Nova slika II - Jovan Despotović

145danas znatiželjni umetnici, uznemirenog stvaralačkog duha i žive imaginacije "iskaču" izzadatih okvira stilova svoje epohe, kojih po mnogim tumačenjima zaparvo i nema,upuštajući se u otvorene, literarno i palstički, potpuno oslobođene prostore novih formi.Težnja za kreiranjem "novog oblika" krajem civilizacije moderne, i krajem ovogmilenijuma, kod umetnika aktivnog duha ne rešava se samo na danas uobičajeni način,poput pretrage po primerima iz istorije umetnosti, već po pretragama unutrašnjih,vlastitih prostora memorije, iskustva, anravi, senzibiliteta individualnih mitologija unajširem, civilizacijskom polju u kome je tek delimično uključena i striktno kulturna iliumetnička i stvaralačka potreba.Jugoslovenski autor mlađe generacije, Zdravko Joksimović, spada upravo u takveumetnike čije je prisustvo na umetničkoj sceni u užem smislu, pre svega definisanopropozicijama i ciljevima opšteg civilizacijskog kretanja aktuelne umetnosti. Problemistvaranja oblika čiji su izgled i značenje saglasni globalnom kulturnom miljeu, predautore stavlja osnovnu nedoumicu: odgovornost prema vlastitom umetničkom podneblju,ukupnom duhovnom stanju neposrednog okruženja, pitanje kontinuiteta umetničkihprocesa s jedne strane, a sa druge, potreba "iskakanja" iz aktuelnih tenzija, civilizacijskogsunovrata, kulturnih lomova koji poput barijera stoje pred mladim stvaraocima daprimete i proces diskontinuiteta u umetnosti, skokovitosti iz jednog umetničkogshvatanja u drugo, preplitanje posve različitih uzora, plastički jezik koji se pre dešifrujespoljašnjim očiglednostima nego unutrašnjim naznakama različitih interpretatora.Tri rotonde načinjene od terakote nastale tokom 1993. godine ZdravkaJoksimovića pre svega govore jezikom vlastitog oblika, minimalnom plastičkomintervencijom i primarnom strukturom plitkog reljefa. Iako je vajar po obrazovanjuZdravko Joksimović se ne zadovoljava ograničenjima ovoga medija već proširujeplastičko delovanje svojih radova i prema kolorističkom stanju, čak prema uzoru"slikarstva bojenog polja". Ovakva strategija današnjih umetnika prema prepletimarazličitih uticaja koji treba da zadovolje njihovu znatiželju za razumevanjemnajosetljivijeg mesta u činu stvaranja: kada neki oblik postaje integralno umetničko delo,i kakvi ga uslovi (kreativni, duhovni, civilizacijski) dovode do tog stanja.No, kako ovi radovi nastaju i u postkonceptualnom iskustvu, oni su dakakoodgovrni i prema nekim uslovima koji su iz takvog kreativnog korpusa proistekli. Naprimer, potreba za ironijom, za traganjem sa metajezičkim stanjem unutar dela (naziviovih radova su "Igrališta"). Već smo primetili kako je u ovoj vrsti radova naglašenoigranje pravilima samog medija, zatim forme koja se može čitati na više načina uzavisnosti od plastičkih shvatanja i razumevanja "stilova" u umetnosti, pa sve doprobijanja do različitih nivoa interpretacije namera i ciljeva autora. Očigledna je jednaveoma velika slojevitost značenja ovih, na prvi pogled redukovanih dela do njihovihosnovnih osobina: (medijskih), materijalnih (glina), oblikovnih (raster polja na ovalu).Suština razumevanja ovog tipa rada je u poštovanju ovih osnovnih svojstava,vidljivog stanja umetničkog predmeta, njegovog pojavnog oblika, upravo prigodnogstanja. Traganje za istinom mogućnostima nekog nekog materijala koji se u umtnostiupotrebljava, poštovanje pravila da se ne ide protiv same prirode, ili prirodnog stanjamaterijala, a time i umetničkog dela, prividi nas razumevanju da je današnji artificijelnipredmet nastao u jednoj užurbanoj alhemijskoj duhovnoj aktivnosti koja kao vrhovniprincip stvaranja odrđuje materijalno stanje mnogobrojnih privida koji umetnikaokružuju te njihovu racionalizaciju, strukturiranje i otelotvorenje do stanja prvog oblika ipriamrnog značenja.