MOISIU I FTUAR NE RUSI - Regione Basilicata

20SH.comARKIVAwww.shqiptarja.com E diel, 11 gusht 2013RILINDASISUPLEMENT JAVOR IOPERACIONI “MOLLA”AVOKATI AMERIKAN I ZOGUTÇfarë i raportonte CIA-s për mbretinAGRON ALIBALIPJESA VSikurse pamë në shkrimet e mëparëshme,gjatë udhëtimit të tij tëparë në SHBA në verën e vitit 1951Ahmet Zogu u angazhua plotësishtnë hartimin dhe planifikimin eoperacionit “Molla”, sipas të cilitllimisht në Shqipëri do të inltroheshinnjë grup i vogël ocerështë besuar të tij për të hulumtuargjendjen dhe për të përgatitur terreninpër përmbysjen e regjimitkomunist. Dokumentet e deklasifikuaranga arkivat amerikanenxjerrin në pah takimet e shumtajozyrtare të Zogut në SHBA. Nëfakt, Zogu kishte lluar të bluanteplanet për kthimin në pushtet qyshkur jetonte në Egjipt. I strehuarnën mikpritjen e Mbretit Faruk,i cili kishte gjak shqiptar, Zogunuk kishte munguar të ndërmerrtetakime dhe të thurrte plane përzbatimin e ëndrrës së tij të vjetër.AVOKATI AMERIKAN I ZOGUTNë takimin e 12 shtatorit 1951në Nju Jork Zogu i prezantoibshkëbiseduesit amerikan gjatëdarkës edhe avokatin e tij egjiptian,cili, sipas tij, ishte edheavokat i Mbretit Faruk. MirëpoZogu kishte në SHBA edhe njëavokat amerikan, i cili e kishtepërfaqësonte atë në mbrojtje tëinteresave të pakta që ish-Mbretishqiptar kishte deri atëhere nëAmerikë. Ky ishte Edgar M.Church [Çërç], i cili kishte lidhjekrushqie me MbretëreshënGeraldinë. Z. Çërç udhëtonteshpesh në Egjipt, ku takonteZogun dhe Geraldinën, dhe met’u kthyer në Nju Jork, nuk mungontet’u raportonte shërbimeveamerikane për takimet e tij meZogun atje.Lidhja e krushqisëishte e tillë: Avokati Çërç ishte imartuar me konteshën MargaretScherr-Thoss. E ëma e saj ishteamerikane, kurse i jati gjerman.E ëma ishte detyruar të vristeveten gjatë Luftës II Botërore ngaGestapo, kurse i jati pas Luftësjetonte nue Klangenfurt, Austri.Pra, vjehrra e z. Çërç kishte lidhjetë afërt faresnore me GeraldineApponyin dhe kishte luajtur roline prindit duke ndihmuar në lidhjenmartesore me nusen e re. Madjeajo kishte qenë e pranishme nëEdgar M. Church: kam lidhje snore me Geraldinën. Gjyshja esaj ka shkruar një libër për mbretin që don t’ia shesë industrisëkinematograke. E vërteta e vilës me 60 dhoma në Nju Jork…Mbreti Ahmet ZoguTiranë edhe në çastet dramatiketë lindjes së Lekës, të pushtimitfashist të vendit dhe të largimit tëZogut nga atdheu. Pra, nëpërmjetlidhjes me vjehrrën e tij të ndjerë,z, Çërç ishte bërë avokati i Zogutnë SHBA.Në një raport të datës 16 shtator1949 z. Çërç, i sapo kthyer ngaEgjipti, njofton shërbimet amerikanepër gjendjen e përgjithshmenë oborrin e mbretit Zog.Ai njofton edhe për gjyshene Geraldinës, Madamede Strahl d’Ekna,e cila në atë kohë ishte82 vjeç dhe jetonte nëSHBA. Sipas avokatitÇërç, ajo merrte njëndihmë nanciare mujoreprej Zogut në masën$115. Sipas indeksevetë konvertimit të fuqisëblerëse historike të dollarit,sot kjo shumë do tëishte barabar me $1,095në muaj.Sipas z. Çërç, gjyshjae Geraldinës “nukkishte ndikim të madhtek Zogu, por vazhdimishtndërhynte [continuallyintriguing] që tasillte Zogun dhe Geraldinënnë SHBA”. Z.