Plani Kombėtar pėr Menaxhimin e Mbetjeve - Riciklimi.al

Virtualisht nuk ka shërbime menaxhimi të MR dhe objekte të trajtimit ne Shqipëri – me përjashtim tëdepove, ku kimikate të dala nga përdorimi nga kompanitë publike jane rezervuar në kushte të dyshimta. Kjodo të thotë që pothuajse gjithë MR përfundojnë në mjedis, të pakontrolluara.Tipare Negative tipike për Shqipërine dhe të tjera shtete ne tranzicion janë:· Industria e mëparshme publike pësoi kolaps ose përdor teknologji shumë të vjetëruar që gjeneronshumë mbetje dhe raste serioze të ndotjes së tokës.· Shumica e industries ka kufizime të rënda ekonomike dhe nuk është e gatshme të paguajë përmbrojtjen mjedisore, duke përfshirë këtu Menaxhimin e MR· Administrimi mjedisor është i pamjaftueshëm dhe pa eksperiencë.· Përforcimi i ligjit për mjedisin është i dobët për shkak të prioritarizimit të dobët politik të cështjevemjedisore dhe sistemit të pazhvilluar ligjor.· Të tjera shtete mund të përpiqen të përdorin kontrollin inefficient të mjedisit duke importuar ilegalishtMR dhe i depozituar ato apo për ti përdorur si lëndë të parë ne vend.Një tipar specifik për Shqipërine është që një burim madhor i MR është pastrimi i zonave industrialehistorike, të ashtuquajtura pika të nxehta, ku toka dhe ndërtesat janë infektuar rënde nga kimikate tëindustrisë qe nuk operon më. Zgjerimi dhe serioziteti i këtyre zonave të nxehta është e jashtëzakonshme nëkrahasim me madhësine e ekonomisë aktuale të Shqipërisë. Kostot e pastrimit dhe të derdhjes të këtyrembetjeve nga rehabilitimi I vendeve nuk mund ti ngarkohen ndotësit. Për fat të mirë komuniteti internacionalështë angazhuar për të investuar.Mbetjet shqetsuese inorganike qe mund të groposen , vlerësohen se për 10-20 vitet në vazhdim më shumëMR priten nga pastrimi i zonave të ndotura sesa nga gjithë burimet e tjera sëbashku 9 . Kjo paraqitet neTabelen 1. Një pjesë e MR inorganike pritet gjithashtu nga ndarja nga mbetjet bashkiake, por sasia nuk dotë jetë e rëndësishme. Për shembull në Finlandë vetëm 2.5- 3% të prodhimit vjetor të MR ishte nga burimetë tjera jo industriale 10 .Tabela 4.3.1: Permbledhje e te gjitha burimeve te pritshme te MR drejt landfill-eve te MRBurimet e MRSasiaVlerësim i ulet (Ton)Vlerësim i larte (Ton)Rehabilitimi i Hot spoteve 22,860 79,030MRr nga magazina te vjetra industriale 200 2,000Industri ekzistuese prej 10 – 20 vjetesh 22,400 57,400Asbest nga shkaterimet 100 200Hi nga central elektrik 500 1,500TOTAL 46,060 140,130S’ka inventar per shumen e prodhimit organik te mbetjeve te rrezikshme ne Shqiperi.Çdo strategji efektive per mbetjet e rrezikshme duhet te permbaje perberesit e meposhtem:· lehtesirat fizike jane te nevojshme per trajtimin dhe shkaterrimin e mbetjeve te rrezikshme· ndotja dhe pastrimi i tokes duhet te mbahet parasysh si nje burim i madh i mundshem per mbetjet errezikshme; rehabilitimi i tokes duhet te kryhet ne menyre qe te perballet me hot spot-et etrasheguara dhe aktivitetet ndotese ekzituese· dikush duhet t’i financojë këto lehtësira dhe projekte, qoftë nga sektori privat, publik, ndërkombëtarose një përzjerje e tyre· shërbimet nevojiten për analizimin, mbledhjen dhe transportimin e mbetjeve të rrezikshme nëvendet e trajtimit si dhe për studime apo projekte mbi pastrimin e hot spot-eve9 Projekte te landfillit te mbetjeve te rrezikshme, studimi Baseline, pjesa e II, draft 21.1.2005, f. 3510 Statistikat mbi mbetjet pr raportin e Finlandes mbi zbatimin e direktivave te mbetjeve (75/442/EEC), per mbetjet e rrezikshme (91/689/EEC) dhe per kanalizimet eujrave te zeza (86/278/EEC)59