Listy perskie - Wolne Lektury

niewątpliwie zapewniać im wyższość, gdybyśmy mieli rozum, stały się — ponieważ gonie mamy — przyczyną ich upośledzenia.”Owóż, o ile faktem jest, że my władamy nad kobietami jedynie tyranią, o tyle znówjest prawdą, że one posiadają nad nami bardziej naturalną władzę; władzę piękności, którejsię nic nie oprze. Nasza władza ma moc nie we wszystkich krajach; ale potęga pięknościjest powszechna. Czemu tedy my mielibyśmy zażywać przywileju? Żeśmy silniejsi? Ależ toszczera niesprawiedliwość! Używamy wszelkich środków, aby kobiety złamać i poniżyć.Siły byłyby równe, gdyby równe było wychowanie. Spróbujmy się z nimi w talentach,których wychowanie nie osłabiło, a zobaczymy czyśmy tak mocni.Trzeba powiedzieć otwarcie, mimo że to drażni nasze narowy, że u ludów najcywilizowańszychkobiety miały zawsze przewagę nad mężami; przewaga ta była umocnionaprawem u Egipcjan na cześć Izis, u Babilończyków na cześć Semiramidy. Powiadanoo Rzymianach, iż rozkazywali narodom, ale słuchali żon. Nie mówię już o Sauromatach,którzy byli w zupełnej niewoli u tej płci; byli to zbyt wielcy barbarzyńcy, aby siępowoływać na ich przykład.Widzisz, drogi Ibbenie, że przejąłem się smakiem tego kraju, gdzie lubią bronić osobliwychpoglądów i wszystko sprowadzać do paradoksu. Prorok rozstrzygnął tę kwestięi określił prawa obu płci. Żony, powiada, winny czcić mężów; mężowie winni czcić jewzajem; ale są o jeden stopień wyżej.Paryż, 26 dnia księżyca Gemmadi, 1713.LIST I. AI³⁷ IBBI DO żYDA BE OZUEO, IEżO AO-EO MAOMETAIA, SMYIE.Mniemam, Ben Jozue, iż urodzenie nadzwyczajnych ludzi poprzedzają zawsze uderzająceznaki; jak gdyby natura przechodziła jakieś wstrząśnienie i jak gdyby moc niebieskawydawała ich na świat jedynie z wysiłkiem.Nic tak cudownego, jak urodzenie Mahometa! Bóg, który mocą swej Opatrznościpostanowił od początku czasów zesłać ludziom tego wielkiego proroka, aby spętać szatana,stworzył na dwa tysiące lat przed Adamem światło, które przechodząc z wybranegona wybranego, z przodka na przodka mahometowego, przyszło wreszcie do niego, jakoprawomocne świadectwo, że jest potomkiem patriarchów.Również z przyczyny tego proroka nie chciał Bóg ścierpieć, aby wolno było począćdziecko, nim kobieta nie będzie oczyszczona, mężczyzna zaś obrzezany.On przyszedł na świat już obrzezany, i radość, już od urodzenia, objawiła się na jegotwarzy: ziemia zadrżała trzy razy, jak gdyby sama wstrząśnięta kurczami porodu; wszystkiebożki padły na twarz; trony królów runęły w proch. Lucyfer zapadł się w otchłań morza;dopiero po czterdziestu dniach pływania w odmęcie wydostał się z czeluść wód i uciekłna górę Kabes, skąd straszliwym głosem przyzywał aniołów.Tej nocy Bóg postawił zaporę między mężem a niewiastą, której nikomu nie lża³⁸było przekroczyć. Sztuka czarnoksiężników i nekromantów straciła swą moc. Usłyszanoz nieba te słowa: „Zesłałem światu mego wiernego przyjaciela”.Wedle świadectwa Isbena Abena, historyka arabskiego, całe generacje ptaków, chmur,wiatrów i wszystkie chóry aniołów zebrały się, aby wychować to dziecko i spierały sięo pierwszeństwo. Ptaki powiadały swoim szczebiotem, że im przystało je wychować, łatwiejbowiem mogą zgromadzić owoce z rozmaitych miejsc. Wiatry szemrały i mówiły:nie, raczej my; możemy mu nieść ze wszystkich okolic najbardziej lube zapachy. — Nie,nie, powiadały chmury, nie; naszym staraniom należy je powierzyć, my możemy w każdejchwili orzeźwić je świeżością wód. Na to anioły krzyknęły oburzone: „Cóż tedy dlanas?” Ale rozległ się głos z nieba, który zakończył te swary: „Nie będzie odjęty rękomśmiertelnych i błogosławione będą piersi które go wykarmią, i ręce, które go dotykaćbędą, i dom, który zamieszka, i łóżko, na którym spocznie!”Po tylu tak oczywistych świadectwach, drogi Jozue, trzeba mieć chyba serce ze stali,aby nie uwierzyć w święty zakon. Co mogłoby więcej uczynić niebo, aby dać powagę jego³⁷i — tytuł Hagi przysługiwał wiernym, którzy odbyli pielgrzymkę do Mekki.³⁸ie (daw.) — nie wolno.MOTESUIEU Listy perskie 32