londyn 1986, s. 14.14J.C. Nunnally, Psychometric Theory, McGraw-Hill Book Company, Nowy Jork 1976, s. 245.15StatSoft, Inc. (2009). STATISTICA (data analysis software system), version 9.0, www.statsoft.com, [23.11.2010].26 e-mentor nr 5 (37)