slika politike - Jovan Despotović

polazna naznaka koja ukazuje na razloge, potrebe i ciljeve temeljnog preuređenja ovdašnjegkulturnog stanja i totalnog rekonstruisanja ukupnog kulturnog sistema već na samom početkustoleća koje je pred nama.Zbog toga izgleda da je 5. oktobra 2000. godine svemu - pa i ovome došao kraj!Da li?Republika, br. 252-253, 1-31. januar 2001.Dosije Srbijaili merenje stvarnosti devedesetihOčigledno da su Srbija i Jugoslavija posle izbora 24. septembra, a naročito nakon masovnognarodnog bunta 5. oktobra, i kao kruna, trijumfalne izborne pobede opozicije 23. decembra prošlegodine, postale prvorazredne mete internacionalnog interesovanja, i to ne samo u političkoj ravniveć i u drugim oblastima društvenog života. Tako su se ovde, u kratkom vremenu, nalašla nekolicinaorganizatora i menadžera - poput svojevrsnih "izvidnica" budućih nastupa naših umetnika uevropskim i svetskim centrima koji vrlo pomno istražuju i ocenjuju ovdašnju scenu devedestihpokušavajući da razumeju šta se to zaista dogodilo, a šta se to na fonu umetničkog stvaralaštvaodražavalo kao činjenica takve realnosti te da takvu sliku prenesu međunarodnoj javnosti.Jedan od tih, većih, poduhvata već se dogodio u Akademiji umetnosti u Berlinu gde je u na pozivFondacije Hajnrih Bel, čiji je predsednik mađarski književnik Džerđ Konrad (a koja je najavila iskoro otvaranje svoje kancelarije u Beogradu poput Soroseve fondacija koja je tokom protekledecenije odigrala prvorazrednu ulogu u održavanju one vrste kulture i umetnosti koja je od interesaza civilizovano društvo), od 19. novembra do 17. decembra 2000. organizovana izložba podnaslovom "Dosije Srbija - merenje stvarnosti devedesetih godina" koja će 16. januara o.g. bitiotvorena i u bečkoj Akademiji umetnosti.Naziv izložbe upućuje da se ona sastoji iz dva segmenta: jedan je artificijelni i čine je radovi desetautora i tri grupe umetnika u različitim medijima: fotografiji, videu, CD-romu i njeb-sajtovima, adrugi isto tako obiman i sadržajan načinjen je od stotinak dokumentarnih fotografija iz dnevnih inedeljnih novina na čijoj se osnovi, kao na nekoj neprekidnoj traci političkih i društvenih događaja,zapravo odigravala drama nastajanja te skoro egzotične čarolije serioznog stvaralaštva u najgorimdramama razaranja, tokom bombardovanja, izolacije međunarodne zajednice i temeljnih političkihpretumbacija koje je Jugoslavija preživljavala za to vreme, kao i o delatnosti šest nezavisnih ialternativnih kulturnih institucija koje su u ovom periodu sa krajnjim naporom uspevale da održekontakt sa svetom i da maksimalno omoguće i podrže vitalnost onog stvaralaštva koje će zaigurnoostati definitvnim znakom tog vremena.Svet je naravno za sve to vreme detaljno bio obaveštavan putem štampanih i elektronskih medija osvim ratovima koji su se vodili na prostorima bivše Jugoslavije, o etničkim čišćenjima, masovnimegzodusima, izrazima i stepenu diktature koja nas je pogodila itd, ali je mnogo manje bilo pravihinformacija o umetničkom stvaralaštvu koje je u takvim uslovima nastajalo i opstajalo. "DosijeSrbija" zapravo je prvi veliki događaj te vrste nakon političkih promena u Jugoslaviji koji je sačinjenna osnovu koncepcije dr. Irine Subotić sa nekolicinom saradnika a u organizaciji Centra za kulturnudekontaminaciju.Pet stonina kvadratnih metara izlagačkog prostora galerije Akademije umetnosti u Berlinu bio jejedini limit da se na dovoljno reprezentativan način odgovori na postavljen zahtev: da se prikažunajrelevantnije pojave na našoj umetničkoj sceni tokom protekle decenije - od politički nezavisnihumetničkih institucija, grupa i stvaralaca do dokumentarnog materijala, pre svega fotografija iisečaka iz štampanih medija koji su u katalogu sakupljeni u posebno urađeni "podlistak", a naizložbi su postavljeni kao vizuelna traka koja je prikazala čvorišne događanje koji pomažugledaocima da bolje razumeju i same artefakte kao neposredne ili indirektne produkte tih zbivanja.Otuda pored primera krajnje angažovanog stvaralaštva "Led-art" i "Škarta" ili Coraxa, ZvonimiraSantrača, Dragana Srdića, Darka Vukovića, Saše Stojanovića i Dejana Atanackovića prekosimboličkog i znakovnog rada u primerima Čedomira Vasića, Dušana Otaševića, Mrđana Bajića iBranka Pavića do čiste artificijelnosti na striktno estetičkom planu u slikama Marije Dragojlović.Pored crteža, objekata, intalacija i slika posebno su predstavljneni i radovi u drugim medijima:sajber-artu, CD-romovima, videu i fotografijama: Goranke Matić, Vesne Pavlović, Tanje Ostojić,Jelice Radovanović, Dejana Anđelkovića, Vesne Vesić, Vide Jocić, Zorana Naskovskog, Milice