pdf,821KB - Tehnološko-metalurški fakultet - Univerzitet u Beogradu

48 НАСТАВНО НАУЧНО ВЕЋЕ, 25.03.2010.odgovarajućih modela određeni su koeficijenti difuzije iz rastvora i efektivni koeficijenti difuzijeiz hidrogelova i hidrogelova sa lipozomima i etozomima. Predložen je model i uz pomoćpredloženog modela određen je difuzioni otpor hidrogela i difuzioni otpor mikročestica, na osnovukojih je moguće doneti zaključak o efektu produženog dejstva lekova inkapsulacijom u lipozome,odnosno etozome. U završnom delu ovog poglavlja dato je poređenje eksperimentalnih rezultata saviše različitih kinetičkih modela i na osnovu toga doneti su zaključci o mehanizmu prenosa maseaktivne komponente u ispitivanim sistemima.Nakon rezultata dati su zaključci, a potom je navedena literatura.B. Kratak opis postignutih rezultataRezultati ove disertacije pružaju značajan doprinos poznavanju procesa difuzije kod sistemakoji se danas sve više koriste za postizanje produženog i kontrolisanog oslobađanja aktivnekomponente.Veliki deo rada, a samim tim i postignutih rezultata predstavlja potpuno ovladavanjetehnikama pravljenja mikročestica kao nosača specifičnih aktivnih komponenti. Treba izdvojititehniku dobijanja etozoma koja je posebno razvijena kao modifikacija standardne tehnike za slučajkorišćenja supstance (flurbiprofena) kod koje kristalizacija sprečava mogućnost standardnogpostupka inkapsulacije. Takođe je razvijen jednostavniji postupak, od ranije patentiranih poznatihprocedura, za dobijanja hidrogela koji omogućava visok sadržaj flurbiprofena (5 % mas).Određeni su efektivni koeficijenti difuzije iz hidrogelova i hidrogelova sa dispergovanimmikročesticama primenom odgovarajućeg teorijskog modela zasnovanog na drugom Fick–ovomzakonu. Ovako određeni koeficijenti difuzije pružaju mogućnost projektovanja sistema zakontrolisano otpuštanje lekova kojima je moguće postići tačno određeno vreme delovanja.Rezultati su pokazali da vrsta aktivne komponete ne utiče značajno na efektivni koeficijent difuzijei da su karakteristike nosača leka (hidrogel, mikročestice) odlučujuće za brzinu difuzije.Po prvi put je predložen model za određivanje otpora difuziji pojedinih nosača lekova i naosnovu predloženog modela određeni su otpori hidrogelova i lipozoma i etozoma. Vrednostiodređenih difuzionih otpora pokazale su da inkapsulacija aktivne komponente u lipozomeznačajno doprinosi produženom oslobađanju leka, dok je inkapsulacijom u etozome efekatproduženog dejstva znatno manji. Difuzioni otpor hidrogelova sa dispergovanim lipozomima jeoko 1,7 puta veći od otpora difuziji iz čistog hidrogela.Poređenjem dobijenih eksperimentalnih rezultata sa različitim modelima kinetike otpuštanjalekova pokazalo je da najbolje rezultate daje Higuch–jev model što govori o tome da je jedinimehanizam prenosa mase u ovim sistemima molekulska difuzija i da nema značajnog uticajarelaksacije polimera hidrogela na brzinu oslobađanja aktivne komponente.C. Uporedna analiza rezultata sa rezultatima iz literatureIstraživanja primene mikročestica u farmaceutskoj industriji počela su 1972. godine. Tekkrajem 80-ih ova istraživanja su intenzivirana, tako da danas predstavljaju jednu od oblasti koja senaglo razvija. Osnovna karakteristika tih ispitivanja, i publikovanih rezultata u velikoj meri jepraćenje dinamike otpuštanja aktivnih supstanci iz raznih nosača na osnovu kojih se definišuuslovi difuzije. Takođe treba naglasiti da je akcenat velikog broja ispitivanja kvalitativna analizadobijenih krivih otpuštanja, a ne i kvantifikacija u smislu definisanja vrednosti koeficijenatadifuzije.Eksperimentalna istraživanja sprovedena u ovoj tezi takođe daju na nivou osnovnih rezultatakvalitativnu analizu difuzije specifično odabranih aktivnih supstanci iz različitih nosača (gel,lipozom, etozom), pri čemu su dobijeni rezultati u sagrasnosti sa prethodno publikovanimrezultatima iz literature za slične sisteme. Na osnovu dobijenih rezultata najveći akcenat u ovomradu je na određivanju koeficijenata difuzije koji svojom vrednošću ukazuje na brzinu prenosakomponente u uslovima molekulske difuzije. U ovom radu je prvi put uvedeno i određivanje