Nova slika II - Jovan Despotović

142modernističkim fazama, kao da postaje očigledno da i nadalje sve traje, ali i da jeistovremeno sve izmenljivo. Ta dvostrukost estetičkih merila u savremenoj umetnostiopaža se u gotovo svim pojedinačnim primerima u njenom main tream-u.Lirska apstrakcija je praktično i teorijski fomulisana krajem pete decenije.Fenomenologija tog slikarstva počiva na utiskivanju psihičkih improvizacija umunjevitom procesu gestualnosti po površini platna slike. Takvi nesvesni, motoričkipotezi formirali su poznate kolorističke arabeske u samom međuprostoru između slikanjai crtanja. Posmatrajući plastičke sadržaje novh slika-crteža Gordana Nikolića, uformalnoj analizi, moglo bi se doći do približno istih zaključaka, što bi ga povezalo saklasičnim stilom lirske apstrakcije.Ako se za početni obrazac promenjenog tumačenja uzme strukturalističkapostavka po kojoj je pesma verbalna ikona, i ako se ona primeni na likovnu umetnost,analogno bi se reklo da je slika plastička poema. Skoln sam tome da bi se celokupnaestetika lirske apstrakcije mogla svesti na jednu takvu definiciju.Postupak koji je u novije vreme razvio Gordan Nikolić, takođe u velikom ciklususlika-crteža, u semiološkom smilsu, ide za tom idejom redukcionizma, plastičkog prizoran znak, a moguća definicija slike kao plastičke poeme – ovde treba da bude dopunjenaidejom njene svedenosti, razgrađenosti, ekonomičnosti sredstava koja odvode dodirektnog smisla poput svedenosti haiku pesama. Iako očigledno velikih energetskihkapaciteta koji potpuno odgovaraju potencijalima njegovof fisisa, što se dokazujeenormnom produkcijom radova u kratkom periodu, šta više, treba imati na umu da jesvaka od ovih slika-crteža više puta premazivana osnovnom bojom te nanovo likovnoformulisana, Gordan Nikolić je odnedavno uveo u prizor svedeno slikovno polje sve dobazičnog znaka, sve do lapidarne forme koja je po sadržaju zatvorena u elementarnustrukturu, a po značenju ona je otvorena za mnoštvo individualnih interpretacija. Ovavrsta tumašenja tumačenja, semiologija pikturalnog stanja umetničkog predmeta,potvrđuje da se ovde radi zapravo o neprojektivnom slikanju, opet za razliku od svojihistorijskih primera lirske apstrakcije i gestualnog slikarstva, koje je izričito projektovanou glavnoj matici poznog duha modernizma iz sredine ovog veka.Razgrađivanje slikovnog polja kao izrazito inverzan postupak u odnosu nastrategiju svojih preteča koji se uzimaju kao modeli – uzorci kod kojih je pikturalnostpostignuta u drugim procesima konstruisanja i rekonstruisanja, dakle, dekonstrukcija je uprocesu čitanja plastičkog teksta istovremeno strateška disciplina koja je u vlastitommediju (jezičkom tekstu, ili pismu) tražila i ustanovljavala one estetičke elemente koji supo definiciji gradivni, primarni i fundamnetalni. U ovom slučaju oni nikako nisu konačniishodi procesa slikanja, već polazna stanja, pa su i iz tog razloga oni na suprotnom poluod svojih izvornih stilskih konfiguracija. Ako se na ovaj način gleda, moguće jezaključiti kako je modernizam u dvadesetom veku konačno načinio pun krug, zapravovremensku spiralu kada se zna da je tokom svake nove stilske formacije, menjajući se iponavljajući, umetnost podizala vlastite jezičke sadržaje na viši nivo, i sada u eripostmoderne pradigme, započinje inverzno kretanje kao da se u ponekim duhovimaponovo privikava na već utvrđeni inventar koji je poput legata prenet u ovo zaključnovreme krajnjeg, konačnog utvrđivanja elemenata, onih iz kojih se i sastoji njen medijskijezik. Istorija umetnosti XX veka upravo i jeste istorija strategija i metoda građenja irazgrađivanja samog teksta – slikovnog jezika plastičkog oblikovanja.Galerija Zepter, Beograd, mart-april, 1996.