Plani Kombėtar pėr Menaxhimin e Mbetjeve - Riciklimi.al

Menaxhimi i mbetjeve në Shqipëri është në një nivel shumë të ulët. Edhe pse nivelet e prodhimit tëmbetjeve janë nën mesataren, sistemet e grumbullimit dhe heqjes së mbetjeve janë të prapambetura dhepër këtë arsye rezulton se dëmtimet mjedisore janë relativisht të larta. Niveli aktual i riciklimit është shumë iulët.Ndryshimi i kësaj situate do të kërkojë kohë, përpjekje dhe investimeve të konsiderueshme. Një sipërmarrjee tillë duhet të jetë e planifikuar mirë në nivel lokal, rajonal dhe kombëtar. Për këtë arsye, fokusi kryesor iobjektivave të hershme për këtë sektor është zbatimi i një sistemi planifikimit të thjeshtë por efektiv. Këtoplane do të identifikojnë investimet ne harqe kohore afatshkurtër dhe afatgjatë dhe nevojat për mbështetje.Këto mund të formulohen në projekte që mund të financohen përmes fondeve të projekteve të Financuarapër Mjedisin (project pipeline). Objektivat në terma afatshkurtër të identifikuara për mbetjet, përqëndrohennë aspekte të nevojshme për të mundësuar alternativat e investimeve për heqjen e mbejtjeve në tëardhmen.Duke parë nivelin e punës së kërkuar për të arritur standardet e Komunitetit Europian, procesi i planifikimitështë i ndarë në dy faza. Faza e parë përfshin përgatitjen e planeve lokale dhe rajonale për të adresuarnevojat afatshkurtra dhe afatmesme. Përputhja e plotë me legjislacionin e Komunitetit Europian nuk do tëjetë e mundur në këtë fazë të parë. Kjo fazë e parë do të sigurojë të dhënat e nevojshme dhe informacionetpër fazën e dytë që do të iniciohet nga Plani Kombëtar për Menaxhimin e Mbetjeve.Plani Kombëtar për Menaxhimin e Mbetjeve do të përcaktojë strukturën për një rishikim të dytë të planevelokale dhe rajonale. Ky rishikim i dytë do të çojë në përputhje të plotë me zbatimin e legjislacionit tëKomunitetit Europian të menaxhimit të mbetjeve. Procesi i hartimit të planeve të menaxhimit të mbetjeve dotë menaxhohet dhe koordinohet nga grupet e punës për zonat e mbetjeve për secilin nga 12 rajonet embetjeve 1Gjithsesi, t'u ngarkosh zonave të mbetjeve dhe autoriteteve vendore të përgatisin planet nuk do te jetë emjaftueshme. Udhëzimi, standardet (për grumbullimin, trajtimin dhe hedhjen), hartimi i projekteve tëstandardizuara dhe mbështetja teknike duhet t’u ofrohen zonave të mbetjeve dhe autoriteteve lokale për tëgarantuar cilësinë e përshtashme të planeve dhe që rezultatet e tyre të jenë të krahasueshme.Realizimi i planeve do të kërkojë identifikimin e projekteve prioritare dhe kategoritë për mbetjet prioritare qëdo të zbatohen nëpërmjet mekanizmit të projekteve pipeline. Implementimi i projektit do të bëhet vetëm nëmomentin e dorëzimit dhe aprovimit të një plani zonal te mbetjeve të përshtatshëm dhe të besueshëm ngaministritë përkatëse të Mjedisit dhe Punëve Publike. Fillimisht do të ketë një zbatim të projekteve prioritareekzistuese për të cilat përgatitjet e nevojshme janë bërë në një standart të pranueshëm. Më pas projektetdo të identifikohen në bazë të produktit të planeve të menaxhimit të mbetjeve të përgatitura në nivel lokaldhe rajonal.Aktualisht legjislacioni i Komunitetit Evropian është i përqëndruar në zbatimin e repte të hierarkisë sëmbetjeve dhe në zvogelimin e gropave grumbulluese si vënd i vetëm i hedhjes së mbetjeve. Përderisaobjektivi afatgjatë i kësaj strategjie duhet të jetë në përputhje me këto kërkesa, atëherë do të ishte enevojshme një zgjidhje pragmatike me kosto më të ulët në nje hark kohor nga afatshkurtër ne afatmesem.Është e qartë se ky plan duhet të pasqyrojë saktë aspiratat e Shqipërisë në dy periudha kohore, të Parapranimitdhe Post-pranimit ku fondet në dispozicion, si dhe mekanizmat e financimit, do të jenë rrënjësishttë ndryshme. Seksioni ekonomik i planit i adresohet të dyja këtyre fazave në zhvillimin e Shqipërisë dhepërcakton synimet realiste në periudhat përkatëse. Si i tillë, është rekomanduar që për periudhën deri në2015 gropat grumbulluese do të jenë metodat kryesore për hedhjen e mbetjeve urbane. Gjatë kësaj koheprojektet kanë nevojë të zhvillohen dhe zbatohen për të zvogeluar sasinë e mbetjeve për t’u zhvendosurdhe për të zhvilluar alternativa zëvendësuesë për heqjen e mbetjeve të gropave grumbulluese.Është gjithashtu e rëndësishme që një qasje realiste është marrë mbi standardet e gropave grumbulluesetë cilat janë të përshtatshme në kushtet shqiptare. Ndërsa ndërtimi i landfill-eve moderne, sipas të gjithakarakteristikave të këtyre zonave më të avancuara në Evropë, mund të jenë të zbatueshme në një numër tëvogël vendesh ku u shërbejnë zonave më të mëdha urbane, të tilla projekte nuk do të ishin realiste në zonamë periferike me dendësi më të ulët të popullsisë. Zgjidhje alternative duhet të gjenden për këto zona ruraledhe ky plan analizon mundësitë lidhur me këtë.1-Rajoni i Korçës ka përgatitur tashmë një plan me ndihmën e projektit të menaxhimit të mbetjeve SIDA, gjithashtu rajonet e Durrësit dhe Vlorës.8