Çërç theksonte se “kashumë mundësi që ajo do të shkojënë Ëashington për të bërë njëfarëlobingu në këtë drejtim”. Z. Çërçpërmend se edhe pse “ideja mundtë ketë vlerë, duhet treguar kujdespasi ajo është thjesht një grua emoshuar por me imagjinatë të pasur”.Ai jep edhe një të dhënë tjetërinteresante: “Ajo ka shkruar njëlibër për Zogun, që don t’ia shesëindustrisë kinematografike”.Z.Çërç i raporton më tej shërbimeveamerikane se kontesha MargaretScherr-Thosse, shoqja e tij, dhenjëkohësisht kushërira e Geraldinës,ishte “një vajzë shumë emire” [a ne girl], por sëbashkume të vëllain, kishin prirjen “tëbisedonin për gjithshka që dinin”,pra atyre nuk u duheshin treguarinformata apo të dhëna përmbajtjae të cilave duhej mbajtur e fshehtë.Z. Çërç përmend mëtej se ndikimi i tij tekZogu vjen “nëpêrmjetGeraldinës dhe mirënjohjesqë ai ka ndajvjehrrës time të ndjerë”.Ai thekson se “Zogu edhemund të përpunohet[handled], por pengesamë e madhe tash përtash është motra e tijZenida”, të cilën avokatiamerikan e përshkruanme ngjyra aspak lëvduese.Gjatë vizitës së tijnë Aleksandri në gushtshtator1949, avokatiÇërç përmend se Geraldinai kishte thenë setë gjitha motrat e Zogutnuk ndodheshin aty,dhe pra “më në fund,Mbreti im i dashur dotë ketë kohë të merretvetëm me mua”.Ideja përpërfshirjen Zogun në planet përpërmbysjen e regjimit komunist nëShqipëri ekzistonte qysh në vitin1949 tek shërbimet amerikane.Avokati amerikan, me sa duket,kishte marrë detyrë për të tatuarpulsin e Zogut në këtë drejtim. Z.Çërç i raportonte shërbimeve se“nëse Zogu do të mund të përdoret,ai duhet të çlirohet nga ndikimi igrave të familjes dhe të shtyhetqë të mendojë se po kryeson njëprojekt ushtarak për çlirimin eShqipërisë. Vetëm kështu ai mundtë mbarështrohet me lehtësi.”Z. Çërç theksonte se Zogu “meziç’pret me padurim” [chafing atthe bit] për t’u kthyer dhe për tëluftuar për Shqipërinë”, dhe mëtha se do të kthehej në cilindo funksionqë do ta kërkonte populli i tij”.“Ai tha më tej se do t’i nënshtrohejnjë plebishiti, dhe do të pranonterezultatin edhe nëse humbte”.Avokati Çërç përmend në raportine tij, sërish me ngjyra aspakpozitive, edhe Skënder Vilën, oseKontin Alexander de Villa, me prejardhjefrëngo-shqiptare, i cili ishtei lidhur me familjen nbretërore.Avokati Çërç në disa raporte tëtjera, që do t’i trajtojmë më vonë,jep të dhëna të hollësishme edhepër gjendjen nanciare të MbretitZog. Sikurse dihet, gjatë vizitëssë tij në SHBA Mbreti Zog bleuedhe një shtëpi të madhe në LongIsland, në rrethet e Nju Jorkut.Shtëpia në formë kalaje, e quajturKnoëlood Estate, kishte rreth 60dhoma dhe ndodhej në fshatin evogël, piktoresk, tejet të pasur dheekskluziv të quajtur Muttontoën,në “Bregdetin e Artë” të Nju Jorkut,ku sot jetojnë rreth 3500 banorë.Ndryshe nga sa raportonte një emissioni vjetër i BBC i ritransmetuarpara disa javësh në TV Klan se Zogue pat blerë këtë shtëpi me “paratë eCIA-s”, nuk ka asnjë të dhënë dokumentareqë të ketë ndodhur kështu.Zogu asnjëherë nuk jetoi atje, dhe nëfund hoqi dorë nga shtëpia, madjeedhe nga avokati i tij amerikan. Pavarësishtnga afëria që avokati Çërçkishte me Geraldinën, ish-Mbreti iShqipërisë ishte mërzitur dhe kishtembetur tejet i pakënaqur prej tij,deri në pikën kur arriti t’u kërkontebashkëbiseduesve të vet misteriozëamerikanë sugjerime për emra tëtjerë avokatësh që do të përfaqësonininteresat e tij në SHBA.(Vijon)