30.07.2015 Views

Polacy w Danii: na Grenlandii

Polacy w Danii: na Grenlandii

Polacy w Danii: na Grenlandii

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>na</strong> świecie. Uczeni polscy uczestniczyli jed<strong>na</strong>k <strong>na</strong>dal również w ekspedycjach<strong>na</strong>ukowych innych państw. I tak w 1934 roku z<strong>na</strong>ny polski glacjolog, AleksanderKosiba, uczestniczył w duńskiej wyprawie geofizyczno-geodezyjnej <strong>na</strong> Grenlandię.Natomiast w okresie od maja do września 1937 roku przebywała <strong>na</strong> <strong>Grenlandii</strong>,pierwsza i jedy<strong>na</strong> dotychczas, polska wyprawa badawcza - glacjologicz<strong>na</strong>,zorganizowa<strong>na</strong> przez Polskie Towarzystwo Geograficzne i Wojskowy InstytutGeograficzny. Kierownikiem tej wyprawy, którą zresztą sam zorganizował, zostałwspomniany wyżej Aleksander Kosiba. Towarzyszyli mu <strong>na</strong>ukowcy różnychspecjalności: Antoni Gaweł, Alfred Jahn, Stefan Ber<strong>na</strong>dzikiewicz, StanisławSiedlecki, Rudolf Wilczek i Antoni Zawadzki. "Wyprawa miała <strong>na</strong> celu ustaleniewpływu, jaki wywierają topniejące lodowce i śniegi <strong>na</strong> kształtowanie terenu, wszczególności <strong>na</strong> przedpolu wielkiego lodowca. Dane te mogły wyjaśnić niejednązagadkę kształtowania się krajobrazu w Polsce w epoce lodowej i polodowcowej,kiedy to pokrywający <strong>na</strong>sz kraj ogromny lodowiec topniejąc pozostawił licznejeziora, doliny, usypiska złomu skalnego, żwiru i wydm piaskowych" (B. Kuźmiński).Polska baza <strong>na</strong>ukowa została zbudowa<strong>na</strong> 200 km od osady Ausiait uzachodnich wybrzeży <strong>Grenlandii</strong>, w fiordzie Arfersiorfik, u podnóża czołaogromnego lodowca. Obszar badań obejmował 300 km 2 i był pokryty w połowielodowcem i tundrą z rozlewiskami wodnymi. Był to teren ciągle mało zbadany,właściwie <strong>na</strong>dal dziewiczy. Toteż po drodze do miejsca przez<strong>na</strong>czonego <strong>na</strong> bazęuczestnicy wyprawy <strong>na</strong>potykali wzgórza i lodowce nie oz<strong>na</strong>czone <strong>na</strong> mapie i niemające <strong>na</strong>zw. Polscy uczeni opisywali nowoodkryte obiekty geograficzne i <strong>na</strong>dawaliim <strong>na</strong>zwy. Razem <strong>na</strong>dano 23 nowe <strong>na</strong>zwy związane z Polską i Polakami; <strong>na</strong>zwy tefigurują dziś <strong>na</strong> oficjalnych mapach <strong>Grenlandii</strong>. Niestety, B. Kuźmiński, autor książki"Polskie <strong>na</strong>zwy <strong>na</strong> mapie świata" (Warszawa 1967), wymienia tylko 10 spośród tych23 <strong>na</strong>zw, widocznie <strong>na</strong>jważniejszych. Oto one:* Góra Lwów - Mount Leopolis, 308 m wysokości, <strong>na</strong>zwa<strong>na</strong> od polskiego wówczasmiasta Lwowa, gdzie była siedziba Polskiego Instytutu Kartograficznego.* Góra Wawel - Mount Wawel, 332 m wysokości, <strong>na</strong>zwa<strong>na</strong> dla upamiętnieniaWzgórza Wawelskiego w Krakowie.* Góry Mościckiego - Mościcki Mountains, pasmo górskie do 386 m wysokości,<strong>na</strong>zwane <strong>na</strong> cześć Ig<strong>na</strong>cego Mościckiego, ówczesnego prezydenta Polski.* Góry Romera - Romer Mountains, pasmo górskie do wysokości 425 m, <strong>na</strong>zwane <strong>na</strong>cześć Eugeniusza Romera, profesora uniwersytetu we Lwowie i twórcy nowoczesnejkartografii polskiej.* Góry Śmigłego-Rydza - Śmigły-Rydz Mountains, pasmo górskie do 300 mwysokości, <strong>na</strong>zwane <strong>na</strong> cześć Edwarda Śmigłego-Rydza, ówczesnego marszałkaPolski.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!