Nova slika II - Jovan Despotović

53Postmoderni dijalogEnergična i kratkotrajna polemika skoro vođena između dve književničke generacije narelaciji postmodernisti – tradicionalisti pokazala je, bez isticanja estetičkih programa,potrebu za jednom novom smenom literarnih svetova. Mlađi, postmodernisti, zapavosadašnja srednja i vodeća generacija književnika i teoretičara književnosti (rođenihpedesetih godina), s razlogom je energično postavila pitanje neprirodno dugog trajanja ijoš manje oficijalnog statusa starijih, tradicionalista – čak ne ni modernista što bi semoglo očekivatim u srpskoj literaturi s obzirom na njihovu, u estetičkom, poeetičkom,vremenskom i svakom drugom smislu anahroničnost, ali zato vrlo čvrste drušvene iprofesionalne, dakle arbitrarne pozicije za živu književničku delatnost. Ali, kako se ovajsukob vodio jedino oko trenutnog primata, on zapravo i nije imao ambicije da dubljezađe u aktuelna pitanja savremene književnosti.Daleko od očiju šire javnosti, u stručnim časopisima, u nekim kataloškimpredgovorima autorskih i grupnih izložbi i na specijalizovanim simpozijumima, vodi sejoš jedna polemika, ovoga puta među teoretičarima i umetničkim kritičarima okoosnovnog pitanja (iz koga se mogu dedukovati mnogi njegovi derivati) formulisanog usintagmi moderna posle postmoderne?Ovu ideju izneo je teoretičar umetnosti Tomaž Brejc u tekstu pod istim naslovom(objavljenom u beogradskom časopisu Moment 11/12 iz 1988. godine) u kome onanalizira aktuelno slovenačko slikarstvo ukazujući na njegovu delimičnu promenu odtransavangardnog idioma prema specifikovanim formalističkim postavkama u tradiciji,ili u vezi, sa nekadašnjim fenomenima visokog modernizma. Sasvim bez neke vidljivijeveze sa Brejcovim razlozima, u srpsku kritiku se ovaj stav preselio uz jednu promenu: utekućoj polemici ta u biti upitna ideja postala je tvrdnja jer je iz autentičnog naslovateksta izostavljen interpunkcijski znak (pitanja). Genezu ovog procesa nadalje je u svezaoštrenijem sporu moguće pratiti u brojnim tekstovima novomodernista koji su preuzeliovu sintagmu i postmodernista koji su žustro pitali da li je baš tačan status nove (druge)moderne posle postmoderne.