Plani Kombėtar pėr Menaxhimin e Mbetjeve - Riciklimi.al

6. KUADRI EKONOMIK I IMPLIKIMIT FINANCIARPlani Kombetar i Menaxhimit te Mbetjeve eshte dizenjuar ne menyre te tille qe jane marre ne konsideratedy faza te ndryshme te zhvillimit:o Faza Financiare 1: (2010 - 2015), e cila do te jete faza para pranimit ne BE, dheo Faza Financiare 2: (2015 - 2025), e cila do te jete periudha e zhvillimit pas pranimit ne BEKeto dy faza zhvillimi kane implikime te ndryshme per sa i perket financimit te menaxhimit te mbetjeve.6.1 Burimet e FinancimitPika e nisjes në përndarjen e kostove të menaxhimit të mbetjeve në të ardhmen është parimi i ndotësipaguan qe do të thotë që prodhuesit e mbetjeve duhet të paguajnë koston e plotë të menaxhimit tëmbetjeve të tyre. Sidoqoftë, ndërkohë që kostot e mbledhjes së mbetjeve dhe hedhja do të sigurohen ngaprodhuesit e mbetjeve, përseri ka një problem financiar, meqënëse ka edhe shpenzime kapitale sitransporti dhe asgjësimi, dhe nuk mund te pritet qe te gjitha shpenzimet kapitale te mbulohen nga tarifat epaguara nga familjet.6.1.1 Faza e 1-re Financiare: (2010 – 2015)Supozohet që qeveria Shqiptare (qendrore, rajonale dhe lokale) te pakten si fillim, do të marrë iniciativen tëvendosë impiantet për mbledhjen dhe derdhjen e mbetjeve. Kjo do të përfshijë rritje në shpenzime, edhepse këto shpenzime do të plotësohen eventualisht nga prodhuesit e mbetejve.Shteti, komunat ose buxhetet komunaleNë të kaluarën dhe ende aktualisht , qeveria qendrore ka marrë një rol udhëheqës në financimin einvestimeve kapitale apo studimeve të realizueshmërise në sektorin e menaxhimit të mbetjeve. Kjo mund tëjetë me ose pa bashkë-financimin nga komuniteti i donatorëve ndërkombëtar dhe mund të jetë pjesë ebuxhetit të rregullt ose një shpërndarje e veçantë destinuar për t'u marrë me një situatë e njëhershme osetë veçantë. Për shembull shumat në lekë 100 milion , 380 milion dhe 1500 milion ishin të planifikuara 15 ngaMinistria e Punëve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit për 2009, 2010 dhe 2011 respektivisht.Ligji evropian, dhe së shpejti ligji shqiptar, kërkon që shpenzimet e plota të administrimit të mbetjeve duhet(ti nënshtrohen përballueshmërisë të kritereve) të mbulohen nga prodhuesit (ose mbajtësit) e mbetjeve. Tëpaktën në afat më të gjatë, si rjedhim, financimi i qeverisë qendrore për administrimin e mbetjeve do të jetëfazuar jashtë. Megjithatë në vitet e ardhshme kur Shqipëria te ketë përmirësuar praktikat e menaxhimit tëmbetjeve të saj në përputhje me praktikat moderne, në mënyrë për të trajtuar një nga problemet më tëngutshme kombëtare për mjedisin, do të ketë nevojë për investime të konsiderueshme dhe ndërsa tëardhurat e shumë familjeve mbeten të ulëta do të vazhdohet të kete nevoje për financim shtetëror.Pavarësisht nga çdo gjë tjetër, bashkë-financimi kombëtar do të kërkohet nga IPA para pranimit, dhe nënKohezionin dhe financimin ERDF pas pranimit. Shumica e kësaj do të duhet të vijë nga buxheti i shtetit. Përshembull në supozimet e bëra dhe në mënyrë që të përfitohet plotësisht nga fondet e BE-së nën ERDF paspranimit, Shqipëria do të duhet të gjejë 7.6 milion € në vit pëe bashkë-financim kombëtar për cdo 4 vjet paspranimit vetëm për administrimin e mbetjeve, dhe shumica e kësaj do të duhet të vijë nga buxheti i shtetit 16(shih më poshtë mbas pranimit në BE: grante nga fondet strukturore (ERDF dhe CF)). Pas kësaj, roli iqeverisë qendrore në financimin e sektorit të administrimit të mbetjeve duhet të jetë në mbarim.15 Shenim: me teper se planifikuar eshte buxhetuar. Keto shuma nuk alokohen apo tu disburohen domosdoshmerisht projektevembi mbetjet16 Kjo bazohet ne supozimin e nje bashke financimi kombëtar prej nje minimumi 20% sic eshte aplikur ne Rumani dhe ne Bullgarine raundin e fundit te pranimit.88