Listy perskie - Wolne Lektury

przypuszczam, że nie sam, własnymi rękami, zabiłeś to zwierzę? — Owszem, odparłem.— Och, w takim razie, spełniłeś czyn ohydny, którego Bóg nie przebaczy ci nigdy, rzekłsurowo: skąd możesz wiedzieć, czy dusza twego ojca nie obrała sobie mieszkania w tymbydlęciu? Wszystkie te rzeczy, panie, wprawiają mnie w bezgraniczny zamęt: niepodobnami ruszyć głową, abym nie bał się obrazić ciebie; chciałbym ci się wszelako podobać i obrócićna to życie, które mi dałeś. Nie wiem, czy się mylę; ale sądzę, że aby to osiągnąć,najlepszym sposobem jest żyć jako dobry obywatel w społeczeństwie, w którym mniepomieściłeś, i jako dobry ojciec w rodzinie, którąś mnie obdarzył.”Paryż, 8 dnia księżyca Chahban, 1713.LIST LII. ZAI DO USBEKA, AYżU.Mam ci oznajmić wielką nowinę: pogodziłam się z Zefis; seraj, rozdarty między nas dwie,uspokoił się. Brak jedynie ciebie w tym miejscu, kędy zamieszkał pokój: przybywaj, drogiUsbeku, przybywaj święcić tryum miłości.Wydałam dla Zefis wielki festyn, na który zaprosiłam twą matkę, żony i znamienitszenałożnice; ciotki twoje i krewniaczki były również: przybyły konno, okryte ciemnąchmurą zasłon i szat powłóczystych.Nazajutrz wyjechałyśmy na wieś, gdzieśmy miały nadzieję cieszyć się większą swobodą.Wsiadłyśmy na wielbłądy, po cztery w każdej budce. Ponieważ wycieczkę postanowiononagle, nie miałyśmy czasu obwołać w koło krk⁴²; ale wielki eunuch, zawsze przemyślny,wpadł na inny sposób: do płócien, które chroniły nas przed ludzkim okiem, przydałzasłony tak gęste, że nie mogłyśmy widzieć nikogo.Kiedyśmy przybyły do rzeki, przez którą trzeba się przeprawiać, każda z nas weszła,jak zwykle, do skrzynki, i tak przeniesiono nas na okręt; powiadano bowiem, że kołorzeki jest pełno ludzi. Jakiś ciekawy, podsunąwszy się zbyt blisko, otrzymał śmiertelnycios, który pozbawił go na zawsze widoku światła; inny, którego zdybano kąpiącego sięnago, doznał tegoż losu. Wierni eunuchowie poświęcili twojej i naszej czci tych dwóchnieszczęśliwych.Ale posłuchaj, co dalej. Kiedy znalazłyśmy się na środku rzeki, podniósł się wiatr takgwałtowny i chmura tak ciężka zaćmiła powietrze, iż majtkowie zaniepokoili się mocno.Przerażone również, zaczęłyśmy mdleć. Przypominam sobie, że wpół przytomna słyszałamgłosy i kłótnie eunuchów; jedni twierdzili, że trzeba nas ostrzec o niebezpieczeństwiei wydobyć z naszego więzienia; najstarszy natomiast upierał się, że raczej zginie, niżby miałścierpieć taką ujmę dla czci swego pana i że utopi sztylet w piersi tego, kto ośmieli sięwystąpić z zuchwałą radą. Jedna z niewolnic, w przerażeniu, podbiegła, ledwie że odziana,aby mi spieszyć z pomocą; ale czarny eunuch ujął ją brutalnie i siłą wepchnął z powrotem.Zemdlałam i ocknęłam się dopiero, kiedy minęło niebezpieczeństwo.Jakże kłopotliwe są dla kobiet podróże! Mężczyźni narażeni są jedynie na niebezpieczeństwożycia; nam grozi w każdej chwili utrata życia lub cnoty. Bądź zdrów, drogiUsbeku, ubóstwiać będę cię zawsze.Z seraju Fatmy, 2 dnia księżyca Rhamazan, 1713.Niebezpieczeństwo,ObyczajeMorderstwoLIST LIII. USBEK DO EDIEO, EEI.Człowiek lubiący się kształcić nigdy nie jest bezczynny. Mimo że nie mam na głowie nicważnego, zajęty jestem bez ustanku. Życie schodzi mi na przyglądaniu się: wieczór spisuję,com widział, com zauważył w ciągu dnia. Wszystko mnie zajmuje, wszystko dziwi: jestemjak dziecko, którego narządy, jeszcze świeże, uderza najdrobniejszy przedmiot.Nie przypuszczałbyś tego może: otóż, trzeba ci wiedzieć, że spotykamy się z miłymprzyjęciem w towarzystwach i we wszystkich warstwach społecznych. Sądzę, że wielezawdzięczam żywości i wesołości Riki, które sprawiają, iż szuka wciąż ludzi i wzajemciągnie ich ku sobie. Nasz cudzoziemski wygląd nie razi już nikogo; owszem, zyskujemynawet na tym, kiedy, wbrew oczekiwaniu, okażemy się nie całkiem nieokrzesani: Francuzi⁴²krk — tu: wykrzyk, którym ostrzega się mężczyzn, aby trzymali się z daleka od miejsca, gdzie przejeżdżaznamienita dama.MOTESUIEU Listy perskie 36