prona shtetërore drejt njësive vendore: sfidat e transferimit dhe të ...

PRONA SHTETËRORE DREJT NJËSIVEVENDORE: SFIDAT E TRANSFERIMIT DHE TËMENAXHIMITDorina NIKOLLACo-PLAN, Instituti për Zhvillimin e Habitatit

RACIONALJA E TRANSFERIMIT TËPRONAVE SHTETËRORE Decentralizimi i funksioneve Prona si mjet për forcimin e autonomisë vendore Prona si burim për zhvillimin ekonomik lokalCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit2

Co-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit3

EKSPERIENCA NGA RAJONIPrivatizimi reduktim i pronësMarëveshje qeraje, PPP, rritja e vlerës së aseteveSisteme të integruara të shërbimeve, planifikimiturban, kadastrës, taksave & aseteveMenaxhimi i pronës – proces strategjik vendimmarrjeAuditim i formave të përdorimit të aseteveKohëzgjatja e transferimit, mesatarisht 6-7 vjetCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit4

Inventarizimi296 – inventarizuar73 - në fazë miratimi inventarësh3 njqv - nuk janë inventarizuarTransferimi24 njqv (6%) - transferuar82 njqv (22%) – miratim listash përf.Rregjistrimi në fazë fillestareCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit5

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin eHabitatit6

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin eHabitatit7

SA KUSHTON RREGJISTRIMI I PRONAVE?Njësia Q. VendoreNr iPronaveKosto lekë/banorëRaportikosto/tëardhura ‘08B. Durrës 1211 19 0.5 %B. Fushë - Krujë 713 91 3%K. Vranisht 98 90 13%K. Qendër Skrapar 711 350 45%* Tarifa mesatare për rregjistrimin e pronave 3000 LEKE (1000-4500 L.)Co-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit8

POTENCIALI EKONOMIK I PRONAVENj.Q.V.Nr iPronaveNr. Pronave përzhvillimekonomikVlera e pronaveB. Durrës 1211 47 1,6 miliard LekëB. Fushë - Krujë 713 5 8,3 milion LekëB. Durrës ~5% normë minimale e fitimit (interesi i bonove të thesarit) Potenciali: 80 milion Lekë ~ 9% të të ardhurave të veta të Bashkisë ‘08 E krahasueshme me taksën e ndërtesës për vitin 2008 ~ 10% B. Durrës: Kosto e rregjistrimit 2.7% e vlerës së pronave zh. ekonomik. B. Fushë-Krujës: Kosto e rregj. 26% e vlerës së pronave zh. ekonomik.Co-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit9

SFIDAT E TRANSFERIMIT TEPRONAVE Tarifat e rregjistrimit të papërballueshme veçanërisht nga njqv me tëardhura të kufizuara PV nuk ka nxitje të mjaftueshme për të rregjistruar asetet publike sirrugë, trotuare, shkolla, parqe, etj. Rregjistrim me dy shpejtësi? Afati i rregjistrimit & gjobat Paparashikueshmëria e kohës kur ndodh transferimiCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit10

EUROPAQENDROREINVENTARIZIMTRANSFERIMMENAXHIMMBARESHTIMI PRONAVE1990 2000 2008199020012008SHQIPERIAINVENTARIZIMTRANSFERIM?MENAXHIMMBARESHTIMI PRONAVE

DUALIZMI I PRONAVE “Në Përdorim” Afati i përdorimit Kostot e rregjistrimit Si mund t’i ‘çlirojmë’këto prona?PRIVATIZIM/KTHIM PPP SEKTORI PUBLIK“Në përdorim”Menaxhuar ngasektoriprivatMarëveshje përzhvillimin epronës nga palëtMenaxhuar ngasektoripublikCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit12

Pushteti vendor në rolin e harmonizuesit të interesave esektorit privat dhe publik për të zhbllokuar pronat ‘nëpërdorim’ me qëllim zhvillimin ekonomik vendorCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit13

MENAXHIMI I ASETEVERajoni:Shqipëri Akte të Menaxhimit të Pronave Politika fiskale të cilat kuadrojnëprocesin e privatizimit-Kroaci – 8% të të ardhuravevendore nga qeraja e asetevepublike Privatizimi i pronës Mbarështimi i pronësPse njësitë vendore nuk blejnëprona?Co-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit14

STREHIMI SI FUNKSION I QEVERISJESVENDOREPamundësia përt’iu përgjigjurkërkesës përstrehimInformalitetPV përmes pronësmund të adresojënevojat për strehimCo-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit15

DISKUTIME Në kushtet aktuale çfarë mundësish krijon transferimi ipronave për fuqëzimin e njësive të qeverisjes vendore dhezhvillimin ekonomik lokal? Cilat mund të jenë mekanizmat për zhbllokimin e pronave‘në përdorim’? A kanë kapacitete njqv-të për t’i zhvilluarkëto zona?Çfarë do ndodhë pas transferimit? Sa konsiderata kemimbi mënyrat si do të menaxhohet prona publike?Co-PLAN, Instituti perZhvillimin e Habitatit16