e-edukacja w kraju - E-mentor

metody, formy i programy kształceniaw sposób niezgodny z oczekiwaniami pracodawcy.Szacuje się, że korzystanie z internetu w celach prywatnychprzynosi amerykańskim firmom wielomilionoweszkody finansowe wynikające bezpośrednio ze stratyczasu, który pracownicy mogliby poświęcić na wykonywanieswoich zadań 8 . Jednak oprócz bezpośrednichkosztów takich działań pracodawcy narażeni są na szeregczynników ryzyka związanych z wykorzystywaniemsieci przez pracowników, mających pośredni wpływna finanse przedsiębiorstwa. Należą do nich międzyinnymi straty wynikające z pobierania przez pracownikównielegalnego oprogramowania, rozsyłaniaspamu, a tym samym zmniejszania przepustowościłączy internetowych, przypadkowego lub umyślnegozawirusowania firmowego sprzętu czy nadszarpnięciawizerunku i dobrej reputacji firmy wśród obecnychi potencjalnych klientów. Na gruncie amerykańskimstosunkowo często dochodzi również do procesówsądowych wytaczanych z powodu rozsyłania przez pracownikówmateriałów zawierających treści pornograficznelub obraźliwe dla innych osób. Straty przynositakże zwolnienie pracownika, bowiem powoduje tokonieczność zatrudnienia nowej osoby na jego miejsce,a tym samym rozpoczęcia procesu rekrutacyjnegowymagającego dużych nakładów finansowych 9 .Należy jednak zadać pytanie o pozytywne skutki, jakiemoże mieć dla firmy fakt, że pracownicy korzystająz sieci w celach prywatnych. Po pierwsze możliwe jest,że pracownicy regenerują siły i odpoczywają, korzystającz internetu, co może być szczególnie istotne i miećkorzystny wpływ na pracę w zawodach wymagającychciągłej aktywności i tworzenia nowych rozwiązań 10 . Podrugie, jak wynika z National Technology Readiness Survey11 , pracownicy więcej czasu spędzają online w domu,wykonując zadania związane z pracą (średnio 5,9 godzinytygodniowo) niż w pracy, wykonując czynnościprywatne (średnio 3,7 godziny). Po trzecie wreszcie,jak zauważa W. Block 12 , możliwe jest, że pracownicy,którzy poświęcają czas na korzystanie z sieci w celachprywatnych mogą spędzać pozostałe godziny, pracującefektywniej niż pozostali, co w konsekwencji prowadzido ich wyższej produktywności. Zdaniem W. Blockaz czysto ekonomicznego punktu widzenia nie jestważne, ile czasu ktoś spędził na zakupach w sieci czyczatowaniu lub ile obowiązków zaniedbał, ważne jest,jakie rezultaty przyniosła jego praca.Reakcje pracodawcówFirmy w różny sposób radzą sobie ze zjawiskiemkorzystania przez pracowników z sieci w celach prywatnych.Z badań przeprowadzonych przez D. Greenfieldai R. Davisa 13 wynika, że w ponad 64 proc. przedsiębiorstw,w których pracowali badani, zdarzyły sięprzypadki udzielania pracownikom reprymendy lubnagany z powodu niewłaściwego korzystania z internetupodczas godzin pracy i najczęściej dotyczyło tokorzystania ze stron pornograficznych, czatów orazgier online. W 30 proc. przypadków firma postanowiłazwolnić pracowników, najczęściej z powoduprzeglądania i (lub) wysyłania materiałów pornograficznych.Oprócz restrykcyjnych metod, takich jakzwolnienie, firmy sięgają również po inne sposobyzarządzania dostępem do internetu. W zależności odbadanej próby w Stanach Zjednoczonych od 50 proc.do 80 proc. firm deklaruje, że posiada dokumentokreślający politykę korzystania z internetu 14 . Jestto jeden z pierwszych kroków, jakie podejmowanesą przez pracodawców, aby ograniczyć korzystaniepracowników z internetu w celach prywatnych.Badania skuteczności poszczególnych rozwiązańwskazują jednak, że tego typu dokumenty ocenianesą jako stosunkowo mało skuteczne w porównaniu dodziałań prewencyjnych i detekcyjnych (np. blokowanieniektórych stron WWW, monitorowanie wysyłanychwiadomości), monitorowania miejsca pracy (np. przyużyciu kamer, używaniu imiennych loginów) orazdziałań naprawczych (np. odbieranie premii osobomkorzystającym z sieci, udzielanie reprymend orazzezwalanie na prywatne korzystanie z internetuw czasie przerw) 15 . Stworzenie akceptowanej przezwszystkich pracowników polityki korzystania z internetumoże być jednak pierwszym krokiem na drodzedo zmniejszenia czasu, jaki pracownicy przeznaczająna surfowanie w sieci w celach prywatnych. Jest toprzede wszystkim tańsze niż inne formy wywieraniawpływu na pracowników (np. monitoring) i przynosimniej negatywnych skutków związanych z dyskomfortemwywołanym przez kontrolę 16 . Wewnątrzorganizacyjnapolityka internetowa ma jednak sens tylkowtedy, gdy pracownicy świadomie godzą się na jejwprowadzenie i są przynajmniej częściowo zaangażowaniw jej tworzenie 17 .8K. Young, Managing Employee Internet Abuse: A Comprehensive Plan to Increase Your Productivity and Reduce Liability, http://www.keithadkins.com/netaddiction/index.php?page=shop.product_details&flypage=flypage.tpl&product_id=46&category_id=13&option=com_virtuemart&Itemid=97&vmcchk=1&Itemid=97, [08.10.2010].9Tamże.10A. Oravec, Constructive Approaches to Internet Recreation in the Workplace, „Communications of the ACM” 2002, nr 45, s. 60–63.11National Technology Readiness Survey, dz.cyt.12W. Block, Cyberslacking, Business Ethics and Managerial Economics, „Journal of Business Ethics” 2001, nr 33, s. 225–231.13D. Greenfield, R. Davis, dz.cyt., s. 347–353.14K. Young, dz.cyt.15D. Mirchandani, A Dererrence Theory Perspective on Personal Web Usage, [w:] M. Anandarajan, C. Simmers (red.), Personal Web Usagein the Workplace: A Guide to Effective Human Resources Management, Information Science Publishing, 2004, s. 111–124.16S. Lichtenstein, P. Swatman, Internet acceptable usage policy, „Information Management & Computer Security” 1997, nr 5,s. 182–190.17P. Wallace, The Internet in the Workplace: How New Technology is Transforming Work, Cambridge University Press, Nowy Jork2004.16 e-mentor nr 5 (37)